Sygn. akt I ACz 2024/14
Dnia 18 listopada 2014 roku
Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSA Barbara Górzanowska (spraw.)
Sędziowie: SA Zbigniew Ducki
SA Grzegorz Krężołek
po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2014 roku w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym
w sprawie z powództwa Z. P.
przeciwko W. G., A. S. i T. S.
o zapłatę
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 5 sierpnia 2014 roku, sygn. akt I C 3373/10
postanawia:
oddalić zażalenie.
Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił wniosek powoda o zwrot opłaty sądowej w wysokości 500 zł od zażalenia na zarządzenie przewodniczącego z dnia 16 lutego 2011 roku, którego przedmiotem był zwrot pozwu (k.208). W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że zarządzeniem przewodniczącego z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie I C 3375/10 zarządzono zwrot pozwu z powodu nieuzupełnienia braków formalnych. Natomiast postanowieniem z dnia 25 marca 2011 roku referendarz sądowy zwolnił powoda od kosztów sądowych w 9/10 częściach, w pozostałej części wniosek o zwolnienie kosztów sądowych oddalił. Zarządzeniem z dnia 13 maja 2011 roku wezwano powoda do uiszczenia należnej opłaty od zażalenia w wysokości 500 zł, którą ten uiścił w formie znaków opłaty sądowej. Postanowieniem z dnia 6 września 2011 roku w sprawie I ACz 1032/11 Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił zażalenie powoda.
Sąd Okręgowy wskazał, że kwestia zwrotu opłaty uregulowana jest w treści art. 79 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 roku Nr 90 poz.594 z późn.zm.). Wskazany przepis szczegółowo wymienia przypadki w jakich sąd zwraca całość opłaty sądowej, w jakich część tej opłaty. W przepisie tym nie ma wymienionego przypadku zwrotu opłaty sądowej od zażalenia w przypadku jego nieuwzględnienia przez sąd wyższej instancji. W niniejszej sprawie powód domaga się zwrotu opłaty sądowej w wysokości 500 złotych od zażalenia na zwrot pozwu, które zostało oddalone przez Sąd Apelacyjny w Krakowie. Biorąc pod uwagę treść wskazanego wyżej przepisu, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku powoda oraz zwrotu na jego rzecz opłaty sądowej w wysokości 500 zł.
Ubocznie Sąd Okręgowy wskazał, iż zgodnie z treścią art. 101 ust.3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 roku Nr 90 poz. 594 z późn.zm.) strona częściowo zwolniona od kosztów sądowych obowiązana jest uiścić opłaty oraz ponieść wydatki w takiej wysokości, jaka nie jest objęta zwolnieniem przyznanym przez sąd.
Na postanowienie Sądu Okręgowego powód wniósł zażalenie, w którym wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez przyznanie mu całkowitego zwolnienia od opłaty od zażalenia 500 zł na zarządzenie przewodniczącego z dnia 13 maja 2011 r. i zwrot wniesionej opłaty sądowej.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Sąd z urzędu dokonuje zwrotu opłat, w całości lub w części, tylko w przewidzianych ustawą okolicznościach. Przepis art. 79 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm. - dalej: "u.k.s.c."), nie przewiduje zwrotu opłaty, która została uiszczona od zażalenia, rozpoznanego następnie przez Sąd drugiej instancji i oddalonego, jako nieuzasadnione. W niektórych przypadkach, gdy środek zaskarżenia zostanie uwzględniony (art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. c, d, g), lub tylko z powodu oczywistego naruszenia prawa (art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. e, f), zwrot opłaty stronie jest możliwy, ale taka sytuacja nie zachodzi w niniejszej sprawie.
Należy podkreślić, że przepisy o kosztach sądowych mają charakter publicznoprawny, regulujący relacje między stronami a Skarbem Państwa (budżetem). Są to relacje fiskalne, zastrzeżone do kompetencji ustawodawcy, w związku z czym judykatura nie może uszczuplać dochodów budżetowych Państwa bez wyraźnej podstawy prawnej .(uchwała SN z dnia 20 maja 2010 r., III CZP 22/10 - OSNC 2010/11/145)..
Nie jest także możliwy zwrot opłaty poprzez zwolnienie powoda od kosztów sądowych w całości. Wniosek powoda o zwolnienie od kosztów sądowych był już rozpoznany i powodowi przyznano zwolnienie od kosztów sądowych w 9/10 częściach, w pozostałej części wniosek prawomocnie oddalono. Przyznanie na obecnym etapie procesu dalszego zwolnienia, co byłoby możliwie tylko w razie zmiany okoliczności, nie dawałoby podstawy do zwrotu już uiszczonej wcześniej i należnej opłaty sądowej.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na zasadzie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c.