UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10.06.2010r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za H. B. stanowi nie wykazany w deklaracjach przez płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. przychód za okresy i w wysokościach szczegółowo wymienionych w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy przyjął, że podstawy wymiaru składek nie stanowi część wynagrodzenia w wysokości równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi poza granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia. Ponadto do podstawy wymiaru składek doliczono kwoty wypłacone z tytułu premii za lojalność.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył płatnik składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2012r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił, iż kwoty 19.166.93 zł i 4.812.47 zł nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za zainteresowanego H. B. w związku z jego zatrudnieniem u odwołującego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. (pkt 1) i zasądził od pozwanego na rzecz odwołującego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).

Powyższe rozstrzygniecie zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia:

(...) sp. z o.o. z siedzibą w G. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji materiałów budowlanych i usług budowlanych. Obecnie zatrudnia około 200 pracowników, którzy pracują zarówno w kraju jak i za granicą.

Płatnik w toku swojej działalności kierował pracowników do pracy za granicą (Belgii). Co do zasady umowy o pracę z pracownikami zawierane były na czas określony z możliwością ich dwutygodniowego wypowiedzenia. Jako stanowisko pracy wskazywano: pracownik budowlany, jako miejsce pracy: G.. Wynagrodzenie określano jako minimalne, jednocześnie w każdej z umów zawarty jest zapis: „w przypadku oddelegowania do pracy do Belgii - wynagrodzenie wg prawa belgijskiego."

Płatnik składek wypłacał pracownikom oddelegowanym do pracy za granicą kwoty tytułem zwrotu kosztów podróży służbowej na podstawie rozliczanych poleceń wyjazdu służbowego.

Uchwałą zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z dnia 12.01.2009r. o anulowaniu błędnie wystawione polecenia wyjazdów służbowych i zwrocie nienależnie pobranych świadczeń stwierdzono, że pracownikom zatrudnionym za granicą nie przysługują żadne dodatkowe świadczenia (w tym diety lub ryczałty za nocleg) poza wynagrodzeniem określonym w aneksie do umowy o pracę.

W związku z powyższym z dniem 12.01.2009r. wprowadzono obowiązek dokonania korekt wystawionych poleceń wyjazdu służbowego poprzez anulowanie wszystkich tych, które zostały wystawione bezpodstawnie. Dotyczy to pracowników oddelegowanych do pracy za granicami Polski.

Kwoty wypłacone pracownikom w latach 2007, 2008 tytułem zwrotu kosztów podróży służbowych wliczane były do kosztów uzyskania przychodów w okresach, za które były wypłacane.

Pracodawca wezwał zatrudnionych w spółce pracowników do zwrotu wypłaconych im należności z tytułu delegacji. Nie wszyscy pracownicy zwrócili wypłacone im kwoty.

Zainteresowany H. B. zwrócił do kasy odwołującego (...) sp. z o.o. wypłacone kwoty z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowej w wysokości 19166,93zł.

Płatnik składek wypłacał pracownikom wysłanym do pracy na terenie Belgii tzw. „premię lojalnościową". H. B. otrzymał z tego tytułu kwotę 4812,47zł.

Premia ta przysługuje za lojalność pracy w sektorze budownictwa za trudne warunki pracy.

Obowiązkiem płatnika składek była wpłata kwoty stanowiącej 9 % wynagrodzenia do urzędu belgijskiego, który rozsyłał ją po roku czasu do zatrudnionych pracowników.

Z uwagi na błędy w nazwiskach, adresach i numerach kont połowa pracowników nie otrzymała pieniędzy.

Płatnik składek (...) sp. z o.o. uzyskała zwolnienie z płatności świadczenia na rzecz (...) ( (...)). Zwolnienie zostało udzielone na podstawie umowy z (...), według postanowień której spółka była zobowiązana do wypłacenia świadczenia w wysokości 9% bezpośrednio pracownikom.

W oparciu o wyżej ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. okazało się zasadne.

Pozwany nie kwestionował ani faktu wypłacenia, ani wysokości kwot zwróconych odwołującemu przez zainteresowanego z tytułu bezpodstawnie wypłaconych kosztów związanych z podróżą służbową.

W sprawie należało rozstrzygnąć, czy po stronie pracownika, w związku z dokonanymi wypłatami tytułem zwrotu kosztów podróży służbowej w określonych latach powstał przychód, nawet w przypadku jego późniejszego zwrotu w całości.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracownika jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany u pracodawcy z tytułu pozostawania w stosunku pracy, z wyłączeniami ujętymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania postawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Wyłączenia te na mocy § 2 ust. 1 pkt 15 dotyczą między innymi, osób wykonujących pracę za granicą, jako że z podstawy wymiaru składek wyłączone zostały diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika, do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza jego granicami.

Z kolei § 2 ust. 1 pkt 16 cytowanego rozporządzenia zezwala na wyłączenie z podstawy wymiaru składek części wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, w wysokości równej równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1, art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 z 2000r. poz. 176 ze zm.) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Odwołujący przyznał, że na skutek błędnej interpretacji przepisów dochodziło do wypłacania pracownikom oddelegowanym do pracy za granicą kwot tytułem zwrotu kosztów podróży służbowej na podstawie rozliczenia poleceń wyjazdu służbowego.

Jednak było to błędne i decyzją zarządu spółki anulowano - jako niezgodne z prawem - polecenia wyjazdu służbowego wystawiane pracownikom delegowanym do Belgii. W następstwie tego anulowania do kasy spółki będą zwrócone kwoty należności wcześniej podjęte z tego tytułu przez pracowników.

W sprawie nie było sporu, że płatnik składek wypłacił zainteresowanemu pracownikowi określone kwoty tytułem zwrotu kosztów podróży służbowej.

H. B. jednak całą wypłaconą mu z tego tytułu kwotę zwrócił.

Zdaniem Sądu Okręgowego wypłacone i nie zwrócone przez pracowników należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych należało uznać za przychód pracownika w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Inaczej należy oceniać sytuację, kiedy pracownik zwrócił w całości lub w części dokonaną na jego rzecz z tego tytułu wypłatę jako nienależną.

W tej sytuacji nie powinny stanowić podstawy wymiaru składek środki pieniężne nie podjęte lub zwrócone, gdyż pracownikowi wówczas nie można przypisać żadnego trwałego przysporzenia majątkowego lub innego przychodu, który może stanowić podstawę wymiaru składek.

Niecelowym byłoby - w sytuacji, kiedy organ rentowy nie wyegzekwował jeszcze składki od danego przychodu a przychód ten został zwrócony jako nienależny, nie uwzględnienie faktu tego zwrotu w postępowaniu odwoławczym i odsyłanie odwołującego do składania korekty w deklaracjach celem zwrotu zapłaconej składki od wypłaty, którą odwołującemu zwrócono.

Dlatego zwrócone przez zainteresowanego kwoty nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Rozważając kwestię tzw. „premii za lojalność" wskazać należy, że - jak już to wyjaśnił płatnik składek - przy belgijskiej (...) działa fundusz, który za pośrednictwem kasy (...) (skrót francuski (...), skrót niderlandzki (...)) pobiera od wszystkich przedsiębiorców budowlanych na terenie Belgii składki od wynagrodzeń (9,12%) na rzecz rocznych premii wypłacanych pracownikom za lojalną pracę w sektorze budownictwa. System ten obowiązuje również zagraniczne firmy budowlane, świadczące usługi w Belgii.

Sektor budowlany należy do tych rodzajów działalności handlowej i rzemieślniczej, które w Belgii podlegają ścisłej reglamentacji. (...) doprowadziła do podpisania tzw. Konwencji 124, stanowiącej kartę branżową (uprzywilejowanie ze względu na pracę w określonej grupie zawodowej), która m.in. przewiduje obowiązkową premię dla pracowników budownictwa w wysokości 9,12 % wynagrodzenia. Wypłata tego świadczenia wynika bezpośrednio z porozumienia branżowego i jako taka nie podlega składkom ZUS. Kwota 9,12 % może być płacona przez firmy zagraniczne działające w Belgii bezpośrednio pracownikom, o ile będzie w tej kwestii podpisane porozumienie pomiędzy (...) a firmą działającą na terenie Belgii. Takie porozumienie zostało podpisane przez płatnika składek (...) sp. z o.o.

Płatnik składek, dokonując tłumaczenia tego zwrotu z języka francuskiego i flamandzkiego, nazwał powyższe świadczenie na listach płac „premią za lojalność".

W istocie bon lojalnościowy jest dodatkiem, który Fundusz Społeczny (...) Branży Budowlanej przyznaje wyspecjalizowanym pracownikom budowlanym. Dodatek polega na wypłacie rocznej premii pracownikom, którzy w ciągu roku zatrudnienia pracowali w jednej lub wielu firmach budowlanych. Premia stanowi wynagrodzenie dla pracownika za jego lojalność wobec sektora budowlanego. Dodatek nie jest bezpośrednio wypłacany przez pracodawcę pracownikom. Zostaje najpierw przyznany przez Fundusz Społeczny, a pracodawca opłaca składkę na finansowanie dodatku.

Jak wynika z zeznań prezesa spółki W. B., obowiązkiem spółki była wypłata na rzecz podmiotu belgijskiego kwoty stanowiącej 9 % wynagrodzenia. Świadek wyjaśnił, że kwotę tą najpierw spółka wpłacała do belgijskiego Urzędu Socjalnego, a urząd po roku rozsyłał ją do zatrudnionych pracowników. Zdarzało się, że około 50 % zatrudnionych pracowników nie otrzymywało pieniędzy, z uwagi na błędy w danych teleadresowych i w numerach kont. Z uwagi na powyższe i na wniosek pracodawcy Urząd Socjalny Związków Zawodowych zgodził się, by świadczenia te pracodawca wypłacał bezpośrednio pracownikom, a do urzędu przesyłał jedynie listy wypłat.

W świetle powyższego przyjąć w sprawie należało, że świadczenie w postaci tzw. „premii lojalnościowej" nie było świadczeniem wypłacanym z definicji przez pracodawcę pracownikowi lecz wpłacane do stosownej instytucji belgijskiej zgodnie z obowiązującymi w Belgii przepisami i jako takie nie stanowi przychodu pracownika uzasadniającego odprowadzenie od tej należności składek na ubezpieczenia. To, że z przyczyn technicznych dystrybucją tej należności - za zgodą instytucji belgijskiej - zajął się odwołujący nie może powodować, że wypłaty te należy traktować jako podlegające składkom na ubezpieczenia społeczne.

Nie były to bowiem wypłaty dokonywane przez pracodawcę w ramach wynagrodzenia za pracę czy szerzej -w ramach stosunku pracy. Pracodawca działał tu jedynie jako upoważniony przez właściwy organ dystrybutor środków , które od niego winna otrzymać instytucja belgijska i sama dalej je rozdzielać pracownikom branży budowlanej.

W tym stanie rzeczy Sąd na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w pkt I wyroku.

Apelację od powołanego rozstrzygnięcia wywiódł pozwany organ rentowy, domagając się zmiany wyroku i „orzeczenia co do istoty sprawy”, ewentualnie - uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, przy zasądzeniu od strony przeciwnej kosztów postępowania sądowego w obu instancjach. Apelujący zarzucał:

- naruszenie prawa materialnego tj. art. 18 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 10 ust. 1 pkt 1, art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych poprzez uznanie, że przychód wypłacony omyłkowo przez odwołującego pracownikom w ramach podróży służbowych nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne;

- naruszenie prawa materialnego w postaci norm powołanych powyżej poprzez uznanie, że przychód wypłacony przez odwołującego pracownikom w ramach premii lojalnościowych nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ponieważ nie są to świadczenia wypłacane przez pracodawcę w ramach stosunku pracy,

- naruszenie przepisów prawa procesowego to jest art. 328 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i pominięcie dowodu z pisma (...) Biura (...) z dnia 12 stycznia 2010 r., z którego wynika, iż obowiązek wypłaty premii lojalnościowych obciążał wprost odwołującą spółkę. Nie była ona zatem „dystrybutorem” środków, jak wywodził sąd ale podmiotem zobowiązanym do wypłaty określonych kwot swoim pracownikom. Wynika to również z faktu zwolnienia od obowiązku opłacania składek na rzecz (...).

Odwołujący wniósł o oddalenie apelacji pozwanego organu rentowego i zasądzenie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja skutkuje uchyleniem zaskarżonego orzeczenia oraz poprzedzającej go decyzji i przekazaniem sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z. do ponownego rozpoznania, na podstawie art. 477 ^14a k.p.c.

Na wstępie podkreślić należy, że istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do rozstrzygnięcia dwóch kwestii tj.:

1. czy świadczenia z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych na rzecz zainteresowanego – pracownika odwołującej spółki (...) Sp. z o.o. uznać należy za przychód, pomimo ich późniejszego zwrotu przez zainteresowanego na konto spółki;

2. czy tzw. premie lojalnościowe wypłacane zainteresowanemu przez odwołującego zgodnie z prawem belgijskim, stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne według prawa polskiego.

Odnośnie do oceny pierwszej z wyżej wymienionych kwestii, Sąd Apelacyjny w całości podzielił ustalenia i rozważania Sądu I instancji. Bezspornie sytuację ubezpieczeniową zainteresowanego, jako pracownika odwołującego (...), regulują polskie przepisy prawa ubezpieczeń społecznych, mimo iż praca wykonywana była na terytorium Belgii. Składki na ubezpieczenia społeczne należało opłacać w Polsce i według polskich przepisów ustalać podstawę wymiaru składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt. 1-3 i pkt. 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt. 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt. 5 i ust. 12. Stosownie do treści art. 4 pkt. 9 cyt. ustawy pojecie przychód oznacza - przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta. W myśl art. 12 ust. 1 cyt. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ponadto w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania postawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.) zawarte są wyłączenia z podstawy wymiaru składek określonych świadczeń. Wyłączenia te na mocy § 2 ust. 1 pkt 15 dotyczą między innymi, osób wykonujących pracę za granicą, jako że z podstawy wymiaru składek wyłączone zostały diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika, do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza jego granicami. Z kolei § 2 ust. 1 pkt 16 cytowanego rozporządzenia zezwala na wyłączenie z podstawy wymiaru składek części wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców, w wysokości równej równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu.

Wobec powyższego prawidłowo przyjął Sąd I instancji, iż w zakresie nienależnych wypłat z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych, które zostały następnie zwrócone do kasy odwołującej spółki przez zainteresowanego H. B., przysporzenia nie mają charakteru trwałego a zatem nie mogą stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie ma racji organ rentowy argumentując, iż skoro kwoty z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych zostały wypłacone, to z tego tytułu powstał przychód, od którego należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne. Taki pogląd nie uwzględnia ekonomicznego aspektu przysporzenia, które w chwili orzekania już nie istnieje, ponieważ sporne kwoty zostały zwrócone w całości na konto odwołującej spółki i uznane za jej przychód na podstawie kwitów kasowych KP. Mając na uwadze zasady ekonomiki postępowania niecelowym byłoby zatem oskładkowanie zwróconych przez zainteresowanego kwot z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych a następnie korekta dokumentów przez odwołującą spółkę, co słusznie podnosił Sąd I instancji.

Odnośnie do drugiego z omawianych świadczeń, tj. tzw. premii lojalnościowej, to Sąd Apelacyjny uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest niewystarczający do rozstrzygnięcia, czy świadczenia te podlegają składkom na ubezpieczenie społeczne na podstawie wyżej cytowanych przepisów.

Wskazać należy, że w odwołaniu odnośnie do kwestii premii za lojalność odwołujący wyjaśnił, że na terenie Belgii od wszystkich przedsiębiorców budowlanych pobiera się składkę od wynagrodzeń (9%). Przy belgijskiej (...) działa fundusz, który za pośrednictwem kasy ( (...) lub z niderlandzka (...)) pobiera te składki. Mają one charakter socjalny i przekazywane są pracownikom za pośrednictwem instytucji belgijskiej zajmującej się ich wypłatami. Skoro w Polsce nie ma odrębnej instytucji zajmującej się przekazywaniem tego typu składek odwołujący, za zgodą stosownej instytucji belgijskiej, sam przekazywał je swoim pracownikom.

Sąd Okręgowy ustalił, że płatnik składek wypłacał pracownikom wysłanym do pracy na terenie Belgii tzw. premię lojalnościową, a H. B. otrzymał z tego tytułu kwotę 4812,47zł. Premia ta przysługuje za lojalność pracy w sektorze budownictwa za trudne warunki pracy. Zdaniem Sądu Okręgowego świadczenie w postaci tzw. premii lojalnościowej nie było świadczeniem wypłacanym z definicji przez pracodawcę pracownikowi lecz wpłacane było do stosownej instytucji belgijskiej zgodnie z obowiązującymi w Belgii przepisami i jako takie nie stanowi przychodu pracownika uzasadniającego odprowadzenie od tej należności składek na ubezpieczenia. Sąd Okręgowy uznał, że pracodawca działał tu jedynie jako upoważniony przez właściwy organ dystrybutor środków, które od niego winna otrzymać instytucja belgijska i sama dalej je rozdzielać pracownikom branży budowlanej.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był niewystarczający do jednoznacznego rozstrzygnięcia charakteru wypłaconego zainteresowanemu świadczenia w postaci premii lojalnościowej a tym samym ustalenia czy stanowiło ono podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Sąd Apelacyjny uzupełniał postępowanie dowodowe poprzez m.in. zobowiązanie pozwanego do przedłożenia dokumentacji z kontroli odwołującego w zakresie dotyczącym zainteresowanego i protokołu przesłuchania W. B. i dalszej dokumentacji organu rentowego dotyczącej zainteresowanego H. B., jednakże zebrany materiał dowodowy był niewystarczający do dokonania kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia przez Sąd Odwoławczy w omawianym zakresie. Istotne jest, że powyższe braki zaistniały już na etapie postępowania przed organem rentowym, bowiem to organ rentowy przed wydaniem decyzji powinien w sposób jednoznaczny wyjaśnić charakter świadczenia zwanego premią lojalnościową, w szczególności ustalić podstawy prawne, w oparciu o które było wypłacane, wyjaśnić w jaki sposób dochodziło do dystrybucji tego świadczenia, a przede wszystkim ustalić, czy świadczenie w postaci premii lojalnościowej było związane ze stosunkiem pracy zainteresowanego w odwołującej spółce. Organ rentowy nie zgromadził dokumentacji pozwalającej na wyjaśnienie powyższych kwestii. W konsekwencji, zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie sposób rozstrzygnąć na obecnym etapie postępowania, jaki charakter miało świadczenie w postaci premii lojalnościowej wypłacone zainteresowanemu. Co prawda z treści pisma (...) Biura (...) w Belgii, przetłumaczonego z języka angielskiego, wynika, że „składki na dodatki branżowe płacone przez pracodawcę nie są uznawane za wynagrodzenie i w związku z tym nie podlegają składkom na ubezpieczenie społeczne” jednak należy wyjaśnić, czy również w oparciu o przepisy prawa polskiego, które w tym przypadku maja zastosowanie, wyłączenie z obowiązku opłacania składek od tych świadczeń jest zasadne.

Reasumując - wszystkie opisane wyżej okoliczności powodują konieczność uchylenia zaskarżonego orzeczenia oraz poprzedzającej go decyzji i przekazania sprawy Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ rentowy uzupełni materiał dowodowy i wyjaśni charakter świadczenia w postaci premii lojalnościowej wypłaconej zainteresowanemu, a następnie wyjaśni czy świadczenie podlegało uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek, czy też należało do kategorii przychodów podlegających wyłączeniu z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Dopiero w oparciu o wyczerpujące wyniki postępowania przed organem rentowym, Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponownie wyda decyzję, mając na uwadze wszystkie poczynione w sprawie ustalenia.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżone orzeczenie oraz poprzedzającą go decyzję i przekazał sprawę Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z. do ponownego rozpoznania, orzekając o tym na podstawie art. 477 ^14a k.p.c. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. przy uwzględnieniu, że uchylenie zaskarżonego orzeczenia nastąpiło z uwagi na błędy organu rentowego, a zatem zasadny był wniosek odwołującego o zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/SSA Ewa Cyran/ /SSA Iwona Niewiadowska-Patzer/ /del.SSo Wiesława Stachowiak/

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE