KIO/UZP 488/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Przemysław Śpiewak
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/UZP 488/08
WYROK
z dnia 03.06.2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek
Członkowie: Grzegorz Mazurek
Andrzej Niwicki
Protokolant: Przemysław Śpiewak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 03.06.22008 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów Budownictwa
Komunalnego we Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44 od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i
Kanalizacji Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3 protestu z dnia 09.05.2008
r.
przy udziale ………………………………………….. zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego.................................................................... po stronie
odwołującego się oraz
…………………………………………………………………………………… - po stronie
zamawiającego*.
orzeka:
1 Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.
2. kosztami postępowania obciąża Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4064 zł
00 gr. (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu uiszczonego przez Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z
o.o., Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego we Wrocławiu Sp. z
o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44
2) dokonać wpłaty kwoty 7602 zł 00 gr. (słownie: siedem tysięcy sześćset dwa
złote zero groszy) przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i
Kanalizacji Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3 na rzecz
Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów
Budownictwa Komunalnego we Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa,
Al. Jerozolimskie 44, stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego
na kwotę 3538,00 zł..
3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 0 gr. (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr. (słownie: piętnaście tysięcy
dziewięćset trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Konsorcjum: ECM Group
Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego we
Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający w dniu 5 maja 2008r. unieważnił postępowanie prowadzone w trybie
przetargu ograniczonego na „opracowanie dokumentacji projektowej, kosztorysowej i
przetargowej dla zadania „Kompleksowe rozwiązanie problemów gospodarki wodno-
ściekowej w Kamiennej Górze” (numer referencyjny ZP/FS/U/01/12/07), ogłoszonego w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 04 stycznia 2008r. pod numerem 2008/S 2-
001881. W postępowaniu złożony został jeden wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu i był to wniosek Odwołującego się.
W uzasadnieniu unieważnienia postępowania, Zamawiający wskazał, iż zapisy ogłoszenia o
postępowaniu nie określały precyzyjnie warunków podmiotowych udziału w postępowaniu,
co uniemożliwia ocenę złożonego wniosku. Stan ten spowodowany został sposobem
sformułowania warunków, które nie zostały wprost określone i wynikają one z treści
żądanych dokumentów.
Zapisy ogłoszenia naruszają zakaz określania warunków podmiotowych w sposób
utrudniający uczciwą konkurencję, powodując, że postępowanie dotknięte jest wadą prawną
uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. Powołana
podstawa z art. 146 ust. 1 pkt 6 Pzp została wypełniona, gdyż zapisy ogłoszenia naruszają
uczciwą konkurencję, czyniąc postępowanie wadliwym.
Jako uniemożliwiające ocenę wniosku, wskazany został opis sposobu oceny spełniania
warunku posiadania zdolności ekonomicznej i finansowej przez wykonawców składających
ofertę wspólną. Zapis ogłoszenia pozostawia wątpliwość co do tego, czy potencjał może być
sumowany, czy też min. jeden wykonawca musi cały warunek spełniać.
Ponadto Zamawiający wskazał, iż warunki podmiotowe dotyczące 12 ekspertów są bardzo
rozbudowane i często „trudne do rozszyfrowania”. W przypadku eksperta 1 i 12, warunek
posiadania 5 letniego doświadczenia w opracowaniu dokumentacji przetargowych wg ustawy
prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004r., jest niemożliwy do spełnienia, gdyż
wskazana ustawa obowiązuje dopiero od 4 lat. Powiązanie tego warunku z doświadczeniem
w zakresie kontraktów zawieranych na podstawie FIDIC, zawartych w okresie ostatnich 3 lat,
w tym jeden o wartości min. 50 mln. zł., jest w ocenie Zamawiającego warunkiem ewidentnie
utrudniającym uczciwą konkurencję. Zapis odnoszący się do eksperta nr 2, 7 i 8 –
„doświadczenie zawodowe na stanowisku” jest nieprecyzyjny i utrudnia uczciwą konkurencję
ponieważ wyklucza wykonawców, którzy zdobyli doświadczenie prowadząc działalność
gospodarczą osobiście – wówczas nie zajmowali stanowiska. Całość warunków dotyczących
ekspertów 3,4,5,6, jest nieprecyzyjna, gdyż występujący spójnik „oraz” utrudnia odczytanie
warunku. Podobnie niezrozumiały jest zapis „lub później obowiązujących przepisów”, skoro
nadal obowiązuje właściwe rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego
zakresu i formy dokumentacji projektowej (…). W przypadku eksperta nr 9, nie wiadomo, czy
wymagane doświadczenie dot. projektowania czy pełnienia funkcji inspektora nadzoru.
Ponadto, stawiany warunek doświadczenia w wykonywaniu zadań podobnych jest całkowicie
nieczytelny przez co utrudnia sprawdzenie czy oferta spełnia wszystkie warunki. Niezależnie
od tego, warunek wykonania dokumentacji projektowej w formule „zaprojektuj i wybuduj” nie
ma jakiegokolwiek związku z przedmiotem zamówienia, skoro przedmiotem postępowania
jest wyłonienie wykonawcy dokumentacji projektowej.
W dniu 9 maja 2008r., protest wniósł wykonawca, który jako jedyny złożył wniosek o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu, w którym odniósł się do poszczególnych zapisów
ogłoszenia.
Z zapisu „(…) w przypadku Wykonawców/Wykonawcy spełniający niniejszy warunek (…)”,
nie wynika, jak twierdzi Zamawiający, czy warunki finansowe wykonawców występujących
wspólnie będą oceniane oddzielnie czy łącznie. Odwołujący nie zgadza się z takim
stanowiskiem. Powyższy cytat oraz sama idea zawiązania konsorcjum, w sposób
bezdyskusyjny mówią o wspólnym spełnianiu warunku udziału w postępowaniu w zakresie
potencjału ekonomicznego.
W odniesieniu do warunków dotyczących ekspertów (zdolności technicznej), Odwołujący
wskazał:
1. W zakresie kierownika zespołu (ekspert 1) oraz specjalista w zakresie dokumentacji
przetargowej (ekspert 12) - z warunku tego wynika, iż doświadczenie w kierowaniu zespołem
dotyczy realizacji tylko dwóch dokumentacji, a określenie warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego warunków kontraktowych FIDIC oraz wartości robót nie może być uznane za
niezasadne, gdyż wykonanie dokumentacji przetargowej na realizację robót budowlanych wg
FIDIC, bez doświadczenia w tym zakresie jest niemożliwe z uwagi na specyfikę takiej umowy
oraz relacji pomiędzy Inżynierem, Wykonawcą robót, a Zamawiającym. Określenie wartości
umożliwia wybór specjalisty, który wykonywał dokumentację o podobnym charakterze.
2. Co do warunków dotyczących projektantów w zakresie robót konstrukcyjno – budowlanych
oraz projektanta sanitarnego – zdaniem Odwołującego żaden przepis prawa nie zabrania,
aby osoba prowadząca działalność gospodarczą zajmowała stanowisko projektanta robót
budowlanych. Warunek udziału w postępowaniu odnosi się do stanowiska w rozumieniu
funkcji, niezależnie od sposobu zatrudnienia. Warunek ten należy rozumieć, jako określenie
pełnionej funkcji podczas realizacji projektu inwestorskiego
3. Projektant sanitarny (ekspert nr 3), projektant w zakresie automatyki (AKPIA), projektant w
zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych oraz projektant
technolog – wymaganie wykazania się doświadczeniem w przygotowaniu programu
funkcjonalno użytkowego jest jednoznaczne, gdyż odsyła do właściwego rozporządzenia
Ministra Infrastruktury
4. Projektant w zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych
(ekspert 9) – postawiony warunek posiadania doświadczenia jako „projektanta lub inspektora
robót elektrycznych” wraz z posiadaniem uprawnień projektowych, nie budzi wątpliwości, co
do zakresu wymaganego doświadczenia.
Odnosząc się do konstrukcji warunku posiadania doświadczenia, Odwołujący wyjaśnił, iż
składając wniosek nie miał wątpliwości co do treści punktu, a zapis dotyczący zaprojektuj i
wybuduj odnosi się do dokumentacji przetargowych, nie zaś do projektów, jak twierdzi
Zamawiający.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający zmierza wyłącznie do unieważnienia postępowania,
chociaż nie wykluczył Odwołującego, który złożył wniosek, jako jedyny w postępowaniu.
Wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu i nie może być mowy o naruszeniu
zasady uczciwej konkurencji, skoro żaden, nawet potencjalny wykonawca nie złożył protestu
na zapisy specyfikacji.
Zamawiający w dniu 15 maja 2008r. oddalił protest, uznając go w całości za
bezzasadny. Zamawiający stwierdził, iż zestawienie treści wniosku oraz złożonych
dokumentów z postawionymi w ogłoszeniu wymogami, powoduje, iż nie można w sposób
jednoznaczny dokonać oceny wniosku. Zamawiający podtrzymał, iż zapisy ogłoszenia nie
określają wprost warunków progowych i odpowiednio do tego nie wskazano, jakie należy
przedstawić dokumenty na potwierdzenie ich spełniania, co tym samym skutkuje brakiem
możliwości oceny wniosku z wymogami Zamawiającego.
Od rozstrzygnięcia protestu Odwołujący wniósł w dniu 20 maja 2008 r. odwołanie do
Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, w którym podtrzymał zarzuty podniesione w
proteście. Wniósł o uwzględnienie odwołania, nakazanie Zamawiającemu powtórzenia
czynności badania wniosków, nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania i nakazanie prowadzenie dalszego postępowania oraz
zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty.
W uzasadnieniu, odnosząc się do stanowiska Zamawiającego w rozstrzygnięciu protestu,
Odwołujący wskazał, iż warunki udziału w postępowaniu zostały zredagowane w sposób
jasny i prawidłowy, ze wskazaniem dokumentów, za pomocą których dokonywana miała być
ocena spełniania tych warunków.
W zakresie zdolności ekonomicznej i finansowej, zapis ogłoszenia wskazuje wprost, iż
intencją Zamawiającego było sumowanie spełniania potencjału wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia, w przeciwnym wypadku Zamawiający zamieściłby
zapis, iż warunek musi być spełniony przez każdego wykonawcę osobno. Dla przykładu
wskazał na warunek osiągnięcia przychodów netto ze sprzedaży min. 5 mln. zł., na którego
potwierdzenie rachunek zysków i strat może przedłożyć wykonawca, który ten warunek
spełnia samodzielnie, chociaż dopuszcza się także spełnianie tego warunku przez dwóch lub
więcej wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. W przypadku
wątpliwości co do sposobu interpretacji warunku, Odwołujący wskazuje na istotę wspólnego
ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, przez wykonawców, którzy samodzielnie
nie spełniają warunku, ale w połączeniu z innym wykonawcom są w stanie ten warunek
potwierdzić.
W zakresie zastrzeżeń co do sposobu określenia zdolności technicznej – wymagań
dotyczących ekspertów, Odwołujący wskazał, iż warunek opracowania 2 dokumentacji
przetargowych na gruncie ustawy obowiązującej od 4 lat nie jest warunkiem wygórowanym.
Pozostałe warunki dotyczące ekspertów są precyzyjne, jasne i zrozumiałe, a pewne
utrudnienia związane są ze sposobem pisania ogłoszeń w ciągu, gdzie nie jest możliwe
rozpoczynanie poszczególnych elementów tekstu od nowej linii.
Wbrew twierdzeniom Zamawiającego, warunek wykonania dokumentacji projektowej w
formule „zaprojektuj i wybuduj” ma związek z przedmiotem zamówienia, ponieważ zgodnie z
pkt II.1.5 ogłoszenia, do zakresu przedmiotu zamówienia wchodzi program funkcjonalno-
użytkowy.
Na podstawie treści ogłoszenia zamieszczonego w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod numerem 2008/S 2-001881, oświadczeń stron oraz treści dokumentacji
postępowania, skład orzekający ustalił i zważył, jak poniżej.
Odwołujący posiada interes prawny do wniesienia odwołania, gdyż jego wniosek jako
jedyny złożony w postępowaniu został oceniony pozytywnie i w przypadku uwzględnienia
odwołania, Zamawiający powinien wezwać odwołującego do złożenia oferty.
W zakresie warunku podmiotowego dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej
(III.2.2), Zamawiający określił minimalny poziom, jaki muszą spełniać wykonawcy, określając:
poziom rocznych przychodów netto ze sprzedaży w wysokości co najmniej 5 000 000 PLN.,
osiągnięty w każdym roku obrotowym z ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – za ten okres; posiadanie środków finansowych lub zdolności
kredytowej w wysokości co najmniej 2 000 000 PLN. oraz ubezpieczenie od
odpowiedzialności cywilnej na kwotę nie mniejszą niż 5 000 000 PLN.
W celu potwierdzenia spełniania warunku, wykonawcy zobowiązani zostali do przedłożenia
dokumentów ( w przypadku wykonawców składających ofertę wspólną, dokumenty może
przedłożyć wykonawca/wcy spełniający warunek): rachunek zysków i strat stanowiący część
sprawozdania finansowego, a w przypadku wykonawców nie zobowiązanych do
sporządzenia sprawozdania finansowego, inny dokument określający przychody netto ze
sprzedaży – za okres ostatnich 3 lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy – za ten okres; informację z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo –
kredytowej w którym posiadają rachunek, wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed
upływem terminu składania ofert; polisę/inny dokument potwierdzający objęcie
ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej.
Na tej podstawie Izba stwierdziła, iż określony warunek nie narusza uczciwej konkurencji, a
żądane dokumenty pozwalają dokonać ocenę wniosku. Skład orzekający nie uznał
słuszności stanowiska Zamawiającego, jakoby brak wskazana sposobu oceny spełniania
warunku przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego, uniemożliwiał dokonanie oceny wniosku konsorcjum. Treść ogłoszenia nie
budzi wątpliwości co do dopuszczalności potwierdzenia warunku przez jednego z
wykonawców działających wspólnie. Ponadto potwierdza to sama istota i cel składania oferty
wspólnej przez wykonawców, którzy samodzielnie nie mogliby uczestniczyć w postępowaniu,
chociażby z uwagi na swoje możliwości, czy to finansowe, czy też technologiczne. „Jest
rzeczą naturalną, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia są wobec
siebie komplementarni (np. jeden jest producentem towarów, drugi świadczy usługi). śądanie
od każdego z nich spełniania wymogów adekwatnych do statusu drugiego nie jest
racjonalne, nie wymaga tego też interes zamawiającego.” (komentarz pod redakcją Tomasza
Czajkowskiego, wydanie trzecie, str. 129).
Ponadto potwierdzeniem możliwości dokonania oceny spełniania warunku udziału w
postępowaniu przez Odwołującego, jest faktyczne dokonanie tej oceny przez komisję
przetargową. Na podstawie druku ZP-16 (strony od 15 do 19 protokołu postępowania), skład
orzekający stwierdził, iż Zamawiający dokonał oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu przez konsorcjum, na podstawie złożonego wniosku oraz wyjaśnień z dnia 7
marca 2008r. Z treści dokumentów wynika, iż Zamawiający zwrócił się do wykonawcy o
uzupełnienie wniosku w zakresie oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu – referencji, które zostały uzupełnione w wyznaczonym
przez Zamawiającego terminie. Zamawiający na rozprawie potwierdził, iż komisja pozytywnie
oceniła wniosek Odwołującego, stwierdzając, iż spełnia on warunki udziału w postępowaniu.
W zakresie pozostałych zarzutów dotyczących sposobu określenia warunku
posiadania doświadczenia oraz zdolności technicznej, skład orzekający stwierdził, iż zapisy
ogłoszenia nie naruszają uczciwej konkurencji i pozwalają dokonać obiektywnej oceny
złożonego wniosku.
Zarzuty dotyczące sposobu określenia warunków podmiotowych dotyczących
ekspertów nie mogą być podstawą do unieważnienia postępowania. W ocenie składu
orzekającego, Zamawiający szeroko opisał swoje wymagania, jak również sposób dokonania
oceny ich spełniania. Zapisy ogłoszenia nie budziły wątpliwości potencjalnych wykonawców,
w tym również Odwołującego, który przygotował wniosek zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego, co potwierdza dokonana przez komisję przetargową pozytywna ocena
wniosku. Izba nie dopatrzyła się w sposobie określenia warunku udziału w postępowaniu
naruszenia art. 22 ust. 2 ustawy.
Powołane przez Zamawiającego okoliczności przemawiające za obowiązkiem
unieważnienia postępowania na podstawie art. 93ust. 1 pkt 7, w zw. z art. 146 ust. 1 pkt 6
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, w ocenie składu
orzekającego, nie mają uzasadnienia w stanie faktycznym sprawy.
Jednocześnie Izba nie uznała za trafny zarzut Odwołującego, który twierdził, iż na obecnym
etapie postępowania nie może mieć zastosowania powołana podstawa prawna z art. 93 ust.
1 pkt 7 oraz art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy, gdyż na obecnym etapie postępowania nie można
mówić o wpływie naruszenia przepisów określonych w ustawie na wynik tego postępowania.
Jak wywodził pełnomocnik Odwołującego w początkowym etapie postępowania nie można
określić wpływu naruszenia przepisów ustawy na wynik postępowania, gdyż postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego i dopiero na dalszym etapie
postępowania będzie mogła mieć zastosowanie dyspozycja art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy. Tym
samym Odwołujący wywodził, iż decyzja Zamawiającego w przedmiocie unieważnienia
postępowania oparta została na wadliwej podstawie prawnej.
Skład orzekający stwierdził, iż okoliczność przesądzająca o nieważności umowy, o której
mowa w art. 146 ust. 1 pkt 6 może wystąpić na każdym etapie postępowania, do którego
należy niewątpliwie ogłoszenie o udzieleniu zamówienia. „Bezpośrednio na wynik
postępowania wpływa naruszenie przepisów ustawy dotyczących wyboru oferty
najkorzystniejszej. Nie zawsze jednak o wyniku postępowania decyduje wyłącznie
naruszenie przepisów dotyczących wyboru oferty najkorzystniejszej. Skutek taki będzie miało
np. opisanie przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję (komentarz
pod redakcją Pawła Graneckiego wydanie z 2007r., str. 364). Podobnie, w ocenie składu
orzekającego, określenie warunków udziału w postępowaniu z naruszeniem uczciwej
konkurencji (art. 22 ust. 2), będzie wypełniało dyspozycję art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.,
jeżeli zawęzi to krąg potencjalnych wykonawców. Określenie warunków udziału w
postępowaniu jest jedną z najważniejszych czynności zamawiającego, która ma bezpośredni
wpływ na wynik postępowania i musi być precyzyjnie określona już w ogłoszeniu i nie
podlega modyfikacji w toku postępowania. Nie tylko sam wybór oferty najkorzystniejszej
określa sposób rozstrzygnięcia postępowania. W wyniku wadliwego określenia warunków
udziału w postępowaniu może zachodzić konieczność jego unieważnienia i tym samym
zamknięcia drogi do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej w danym postępowaniu,
niezależnie od trybu. Zatem, gdyby nie wadliwe określenie warunków udziału w
postępowaniu na etapie ogłoszenia, wynik postępowania byłby inny.
Mając na uwadze powyższe ustalenia, Izba orzekła jak w sentencji, mając na uwadze
ograniczenie na rozprawie żądań przez Odwołującego wyłącznie do nakazania
Zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp,
stosownie do wyniku sprawy. Na podstawie § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz.U z 2007r. Nr 128, poz. 886), Izba obciążyła Zamawiającego uzasadnionymi kosztami
Odwołującego z tytułu zastępstwa procesowego, w kwocie 3538,00 zł, określonej na
podstawie przedłożonej do akt sprawy faktury VAT nr 10/KM/06/08 z dnia 03.06.2008 r.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego
w Jeleniej Górze.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
WYROK
z dnia 03.06.2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek
Członkowie: Grzegorz Mazurek
Andrzej Niwicki
Protokolant: Przemysław Śpiewak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 03.06.22008 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów Budownictwa
Komunalnego we Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44 od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i
Kanalizacji Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3 protestu z dnia 09.05.2008
r.
przy udziale ………………………………………….. zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego.................................................................... po stronie
odwołującego się oraz
…………………………………………………………………………………… - po stronie
zamawiającego*.
orzeka:
1 Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia.
2. kosztami postępowania obciąża Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4064 zł
00 gr. (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy)
z kwoty wpisu uiszczonego przez Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z
o.o., Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego we Wrocławiu Sp. z
o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44
2) dokonać wpłaty kwoty 7602 zł 00 gr. (słownie: siedem tysięcy sześćset dwa
złote zero groszy) przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i
Kanalizacji Sp. z o.o., 58-400 Kamienna Góra, ul. Zamkowa 3 na rzecz
Konsorcjum: ECM Group Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów
Budownictwa Komunalnego we Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa,
Al. Jerozolimskie 44, stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego
na kwotę 3538,00 zł..
3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 0 gr. (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr. (słownie: piętnaście tysięcy
dziewięćset trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Konsorcjum: ECM Group
Polska Sp. z o.o., Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego we
Wrocławiu Sp. z o.o., 00-024 Warszawa, Al. Jerozolimskie 44
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający w dniu 5 maja 2008r. unieważnił postępowanie prowadzone w trybie
przetargu ograniczonego na „opracowanie dokumentacji projektowej, kosztorysowej i
przetargowej dla zadania „Kompleksowe rozwiązanie problemów gospodarki wodno-
ściekowej w Kamiennej Górze” (numer referencyjny ZP/FS/U/01/12/07), ogłoszonego w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 04 stycznia 2008r. pod numerem 2008/S 2-
001881. W postępowaniu złożony został jeden wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu i był to wniosek Odwołującego się.
W uzasadnieniu unieważnienia postępowania, Zamawiający wskazał, iż zapisy ogłoszenia o
postępowaniu nie określały precyzyjnie warunków podmiotowych udziału w postępowaniu,
co uniemożliwia ocenę złożonego wniosku. Stan ten spowodowany został sposobem
sformułowania warunków, które nie zostały wprost określone i wynikają one z treści
żądanych dokumentów.
Zapisy ogłoszenia naruszają zakaz określania warunków podmiotowych w sposób
utrudniający uczciwą konkurencję, powodując, że postępowanie dotknięte jest wadą prawną
uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego. Powołana
podstawa z art. 146 ust. 1 pkt 6 Pzp została wypełniona, gdyż zapisy ogłoszenia naruszają
uczciwą konkurencję, czyniąc postępowanie wadliwym.
Jako uniemożliwiające ocenę wniosku, wskazany został opis sposobu oceny spełniania
warunku posiadania zdolności ekonomicznej i finansowej przez wykonawców składających
ofertę wspólną. Zapis ogłoszenia pozostawia wątpliwość co do tego, czy potencjał może być
sumowany, czy też min. jeden wykonawca musi cały warunek spełniać.
Ponadto Zamawiający wskazał, iż warunki podmiotowe dotyczące 12 ekspertów są bardzo
rozbudowane i często „trudne do rozszyfrowania”. W przypadku eksperta 1 i 12, warunek
posiadania 5 letniego doświadczenia w opracowaniu dokumentacji przetargowych wg ustawy
prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004r., jest niemożliwy do spełnienia, gdyż
wskazana ustawa obowiązuje dopiero od 4 lat. Powiązanie tego warunku z doświadczeniem
w zakresie kontraktów zawieranych na podstawie FIDIC, zawartych w okresie ostatnich 3 lat,
w tym jeden o wartości min. 50 mln. zł., jest w ocenie Zamawiającego warunkiem ewidentnie
utrudniającym uczciwą konkurencję. Zapis odnoszący się do eksperta nr 2, 7 i 8 –
„doświadczenie zawodowe na stanowisku” jest nieprecyzyjny i utrudnia uczciwą konkurencję
ponieważ wyklucza wykonawców, którzy zdobyli doświadczenie prowadząc działalność
gospodarczą osobiście – wówczas nie zajmowali stanowiska. Całość warunków dotyczących
ekspertów 3,4,5,6, jest nieprecyzyjna, gdyż występujący spójnik „oraz” utrudnia odczytanie
warunku. Podobnie niezrozumiały jest zapis „lub później obowiązujących przepisów”, skoro
nadal obowiązuje właściwe rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowego
zakresu i formy dokumentacji projektowej (…). W przypadku eksperta nr 9, nie wiadomo, czy
wymagane doświadczenie dot. projektowania czy pełnienia funkcji inspektora nadzoru.
Ponadto, stawiany warunek doświadczenia w wykonywaniu zadań podobnych jest całkowicie
nieczytelny przez co utrudnia sprawdzenie czy oferta spełnia wszystkie warunki. Niezależnie
od tego, warunek wykonania dokumentacji projektowej w formule „zaprojektuj i wybuduj” nie
ma jakiegokolwiek związku z przedmiotem zamówienia, skoro przedmiotem postępowania
jest wyłonienie wykonawcy dokumentacji projektowej.
W dniu 9 maja 2008r., protest wniósł wykonawca, który jako jedyny złożył wniosek o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu, w którym odniósł się do poszczególnych zapisów
ogłoszenia.
Z zapisu „(…) w przypadku Wykonawców/Wykonawcy spełniający niniejszy warunek (…)”,
nie wynika, jak twierdzi Zamawiający, czy warunki finansowe wykonawców występujących
wspólnie będą oceniane oddzielnie czy łącznie. Odwołujący nie zgadza się z takim
stanowiskiem. Powyższy cytat oraz sama idea zawiązania konsorcjum, w sposób
bezdyskusyjny mówią o wspólnym spełnianiu warunku udziału w postępowaniu w zakresie
potencjału ekonomicznego.
W odniesieniu do warunków dotyczących ekspertów (zdolności technicznej), Odwołujący
wskazał:
1. W zakresie kierownika zespołu (ekspert 1) oraz specjalista w zakresie dokumentacji
przetargowej (ekspert 12) - z warunku tego wynika, iż doświadczenie w kierowaniu zespołem
dotyczy realizacji tylko dwóch dokumentacji, a określenie warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego warunków kontraktowych FIDIC oraz wartości robót nie może być uznane za
niezasadne, gdyż wykonanie dokumentacji przetargowej na realizację robót budowlanych wg
FIDIC, bez doświadczenia w tym zakresie jest niemożliwe z uwagi na specyfikę takiej umowy
oraz relacji pomiędzy Inżynierem, Wykonawcą robót, a Zamawiającym. Określenie wartości
umożliwia wybór specjalisty, który wykonywał dokumentację o podobnym charakterze.
2. Co do warunków dotyczących projektantów w zakresie robót konstrukcyjno – budowlanych
oraz projektanta sanitarnego – zdaniem Odwołującego żaden przepis prawa nie zabrania,
aby osoba prowadząca działalność gospodarczą zajmowała stanowisko projektanta robót
budowlanych. Warunek udziału w postępowaniu odnosi się do stanowiska w rozumieniu
funkcji, niezależnie od sposobu zatrudnienia. Warunek ten należy rozumieć, jako określenie
pełnionej funkcji podczas realizacji projektu inwestorskiego
3. Projektant sanitarny (ekspert nr 3), projektant w zakresie automatyki (AKPIA), projektant w
zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych oraz projektant
technolog – wymaganie wykazania się doświadczeniem w przygotowaniu programu
funkcjonalno użytkowego jest jednoznaczne, gdyż odsyła do właściwego rozporządzenia
Ministra Infrastruktury
4. Projektant w zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych
(ekspert 9) – postawiony warunek posiadania doświadczenia jako „projektanta lub inspektora
robót elektrycznych” wraz z posiadaniem uprawnień projektowych, nie budzi wątpliwości, co
do zakresu wymaganego doświadczenia.
Odnosząc się do konstrukcji warunku posiadania doświadczenia, Odwołujący wyjaśnił, iż
składając wniosek nie miał wątpliwości co do treści punktu, a zapis dotyczący zaprojektuj i
wybuduj odnosi się do dokumentacji przetargowych, nie zaś do projektów, jak twierdzi
Zamawiający.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający zmierza wyłącznie do unieważnienia postępowania,
chociaż nie wykluczył Odwołującego, który złożył wniosek, jako jedyny w postępowaniu.
Wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu i nie może być mowy o naruszeniu
zasady uczciwej konkurencji, skoro żaden, nawet potencjalny wykonawca nie złożył protestu
na zapisy specyfikacji.
Zamawiający w dniu 15 maja 2008r. oddalił protest, uznając go w całości za
bezzasadny. Zamawiający stwierdził, iż zestawienie treści wniosku oraz złożonych
dokumentów z postawionymi w ogłoszeniu wymogami, powoduje, iż nie można w sposób
jednoznaczny dokonać oceny wniosku. Zamawiający podtrzymał, iż zapisy ogłoszenia nie
określają wprost warunków progowych i odpowiednio do tego nie wskazano, jakie należy
przedstawić dokumenty na potwierdzenie ich spełniania, co tym samym skutkuje brakiem
możliwości oceny wniosku z wymogami Zamawiającego.
Od rozstrzygnięcia protestu Odwołujący wniósł w dniu 20 maja 2008 r. odwołanie do
Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, w którym podtrzymał zarzuty podniesione w
proteście. Wniósł o uwzględnienie odwołania, nakazanie Zamawiającemu powtórzenia
czynności badania wniosków, nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania i nakazanie prowadzenie dalszego postępowania oraz
zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty.
W uzasadnieniu, odnosząc się do stanowiska Zamawiającego w rozstrzygnięciu protestu,
Odwołujący wskazał, iż warunki udziału w postępowaniu zostały zredagowane w sposób
jasny i prawidłowy, ze wskazaniem dokumentów, za pomocą których dokonywana miała być
ocena spełniania tych warunków.
W zakresie zdolności ekonomicznej i finansowej, zapis ogłoszenia wskazuje wprost, iż
intencją Zamawiającego było sumowanie spełniania potencjału wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia, w przeciwnym wypadku Zamawiający zamieściłby
zapis, iż warunek musi być spełniony przez każdego wykonawcę osobno. Dla przykładu
wskazał na warunek osiągnięcia przychodów netto ze sprzedaży min. 5 mln. zł., na którego
potwierdzenie rachunek zysków i strat może przedłożyć wykonawca, który ten warunek
spełnia samodzielnie, chociaż dopuszcza się także spełnianie tego warunku przez dwóch lub
więcej wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. W przypadku
wątpliwości co do sposobu interpretacji warunku, Odwołujący wskazuje na istotę wspólnego
ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, przez wykonawców, którzy samodzielnie
nie spełniają warunku, ale w połączeniu z innym wykonawcom są w stanie ten warunek
potwierdzić.
W zakresie zastrzeżeń co do sposobu określenia zdolności technicznej – wymagań
dotyczących ekspertów, Odwołujący wskazał, iż warunek opracowania 2 dokumentacji
przetargowych na gruncie ustawy obowiązującej od 4 lat nie jest warunkiem wygórowanym.
Pozostałe warunki dotyczące ekspertów są precyzyjne, jasne i zrozumiałe, a pewne
utrudnienia związane są ze sposobem pisania ogłoszeń w ciągu, gdzie nie jest możliwe
rozpoczynanie poszczególnych elementów tekstu od nowej linii.
Wbrew twierdzeniom Zamawiającego, warunek wykonania dokumentacji projektowej w
formule „zaprojektuj i wybuduj” ma związek z przedmiotem zamówienia, ponieważ zgodnie z
pkt II.1.5 ogłoszenia, do zakresu przedmiotu zamówienia wchodzi program funkcjonalno-
użytkowy.
Na podstawie treści ogłoszenia zamieszczonego w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod numerem 2008/S 2-001881, oświadczeń stron oraz treści dokumentacji
postępowania, skład orzekający ustalił i zważył, jak poniżej.
Odwołujący posiada interes prawny do wniesienia odwołania, gdyż jego wniosek jako
jedyny złożony w postępowaniu został oceniony pozytywnie i w przypadku uwzględnienia
odwołania, Zamawiający powinien wezwać odwołującego do złożenia oferty.
W zakresie warunku podmiotowego dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej
(III.2.2), Zamawiający określił minimalny poziom, jaki muszą spełniać wykonawcy, określając:
poziom rocznych przychodów netto ze sprzedaży w wysokości co najmniej 5 000 000 PLN.,
osiągnięty w każdym roku obrotowym z ostatnich trzech lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – za ten okres; posiadanie środków finansowych lub zdolności
kredytowej w wysokości co najmniej 2 000 000 PLN. oraz ubezpieczenie od
odpowiedzialności cywilnej na kwotę nie mniejszą niż 5 000 000 PLN.
W celu potwierdzenia spełniania warunku, wykonawcy zobowiązani zostali do przedłożenia
dokumentów ( w przypadku wykonawców składających ofertę wspólną, dokumenty może
przedłożyć wykonawca/wcy spełniający warunek): rachunek zysków i strat stanowiący część
sprawozdania finansowego, a w przypadku wykonawców nie zobowiązanych do
sporządzenia sprawozdania finansowego, inny dokument określający przychody netto ze
sprzedaży – za okres ostatnich 3 lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy – za ten okres; informację z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo –
kredytowej w którym posiadają rachunek, wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed
upływem terminu składania ofert; polisę/inny dokument potwierdzający objęcie
ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej.
Na tej podstawie Izba stwierdziła, iż określony warunek nie narusza uczciwej konkurencji, a
żądane dokumenty pozwalają dokonać ocenę wniosku. Skład orzekający nie uznał
słuszności stanowiska Zamawiającego, jakoby brak wskazana sposobu oceny spełniania
warunku przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego, uniemożliwiał dokonanie oceny wniosku konsorcjum. Treść ogłoszenia nie
budzi wątpliwości co do dopuszczalności potwierdzenia warunku przez jednego z
wykonawców działających wspólnie. Ponadto potwierdza to sama istota i cel składania oferty
wspólnej przez wykonawców, którzy samodzielnie nie mogliby uczestniczyć w postępowaniu,
chociażby z uwagi na swoje możliwości, czy to finansowe, czy też technologiczne. „Jest
rzeczą naturalną, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia są wobec
siebie komplementarni (np. jeden jest producentem towarów, drugi świadczy usługi). śądanie
od każdego z nich spełniania wymogów adekwatnych do statusu drugiego nie jest
racjonalne, nie wymaga tego też interes zamawiającego.” (komentarz pod redakcją Tomasza
Czajkowskiego, wydanie trzecie, str. 129).
Ponadto potwierdzeniem możliwości dokonania oceny spełniania warunku udziału w
postępowaniu przez Odwołującego, jest faktyczne dokonanie tej oceny przez komisję
przetargową. Na podstawie druku ZP-16 (strony od 15 do 19 protokołu postępowania), skład
orzekający stwierdził, iż Zamawiający dokonał oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu przez konsorcjum, na podstawie złożonego wniosku oraz wyjaśnień z dnia 7
marca 2008r. Z treści dokumentów wynika, iż Zamawiający zwrócił się do wykonawcy o
uzupełnienie wniosku w zakresie oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu – referencji, które zostały uzupełnione w wyznaczonym
przez Zamawiającego terminie. Zamawiający na rozprawie potwierdził, iż komisja pozytywnie
oceniła wniosek Odwołującego, stwierdzając, iż spełnia on warunki udziału w postępowaniu.
W zakresie pozostałych zarzutów dotyczących sposobu określenia warunku
posiadania doświadczenia oraz zdolności technicznej, skład orzekający stwierdził, iż zapisy
ogłoszenia nie naruszają uczciwej konkurencji i pozwalają dokonać obiektywnej oceny
złożonego wniosku.
Zarzuty dotyczące sposobu określenia warunków podmiotowych dotyczących
ekspertów nie mogą być podstawą do unieważnienia postępowania. W ocenie składu
orzekającego, Zamawiający szeroko opisał swoje wymagania, jak również sposób dokonania
oceny ich spełniania. Zapisy ogłoszenia nie budziły wątpliwości potencjalnych wykonawców,
w tym również Odwołującego, który przygotował wniosek zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego, co potwierdza dokonana przez komisję przetargową pozytywna ocena
wniosku. Izba nie dopatrzyła się w sposobie określenia warunku udziału w postępowaniu
naruszenia art. 22 ust. 2 ustawy.
Powołane przez Zamawiającego okoliczności przemawiające za obowiązkiem
unieważnienia postępowania na podstawie art. 93ust. 1 pkt 7, w zw. z art. 146 ust. 1 pkt 6
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, w ocenie składu
orzekającego, nie mają uzasadnienia w stanie faktycznym sprawy.
Jednocześnie Izba nie uznała za trafny zarzut Odwołującego, który twierdził, iż na obecnym
etapie postępowania nie może mieć zastosowania powołana podstawa prawna z art. 93 ust.
1 pkt 7 oraz art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy, gdyż na obecnym etapie postępowania nie można
mówić o wpływie naruszenia przepisów określonych w ustawie na wynik tego postępowania.
Jak wywodził pełnomocnik Odwołującego w początkowym etapie postępowania nie można
określić wpływu naruszenia przepisów ustawy na wynik postępowania, gdyż postępowanie
prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego i dopiero na dalszym etapie
postępowania będzie mogła mieć zastosowanie dyspozycja art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy. Tym
samym Odwołujący wywodził, iż decyzja Zamawiającego w przedmiocie unieważnienia
postępowania oparta została na wadliwej podstawie prawnej.
Skład orzekający stwierdził, iż okoliczność przesądzająca o nieważności umowy, o której
mowa w art. 146 ust. 1 pkt 6 może wystąpić na każdym etapie postępowania, do którego
należy niewątpliwie ogłoszenie o udzieleniu zamówienia. „Bezpośrednio na wynik
postępowania wpływa naruszenie przepisów ustawy dotyczących wyboru oferty
najkorzystniejszej. Nie zawsze jednak o wyniku postępowania decyduje wyłącznie
naruszenie przepisów dotyczących wyboru oferty najkorzystniejszej. Skutek taki będzie miało
np. opisanie przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję (komentarz
pod redakcją Pawła Graneckiego wydanie z 2007r., str. 364). Podobnie, w ocenie składu
orzekającego, określenie warunków udziału w postępowaniu z naruszeniem uczciwej
konkurencji (art. 22 ust. 2), będzie wypełniało dyspozycję art. 146 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.,
jeżeli zawęzi to krąg potencjalnych wykonawców. Określenie warunków udziału w
postępowaniu jest jedną z najważniejszych czynności zamawiającego, która ma bezpośredni
wpływ na wynik postępowania i musi być precyzyjnie określona już w ogłoszeniu i nie
podlega modyfikacji w toku postępowania. Nie tylko sam wybór oferty najkorzystniejszej
określa sposób rozstrzygnięcia postępowania. W wyniku wadliwego określenia warunków
udziału w postępowaniu może zachodzić konieczność jego unieważnienia i tym samym
zamknięcia drogi do dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej w danym postępowaniu,
niezależnie od trybu. Zatem, gdyby nie wadliwe określenie warunków udziału w
postępowaniu na etapie ogłoszenia, wynik postępowania byłby inny.
Mając na uwadze powyższe ustalenia, Izba orzekła jak w sentencji, mając na uwadze
ograniczenie na rozprawie żądań przez Odwołującego wyłącznie do nakazania
Zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia postępowania.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp,
stosownie do wyniku sprawy. Na podstawie § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz.U z 2007r. Nr 128, poz. 886), Izba obciążyła Zamawiającego uzasadnionymi kosztami
Odwołującego z tytułu zastępstwa procesowego, w kwocie 3538,00 zł, określonej na
podstawie przedłożonej do akt sprawy faktury VAT nr 10/KM/06/08 z dnia 03.06.2008 r.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego
w Jeleniej Górze.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić