Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO/UZP 555 /08

WYROK
z dnia 20 czerwca 2008 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Kuciak
Członkowie: Marek Koleśnikow
Emil Kuriata

Protokolant: Dorota Witak

po rozpoznaniu na posiedzeniu/ rozprawie* w dniu /w dniach* 20 czerwca 2008 r.
w Warszawie odwołania wniesionego przez Zakład Remontowo-Budowlany – Marian
Wencel, 26-600 Radom, ul. Brzozowa 3 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego
Samodzielny Wojewódzki Publiczny Zespół Zakładów Psychiatrycznej Opieki
Zdrowotnej w Radomiu, 26-607 Radom, ul. Krychnowicka 1 protestu /protestów* z dnia
20 maja 2008 r.


orzeka:

1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej i powtórzenie czynności badania i oceny ofert.

2. Kosztami postępowania obciąża Samodzielny Wojewódzki Publiczny Zespół Zakładów
Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Radomiu, 26-607 Radom, ul. Krychnowicka 1
i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 064 zł 00 gr
(słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Zakład Remontowo-Budowlany – Marian Wencel, 26-600
Radom, ul. Brzozowa 3,

2) dokonać wpłaty kwoty 4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery
złote zero groszy) przez Samodzielny Wojewódzki Publiczny Zespół Zakładów
Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Radomiu, 26-60 Radom, ul.
Krychnowicka 1 na rzecz Zakładu Remontowo-Budowlanego – Marian Wencel,
26-600 Radom, ul. Brzozowa 3, stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania,

3) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,

4) dokonać zwrotu kwoty 35 936 zł 00 gr (słownie: trzydzieści pięć tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
Zamówień Publicznych na rzecz Zakładu Remontowo-Budowlanego – Marian
Wencel, 26-600 Radom, ul. Brzozowa 3


U z a s a d n i e n i e


Zamawiający – Samodzielny Wojewódzki Publiczny Zespół Zakładów Psychiatrycznej
Opieki Zdrowotnej w Radomiu prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego na „Modernizację pawilonu szpitalnego Nr 7
Samodzielnego Wojewódzkiego Publicznego Zespołu Zakładów Psychiatrycznej Opieki
Zdrowotnej w Radomiu”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych dnia 18 kwietnia 2008 r. pod numerem 78159-2008.

Dnia 14 maja 2008 r. Zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty
złożonej przez Konsorcjum firm: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe WOMAX Marek

Wosztyl i Zakład Budowlano – Usługowo – Handlowy Jerzy Michalski (dalej Konsorcjum).
Czynność ta stała się podstawą do wniesienia dnia 20 maja 2008 r. protestu przez Zakład
Remontowo – Budowlany Marian Wencel, zwany dalej Odwołującym się. Odwołujący się
zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655), zwanej dalej
ustawą Pzp: art. 26 ust. 3 przez zaniechanie wezwania Konsorcjum do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz art. 26
ust. 4 przez zaniechanie wezwania Konsorcjum do złożenia wyjaśnień dotyczących
dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu.
W pkt 8.1.3 a Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) Zamawiający
uzależnił możliwość wzięcia udziału w postępowaniu od wykazania przez wykonawcę
wykonania w okresie ostatnich 5 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, w
tym okresie, minimum 2 robót budowlanych o wartości nie mniejszej niż 1.000.000 zł każda,
odpowiadających swoim rodzajem robotom budowlanym stanowiącym przedmiot
zamówienia. Za roboty podobne miały być uznane roboty polegające na rozbudowie,
przebudowie lub budowie nowych obiektów służby zdrowia lub mieszkaniowych o wartości
minimum 1.000.000 zł każda. Zgodnie z treścią pkt 9.7 i 9.8 SIWZ spełnienie powyższego
warunku należało udokumentować wykazem wykonanych robót budowlanych, z podaniem
ich wartości, daty i miejsca wykonania oraz dokumentami potwierdzającym, że roboty
wymienione w wykazie zostały należycie wykonane.
Konsorcjum wykazało wykonanie trzech robót budowlanych o wartości nie mniejszej niż
1.000.000 każda, są to: przebudowa Leśniczówki Michałów w Nadleśnictwie Grójec,
modernizacja budynku administracyjnego Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w
Radomiu, roboty na terenie Nadleśnictwa Zwoleń.
W przedmiocie przebudowy Leśniczówki Michałów w Nadleśnictwie Grójec, Odwołujący
się podnosi, iż w Wykazie wykonanych robót Konsorcjum określiło wartość wykonanych
robót na kwotę 1.324.816 zł, podczas gdy jak wynika z ogłoszenia o udzieleniu zamówienia,
wartość ta kształtowała się na poziomie 265.780,08 zł. Ponadto referencja potwierdzająca
należyte wykonanie robót została wydana przez podmiot nie będący Zamawiającym, a więc
nieuprawniony. Przytoczone okoliczności wymagają, zdaniem Odwołującego się, żądania
wyjaśnień w tym przedmiocie.
W kwestii modernizacji budynku administracyjnego Regionalnej Dyrekcji Lasów
Państwowych w Radomiu, Odwołujący się stwierdza, że robota ta nie może być uznana za
robotę podobną, gdyż nie jest robotą wykonaną na obiekcie służby zdrowia, ani na obiekcie
mieszkaniowym.
Odnośnie robót na terenie Nadleśnictwa Zwoleń, Odwołujący się podkreśla, iż ani
z Wykazu wykonanych robót, ani z referencji nie wynika, co to były za roboty, na jakich

obiektach były wykonywane, a przede wszystkim, czy mamy do czynienia z wykonaniem
jednego zadania o tej wartości, czy też z grupą zamówień realizowanych niezależnie w roku
2005, których łączna wartość wynosi 1.425.730 zł. Ponadto przedstawiona referencja nie
pochodzi od Zamawiającego, a więc od podmiotu uprawnionego. Kwestia ta wymaga
wyjaśnień.
W związku z powyższym, zdaniem Odwołującego się, zgodnie z dyspozycją art. 146 ust.
1 pkt 6 i 7 ustawy Pzp umowa zawarta w wyniku tak przeprowadzonego postępowania
będzie nieważna z mocy prawa, ponieważ Zamawiający uznał za najkorzystniejszą ofertę
złożoną przez Wykonawcę, który nie wykazał, że spełnia warunki udziału w postępowaniu.
Odwołujący się wniósł o: dokonanie ponownej oceny ofert, wezwanie Konsorcjum do
złożenia wyjaśnień dotyczących dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu oraz do ich uzupełnienia, wykluczenia Konsorcjum z postępowania w
przypadku nie złożenia przedmiotowych wyjaśnień i dokumentów, wybór oferty
Odwołującego się jako najkorzystniejszej.

Dnia 26 maja 2008 r. do postępowania toczącego się w wyniku protestu przystąpiło
Konsorcjum. Zdaniem Przystępującego, spełnił on warunki udziału w postępowaniu
określone w pkt 8 SIWZ. Referencje dotyczące robót na terenie Nadleśnictwa Zwoleń zostały
wystawione przez inwestora zastępczego, tj. Zakład Składnic Lasów Państwowych
w Radomiu. Zaś remont budynku Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych nie odbiega od
remontu budynku szpitalnego. Należy bowiem zauważyć, że przedmiotem zamówienia jest
remont pomieszczeń, sal, sanitariatów, oraz wykonanie windy, a więc dotyczy robót, jakie
prowadzone są w każdym budynku mieszkalnym czy administracyjnym.

Zamawiający rozstrzygnął protest dnia 30 maja 2008 r. poprzez jego oddalenie. Zdaniem
Zamawiającego, Konsorcjum wykazało wykonanie dwóch robót budowlanych o wartości nie
mniejszej niż 1.000.000 zł każda, polegających na rozbudowie, przebudowie lub budowie
nowych obiektów służby zdrowia lub mieszkaniowych, tym samym spełnił warunki określone
w pkt 8.1.3 a SIWZ. Ponadto, Zamawiający nie ma podstawy prawnej do kwestionowania,
ewentualnie weryfikacji, składanych przez wykonawców oświadczeń i innych dokumentów,
jak i nie ma obowiązku zwracania się o wyjaśnienia treści tych dokumentów w przypadku,
kiedy treść ta nie budzi żadnych wątpliwości. Powyższe stanowisko potwierdził również
Zespół Arbitrów w wyroku z dnia 18 kwietnia 2007 r. (sygn. akt UZP/ZO/0-409/07).

Z decyzją Zamawiającego nie zgodził się Odwołujący się i wniósł dnia 4 czerwca 2008 r.
odwołanie. Co do przebudowy Leśniczówki Michałów, Odwołujący się dodatkowo podnosi, iż

treść referencji mówi o wielu robotach, co uzasadnia podejrzenie, iż wartość wskazana w
Wykazie wykonanych robót nie jest wartością pojedynczego zamówienia.
Odwołujący się stwierdza, że zamówienie publiczne jest umową odpłatną, zatem nawet
jeśli pomiędzy tymi samymi stronami, w tym samym przedmiocie, zawarto
w pewnym okresie czasu kilka tego typu umów, nie będziemy mieli do czynienia z jednym
zamówieniem, którego łączną wartością będzie łączna wartość umów, lecz z szeregiem
zamówień, których wartości określają poszczególne umowy.
Niezależnie od powyższego, oferta Konsorcjum powinna być uzupełniona o oświadczenie
wykonawcy o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu. Do oferty załączono jedynie
oświadczenia złożone przez członków Konsorcjum a nie Konsorcjum. Okoliczność ta
uniemożliwia uznanie, że Konsorcjum spełnia warunki udziału w postępowaniu.
Odwołujący się podkreśla, że Zamawiający nie może bezkrytycznie przyjmować
wszelkich oświadczeń wykonawców, lecz ma obowiązek weryfikować je w oparciu o
informacje, które są powszechnie dostępne np. Biuletyn Zamówień Publicznych, jak
i informacje, oświadczenia i dokumenty składane przez innych wykonawców. Stanowisko
takie prezentowane jest również w Komentarzu do ustawy Prawo zamówień publicznych pod
red. Tomasza Czajkowskiego, wydanie 3. śądanie wyjaśnień od wykonawcy, w kontekście
wątpliwości co do prawdziwości oświadczeń lub treści dokumentów, w świetle przepisów
ustawy Pzp, nie jest uprawnieniem, lecz obowiązkiem zamawiającego. Zaniechanie tej
czynności przez Zamawiającego stanowi naruszenie zasady zachowania uczciwej
konkurencji.

Na podstawie zgromadzonych dokumentów w aktach sprawy, dokumentacji
postępowania i po wysłuchaniu stron na rozprawie, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej ustalił i zważył, co następuje:

Zamawiający w pkt 8.1.1.3 a SIWZ postanowił, iż o udzielenie zamówienia mogą się
ubiegać wykonawcy, którzy „wykażą wykonanie w okresie ostatnich 5 lat przed dniem
wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy – w tym okresie, robót budowlanych (minimum 2) o wartości nie mniejszej niż
1 000 000 złotych każda, odpowiadających swoim rodzajem robotom budowlanym
stanowiącym przedmiot zamówienia, tj. rozbudowa, przebudowa lub budowa nowych
obiektów służby zdrowia lub mieszkaniowych o wartości minimum 1 000 000 złotych każda –
z podaniem ich wartości oraz daty i miejsca wykonania oraz załączeniem dokumentów (dla
min. 2 w/w robót budowlanych) potwierdzających, że roboty te zostały wykonane należycie”.
Jednocześnie Zamawiający wymagał, zgodnie z pkt 9.7 SIWZ, aby wykaz robót został

sporządzony zgodnie z wzorem stanowiącym załącznik nr 7 do oferty (Wykaz wykonanych
robót). Natomiast referencje miały stanowić załącznik nr 8 do oferty (pkt 9.8 SIWZ).

Konsorcjum w przedmiotowym Wykazie umieściło trzy roboty o wartości powyżej
1 000 000 zł każda. Zgodnie z oświadczeniem Wykonawcy są to :
1. Przebudowa budynku mieszkalnego Leśniczówki Michałów, gdzie Zamawiającym
były Lasy Państwowe Nadleśnictwo Grójec. Z treści referencji wystawionej przez
Nadleśnictwo Grójec wynika, że Konsorcjum wykonało zadanie inwestycyjne pod
nazwą „Przebudowa budynku mieszkalnego Leśniczówki Michałów – Nadleśnictwo
Grójec” a wartość zamówienia wynosiła 1.238.146,47 zł netto.
2. Modernizacja budynku administracyjnego Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych
w Radomiu, gdzie Zamawiającym był Zespół Składnic Lasów Państwowych
w Radomiu.
3. Modernizacja budynku mieszkalnego na terenie nadleśnictwa Zwoleń, gdzie
Zamawiającym był Zespół Składnic Lasów Państwowych w Radomiu. Referencja
potwierdza wykonanie prac remontowo-budowlanych, obejmujących wymianę pokryć
dachowych, stolarki okiennej i drzwiowej, instalacji wewnętrznych i zewnętrznych,
termoizolacji budynków mieszkalnych oraz innych prac. Wartość zrealizowanych
robót w roku 2005 wynosiła 1.425.730,37 zł brutto.

W tym stanie rzeczy Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że wobec przedstawienia
przez Odwołującego się, na etapie wniesienia protestu, ogłoszenia o udzieleniu zamówienia,
którego przedmiotem była przebudowa budynku mieszkalnego Leśniczówki Michałów –
Nadleśnictwo Grójec, z którego wynika, że zamówienia udzielono Jerzemu Michalskiemu
prowadzącemu Zakład Budowlano-Usługowo-Handlowy (członkowi Konsorcjum) na kwotę
265.780,08 zł netto, Zamawiający zobowiązany był zażądać od Konsorcjum wyjaśnień.
Należy bowiem podkreślić, że Zamawiający dokonał oceny spełniania warunków udziału
w postępowaniu m.in. na podstawie przedmiotowej roboty budowlanej. Fakt, że treść
dokumentu nie budziła wątpliwości Zamawiającego nie jest wystarczający wobec
uprawdopodobnienia przez Odwołującego się, że przedstawiona robota budowlana nie
spełnia wymagań Zamawiającego w zakresie doświadczenia. Wykonawca zobowiązany jest
w sposób jednoznaczny potwierdzić spełnianie warunku udziału w postępowaniu, a wszelkie
wątpliwości, również te zgłaszane przez innych wykonawców i poparte dowodami powinny
być przez Zamawiającego wyjaśnione. Należy bowiem zwrócić uwagę, na skutek, jaki
ustawa Pzp wiąże z okolicznością nie potwierdzenia przez wykonawcę warunków udziału
w postępowaniu lub złożenia nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik
prowadzonego postępowania. W takim wypadku wykonawca zostaje wykluczony

z postępowania, a jego ofertę uznaje się za odrzuconą (art. 24 ust. 2 pkt 2 i 3 w zw. z art. 24
ust. 4 ustawy Pzp).
Krajowa Izba Odwoławcza nie podziela stanowiska Odwołującego się, iż referencja
potwierdzająca należyte wykonanie przebudowy budynku mieszkalnego Leśniczówki
Michałów pochodziła od podmiotu nieuprawnionego. Kwestii podmiotów uprawnionych do
wystawiana referencji nie regulują przepisy ustawy Pzp, ani aktów wykonawczych. Stąd
należy uznać, że Nadleśnictwo Grójec, w obrębie którego znajduje się przedmiotowa
leśniczówka mogło potwierdzić należyte wykonanie robót dotyczących tego budynku.

W przedmiocie modernizacji budynku administracyjnego Regionalnej Dyrekcji Lasów
Państwowych w Radomiu, Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, że przedmiotowa
robota budowlana nie odpowiada wymaganiom Zamawiającego. W pkt 8.1.1.3 a SIWZ
Zamawiający wyraźnie wskazał, że za roboty budowlane odpowiadające swoim rodzajem
robotom budowlanym stanowiącym przedmiot zamówienia należy uznać m.in. roboty
dotyczące obiektów służby zdrowia lub mieszkaniowych. Tymczasem wykazane roboty
dotyczyły obiektów należących do Lasów Państwowych.
Krajowa Izba Odwoławcza zgadza się z twierdzeniem Zamawiającego, że roboty
wykonane w budynku administracyjnym nie różnią się ze względu na ich charakter, od tych,
które będą wykonywane u Zamawiającego. Jednakże ta argumentacja nie może być brana
pod uwagę, gdyż to Zamawiający określał warunki udziału w postępowaniu i jeżeli uznał, że
niezbędne jest wykazanie doświadczenia w zakresie robót budowlanych, dotyczących
obiektów służby zdrowia lub mieszkaniowych, to pod tym kątem musi oceniać dokumenty
przedstawione na tę okoliczność. W przeciwnym bowiem wypadku, Zamawiający złamałby
zasadę równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji. Można sobie bowiem
wyobrazić, że część wykonawców nie złożyła oferty w przedmiotowym postępowaniu ze
względu na barierę w postaci przedmiotowego warunku. Ewentualne stwierdzenie przez
Zamawiającego, że biorąc pod uwagę potrzeby Zamawiającego, warunek ten jest
nadmierny, nie może być brane pod uwagę, z powodów, o których mowa powyżej. Warto też
zwrócić uwagę, że jakakolwiek modyfikacja warunków udziału w postępowaniu nie jest
możliwa, ze względu na treść art. 38 ust. 5 ustawy Pzp.

Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej z treści referencji dotyczącej robót na terenie
Nadleśnictwa Zwoleń wynika, że wykonane prace stanowią przebudowę budynku
mieszkalnego. W przedmiotowym dokumencie wymieniono rodzaj tych prac (wymiana
pokryć dachowych, stolarki okiennej i drzwiowej, instalacji wewnętrznej i zewnętrznej,
wykonanie termoizolacji) i określono, że dotyczyły budynku mieszkalnego. Odwołujący się
nie wykazał, że sporna referencja pochodzi od podmiotu nieuprawnionego. Przedmiotowy

dokument został wystawiony przez Zespół Składnic Lasów Państwowych w Radomiu.
W treści odwołania Odwołujący się wskazuje, że ten właśnie podmiot był Zamawiającym,
potwierdza to również dołączone ogłoszenie o udzieleniu zamówienia. Wątpliwości jednak
budzi fakt, czy została wykazana robota budowlana o wartości nie mniejszej niż 1.000.000 zł.
Z treści referencji wynika bowiem, że wartość robót w roku 2005 wynosi 1.425.730,37 zł
brutto, zaś na podstawie ogłoszenia o udzieleniu zamówienia należy przyjąć, że mamy do
czynienia z wieloma robotami budowlanymi, z których budowa osady leśnej Leśniczego we
wsi Świesielice – Nadleśnictwo Zwoleń została realizowana za kwotę 288.650,92 zł netto.
Okoliczność ta wymaga wyjaśnienia, bowiem potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu nie może budzić wątpliwości, ze względu na przewidziany przez ustawę Pzp
skutek i obowiązek przestrzegania zasad udzielania zamówień publicznych, o których była
mowa powyżej.

Zarzut dotyczący oświadczenia wykonawcy o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu, Krajowa Izba Odwoławcza, na podstawie art. 191 ust. 3 ustawy Pzp,
pozostawiła bez rozpoznania. Zgodnie z powołanym przepisem Izba nie może orzekać co do
zarzutów, które nie były zawarte w proteście.

W świetle powyższych ustaleń potwierdził się zarzut naruszenia przepisu art. 26 ust. 4
ustawy Pzp. Zamawiający zobowiązany był w zakresie robót budowlanych dotyczących
Leśniczówki Michałów i Nadleśnictwa Zwoleń wezwać Konsorcjum do wyjaśnień.
Jednocześnie Krajowa Izba Odwoławcza stoi na stanowisku, że zarzut naruszenia przepisu
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp jest przedwczesny. Należy bowiem zwrócić uwagę, że dopiero na
podstawie złożonych wyjaśnień Zamawiający będzie mógł ocenić, czy uzupełnienie
dokumentów jest konieczne.

Na marginesie należy dodać, że pismo Konsorcjum z dnia 26 maja 2008 r. należy uznać
za zgłoszenie przystąpienia do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu.
Jego treść wypełnia bowiem dyspozycję przepisu art. 181 ust. 5 ustawy Pzp. Jednakże
należy stwierdzić, że przystąpienie jest nieskuteczne, na podstawie art. 181 ust. 4 pkt 1
ustawy Pzp, gdyż zostało zgłoszone z przekroczeniem trzydniowego terminu od dnia
otrzymania wezwania. Jak ustalono wezwanie zostało doręczone 21 maja 2008 r., natomiast
przystąpienie zgłoszono 26 maja 2008 r.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie art. 191 ust. 1 i 2 pkt 1 i 2
ustawy Pzp.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 191
ust. 6 i 7 ustawy Pzp.

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok /postanowienie* -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Radomiu.

Przewodniczący:
………………………………

Członkowie:
………………………………

………………………………















_________

*
niepotrzebne skreślić