KIO/UZP 1430/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Natalia Mierzicka
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
KIO/UZP 1430/08 1 z 16
Sygn. akt KIO/UZP 1430/08
WYROK
z dnia 22 grudnia 2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo
Członkowie: Małgorzata Rakowska
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Natalia Mierzicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2008 r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez
CE Project Group Sp. z o.o. Spółka Komandytowa
Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego 12, 31-514 Kraków
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego:
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa,
w imieniu której działa Oddział Regionalny w Krakowie
Plac Matejki 12, 31-157 Kraków
protestu z dnia 20 listopada 2008 r.
przy udziale Jacobs Polska Sp. z o.o. Al. Niepodległości 58, 02-626
Warszawa zgłaszającej przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie Zamawiającego
orzeka:
KIO/UZP 1430/08 2 z 16
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje powtórzenie czynności badania
i oceny ofert,
2. kosztami postępowania obciąża PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez CE Project Group Sp. z o.o.
Spółka Komandytowa Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego 12, 31-514
Kraków,
2) dokonać wpłaty kwoty 4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące
sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) przez PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A. ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa na rzecz CE
Project Group Sp. z o.o. Spółki Komandytowej Al. Płk. Beliny –
Prażmowskiego 12, 31-514 Kraków stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu,
3) dokonać zwrotu kwoty 10 936 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy
dziewięćset trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz CE Project Group
Sp. z o.o. Spółki Komandytowej Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego
12, 31-514 Kraków.
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na opracowanie
dokumentacji projektowej i przetargowej na (modernizację i) przebudowę stacji
Dęba Rozalin oraz Głogów Małopolski na linii nr 71 Ocice – Rzeszów (nr post.:
IRZd-216/14/08), którego dotyczy złożone odwołanie, prowadzone jest
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz.
1058), w trybie przetargu nieograniczonego. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dz. Urz. UE z 24 września 2008 r. pod numerem 2008/S
185-245367. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została
KIO/UZP 1430/08 3 z 16
zamieszczona na stronie internetowej Zamawiającego 19 września 2008 r.
Jak wynika z protokołu postępowania, wartość zamówienia została ustalona
przez Zamawiającego na kwotę 2.000.000,00 zł, tj. 515.849,48 euro.
13 listopada 2008 r. Odwołujący otrzymał od Zamawiającego informację
o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego. W związku
z powyższym 20 listopada 2008 r. na tę czynność złożył protest, a wobec jego
oddalenia, 5 grudnia 2008 r. odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych (wpływ do UZP 8 grudnia 2008 r.). Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 24 ust. 2 pkt l ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie wykluczenia z postępowania Przystępującego ze względu
na wykonywanie przez niego czynności związanych z przygotowywaniem
prowadzonego postępowania,
2. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie przez Zamawiającego wykluczenia z postępowania
Przystępującego z tytułu braku właściwych uprawnień projektanta w branży
telekomunikacji,
3. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
dopuszczenie do udziału w postępowaniu Przystępującego mimo braku
dokumentów potwierdzających, że usługi podane w wykazie przez tego
wykonawcę zostały wykonane
i wniósł o:
l. unieważnienie decyzji Zamawiającego oddalającej protest,
2. nakazanie wykluczenia Przystępującego z postępowania
3. nakazanie powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty
najkorzystniejszej.
Ad. 1. Przystępujący jako podwykonawca opracowuje na rzecz
Zamawiającego „Studium wykonalności dla zadania: Budowa drogi kolejowej
Warszawa – Rzeszów przez Kolbuszową na odcinku Skarżysko Kamienna –
Sandomierz – Ocice – Rzeszów”, a więc wykonywała bezpośrednio czynności
związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania. Świadczy o tym
m.in. logo Przystępującego umieszczone na materiałach przetargowych
KIO/UZP 1430/08 4 z 16
schematów stacji Dęba Rozalin i Głogów Małopolski. W przystąpieniu
do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu oraz
w wyjaśnieniach złożonych Zamawiającemu 13 listopada 2008 r.
Przystępujący sam potwierdził, iż był podwykonawcą Centralnego Biura
Projektowo – Badawczego Budownictwa Kolejowego KOLPROJEKT (zwanego
dalej KOLPROJEKT) przy wykonywaniu ww. studium wykonalności
w częściach dotyczących prognoz społecznych, analiz społeczno –
– ekonomicznych, ochrony środowiska i wniosków aplikacyjnych.
W wyjaśnieniach oświadczono, iż Przystępujący nie uczestniczył
bezpośrednio ani pośrednio w opracowaniu żadnej części dokumentacji
projektowej ani przetargowej, a jego logo znalazło się w materiałach
przetargowych dotyczących schematów stacji Dęba Rozalin i stacji Głogów
Małopolski przez przypadek. Wyjaśnienia powyższe zostały potwierdzone
pismem KOLPROJEKTu z 12 listopada 2008 r. (znak TK/SR/119/2008).
KOLPROJEKT w przywołanym piśmie opisuje rolę Przystępującego
i potwierdza, że to nie Przystępujący był autorem schematów (nie było to
objęte zakresem podwykonawstwa), a logo zostało zamieszczone przez
KOLPROJEKT przypadkowo.
Zamawiający uzasadniając decyzję o oddaleniu protestu również stwierdził,
że przeprowadził postępowanie wyjaśniające w powyższej sprawie i na
podstawie ww. oświadczeń oddalił zarzut protestu. Zdaniem Odwołującego
postępowanie wyjaśniające sprowadzające się jedynie do przyjęcia
do wiadomości tych oświadczeń jest niewystarczające, a wiarygodność
oświadczenia Przystępującego budzi zastrzeżenia. Oświadczył on bowiem, że
zajmował się jedynie prognozami społecznymi, analizami społeczno –
– ekonomicznymi, ochroną środowiska oraz wnioskami aplikacyjnymi.
Tymczasem opis przedmiotu zamówienia dotyczącego studium (etap II) nie
przewiduje wykonywania analiz społeczno – ekonomicznych, lecz wykonanie
analiz ekonomicznych i finansowych z opracowaniem projektu planu
finansowego, w których należy zidentyfikować główne wymagania
funkcjonalne, techniczne i operacyjne konieczne do przygotowania wniosków
aplikacyjnych i materiałów przetargowych uwzględniając odpowiednie
specyfikacje techniczne. Informacje dotyczące etapu II opracowania studium
KIO/UZP 1430/08 5 z 16
nie były udzielane pozostałym wykonawcom biorącym udział
w przedmiotowym postępowaniu, tymczasem rozwiązania projektowe
przyjmowane przez wykonawcę będą w pełni uzależnione od opracowywanego
studium. śaden z wykonawców, poza Przystępującym, składając ofertę nie
zna tak szczegółowo niezbędnego zakresu dokumentacji projektowej
wymaganej w studium i jaki będzie to miało zasadniczy wpływ na zakres
prac projektowych. Informacje te nie były podane innym wykonawcom ani
zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Świadczy o tym
również zapis zawarty w specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
zgodnie z którym obowiązkiem wykonawcy umowy ma być skontaktowanie
się z wykonawcą opracowującym studium w celu uzgodnienia przyjętych
rozwiązań projektowych – czy nie kolidują z opracowywanym studium. Tylko
Przystępujący dysponował również wiedzą o budżecie, jaki Zamawiający
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia.
Uczestnictwo Przystępującego w przygotowywaniu postępowania utrudniło
uczciwą konkurencję, ponieważ posiadał on informacje dotyczące m.in.
głównych wymagań funkcjonalnych, technicznych i operacyjnych
dotyczących zadania będącego przedmiotem postępowania, dzięki czemu
mógł skalkulować cenę oferty na odpowiednio niskim poziomie, a tym
samym znajdował się w lepszej sytuacji w stosunku do pozostałych
wykonawców biorących udział w postępowaniu.
Ad. 2. Jednym z dokumentów, który, zgodnie ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia, miał być złożony celem potwierdzenia warunku
posiadania przez wykonawcę niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz
dysponowania potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia, był dokument potwierdzający posiadanie przez projektanta
uprawnień budowlanych bez ograniczeń w specjalności telekomunikacyjnej.
Przystępujący przedłożył dokument potwierdzający uprawnienia projektanta
w branży telekomunikacyjnej, ale jedynie w zakresie ograniczonym.
Zgodnie z § 22 rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z 2006 r. istnieje
wyraźne rozgraniczenie na uprawnienia budowlane w specjalności
telekomunikacyjnej bez ograniczeń i uprawnienia w ograniczonym zakresie.
KIO/UZP 1430/08 6 z 16
Zgodnie z § 22 ust. 1 ww. rozporządzenia uprawnienia budowlane
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń uprawniają
do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami
budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w zakresie
telekomunikacji przewodowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną oraz
telekomunikacji radiowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Natomiast
zgodnie z § 22 ust. 2 ww. rozporządzenia uprawnienia budowlane
w specjalności telekomunikacyjnej w ograniczonym zakresie uprawniają
do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami
budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym wraz z infrastrukturą
telekomunikacyjną, w odniesieniu do obiektu budowlanego, takiego jak:
lokalne linie i instalacje. Zamawiający nie musiał dokładnie precyzować, co
ma na myśli wymagając projektanta z uprawnieniami budowlanymi
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń, gdyż jest to określone
w szczegółowych przepisach prawa.
Dołączone do oferty dokumenty jednoznacznie wskazują, że pan Wojciech P.
nie posiada uprawnień budowlanych w specjalności telekomunikacyjnej bez
ograniczeń. Przystępujący jako dokument potwierdzający posiadanie przez
projektanta uprawnień budowlanych
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń przedstawił decyzję
wydaną przez Głównego Inspektora Państwowej Inspekcji
Telekomunikacyjnej i Pocztowej z 19 grudnia 1996 r. na podstawie
rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10 października 1995 r. w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie telekomunikacyjnym.
Zgodnie z § 4 ust. 1a tego rozporządzenia uprawnienia budowlane
w telekomunikacji w okresie obowiązywania tego rozporządzenia były
wydawane bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie w następujących
specjalizacjach: l) przewodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą,
dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych, 2) radiowej, dotyczącej obiektów
nadawczych radiofonii i telewizji naziemnej oraz nadawczych i odbiorczych
obiektów radiokomunikacyjnych. Jak wynika z dołączonego do oferty
dokumentu, pan Wojciech P. posiada jedynie uprawnienia
w ograniczonym zakresie w specjalizacji przewodowej wraz z infrastrukturą
KIO/UZP 1430/08 7 z 16
towarzyszącą, dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych. W przypadku
nadania uprawnień w zakresie nieograniczonym jest to jasno stwierdzone
w dokumencie potwierdzającym udzielenie tych uprawnień, jak np. w decyzji
wydanej pana Andrzeja K. – projektanta wskazanego w ofercie przez
Odwołującego.
W niniejszym przypadku do oferty złożonej przez Przystępującego został
dołączony prawidłowy dokument pod względem formalnym, ale jego treść nie
potwierdza spełnienia warunków udziału w postępowaniu, zatem
Przystępujący powinien był zostać wykluczony z udziału w postępowaniu,
ponieważ nie ma możliwości jego uzupełnienia.
Ad. 3. Zgodnie z przepisem art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, obowiązkiem
wykonawcy jest złożenie zamawiającemu dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Przystępujący przedstawił jedynie sam wykaz wykonanych usług bez
dokumentów, które potwierdziłyby faktyczne wykonanie tych usług, co
stanowi naruszenie przepisu art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Zdaniem Odwołującego przepis art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 25.
Zawiera on kategoryczny nakaz przedstawienia przez wykonawców
dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu. Celem tego przepisu jest rzetelne sprawdzenie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu. W postępowaniu o zamówienia, których
wartość jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 zastosowanie ma przepis art. 26 ust.1, a nie
art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z zasadą lex
specialis derogat legi generali. Zgodnie z tym przepisem dokumenty
potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu muszą być
złożone przez wykonawcę i to bez względu na to, czy Zamawiający zażądał
ich w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, czy też nie. Zamawiający
nie ma prawa wyboru, jakie dokumenty mają być złożone, ponieważ wprost
KIO/UZP 1430/08 8 z 16
z przepisu prawa wynika, że mają być złożone wszystkie dokumenty
potwierdzające spełnianie przez wykonawców warunków udziału
w postępowaniu. Przepis ten kierowany jest nie tylko do Zamawiającego, ale
również do wykonawców, którzy znając jego treść sami powinni złożyć
wymagane prawem dokumenty.
Możliwość wezwania przez Zamawiającego do uzupełnienia dokumentów
przez wykonawcę na zasadzie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych nie znajduje w przedmiotowym postępowaniu zastosowania.
Przepis ten odnosi się bowiem wyłącznie do dokumentów składanych
na podstawie art. 25 ust. 1, a nie na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, jak to ma miejsce w niniejszej sprawie.
Interes prawny Odwołującego został naruszony, bowiem w przypadku
wykluczenia Przystępującego z postępowania, za ofertę najkorzystniejszą
mogłaby zostać uznana oferta Odwołującego.
Zamawiający oddalił protest 27 listopada 2008 r., o czym powiadomił
Odwołującego tego samego dnia stwierdzając, iż:
1. Przed rozstrzygnięciem postępowania przeprowadził postępowanie
wyjaśniające mające na celu zbadanie ewentualnego udziału Przystępującego
w przygotowaniu niniejszego postępowania. Odpowiedzi Przystępującego oraz
KOLPROJEKTu nie potwierdzają łącznego spełnienia wszystkich przesłanek
prowadzących do konieczności zastosowania przepisów art. 24 ust. 2 pkt 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, a więc zarzut należy oddalić,
2. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszeniu
o zamówieniu wymagał m.in. projektanta w branży telekomunikacji
posiadającego uprawnienia budowlane bez ograniczeń w specjalności
telekomunikacji, natomiast nie formułował w tym zakresie żadnych
dodatkowych wytycznych dotyczących zakresu specjalności. Przystępujący
przedłożył w ofercie uprawnienia bez ograniczeń dla pana Wojciecha P.,
zatem Zamawiający uznał, że przedstawione uprawnienia projektanta
wyczerpują wymogi przedstawione w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
KIO/UZP 1430/08 9 z 16
3. Nie wymagał dokumentów potwierdzających, iż usługi podane w wykazie
zostały wykonane, zatem wykonawcy nie byli zobowiązani do składania
takich dokumentów, a teza Odwołującego, iż obowiązkiem wykonawcy jest
składanie dodatkowych, niewymaganych w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia lub ogłoszeniu dokumentów jest błędna, niezależnie od wartości
zamówienia. Art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych co prawda
stanowi, iż, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza podane
w tym przepisie progi, zamawiający żąda dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu (poniżej progów może
poprzestać na oświadczeniach), jednak zamawiający w swoich żądaniach jest
ograniczony przepisem art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
zezwalającym jedynie na żądanie dokumentów niezbędnych
do przeprowadzenia postępowania. Wybór tych dokumentów pozostawiony
jest uznaniu zamawiającego, który w niniejszym postępowaniu za niezbędne
uznał wykaz wykonanych usług, a nie dokumenty potwierdzające, iż usługi
podane w wykazie zostały wykonane.
Podczas rozprawy Zamawiający wyjaśnił, iż sporne rysunki z logo
Przystępującego zamieszczone w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia i dotyczące układu torowego na stacji Dęba Rozalin i Głogów
Małopolski nie mają wiążącego charakteru – to projektant w projekcie ma
przedstawić szczegółowy rozkład torów. Koncepcja wykonania prac miała
zostać przyjęta przez zarząd Zamawiającego 17 grudnia 2008 r. Zdaniem
Zamawiającego przygotowanie takiego rysunku nie faworyzuje rysującego
w zakresie wyceny opracowania dokumentacji projektowych.
Na podstawie dokumentacji postępowania, w tym treści protestu i odwołania,
rozstrzygnięcia protestu, przystąpień oraz oświadczeń złożonych podczas
rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje: odwołanie
zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu dotyczącego uprawnień
budowlanych projektanta branży telekomunikacyjnej.
KIO/UZP 1430/08 10 z 16
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego zaniechania wykluczenia
Przystępującego na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych ze względu na wykonywanie czynności bezpośrednio związanych
z przygotowaniem prowadzonego postępowania skład orzekający Izby uznał,
iż zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Przede wszystkim Odwołujący nie przedstawił przekonujących dowodów,
iż Przystępujący brał udział w przygotowaniu wskazanego w odwołaniu
studium wykonalności w zakresie szerszym niż stwierdzono w oświadczeniu
KOLPROJEKTu złożonym Zamawiającemu w piśmie z 12 listopada 2008 r.
(znak TK/SR/119/2008) zgodnie z którym „firma Jacobs pełni rolę
podwykonawcy jedynie w częściach dotyczących prognoz społecznych, analiz
społeczno – ekonomicznych, ochrony środowiska i wniosków aplikacyjnych
(…) nie uczestniczy bezpośrednio lub pośrednio w opracowaniu żadnej części
dokumentacji projektowej ani przetargowej. Logo firmy Jacobs
na wspomnianych przez Państwa schematach, stanowiących taśmę
poglądową dla całej linii nr 71 i nr 25, załączone zostało w celu
zaakcentowania znacznego udziału Podwykonawcy w całym opracowaniu.
Nie zmienia to jednak faktu, że w części technicznej Podwykonawca nie
uczestniczy” oraz w oświadczeniu Przystępującego z 12 października 2008 r.
(pismo nr DK-J2B/MS/178/2008), iż opracowuje „wyłącznie zdania
z zakresu: analiz ruchowo – ekonomicznych, prognoz przewozowych, analiz
ekonomiczno – finansowych, ochrony środowiska, wniosków
o dofinansowanie z funduszy UE. Jednocześnie (…) nie zawarło żadnej
umowy na opracowanie – ani w żaden inny sposób uczestniczyło
w opracowaniu – części techniczno – projektowej ani też materiałów
przetargowych objętych ww. Studium.”
Odwołujący nie przedstawił również żadnych dowodów, iż Przystępujący
z racji współpracy z KOLPROJEKTem przy opracowywaniu studium, posiadał
jakieś dodatkowe, istotne dla sporządzenia i ceny oferty informacje, które
stawiałyby go w uprzywilejowanej pozycji w stosunku do pozostałych
wykonawców.
Nawet gdyby uznać (czego również nie udowodniono, a Zamawiający podczas
rozprawy oświadczył, iż ustalenia wartości szacunkowej zamówienia i kwoty,
KIO/UZP 1430/08 11 z 16
którą zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia, dokonali pracownicy
Zamawiającego), iż Przystępujący znał prognozowany w studium koszt
realizacji przedmiotowego zamówienia, a więc tym samym budżet
Zamawiającego (w rozumieniu szacunkowej wartości zamówienia oraz
środków przeznaczonych na realizację zamówienia), to różnica pomiędzy tą
kwotą (zgodnie z protokołem postępowania obie kwoty wynoszą 2.440.000 zł
brutto), a cenami trzech najtańszych ofert: 1.156.560 zł, 1.439.600 zł,
1.705.560 zł jest na tyle znaczna, iż trudno w tym upatrywać naruszenia
uczciwej konkurencji. Tym bardziej, iż, by złożyć ofertę najkorzystniejszą, nie
wystarczy zmieścić się w kwocie przewidzianej przez zamawiającego, ale
przede wszystkim – złożyć ofertę tańszą niż konkurenci.
Należy również zauważyć, iż w chwili przygotowywania dokumentacji
przetargowej studium wykonalności nie było jeszcze gotowe (zgodnie
z informacjami przedstawionymi podczas rozprawy termin jego oddania
upływa w czerwcu 2009 r.) i Zamawiający nie dysponował znaczną jego
częścią. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wyjaśnieniach do
niej Zamawiający powołuje się na studium wykonalności, jednak dopiero
na etapie sporządzania dokumentacji projektowej, czyli wykonania
zamówienia.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego braku wymaganych uprawnień
projektowych osoby wskazanej jako projektant w branży telekomunikacyjnej
skład orzekający Izby uznał, iż zarzut zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z punktem III.2.3) ogłoszenia o zamówieniu oraz rozdziałem IX pkt A
ppkt 2. specyfikacji istotnych warunków zamówienia dotyczącym kwalifikacji
i doświadczenia kluczowego personelu przewidzianego do realizacji umowy
Zamawiający wymagał posiadania uprawnień projektowych do sprawowania
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie m.in. dla jednego
projektanta w branży telekomunikacji posiadającego uprawnienia budowlane
bez ograniczeń w specjalności telekomunikacji i przedstawienia kserokopii
tych uprawnień wraz z ofertą.
Przystępujący wskazał w ofercie do pełnienia tej funkcji pana Wojciecha P.
załączając do oferty kopię decyzji Głównego Inspektora Państwowej Inspekcji
KIO/UZP 1430/08 12 z 16
Telekomunikacyjnej i Pocztowej nr 0305/96/U z 19 grudnia 1996 r. wydaną
na podstawie nieaktualnego już rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10
października 1995 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie telekomunikacyjnym (Dz. U. Nr 120, poz. 581), nadającą
„uprawnienia budowlane w telekomunikacji projektowania w specjalnościach
instalacyjnych w telekomunikacji przewodowej wraz z infrastrukturą
towarzyszącą w zakresie linii, instalacji i urządzeń liniowych”. Przystępując
do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu oraz
do odwołania dołączył kopię decyzji Głównego Inspektora Państwowej
Inspekcji Telekomunikacyjnej i Pocztowej nr 0309/96/U z 19 grudnia 1996
r. wydaną na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10
października 1995 r. nadającą „uprawnienia budowlane w telekomunikacji
projektowania w specjalnościach instalacyjnych w telekomunikacji radiowej
w zakresie nadawczych i odbiorczych obiektów radiokomunikacyjnych”.
Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) osoby, które przed dniem wejścia
w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane lub stwierdzenie
przygotowania zawodowego do pełnienia funkcji technicznych
w budownictwie, zachowują uprawnienia do pełnienia tych funkcji
w dotychczasowym zakresie. Niewątpliwie ta sama zasada obowiązuje
w przypadku zmiany przepisów wykonawczych.
Niezależnie od faktu, iż obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra
Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz. 578)
za uprawnienia bez ograniczeń uznaje uprawnienia do projektowania lub
kierowania robotami budowlanymi zarówno w zakresie telekomunikacji
przewodowej jak i radiowej, nie dzieląc ich na dwie specjalności (§ 22 ust. 1),
więc można stwierdzić, iż uprawnienia uzyskane wcześniej również powinny
się pokrywać z tym zakresem, stwierdzony fakt wynika już z przepisów
rozporządzenia Ministra Łączności z 10 października 1995 r.
Zgodnie z brzmieniem § 2 i 4 powyższego rozporządzenia Ministra Łączności
obowiązującym w chwili wydawania decyzji uprawnienia budowlane
w telekomunikacji są udzielane w specjalnościach instalacyjnych w zakresie
KIO/UZP 1430/08 13 z 16
sieci, linii, instalacji i urządzeń dla 1) telekomunikacji przewodowej wraz
z infrastrukturą towarzyszącą, 2) telekomunikacji radiowej. Uprawnienia
budowlane w telekomunikacji mogą być wydawane w zakresie ograniczonym
do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi lub nie ograniczonym
łącznie do projektowania i kierowania. Ustanawia się specjalizacje w ramach
specjalności instalacyjnych w zakresie sieci, linii, instalacji i urządzeń
w telekomunikacji: 1) przewodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą,
dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych, 2) radiowej, dotyczącej obiektów
nadawczych radiofonii i telewizji naziemnej oraz nadawczych i odbiorczych
obiektów radiokomunikacyjnych.
Z porównania treści wskazanych powyżej decyzji oraz przepisów (jak również
innych przepisów rozporządzenia) wynika, iż: po pierwsze – rozporządzenie
posługiwało się pojęciem uprawnień bez ograniczeń, a po drugie – wymienia
szerszy zakres niż określony w decyzjach (sieci, urządzenia inne niż liniowe
itd.), zatem przedstawionych uprawnień pana Pichury nie można uznać
za uprawnienia bez ograniczeń. Potwierdza to także fakt, iż w treści decyzji
użyto sformułowania „w zakresie” (wymienionym), a więc – nie w całości, (nie
bez ograniczeń). Tym bardziej, iż w badanym okresie organ ten wydawał
decyzje z adnotacją „bez ograniczeń”, jak np. w decyzji dotyczącej pana K.
Ponieważ z dokumentacji postępowania wynika, iż Zamawiający nie wzywał
Przystępującego do uzupełnienia dokumentów w tym zakresie, do czego jest
zobowiązany zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
nie zaistniały przesłanki do wykluczenia Przystępującego z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego nieprzedstawienia dokumentów
potwierdzających należyte wykonanie usług przedstawionych w wykazie
usług skład orzekający Izby uznał, iż zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z punktem III.2.3) ogłoszenia o zamówieniu oraz rozdziałem IX pkt A
ppkt 1. specyfikacji istotnych warunków zamówienia Zamawiający żądał
przedstawienia wykazu wykonanych usług w okresie ostatnich trzech lat
przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, odpowiadających
KIO/UZP 1430/08 14 z 16
swoim rodzajem usługom stanowiącym przedmiot zamówienia, wg wzoru
stanowiącego załącznik nr 3 do oferty. (Wymagane było wykonanie minimum
dwóch opracowań dokumentacji projektowej w zakresie podobnym
do przedmiotu przetargu o łącznej wartości projektów minimum 400.000 zł
netto.)
Z tego postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia wynika
jasno, iż Zamawiający nie żądał złożenia dokumentów potwierdzających,
iż usługi te zostały wykonane należycie.
Jedną z reguł rządzących postępowaniem o udzielenie zamówienia
publicznego jest to, iż wykonawcy są zobowiązani do przedstawienia
zamawiającemu jedynie dokumentów wskazanych przez niego, w zależności
od trybu udzielania zamówienia, odpowiednio w ogłoszeniu o zamówieniu,
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania
ofert, a tym samym – nie są zobowiązani do przedstawienia dokumentów
przez niego nie żądanych. Tym samym również Przystępujący nie był do tego
zobowiązany. Reguła ta była wielokrotnie podkreślana przez Europejski
Trybunał Sprawiedliwości jako służąca zapewnieniu przejrzystości
postępowania i uczciwej konkurencji między wykonawcami, ponieważ
zapobiega zmianie przez zamawiającego „zasad gry” poprzez formułowanie
wymagań wobec wykonawców już po złożeniu przez nich ofert lub wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. W ustawie Prawo zamówień
publicznych została wyrażona m.in. w art. 25 ust. 1, art. 36 ust. 1 pkt 6, art.
48 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, które nakładają
na zamawiającego obowiązek wskazania wymaganych dokumentów
na odpowiednim etapie postępowania.
Nie można również uznać, iż pomiędzy art. 25 ust. 1 a art. 26 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych następuje kolizja – przepisy te należy
rozpatrywać jako przepisy wzajemnie się uzupełniające, z których można
wywieść następującą normę: zamawiający powinien żądać dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, ale
jednocześnie tylko tych dokumentów, które są mu do tego niezbędne, a więc
ich katalog zależy od brzmienia postawionych warunków. Należy także
zauważyć, iż norma ta jest skierowana do zamawiającego, a nie
KIO/UZP 1430/08 15 z 16
do wykonawców i nie można jej interpretować jako obowiązku wykazania się
przez wykonawców inicjatywą w składaniu dokumentów uznanych przez
nich za potrzebne, mimo braku takiego żądania przez zamawiającego.
Natomiast w przypadku, gdyby wykonawca uznał żądania Zamawiającego
w zakresie wymaganych dokumentów za niewystarczające, mógł złożyć
protest na treść ogłoszenia o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków
zamówienia w terminie określonym w art. 180 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
Zgodnie z art. 191 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych Izba
uwzględnia odwołanie, jeśli stwierdzi naruszenie przepisów, które miało lub
może mieć istotny wpływ na wynik postępowania. Jakkolwiek istnieje
prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, iż Przystępujący, wezwany
przez Zamawiającego do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust.
3 ustawy Prawo zamówień publicznych, dokona uzupełnienia tych
dokumentów, istnieje również możliwość, iż uzupełnienie to może zostać
dokonanie błędnie, nieterminowo albo w ogóle nie nastąpić, a tym samym
Przystępujący zostanie z postępowania wykluczony i jego oferta nie będzie
oferta najkorzystniejszą, co będzie miało istotny wpływ na wynik
postępowania.
W związku z powyższym należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie
art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, czyli stosownie
do wyniku postępowania.
KIO/UZP 1430/08 16 z 16
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171,
poz. 1058) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
– przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Sygn. akt KIO/UZP 1430/08
WYROK
z dnia 22 grudnia 2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo
Członkowie: Małgorzata Rakowska
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Natalia Mierzicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2008 r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez
CE Project Group Sp. z o.o. Spółka Komandytowa
Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego 12, 31-514 Kraków
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego:
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa,
w imieniu której działa Oddział Regionalny w Krakowie
Plac Matejki 12, 31-157 Kraków
protestu z dnia 20 listopada 2008 r.
przy udziale Jacobs Polska Sp. z o.o. Al. Niepodległości 58, 02-626
Warszawa zgłaszającej przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie Zamawiającego
orzeka:
KIO/UZP 1430/08 2 z 16
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje powtórzenie czynności badania
i oceny ofert,
2. kosztami postępowania obciąża PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez CE Project Group Sp. z o.o.
Spółka Komandytowa Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego 12, 31-514
Kraków,
2) dokonać wpłaty kwoty 4 064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące
sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) przez PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A. ul. Targowa 74, 03-734 Warszawa na rzecz CE
Project Group Sp. z o.o. Spółki Komandytowej Al. Płk. Beliny –
Prażmowskiego 12, 31-514 Kraków stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu,
3) dokonać zwrotu kwoty 10 936 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy
dziewięćset trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz CE Project Group
Sp. z o.o. Spółki Komandytowej Al. Płk. Beliny – Prażmowskiego
12, 31-514 Kraków.
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na opracowanie
dokumentacji projektowej i przetargowej na (modernizację i) przebudowę stacji
Dęba Rozalin oraz Głogów Małopolski na linii nr 71 Ocice – Rzeszów (nr post.:
IRZd-216/14/08), którego dotyczy złożone odwołanie, prowadzone jest
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz.
1058), w trybie przetargu nieograniczonego. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dz. Urz. UE z 24 września 2008 r. pod numerem 2008/S
185-245367. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została
KIO/UZP 1430/08 3 z 16
zamieszczona na stronie internetowej Zamawiającego 19 września 2008 r.
Jak wynika z protokołu postępowania, wartość zamówienia została ustalona
przez Zamawiającego na kwotę 2.000.000,00 zł, tj. 515.849,48 euro.
13 listopada 2008 r. Odwołujący otrzymał od Zamawiającego informację
o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego. W związku
z powyższym 20 listopada 2008 r. na tę czynność złożył protest, a wobec jego
oddalenia, 5 grudnia 2008 r. odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych (wpływ do UZP 8 grudnia 2008 r.). Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 24 ust. 2 pkt l ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie wykluczenia z postępowania Przystępującego ze względu
na wykonywanie przez niego czynności związanych z przygotowywaniem
prowadzonego postępowania,
2. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
zaniechanie przez Zamawiającego wykluczenia z postępowania
Przystępującego z tytułu braku właściwych uprawnień projektanta w branży
telekomunikacji,
3. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
dopuszczenie do udziału w postępowaniu Przystępującego mimo braku
dokumentów potwierdzających, że usługi podane w wykazie przez tego
wykonawcę zostały wykonane
i wniósł o:
l. unieważnienie decyzji Zamawiającego oddalającej protest,
2. nakazanie wykluczenia Przystępującego z postępowania
3. nakazanie powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty
najkorzystniejszej.
Ad. 1. Przystępujący jako podwykonawca opracowuje na rzecz
Zamawiającego „Studium wykonalności dla zadania: Budowa drogi kolejowej
Warszawa – Rzeszów przez Kolbuszową na odcinku Skarżysko Kamienna –
Sandomierz – Ocice – Rzeszów”, a więc wykonywała bezpośrednio czynności
związane z przygotowaniem prowadzonego postępowania. Świadczy o tym
m.in. logo Przystępującego umieszczone na materiałach przetargowych
KIO/UZP 1430/08 4 z 16
schematów stacji Dęba Rozalin i Głogów Małopolski. W przystąpieniu
do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu oraz
w wyjaśnieniach złożonych Zamawiającemu 13 listopada 2008 r.
Przystępujący sam potwierdził, iż był podwykonawcą Centralnego Biura
Projektowo – Badawczego Budownictwa Kolejowego KOLPROJEKT (zwanego
dalej KOLPROJEKT) przy wykonywaniu ww. studium wykonalności
w częściach dotyczących prognoz społecznych, analiz społeczno –
– ekonomicznych, ochrony środowiska i wniosków aplikacyjnych.
W wyjaśnieniach oświadczono, iż Przystępujący nie uczestniczył
bezpośrednio ani pośrednio w opracowaniu żadnej części dokumentacji
projektowej ani przetargowej, a jego logo znalazło się w materiałach
przetargowych dotyczących schematów stacji Dęba Rozalin i stacji Głogów
Małopolski przez przypadek. Wyjaśnienia powyższe zostały potwierdzone
pismem KOLPROJEKTu z 12 listopada 2008 r. (znak TK/SR/119/2008).
KOLPROJEKT w przywołanym piśmie opisuje rolę Przystępującego
i potwierdza, że to nie Przystępujący był autorem schematów (nie było to
objęte zakresem podwykonawstwa), a logo zostało zamieszczone przez
KOLPROJEKT przypadkowo.
Zamawiający uzasadniając decyzję o oddaleniu protestu również stwierdził,
że przeprowadził postępowanie wyjaśniające w powyższej sprawie i na
podstawie ww. oświadczeń oddalił zarzut protestu. Zdaniem Odwołującego
postępowanie wyjaśniające sprowadzające się jedynie do przyjęcia
do wiadomości tych oświadczeń jest niewystarczające, a wiarygodność
oświadczenia Przystępującego budzi zastrzeżenia. Oświadczył on bowiem, że
zajmował się jedynie prognozami społecznymi, analizami społeczno –
– ekonomicznymi, ochroną środowiska oraz wnioskami aplikacyjnymi.
Tymczasem opis przedmiotu zamówienia dotyczącego studium (etap II) nie
przewiduje wykonywania analiz społeczno – ekonomicznych, lecz wykonanie
analiz ekonomicznych i finansowych z opracowaniem projektu planu
finansowego, w których należy zidentyfikować główne wymagania
funkcjonalne, techniczne i operacyjne konieczne do przygotowania wniosków
aplikacyjnych i materiałów przetargowych uwzględniając odpowiednie
specyfikacje techniczne. Informacje dotyczące etapu II opracowania studium
KIO/UZP 1430/08 5 z 16
nie były udzielane pozostałym wykonawcom biorącym udział
w przedmiotowym postępowaniu, tymczasem rozwiązania projektowe
przyjmowane przez wykonawcę będą w pełni uzależnione od opracowywanego
studium. śaden z wykonawców, poza Przystępującym, składając ofertę nie
zna tak szczegółowo niezbędnego zakresu dokumentacji projektowej
wymaganej w studium i jaki będzie to miało zasadniczy wpływ na zakres
prac projektowych. Informacje te nie były podane innym wykonawcom ani
zawarte w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Świadczy o tym
również zapis zawarty w specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
zgodnie z którym obowiązkiem wykonawcy umowy ma być skontaktowanie
się z wykonawcą opracowującym studium w celu uzgodnienia przyjętych
rozwiązań projektowych – czy nie kolidują z opracowywanym studium. Tylko
Przystępujący dysponował również wiedzą o budżecie, jaki Zamawiający
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia.
Uczestnictwo Przystępującego w przygotowywaniu postępowania utrudniło
uczciwą konkurencję, ponieważ posiadał on informacje dotyczące m.in.
głównych wymagań funkcjonalnych, technicznych i operacyjnych
dotyczących zadania będącego przedmiotem postępowania, dzięki czemu
mógł skalkulować cenę oferty na odpowiednio niskim poziomie, a tym
samym znajdował się w lepszej sytuacji w stosunku do pozostałych
wykonawców biorących udział w postępowaniu.
Ad. 2. Jednym z dokumentów, który, zgodnie ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia, miał być złożony celem potwierdzenia warunku
posiadania przez wykonawcę niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz
dysponowania potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia, był dokument potwierdzający posiadanie przez projektanta
uprawnień budowlanych bez ograniczeń w specjalności telekomunikacyjnej.
Przystępujący przedłożył dokument potwierdzający uprawnienia projektanta
w branży telekomunikacyjnej, ale jedynie w zakresie ograniczonym.
Zgodnie z § 22 rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z 2006 r. istnieje
wyraźne rozgraniczenie na uprawnienia budowlane w specjalności
telekomunikacyjnej bez ograniczeń i uprawnienia w ograniczonym zakresie.
KIO/UZP 1430/08 6 z 16
Zgodnie z § 22 ust. 1 ww. rozporządzenia uprawnienia budowlane
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń uprawniają
do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami
budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w zakresie
telekomunikacji przewodowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną oraz
telekomunikacji radiowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Natomiast
zgodnie z § 22 ust. 2 ww. rozporządzenia uprawnienia budowlane
w specjalności telekomunikacyjnej w ograniczonym zakresie uprawniają
do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami
budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym wraz z infrastrukturą
telekomunikacyjną, w odniesieniu do obiektu budowlanego, takiego jak:
lokalne linie i instalacje. Zamawiający nie musiał dokładnie precyzować, co
ma na myśli wymagając projektanta z uprawnieniami budowlanymi
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń, gdyż jest to określone
w szczegółowych przepisach prawa.
Dołączone do oferty dokumenty jednoznacznie wskazują, że pan Wojciech P.
nie posiada uprawnień budowlanych w specjalności telekomunikacyjnej bez
ograniczeń. Przystępujący jako dokument potwierdzający posiadanie przez
projektanta uprawnień budowlanych
w specjalności telekomunikacyjnej bez ograniczeń przedstawił decyzję
wydaną przez Głównego Inspektora Państwowej Inspekcji
Telekomunikacyjnej i Pocztowej z 19 grudnia 1996 r. na podstawie
rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10 października 1995 r. w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie telekomunikacyjnym.
Zgodnie z § 4 ust. 1a tego rozporządzenia uprawnienia budowlane
w telekomunikacji w okresie obowiązywania tego rozporządzenia były
wydawane bez ograniczeń lub w ograniczonym zakresie w następujących
specjalizacjach: l) przewodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą,
dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych, 2) radiowej, dotyczącej obiektów
nadawczych radiofonii i telewizji naziemnej oraz nadawczych i odbiorczych
obiektów radiokomunikacyjnych. Jak wynika z dołączonego do oferty
dokumentu, pan Wojciech P. posiada jedynie uprawnienia
w ograniczonym zakresie w specjalizacji przewodowej wraz z infrastrukturą
KIO/UZP 1430/08 7 z 16
towarzyszącą, dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych. W przypadku
nadania uprawnień w zakresie nieograniczonym jest to jasno stwierdzone
w dokumencie potwierdzającym udzielenie tych uprawnień, jak np. w decyzji
wydanej pana Andrzeja K. – projektanta wskazanego w ofercie przez
Odwołującego.
W niniejszym przypadku do oferty złożonej przez Przystępującego został
dołączony prawidłowy dokument pod względem formalnym, ale jego treść nie
potwierdza spełnienia warunków udziału w postępowaniu, zatem
Przystępujący powinien był zostać wykluczony z udziału w postępowaniu,
ponieważ nie ma możliwości jego uzupełnienia.
Ad. 3. Zgodnie z przepisem art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, obowiązkiem
wykonawcy jest złożenie zamawiającemu dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Przystępujący przedstawił jedynie sam wykaz wykonanych usług bez
dokumentów, które potwierdziłyby faktyczne wykonanie tych usług, co
stanowi naruszenie przepisu art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Zdaniem Odwołującego przepis art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych jest przepisem szczególnym w stosunku do przepisu art. 25.
Zawiera on kategoryczny nakaz przedstawienia przez wykonawców
dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału
w postępowaniu. Celem tego przepisu jest rzetelne sprawdzenie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu. W postępowaniu o zamówienia, których
wartość jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 zastosowanie ma przepis art. 26 ust.1, a nie
art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z zasadą lex
specialis derogat legi generali. Zgodnie z tym przepisem dokumenty
potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu muszą być
złożone przez wykonawcę i to bez względu na to, czy Zamawiający zażądał
ich w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, czy też nie. Zamawiający
nie ma prawa wyboru, jakie dokumenty mają być złożone, ponieważ wprost
KIO/UZP 1430/08 8 z 16
z przepisu prawa wynika, że mają być złożone wszystkie dokumenty
potwierdzające spełnianie przez wykonawców warunków udziału
w postępowaniu. Przepis ten kierowany jest nie tylko do Zamawiającego, ale
również do wykonawców, którzy znając jego treść sami powinni złożyć
wymagane prawem dokumenty.
Możliwość wezwania przez Zamawiającego do uzupełnienia dokumentów
przez wykonawcę na zasadzie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych nie znajduje w przedmiotowym postępowaniu zastosowania.
Przepis ten odnosi się bowiem wyłącznie do dokumentów składanych
na podstawie art. 25 ust. 1, a nie na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, jak to ma miejsce w niniejszej sprawie.
Interes prawny Odwołującego został naruszony, bowiem w przypadku
wykluczenia Przystępującego z postępowania, za ofertę najkorzystniejszą
mogłaby zostać uznana oferta Odwołującego.
Zamawiający oddalił protest 27 listopada 2008 r., o czym powiadomił
Odwołującego tego samego dnia stwierdzając, iż:
1. Przed rozstrzygnięciem postępowania przeprowadził postępowanie
wyjaśniające mające na celu zbadanie ewentualnego udziału Przystępującego
w przygotowaniu niniejszego postępowania. Odpowiedzi Przystępującego oraz
KOLPROJEKTu nie potwierdzają łącznego spełnienia wszystkich przesłanek
prowadzących do konieczności zastosowania przepisów art. 24 ust. 2 pkt 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, a więc zarzut należy oddalić,
2. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszeniu
o zamówieniu wymagał m.in. projektanta w branży telekomunikacji
posiadającego uprawnienia budowlane bez ograniczeń w specjalności
telekomunikacji, natomiast nie formułował w tym zakresie żadnych
dodatkowych wytycznych dotyczących zakresu specjalności. Przystępujący
przedłożył w ofercie uprawnienia bez ograniczeń dla pana Wojciecha P.,
zatem Zamawiający uznał, że przedstawione uprawnienia projektanta
wyczerpują wymogi przedstawione w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
KIO/UZP 1430/08 9 z 16
3. Nie wymagał dokumentów potwierdzających, iż usługi podane w wykazie
zostały wykonane, zatem wykonawcy nie byli zobowiązani do składania
takich dokumentów, a teza Odwołującego, iż obowiązkiem wykonawcy jest
składanie dodatkowych, niewymaganych w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia lub ogłoszeniu dokumentów jest błędna, niezależnie od wartości
zamówienia. Art. 26 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych co prawda
stanowi, iż, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza podane
w tym przepisie progi, zamawiający żąda dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu (poniżej progów może
poprzestać na oświadczeniach), jednak zamawiający w swoich żądaniach jest
ograniczony przepisem art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych
zezwalającym jedynie na żądanie dokumentów niezbędnych
do przeprowadzenia postępowania. Wybór tych dokumentów pozostawiony
jest uznaniu zamawiającego, który w niniejszym postępowaniu za niezbędne
uznał wykaz wykonanych usług, a nie dokumenty potwierdzające, iż usługi
podane w wykazie zostały wykonane.
Podczas rozprawy Zamawiający wyjaśnił, iż sporne rysunki z logo
Przystępującego zamieszczone w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia i dotyczące układu torowego na stacji Dęba Rozalin i Głogów
Małopolski nie mają wiążącego charakteru – to projektant w projekcie ma
przedstawić szczegółowy rozkład torów. Koncepcja wykonania prac miała
zostać przyjęta przez zarząd Zamawiającego 17 grudnia 2008 r. Zdaniem
Zamawiającego przygotowanie takiego rysunku nie faworyzuje rysującego
w zakresie wyceny opracowania dokumentacji projektowych.
Na podstawie dokumentacji postępowania, w tym treści protestu i odwołania,
rozstrzygnięcia protestu, przystąpień oraz oświadczeń złożonych podczas
rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje: odwołanie
zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu dotyczącego uprawnień
budowlanych projektanta branży telekomunikacyjnej.
KIO/UZP 1430/08 10 z 16
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego zaniechania wykluczenia
Przystępującego na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych ze względu na wykonywanie czynności bezpośrednio związanych
z przygotowaniem prowadzonego postępowania skład orzekający Izby uznał,
iż zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Przede wszystkim Odwołujący nie przedstawił przekonujących dowodów,
iż Przystępujący brał udział w przygotowaniu wskazanego w odwołaniu
studium wykonalności w zakresie szerszym niż stwierdzono w oświadczeniu
KOLPROJEKTu złożonym Zamawiającemu w piśmie z 12 listopada 2008 r.
(znak TK/SR/119/2008) zgodnie z którym „firma Jacobs pełni rolę
podwykonawcy jedynie w częściach dotyczących prognoz społecznych, analiz
społeczno – ekonomicznych, ochrony środowiska i wniosków aplikacyjnych
(…) nie uczestniczy bezpośrednio lub pośrednio w opracowaniu żadnej części
dokumentacji projektowej ani przetargowej. Logo firmy Jacobs
na wspomnianych przez Państwa schematach, stanowiących taśmę
poglądową dla całej linii nr 71 i nr 25, załączone zostało w celu
zaakcentowania znacznego udziału Podwykonawcy w całym opracowaniu.
Nie zmienia to jednak faktu, że w części technicznej Podwykonawca nie
uczestniczy” oraz w oświadczeniu Przystępującego z 12 października 2008 r.
(pismo nr DK-J2B/MS/178/2008), iż opracowuje „wyłącznie zdania
z zakresu: analiz ruchowo – ekonomicznych, prognoz przewozowych, analiz
ekonomiczno – finansowych, ochrony środowiska, wniosków
o dofinansowanie z funduszy UE. Jednocześnie (…) nie zawarło żadnej
umowy na opracowanie – ani w żaden inny sposób uczestniczyło
w opracowaniu – części techniczno – projektowej ani też materiałów
przetargowych objętych ww. Studium.”
Odwołujący nie przedstawił również żadnych dowodów, iż Przystępujący
z racji współpracy z KOLPROJEKTem przy opracowywaniu studium, posiadał
jakieś dodatkowe, istotne dla sporządzenia i ceny oferty informacje, które
stawiałyby go w uprzywilejowanej pozycji w stosunku do pozostałych
wykonawców.
Nawet gdyby uznać (czego również nie udowodniono, a Zamawiający podczas
rozprawy oświadczył, iż ustalenia wartości szacunkowej zamówienia i kwoty,
KIO/UZP 1430/08 11 z 16
którą zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia, dokonali pracownicy
Zamawiającego), iż Przystępujący znał prognozowany w studium koszt
realizacji przedmiotowego zamówienia, a więc tym samym budżet
Zamawiającego (w rozumieniu szacunkowej wartości zamówienia oraz
środków przeznaczonych na realizację zamówienia), to różnica pomiędzy tą
kwotą (zgodnie z protokołem postępowania obie kwoty wynoszą 2.440.000 zł
brutto), a cenami trzech najtańszych ofert: 1.156.560 zł, 1.439.600 zł,
1.705.560 zł jest na tyle znaczna, iż trudno w tym upatrywać naruszenia
uczciwej konkurencji. Tym bardziej, iż, by złożyć ofertę najkorzystniejszą, nie
wystarczy zmieścić się w kwocie przewidzianej przez zamawiającego, ale
przede wszystkim – złożyć ofertę tańszą niż konkurenci.
Należy również zauważyć, iż w chwili przygotowywania dokumentacji
przetargowej studium wykonalności nie było jeszcze gotowe (zgodnie
z informacjami przedstawionymi podczas rozprawy termin jego oddania
upływa w czerwcu 2009 r.) i Zamawiający nie dysponował znaczną jego
częścią. W specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wyjaśnieniach do
niej Zamawiający powołuje się na studium wykonalności, jednak dopiero
na etapie sporządzania dokumentacji projektowej, czyli wykonania
zamówienia.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego braku wymaganych uprawnień
projektowych osoby wskazanej jako projektant w branży telekomunikacyjnej
skład orzekający Izby uznał, iż zarzut zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z punktem III.2.3) ogłoszenia o zamówieniu oraz rozdziałem IX pkt A
ppkt 2. specyfikacji istotnych warunków zamówienia dotyczącym kwalifikacji
i doświadczenia kluczowego personelu przewidzianego do realizacji umowy
Zamawiający wymagał posiadania uprawnień projektowych do sprawowania
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie m.in. dla jednego
projektanta w branży telekomunikacji posiadającego uprawnienia budowlane
bez ograniczeń w specjalności telekomunikacji i przedstawienia kserokopii
tych uprawnień wraz z ofertą.
Przystępujący wskazał w ofercie do pełnienia tej funkcji pana Wojciecha P.
załączając do oferty kopię decyzji Głównego Inspektora Państwowej Inspekcji
KIO/UZP 1430/08 12 z 16
Telekomunikacyjnej i Pocztowej nr 0305/96/U z 19 grudnia 1996 r. wydaną
na podstawie nieaktualnego już rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10
października 1995 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych
w budownictwie telekomunikacyjnym (Dz. U. Nr 120, poz. 581), nadającą
„uprawnienia budowlane w telekomunikacji projektowania w specjalnościach
instalacyjnych w telekomunikacji przewodowej wraz z infrastrukturą
towarzyszącą w zakresie linii, instalacji i urządzeń liniowych”. Przystępując
do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu oraz
do odwołania dołączył kopię decyzji Głównego Inspektora Państwowej
Inspekcji Telekomunikacyjnej i Pocztowej nr 0309/96/U z 19 grudnia 1996
r. wydaną na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 10
października 1995 r. nadającą „uprawnienia budowlane w telekomunikacji
projektowania w specjalnościach instalacyjnych w telekomunikacji radiowej
w zakresie nadawczych i odbiorczych obiektów radiokomunikacyjnych”.
Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U.
z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) osoby, które przed dniem wejścia
w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane lub stwierdzenie
przygotowania zawodowego do pełnienia funkcji technicznych
w budownictwie, zachowują uprawnienia do pełnienia tych funkcji
w dotychczasowym zakresie. Niewątpliwie ta sama zasada obowiązuje
w przypadku zmiany przepisów wykonawczych.
Niezależnie od faktu, iż obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra
Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. Nr 83, poz. 578)
za uprawnienia bez ograniczeń uznaje uprawnienia do projektowania lub
kierowania robotami budowlanymi zarówno w zakresie telekomunikacji
przewodowej jak i radiowej, nie dzieląc ich na dwie specjalności (§ 22 ust. 1),
więc można stwierdzić, iż uprawnienia uzyskane wcześniej również powinny
się pokrywać z tym zakresem, stwierdzony fakt wynika już z przepisów
rozporządzenia Ministra Łączności z 10 października 1995 r.
Zgodnie z brzmieniem § 2 i 4 powyższego rozporządzenia Ministra Łączności
obowiązującym w chwili wydawania decyzji uprawnienia budowlane
w telekomunikacji są udzielane w specjalnościach instalacyjnych w zakresie
KIO/UZP 1430/08 13 z 16
sieci, linii, instalacji i urządzeń dla 1) telekomunikacji przewodowej wraz
z infrastrukturą towarzyszącą, 2) telekomunikacji radiowej. Uprawnienia
budowlane w telekomunikacji mogą być wydawane w zakresie ograniczonym
do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi lub nie ograniczonym
łącznie do projektowania i kierowania. Ustanawia się specjalizacje w ramach
specjalności instalacyjnych w zakresie sieci, linii, instalacji i urządzeń
w telekomunikacji: 1) przewodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą,
dotyczącej urządzeń liniowych i stacyjnych, 2) radiowej, dotyczącej obiektów
nadawczych radiofonii i telewizji naziemnej oraz nadawczych i odbiorczych
obiektów radiokomunikacyjnych.
Z porównania treści wskazanych powyżej decyzji oraz przepisów (jak również
innych przepisów rozporządzenia) wynika, iż: po pierwsze – rozporządzenie
posługiwało się pojęciem uprawnień bez ograniczeń, a po drugie – wymienia
szerszy zakres niż określony w decyzjach (sieci, urządzenia inne niż liniowe
itd.), zatem przedstawionych uprawnień pana Pichury nie można uznać
za uprawnienia bez ograniczeń. Potwierdza to także fakt, iż w treści decyzji
użyto sformułowania „w zakresie” (wymienionym), a więc – nie w całości, (nie
bez ograniczeń). Tym bardziej, iż w badanym okresie organ ten wydawał
decyzje z adnotacją „bez ograniczeń”, jak np. w decyzji dotyczącej pana K.
Ponieważ z dokumentacji postępowania wynika, iż Zamawiający nie wzywał
Przystępującego do uzupełnienia dokumentów w tym zakresie, do czego jest
zobowiązany zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
nie zaistniały przesłanki do wykluczenia Przystępującego z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W odniesieniu do zarzutu dotyczącego nieprzedstawienia dokumentów
potwierdzających należyte wykonanie usług przedstawionych w wykazie
usług skład orzekający Izby uznał, iż zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z punktem III.2.3) ogłoszenia o zamówieniu oraz rozdziałem IX pkt A
ppkt 1. specyfikacji istotnych warunków zamówienia Zamawiający żądał
przedstawienia wykazu wykonanych usług w okresie ostatnich trzech lat
przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, odpowiadających
KIO/UZP 1430/08 14 z 16
swoim rodzajem usługom stanowiącym przedmiot zamówienia, wg wzoru
stanowiącego załącznik nr 3 do oferty. (Wymagane było wykonanie minimum
dwóch opracowań dokumentacji projektowej w zakresie podobnym
do przedmiotu przetargu o łącznej wartości projektów minimum 400.000 zł
netto.)
Z tego postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia wynika
jasno, iż Zamawiający nie żądał złożenia dokumentów potwierdzających,
iż usługi te zostały wykonane należycie.
Jedną z reguł rządzących postępowaniem o udzielenie zamówienia
publicznego jest to, iż wykonawcy są zobowiązani do przedstawienia
zamawiającemu jedynie dokumentów wskazanych przez niego, w zależności
od trybu udzielania zamówienia, odpowiednio w ogłoszeniu o zamówieniu,
specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania
ofert, a tym samym – nie są zobowiązani do przedstawienia dokumentów
przez niego nie żądanych. Tym samym również Przystępujący nie był do tego
zobowiązany. Reguła ta była wielokrotnie podkreślana przez Europejski
Trybunał Sprawiedliwości jako służąca zapewnieniu przejrzystości
postępowania i uczciwej konkurencji między wykonawcami, ponieważ
zapobiega zmianie przez zamawiającego „zasad gry” poprzez formułowanie
wymagań wobec wykonawców już po złożeniu przez nich ofert lub wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. W ustawie Prawo zamówień
publicznych została wyrażona m.in. w art. 25 ust. 1, art. 36 ust. 1 pkt 6, art.
48 ust. 1 pkt 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, które nakładają
na zamawiającego obowiązek wskazania wymaganych dokumentów
na odpowiednim etapie postępowania.
Nie można również uznać, iż pomiędzy art. 25 ust. 1 a art. 26 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych następuje kolizja – przepisy te należy
rozpatrywać jako przepisy wzajemnie się uzupełniające, z których można
wywieść następującą normę: zamawiający powinien żądać dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, ale
jednocześnie tylko tych dokumentów, które są mu do tego niezbędne, a więc
ich katalog zależy od brzmienia postawionych warunków. Należy także
zauważyć, iż norma ta jest skierowana do zamawiającego, a nie
KIO/UZP 1430/08 15 z 16
do wykonawców i nie można jej interpretować jako obowiązku wykazania się
przez wykonawców inicjatywą w składaniu dokumentów uznanych przez
nich za potrzebne, mimo braku takiego żądania przez zamawiającego.
Natomiast w przypadku, gdyby wykonawca uznał żądania Zamawiającego
w zakresie wymaganych dokumentów za niewystarczające, mógł złożyć
protest na treść ogłoszenia o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków
zamówienia w terminie określonym w art. 180 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
Zgodnie z art. 191 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych Izba
uwzględnia odwołanie, jeśli stwierdzi naruszenie przepisów, które miało lub
może mieć istotny wpływ na wynik postępowania. Jakkolwiek istnieje
prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, iż Przystępujący, wezwany
przez Zamawiającego do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust.
3 ustawy Prawo zamówień publicznych, dokona uzupełnienia tych
dokumentów, istnieje również możliwość, iż uzupełnienie to może zostać
dokonanie błędnie, nieterminowo albo w ogóle nie nastąpić, a tym samym
Przystępujący zostanie z postępowania wykluczony i jego oferta nie będzie
oferta najkorzystniejszą, co będzie miało istotny wpływ na wynik
postępowania.
W związku z powyższym należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie
art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, czyli stosownie
do wyniku postępowania.
KIO/UZP 1430/08 16 z 16
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171,
poz. 1058) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
– przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………