KIO/UZP 1806/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Patrycja Kaczmarska
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/UZP 1806/09
WYROK
z dnia 18 stycznia 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Członkowie: Małgorzata Stręciwilk
Klaudia Szczytowska-Maziarz
Protokolant: Patrycja Kaczmarska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez ComArch Spółkę Akcyjną, 31-864 Kraków, Al. Jana Pawła II 39a od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Gmina Miasto Łowicz,
99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 protestu z dnia 5 listopada 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Gminie Miastu Łowicz 99-400
Łowicz, Stary Rynek 1 dokonanie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego
2. Kosztami postępowania obciąża Gminę Miasto Łowicz
99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z
kwoty wpisu uiszczonego przez ComArch Spółkę Akcyjną, 31-864 Kraków,
Al. Jana Pawła II 39a
2) dokonać wpłaty kwoty 4444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez Gminę Miasto Łowicz, 99-400
Łowicz, Stary Rynek 1 na rzecz ComArch Spółki Akcyjnej, 31-864
Kraków, Al. Jana Pawła II 39a stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania,
3) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz ComArch Spółki Akcyjnej, 31-864
Kraków, Al. Jana Pawła II 39a.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający - Gmina Miasto Łowicz, 99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę sprzętu oraz wdrożenie
postępowania w ramach realizacji projektu E-Urząd w Łowiczu.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 roku Nr 223, poz. 1655 ze
zmianami), zwanej dalej ustawą Pzp.
W przedmiotowym postępowaniu wykonawca ComArch S.A. wniósł protest na
nstępujące czynności zamawiającego: są: • opis warunków udziału w postępowaniu w
sposób utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający zasadę równego traktowania
wykonawców, • opis przedmiotu zamówienia utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający
zasadę równego traktowania wykonawców.
Protestujący wniósł o:
• zmianę warunków udziału w postępowaniu w sposób wskazany w uzasadnieniu
protestu - nie naruszający zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
• modyfikację SIWZ, w tym w szczególności załącznika nr 1 - Szczegółowy Opis
Przedmiotu Zamówienia oraz załącznika nr 6 - Opis sposobu przygotowania części
merytorycznej oferty w sposób który nie będzie utrudniał uczciwej konkurencji -wskazany w
uzasadnieniu protestu,
Protestujący zarzucił zamawiającemu:
• naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 oraz 22 ust 2 ustawy Pzp, poprzez określenie
warunków udziału w postępowaniu w sposób utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający
zasadę równego traktowania wykonawców,
• naruszenie przepisu art. 29 ust. 2 ustawy Pzp poprzez określenie przedmiotu
zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję,
• naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
określenie dokumentów wymaganych na potwierdzenie przez oferowane dostawy wymagań
określonych przez zamawiającego zgodności oferty z przedmiotem zamówienia w sposób
niejednoznaczny, co utrudnia konkurencję i uniemożliwia przygotowanie oferty.
Protestujący podniósł, że zamawiający w pkt. III.2.3) ogłoszenia (odpowiednio
rozdział 5, ust. 1 SIWZ) określił między innymi następujące warunki udziału w postępowaniu:
(... ) minimum2 (dwie) dostawy dla każdego z poniższych obszarów (zadań) ( ..)
- dostawa urządzeń aktywnych dla sieci teleinformatycznej składającej się z co
najmniej 10 lokalizacji
- wdrożenie systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką
administracji samorządowej, każdy w co najmniej 6 obszarach z następujących:
budżetowym, Finansowo - Księgowym, Ewidencji środków trwałych, Kadrowym, Ewidencja
Ludności, Płacowym, Ewidencji Działalności gospodarczej, Ewidencji i wymiaru dochodów
podatkowych gminy, Księgowości podatkowej i windykacji zaległości podatkowych,
Gospodarowania mieniem komunalnym, Ewidencji wydanych zezwoleń na sprzedaż
alkoholu, Dodatków Mieszkaniowych i Stypendia Szkolne, Zintegrowana kasa, Ewidencji
dokumentów związanych z ochrona środowiska, Prezentacji zgromadzonych danych przy
użyciu narzędzia raportowego
- wdrożenie systemu wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność
edukacyjną gminnych placówek oświatowych, każdy w co najmniej 6 obszarach z
następujących: Platforma oświatowa, Planowanie organizacji placówki, Planowanie cyklu
budżetowego i analizy budżetowe, Planowanie lekcji i dyżurów, Kontrola przestrzegania
realizacji obowiązku nauki i obowiązku szkolnego, Obsługa finansowa placówek
oświatowych, Obsługa kadrowa placówek oświatowych, Obsługa płacowa placówek
oświatowych, System zarządzania informacją o uczniu (sekretariat, e-dziennik), Platforma
edukacyjna wraz z zasobami multimedialnymi, Zintegrowany katalog biblioteczny.
Protestujący stwierdził, że nie ma żadnego uzasadnienia ograniczanie doświadczenia
wykonawcy wyłącznie do dostaw aktywnych urządzeń dla sieci teleinformatycznej
składającej się z 10 lokalizacji. Dostawa urządzeń aktywnych dla sieci o 10 lokalizacjach nie
jest bardziej skomplikowana od dostawy urządzeń dla sieci o np. 5 lokalizacjach. Nie istnieją
żadne przesłanki pozwalające uznać, że wykonawca, który wykonał dostawy dla sieci o 10
lokalizacjach dysponuje doświadczeniem bardziej rozległym od tego, który wykonał dostawy
dla sieci o 5 lokalizacjach. W związku z powyższym protestujący wskazał, że wymaganiem
właściwym dla zapewnienia należytego doświadczenia wykonawców składających oferty w
niniejszym postępowaniu będzie wykazanie się doświadczeniem w zakresie dostawy
urządzeń aktywnych dla sieci teleinformatycznej o 5 lokalizacjach.
Nie ma w ocenie protestującego również żadnego uzasadnienia postawienie przez
zamawiającego wymagania posiadania przez wykonawcę doświadczenia związanego z
wdrożeniem systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką administracji
samorządowej oraz systemu wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność
edukacyjną gminnych placówek oświatowych w co najmniej 6 obszarach ze wskazanych
enumeratywnie przez zamawiającego. Postawienie takiego wymagania ma na celu
ograniczenie konkurencji, ponieważ zamawiający dysponuje wiedzą na temat wykonawcy,
który zrealizował zamówienia o takim właśnie szczegółowym zakresie. W związku z tym
protestujący wskazuje, że wymaganiem wystarczającym do udowodnienia posiadania
należytego doświadczenia przez wykonawcę będzie wymóg wykazania się wdrożeniem co
najmniej dwóch systemów wspomagających pracę w co najmniej czterech obszarach z
wskazanych przez zamawiającego w zakresie systemu informatycznego wspomagającego
zarządzanie jednostką administracji samorządowej oraz w zakresie systemu
informatycznego wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność edukacyjną
gminnych placówek oświatowych.
Protestujący zarzucił, iż warunki w powyższym brzmieniu są warunkami nadmiernymi,
nieadekwatnymi do przedmiotu zamówienia, które rażąco ograniczają konkurencję.
Protestujący zarzucił, że zamawiający z załączniku nr 6 do SIWZ określił wymaganie
dotyczące obowiązku załączenia do oferty zrzutów ekranowych potwierdzających spełnienie
przez oferowany system wymagań zamawiającego nazwanych "parametrami". Jednak z
żadnego z zapisów SIWZ nie wynika, które "parametry" dla danego systemu mają być
potwierdzane zrzutami ekranowymi. Protestujący wskazuje, że zamawiający nie załączył do
SIWZ ani wykazu "parametrów", których spełnianie należy potwierdzić zrzutem ekranowym,
ani też nie odwołał się do konkretnych części szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia.
Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że w tabelach znajdujących się w załączniku nr 6 do
SIWZ zamawiający używa trzech różnych określeń:
-nazwa parametru
-parametr wymagany
-parametr oferowany
Nie jest jasne, czym dla zamawiającego jest i czym różni się np. kolumna "nazwa parametru"
od kolumny "parametru wymaganego". Protestujący wskazuje, ze zamawiający nie określił
"nazw parametrów" wymaganych do potwierdzenia zrzutem ekranowym lub opisem na danej
stronie oferty. Protestujący stoi na stanowisku, że do potwierdzenia spełniania wymagań
określonych przez zamawiającego wystarczający jest wykaz zawierający pozycje:
-nazwa parametru (tu zamawiający określa jaka funkcjonalność(parametr) należy
potwierdzić).
-funkcjonalność oferowana
-nr strony w ofercie z opisem (lub zrzutem ekranowym)
Protestujący stwierdził, że dla zachowania warunków uczciwej konkurencji konieczne
jest opisanie przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości. W
przeciwnym przypadku wykonawcy nie wiedzą, w jaki sposób przygotować ofertę.
Protestujący wskazuje, że w przypadku, gdy zamawiający nie określa jednoznacznie listy
funkcjonalności (parametrów), których potwierdzenia wymaga, naraża wykonawców na
ryzyko odrzucenia oferty wskutek odmiennej interpretacji zapisów przez wykonawców (co
pociąga za sobą postępowania protestacyjne i odwoławcze). Jednocześnie nieprecyzyjny
opis przedmiotu zamówienia wymagania powoduje, że złożone w postępowaniu oferty będą
mogły być nieporównywalne.
Protestujący zwraca uwagę na nieprecyzyjne brzmienie wyjaśnienia zawartego na
stronie 4 załącznika nr 6 do SIWZ:
Uwaga: Do opisu sporządzonego zgodnie ze wzorem przedstawionym powyżej,
Wykonawca ma obowiązek dołączyć dokumentacje techniczne-karty katalogowe, opisy
funkcjonalne itp. zaproponowanych urządzeń i zaproponowanego oprogramowania,
umożliwiające Zamawiającemu weryfikację oferowanych przez wykonawcę rozwiązań pod
względem wymaganych parametrów technicznych i funkcjonalnych.
Powyższym zapisem zamawiający nie określa w sposób jednoznaczny jakie
załączniki są wymagane, czym narusza art. 7ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 ustawy.
Nieprecyzyjność zapisów uniemożliwia prawidłowe sporządzenie oferty dla zamawiającego.
Wskazujemy również, iż zamawiający ma obowiązek opisania przedmiotu zamówienia "w
sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzenie oferty"'. Na opis ten składa się nie tylko sam "opis przedmiotu zamówienia",
lecz także wzór umowy z załącznikami oraz wszystkie inne załączniki zawierające informacje
wpływające na jednoznaczne określenie przedmiotu zamówienia. Takim załącznikiem jest
również "opis sposobu przygotowania części merytorycznej oferty", gdyż to on określa
okoliczności mające wpływ na sporządzenie oferty i zawarcie w niej wymaganych przez
zamawiającego informacji.
Zamawiający w punkcie 11.3 Szczegółowego Opisu Przedmiotu Zamówienia
dotyczącego Zadania IX wymaga, aby "system pracował w architekturze trójwarstwowej".
Wymóg trójwarstwowej architektury uzasadnia jedynie fakt, iż Zamawiający opisując
przedmiot zamówienia wskazuje na oprogramowanie konkretnej firmy. Opisana przez
Zamawiającego architektura trójwarstwowa systemu wymaga silniejszego sprzętu na
serwery aplikacyjne, posiada ograniczenia w funkcjonalności interfejsu dla tzw. "cienkiego"
klienta oraz wymusza zwiększony ruch sieciowy, jak również może utrudniać implementację
nowych komponentów. System w architekturze dwuwarstwowej zapewnia bezpieczeństwo
serwera, minimalizuje ruch w sieci, umożliwia przetwarzanie danych bezpośrednio na
serwerze jak równej odciążenie centralnego komputera od obsługi interfejsu użytkownika. W
związku z tym, że architektura dwuwarstwowa w niczym nie ustępuje funkcjonalności
użytkowej wymaganej trójwarstwowej. Protestujący zażądał wykreślenia wymogu zawartego
w punkcie Il.3 opisu ZSWZM i dopuszczenie systemu pracującego w architekturze
dwuwarstwowej.
Protestujący stwierdził, iż zamawiający również w sposób niedopuszczalny określił
wymaganie dotyczące relacyjnej bazy danych w oparciu o która powinien działać ZSWZM:
System powinien działać w oparciu o relacyjne bazy danych(zabronione jest zastosowanie
różnych motorów /ku danych dla poszczególnych modułów) posiadające następujące cechy:
15.1. relacyjność i transakcyjność
15.2. komunikacja z aplikacjami w standardzie SQL,
15.3. dostępność na system operacyjny typu OpenSource oraz MS Windows,
15.4. pochodzenie od producenta posiadającego polski oddział świadczący usługi opieki
serwisowej. Jak się wydaje zapis ten ma powodować, że ZSWZM zaoferowany
Zamawiającemu będzie pochodził od jednego dostawcy. Protestujący zauważył jednak, że
zapis w takim kształcie eliminuje całkowicie relacyjne bazy danych oparte o mechanizmy i
licencje OpenSource. Tymczasem eliminacja rozwiązań OpenSource nie tylko ogranicza
konkurencję, ale i oznacza niegospodarność w zarządzaniu finansami publicznymi.
Posiadanie komercyjnej bazy danych związane jest bowiem z koniecznością jej
utrzymywania i serwisowania oraz ponoszenia wysokich opłat licencyjnych - co w przypadku
finansów publicznych jest zupełnie nieuzasadnione wobec dostępności analogicznych
rozwiązań OpenSource.
Protestujący zażądał wykreślenia wymogu zawartego w punkcie 5. 4 opisu ZSWZM o
treści "pochodzenie od producenta posiadającego polski oddział świadczący usługi opieki
serwisowej”.
Pismem z dnia 16 listopada 2009 roku zamawiający rozstrzygnął protest w sposób
następujący:
l. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt III.2.3 Warunki udziału zdolność
techniczna: w ogłoszeniu o zamówieniu oraz odpowiednio w ust. 5 pkt 1 lit. b
tir. l wiersz 2.9 i 10 OPIS WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS
SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIANIA TYCH WARUNKÓW OPIS
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU w SPECYFIKACJI ISTOTNYCH
WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest oddalił
2. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 3 w związku z zapisem zawartym
w pkt 7 II. Wymagania ogólne, jakie powinien spełniać ZSWZM: Zadanie IX Zakup
i wdrożenie Systemu Wspomagania Zarządzania Miastem (SWZM) -spójnego systemu
informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej
w tzw. obszarze back-office, w SZEGOLOWYM OPISIE PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA, stanowiącym Załącznik Nr l do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH
WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnił
3. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 15 II. Wymagania ogólne, jakie
powinien spełniać ZSWZM: zadanie IX Zakup i wdrożenie Systemu Wspomagania
zarządzania Miastem. (SWZM) -spójnego systemu informatycznego wspomagającego
zarządzanie jednostką administracji samorządowej w tzw. obszarze back-office.
w SZCZEGOŁOWYM OPISIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENlA, stanowiącym Załącznik
Nr 1 do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnia w
części,
4. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 1.11 1. Wymagania ogólne.
w związku z zapisem zawartym w pkt 4.1 4. Wymagania technologiczne. Zadanie XI XI. l
Zakup i wdrożenie systemu Elektronicznego Obiegu Dokumentów dla 200 użytkowników
oraz jego integrację z posiadanymi przez Urząd urządzeniami do kwalifikowanego podpisu
elektronicznegoc, w SZEOOŁOWYM OPISIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA, stanowiącym
Załącznik Nr 1 do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest
uwzględnić,
5. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w OPISIE SPOSOBU
PRZYOOTOWANIA CZĘŚCI MERYTORYCZNEJ OFERTY, stanowiącym Załącznik Nr 1 do
SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnił w części.
Od rozstrzygnięcia protestu ComArch S.A. wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania: ogłoszenia o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a także biorąc pod uwagę
wyjaśnienia i stanowiska stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza
zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że odwołujący się posiada interes prawny w
złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy – Pzp. Ustanowione
przez zamawiającego warunki udziału w postępowaniu uniemożliwiły bowiem odwołującemu
się udział w postępowaniu.
Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 5 oraz art. 41 pkt 7 ustawy Pzp specyfikacja istotnych
warunków zamówienia oraz ogłoszenie o zamówieniu powinny zawierać opis warunków
udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszenie o zamówieniu powinny
zatem zawierać opis warunków, jakie stawia zamawiający w granicach art. 22 ust. 1 ustawy
– Pzp w celu zapewnienia, że wybrany wykonawca będzie zdolny do wykonania zamówienia
- będzie posiadał uprawnienia do wykonywania czynności objętych przedmiotem zamówienia
(jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień), odpowiednie
doświadczenie i wiedzę, potencjał techniczny, ekonomiczny i finansowy, a także będzie
dysponował osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oraz że nie zachodzą w stosunku
do niego okoliczności skutkujące wykluczeniem z postępowania (art. 24). Zamawiający
powinien sprecyzować warunki zamówienia na tyle dokładnie, żeby wykonawca przed
przystąpieniem do sporządzania oferty mógł zweryfikować, czy spełnia warunki. Ustawa w
zakresie merytorycznego kształtowania warunków pozostawia zamawiającemu pewną
swobodę, jednak wyraźnym ograniczeniem tej swobody jest nakaz przestrzegania zasady
uczciwej konkurencji, a w związku z tym obowiązek takiego kształtowania warunków, aby
zagwarantować dostęp do zamówienia podmiotom zdolnym do jego wykonania.
Określenie warunków udziału w postępowaniu jest jedną z najważniejszych czynności
zamawiającego, która ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i musi być precyzyjnie
określona już w ogłoszeniu.
W myśl § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006
roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz
form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 87, poz. 605 ze zm.) w celu
potwierdzenia, opisanego przez zamawiającego warunku posiadania przez wykonawcę
niezbędnej wiedzy i doświadczenia zamawiający może żądać od wykonawcy wykazu
wykonanych dostaw w okresie ostatnich trzech lat przed dniem wszczęcia postępowania o
udzielenie zamówienia odpowiadających swym rodzajem i wartością dostawom stanowiącym
przedmiot zamówienia, z podaniem ich wartości, przedmiot, dat wykonania i odbiorców oraz
załączenia dokumentów potwierdzających, że dostawy te zostały wykonane należycie.
Przepisy prawne nie precyzują, jak w niniejszym przypadku należy rozumieć
sformułowanie „odpowiadające rodzajem” w odniesieniu do dostaw sprzętu oraz wdrożenia
oprogramowania w ramach realizacji projektu „E-Urząd w Łowiczu” . Zawarta w „Małym
słowniku języka polskiego” pod red. S. Skorupki, H. Auderskiej, Z. Łempickiej, Warszawa
1969 definicja określa „rodzaj” jako „coś (ktoś) podobne do czego (kogo). Tym samym
przyjąć należy, iż w przypadku zamówienia publicznego żądane doświadczenie winno być
wymagane i egzekwowane w stosunku do dostaw odpowiadających przedmiotowi
zamówienia (podobnych, odpowiadających rodzajem i charakterem etc.), a nie li tylko dostaw
tożsamych (takich samych, stanowiących dokładne powtórzenie przedmiotu zamówienia).
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający wymagał posiadania przez
wykonawcę doświadczenia związanego z wdrożeniem systemu informatycznego
wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej oraz systemu
wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność edukacyjną gminnych
placówek oświatowych – w co najmniej 6 obszarach spośród enumeratywnie wymienionych.
Wskazane przez zamawiającego obszary są tożsame z przedmiotem zamówienia, co wynika
z listy 16 obszarów podanych w warunku dotyczącym doświadczenia we wdrożeniu systemu
wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej, znajdujących się na
stronie 56 załącznika nr 1 do SIWZ oraz z listy 11 obszarów podanych w warunku
dotyczącym doświadczenia we wdrożeniu systemu wspomagającego działalność edukacyjną
gmin, znajdujących się na stronie 85 załącznika nr 1 do SIWZ.
W ocenie Izby o braku tożsamości warunku udziału w postępowaniu z przedmiotem
zamówienia nie świadczy fakt, iż zamawiający dopuścił wybór sześciu spośród wskazanych
przez siebie obszarów. Wciąż jest to bowiem wybór z zamkniętej listy, która nie jest listą
zawierającą wszystkie możliwe obszary. W ślad za odwołującym wskazać należy inne
obszary, nie ujęte przez zamawiającego jako nie wchodzące w przedmiot zamówienia, takie
jak: e-nabór do szkół, e-nabór do przedszkoli, e-learning itp. Trudno odmówić tym obszarom
zbieżności rodzajowej z przedmiotem zamówienia. Uniemożliwiając udział wykonawcom
mogącym wykazać się doświadczeniem w takich obszarach zamawiający bezpodstawnie
ograniczył konkurencję.
W ocenie Izby zasadnym jest takie sformułowanie warunku, który umożliwi udział w
postępowaniu wykonawcom, którzy wykażą, że posiadają stosowne doświadczenie, również
w obszarach nie wskazanych przez zamawiającego, ale również innych, odpowiadających
rodzajem przedmiotowi zamówienia.
W ocenie Izby nie zasługuje natomiast na uwzględnienie zarzut dotyczący wymogu
wykazania się doświadczeniem wykonawcy w zakresie dostaw aktywnych urządzeń dla sieci
teleinformatycznej składającej się z 10 lokalizacji. Zamawiający oświadczył, że w
przedmiotowym postępowaniu realizowana będzie dostawa dla sieci składającej się z 21
lokalizacji i fakt ten nie został zakwestionowany przez odwołującego się. Tym samym wymóg
wykazania się doświadczeniem w zakresie dostaw do sieci o 10 lokalizacjach nie jest
warunkiem wygórowanym i zamawiający był uprawniony do postawienia takiego warunku.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przepisu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy poprzez
określenie przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny, mogący utrudniać uczciwą
konkurencję
Izba stwierdza, że zamawiający ma prawo opisać swoje potrzeby w taki sposób, aby
przedmiot zamówienia spełniał jego wymagania i zaspokajał potrzeby, jednakże z
uwzględnieniem przepisu art. 29 ustawy Pzp.
Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 1 ustawy Pzp na zamawiającym ciąży obowiązek
opisania przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i
okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Z dyspozycji przedmiotowego
przepisu wynika, że dla wszystkich wykonawców ten opis musi być zrozumiały i – co więcej –
powinni go rozumieć w taki sam sposób.
Izba podziela stanowisko odwołującego się, że zapisy SIWZ są na tyle nieprecyzyjne,
że nie wynika z nich, które parametry dla danego systemu mają być potwierdzane zrzutami
ekranowymi. Zamawiający nie załączył do SIWZ ani wykazu parametrów, których spełnianie
należy potwierdzić zrzutem ekranowym ani też nie odwołał się do konkretnych części
szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia. Wątpliwości te są o tyle uzasadnione, że w
sporządzonej tabeli zamawiający posługuje się różnymi określeniami dotyczącymi
parametru. Takie opisanie przedmiotu zamówienia może spowodować odmienne rozumienie
tych pojęć przez wykonawców. Dokonany przez zamawiającego opis przedmiotu
zamówienia uniemożliwia sporządzenie ofert porównywalnych.
Art. 29 ust. 2 ustawy posługuje się sformułowaniem „mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję”. Takie pojęcie użyte przez ustawodawcę powoduje, że na odwołującym się
ciąży jedynie obowiązek uprawdopodobnienia, że opis przedmiotu zamówienia może
utrudniać uczciwą konkurencję, zaś dowód na okoliczność, że do takiego utrudnienia nie
doszło ciąży na zamawiającym. Zamawiający takiego dowodu w ocenie Izby nie przedstawił.
Zamawiający pierwotnie na stronie 4 załącznika nr 6 do SIWZ zawarł wyjaśnienie w
brzmieniu: Uwaga: Do opisu sporządzonego zgodnie ze wzorem przedstawionym powyżej
wykonawca ma obowiązek dołączyć dokumentacje techniczne, karty katalogowe, opisy
funkcjonalne itp. zaproponowanych urządzeń i zaproponowanego oprogramowania,
umożliwiające zamawiającemu weryfikację oferowanych przez wykonawcę rozwiązań pod
względem parametrów technicznych i funkcjonalnych. Zapis ten był przedmiotem protestu ze
strony odwołującego się, który zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art.
25 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający rozpatrując protest uwzględnił ten zarzut i zmienił sporny
zapis nadając mu brzmienie: Uwaga: Zamawiający wyjaśnia, że wykonawca ma obowiązek
odnieść się do wszystkich wymagań zawartych w szczegółowym opisie przedmiotu
zamówienia, stanowiącym załącznik nr 1 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odwołujący się zakwestionował ten zapis w odwołaniu.
W ocenie Izby zmodyfikowany zapis nie daje informacji, czego zamawiający oczekuje
od wykonawców. Nie wynika z niego, czy nadal dotyczy on dokumentów, jakie wykonawcy
winni dołączyć do oferty czy też nakłada na wykonawców inne obowiązki. Izba zwraca
uwagę, iż zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia
zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub dokumenty
potwierdzające spełnianie 1) warunków udziału w postępowaniu, 2) przez oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego
zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków
zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert.
Nie ulega wątpliwości, iż zamawiający winien wskazać precyzyjnie, jakie dokumenty
winna zawierać oferta. Za niedopuszczalną należy uznać sytuację, gdy wykonawcy
zmuszeni są domyślać się czy domniemywać, jakie dokumenty są od nich wymagane. O ile
zaś zamawiający formułując sporny zapis miał na myśli inne wymagania, winno to jasno i
wprost wynikać z treści SIWZ.
Każde postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego winno być prowadzone w
sposób przejrzysty, polegający na tym, że procedura przetargowa zawiera jasne reguły i
uczestnicy postępowania są świadomi zasad, które nim rządzą. Działania zamawiającego
stanowiące przedmiot niniejszej sprawy nie gwarantowały uczestnikom postępowania, iż
wskazana powyżej zasada zostanie dochowana.
Ze względu na fakt, iż termin składania ofert w niniejszym postępowaniu, wyznaczony
na dzień 6 stycznia 2010 roku, już minął i nie ma możliwości sanowania sprzecznych z
ustawą Pzp działań zamawiającego poprzez modyfikację postanowień SIWZ oraz treści
ogłoszenia o zamówieniu, Izba uznała, iż istnieje konieczność unieważnienia postępowania,
co też nakazała uczynić zamawiającemu.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Łodzi.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 18 stycznia 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Członkowie: Małgorzata Stręciwilk
Klaudia Szczytowska-Maziarz
Protokolant: Patrycja Kaczmarska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez ComArch Spółkę Akcyjną, 31-864 Kraków, Al. Jana Pawła II 39a od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Gmina Miasto Łowicz,
99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 protestu z dnia 5 listopada 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Gminie Miastu Łowicz 99-400
Łowicz, Stary Rynek 1 dokonanie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego
2. Kosztami postępowania obciąża Gminę Miasto Łowicz
99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z
kwoty wpisu uiszczonego przez ComArch Spółkę Akcyjną, 31-864 Kraków,
Al. Jana Pawła II 39a
2) dokonać wpłaty kwoty 4444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez Gminę Miasto Łowicz, 99-400
Łowicz, Stary Rynek 1 na rzecz ComArch Spółki Akcyjnej, 31-864
Kraków, Al. Jana Pawła II 39a stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania,
3) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz ComArch Spółki Akcyjnej, 31-864
Kraków, Al. Jana Pawła II 39a.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający - Gmina Miasto Łowicz, 99-400 Łowicz, Stary Rynek 1 – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę sprzętu oraz wdrożenie
postępowania w ramach realizacji projektu E-Urząd w Łowiczu.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 roku Nr 223, poz. 1655 ze
zmianami), zwanej dalej ustawą Pzp.
W przedmiotowym postępowaniu wykonawca ComArch S.A. wniósł protest na
nstępujące czynności zamawiającego: są: • opis warunków udziału w postępowaniu w
sposób utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający zasadę równego traktowania
wykonawców, • opis przedmiotu zamówienia utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający
zasadę równego traktowania wykonawców.
Protestujący wniósł o:
• zmianę warunków udziału w postępowaniu w sposób wskazany w uzasadnieniu
protestu - nie naruszający zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
• modyfikację SIWZ, w tym w szczególności załącznika nr 1 - Szczegółowy Opis
Przedmiotu Zamówienia oraz załącznika nr 6 - Opis sposobu przygotowania części
merytorycznej oferty w sposób który nie będzie utrudniał uczciwej konkurencji -wskazany w
uzasadnieniu protestu,
Protestujący zarzucił zamawiającemu:
• naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 oraz 22 ust 2 ustawy Pzp, poprzez określenie
warunków udziału w postępowaniu w sposób utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający
zasadę równego traktowania wykonawców,
• naruszenie przepisu art. 29 ust. 2 ustawy Pzp poprzez określenie przedmiotu
zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję,
• naruszenie przepisu art. 25 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
określenie dokumentów wymaganych na potwierdzenie przez oferowane dostawy wymagań
określonych przez zamawiającego zgodności oferty z przedmiotem zamówienia w sposób
niejednoznaczny, co utrudnia konkurencję i uniemożliwia przygotowanie oferty.
Protestujący podniósł, że zamawiający w pkt. III.2.3) ogłoszenia (odpowiednio
rozdział 5, ust. 1 SIWZ) określił między innymi następujące warunki udziału w postępowaniu:
(... ) minimum2 (dwie) dostawy dla każdego z poniższych obszarów (zadań) ( ..)
- dostawa urządzeń aktywnych dla sieci teleinformatycznej składającej się z co
najmniej 10 lokalizacji
- wdrożenie systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką
administracji samorządowej, każdy w co najmniej 6 obszarach z następujących:
budżetowym, Finansowo - Księgowym, Ewidencji środków trwałych, Kadrowym, Ewidencja
Ludności, Płacowym, Ewidencji Działalności gospodarczej, Ewidencji i wymiaru dochodów
podatkowych gminy, Księgowości podatkowej i windykacji zaległości podatkowych,
Gospodarowania mieniem komunalnym, Ewidencji wydanych zezwoleń na sprzedaż
alkoholu, Dodatków Mieszkaniowych i Stypendia Szkolne, Zintegrowana kasa, Ewidencji
dokumentów związanych z ochrona środowiska, Prezentacji zgromadzonych danych przy
użyciu narzędzia raportowego
- wdrożenie systemu wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność
edukacyjną gminnych placówek oświatowych, każdy w co najmniej 6 obszarach z
następujących: Platforma oświatowa, Planowanie organizacji placówki, Planowanie cyklu
budżetowego i analizy budżetowe, Planowanie lekcji i dyżurów, Kontrola przestrzegania
realizacji obowiązku nauki i obowiązku szkolnego, Obsługa finansowa placówek
oświatowych, Obsługa kadrowa placówek oświatowych, Obsługa płacowa placówek
oświatowych, System zarządzania informacją o uczniu (sekretariat, e-dziennik), Platforma
edukacyjna wraz z zasobami multimedialnymi, Zintegrowany katalog biblioteczny.
Protestujący stwierdził, że nie ma żadnego uzasadnienia ograniczanie doświadczenia
wykonawcy wyłącznie do dostaw aktywnych urządzeń dla sieci teleinformatycznej
składającej się z 10 lokalizacji. Dostawa urządzeń aktywnych dla sieci o 10 lokalizacjach nie
jest bardziej skomplikowana od dostawy urządzeń dla sieci o np. 5 lokalizacjach. Nie istnieją
żadne przesłanki pozwalające uznać, że wykonawca, który wykonał dostawy dla sieci o 10
lokalizacjach dysponuje doświadczeniem bardziej rozległym od tego, który wykonał dostawy
dla sieci o 5 lokalizacjach. W związku z powyższym protestujący wskazał, że wymaganiem
właściwym dla zapewnienia należytego doświadczenia wykonawców składających oferty w
niniejszym postępowaniu będzie wykazanie się doświadczeniem w zakresie dostawy
urządzeń aktywnych dla sieci teleinformatycznej o 5 lokalizacjach.
Nie ma w ocenie protestującego również żadnego uzasadnienia postawienie przez
zamawiającego wymagania posiadania przez wykonawcę doświadczenia związanego z
wdrożeniem systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką administracji
samorządowej oraz systemu wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność
edukacyjną gminnych placówek oświatowych w co najmniej 6 obszarach ze wskazanych
enumeratywnie przez zamawiającego. Postawienie takiego wymagania ma na celu
ograniczenie konkurencji, ponieważ zamawiający dysponuje wiedzą na temat wykonawcy,
który zrealizował zamówienia o takim właśnie szczegółowym zakresie. W związku z tym
protestujący wskazuje, że wymaganiem wystarczającym do udowodnienia posiadania
należytego doświadczenia przez wykonawcę będzie wymóg wykazania się wdrożeniem co
najmniej dwóch systemów wspomagających pracę w co najmniej czterech obszarach z
wskazanych przez zamawiającego w zakresie systemu informatycznego wspomagającego
zarządzanie jednostką administracji samorządowej oraz w zakresie systemu
informatycznego wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność edukacyjną
gminnych placówek oświatowych.
Protestujący zarzucił, iż warunki w powyższym brzmieniu są warunkami nadmiernymi,
nieadekwatnymi do przedmiotu zamówienia, które rażąco ograniczają konkurencję.
Protestujący zarzucił, że zamawiający z załączniku nr 6 do SIWZ określił wymaganie
dotyczące obowiązku załączenia do oferty zrzutów ekranowych potwierdzających spełnienie
przez oferowany system wymagań zamawiającego nazwanych "parametrami". Jednak z
żadnego z zapisów SIWZ nie wynika, które "parametry" dla danego systemu mają być
potwierdzane zrzutami ekranowymi. Protestujący wskazuje, że zamawiający nie załączył do
SIWZ ani wykazu "parametrów", których spełnianie należy potwierdzić zrzutem ekranowym,
ani też nie odwołał się do konkretnych części szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia.
Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że w tabelach znajdujących się w załączniku nr 6 do
SIWZ zamawiający używa trzech różnych określeń:
-nazwa parametru
-parametr wymagany
-parametr oferowany
Nie jest jasne, czym dla zamawiającego jest i czym różni się np. kolumna "nazwa parametru"
od kolumny "parametru wymaganego". Protestujący wskazuje, ze zamawiający nie określił
"nazw parametrów" wymaganych do potwierdzenia zrzutem ekranowym lub opisem na danej
stronie oferty. Protestujący stoi na stanowisku, że do potwierdzenia spełniania wymagań
określonych przez zamawiającego wystarczający jest wykaz zawierający pozycje:
-nazwa parametru (tu zamawiający określa jaka funkcjonalność(parametr) należy
potwierdzić).
-funkcjonalność oferowana
-nr strony w ofercie z opisem (lub zrzutem ekranowym)
Protestujący stwierdził, że dla zachowania warunków uczciwej konkurencji konieczne
jest opisanie przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości. W
przeciwnym przypadku wykonawcy nie wiedzą, w jaki sposób przygotować ofertę.
Protestujący wskazuje, że w przypadku, gdy zamawiający nie określa jednoznacznie listy
funkcjonalności (parametrów), których potwierdzenia wymaga, naraża wykonawców na
ryzyko odrzucenia oferty wskutek odmiennej interpretacji zapisów przez wykonawców (co
pociąga za sobą postępowania protestacyjne i odwoławcze). Jednocześnie nieprecyzyjny
opis przedmiotu zamówienia wymagania powoduje, że złożone w postępowaniu oferty będą
mogły być nieporównywalne.
Protestujący zwraca uwagę na nieprecyzyjne brzmienie wyjaśnienia zawartego na
stronie 4 załącznika nr 6 do SIWZ:
Uwaga: Do opisu sporządzonego zgodnie ze wzorem przedstawionym powyżej,
Wykonawca ma obowiązek dołączyć dokumentacje techniczne-karty katalogowe, opisy
funkcjonalne itp. zaproponowanych urządzeń i zaproponowanego oprogramowania,
umożliwiające Zamawiającemu weryfikację oferowanych przez wykonawcę rozwiązań pod
względem wymaganych parametrów technicznych i funkcjonalnych.
Powyższym zapisem zamawiający nie określa w sposób jednoznaczny jakie
załączniki są wymagane, czym narusza art. 7ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 ustawy.
Nieprecyzyjność zapisów uniemożliwia prawidłowe sporządzenie oferty dla zamawiającego.
Wskazujemy również, iż zamawiający ma obowiązek opisania przedmiotu zamówienia "w
sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na
sporządzenie oferty"'. Na opis ten składa się nie tylko sam "opis przedmiotu zamówienia",
lecz także wzór umowy z załącznikami oraz wszystkie inne załączniki zawierające informacje
wpływające na jednoznaczne określenie przedmiotu zamówienia. Takim załącznikiem jest
również "opis sposobu przygotowania części merytorycznej oferty", gdyż to on określa
okoliczności mające wpływ na sporządzenie oferty i zawarcie w niej wymaganych przez
zamawiającego informacji.
Zamawiający w punkcie 11.3 Szczegółowego Opisu Przedmiotu Zamówienia
dotyczącego Zadania IX wymaga, aby "system pracował w architekturze trójwarstwowej".
Wymóg trójwarstwowej architektury uzasadnia jedynie fakt, iż Zamawiający opisując
przedmiot zamówienia wskazuje na oprogramowanie konkretnej firmy. Opisana przez
Zamawiającego architektura trójwarstwowa systemu wymaga silniejszego sprzętu na
serwery aplikacyjne, posiada ograniczenia w funkcjonalności interfejsu dla tzw. "cienkiego"
klienta oraz wymusza zwiększony ruch sieciowy, jak również może utrudniać implementację
nowych komponentów. System w architekturze dwuwarstwowej zapewnia bezpieczeństwo
serwera, minimalizuje ruch w sieci, umożliwia przetwarzanie danych bezpośrednio na
serwerze jak równej odciążenie centralnego komputera od obsługi interfejsu użytkownika. W
związku z tym, że architektura dwuwarstwowa w niczym nie ustępuje funkcjonalności
użytkowej wymaganej trójwarstwowej. Protestujący zażądał wykreślenia wymogu zawartego
w punkcie Il.3 opisu ZSWZM i dopuszczenie systemu pracującego w architekturze
dwuwarstwowej.
Protestujący stwierdził, iż zamawiający również w sposób niedopuszczalny określił
wymaganie dotyczące relacyjnej bazy danych w oparciu o która powinien działać ZSWZM:
System powinien działać w oparciu o relacyjne bazy danych(zabronione jest zastosowanie
różnych motorów /ku danych dla poszczególnych modułów) posiadające następujące cechy:
15.1. relacyjność i transakcyjność
15.2. komunikacja z aplikacjami w standardzie SQL,
15.3. dostępność na system operacyjny typu OpenSource oraz MS Windows,
15.4. pochodzenie od producenta posiadającego polski oddział świadczący usługi opieki
serwisowej. Jak się wydaje zapis ten ma powodować, że ZSWZM zaoferowany
Zamawiającemu będzie pochodził od jednego dostawcy. Protestujący zauważył jednak, że
zapis w takim kształcie eliminuje całkowicie relacyjne bazy danych oparte o mechanizmy i
licencje OpenSource. Tymczasem eliminacja rozwiązań OpenSource nie tylko ogranicza
konkurencję, ale i oznacza niegospodarność w zarządzaniu finansami publicznymi.
Posiadanie komercyjnej bazy danych związane jest bowiem z koniecznością jej
utrzymywania i serwisowania oraz ponoszenia wysokich opłat licencyjnych - co w przypadku
finansów publicznych jest zupełnie nieuzasadnione wobec dostępności analogicznych
rozwiązań OpenSource.
Protestujący zażądał wykreślenia wymogu zawartego w punkcie 5. 4 opisu ZSWZM o
treści "pochodzenie od producenta posiadającego polski oddział świadczący usługi opieki
serwisowej”.
Pismem z dnia 16 listopada 2009 roku zamawiający rozstrzygnął protest w sposób
następujący:
l. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt III.2.3 Warunki udziału zdolność
techniczna: w ogłoszeniu o zamówieniu oraz odpowiednio w ust. 5 pkt 1 lit. b
tir. l wiersz 2.9 i 10 OPIS WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS
SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIANIA TYCH WARUNKÓW OPIS
WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU w SPECYFIKACJI ISTOTNYCH
WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest oddalił
2. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 3 w związku z zapisem zawartym
w pkt 7 II. Wymagania ogólne, jakie powinien spełniać ZSWZM: Zadanie IX Zakup
i wdrożenie Systemu Wspomagania Zarządzania Miastem (SWZM) -spójnego systemu
informatycznego wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej
w tzw. obszarze back-office, w SZEGOLOWYM OPISIE PRZEDMIOTU
ZAMÓWIENIA, stanowiącym Załącznik Nr l do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH
WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnił
3. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 15 II. Wymagania ogólne, jakie
powinien spełniać ZSWZM: zadanie IX Zakup i wdrożenie Systemu Wspomagania
zarządzania Miastem. (SWZM) -spójnego systemu informatycznego wspomagającego
zarządzanie jednostką administracji samorządowej w tzw. obszarze back-office.
w SZCZEGOŁOWYM OPISIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENlA, stanowiącym Załącznik
Nr 1 do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnia w
części,
4. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w pkt 1.11 1. Wymagania ogólne.
w związku z zapisem zawartym w pkt 4.1 4. Wymagania technologiczne. Zadanie XI XI. l
Zakup i wdrożenie systemu Elektronicznego Obiegu Dokumentów dla 200 użytkowników
oraz jego integrację z posiadanymi przez Urząd urządzeniami do kwalifikowanego podpisu
elektronicznegoc, w SZEOOŁOWYM OPISIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA, stanowiącym
Załącznik Nr 1 do SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest
uwzględnić,
5. dla zarzutów dotyczących zapisów zawartych w OPISIE SPOSOBU
PRZYOOTOWANIA CZĘŚCI MERYTORYCZNEJ OFERTY, stanowiącym Załącznik Nr 1 do
SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA, protest uwzględnił w części.
Od rozstrzygnięcia protestu ComArch S.A. wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania: ogłoszenia o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a także biorąc pod uwagę
wyjaśnienia i stanowiska stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza
zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że odwołujący się posiada interes prawny w
złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy – Pzp. Ustanowione
przez zamawiającego warunki udziału w postępowaniu uniemożliwiły bowiem odwołującemu
się udział w postępowaniu.
Zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 5 oraz art. 41 pkt 7 ustawy Pzp specyfikacja istotnych
warunków zamówienia oraz ogłoszenie o zamówieniu powinny zawierać opis warunków
udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszenie o zamówieniu powinny
zatem zawierać opis warunków, jakie stawia zamawiający w granicach art. 22 ust. 1 ustawy
– Pzp w celu zapewnienia, że wybrany wykonawca będzie zdolny do wykonania zamówienia
- będzie posiadał uprawnienia do wykonywania czynności objętych przedmiotem zamówienia
(jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień), odpowiednie
doświadczenie i wiedzę, potencjał techniczny, ekonomiczny i finansowy, a także będzie
dysponował osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oraz że nie zachodzą w stosunku
do niego okoliczności skutkujące wykluczeniem z postępowania (art. 24). Zamawiający
powinien sprecyzować warunki zamówienia na tyle dokładnie, żeby wykonawca przed
przystąpieniem do sporządzania oferty mógł zweryfikować, czy spełnia warunki. Ustawa w
zakresie merytorycznego kształtowania warunków pozostawia zamawiającemu pewną
swobodę, jednak wyraźnym ograniczeniem tej swobody jest nakaz przestrzegania zasady
uczciwej konkurencji, a w związku z tym obowiązek takiego kształtowania warunków, aby
zagwarantować dostęp do zamówienia podmiotom zdolnym do jego wykonania.
Określenie warunków udziału w postępowaniu jest jedną z najważniejszych czynności
zamawiającego, która ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i musi być precyzyjnie
określona już w ogłoszeniu.
W myśl § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006
roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy oraz
form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 87, poz. 605 ze zm.) w celu
potwierdzenia, opisanego przez zamawiającego warunku posiadania przez wykonawcę
niezbędnej wiedzy i doświadczenia zamawiający może żądać od wykonawcy wykazu
wykonanych dostaw w okresie ostatnich trzech lat przed dniem wszczęcia postępowania o
udzielenie zamówienia odpowiadających swym rodzajem i wartością dostawom stanowiącym
przedmiot zamówienia, z podaniem ich wartości, przedmiot, dat wykonania i odbiorców oraz
załączenia dokumentów potwierdzających, że dostawy te zostały wykonane należycie.
Przepisy prawne nie precyzują, jak w niniejszym przypadku należy rozumieć
sformułowanie „odpowiadające rodzajem” w odniesieniu do dostaw sprzętu oraz wdrożenia
oprogramowania w ramach realizacji projektu „E-Urząd w Łowiczu” . Zawarta w „Małym
słowniku języka polskiego” pod red. S. Skorupki, H. Auderskiej, Z. Łempickiej, Warszawa
1969 definicja określa „rodzaj” jako „coś (ktoś) podobne do czego (kogo). Tym samym
przyjąć należy, iż w przypadku zamówienia publicznego żądane doświadczenie winno być
wymagane i egzekwowane w stosunku do dostaw odpowiadających przedmiotowi
zamówienia (podobnych, odpowiadających rodzajem i charakterem etc.), a nie li tylko dostaw
tożsamych (takich samych, stanowiących dokładne powtórzenie przedmiotu zamówienia).
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający wymagał posiadania przez
wykonawcę doświadczenia związanego z wdrożeniem systemu informatycznego
wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej oraz systemu
wspomagającego sferę prac administracyjnych oraz działalność edukacyjną gminnych
placówek oświatowych – w co najmniej 6 obszarach spośród enumeratywnie wymienionych.
Wskazane przez zamawiającego obszary są tożsame z przedmiotem zamówienia, co wynika
z listy 16 obszarów podanych w warunku dotyczącym doświadczenia we wdrożeniu systemu
wspomagającego zarządzanie jednostką administracji samorządowej, znajdujących się na
stronie 56 załącznika nr 1 do SIWZ oraz z listy 11 obszarów podanych w warunku
dotyczącym doświadczenia we wdrożeniu systemu wspomagającego działalność edukacyjną
gmin, znajdujących się na stronie 85 załącznika nr 1 do SIWZ.
W ocenie Izby o braku tożsamości warunku udziału w postępowaniu z przedmiotem
zamówienia nie świadczy fakt, iż zamawiający dopuścił wybór sześciu spośród wskazanych
przez siebie obszarów. Wciąż jest to bowiem wybór z zamkniętej listy, która nie jest listą
zawierającą wszystkie możliwe obszary. W ślad za odwołującym wskazać należy inne
obszary, nie ujęte przez zamawiającego jako nie wchodzące w przedmiot zamówienia, takie
jak: e-nabór do szkół, e-nabór do przedszkoli, e-learning itp. Trudno odmówić tym obszarom
zbieżności rodzajowej z przedmiotem zamówienia. Uniemożliwiając udział wykonawcom
mogącym wykazać się doświadczeniem w takich obszarach zamawiający bezpodstawnie
ograniczył konkurencję.
W ocenie Izby zasadnym jest takie sformułowanie warunku, który umożliwi udział w
postępowaniu wykonawcom, którzy wykażą, że posiadają stosowne doświadczenie, również
w obszarach nie wskazanych przez zamawiającego, ale również innych, odpowiadających
rodzajem przedmiotowi zamówienia.
W ocenie Izby nie zasługuje natomiast na uwzględnienie zarzut dotyczący wymogu
wykazania się doświadczeniem wykonawcy w zakresie dostaw aktywnych urządzeń dla sieci
teleinformatycznej składającej się z 10 lokalizacji. Zamawiający oświadczył, że w
przedmiotowym postępowaniu realizowana będzie dostawa dla sieci składającej się z 21
lokalizacji i fakt ten nie został zakwestionowany przez odwołującego się. Tym samym wymóg
wykazania się doświadczeniem w zakresie dostaw do sieci o 10 lokalizacjach nie jest
warunkiem wygórowanym i zamawiający był uprawniony do postawienia takiego warunku.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przepisu art. 29 ust. 1 i 2 ustawy poprzez
określenie przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny, mogący utrudniać uczciwą
konkurencję
Izba stwierdza, że zamawiający ma prawo opisać swoje potrzeby w taki sposób, aby
przedmiot zamówienia spełniał jego wymagania i zaspokajał potrzeby, jednakże z
uwzględnieniem przepisu art. 29 ustawy Pzp.
Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 1 ustawy Pzp na zamawiającym ciąży obowiązek
opisania przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i
okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Z dyspozycji przedmiotowego
przepisu wynika, że dla wszystkich wykonawców ten opis musi być zrozumiały i – co więcej –
powinni go rozumieć w taki sam sposób.
Izba podziela stanowisko odwołującego się, że zapisy SIWZ są na tyle nieprecyzyjne,
że nie wynika z nich, które parametry dla danego systemu mają być potwierdzane zrzutami
ekranowymi. Zamawiający nie załączył do SIWZ ani wykazu parametrów, których spełnianie
należy potwierdzić zrzutem ekranowym ani też nie odwołał się do konkretnych części
szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia. Wątpliwości te są o tyle uzasadnione, że w
sporządzonej tabeli zamawiający posługuje się różnymi określeniami dotyczącymi
parametru. Takie opisanie przedmiotu zamówienia może spowodować odmienne rozumienie
tych pojęć przez wykonawców. Dokonany przez zamawiającego opis przedmiotu
zamówienia uniemożliwia sporządzenie ofert porównywalnych.
Art. 29 ust. 2 ustawy posługuje się sformułowaniem „mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję”. Takie pojęcie użyte przez ustawodawcę powoduje, że na odwołującym się
ciąży jedynie obowiązek uprawdopodobnienia, że opis przedmiotu zamówienia może
utrudniać uczciwą konkurencję, zaś dowód na okoliczność, że do takiego utrudnienia nie
doszło ciąży na zamawiającym. Zamawiający takiego dowodu w ocenie Izby nie przedstawił.
Zamawiający pierwotnie na stronie 4 załącznika nr 6 do SIWZ zawarł wyjaśnienie w
brzmieniu: Uwaga: Do opisu sporządzonego zgodnie ze wzorem przedstawionym powyżej
wykonawca ma obowiązek dołączyć dokumentacje techniczne, karty katalogowe, opisy
funkcjonalne itp. zaproponowanych urządzeń i zaproponowanego oprogramowania,
umożliwiające zamawiającemu weryfikację oferowanych przez wykonawcę rozwiązań pod
względem parametrów technicznych i funkcjonalnych. Zapis ten był przedmiotem protestu ze
strony odwołującego się, który zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art.
25 ust. 1 ustawy Pzp. Zamawiający rozpatrując protest uwzględnił ten zarzut i zmienił sporny
zapis nadając mu brzmienie: Uwaga: Zamawiający wyjaśnia, że wykonawca ma obowiązek
odnieść się do wszystkich wymagań zawartych w szczegółowym opisie przedmiotu
zamówienia, stanowiącym załącznik nr 1 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odwołujący się zakwestionował ten zapis w odwołaniu.
W ocenie Izby zmodyfikowany zapis nie daje informacji, czego zamawiający oczekuje
od wykonawców. Nie wynika z niego, czy nadal dotyczy on dokumentów, jakie wykonawcy
winni dołączyć do oferty czy też nakłada na wykonawców inne obowiązki. Izba zwraca
uwagę, iż zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia
zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub dokumenty
potwierdzające spełnianie 1) warunków udziału w postępowaniu, 2) przez oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego
zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków
zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert.
Nie ulega wątpliwości, iż zamawiający winien wskazać precyzyjnie, jakie dokumenty
winna zawierać oferta. Za niedopuszczalną należy uznać sytuację, gdy wykonawcy
zmuszeni są domyślać się czy domniemywać, jakie dokumenty są od nich wymagane. O ile
zaś zamawiający formułując sporny zapis miał na myśli inne wymagania, winno to jasno i
wprost wynikać z treści SIWZ.
Każde postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego winno być prowadzone w
sposób przejrzysty, polegający na tym, że procedura przetargowa zawiera jasne reguły i
uczestnicy postępowania są świadomi zasad, które nim rządzą. Działania zamawiającego
stanowiące przedmiot niniejszej sprawy nie gwarantowały uczestnikom postępowania, iż
wskazana powyżej zasada zostanie dochowana.
Ze względu na fakt, iż termin składania ofert w niniejszym postępowaniu, wyznaczony
na dzień 6 stycznia 2010 roku, już minął i nie ma możliwości sanowania sprzecznych z
ustawą Pzp działań zamawiającego poprzez modyfikację postanowień SIWZ oraz treści
ogłoszenia o zamówieniu, Izba uznała, iż istnieje konieczność unieważnienia postępowania,
co też nakazała uczynić zamawiającemu.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Łodzi.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………