Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO/UZP 1926/09

WYROK
z dnia 11 lutego 2010 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Stręciwilk
Członkowie: Andrzej Niwicki
Ryszard Tetzlaff

Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lutego 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Spółdzielnię Inwalidów Naprzód w Krakowie ul. śabiniec 46, 31-215 Kraków,
adres do korespondencji: Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Krakowski szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
w Krakowie, ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków protestu z dnia 2 grudnia 2009 r.


orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Spółdzielnię Inwalidów Naprzód w Krakowie ul.
śabiniec 46, 31-215 Kraków, adres do korespondencji: Oddział w Łodzi, ul.
Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 444 zł 00 gr
(słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Spółdzielnię Inwalidów Naprzód w Krakowie ul. śabiniec 46,

31-215 Kraków, adres do korespondencji: Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa
141/143, 91-203 Łódź;
2) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt
sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień
Publicznych na rzecz Spółdzielnię Inwalidów Naprzód w Krakowie ul. śabiniec
46, 31-215 Kraków, adres do korespondencji: Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa
141/143, 91-203 Łódź.



U z a s a d n i e n i e



Spółdzielnia Inwalidów Naprzód w Krakowie (dalej: „Odwołujący”), złożyła odwołanie
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na: „Usługę utrzymania czystości”,
prowadzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tj. z 2007 r. Dz. U. Nr 223, poz. 1655 ze zm.), (dalej: „ustawa Pzp”) przez
Krakowski Szpital Specjalistycznym im. Jana Pawła II (dalej: „Zamawiający”). Ogłoszenie o
przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE z dnia 20
listopada 2009 r. (nr ogłoszenia: 2009/S 224 - 321628).

Podstawą złożonego odwołania i poprzedzającego go protestu było opisanie przez
Zamawiającego warunków udziału w postępowaniu. Odwołujący pismem z dnia 2 grudnia
2009 r. złożył w dniu 4 grudnia 2009 r. Zamawiającemu protest, w którym wskazał na
naruszenie przez Zamawiającego poprzez ten opis art. 22 ust. 1 ustawy Pzp.

Jednocześnie też zażądał modyfikacji treści ogłoszenia i postanowień SIWZ w części
dotyczącej warunków udziału w postępowaniu oraz sposobu dokonywania oceny ich
spełniania poprzez żądanie:
1. W celu potwierdzenia zdolności ekonomicznej i finansowej
a) wykazania przez wykonawcę osiągnięcia średniego rocznego przychodu w
okresie ostatnich trzech lat obrotowych, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy – w tym okresie, w wysokości nie niższej niż 15 000 000 PLN w
każdym roku
Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy mieliby przedłożyć
sprawozdanie finansowe albo jego część, a w przypadku braku obowiązku

sporządzania takiego dokumentu – innych dokumentów określających osiągnięte
przychody.
b) wykazania przez wykonawcę posiadania środków finansowych lub zdolności
kredytowej w wysokości co najmniej 2 000 000 złotych
Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy mieliby przedłożyć
informację z banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo – kredytowej, w
którym wykonawca posiada rachunek potwierdzający wysokość środków
finansowych lub zdolność kredytowa wykonawcy.
2. W celu potwierdzenia posiadania niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz
dysponowania potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia
a) wykazania przez wykonawcę wykonania umów na usługę sprzątania
Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy mieliby przedłożyć wykaz
wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również
wykonywanych co najmniej trzech umów na usługi sprzątania po minimum
5 000 000,00 PLN każda w okresie ostatnich trzech lat, a gdy okres prowadzenia
działalności jest krótszy – w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat
wykonania i odbiorców oraz załączenia dokumentów potwierdzających, że te
usługi zostały wykonane należycie.
b) wykazania przez wykonawcę posiadania przeciętnego zatrudnienia pracowników
na umowę o pracę w okresie ostatnich trzech lat, a w przypadku gdy okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, na poziomie minimum
1.200 osób w każdym roku.
Na potwierdzenie spełniania tego warunku wykonawcy mieliby przedłożyć wykaz
przeciętnego zatrudnienia.

Odwołujący w proteście podniósł, że określone przez Zamawiającego w niniejszym
postępowaniu warunki udziału w postępowaniu (określone w pkt III.2.2. i III.2.3 ogłoszenia o
zamówieniu) nie przystawało do:
- wartości szacunkowej zamówienia (pomiędzy 10 000 000,00, a
12 000 000,00 PLN);
- szczególnego charakteru jednostki, na terenie której ma być wykonywana
usługa (szpital)
- wielkości powierzchni, na której ma być wykonywana usługa (ok.
46 000,00 m2).

Podkreślił, że Zamawiający powinien tak sformułować warunki udziału w
postępowaniu, aby zagwarantować że wezmą w nim udział podmioty doświadczone, tj.
podmioty, które dają rękojmie prawidłowego wykonania umowy.

Zamawiający rozstrzygnął złożony protest poprzez jego oddalenie w dniu 11 grudnia
2009 r.
W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Zamawiający zakwestionował interes prawny
Odwołującego w podnoszeniu wskazanych zarzutów, które prowadzą właściwie do
wykluczenia z niniejszego postępowania konkurencyjnych firm. Wskazał na brak
uzasadnienia twierdzeń zawartych w proteście, brak racjonalnej argumentacji na poparcie
swoich żądań. Przykładowo wskazał, że Odwołujący żąda, aby o zamówienie mogli ubiegać
się wykonawcy zatrudniający średniorocznie 1200 osób, co jest wartością zbliżoną do liczby
wszystkich pracowników Szpitala.
Zamawiający wskazał, że przedmiotem niniejszego zamówienia jest świadczenie
ciągłe fakturowane miesięcznie, a kwota 15 mln brutto wykazywana w warunku
Odwołującego znacznie przekracza wartość niniejszego zamówienia w przeciągu trzech lat,
w trakcie których wykonawca wystawi Zamawiającemu 36 faktur, za które otrzyma płatności.
Wskazał też że wartość miesięcznie wykonywanego zamówienia na podstawie aktualnych
płaconych bieżącemu wykonawcy usługi faktur wynosi ok. 300 tys. zł.
Zamawiający podkreślił też że usługa będąc przedmiotem niniejszego zamówienia
nie ma skomplikowanego charakteru dlatego też wykonawca, który wykonał usługę
sprzątania o wartości 1,5 mln złotych nabył niezbędna wiedzę i doświadczenia, aby
posprzątać również Szpital.

Od rozstrzygnięcia protestu Odwołujący w dniu 21 grudnia 2009 r. (data nadania
przesyłki w urzędzie pocztowym operatora publicznego) złożył do Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych odwołanie, przekazując w tym samym dniu jego kopię
Zamawiającemu. W odwołaniu podtrzymał zarzuty, żądania i argumentację, podniesione w
proteście.


Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie zebranego materiału
dowodowego w sprawie oraz oświadczeń i stanowisk stron zaprezentowanych
w proteście, rozstrzygnięciu protestu i w odwołaniu, jak też złożonych ustnie do protokołu w
toku rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności skład orzekający Izby ustalił, że wobec wszczęcia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, którego dotyczy rozpoznawane przez
Izbę odwołanie, przed dniem 29 stycznia 2010 r., tj. przed dniem wejścia w życie przepisów
ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778), do rozpoznawania niniejszej sprawy
odwoławczej mają zastosowanie przepisy ustawy Pzp w brzmieniu dotychczasowym -
sprzed wejścia w życie wskazanych przepisów.

W drugiej kolejności skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek, o których stanowi art. 187 ust. 4 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem
odwołania oraz, że wypełniono przesłankę interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia,
określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Potencjalnie bowiem Odwołujący wykazuje, że
poprzez określony opis warunków udziału w postępowaniu albo brak konkretnego warunku,
Zamawiający narusza przepisy ustawy Pzp i prowadzi do sytuacji, w której możliwość
uzyskania przez Odwołującego zamówienia staje się ograniczona z uwagi na dopuszczenie,
aby o zamówienie ubiegali się wykonawcy, którzy nie są w stanie należycie świadczyć usługi
stanowiącej przedmiot zamówienia.

Skład orzekający Izby dopuścił w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji
postępowania o zamówienie publiczne, nadesłanej przez Zamawiającego do akt sprawy w
kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem oraz przedłożonej do wglądu Izby w oryginale,
w tym w szczególności z treści ogłoszenia o zamówieniu z dnia 20 listopada 2009r. nr
2009/S 224-321628 oraz postanowień SIWZ, jak również stanowisk i oświadczeń stron
wyrażonych na piśmie w ramach środków ochrony prawnej oraz ustnie do protokołu.

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu skład orzekający Izby stwierdził, że odwołanie podlega
oddaleniu.

Na podstawie dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
ustalono, że Zamawiający opisał następujące warunki udziału w postępowaniu:
1. spełnienie wymagań określonych w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp;
2. nie podleganie wykluczeniu z udziału w postępowaniu zgodnie z art. 24
ustawy Pzp;
3. posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności na kwotę minimum 1 000 000,00 PLN;

4. wykonanie lub wykonywanie minimum 2 umów na usługi sprzątania o
wartości minimum 1 500 000,00 brutto PLN każda w okresie ostatnich 3 lat
przed dniem wszczęcia postępowania, a jeżeli okres działalności jest
krótszy – w tym okresie.
Biorąc pod uwagę zakres zarzutów podniesionych w proteście i odwołaniu oraz
argumentacje na ich poparcie Izba stwierdziła, że de facto przedmiotem zarzutów jest
zaniżenie przez Zamawiającego warunków udziału w postępowaniu.
W tym względzie skład orzekający Izby wyraża przekonanie, że ewentualne zaniżenie
warunków udziału w postępowaniu w stosunku do wartości przedmiotu zamówienia, czy też
brak uszczegółowień warunku udziału w zakresie samego rodzaju przedmiotu zamówienia
nie może stanowić o naruszeniu przepisów ustawy Pzp, a konkretnie art. 22 ust. 2 ustawy
Pzp, w brzmieniu obowiązującym – biorąc pod uwagę datę wszczęcia mniejszego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (20 listopada 2009 r.) przed wejściem w
życie nowelizacji przepisów ustawy Pzp (ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy
- Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Dz.
U. Nr 206, poz. 1591). Zgodnie z tym przepisem to Zamawiający dokonuje opisu warunków
udziału w postępowaniu. Obowiązek w tym zakresie zatem spoczywa na Zamawiającym i to
on, uwzględniając swoje potrzeby w tym zakresie, charakter przedmiotu zamówienia oraz
możliwości rynku danych usług, określa w dowolny sposób warunek udziału w postępowaniu.
Powyższe zgodnie z przywalonym art. 22 ust. 2 ustawy Pzp ograniczone jest naruszeniem
uczciwej konkurencji. Opis warunków udziału w postępowaniu przez Zamawiającego,
możemy więc rozważać w kontekście takiego nadania brzmienia warunkom przez
zamawiającego, który mógłby prowadzić do ograniczenia uczciwej konkurencji, czyli de facto
do wyeliminowania, czy utrudnienia dostępu do zamówienia jakiejś potencjalnej grupie
wykonawców, którzy w normalnych warunkach mieliby szanse na uzyskanie zamówienia.
Argumentacja zawarta w proteście i odwołaniu i stawiane tam zarzuty oraz żądania
modyfikacji SIWZ i treści ogłoszenia o zamówieniu prowadzą do wniosku, że właśnie
określenie przez Zamawiającego warunków udziału w zapisach proponowanych przez
Odwołującego może prowadzić do eliminacji z postępowania jakichś wykonawców. Tym
samym uznać należy, że ustalenie warunków udziału na niższym poziomie aniżeli oczekuje
tego Odwołujący nie stanowi o naruszeniu przepisów ustawy Pzp, w tym wskazanego przez
Odwołującego art. 22. Zgodnie z tym przepisem Zamawiający może również określić w
postępowaniu tak co do potencjału osobowego, czy technicznego, jak i doświadczenia i
zdolności finansowej i ekonomicznej takie warunki udziału, które – według jego wiedzy -
będą wiarygodne i służące weryfikacji wykonawców co do ich potencjalnych i możliwości
realizacji zamówienia. W tej sferze Zamawiający ma pewną swobodę – jak wskazano –
ograniczoną zachowaniem uczciwej konkurencji.

Przywoływane przez Odwołującego określenia, którymi posługują się przepisy
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich zamawiający może żądać od wykonawcy oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane w postępowaniu (Dz. U. Nr 87, poz. 605 ze zm.), tj.: „usług
odpowiadających swoim rodzajem i wartością”, odnoszą się do adekwatności wymaganego
doświadczenia do przedmiotu i wartości zamówienia, również powinny być rozpatrywane w
kontekście przepisów ustawy Pzp, na podstawie której to ustawy przepisy wskazanego
rozporządzenia zostały wydane. Tak więc żądanie przedłożenia na potwierdzenie spełniania
określonych warunków udziału w postępowaniu dokumentów związane jest z takim
potwierdzeniem, które jest adekwatne tak rodzajowo, jak i wartościowo do przedmiotu
zamówienia ale w kontekście ograniczenia zachowania uczciwej konkurencji. Jeśli więc
Zamawiający w sposób jednakowy dla wszystkich wykonawców określi warunki udziału,
które nie są dyskryminujące dla jakiegoś kręgu dostępnych na runku danych – w tym
przypadku – usług dla wykonawców, nie można mu stawiać zarzutów w kontekście
naruszenia przepisów ustawy Pzp.
Z drugie bowiem strony to na Zamawiającym bowiem spoczywa ciężar i
odpowiedzialność za dokonanie prawidłowo wyboru wykonawcy, który będzie w stanie
zrealizować zamówienie. Wybrany na tej podstawie wykonawca będzie zobowiązany do
prawidłowego wykonania zamówienia zgodnie z postanowieniami zawartej umowy, a w
przypadku ewentualnego niewykonywania, czy też nienależytego wykonywania przedmiotu
umowy Zamawiający będzie mógł w tym zakresie korzystać z przysługujących mu jako
wierzycielowi zobowiązania praw, w tym także z możliwości naliczenia ewentualnych kar
umownych.

Uwzględniając powyższe Izba działając na podstawie art. 191 ust. 1 ustawy Pzp
orzekła jak w sentencji.


O kosztach postępowania odwoławczego - stosownie do jego wyniku - orzeczono na
podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu
od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 128, poz. 886 ze zm.).

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego
w Krakowie.

Przewodniczący:
………………………………

Członkowie:

………………………………

………………………………