KIO/UZP 45/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Łukasz Listkiewicz
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO/UZP 45/10
WYROK
z dnia 5 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek-Bujak
Członkowie: Klaudia Szczytowska-Maziarz
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Bank Handlowy w Warszawie S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950
Bydgoszcz, ul. Jagiellońska 21 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Miasto
Bydgoszcz, 85-102 Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1 protestu z dnia 23 grudnia 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty Banku Pocztowego S.A.
2. Kosztami postępowania obciąża Miasto Bydgoszcz, 85-102 Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Bank Handlowy w Warszawie
S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21;
2) dokonać wpłaty kwoty 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez Miasto Bydgoszcz, 85-102
Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1 na rzecz Banku Handlowego w Warszawie S.A.,
Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu kosztów
postępowania odwoławczego;
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Banku Handlowego w Warszawie
S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21.
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Miasto Bydgoszcz w trybie
przetargu nieograniczonego na „Obsługę bankową budżetu Miasta Bydgoszczy oraz
jednostek organizacyjnych Miasta Bydgoszczy nieposiadających osobowości prawnej w
okresie 48 miesięcy (WZP/341/4/09/E)”, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 16 lipca 2009 r., S- 134-196261, wobec czynności zamawiającego
polegającej na uznaniu iż wykonawca Bank Handlowy w Warszawie S.A. odmówił
podpisania umowy, a w jej następstwie wyborze oferty kolejnego wykonawcy i wykluczeniu
wykonawcy z postępowania, w dniu 23 grudnia 2009r. protest do zamawiającego wniósł
wykluczony wykonawca Bank Handlowy w Warszawie S.A. (odwołujący). Zamawiający
rozstrzygnął protest w dniu 30 grudnia 2009 r. oddalając go. Od takiego rozstrzygnięcia
odwołujący wniósł w dniu 8 stycznia 2010 roku odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych, przekazując jednocześnie jego kopię zamawiającemu.
O czynnościach zamawiającego odwołujący został powiadomiony w dniu 18 grudnia
2009 r.
W odwołaniu odwołujący podtrzymał zarzuty zgłoszone w proteście, naruszenia przez
zamawiającego przepisów art. 94 ust. 2 i 46 ust. 5 pkt 1 i w konsekwencji art. 146 ust. 1 pkt 5
i 6 ustawy PrZamPubl, skutkujących nieważnością umowy i koniecznością unieważnienia
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy PrZamPubl. Odwołujący wskazywał
na brak podstaw do przyjęcia przez zamawiającego, iż wykonawca uchylał się od zawarcia
umowy na warunkach określonych w ofercie. Ponieważ wzór umowy nie stanowił elementu
siwz, wykonawca przygotował propozycję umowy na podstawie siwz oraz złożonej oferty i
przedstawił ją zamawiającemu w formie elektronicznej w dniu 27 listopada 2009 r. oraz w
formie papierowej w dniu 30 listopada 2009 r. Zamawiający w odpowiedzi w dniu 14 grudnia
2009 r. przedstawił własną wersję umowy, która w ocenie odwołującego zawierała zapisy
wykraczające poza zakres siwz i złożonej oferty, wzywając jednocześnie wykonawcę do jej
podpisania w dniu 18 grudnia 2009 r. Na spotkaniu w dniu 18 grudnia 2009 r., odwołujący
złożył oświadczenie o gotowości rozpoczęcia wykonywania zamówienia zgodnie z siwz i
ofertą i zawarcia umowy. Bank nie odmówił jej podpisania, a jedynie dążył do omówienia i
wyeliminowania z umowy zapisów niezgodnych z siwz i ofertą. Bank ponownie przedstawił
wcześniejszą propozycję umowy, uzupełnioną o reprezentację ze strony Banku oraz Miasta
Bydgoszczy, datę, numer rachunku bieżącego, wybór opcji w imieniu Miasta Bydgoszczy.
Wykonawca usunął z załącznika nr 4 „Umowa o kredyt w rachunku bieżącym” paragraf 4
ustęp 4 dotyczący ustanowienia zabezpieczenia, jako zapis bezprzedmiotowy, a w
załączniku nr 7 do załącznika nr 4 „Umowa o otwarcie i prowadzenie rachunku bankowego”
uzupełnił numery rachunków bankowych wygenerowanych dla Miasta Bydgoszczy oraz
jednostek nieposidających osobowości prawnej (ok. 700 rachunków). Bank przygotowując
propozycję umowy kierował się założeniem, aby zawierała ona wszystkie warunki siwz oraz
złożonej oferty, ale także szczegółowe zapisy o zasadach współpracy, prawach i
obowiązkach określających możliwie precyzyjnie instrukcje dla Banku, co w ostatecznym
kształcie wpływać ma na przewidywalność jej funkcjonowania. Propozycja zamawiającego
pozbawiona była szeregu istotnych kwestii, które utrudniałyby jej płynne wykonywanie.
Odwołujący oczekiwał podjęcia negocjacji w punktach rozbieżnych, tak aby zbliżyć się do
oczekiwań obu stron (nie określonych w siwz i ofercie). Zamawiający takich negocjacji nie
podjął, przedstawiając własną propozycję wykonawcy do zapoznania wraz z wezwaniem do
podpisania umowy.
Odwołujący nie mógł przyjąć propozycji zamawiającego, aby beneficjent mógł wybrać
sposób wypłaty świadczenia w jednej z dwóch form: z wykorzystaniem karty przepłaconej lub
w formie gotówkowej w oparciu o dowód osobisty/paszport, ponieważ w swojej ofercie Bank
nie przewidział identyfikacji wypłaty świadczeń na podstawie dowodu osobistego/paszportu
(odpowiedź na pismo zamawiającego z dnia 11 września 2009 r.). Stąd w propozycji umowy
Bank wskazał, iż wypłata odbywać się będzie zasadniczo wyłącznie za pomocą kart
przedpłaconych, zgodnie z treścią oferty.
Zamawiający nie doprecyzował wielu kwestii w siwz próbując narzucić ich kształt dopiero w
umowie, co wskazuje na nieporównywalność ofert wynikającą z niedokładnego opisu
przedmiotu zamówienia, co wskazuje na wadę postępowania uniemożliwiającą zawarcie
ważnej umowy.
Odwołujący nie mógł odnieść się do twierdzenia zamawiającego, iż projekt przedstawiony
przez Bank nakładał na zamawiającego obowiązek ponoszenia dodatkowych kosztów z
tytułu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych i zawierał także inne zapisy
niezgodne z siwz, z uwagi na brak wskazania konkretnych zapisów. Bank w zryczałtowanej
opłacie uwzględnił również konieczność wydania nieznacznej ilości dodatkowych kart, które
mogą ulec zagubieniu, kradzieży lub zniszczeniu, na co wskazywał w piśmie z dnia 28
września 2009 r. Zamawiający narzucił w umowie konieczność ponoszenia przez Bank
dodatkowych kosztów nie uwzględnionych w siwz, takich jak możliwość dokonywania
miesięcznej wielokrotnej liczby wpłat świadczeń socjalnych z kart, konieczność uruchomienia
bezpłatnej infolinii na potrzeby obsługi świadczeniobiorców, czy też konieczność wydawania
świadczeniobiorcom bezpłatnych awaryjnych kart do czasu otrzymania duplikatu karty po jej
zgubieniu przez świadczeniobiorcę, nie dając jednocześnie możliwości uzgodnienia żadnego
alternatywnego, tańszego dla Banku rozwiązania w tym zakresie. Bank wskazywał również w
wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej ceny sposób obsługi placówki umiejscowionej w
siedzibie zamawiającego – z wykorzystaniem wyspecjalizowanej firmy, realizującej wąskie,
ale wystarczające na gruncie siwz operacje gotówkowe. Natomiast, zamawiający zażądał w
umowie, aby była to jednostka o pełnej funkcjonalności Oddziału, a więc realizująca m. in.
kosztowne, specjalistyczne i pracochłonne operacje takie jak przyjmowanie czeków
krajowych zagranicznych do inkasa, wystawianie opinii bankowych, zaświadczeń,
wydawanie oraz obsługa kart płatniczych, zakładanie lokat terminowych, realizacja płatności
walutowych, czy przyjmowanie i realizowanie reklamacji. Kosztów tych bank nie uwzględniał
w swojej ofercie.
Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności zamawiającego polegających na
uznaniu, iż odwołujący odmówił podpisania umowy i uchyla się od zawarcia umowy oraz na
dokonaniu wyboru oferty Banku Pocztowego S.A., jako najkorzystniejszej, a także na
wykluczeniu odwołującego z postępowania skutkującego zatrzymaniem wadium,
ewentualnie o nakazanie zamawiającemu unieważnienie całego postępowania, jako
obarczonego wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie kierując
się okolicznościami faktycznymi i prawnymi ustalonymi na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnieniami stron oraz przeprowadzonymi na rozprawie dowodami.
Izba w toku posiedzenia uznała, iż odwołanie oraz protest wniesione zostały z
zachowaniem terminów ustawowych, a zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu
merytorycznemu na rozprawie.
Interes prawny odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia wynika z
okoliczności, iż odwołujący złożył ofertę, którą zamawiający wybrał jako najkorzystniejszą.
Uznanie przez zamawiającego, iż wykonawca odmówił zawarcia umowy prowadziło do
wykluczenia odwołującego z postępowania i wyboru oferty innego wykonawcy. Na skutek
czynności zamawiającego odwołujący nie może zawrzeć umowy na wykonanie przedmiotu
zamówienia. W tych okolicznościach Izba stwierdziła, iż czynność zamawiającego narusza
interes prawny odwołującego, co prowadzi do wypełnienia przesłanki do rozpoznania
odwołania przez Izbę.
Przedmiotem zarzutów zgłoszonych w odwołaniu była czynność zamawiającego z
dnia 18 grudnia 2009 r. polegająca na uznaniu, iż odwołujący odmówił zawarcia umowy, co
doprowadziło do jego wykluczenia z postępowania i dokonania wyboru oferty Banku
Pocztowego S.A., jako najkorzystniejszej.
W dniu 18 grudnia 2009 r. w siedzibie zamawiającego odbyło się spotkanie z
wybranym wykonawcą – odwołującym, w trakcie którego wykonawca odmówił zawarcia
umowy przygotowanej przez zamawiającego, która jego zdaniem wykraczała poza zakres
świadczenia opisanego w siwz i objętego treścią oferty. Jednocześnie Bank złożył deklarację
gotowości dalszych rozmów w celu osiągnięcia porozumienia co do szczegółowych
warunków realizacji umowy, które nie będzie naruszać postanowień siwz i oferty.
Jak wynika z rozstrzygnięcia protestu, zamawiający uznał, iż odmowa podpisania
umowy nastąpiła na tle sposobu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych.
Zamawiający przyznał, iż w siwz nie ograniczał wykonawców co do formy wypłaty tych
świadczeń, wskazując na obowiązek „zapewnienia wypłaty świadczeń rodzinnych i
alimentacyjnych dla ok. 5000 świadczeniobiorców/ miesięcznie w co najmniej 30 punktach
zlokalizowanych na terenie miasta z tego na osiedlach: Bocianowo, Śródmieście, (…).
Koszty związane z uruchomieniem i utrzymaniem punktów ponosi Wykonawca. Punkty te
mają mieć charakter stały, tj. mają działać permanentnie przez cały okres trwania umowy”.
Dla zmawiającego było istotne, by wyłoniony w postępowaniu wykonawca zapewnił pełną i
sprawną obsługę bankową, w tym przede wszystkim by należne świadczenia rodzinne i
alimentacyjne otrzymali wszyscy uprawnieni. Zamawiający na podstawie wyjaśnień
dotyczących oferty uzyskał przed jej wyborem informację, iż odwołujący zamierzał
dokonywać wypłaty świadczeń wszystkim uprawnionym za pomocą kart przedpłaconych. W
trakcie kolejnych spotkań z wybranym wykonawcą, zamawiający uznał, iż zamierza on
obciążyć zamawiającego dodatkowymi kosztami z tytułu wypłaty świadczeń (np. kosztami
wydania kolejnych kart przedpłaconych w przypadku ich zagubienia), a także częścią
obowiązków związanych z kompleksową wypłatą świadczeń. Zamawiający ocenił jako
niezgodne z siwz ustalenie, iż wykonawca obejmie wypłatą świadczeń tylko osoby, które
będą posługiwały się kartami przedpłaconymi, natomiast wypłata świadczeń pozostałym
świadczeniobiorcom będzie leżała w gestii zamawiającego. Odwołujący zaproponował
wypłatę świadczeń za pośrednictwem kart bezimiennych, które mogą być dostarczone
przesyłką kurierską na adres zamawiającego (a więc koszty osobowe oraz opłat związanych
z doręczeniem kart bezimiennych świadczeniobiorcom zostałyby przerzucone na
zamawiającego, co byłoby niezgodne z siwz oraz ofertą) lub listem priorytetowym na adres
świadczeniobiorców (a więc bez wymaganego potwierdzenia odbioru). Zamawiający na
spotkaniu w dniu 4 listopada 2009 r. zadeklarował karty imienne, kierując się koniecznością
uzyskania pewności, że będą się nimi posługiwały osoby uprawnione, wskazując
jednocześnie na konieczność ich dostarczenia za potwierdzeniem odbioru na koszt
odwołującego. Zamawiający zaakceptował samą możliwość wypłaty świadczeń za pomocą
kart przedpłaconych, dostarczonych przez Bank świadczeniobiorcom, wskazując również na
możliwość wypłaty świadczeń bez kart dla osób, które nie będą mogły się nimi posługiwać,
np. z różnych przyczyn obiektywnych w tym związanych z wiekiem.
W piśmie skierowanym do Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 15 stycznia 2010 r.
zamawiający wskazywał dodatkowo na kwestie związane z zakresem usług, jakie
wykonawca zamierzał świadczyć w placówce przy ul. Jezuickiej, ograniczone tylko do
obsługi kasowej, co zdaniem zamawiającego stanowiło przyczynę uchylania się od zawarcia
umowy przez odwołującego. Również, jako przyczynę wskazywał brak informacji
dotyczących 30 placówek, w których miały być wypłacane świadczenia.
Zamawiający w projekcie, w zakresie czynności świadczonych w placówce przy ul.
Jezuickiej wymienił wszystkie czynności objęte zamówieniem, które winny być świadczone
na rzecz podmiotów objętych zamówieniem.
Jak wynika z ustaleń dokonanych w toku rozprawy, a także na podstawie złożonych
dokumentów, zamawiający dokonując w dniu 13 października 2009 r. wyboru oferty
odwołującego posiadał informację o przyjętym przez wykonawcę sposobie wypłaty
świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, jak również o zakresie usług, jakie miały być
świadczone w oddziale banku mieszczącym się w siedzibie zamawiającego. Było to
wynikiem wyjaśnień udzielanych przez odwołującego na wezwania zamawiającego, które
stanowiły podstawę oceny merytorycznej oferty. Na skutek późniejszych spotkań
przedstawicieli stron, jakie odbyły się w okresie od 23 października 2009 r. do 30 listopada
2009 r. (łącznie 9 spotkań), zamawiający uznał, iż propozycja umowy przedstawiona przez
odwołującego nie odpowiada zapisom siwz i przedstawił własną propozycję umowy. Brak
osiągnięcia porozumienia w sprawie dotyczącej sposobu wypłaty świadczeń z
wykorzystaniem kart przedpłaconych, doprowadził do odmowy zawarcia umowy
opracowanej przez zamawiającego i przedstawionej odwołującemu w dniu 14 grudnia 2009
r., wraz z wezwaniem do jej zawarcia.
Izba uznała, iż zamawiający w sposób nieuprawniony uznał, iż odwołujący odmówił
zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Na odmowę taką nie wskazuje w
szczególności treść oświadczenia wykonawcy zawartego w piśmie z dnia 17 grudnia 2009 r.,
w którym Bank stwierdził, iż nie może zaakceptować w całości przesłanego przez
zamawiającego projektu umowy, który odbiegać miał od rozwiązań omawianych w ramach
spotkań zespołów roboczych. O braku woli zawarcia umowy nie mogą również świadczyć
rozmowy prowadzone pomiędzy stronami przyszłej umowy po wyborze oferty
najkorzystniejszej. Specyfika przedmiotowego zamówienia decydowała o konieczności
wprowadzenia do siwz ogólnych postanowień umowy, których doprecyzowanie miało
nastąpić na podstawie uzgodnień z wybranym wykonawcą. Nie oznacza to jednak, iż zakres
świadczenia nie był określony w siwz. Zamawiający określił przedmiot zamówienia w
załączniku nr 1 do siwz i opis ten był podstawą złożonej przez odwołującego oferty. Brak
szczegółowej regulacji dotyczącej sposobu spełnienia świadczenia stanowiącego przedmiot
zamówienia oznaczał, iż zamawiający pozostawił wykonawcom swobodę doboru środków i
technik, która wymagała dookreślenia w treści umowy. Okoliczność, iż strony nie doszły do
porozumienia nie oznacza, iż wykonawca odmówił zawarcia umowy zgodnej z treścią
złożonej oferty – ostatecznie wybranej przez zamawiającego jako najkorzystniejsza. Oś
sporu stanowił przyjęty do kalkulacji ceny sposób wypłaty świadczeń rodzinnych i
alimentacyjnych. Odwołujący założył, iż świadczenia te będą wypłacane na podstawie kart
przedpłaconych, co wyraźnie wskazał w odpowiedzi na pytanie zamawiającego z dnia 27
sierpnia 200 r. W piśmie z dnia 2 września 2009 r. Bank wskazał na przyjęcie nowatorskiego
rozwiązania wypłaty świadczeń socjalnych, alimentacyjnych – zastosowanie kart
przedpłaconych, które pozwoliło na wyeliminowanie kosztu utrzymania własnych placówek,
co miało istotny wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Odpowiedź ta wywołała kolejne
wątpliwości zamawiającego, który występował z dalszymi zapytaniami dotyczącymi sposobu
realizacji zamówienia z wykorzystaniem kart przedpłaconych oraz placówki Banku w
siedzibie zamawiającego (pisma z dnia 4.09.2009 r., 09.09.2009 r.). W udzielanych
odpowiedziach wykonawca potwierdził, iż wypłata świadczeń społecznych dokonywana
będzie minimum w 30 placówkach zlokalizowanych na terenie wskazanym przez
zamawiającego przy użyciu kart przedpłaconych (wykonawca nie przewidywał wypłaty
świadczeń tylko na podstawie dowodu osobistego lub paszportu, co nie było wskazane w
siwz). Ponadto, odwołujący wyjaśniał, iż placówka Banku zlokalizowana w siedzibie
zamawiającego świadczyć będzie operacje gotówkowe (odpowiedź z dnia 02.09.2009 r. pkt
2). W piśmie z dnia 09.09.2009 r. oraz 11.09.2009 r. zamawiający skierował dalsze
szczegółowe pytania dotyczące sposobu identyfikacji świadczeniobiorców i wypłaty
świadczeń rodzinnych, wskazując jednocześnie, iż udzielone wyjaśnienia pozwolą na
dokonanie oceny oferty w zakresie zgodności z siwz. Bank wielokrotnie potwierdzał, iż nie
przewiduje obciążenia żadnymi dodatkowymi kosztami zamawiającego oraz
świadczeniobiorców z tytułu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych (odpowiedź na
pytanie nr 4 i 5 z 11.09.2009r.). Bank uwzględnił w opłacie ryczałtowej konieczność wydania
nieznacznej ilości dodatkowych kart (odpowiedź z dnia 28.09.2009r.). W dniu 13
października 2009 r. zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
odwołującego. W dniu 11 grudnia 2009 r. wykonawca zaniepokojony zwłoką zamawiającego
w zawarciu umowy, zwrócił się do zamawiającego o wskazanie terminu, w którym mogłoby
dojść do podpisania umowy.
Opisany powyżej stan sprawy nie pozwala na stwierdzenie, iż odwołujący odmówił
zawarcia umowy z zamawiającym. Zarówno ilość spotkań, jak również przygotowane przez
Bank dwa projekty umów wskazują na czynny udział Banku w pracach zmierzających do
zawarcia umowy z zamawiającym. Projekty przedstawione przez zamawiającego wykonawcy
do podpisania zawierały postanowienia zmieniające treść siwz i odbiegające od oferty
odwołującego. Za takie Izba uznała postanowienia, w których zamawiający dopuścił
możliwość wyboru przez świadczeniobiorcę formy wypłaty gotówkowej, bądź na podstawie
dowodu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu) lub przy wykorzystaniu imiennej
karty przedpłaconej (załącznik nr 6 do umowy). Próby narzucenia wykonawcy odmiennego
sposobu wypłaty świadczenia niż zdeklarowanego w ofercie (wynikającego z wyjaśnień),
stanowiły naruszenie przez zamawiającego postanowień siwz, w których zamawiający nie
określił wymaganej formy wypłaty świadczenia. Okoliczność, iż zamawiający dokonał wyboru
oferty odwołującego mając wiedzę o formie wypłaty świadczeń rodzinnych, a następnie
próbował zdyskredytować tą formę, jako niezgodną z siwz, wskazuje na niekonsekwencję
zamawiającego. Izba nie stwierdziła podstaw do podważenia oświadczenia odwołującego, iż
opłata zryczałtowana obejmuje całość kosztów, jakie związane są z realizacją zamówienia.
Fakt, że zamawiający próbował wyegzekwować od wykonawcy sposób wypłaty świadczenia,
który uważał za właściwy, nie może decydować o ustaleniu zgodności oferty wykonawcy z
siwz. Bank proponował rozwiązania, które pogodzą interesy obu stron, czego zamawiający
nie przyjął.
Odnośnie placówki Banku w siedzibie zamawiającego, Izba uznała, iż zapisy siwz
wskazywały na konieczność zapewnienia wyłącznie obsługi kasowej polegającej na
przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe, na co wskazuje treść załącznika nr 1 pkt 4 ppkt 5.
Taką interpretację zapisu siwz potwierdza również odpowiedź zamawiającego z dnia 11
sierpnia 2009 r. na pytanie nr 3, w którym wykonawca zwracał się o podanie ilości
wpłat/wypłat gotówkowych w punkcie kasowym przy ul. Jezuickiej. Zamawiający odwołał się
do zapisu pkt 4 ppkt 5 załącznika nr 1, uzupełniając jedynie, że około 80 % wpłat
gotówkowych dokonywanych jest w placówce przy ul. Jezuickiej. Oczekiwanie
zamawiającego, aby placówka obsługiwała całość operacji objętych przedmiotem
zamówienia wykraczała poza treść siwz, a zatem odmowa podpisania umowy była
uzasadniona. Nie można oczekiwać, iż wykonawca zawrze umowę określającą jego
zobowiązania wykraczające poza złożoną ofertę. Odmowa podpisania takiej umowy nie
może rodzić negatywnych konsekwencji dla wykonawcy. Przepis art. 94 ust. 2 ustawy
PrZamPubl dotyczy sytuacji, w której wykonawca odmawia zawarcia umowy zgodnej z
treścią złożonej oferty. W okolicznościach przedmiotowej sprawy, zmiana sposobu
spełnienia świadczenia miała wpływ na możliwość wykonania zamówienia za cenę podaną w
ofercie. Odwołujący w wyjaśnieniach uzasadniał różnicę w cenie, przyjętym sposobem
realizacji zamówienia. śądanie przez zamawiającego zawarcia umowy niezgodnej z
oświadczeniem wykonawcy, przyjętym na etapie wyboru oferty, stanowi nadużycie
uprawnień zamawiającego i nie może podlegać ochronie.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, iż zamawiający dokonał wyboru oferty
Banku Pocztowego S.A. z naruszeniem art. 94 ust. 2 ustawy PrZamPubl, przyjmując iż
odwołujący odmówił zawarcia umowy. W tych okolicznościach czynność zamawiającego z
dnia 18 grudnia 2009 r. nie może wywoływać skutku w postaci wykluczenia z postępowania
odwołującego oraz wyboru oferty drugiego wykonawcy i na tej podstawie Izba nakazała
zamawiającemu jej unieważnienie. Skutkiem niniejszego orzeczenia jest przywrócenie oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono
stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w
Bydgoszczy.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 5 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek-Bujak
Członkowie: Klaudia Szczytowska-Maziarz
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Bank Handlowy w Warszawie S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950
Bydgoszcz, ul. Jagiellońska 21 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Miasto
Bydgoszcz, 85-102 Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1 protestu z dnia 23 grudnia 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty Banku Pocztowego S.A.
2. Kosztami postępowania obciąża Miasto Bydgoszcz, 85-102 Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Bank Handlowy w Warszawie
S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21;
2) dokonać wpłaty kwoty 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy) przez Miasto Bydgoszcz, 85-102
Bydgoszcz, ul. Jezuicka 1 na rzecz Banku Handlowego w Warszawie S.A.,
Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu kosztów
postępowania odwoławczego;
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Banku Handlowego w Warszawie
S.A., Centrum Korporacyjne w Bydgoszczy, 85-950 Bydgoszcz, ul.
Jagiellońska 21.
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Miasto Bydgoszcz w trybie
przetargu nieograniczonego na „Obsługę bankową budżetu Miasta Bydgoszczy oraz
jednostek organizacyjnych Miasta Bydgoszczy nieposiadających osobowości prawnej w
okresie 48 miesięcy (WZP/341/4/09/E)”, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 16 lipca 2009 r., S- 134-196261, wobec czynności zamawiającego
polegającej na uznaniu iż wykonawca Bank Handlowy w Warszawie S.A. odmówił
podpisania umowy, a w jej następstwie wyborze oferty kolejnego wykonawcy i wykluczeniu
wykonawcy z postępowania, w dniu 23 grudnia 2009r. protest do zamawiającego wniósł
wykluczony wykonawca Bank Handlowy w Warszawie S.A. (odwołujący). Zamawiający
rozstrzygnął protest w dniu 30 grudnia 2009 r. oddalając go. Od takiego rozstrzygnięcia
odwołujący wniósł w dniu 8 stycznia 2010 roku odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych, przekazując jednocześnie jego kopię zamawiającemu.
O czynnościach zamawiającego odwołujący został powiadomiony w dniu 18 grudnia
2009 r.
W odwołaniu odwołujący podtrzymał zarzuty zgłoszone w proteście, naruszenia przez
zamawiającego przepisów art. 94 ust. 2 i 46 ust. 5 pkt 1 i w konsekwencji art. 146 ust. 1 pkt 5
i 6 ustawy PrZamPubl, skutkujących nieważnością umowy i koniecznością unieważnienia
postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy PrZamPubl. Odwołujący wskazywał
na brak podstaw do przyjęcia przez zamawiającego, iż wykonawca uchylał się od zawarcia
umowy na warunkach określonych w ofercie. Ponieważ wzór umowy nie stanowił elementu
siwz, wykonawca przygotował propozycję umowy na podstawie siwz oraz złożonej oferty i
przedstawił ją zamawiającemu w formie elektronicznej w dniu 27 listopada 2009 r. oraz w
formie papierowej w dniu 30 listopada 2009 r. Zamawiający w odpowiedzi w dniu 14 grudnia
2009 r. przedstawił własną wersję umowy, która w ocenie odwołującego zawierała zapisy
wykraczające poza zakres siwz i złożonej oferty, wzywając jednocześnie wykonawcę do jej
podpisania w dniu 18 grudnia 2009 r. Na spotkaniu w dniu 18 grudnia 2009 r., odwołujący
złożył oświadczenie o gotowości rozpoczęcia wykonywania zamówienia zgodnie z siwz i
ofertą i zawarcia umowy. Bank nie odmówił jej podpisania, a jedynie dążył do omówienia i
wyeliminowania z umowy zapisów niezgodnych z siwz i ofertą. Bank ponownie przedstawił
wcześniejszą propozycję umowy, uzupełnioną o reprezentację ze strony Banku oraz Miasta
Bydgoszczy, datę, numer rachunku bieżącego, wybór opcji w imieniu Miasta Bydgoszczy.
Wykonawca usunął z załącznika nr 4 „Umowa o kredyt w rachunku bieżącym” paragraf 4
ustęp 4 dotyczący ustanowienia zabezpieczenia, jako zapis bezprzedmiotowy, a w
załączniku nr 7 do załącznika nr 4 „Umowa o otwarcie i prowadzenie rachunku bankowego”
uzupełnił numery rachunków bankowych wygenerowanych dla Miasta Bydgoszczy oraz
jednostek nieposidających osobowości prawnej (ok. 700 rachunków). Bank przygotowując
propozycję umowy kierował się założeniem, aby zawierała ona wszystkie warunki siwz oraz
złożonej oferty, ale także szczegółowe zapisy o zasadach współpracy, prawach i
obowiązkach określających możliwie precyzyjnie instrukcje dla Banku, co w ostatecznym
kształcie wpływać ma na przewidywalność jej funkcjonowania. Propozycja zamawiającego
pozbawiona była szeregu istotnych kwestii, które utrudniałyby jej płynne wykonywanie.
Odwołujący oczekiwał podjęcia negocjacji w punktach rozbieżnych, tak aby zbliżyć się do
oczekiwań obu stron (nie określonych w siwz i ofercie). Zamawiający takich negocjacji nie
podjął, przedstawiając własną propozycję wykonawcy do zapoznania wraz z wezwaniem do
podpisania umowy.
Odwołujący nie mógł przyjąć propozycji zamawiającego, aby beneficjent mógł wybrać
sposób wypłaty świadczenia w jednej z dwóch form: z wykorzystaniem karty przepłaconej lub
w formie gotówkowej w oparciu o dowód osobisty/paszport, ponieważ w swojej ofercie Bank
nie przewidział identyfikacji wypłaty świadczeń na podstawie dowodu osobistego/paszportu
(odpowiedź na pismo zamawiającego z dnia 11 września 2009 r.). Stąd w propozycji umowy
Bank wskazał, iż wypłata odbywać się będzie zasadniczo wyłącznie za pomocą kart
przedpłaconych, zgodnie z treścią oferty.
Zamawiający nie doprecyzował wielu kwestii w siwz próbując narzucić ich kształt dopiero w
umowie, co wskazuje na nieporównywalność ofert wynikającą z niedokładnego opisu
przedmiotu zamówienia, co wskazuje na wadę postępowania uniemożliwiającą zawarcie
ważnej umowy.
Odwołujący nie mógł odnieść się do twierdzenia zamawiającego, iż projekt przedstawiony
przez Bank nakładał na zamawiającego obowiązek ponoszenia dodatkowych kosztów z
tytułu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych i zawierał także inne zapisy
niezgodne z siwz, z uwagi na brak wskazania konkretnych zapisów. Bank w zryczałtowanej
opłacie uwzględnił również konieczność wydania nieznacznej ilości dodatkowych kart, które
mogą ulec zagubieniu, kradzieży lub zniszczeniu, na co wskazywał w piśmie z dnia 28
września 2009 r. Zamawiający narzucił w umowie konieczność ponoszenia przez Bank
dodatkowych kosztów nie uwzględnionych w siwz, takich jak możliwość dokonywania
miesięcznej wielokrotnej liczby wpłat świadczeń socjalnych z kart, konieczność uruchomienia
bezpłatnej infolinii na potrzeby obsługi świadczeniobiorców, czy też konieczność wydawania
świadczeniobiorcom bezpłatnych awaryjnych kart do czasu otrzymania duplikatu karty po jej
zgubieniu przez świadczeniobiorcę, nie dając jednocześnie możliwości uzgodnienia żadnego
alternatywnego, tańszego dla Banku rozwiązania w tym zakresie. Bank wskazywał również w
wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej ceny sposób obsługi placówki umiejscowionej w
siedzibie zamawiającego – z wykorzystaniem wyspecjalizowanej firmy, realizującej wąskie,
ale wystarczające na gruncie siwz operacje gotówkowe. Natomiast, zamawiający zażądał w
umowie, aby była to jednostka o pełnej funkcjonalności Oddziału, a więc realizująca m. in.
kosztowne, specjalistyczne i pracochłonne operacje takie jak przyjmowanie czeków
krajowych zagranicznych do inkasa, wystawianie opinii bankowych, zaświadczeń,
wydawanie oraz obsługa kart płatniczych, zakładanie lokat terminowych, realizacja płatności
walutowych, czy przyjmowanie i realizowanie reklamacji. Kosztów tych bank nie uwzględniał
w swojej ofercie.
Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności zamawiającego polegających na
uznaniu, iż odwołujący odmówił podpisania umowy i uchyla się od zawarcia umowy oraz na
dokonaniu wyboru oferty Banku Pocztowego S.A., jako najkorzystniejszej, a także na
wykluczeniu odwołującego z postępowania skutkującego zatrzymaniem wadium,
ewentualnie o nakazanie zamawiającemu unieważnienie całego postępowania, jako
obarczonego wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Krajowa Izba Odwoławcza uznała, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie kierując
się okolicznościami faktycznymi i prawnymi ustalonymi na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnieniami stron oraz przeprowadzonymi na rozprawie dowodami.
Izba w toku posiedzenia uznała, iż odwołanie oraz protest wniesione zostały z
zachowaniem terminów ustawowych, a zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu
merytorycznemu na rozprawie.
Interes prawny odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia wynika z
okoliczności, iż odwołujący złożył ofertę, którą zamawiający wybrał jako najkorzystniejszą.
Uznanie przez zamawiającego, iż wykonawca odmówił zawarcia umowy prowadziło do
wykluczenia odwołującego z postępowania i wyboru oferty innego wykonawcy. Na skutek
czynności zamawiającego odwołujący nie może zawrzeć umowy na wykonanie przedmiotu
zamówienia. W tych okolicznościach Izba stwierdziła, iż czynność zamawiającego narusza
interes prawny odwołującego, co prowadzi do wypełnienia przesłanki do rozpoznania
odwołania przez Izbę.
Przedmiotem zarzutów zgłoszonych w odwołaniu była czynność zamawiającego z
dnia 18 grudnia 2009 r. polegająca na uznaniu, iż odwołujący odmówił zawarcia umowy, co
doprowadziło do jego wykluczenia z postępowania i dokonania wyboru oferty Banku
Pocztowego S.A., jako najkorzystniejszej.
W dniu 18 grudnia 2009 r. w siedzibie zamawiającego odbyło się spotkanie z
wybranym wykonawcą – odwołującym, w trakcie którego wykonawca odmówił zawarcia
umowy przygotowanej przez zamawiającego, która jego zdaniem wykraczała poza zakres
świadczenia opisanego w siwz i objętego treścią oferty. Jednocześnie Bank złożył deklarację
gotowości dalszych rozmów w celu osiągnięcia porozumienia co do szczegółowych
warunków realizacji umowy, które nie będzie naruszać postanowień siwz i oferty.
Jak wynika z rozstrzygnięcia protestu, zamawiający uznał, iż odmowa podpisania
umowy nastąpiła na tle sposobu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych.
Zamawiający przyznał, iż w siwz nie ograniczał wykonawców co do formy wypłaty tych
świadczeń, wskazując na obowiązek „zapewnienia wypłaty świadczeń rodzinnych i
alimentacyjnych dla ok. 5000 świadczeniobiorców/ miesięcznie w co najmniej 30 punktach
zlokalizowanych na terenie miasta z tego na osiedlach: Bocianowo, Śródmieście, (…).
Koszty związane z uruchomieniem i utrzymaniem punktów ponosi Wykonawca. Punkty te
mają mieć charakter stały, tj. mają działać permanentnie przez cały okres trwania umowy”.
Dla zmawiającego było istotne, by wyłoniony w postępowaniu wykonawca zapewnił pełną i
sprawną obsługę bankową, w tym przede wszystkim by należne świadczenia rodzinne i
alimentacyjne otrzymali wszyscy uprawnieni. Zamawiający na podstawie wyjaśnień
dotyczących oferty uzyskał przed jej wyborem informację, iż odwołujący zamierzał
dokonywać wypłaty świadczeń wszystkim uprawnionym za pomocą kart przedpłaconych. W
trakcie kolejnych spotkań z wybranym wykonawcą, zamawiający uznał, iż zamierza on
obciążyć zamawiającego dodatkowymi kosztami z tytułu wypłaty świadczeń (np. kosztami
wydania kolejnych kart przedpłaconych w przypadku ich zagubienia), a także częścią
obowiązków związanych z kompleksową wypłatą świadczeń. Zamawiający ocenił jako
niezgodne z siwz ustalenie, iż wykonawca obejmie wypłatą świadczeń tylko osoby, które
będą posługiwały się kartami przedpłaconymi, natomiast wypłata świadczeń pozostałym
świadczeniobiorcom będzie leżała w gestii zamawiającego. Odwołujący zaproponował
wypłatę świadczeń za pośrednictwem kart bezimiennych, które mogą być dostarczone
przesyłką kurierską na adres zamawiającego (a więc koszty osobowe oraz opłat związanych
z doręczeniem kart bezimiennych świadczeniobiorcom zostałyby przerzucone na
zamawiającego, co byłoby niezgodne z siwz oraz ofertą) lub listem priorytetowym na adres
świadczeniobiorców (a więc bez wymaganego potwierdzenia odbioru). Zamawiający na
spotkaniu w dniu 4 listopada 2009 r. zadeklarował karty imienne, kierując się koniecznością
uzyskania pewności, że będą się nimi posługiwały osoby uprawnione, wskazując
jednocześnie na konieczność ich dostarczenia za potwierdzeniem odbioru na koszt
odwołującego. Zamawiający zaakceptował samą możliwość wypłaty świadczeń za pomocą
kart przedpłaconych, dostarczonych przez Bank świadczeniobiorcom, wskazując również na
możliwość wypłaty świadczeń bez kart dla osób, które nie będą mogły się nimi posługiwać,
np. z różnych przyczyn obiektywnych w tym związanych z wiekiem.
W piśmie skierowanym do Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 15 stycznia 2010 r.
zamawiający wskazywał dodatkowo na kwestie związane z zakresem usług, jakie
wykonawca zamierzał świadczyć w placówce przy ul. Jezuickiej, ograniczone tylko do
obsługi kasowej, co zdaniem zamawiającego stanowiło przyczynę uchylania się od zawarcia
umowy przez odwołującego. Również, jako przyczynę wskazywał brak informacji
dotyczących 30 placówek, w których miały być wypłacane świadczenia.
Zamawiający w projekcie, w zakresie czynności świadczonych w placówce przy ul.
Jezuickiej wymienił wszystkie czynności objęte zamówieniem, które winny być świadczone
na rzecz podmiotów objętych zamówieniem.
Jak wynika z ustaleń dokonanych w toku rozprawy, a także na podstawie złożonych
dokumentów, zamawiający dokonując w dniu 13 października 2009 r. wyboru oferty
odwołującego posiadał informację o przyjętym przez wykonawcę sposobie wypłaty
świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, jak również o zakresie usług, jakie miały być
świadczone w oddziale banku mieszczącym się w siedzibie zamawiającego. Było to
wynikiem wyjaśnień udzielanych przez odwołującego na wezwania zamawiającego, które
stanowiły podstawę oceny merytorycznej oferty. Na skutek późniejszych spotkań
przedstawicieli stron, jakie odbyły się w okresie od 23 października 2009 r. do 30 listopada
2009 r. (łącznie 9 spotkań), zamawiający uznał, iż propozycja umowy przedstawiona przez
odwołującego nie odpowiada zapisom siwz i przedstawił własną propozycję umowy. Brak
osiągnięcia porozumienia w sprawie dotyczącej sposobu wypłaty świadczeń z
wykorzystaniem kart przedpłaconych, doprowadził do odmowy zawarcia umowy
opracowanej przez zamawiającego i przedstawionej odwołującemu w dniu 14 grudnia 2009
r., wraz z wezwaniem do jej zawarcia.
Izba uznała, iż zamawiający w sposób nieuprawniony uznał, iż odwołujący odmówił
zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Na odmowę taką nie wskazuje w
szczególności treść oświadczenia wykonawcy zawartego w piśmie z dnia 17 grudnia 2009 r.,
w którym Bank stwierdził, iż nie może zaakceptować w całości przesłanego przez
zamawiającego projektu umowy, który odbiegać miał od rozwiązań omawianych w ramach
spotkań zespołów roboczych. O braku woli zawarcia umowy nie mogą również świadczyć
rozmowy prowadzone pomiędzy stronami przyszłej umowy po wyborze oferty
najkorzystniejszej. Specyfika przedmiotowego zamówienia decydowała o konieczności
wprowadzenia do siwz ogólnych postanowień umowy, których doprecyzowanie miało
nastąpić na podstawie uzgodnień z wybranym wykonawcą. Nie oznacza to jednak, iż zakres
świadczenia nie był określony w siwz. Zamawiający określił przedmiot zamówienia w
załączniku nr 1 do siwz i opis ten był podstawą złożonej przez odwołującego oferty. Brak
szczegółowej regulacji dotyczącej sposobu spełnienia świadczenia stanowiącego przedmiot
zamówienia oznaczał, iż zamawiający pozostawił wykonawcom swobodę doboru środków i
technik, która wymagała dookreślenia w treści umowy. Okoliczność, iż strony nie doszły do
porozumienia nie oznacza, iż wykonawca odmówił zawarcia umowy zgodnej z treścią
złożonej oferty – ostatecznie wybranej przez zamawiającego jako najkorzystniejsza. Oś
sporu stanowił przyjęty do kalkulacji ceny sposób wypłaty świadczeń rodzinnych i
alimentacyjnych. Odwołujący założył, iż świadczenia te będą wypłacane na podstawie kart
przedpłaconych, co wyraźnie wskazał w odpowiedzi na pytanie zamawiającego z dnia 27
sierpnia 200 r. W piśmie z dnia 2 września 2009 r. Bank wskazał na przyjęcie nowatorskiego
rozwiązania wypłaty świadczeń socjalnych, alimentacyjnych – zastosowanie kart
przedpłaconych, które pozwoliło na wyeliminowanie kosztu utrzymania własnych placówek,
co miało istotny wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Odpowiedź ta wywołała kolejne
wątpliwości zamawiającego, który występował z dalszymi zapytaniami dotyczącymi sposobu
realizacji zamówienia z wykorzystaniem kart przedpłaconych oraz placówki Banku w
siedzibie zamawiającego (pisma z dnia 4.09.2009 r., 09.09.2009 r.). W udzielanych
odpowiedziach wykonawca potwierdził, iż wypłata świadczeń społecznych dokonywana
będzie minimum w 30 placówkach zlokalizowanych na terenie wskazanym przez
zamawiającego przy użyciu kart przedpłaconych (wykonawca nie przewidywał wypłaty
świadczeń tylko na podstawie dowodu osobistego lub paszportu, co nie było wskazane w
siwz). Ponadto, odwołujący wyjaśniał, iż placówka Banku zlokalizowana w siedzibie
zamawiającego świadczyć będzie operacje gotówkowe (odpowiedź z dnia 02.09.2009 r. pkt
2). W piśmie z dnia 09.09.2009 r. oraz 11.09.2009 r. zamawiający skierował dalsze
szczegółowe pytania dotyczące sposobu identyfikacji świadczeniobiorców i wypłaty
świadczeń rodzinnych, wskazując jednocześnie, iż udzielone wyjaśnienia pozwolą na
dokonanie oceny oferty w zakresie zgodności z siwz. Bank wielokrotnie potwierdzał, iż nie
przewiduje obciążenia żadnymi dodatkowymi kosztami zamawiającego oraz
świadczeniobiorców z tytułu wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych (odpowiedź na
pytanie nr 4 i 5 z 11.09.2009r.). Bank uwzględnił w opłacie ryczałtowej konieczność wydania
nieznacznej ilości dodatkowych kart (odpowiedź z dnia 28.09.2009r.). W dniu 13
października 2009 r. zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
odwołującego. W dniu 11 grudnia 2009 r. wykonawca zaniepokojony zwłoką zamawiającego
w zawarciu umowy, zwrócił się do zamawiającego o wskazanie terminu, w którym mogłoby
dojść do podpisania umowy.
Opisany powyżej stan sprawy nie pozwala na stwierdzenie, iż odwołujący odmówił
zawarcia umowy z zamawiającym. Zarówno ilość spotkań, jak również przygotowane przez
Bank dwa projekty umów wskazują na czynny udział Banku w pracach zmierzających do
zawarcia umowy z zamawiającym. Projekty przedstawione przez zamawiającego wykonawcy
do podpisania zawierały postanowienia zmieniające treść siwz i odbiegające od oferty
odwołującego. Za takie Izba uznała postanowienia, w których zamawiający dopuścił
możliwość wyboru przez świadczeniobiorcę formy wypłaty gotówkowej, bądź na podstawie
dowodu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu) lub przy wykorzystaniu imiennej
karty przedpłaconej (załącznik nr 6 do umowy). Próby narzucenia wykonawcy odmiennego
sposobu wypłaty świadczenia niż zdeklarowanego w ofercie (wynikającego z wyjaśnień),
stanowiły naruszenie przez zamawiającego postanowień siwz, w których zamawiający nie
określił wymaganej formy wypłaty świadczenia. Okoliczność, iż zamawiający dokonał wyboru
oferty odwołującego mając wiedzę o formie wypłaty świadczeń rodzinnych, a następnie
próbował zdyskredytować tą formę, jako niezgodną z siwz, wskazuje na niekonsekwencję
zamawiającego. Izba nie stwierdziła podstaw do podważenia oświadczenia odwołującego, iż
opłata zryczałtowana obejmuje całość kosztów, jakie związane są z realizacją zamówienia.
Fakt, że zamawiający próbował wyegzekwować od wykonawcy sposób wypłaty świadczenia,
który uważał za właściwy, nie może decydować o ustaleniu zgodności oferty wykonawcy z
siwz. Bank proponował rozwiązania, które pogodzą interesy obu stron, czego zamawiający
nie przyjął.
Odnośnie placówki Banku w siedzibie zamawiającego, Izba uznała, iż zapisy siwz
wskazywały na konieczność zapewnienia wyłącznie obsługi kasowej polegającej na
przyjmowaniu wpłat na rachunki bankowe, na co wskazuje treść załącznika nr 1 pkt 4 ppkt 5.
Taką interpretację zapisu siwz potwierdza również odpowiedź zamawiającego z dnia 11
sierpnia 2009 r. na pytanie nr 3, w którym wykonawca zwracał się o podanie ilości
wpłat/wypłat gotówkowych w punkcie kasowym przy ul. Jezuickiej. Zamawiający odwołał się
do zapisu pkt 4 ppkt 5 załącznika nr 1, uzupełniając jedynie, że około 80 % wpłat
gotówkowych dokonywanych jest w placówce przy ul. Jezuickiej. Oczekiwanie
zamawiającego, aby placówka obsługiwała całość operacji objętych przedmiotem
zamówienia wykraczała poza treść siwz, a zatem odmowa podpisania umowy była
uzasadniona. Nie można oczekiwać, iż wykonawca zawrze umowę określającą jego
zobowiązania wykraczające poza złożoną ofertę. Odmowa podpisania takiej umowy nie
może rodzić negatywnych konsekwencji dla wykonawcy. Przepis art. 94 ust. 2 ustawy
PrZamPubl dotyczy sytuacji, w której wykonawca odmawia zawarcia umowy zgodnej z
treścią złożonej oferty. W okolicznościach przedmiotowej sprawy, zmiana sposobu
spełnienia świadczenia miała wpływ na możliwość wykonania zamówienia za cenę podaną w
ofercie. Odwołujący w wyjaśnieniach uzasadniał różnicę w cenie, przyjętym sposobem
realizacji zamówienia. śądanie przez zamawiającego zawarcia umowy niezgodnej z
oświadczeniem wykonawcy, przyjętym na etapie wyboru oferty, stanowi nadużycie
uprawnień zamawiającego i nie może podlegać ochronie.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, iż zamawiający dokonał wyboru oferty
Banku Pocztowego S.A. z naruszeniem art. 94 ust. 2 ustawy PrZamPubl, przyjmując iż
odwołujący odmówił zawarcia umowy. W tych okolicznościach czynność zamawiającego z
dnia 18 grudnia 2009 r. nie może wywoływać skutku w postaci wykluczenia z postępowania
odwołującego oraz wyboru oferty drugiego wykonawcy i na tej podstawie Izba nakazała
zamawiającemu jej unieważnienie. Skutkiem niniejszego orzeczenia jest przywrócenie oferty
odwołującego jako najkorzystniejszej.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono
stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w
Bydgoszczy.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………