Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO/UZP 52/10

WYROK
z dnia 5 marca 2010 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Magdalena Grabarczyk
Członkowie: Barbara Bettman
Dagmara Gałczewska – Romek
Protokolant: Łukasz Listkiewicz


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Zakład Ogólnobudowlany „Bor - Bud” Sp. z o. o., 53-012 Wrocław, ul. Wyścigowa
36 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Uniwersytet Wrocławski, 50-137 Wrocław, pl.
Uniwersytecki 1 protestu z dnia 15 grudnia 2009 r.


orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności odrzucenia oferty
Zakładu Ogólnobudowlanego „Bor - Bud” Sp. z o. o., 53-012 Wrocław, ul. Wyścigowa
36;

2. Kosztami postępowania obciąża Uniwersytet Wrocławski, 50-137 Wrocław, pl.
Uniwersytecki 1 i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z
kwoty wpisu uiszczonego przez Zakład Ogólnobudowlany „Bor - Bud”
Sp. z o. o., 53-012 Wrocław, ul. Wyścigowa 36;


2) dokonać zwrotu kwoty 5 556 zł 00 gr (słownie: pięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Zakładu Ogólnobudowlanego „Bor
- Bud” Sp. z o. o., 53-012 Wrocław, ul. Wyścigowa 36.


U z a s a d n i e n i e

Zamawiający - Uniwersytet Wrocławski - prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest remont
skrzydła północnego i akwarium budynku Instytutu Zoologii Uniwersytetu Wrocławskiego ul.
Sienkiewicza 21 we Wrocławiu".

16 grudnia 2009 r. zamawiający zawiadomił o odrzuceniu oferty wykonawcy - Zakład
Ogólnobudowlany „Bor – Bud" Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu z uwagi na niezgodność
treści oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zwaną dalej „siwz”. W
konsekwencji zamawiający unieważnił postępowanie na podstawie art. 93 ust. 1 pkt ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz.
1655 ze zm.) zwanej dalej: „ustawą".

Czynności zamawiającego stały się przedmiotem odwołania, poprzedzonego protestem,
wniesionego przez Zakład Ogólnobudowlany Bor - Bud Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu.

Odwołujący się zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 87
ust. 2 pkt 3 ustawy. Wniósł o unieważnienie czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego się, ponowną ocenę ofert i wybór
jako najkorzystniejszej oferty odwołującego się. Ww treści środków ochrony prawnej błędnie
wskazano czynność wykluczenia odwołującego się z postępowania.

Uzasadniając podniesione zarzuty, odwołujący się wywiódł, że obowiązkiem zamawiającego,
przed odrzuceniem oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, jest sprawdzenie, czy nie
zaistniały przesłanki wskazane w art. 89 ust. 2 pkt 3 ustawy. Odwołujący się ocenił, że
dokonane przez niego zmiany nazw jednostek w kosztorysach ofertowych, w stosunku do
jednostek ustalonych przez zamawiającego w przedmiarach, stanowią oczywistą omyłkę
pisarską oraz zmianę jedynie w nomenklaturze i nie powodują konieczności odrzucenia
oferty. Podniósł, że zamawiający dokonał zmian nazw jednostek w stosunku do KNR,
natomiast odwołujący się w złożonych przez siebie kosztorysach podał nazwę jednostki
zgodną z KNR. Istniejące rozbieżności nie powodują konieczności odrzucenia oferty, ale
podlegają obligatoryjnej poprawie.
Środki ochrony prawnej zostały wniesione w terminach ustawowych, odpowiednio: protest 16
grudnia 2009 r. (pismem z 15 grudnia 2009 r.), odwołanie 5 stycznia 2010 r. za
pośrednictwem placówki pocztowej operatora publicznego. Zamawiający otrzymał kopię
treści odwołania w dniu jego wniesienia z zachowaniem terminu ustawowego wynikającego z
art. 184 ust. 2 zd. 1 in fine ustawy.

Zamawiający oddalił protest 31 grudnia 2009 r. W uzasadnieniu wskazał, że w wymagania
odnośnie sposobu obliczenia ceny oferty sformułował wyraźnie w rozdziale VIII pkt 2 siwz
oraz, że w katalogu oczywistych omyłek możliwych do poprawienia (Rozdział XI pkt 3 siwz)
nie dopuścił jakichkolwiek zmian jednostek przedmiarowych, w związku z czym zmiana
jednostek przedmiarowych traktowana jest jako niezgodność oferty z treścią siwz -
niemożliwa do poprawienia w trybie art. 87 ust.2 pkt 3 ustawy. Zamawiający wskazał, że
niektóre jednostki przedmiarowe, inne niż jednostki standardowe, generowane przez
komputerowy program do kosztorysowania, zostały wprowadzone celowo, z uwagi na
specyfikę pozycji kosztorysowej, której dotyczą, i obowiązkiem wykonawcy było ich
zastosowanie. Użycie przez wykonawcę innych, niż wymagane jednostek przedmiarowych,
spowodowało niemożność porównania ofert. Zamawiający powołał na kosztorysowy
charakter wynagrodzenia, przy którym musi zachodzić pełna zgodność kosztorysu
ofertowego, zarówno w zakresie opisu wszystkich pozycji, jak i tożsamości jednostek
przedmiarowych.

Izba ustaliła, co następuje:

Zamawiający w rozdziale VIII pkt 2 siwz opisał sposób obliczenia ceny oferty:

„Oferta w części kosztorysowej powinna zawierać kosztorys ofertowy sporządzony na
podstawie przekazanych przez Zamawiającego przedmiarów robót. Cenę jednostkową robót
Wykonawca może ustalić na podstawie kalkulacji własnej, zachowując w kosztorysie
podane w przedmiarze jednostki przedmiarowe".
W Rozdziale XI pkt 3 siwz zamawiający ustalił katalog omyłek w treści oferty możliwych do
poprawienia i określił m. in. przykładowe wyliczenie omyłek polegających na niezgodności
treści oferty z treścią siwz.
Odwołujący się w złożonej przez siebie ofercie dokonał następujących zmian jednostek
przedmiarowych:
1. w kosztorysie dotyczącym instalacji elektrycznych w pozycjach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 83 i 100
zastosował jednostkę miary „szt." zamiast „kpl.";
2. w kosztorysie ofertowym instalacji systemu sygnalizacji pożarowej i systemu oddymiania w
pozycjach nr 31 i 62 zastosowano jednostkę „lin." zamiast „adres''', w pozycjach nr 32 i 63
zastosowano jednostkę „system." zamiast »n-g".
Nazwy jednostek zastosowanych przez odwołującego się odpowiadają nazwom zawartym w
KNNR, odwołujący się zaoferował liczbę jednostek zgodnie z wymaganiami zamawiającego.
Zamawiający sporne pozycje kosztorysu opisał w ten sposób, że:
W kosztorysie dotyczącym instalacji elektrycznych w pozycjach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 83 i 100
odwołujący się zastosował opis pozycji odpowiadający wymaganiom zamawiającego. W
przedmiarze dotyczącym instalacji elektrycznych zamawiający zmienił opis w stosunku do
oryginału zawartego w KNNR.
Powyższe Izba ustaliła na podstawie znajdujących się w oryginalnej dokumentacji
postępowania siwz z załącznikami oraz oferty odwołującego się.

Izba zważyła, co następuje:

Odwołujący się posiada interes prawny w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy. Wobec faktu, że
zamawiający odrzucił dwie oferty poprzedzające ofertę odwołującego się, potwierdzenie
zarzutów odwołania spowoduje konieczność unieważnienia czynności unieważnienia
postępowania i odwołujący się, jako jedyny uczestnik postępowania, będzie miał możliwość
uzyskania zamówienia.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Okoliczności faktyczne nie są sporne między stronami. Na rozprawie zamawiający uznał
słuszność zarzutów odwołującego się w stosunku do kosztorysu ofertowego instalacji systemu
sygnalizacji pożarowej i systemu oddymiania. Izba uznała zatem za przyznany fakt, że
zastosowanie w pozycjach nr 31 i 62 jednostki „lin." zamiast „adres''' oraz w pozycjach nr 32 i
63 jednostki „system." zamiast »n-g" stanowi omyłkę nie powodującą niezgodności oferty z
treścią siwz, a pojęcia te stosowane mogą być, w okolicznościach sporu, zamiennie.
Przyznanie tego faktu przez zamawiającego nie budzi wątpliwości Izby, co do zgodności z
rzeczywistym stanem rzeczy (art. 188 ust. 5 zd. 2 ustawy). Zmiany nazw jednostek przedmiaru
w tym zakresie, traktowane być winno zatem jako uchybienie o charakterze formalnym
pozbawione wpływu na treść siwz.
Jedyną kwestię sporną stanowi zatem kwalifikacja zmian jednostek przedmiarowych w
kosztorysie dotyczącym instalacji elektrycznych w dotyczących wykonania rozdzielnicy
pozycjach 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 83 i 100.
W pierwszym rzędzie stwierdzić należy, że w postępowaniach, gdzie przedmiotem
zamówienia są roboty budowlane o znacznym rozmiarze, a siwz zawierają liczne pozycje
przedmiaru, dokonywanie przez zamawiającego zmian w poszczególnych pozycjach
powoduje każdorazowo możliwość popełnienia błędu przez wykonawców.
Izba ocenia, że zmiany nazw jednostek przedmiaru w ofercie odwołującego się mają cechy
takiego niezamierzonego błędu. Błąd, którego dopuścił się odwołujący się nie powoduje
jednak konieczności odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy. W
szczególności sporne pozycje zawierają opis zgodny ze zmianami dokonanymi przez
zamawiającego. Skoro odwołujący się zaoferował również ilości zgodne z wymaganiami
zamawiającego, to brak jest podstaw do uznania, że jego oferta nie odpowiada treści siwz.
Art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy nakazuje zamawiającemu odrzucenie oferty, której treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Sformułowania przywołanego
przepisu „treść oferty” i „treść siwz” jednoznacznie nakazują odnieść go do aspektu
merytorycznego. Zgodnie z wypracowanym w orzecznictwie Izby poglądem, treść siwz to,
przede wszystkim, opis potrzeb i wymagań zamawiającego, które mają być zaspokojone w
wyniku postępowania o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą
starannością umowy w sprawie zamówienia publicznego. Treść oferty to jednostronne
zobowiązanie wykonawcy do wykonania oznaczonego świadczenia, które zostanie
zrealizowane na rzecz zamawiającego, jeśli oferta złożona przez wykonawcę zostanie
uznana za najkorzystniejszą w postępowaniu i zostanie z nim zawarta umowa w sprawie
zamówienia publicznego. Świadczenie wykonawcy ma odpowiadać opisanym w siwz
potrzebom zamawiającego. Ich porównanie (opisu wymagań zamawiającego do

zobowiązania wykonawcy) przesądza o tym, czy treść oferty odpowiada treści siwz.
Merytoryczny aspekt zaoferowanego przez wykonawców świadczenia oraz merytoryczne
wymagania zamawiającego, w szczególności, co do zakresu, ilości, jakości, warunków
realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia stanowią podstawę oceny
zaistnienia przesłanki odrzucenia oferty wskazanej w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Wyniki postępowania dowodowego nakazują przyjąć, że zmiana nazwy jednostek
przedmiarowych nie ma żadnego wpływu na zrealizowanie przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami zamawiającego, nie powoduje też niemożności porównania złożonych. Izba
ocenia, że pozostawienie nazwy jednostek przedmiarowych przy dokonanej zgodnie z
zamiarem zamawiającego zmianie opisu danej pozycji, nosi cechy oczywistej omyłki
pisarskiej i podlega obligatoryjnemu poprawieniu przez zamawiającego w trybie art. 87 ust. 2
pkt 1 ustawy. Wskazać też należy, że w siwz zamawiający nie sformułował katalogu
oczywistych omyłek pisarskich, a wyliczeniu błędów w treści oferty nie powodujących
istotnych zamian w treści oferty nadał charakter katalogu taksatywnego (przykładowego).
Postanowienia siwz nie stanowią więc przeszkody dla poprawienia uchybień w ofercie
odwołującego się. Niezależnie od powyższego stwierdzić też należy, że obowiązek
zamawiającego poprawienia treści oferty w razie zaistnienia przesłanek wskazanych w art.
87 ust. 2 wynika wprost z przepisów i zamawiający nie może się z niego zwolnić przez
sformułowanie postanowień siwz.
Ewentualne wątpliwości w tej mierze zamawiający mógłby wyjaśnić w trybie art. 87 ust. 1
ustawy, czego zaniechał. Niezasadne jest niewykorzystanie możliwości wynikających z
przywołanego artykułu. Skorzystanie z jego dyspozycji nie jest verba legis czynnością
obligatoryjną, lecz uprawnieniem zamawiającego, to jednak obowiązkiem zamawiającego
działającego z należytą starannością jest wykorzystanie środków wskazanych przez
ustawodawcę celem wyjaśnienia treści oferty, która może być poprawna merytorycznie,
przed dokonaniem jej odrzucenia. Wskazać należy, że wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę w trybie art. 87 ust. 1 ustawy stanowią wykładnię oświadczenia woli - oferty i
wiążą wykonawcę na równi z treścią oferty. Ich uzyskanie przez zamawiającego mogłoby
rozproszyć obawy co do prawidłowej realizacji umowy.
Okoliczność, że inni wykonawcy, których oferty zostały odrzucone, nie kwestionowali
czynności zamawiającego, eliminujących ich z postępowania jest pozbawiona znaczenia dla
rozstrzygnięcia zarzutów odwołania. Po pierwsze: bezsporne jest, że w ofertach
wykonawców poprzedzających odwołującego się w wynikach postępowania znajdują się
błędy innego rodzaju. Po drugie: sektor zamówień publicznych stanowi element obrotu
gospodarczego, co wymaga od jego uczestników podejmowania działań zmierzających do

ochrony ich praw. Z faktu, że inni wykonawcy zgodzili się z odrzuceniem ich ofert, nie można
wywodzić negatywnych skutków dla odwołującego się.

W tym stanie rzeczy, Izba na podstawie art. 191 ust. 1 oraz art. 191 ust. 1 a ustawy
uwzględniła odwołanie. Na podstawie art. 191 ust. 2 pkt 2 ustawy Izba nakazała
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego się. Konsekwencją tego jest
konieczność unieważnienia decyzji o unieważnieniu postępowania, czego zamawiający
winien dokonać wykonując wyrok Izby. O kosztach orzeczona na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy.

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.

Przewodniczący:
………………………………

Członkowie:

………………………………

………………………………