KIO/UZP 53/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Paweł Nowosielski
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO/UZP 53/10
WYROK
z dnia 9 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Sylwester Kuchnio
Członkowie: Izabela Kuciak
Emil Kuriata
Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Sandvik Mining and Construction Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10 od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Kompania Węglowa S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30 protestu z dnia 23 grudnia 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje odrzucenie oferty Bumech S.A. jako niezgodnej z
treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
2. Kosztami postępowania obciąża Kompanię Węglową S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Sandvik Mining and Construction
Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10
2) dokonać wpłaty kwoty 8044 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy czterdzieści
cztery zł zero gr) przez Kompanię Węglową S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30 na rzecz Sandvik Mining and Construction Sp. z o.o., 43-
100 Tychy, ul. Strefowa 10 stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania, oraz wynagrodzenia pełnomocnika;
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Sandvik Mining and Construction
Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Kompania Węglowa S.A. prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst
jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" –
postępowanie w celu zawarcie umowy ramowej na remont podzespołów kombajnów
chodnikowych dla Oddziałów Kompanii Węglowej S.A. w 2010 r.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto w dniu 27.08.2009 r.
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11. ust 8 Pzp.
W dniu 15.12.2009 r. zamawiający poinformował o wynikach postępowania, tj. o zamiarze
zawarcia umowy ramowej w zakresie części 2 zamówienia z Sandvik Minig and Construcion
Sp. z o.o. (dalej „Sandvik”) oraz Bumech S.A.
W dniu 23.12.2009 r. Sandvik wniosła protest wobec ww. czynności zarzucając
zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 3 (zarzut nie podtrzymany w
odwołaniu) oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy domagając się odrzucenia oferty Bumech S.A.
jako niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych warunków udziału w postępowaniu (siwz).
Jako uzasadnienie podnoszonej niezgodności treści oferty z siwz protestujący wskazał, iż
zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w siwz wolą zamawiającego było aby
wykonawcy obieli swoją ofertą wszystkie urządzenia mieszczące się w zakresie przedmiotu
zamówienia. Natomiast Bumech przedłożył jedynie propozycje dotyczące kombajnu AM 75,
a więc nie zaoferował remontu pozostałych urządzeń znajdujących się w parku maszynowym
zamawiającego.
Ponadto wbrew postanowieniom siwz, w których wymagano załączenia oferty cennika części
i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym
możliwość wykonania remontu w zakresie powierzonym w odniesieniu do każdego zadania,
na które została złożona oferta), Bumech S.A. przedłożyła jedynie cennik części i
podzespołów nowych, natomiast nie uwzględnił cennika czynności remontowych.
Zamawiający w dniu 30.12.2009 r. protest wykonawcy w całości oddalił. W uzasadnieniu
rozstrzygnięcia zamawiający wskazał, iż jego zamówienie dotyczy aktualnie
eksploatowanych kombajnów marki Sandvik posiadających oznacznie AM-75. Ponadto w
siwz nie określił pełnego katalogu części zamiennych i czynności remontowych. W
załączniku nr 1 do siwz określił natomiast listę remontowanych podzespołów kombajnów
Sandvik wraz z zakresem remontu podstawowego dla poszczególnych rodzajów
podzespołów. Oferta Bumech zawiera wskazanie usług objętych zamówieniem oraz
określenie ceny za wykonanie poszczególnych usług.
W dniu 08.01.2010. r protestujący wniósł odwołanie od rozstrzygnięcia jego protestu.
W uzasadnieniu odwołania wskazano dodatkowo, iż przedmiot zamówienia oprócz
kombajnów AM-75 obejmuje również kombajny AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex (są to trzy różne
typy kombajnów), a przedłożenie cennika czynności remontowych było obligatoryjne i
wyrażone jasno i precyzyjnie.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia oraz stanowiska
i oświadczenia stron złożone na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
W odpowiedzi z dnia 15.09.2009 r. na pytanie nr 2 odnośnie treści siwz zamawiający
potwierdził, iż przetarg dotyczy kombajnów typu AM-75, AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex.
Zgodnie z pkt III.10 siwz szczegółowy zakres zamówienia oraz wymagania prawne i
techniczno-użytkowe określono w zał. nr 1 do siwz, według którego przedmiotem
zamówienia jest zawarcie umowy ramowej na – dla zadania nr 2 – remont podzespołów
kombajnów chodnikowych produkcji Sandvik. Na stronie 16 siwz (w powołanym zał. nr 1) w
formie tabelarycznej wskazano nazwy remontowanych elementów/podzespołów.
Dla przykładu:
Poz. 1. – Jednostka urabiająca kpl.
2 - Obsada ramienia urabiającego
3 - Sprzęgło
4 - Przekładnia wrębnika
5 - Głowica urabiająca
….
poz. 8 - Urządzenie ładujące kpl.:
9 - Stół ładujący
10 - Przekładnia ładująca (lewa/prawa)
11 - ramię ładujące
12 - Poszerzenie stołu.
…etc…
W opisie do ww. tabeli podano, iż w zakres remontu podstawowego dla poszczególnych
rodzajów podzespołów określonych w zadaniu nr 2 wchodzą wskazane czynności – do
poszczególnych, wskazanych wyżej pozycji przypisano czynności typu: demontaż,
czyszczenie i mycie elementów; klasyfikacja elementów, montaż, regeneracje, próby,
zabezpieczenie… etc…
W pkt IV zał. nr 1 wskazano, iż oferta musi zawierać cennik części i podzespołów nowych
oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania
remontu w zakresie poszerzonym w odniesieniu do każdego zadania na które została
złożona oferta).
W załączniku nr 2 do siwz – Formularzu ofertowym przeniesiono wyżej opisaną tabelę
remontowanych elementów/podzespołów wymagając od wykonawców wyceny
poszczególnych elementów.
W pkt 1-3 Formularza ofertowego wymagano złożenia oświadczeń odpowiednio
potwierdzających, iż cena ofertowa jest ceną za zakres usługi opisanej w załączniku nr 1 do
siwz, zawiera wszystkie koszty poniesione w celu należytego wykonania przedmiotu
zamówienia oraz że do oferty dołączono cennik części i podzespołów nowych oraz
czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania remontu
w zakresie poszerzonym w odniesieniu do każdego zadania na które została złożona oferta).
W załączniku nr 4 do siwz – Istotne postanowienia umowy ramowej wskazano:
§ 2 (Przedmiot umowy) – przedmiotem niniejszej umowy ramowej jest ustalenie warunków
dotyczących zamówień, jakie mogą zostać udzielone przez zamawiającego na remont
podzespołów kombajnów chodnikowych,
§ 3 (Opis przedmiotu zamówienia objętego umową ramową) ust. 1 – W okresie trwania
umowy ramowej zamawiający może udzielać zamówień, których przedmiot jest objęty
umową ramową, w trybie postępowań niepublicznych w celu udzielenia zamówień
wykonawczych na świadczenie usług remontu, podzespołów/elementów wyszczególnionych
w załączniku nr 1 do niniejszej umowy, maszyn i urządzeń eksploatowanych w każdym z
Oddziałów KW S.A.
§ 4 ust. 2 zd. 2 – Zakres poszczególnych zamówień, których przedmiot objęty jest niniejszą
umową ramową, będzie ustalany każdorazowo przez Zamawiającego w postępowaniu o
udzielenie zamówienia na wykonanie poszczególnych zamówień wykonawczych.
§ 5 (Warunki wykonywania przedmiotu zamówienia objętego umową ramową) ust. 2 lit a) –
Za wykonanie zamówienia, którego przedmiot objęty jest umową ramową/remont o zakresie
podstawowym/, wykonawcy zaoferowali ceny określone w załączniku nr 1 do umowy
ramowej; b) – Ceny jednostkowe części i podzespołów nowych, czynności remontowych
oraz podzespołów poremontowych, którego przedmiot objęty jest niniejszą umową ramową,
zostały przez wykonawców określone w cennikach załączonych do oferty. Cenniki te
stanowią załącznik nr 2 do niniejszej umowy ramowej.
§ 5 pkt 4 – Ceny określone w załącznikach nr 1 i nr 2 do umowy ramowej są cenami
maksymalnymi. W przypadku gdy po udzieleniu zamówienia wykonawczego wystąpi
potrzeba rozszerzenia zakresu remontu/wymiany innych części niż przewidywał zakres
podstawowy/ podstawą do uznania tego rozszerzenia będzie (…) „Protokół konieczności
rozszerzenia remontu”. Części nie ujęte w załączniku nr 2 do umowy ramowej nie będą
brane pod uwagę w ww protokole powiększającym zakres i koszt remontu podstawowego.
Ponadto w treści umowy ramowej in fine wskazano, iż załącznikami do niej są:
1) ceny jednostkowe wykonania remontu podstawowego zgodnie z formularzem
Ofertowym,
2) cennik części i podzespołów nowych, poremontowych oraz czynności remontowych
dodatkowych.
[Izba stwierdziła, iż § 4 ust. 9 nie dotyczy zakresu przedmiotu zamówienia objętego
przedmiotową umową ramową, ale odnosi się do sytuacji rozszerzenia zamówienia poza
części wymienione w załączniku nr 2 do umowy. Wbrew supozycjom zamawiającego
wyrażanym na rozprawie powyższe rozszerzenie w świetle postanowień § 4 ust. 10 i 11 nie
odbywa się w ramach opisanego przedmiotu zamówienia (umowy), ale stanowi zamówienie
uzupełniające, które wcale nie jest bezpłatne. Przeciwna interpretacja powyższego byłaby
jawnie sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz zwyczajami handlowymi –
stanowiłaby nałożenie na jedną ze stron umowy zobowiązania do wykonania czynności nie
sprecyzowanych i nie opisanych w przedmiocie zamówienia, czyli do bezpłatnego wykonania
bliżej nieokreślonych wymian i remontów w niewiadomym zakresie.]
Wykonawca Bumech S.A. w swojej ofercie złożył stosowne oświadczenia wymagane w treści
formularza ofertowego. W treści oferty podał i wycenił w postaci tabelarycznej wszystkie
elementy z zakresu remontu podstawowego wskazanego na stronie 16 siwz. Na końcu
formularza ofertowego Bumech wskazano (pkt 14), iż załącznikiem do niniejszej oferty jest
„Cennik części nowych kombajnu AM 75 – załącznik nr 1”
Wskazany załącznik nr 1 (str. 40-81 oferty) zatytułowany „Cennik części zamiennych nowych
lub ich regeneracji” w odniesieniu do każdej podanej części zawiera wskazanie, iż dotyczy
ona kombajnu typu AM 75.
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że odwołujący legitymuje się interesem
prawnym w korzystaniu ze środków ochrony prawnej, o których stanowi art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba oceniła znaczenie postanowień siwz w zakresie wymaganego
przedmiotu zamówienia oraz sposobu przygotowania oferty, w szczególności zakresu
zawartej w niej informacji i wymagań, co do jej obligatoryjnych, rzeczowych elementów, którą
przedłożyć w ramach przedmiotowego postępowania winni wykonawcy.
Odnośnie powyższego Izba stwierdziła, iż przedmiotem zamówienia objętym niniejszą
umową ramową jest wykonywanie remontów określanych w siwz przez zamawiającego jako
podstawowe w załączniku nr 1 do siwz. W takim zakresie oferta wykonawcy wypełnia
wymagania siwz i umożliwia przeprowadzenie postępowania o udzielenie konkretnego
zamówienia mieszczącego się w zakresie remontu podstawowego, w ramach zawartej
umowy ramowej. Możliwe jest przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówień
końcowych w odniesieniu do cen maksymalnych podanych w formularzu ofertowym za
remont poszczególnych podzespołów tam wskazanych, a następnie udzielenie zamówienia
w zakresie objętym opisanym przedmiotem zamówienia.
Jednakże z bliżej nieokreślonych powodów (co jednak nie było przedmiotem dociekań w
niniejszym postępowaniu odwoławczym, które nie dotyczyło oceny dopuszczalności danego
opisu przedmiotu zamówienia) zamawiający oprócz cen zawartych w formularzu ofertowym
wymagał podania cennika części i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w
pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania remontu w zakresie poszerzonym w
odniesieniu do każdego zadania na które została złożona oferta). Pomimo, iż zamawiający w
żaden sposób nie określił owego „poszerzonego” zakresu zamawianych remontów definiując
go jedynie poprzez konieczność wykonania oraz przerzucając na wykonawców przewidzenie
i wycenienie poszczególnych elementów, których może dotyczyć, wyraźnie wymagał
zawarcia w ofercie informacji (cennika) w tym przedmiocie.
Abstrahując od sensowności założeń zamawiającego co do zakresu zobowiązań
wykonawców de facto nie objętych przedmiotem zamówienia oraz celów żądania podawania
cennika wszelkich części i czynności remontowych, których konieczność wykonania może
zajść poza zakresem przedmiotowego zamówienia, samo żądanie podania tego typu
informacji pozostaje faktem, i jako takie, postanowienie siwz dotyczące merytorycznej
zawartości oferty winno być traktowane jako obowiązujące wszystkich wykonawców i ściśle
respektowane oraz egzekwowane. Skoro zamawiający żądał podania i wyspecyfikowania
poszczególnych elementów składających się na remont kombajnów w pełnym zakresie (np.
w celu wykorzystania tego typu cen do negocjacji przyszłych zamówień dodatkowych i
uzupełniających do podstawowego przedmiotu zamówienia), wykonawcy powinni zgodnie z
wymaganiami siwz tego typu zestawienie przedstawić. Referowane w części niniejszego
uzasadnienia dotyczącej ustaleń Izby postanowienie siwz wymagające aby oferta zawierała
cennik części i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie
zapewniającym możliwość wykonania remontu w zakresie poszerzonym w odniesieniu do
każdego zadania na które została złożona oferta) zostało przez zamawiającego wyrażone w
sposób nieostry (co do desygnatu żądania), niemniej jednak co do samego obowiązku
przedłożenia w sposób wyraźny i dobitny (opisany pkt IV został nawet wyboldowany w celu –
jak można domniemywać – podkreślenia wagi żądania). O ile można podnosić wątpliwości i
wskazywać na nieostrość wymagania w zakresie braku dokładnego zakreślenia granic i
określenia katalogu części i czynności, o które zamawiającemu może chodzić, z pewnością
można jednak na podstawie żądania można ustalić minimalny zakres wymagań w nim
sformułowanych. W szczególności można rozróżnić wymaganie odnośnie przedstawienia
cennika rzeczy materialnych (części, podzespoły), których wycena miała dotyczyć, od
czynności remontowych (usług), które w ramach poszerzonego zakresu remontów miały być
wykonywane.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż przedstawiony na stronach 40-81 oferty Bumech
„Cennik części nowych kombajnu AM 75” nie zawiera wyceny czynności remontowych, ale
jedynie poszczególnych części kombajnu lub ceny narzędzi służących do jego eksploatacji
(młotki, obcęgi, klucze). Tym samym przedstawiony cennik nie jest cennikiem czynności
remontowych w potocznym rozumieniu terminu „czynności”, który w żaden inny sposób nie
został określony czy zdefiniowany w siwz i jako taki nie może zostać inaczej rozumiany.
Ponadto fakt odwoływania się w projekcie umowy wielokrotnie do ww. cennika, który według
treści siwz ma stanowić załącznik do umowy ramowej, wskazuje, iż jego żądanie i
przedłożenie stanowiło istotny element określający przyszłe relacje i stosunki
zobowiązaniowe pomiędzy zamawiającym a wykonawcą związane z realizacją niniejszego
zamówienia oraz dodatkowych obowiązków na wykonawcę nakładanych. Tym samym brak
przedłożenia żądanego dokumentu tego typu w kształcie i zakresie wymaganym w siwz
uznać należy za niezgodność treści oferty z siwz, a ofertę za podlegającą odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Izba za udowodnioną na podstawie przedkładanych deklaracji zgodności CE oraz rysunków
technicznych poszczególnych podzespołów kombajnów uznała okoliczność, iż poszczególne
kombajny oznaczane nr 75 i dalszymi oznaczeniami różnią się konstrukcyjnie, tj. zawierają
części odmienne. Uznając powyższą okoliczność za udowodnioną Izba za zbędne uznała
powoływanie biegłego, który wydałby opinię w przedmiocie różnic pomiędzy poszczególnymi
typami kombajnów. Rozstrzyganie w przedmiocie delimitacji pojęcia „typ urządzenia”, tj.
rozstrzygania koniecznego zakresu i jakości zmian konstrukcyjnych, przy zajściu których
uznać można, iż urządzenia których zmiany dotyczą są już sprzętem innego typu, jest w
świetle niniejszej sprawy zbędne. Wystarczające jest jedynie stwierdzenie, że różnice
konstrukcyjne pomiędzy poszczególnymi kombajnami rzeczywiście występują bez
rozważania konsekwencji terminologicznych takiej konstatacji.
Uwzględniając powyższe oraz potwierdzony przez zamawiającego fakt objęcia przedmiotem
zamówienia kombajnów: AM 75, kombajny AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex stwierdzić należy, iż
cennik części nowych przedłożony przez Bumech S.A. winien obejmować również
wskazanie części zmienionych w stosunku do wskazanych części kombajnu AM 75, które są
stosowane w dwóch pozostałych rodzajach kombajnów – wykonawca w całym załączniku
wszystkie części oznaczył jako typ – AM 75.
Powyższe sugeruje brak ujęcia w częściach oferowanych części specyficznych dla
kombajnów AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex i w tym znaczeniu nie objęcie przedmiotem oferty
całości zakresu zamówienia.
Co prawda powyższe mogłoby podlegać wyjaśnieniu przez zamawiającego na okoliczność
ewentualnego ustalenia czy w ramach oznaczeń stosowanych przez wykonawcę i podanych
w cenniku nie mieszczą się również części pasujące i konieczne do naprawy ww. typów
kombajnów. Jednakże w związku z podzieleniem pierwszego zarzutu skutkującym
bezwzględną koniecznością odrzucenia oferty Bumech S.A. nakazywania zamawiającemu
dokonywania jakichkolwiek czynności związanych z wyjaśnianiem treści oferty w tym
zakresie należy uznać za zbędne.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 191 ust. 1 ustawy orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp,
czyli stosownie do wyniku postępowania, uwzględniając koszty zastępstwa prawnego
pełnomocnika odwołującego w wysokości 3 600,00 zł, na podstawie faktury złożonej do akt
sprawy, zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128,
poz. 886 ze zmianami).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 9 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Sylwester Kuchnio
Członkowie: Izabela Kuciak
Emil Kuriata
Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Sandvik Mining and Construction Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10 od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego Kompania Węglowa S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30 protestu z dnia 23 grudnia 2009 r.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje odrzucenie oferty Bumech S.A. jako niezgodnej z
treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
2. Kosztami postępowania obciąża Kompanię Węglową S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Sandvik Mining and Construction
Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10
2) dokonać wpłaty kwoty 8044 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy czterdzieści
cztery zł zero gr) przez Kompanię Węglową S.A., 40-039 Katowice, ul.
Powstańców 30 na rzecz Sandvik Mining and Construction Sp. z o.o., 43-
100 Tychy, ul. Strefowa 10 stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania, oraz wynagrodzenia pełnomocnika;
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Sandvik Mining and Construction
Sp. z o.o., 43-100 Tychy, ul. Strefowa 10
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Kompania Węglowa S.A. prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst
jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp" –
postępowanie w celu zawarcie umowy ramowej na remont podzespołów kombajnów
chodnikowych dla Oddziałów Kompanii Węglowej S.A. w 2010 r.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto w dniu 27.08.2009 r.
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11. ust 8 Pzp.
W dniu 15.12.2009 r. zamawiający poinformował o wynikach postępowania, tj. o zamiarze
zawarcia umowy ramowej w zakresie części 2 zamówienia z Sandvik Minig and Construcion
Sp. z o.o. (dalej „Sandvik”) oraz Bumech S.A.
W dniu 23.12.2009 r. Sandvik wniosła protest wobec ww. czynności zarzucając
zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 3 (zarzut nie podtrzymany w
odwołaniu) oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy domagając się odrzucenia oferty Bumech S.A.
jako niezgodnej z treścią specyfikacji istotnych warunków udziału w postępowaniu (siwz).
Jako uzasadnienie podnoszonej niezgodności treści oferty z siwz protestujący wskazał, iż
zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym w siwz wolą zamawiającego było aby
wykonawcy obieli swoją ofertą wszystkie urządzenia mieszczące się w zakresie przedmiotu
zamówienia. Natomiast Bumech przedłożył jedynie propozycje dotyczące kombajnu AM 75,
a więc nie zaoferował remontu pozostałych urządzeń znajdujących się w parku maszynowym
zamawiającego.
Ponadto wbrew postanowieniom siwz, w których wymagano załączenia oferty cennika części
i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym
możliwość wykonania remontu w zakresie powierzonym w odniesieniu do każdego zadania,
na które została złożona oferta), Bumech S.A. przedłożyła jedynie cennik części i
podzespołów nowych, natomiast nie uwzględnił cennika czynności remontowych.
Zamawiający w dniu 30.12.2009 r. protest wykonawcy w całości oddalił. W uzasadnieniu
rozstrzygnięcia zamawiający wskazał, iż jego zamówienie dotyczy aktualnie
eksploatowanych kombajnów marki Sandvik posiadających oznacznie AM-75. Ponadto w
siwz nie określił pełnego katalogu części zamiennych i czynności remontowych. W
załączniku nr 1 do siwz określił natomiast listę remontowanych podzespołów kombajnów
Sandvik wraz z zakresem remontu podstawowego dla poszczególnych rodzajów
podzespołów. Oferta Bumech zawiera wskazanie usług objętych zamówieniem oraz
określenie ceny za wykonanie poszczególnych usług.
W dniu 08.01.2010. r protestujący wniósł odwołanie od rozstrzygnięcia jego protestu.
W uzasadnieniu odwołania wskazano dodatkowo, iż przedmiot zamówienia oprócz
kombajnów AM-75 obejmuje również kombajny AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex (są to trzy różne
typy kombajnów), a przedłożenie cennika czynności remontowych było obligatoryjne i
wyrażone jasno i precyzyjnie.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia oraz stanowiska
i oświadczenia stron złożone na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
W odpowiedzi z dnia 15.09.2009 r. na pytanie nr 2 odnośnie treści siwz zamawiający
potwierdził, iż przetarg dotyczy kombajnów typu AM-75, AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex.
Zgodnie z pkt III.10 siwz szczegółowy zakres zamówienia oraz wymagania prawne i
techniczno-użytkowe określono w zał. nr 1 do siwz, według którego przedmiotem
zamówienia jest zawarcie umowy ramowej na – dla zadania nr 2 – remont podzespołów
kombajnów chodnikowych produkcji Sandvik. Na stronie 16 siwz (w powołanym zał. nr 1) w
formie tabelarycznej wskazano nazwy remontowanych elementów/podzespołów.
Dla przykładu:
Poz. 1. – Jednostka urabiająca kpl.
2 - Obsada ramienia urabiającego
3 - Sprzęgło
4 - Przekładnia wrębnika
5 - Głowica urabiająca
….
poz. 8 - Urządzenie ładujące kpl.:
9 - Stół ładujący
10 - Przekładnia ładująca (lewa/prawa)
11 - ramię ładujące
12 - Poszerzenie stołu.
…etc…
W opisie do ww. tabeli podano, iż w zakres remontu podstawowego dla poszczególnych
rodzajów podzespołów określonych w zadaniu nr 2 wchodzą wskazane czynności – do
poszczególnych, wskazanych wyżej pozycji przypisano czynności typu: demontaż,
czyszczenie i mycie elementów; klasyfikacja elementów, montaż, regeneracje, próby,
zabezpieczenie… etc…
W pkt IV zał. nr 1 wskazano, iż oferta musi zawierać cennik części i podzespołów nowych
oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania
remontu w zakresie poszerzonym w odniesieniu do każdego zadania na które została
złożona oferta).
W załączniku nr 2 do siwz – Formularzu ofertowym przeniesiono wyżej opisaną tabelę
remontowanych elementów/podzespołów wymagając od wykonawców wyceny
poszczególnych elementów.
W pkt 1-3 Formularza ofertowego wymagano złożenia oświadczeń odpowiednio
potwierdzających, iż cena ofertowa jest ceną za zakres usługi opisanej w załączniku nr 1 do
siwz, zawiera wszystkie koszty poniesione w celu należytego wykonania przedmiotu
zamówienia oraz że do oferty dołączono cennik części i podzespołów nowych oraz
czynności remontowych (w pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania remontu
w zakresie poszerzonym w odniesieniu do każdego zadania na które została złożona oferta).
W załączniku nr 4 do siwz – Istotne postanowienia umowy ramowej wskazano:
§ 2 (Przedmiot umowy) – przedmiotem niniejszej umowy ramowej jest ustalenie warunków
dotyczących zamówień, jakie mogą zostać udzielone przez zamawiającego na remont
podzespołów kombajnów chodnikowych,
§ 3 (Opis przedmiotu zamówienia objętego umową ramową) ust. 1 – W okresie trwania
umowy ramowej zamawiający może udzielać zamówień, których przedmiot jest objęty
umową ramową, w trybie postępowań niepublicznych w celu udzielenia zamówień
wykonawczych na świadczenie usług remontu, podzespołów/elementów wyszczególnionych
w załączniku nr 1 do niniejszej umowy, maszyn i urządzeń eksploatowanych w każdym z
Oddziałów KW S.A.
§ 4 ust. 2 zd. 2 – Zakres poszczególnych zamówień, których przedmiot objęty jest niniejszą
umową ramową, będzie ustalany każdorazowo przez Zamawiającego w postępowaniu o
udzielenie zamówienia na wykonanie poszczególnych zamówień wykonawczych.
§ 5 (Warunki wykonywania przedmiotu zamówienia objętego umową ramową) ust. 2 lit a) –
Za wykonanie zamówienia, którego przedmiot objęty jest umową ramową/remont o zakresie
podstawowym/, wykonawcy zaoferowali ceny określone w załączniku nr 1 do umowy
ramowej; b) – Ceny jednostkowe części i podzespołów nowych, czynności remontowych
oraz podzespołów poremontowych, którego przedmiot objęty jest niniejszą umową ramową,
zostały przez wykonawców określone w cennikach załączonych do oferty. Cenniki te
stanowią załącznik nr 2 do niniejszej umowy ramowej.
§ 5 pkt 4 – Ceny określone w załącznikach nr 1 i nr 2 do umowy ramowej są cenami
maksymalnymi. W przypadku gdy po udzieleniu zamówienia wykonawczego wystąpi
potrzeba rozszerzenia zakresu remontu/wymiany innych części niż przewidywał zakres
podstawowy/ podstawą do uznania tego rozszerzenia będzie (…) „Protokół konieczności
rozszerzenia remontu”. Części nie ujęte w załączniku nr 2 do umowy ramowej nie będą
brane pod uwagę w ww protokole powiększającym zakres i koszt remontu podstawowego.
Ponadto w treści umowy ramowej in fine wskazano, iż załącznikami do niej są:
1) ceny jednostkowe wykonania remontu podstawowego zgodnie z formularzem
Ofertowym,
2) cennik części i podzespołów nowych, poremontowych oraz czynności remontowych
dodatkowych.
[Izba stwierdziła, iż § 4 ust. 9 nie dotyczy zakresu przedmiotu zamówienia objętego
przedmiotową umową ramową, ale odnosi się do sytuacji rozszerzenia zamówienia poza
części wymienione w załączniku nr 2 do umowy. Wbrew supozycjom zamawiającego
wyrażanym na rozprawie powyższe rozszerzenie w świetle postanowień § 4 ust. 10 i 11 nie
odbywa się w ramach opisanego przedmiotu zamówienia (umowy), ale stanowi zamówienie
uzupełniające, które wcale nie jest bezpłatne. Przeciwna interpretacja powyższego byłaby
jawnie sprzeczna z zasadami współżycia społecznego oraz zwyczajami handlowymi –
stanowiłaby nałożenie na jedną ze stron umowy zobowiązania do wykonania czynności nie
sprecyzowanych i nie opisanych w przedmiocie zamówienia, czyli do bezpłatnego wykonania
bliżej nieokreślonych wymian i remontów w niewiadomym zakresie.]
Wykonawca Bumech S.A. w swojej ofercie złożył stosowne oświadczenia wymagane w treści
formularza ofertowego. W treści oferty podał i wycenił w postaci tabelarycznej wszystkie
elementy z zakresu remontu podstawowego wskazanego na stronie 16 siwz. Na końcu
formularza ofertowego Bumech wskazano (pkt 14), iż załącznikiem do niniejszej oferty jest
„Cennik części nowych kombajnu AM 75 – załącznik nr 1”
Wskazany załącznik nr 1 (str. 40-81 oferty) zatytułowany „Cennik części zamiennych nowych
lub ich regeneracji” w odniesieniu do każdej podanej części zawiera wskazanie, iż dotyczy
ona kombajnu typu AM 75.
Uwzględniając powyższe, Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że odwołujący legitymuje się interesem
prawnym w korzystaniu ze środków ochrony prawnej, o których stanowi art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba oceniła znaczenie postanowień siwz w zakresie wymaganego
przedmiotu zamówienia oraz sposobu przygotowania oferty, w szczególności zakresu
zawartej w niej informacji i wymagań, co do jej obligatoryjnych, rzeczowych elementów, którą
przedłożyć w ramach przedmiotowego postępowania winni wykonawcy.
Odnośnie powyższego Izba stwierdziła, iż przedmiotem zamówienia objętym niniejszą
umową ramową jest wykonywanie remontów określanych w siwz przez zamawiającego jako
podstawowe w załączniku nr 1 do siwz. W takim zakresie oferta wykonawcy wypełnia
wymagania siwz i umożliwia przeprowadzenie postępowania o udzielenie konkretnego
zamówienia mieszczącego się w zakresie remontu podstawowego, w ramach zawartej
umowy ramowej. Możliwe jest przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówień
końcowych w odniesieniu do cen maksymalnych podanych w formularzu ofertowym za
remont poszczególnych podzespołów tam wskazanych, a następnie udzielenie zamówienia
w zakresie objętym opisanym przedmiotem zamówienia.
Jednakże z bliżej nieokreślonych powodów (co jednak nie było przedmiotem dociekań w
niniejszym postępowaniu odwoławczym, które nie dotyczyło oceny dopuszczalności danego
opisu przedmiotu zamówienia) zamawiający oprócz cen zawartych w formularzu ofertowym
wymagał podania cennika części i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w
pełnym zakresie zapewniającym możliwość wykonania remontu w zakresie poszerzonym w
odniesieniu do każdego zadania na które została złożona oferta). Pomimo, iż zamawiający w
żaden sposób nie określił owego „poszerzonego” zakresu zamawianych remontów definiując
go jedynie poprzez konieczność wykonania oraz przerzucając na wykonawców przewidzenie
i wycenienie poszczególnych elementów, których może dotyczyć, wyraźnie wymagał
zawarcia w ofercie informacji (cennika) w tym przedmiocie.
Abstrahując od sensowności założeń zamawiającego co do zakresu zobowiązań
wykonawców de facto nie objętych przedmiotem zamówienia oraz celów żądania podawania
cennika wszelkich części i czynności remontowych, których konieczność wykonania może
zajść poza zakresem przedmiotowego zamówienia, samo żądanie podania tego typu
informacji pozostaje faktem, i jako takie, postanowienie siwz dotyczące merytorycznej
zawartości oferty winno być traktowane jako obowiązujące wszystkich wykonawców i ściśle
respektowane oraz egzekwowane. Skoro zamawiający żądał podania i wyspecyfikowania
poszczególnych elementów składających się na remont kombajnów w pełnym zakresie (np.
w celu wykorzystania tego typu cen do negocjacji przyszłych zamówień dodatkowych i
uzupełniających do podstawowego przedmiotu zamówienia), wykonawcy powinni zgodnie z
wymaganiami siwz tego typu zestawienie przedstawić. Referowane w części niniejszego
uzasadnienia dotyczącej ustaleń Izby postanowienie siwz wymagające aby oferta zawierała
cennik części i podzespołów nowych oraz czynności remontowych (w pełnym zakresie
zapewniającym możliwość wykonania remontu w zakresie poszerzonym w odniesieniu do
każdego zadania na które została złożona oferta) zostało przez zamawiającego wyrażone w
sposób nieostry (co do desygnatu żądania), niemniej jednak co do samego obowiązku
przedłożenia w sposób wyraźny i dobitny (opisany pkt IV został nawet wyboldowany w celu –
jak można domniemywać – podkreślenia wagi żądania). O ile można podnosić wątpliwości i
wskazywać na nieostrość wymagania w zakresie braku dokładnego zakreślenia granic i
określenia katalogu części i czynności, o które zamawiającemu może chodzić, z pewnością
można jednak na podstawie żądania można ustalić minimalny zakres wymagań w nim
sformułowanych. W szczególności można rozróżnić wymaganie odnośnie przedstawienia
cennika rzeczy materialnych (części, podzespoły), których wycena miała dotyczyć, od
czynności remontowych (usług), które w ramach poszerzonego zakresu remontów miały być
wykonywane.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż przedstawiony na stronach 40-81 oferty Bumech
„Cennik części nowych kombajnu AM 75” nie zawiera wyceny czynności remontowych, ale
jedynie poszczególnych części kombajnu lub ceny narzędzi służących do jego eksploatacji
(młotki, obcęgi, klucze). Tym samym przedstawiony cennik nie jest cennikiem czynności
remontowych w potocznym rozumieniu terminu „czynności”, który w żaden inny sposób nie
został określony czy zdefiniowany w siwz i jako taki nie może zostać inaczej rozumiany.
Ponadto fakt odwoływania się w projekcie umowy wielokrotnie do ww. cennika, który według
treści siwz ma stanowić załącznik do umowy ramowej, wskazuje, iż jego żądanie i
przedłożenie stanowiło istotny element określający przyszłe relacje i stosunki
zobowiązaniowe pomiędzy zamawiającym a wykonawcą związane z realizacją niniejszego
zamówienia oraz dodatkowych obowiązków na wykonawcę nakładanych. Tym samym brak
przedłożenia żądanego dokumentu tego typu w kształcie i zakresie wymaganym w siwz
uznać należy za niezgodność treści oferty z siwz, a ofertę za podlegającą odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Izba za udowodnioną na podstawie przedkładanych deklaracji zgodności CE oraz rysunków
technicznych poszczególnych podzespołów kombajnów uznała okoliczność, iż poszczególne
kombajny oznaczane nr 75 i dalszymi oznaczeniami różnią się konstrukcyjnie, tj. zawierają
części odmienne. Uznając powyższą okoliczność za udowodnioną Izba za zbędne uznała
powoływanie biegłego, który wydałby opinię w przedmiocie różnic pomiędzy poszczególnymi
typami kombajnów. Rozstrzyganie w przedmiocie delimitacji pojęcia „typ urządzenia”, tj.
rozstrzygania koniecznego zakresu i jakości zmian konstrukcyjnych, przy zajściu których
uznać można, iż urządzenia których zmiany dotyczą są już sprzętem innego typu, jest w
świetle niniejszej sprawy zbędne. Wystarczające jest jedynie stwierdzenie, że różnice
konstrukcyjne pomiędzy poszczególnymi kombajnami rzeczywiście występują bez
rozważania konsekwencji terminologicznych takiej konstatacji.
Uwzględniając powyższe oraz potwierdzony przez zamawiającego fakt objęcia przedmiotem
zamówienia kombajnów: AM 75, kombajny AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex stwierdzić należy, iż
cennik części nowych przedłożony przez Bumech S.A. winien obejmować również
wskazanie części zmienionych w stosunku do wskazanych części kombajnu AM 75, które są
stosowane w dwóch pozostałych rodzajach kombajnów – wykonawca w całym załączniku
wszystkie części oznaczył jako typ – AM 75.
Powyższe sugeruje brak ujęcia w częściach oferowanych części specyficznych dla
kombajnów AM-75 Ex-S oraz AM-75 Ex i w tym znaczeniu nie objęcie przedmiotem oferty
całości zakresu zamówienia.
Co prawda powyższe mogłoby podlegać wyjaśnieniu przez zamawiającego na okoliczność
ewentualnego ustalenia czy w ramach oznaczeń stosowanych przez wykonawcę i podanych
w cenniku nie mieszczą się również części pasujące i konieczne do naprawy ww. typów
kombajnów. Jednakże w związku z podzieleniem pierwszego zarzutu skutkującym
bezwzględną koniecznością odrzucenia oferty Bumech S.A. nakazywania zamawiającemu
dokonywania jakichkolwiek czynności związanych z wyjaśnianiem treści oferty w tym
zakresie należy uznać za zbędne.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 191 ust. 1 ustawy orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 Pzp,
czyli stosownie do wyniku postępowania, uwzględniając koszty zastępstwa prawnego
pełnomocnika odwołującego w wysokości 3 600,00 zł, na podstawie faktury złożonej do akt
sprawy, zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128,
poz. 886 ze zmianami).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………