Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO/UZP 275/10


WYROK
z dnia 1 kwietnia 2010 r.

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: przewodniczący Katarzyna Brzeska
protokolant: Przemysław Śpiewak


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez
Piotra Wiśniewskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Wielkopolska
Grupa Ochrony „DOG” – Piotr Wiśniewski, ul. Ożarowska 42, 61-332 Poznań
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego:
Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych
ul. Matejki 57, 60-770 Poznań


orzeka:

1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
odrzucenia oferty Odwołującego oraz wyboru oferty najkorzystniejszej i dokonanie
ponownej czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego,

2. kosztami postępowania obciąża Zarząd Zasobów Komunalnych ul. Matejki 57,
60-770 Poznań i nakazuje:


1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 444 zł 00 gr
(słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złotych zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Piotra Wiśniewskiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą Wielkopolska Grupa Ochrony „DOG” – Piotr Wiśniewski
ul. Ożarowska 42, 61-332 Poznań,

2) dokonać wpłaty kwoty 8 484 zł 00 gr (słownie: osiem tysięcy czterysta osiemdziesiąt
cztery złote zero groszy) przez Zarząd Komunalnych Zasobów Lokalowych, ul.
Matejki 57, 60-770 Poznań, na rzecz Piotra Wiśniewskiego prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą Wielkopolska Grupa Ochrony „DOG” – Piotr
Wiśniewski ul. Ożarowska 42, 61-332 Poznań, stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz poniesione z tytułu
dojazdu na rozprawę,
3) dokonać zwrotu kwoty 3 056 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące pięćdziesiąt sześć złotych
zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz
Piotra Wiśniewskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Wielkopolska Grupa Ochrony „DOG” – Piotr Wiśniewski ul. Ożarowska 42, 61-
332 Poznań.

Uzasadnienie

Pan Piotr Wiśniewski prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Wielkopolska
Grupa Ochrony „DOG” – Piotr Wiśniewski, (dalej „Odwołujący”), złożył odwołanie w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na: „Świadczenie usług polegających na
sprzątaniu oraz utrzymaniu porządku i czystości pomieszczeń biurowych usytuowanych w
budynku przy ul. Matejki (parter, I, II, III, IV piętro oraz poddasze, w tym pomieszczenia
socjalne i ciągi komunikacyjne) o łącznej powierzchni 2303 m kw.: sprzątaniu i utrzymaniu
porządku i czystości części nieruchomości przeznaczonej do wspólnego użytku o łącznej
powierzchni 368 m kw oraz sprzątaniu i utrzymaniu porządku i czystości terenu zewnętrznego
przylegającego do budynku o łącznej powierzchni 470 m kw”, prowadzonym na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tj. z 2007 r. Dz. U.
Nr 223, poz. 1655 ze zm.), (dalej: „ustawa Pzp”) przez Zarząd Komunalnych Zasobów
Lokalowych ul. Matejki 57, 60-770 Poznań (dalej: „Zamawiający”).
Postępowanie przeprowadzone było w trybie zapytania o cenę.
Pismem z dnia 3 lutego 2010 r. Zamawiający przesłał 5 wykonawcom zaproszenie do
składania ofert.

Pismem z dnia 15 lutego 2010 r. (które Odwołujący otrzymał faksem w dniu 16 lutego
2010 r.) Zamawiający poinformował o wyborze oferty najkorzystniejszej, tj. oferty złożonej
przez „BŁYSK” ZPCHr – Beatę Maćkowiak z Poznania oraz o odrzuceniu oferty
Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp z powodu błędnie obliczonego
VAT-u.

Na tę czynność Zamawiającego Odwołujący w piśmie z dnia 18 lutego 2010 r.
(które wpłynęło do Urzędu Zamówień Publicznych w dniu 19 lutego 2010 r.), złożył odwołanie.
W odwołaniu tym wskazał na naruszenie przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3, art. 87 ust. 2
pkt 2), oraz art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp.

W uzasadnieniu złożonego odwołania wskazał, że w treści swojej oferty w części
dotyczącej sprzątania powierzchni zewnętrznej zastosował prawidłową stawkę podatku VAT
(7%), a jedynie popełnił błąd przy obliczaniu ceny brutto, polegający na otrzymaniu
nieprawidłowego wyniku działania arytmetycznego, co należy traktować jako omyłkę
rachunkową. Wskazał, że takiej nieprawidłowości nie należy traktować w kategoriach błędu w
obliczeniu ceny, a jedynie w kategoriach omyłki rachunkowej, której zaistnienie nie skutkuje
odrzuceniem oferty, a jedynie koniecznością jej poprawienia w treści oferty. Powyższe,
zdaniem Odwołującego wypełnia dyspozycja przepisu art. 87 ust. 2 pkt 2) ustawy Pzp.
Podnosząc zarzuty i wskazując na powyższą argumentację Odwołujący zażądał:
1. unieważnienia wyboru oferty firmy „BŁYSK" ZPChr - Beata Maćkowiak, wybranej przez
Zamawiającego,
2. unieważnienia odrzucenia oferty Odwołującego,
3. powtórzenia przez Zamawiającego czynności badania i oceny ofert,
4. wyboru oferty najkorzystniejszej zgodnie z przepisami ustawy Pzp.

W piśmie z dnia 1 marca 2010 r. (odpowiedź na odwołanie) odwołanie nie zostało przez
Zamawiającego uwzględnione.
W uzasadnieniu swojej decyzji Zamawiający podniósł, że argumentacja Odwołującego
nie zasługuje na uwzględnienie. Zamawiający opisał w pkt. 13 SIWZ sposób obliczenia ceny
oferty, tj. w ofercie należało podać łączną wartość netto oferty oraz łączną wartość brutto
oferty. Ponadto w formularzu ofertowym stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ Zamawiający
przedstawił tabelę ułatwiającą wykonawcom wyliczenie ceny oferty. W tabeli wyszczególniono
pozycje dotyczące sprzątania pomieszczeń biurowych, powierzchni wewnętrznej, powierzchni
zewnętrznej, mycie okien oraz pranie wykładzin. W tabeli wyszczególniono również
obowiązujące stawki podatku od towarów i usług VAT dla każdego rodzaju usług określonych
w tabeli.
Tymczasem Zamawiający sprawdzając ważność przedmiotowej oferty ustalił, biorąc
pod uwagę stawkę VAT narzuconą przez niego w formularzu ofertowym w kontekście
zaproponowanej przez Odwołującego cenny brutto za sprzątanie powierzchni zewnętrznej, iż
Odwołujący podał błędną stawkę podatku VAT.

Zamawiający nie zgodził się z twierdzeniem, iż w ofercie Odwołującego popełniono
omyłkę rachunkową. Jego zdaniem Odwołujący w części dotyczącej sprzątania powierzchni
zewnętrznej zastosował błędna stawkę podatku VAT, tym samym dokonał omyłki w
obliczeniu ceny, która nie podlegała poprawie w trybie art. 87 ustawy Pzp. Poprawienie
omyłki rachunkowej polega tylko i wyłącznie na podjęciu określonych działań arytmetycznych
i może dotyczyć tylko omyłek rachunkowych będących wynikiem błędu w mnożeniu cen
jednostkowych i liczby jednostek miar, błędu w sumowaniu cen za poszczególne części
zamówienia oraz błędu w określeniu ceny ryczałtowej za cały przedmiot zamówienia albo
jego część. Przepis ten, zdaniem Zamawiającego nie zawiera więc możliwości poprawienia
omyłek związanych z obliczeniem kwoty VAT.

Poprawienie oczywistych omyłek rachunkowych związanych z obliczeniem podatku
VAT mogłoby nastąpić, jeżeli byłyby one konsekwencją rachunkową dokonanych poprawek, a
nie błędnym przyjęciem stawki VAT. Zamawiający ocenił bowiem powyższy błąd w ofercie
Odwołującego jako wyliczenie VAT-u z przyjęciem 22% stawki podatku (nie zaś 7% jak
wymagał tego Zamawiający), co skutkuje koniecznością odrzucenia oferty Odwołującego.
Zamawiający powołał się w tym zakresie na orzecznictwo KIO oraz orzecznictwo sądów
okręgowych.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego w sprawie oraz oświadczeń
i stanowisk stron, zaprezentowanych w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie jak też
złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył,
co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna
z przesłanek, o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem
odwołania oraz że wypełniono przesłankę interesu prawnego w uzyskaniu zamówienia,
określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, pozwalającą na merytoryczne rozpoznanie odwołania.
Potwierdzenie się podnoszonych w odwołaniu zarzutów pozwoliłoby Odwołującemu na
uzyskanie niniejszego zamówienia, z racji złożenia przez niego najkorzystniejszej cenowo
oferty.

Dokonując merytorycznej analizy zarzutów podniesionych w odwołaniu, skład
orzekający Izby uznał, że zarzuty te potwierdziły się.

Skład orzekający Izby dopuścił w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji
postępowania załączonej do akt niniejszej sprawy, w tym przede wszystkim z treści
postanowień SIWZ i oferty Odwołującego, jak również z oświadczeń i stanowisk stron

postępowania złożonych w toku postępowania na piśmie oraz stanowiska stron złożonych
ustnie do protokołu.

Biorąc powyższe pod uwagę skład orzekający Izby uznał, że brak było podstaw do
odrzucenia oferty Odwołującego.

Zamawiający załącznikiem nr 1 do SIWZ określił wzór formularza ofertowego
wykonawcy w niniejszym postępowaniu. W formularzu tym wymagał określenia następujących
elementów ceny ofertowej:
1) cena netto (określona cyfrowo w zł);
2) podatek VAT (określony w %);
3) cena brutto (określona cyfrowo w zł).

W pkt 13.1 SIWZ w opisie sposobu obliczenia ceny ofertowej Zamawiający wskazał, że
w ofercie należy podać łączną wartość netto oferty oraz łączną wartość brutto oferty. Łączna
wartość netto i brutto oferty stanowi sumę poszczególnych pozycji przedmiotu zamówienia.
Wartość poszczególnych pozycji przedmiotu zamówienia netto oblicza się jako iloczyn ceny
jednostkowej usługi za jeden m kw. wykonanej w okresie 1 miesiąca, określonej powierzchni i
wymaganej częstotliwości wykonania usługi w okresie 12 miesięcy, t.j. w terminie wykonania
zamówienia, zgodnie z załącznikiem 1 (formularz ofertowy).
Odwołujący w swojej ofercie w części dotyczącej sprzątania powierzchni zewnętrznej,
na formularzu ofertowym, według wzoru Zamawiającego określił następujące wartości w
kolejnych elementach ceny:
1) cena netto 11.280,00 zł;
2) podatek VAT 7 %;
3) cena brutto 13.761,60 zł.

Powyższe ustalenia w treści oferty Odwołującego (w części dotyczącej sprzątania
powierzchni zewnętrznej) wskazują na popełnienie tam omyłki rachunkowej przez wykonawcę
przy sumowaniu ustalonej przez zamawiającego stawki VAT (7%) z ceną netto, dając cenę
brutto - zamiast kwoty 12.069,60 zł - błędną kwotę: 13.761,60 zł.

Wskazane ustalenia faktyczne, wskazują – w ocenie Izby - na konieczność poprawienia
- w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2) ustawy Pzp - omyłki rachunkowej w wyliczeniu kwoty VAT-u i jej
konsekwencji w postaci wyliczenia ceny brutto.

W ocenie składu orzekającego Izby brak było podstaw do uznania w niniejszej sprawie,
że w ofercie Odwołującego popełniony został błąd w obliczeniu ceny skutkujący odrzuceniem

oferty w trybie art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy Pzp. Za taki błąd nie może być uznana sytuacja,
w której pomimo zastosowania prawidłowej stawki podatku VAT (7%), zgodnie z SIWZ
wyliczona kwota podatku VAT, stanowiąca wynik działania arytmetycznego (iloczynu ceny
netto i stawki podatku VAT), będzie nieprawidłowa, co w konsekwencji prowadzić będzie do
błędnego wyliczenia ceny brutto. Taki przypadek należy kwalifikować jako omyłkę rachunkową
przy obliczeniu ceny. Powyższe nie może być traktowane w kategoriach błędu w obliczeniu
ceny, a jedynie jako omyłka rachunkowa.

Przez błąd w obliczeniu ceny rozumiany w kontekście przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6)
ustawy Pzp należy bowiem rozumieć sposób obliczenia ceny dokonany merytorycznie
w sposób niezgodny ze szczególnymi wymogami Zamawiającego określonymi
w postanowieniach SIWZ oraz ewentualnie w odrębnych przepisach prawa. Przykładem błędu
w obliczeniu ceny jest określenie w ofercie wykonawcy stawki podatku VAT przyjętej w
sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami prawa (ustawa o podatku VAT), czy też
odmienny od przewidzianej stawki VAT przez samego Zamawiającego w SIWZ („Prawo
zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 4 września 2008 r., pod. red. J. Sadowego,
Prezesa UZP, str. 117) .
W niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z taką sytuacją. Sam Zamawiający nie ma
wątpliwości, że w zakresie niniejszego przedmiotu zamówienia zastosowanie znajduje stawka
7% VAT. Taka stawka została też przyjęta przez Odwołującego w jego ofercie w części
dotyczącej sprzątania powierzchni zewnętrznej. Nieprawidłowość zawarta w ofercie
Odwołującego dotyczy wyłącznie wyliczenia kwoty podatku VAT, a nie ustalenia błędnej
stawki tego podatku.

Mamy zatem w tym przypadku do czynienia z omyłką rachunkową w sposobie
wyliczenia kwoty VAT-u oraz z konsekwencją tej omyłki (podanie ceny brutto), co podlega
poprawieniu przez Zamawiającego, bez konieczności wyrażania w tym przedmiocie zgody
przez wykonawcę.

Na marginesie należy również dodać, iż niezasadny jest argument Zamawiającego o
dopuszczeniu się przez Odwołującego rażącego niedbalstwa w przygotowaniu oferty (w
części dotyczącej sprzątania powierzchni zewnętrznej), niezgodnie z postanowieniami SIWZ
oraz z przepisami podatkowymi. To na Zamawiającym spoczywa obowiązek poprawienia
omyłki rachunkowej na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2) ustawy Pzp w przypadku jej zaistnienia
w ofercie wykonawcy. Powyższego obowiązku nałożonego na Zamawiającego przez ustawę
Pzp nie można wyłączyć ani przerzucić na wykonawców uczestniczących w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Tym samym należy stwierdzić, iż błąd w ofercie
Odwołującego należało poprawić na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2) ustawy Pzp.

Biorąc pod uwagę powyższe i zgromadzony w sprawie materiał dowodowy skład
orzekający Izby stwierdził naruszenie przez Zamawiającego przywoływanych
w odwołaniu przepisów ustawy Pzp. Powyższe naruszenie ma wpływ na wynik postępowania,
tj. wybór oferty najkorzystniejszej, bowiem, jak wynika z protokołu postępowania oraz z
informacji o wynikach postępowania, z trzech złożonych w postępowaniu ofert oferta
Odwołującego jest ofertą najtańszą.

Uwzględniając powyższe Izba działając na podstawie art. 191 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy
Pzp, orzekła jak w sentencji.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.)
na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.


Przewodniczący:
……………………………