Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO 506/10
Sygn. akt KIO 534/10
WYROK
z dnia 22 kwietnia 2010 r.

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska

Członkowie: Anna Packo
Katarzyna Prowadzisz
Protokolant: Paulina Zalewska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2010 r. w Warszawie odwołań skierowanych
w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 8 kwietnia do łącznego
rozpoznania, wniesionych przez:
A. wykonawcę ELCOR Dariusz Czajczyński, Krzysztof Dąbrowski Sp. j.,
ul. Przemysłowa 10, 42-714 Lisów (sygn. akt KIO 506/10),
B. wykonawcę RPM S.A., ul. Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec (sygn. akt KIO 534/10),
od czynności zamawiającego Gminy Boronów, ul. Dolna 2, 42-283 Boronów,

przy udziale wykonawcy Budownictwo Urządzeń Gazowniczych GAZOBUDOWA Sp.
z o.o., ul. Wolności 339, 41-800 Zabrze zgłaszającego swoje przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 506/10 po stronie Odwołującego

orzeka:
1. Uwzględnia oba odwołania i nakazuje powtórzenie badania i oceny ofert w zakresie
zadania nr 1.

2. Kosztami postępowania obciąża Gminę Boronów, ul. Dolna 2, 42-283 Boronów
i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
20 000 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) z kwoty
wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:

A. koszty w wysokości 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero
groszy) tj. kwotę wpisu uiszczonego przez wykonawcę ELCOR Dariusz
Czajczyński, Krzysztof Dąbrowski Sp. j., ul. Przemysłowa 10, 42-714
Lisów,

B. koszty w wysokości koszty w wysokości 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć
tysięcy złotych zero groszy) tj. kwotę wpisu uiszczonego przez wykonawcę
RPM S.A., ul. Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec

2) dokonać wpłaty kwoty 27 200 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia siedem tysięcy
dwieście złotych zero groszy) przez Gminę Boronów, ul. Dolna 2, 42-283
Boronów na rzecz odwołujących się, w tym:

A. kwoty 13 600 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) na
rzecz wykonawcy ELCOR Dariusz Czajczyński, Krzysztof Dąbrowski
Sp. j., ul. Przemysłowa 10, 42-714 Lisów, stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz koszty wynagrodzenia
pełnomocnika,

B. kwoty 13 600 gr (słownie: trzynaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) na
rzecz wykonawcy RPM S.A., ul. Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec,
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania i koszty wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220,
poz.1420 i Nr 227, poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 19, poz. 101) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Częstochowie.


Przewodniczący:
………………………………

Członkowie:

………………………………

………………………………




U z a s a d n i e n i e

I. Gmina Boronów, ul. Dolna 2, 42-283 Boronów (zwana dalej Zamawiającym), prowadzi
postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego pn. Budowa kanalizacji sanitarnej wraz
z oczyszczalnią ścieków dla sołectw Hucisko i Grójec.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych z dnia
24.02.2010 r. i Zamawiający zamieścił specyfikację istotnych warunków zamówienia (dalej:
SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2007r., Nr 223, poz.1655 z późn. zm.; dalej: Prawo zamówień
publicznych).
W postępowaniu, dla zadania nr 1, zostało złożonych sześć ofert. W dniu
23.03.2010 r. Zamawiający zawiadomił uczestników postępowania o wyniku postępowania -
trzech wykonawców zostało wykluczonych z postępowania w związku z identyczną
podstawą faktyczną i prawną – Zamawiający uznał, że nie spełnili oni warunków udziału
w postępowaniu.
Od takiego wyniku podstępowania w dn. 26 i 29 marca 2010 odwołali się dwaj wykonawcy -
ELCOR Dariusz Czajczyński, Krzysztof Dąbrowski Sp. J., ul. Przemysłowa 10, 42-714 Lisów
(postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 506/10) i RPM Spółka Akcyjna,
ul. Niegolewskich 7, 42 - 700 Lubliniec (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 534/10).
Do postępowania odwoławczego KIO 506/10 przystąpił wykonawca Budownictwo Urządzeń
Gazowniczych GAZOBUDOWA Sp. z o.o., ul. Wolności 339, 41-800 Zabrze - trzeci
z wykluczonych wykonawców.
Odwołujący podnosili, że inaczej rozumieli warunek udziału w postępowaniu, określony
przez Zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu i w SIWZ, niż Zamawiający – a jego intencja
co do rozumienia warunku udziału w postępowaniu została dopiero wyjawiona w decyzji
o wykluczeniu wykonawców z postępowania. Ponadto Odwołujący w sprawie KIO 506/10
podnosił, że został nieprawidłowo wezwany do uzupełnienia dokumentu, którego Zamawiający
nie żądał w SIWZ oraz wskazywał na rozbieżności pomiędzy SIWZ a ogłoszeniem
o zamówieniu.

II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie. Izba nie rozpatrywała
zastrzeżeń dotyczących samej SIWZ i ewentualnych rozbieżności pomiędzy SIWZ
a ogłoszeniem o zamówieniu, ponieważ niewątpliwie były to zarzuty wniesione po terminie
(który biegł od daty opublikowania ogłoszenia i SIWZ).
Obaj Odwołujący mają interes prawny we wnoszeniu środków ochrony prawnej, ponieważ
w konsekwencji uwzględnienia odwołań, i powtórzenia czynności badania i oceny ofert -
w związku z czym obaj Odwołujący zostaliby uznani za niepodlegających wykluczeniu -
oferta jednego z nich miałaby szansę zostać uznana przez Zamawiającego za
najkorzystniejszą, a oferta drugiego – znalazłaby się na trzecim miejscu w rankingu ofert, co
znacząco zwiększa szansę wykonawcy na uzyskanie zamówienia.
Izba nie rozpatrywała zarzutu, podniesionego w postępowaniu odwoławczym sygn. akt
KIO 506/10, dotyczącego nieprawidłowego wezwania do uzupełnienia dokumentu, który nie
był wskazany w SIWZ, ponieważ sam Odwołujący podniósł, że uzupełnił ten dokument,
a wykluczenie go nie nastąpiło z tego powodu – więc jeżeli nawet nastąpiło jakieś uchybienie
w tym zakresie ze strony Zamawiającego, to po pierwsze nie miało to żadnego wpływu na
wynik postępowania, a po drugie, Odwołujący nie poniósł żadnego uszczerbku, który
wskazywałby na naruszenie jego interesu prawnego w związku z żądaniem dokumentu.

Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: oba odwołania zasługują na uwzględnienie.

W zakresie rozpatrywanego zarzutu – nieprawidłowego wykluczenia wykonawców
z postępowania w zakresie zadania nr 1, na podstawie art. 24 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych, Izba ustaliła co następuje:
1. W sekcji III pkt III.3 ogłoszenia o zamówieniu „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków" Zamawiający żądał, aby
wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia ,,wykonali roboty budowlane
w zakresie niezbędnym do wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia tj. -
minimum 2 roboty budowlane z zakresu budowy kanalizacji sanitarnej, o następującym
minimalnym zakresie rzeczowym: sieć kanalizacji sanitarnej PVC min. Ø 200 - 4000 m,
przepompownia ścieków - 1 szt. oraz załączą dokumenty potwierdzające że roboty
zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone”.
2. Wykonawcy ELCOR, RPM i Gazobudowa do swoich ofert załączyli wykazy wykonanych
robót wraz z referencjami – z wykazów RPM i Gazobudowy wynikało, że każdy z tych
wykonawców wykonał co najmniej jedną kanalizację o min Ø 200 i długości ponad
4000m, i jedną przepompownię ścieków. Natomiast ELCOR potwierdził wykonanie
kanalizacji o min. Ø 200 o długości poniżej 4000m (oryginały ofert Zamawiający okazał
na rozprawie, do akt zrobiono kopie z wykazów oraz referencji ELCOR, RPM
i Gazobudowa).
2. Zamawiający wezwał wykonawców do uzupełnienia dokumentów, wskazując, że ELCOR
wykazał w dokumentach składanych wraz z ofertą ,,zbyt krótką sieć kanalizacji”,
natomiast wykonawca –RPM i Gazobudowa ,,zbyt krótką sieć kanalizacji” oraz ,,brak
przepompowni ścieków”.
3. Wszyscy wykonawcy odpowiedzieli na wezwanie zamawiającego w terminie. RPM
i Gazobudowa wyjaśnili, że ze z opisu warunku udziału w postępowaniu nie wynikało, że
każda z dwóch wymaganych robót ma obejmować równocześnie i kanalizację,
i przepompownię, a ponadto nie wynikało, że każda z tych robót ma obejmować
kanalizację o dł. 4000m. Wykonawca ELCOR uzupełnił dokument – referencje
potwierdzające, że wykonał kanalizację o min. Ø 200 i długości ponad 4000 m (List
referencyjny Gminy Lipie z dn. 25.07.2007 r., kopia w aktach sprawy).
Biorąc pod uwagę wszystkie dokumenty złożone w sprawie (oferty wraz
z uzupełnieniami) każdy z wykonawców – RPM, ELCOR i Gazobudowa – wykazali się
wykonaniem nie mniej, niż dwóch robót, z których co najmniej jedna polegała na budowie
przepompowni ścieków i co najmniej jedna – na budowie kanalizacji o dł. ponad 4000 m
i o min Ø 200.
Zamawiający – jak się okazało dopiero w zawiadomieniu o wyniku postępowania –
wymagał, aby każda z dwóch robót, potwierdzających spełnienie warunku udziału
w postępowaniu, polegała i na budowie przepompowni ścieków, i na budowie kanalizacji
o dł. ponad 4000 m i o min Ø 200.
Zatem Izba musiała rozstrzygnąć, jaki sposób rozumienia warunku był właściwy: czy zakres
prac do wykonania w ramach jednej roboty miał być wykonany łącznie, czy każdy
z podanych zakresów miał być wykonany w ramach osobnej roboty.
Wobec tak postawionego problemu, Izba zajęła stanowisko, że rzeczywiście warunek
udziału w postępowaniu sformułowany przez Zamawiającego można rozumieć w co najmniej
dwojaki sposób: tak, jak rozumiał to Zamawiający (łączny zakres prac do wykonania
w ramach każdej roboty) i tak, jak rozumieli to wykonawcy ELCOR, RPM i Gazobudowa
(osobny zakres prac do wykonania w ramach dwóch osobnych robót), przy czym ten drugi
sposób rozumienia warunku jest korzystniejszy dla wykonawców – i dlatego, zgodnie
z utartą linią orzeczniczą, iż wątpliwości co do postanowień SIWZ rozstrzyga się na korzyść
wykonawców, należy przyjąć go za obowiązujący. Oczywiście, wykazanie warunku
rozumianego w sposób postulowany przez Zamawiającego również wypełnia warunek
w postępowaniu rozumiany w sposób postulowany przez Odwołujących (argumentum
a maiori ad minus).
Warunek rozumiany na sposób wykonawców jest w ocenie Izby adekwatny do
przedmiotu zamówienia zadania nr 1, w którym należy wykonać 3 kanały grawitacyjne,
w tym jeden o min. Ø 200 i dł 5102 m, i trzy przepompownie ścieków, a Zamawiający nie
wykazał, że dla zapewnienia wykonawcy zdolnego do realizacji niniejszego zamówienia
konieczne jest wykonanie obu rodzajów robót łącznie - tj. nie wykazał, że wykonawca, który
wykonał osobno kanalizację o min. Ø 200 i dł. 4000 m i osobno przepompownię ścieków, nie
jest wykonać zadania będącego przedmiotem zamówienia.
Gdyby Zamawiający chciał w sposób niebudzący wątpliwości zażądać wykonania
pełnego zakresu robót w ramach każdej z dwóch wymaganych robót, powinien ten zamiar
jednoznacznie wyrazić w SIWZ, przez użycie co najmniej określenia ,,każda z nich” (robót)
bądź ,,łącznie”. Tymczasem w opisie warunku (,,minimum 2 roboty budowlane z zakresu
budowy kanalizacji sanitarnej, o następującym minimalnym zakresie rzeczowym: sieć
kanalizacji sanitarnej PVC min. Ø 200 - 4000 m, przepompownia ścieków - 1 szt.)
Zamawiający nie tylko nie użył takiego określenia, ale i spójnika wskazującego na koniunkcję
(,,i”, ,,oraz”). Przyjąć również należy, że gdyby wykonawcy powzięli jakiekolwiek wątpliwości
co do zakresu warunku udziału w postępowaniu, usiłowaliby je zakwestionować w drodze
wnoszenia środków ochrony prawnej albo co najmniej wyjaśnić w drodze pytań do SIWZ.
O tym, że wykonawcy nie mieli żadnych wątpliwości, świadczy nie tylko powyższa
okoliczność, ale również to, że co najmniej trzech wykonawców (uczestnicy postępowania
odwoławczego) zrozumiało warunek udziału w identyczny sposób.
Wobec powyższego stwierdzono naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówień
publicznych i orzeczono jak sentencji.
Skoro nie zaistniała podstawa do wykluczenia wykonawców z postępowania, o której
mowa w art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówień publicznych, nie zaistniała również podstawa
do zatrzymania wadium.
Na marginesie Izba zwraca uwagę, że wobec tak podniesionych zarzutów, nawet gdyby się
okazało, że wykonawcy niewłaściwie zrozumieli warunek udziału w postępowaniu określony
przez Zamawiającego, to w takich okolicznościach wątpliwa byłaby podstawa do
zatrzymania wadium (nieuzupełnienie dokumentów nie wynikałoby z przyczyn leżących po
stronie wykonawców).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 ust 1 i § 5 ust. 3
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Uwzględniono koszty zastępstwa obu Odwołujących do wysokości 3 600,00 zł (trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy), zgodnie z rachunkami, które złożyli do akt sprawy.


Przewodniczący:
………………………………

Członkowie:

………………………………

………………………………