KIO 2270/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Łukasz Listkiewicz
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2270/10
WYROK
z dnia 2 listopada 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Rzońca
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza
188 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Zakład Inżynierii Miejskiej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4
przy udziale Sobet Spółka Akcyjna, 49-305 Brzeg, ul. Starobrzeska 67 zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu zmianę postanowień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia.
2. Kosztami postępowania obciąża Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości 20 000 zł
00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczony przez
REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza 188,
2) dokonać wpłaty kwoty 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) przez Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z
ograniczoną ospowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4 na rzecz
REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza 188
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz zastępstwa procesowego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
………………………………
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w Mikołowie - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w ramach
przedsięwzięcia „Zapewnienie prawidłowej gospodarki wodno - ściekowej miasta Mikołów" w
zakresie obejmującym budowę kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej oraz
przebudowę sieci wodociągowej w zlewni dzielnicy Nowy Świat i zlewni ul. Rybnickiej, wraz z
odtworzeniem nawierzchni i uzyskaniem decyzji pozwolenia na użytkowanie. Postępowanie
prowadzone jest w trybie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „Pzp”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto dnia 8 października 2010 r.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z
dnia 8 października 2010 r. pod numerem 2010/S 196-299698. Szacunkowa wartość
zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (dalej: „siwz” lub
„specyfikacja”) została opublikowana na stronie internetowej Zamawiającego w tej samej dacie.
W dniu 18 października 2010 r. REMETKOR Tadeusz Sergiel, ul. Lenartowicza 188,
41-219 Sosnowiec (dalej: „Odwołujący” lub „REMETKOR”) wniósł odwołanie (wpływ
bezpośredni do Prezesa Izby potwierdzony prezentatą). W tej samej dacie Odwołujący, w
formie faksu, przekazał kopię odwołania Zamawiającemu.
Odwołujący zarzucał czynnościom Zamawiającego naruszenie:
1. art. 29 - 31 Pzp poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób
„wygórowany", niejednoznaczny i który utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji
oraz pozostaje w sprzeczności z przepisami ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 881 ze zm.), zwana dalej:
„ustawą o wyrobach budowlanych” oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji
projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz
programu funkcjonalno-użytkowego,
2. art. 7 poprzez naruszenie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców oraz innych przepisów wskazanych w odwołaniu i jego uzasadnieniu.
REMETKOR wnosił o zmianę postanowień specyfikacji w zakresie Specyfikacji
Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (dalej: STWiORB) w części A poprzez:
1) usuniecie sprzeczności, o której mowa w punkcie II.1.3 Sieć kanalizacyjna, 11.1.3.1
Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW STWiORB cz. A;
2) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane dla których istnieje Polska Norma i
przy użyciu których mają być wykonane roboty budowlane, posiadały także aprobatę
techniczną;
3) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane dla których istnieje Polska Norma i
przy użyciu których mają być wykonane roboty budowlane w zakresie zgodności z
normą PN EN 295, były dodatkowo potwierdzone przez instytut posiadający
akredytację do badania rur kamionkowych,
4) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane przy użyciu których mają być
wykonane roboty budowlane, posiadały pozytywną opinię w sprawie możliwości
stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydaną przez Główny Instytut
Górnictwa;
5) zmianę wymagań dla materiałów budowlanych, które mogą zostać pozyskane tylko
od jednego dostawy i dopuszczenie w tym zakresie rozwiązań równoważnych;
6) jednoznacznego i umożliwiającego zachowanie uczciwej konkurencji sformułowania
opisu przedmiotu zamówienia dla studni kanalizacyjnych z tworzywa sztucznego
monolityczne od (Ø 300 do Ø 2000);
7) jednoznacznego i umożliwiającego zachowanie uczciwej konkurencji sformułowania
opisu przedmiotu zamówienia dla studni kanalizacyjnych z polimerobetonu.
W uzasadnieniu Odwołujący podnosił:
I. STWiORB II.1.3.1 Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm.
1. W punkcie II.1.3 Sieć kanalizacyjna, 11.1.3.1 Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW
STWiORB części A, Zamawiający wymagał, aby rury i kształtki klasy SN 12 SDR 34
SLW 60 posiadały jednocześnie końce z wydłużonym kielichem, posiadającym dwa
paski kontrastowe w przedziale, w którym winien mieścić się koniec zamontowanej
rury kanalizacyjnej. Należy jednak zwrócić uwagę, iż zapis taki jest wewnętrznie
sprzeczny, gdyż klasa SN 12 SDR 34 SLW 60 produkowana jest wyłącznie jako
bezkielichowa. Ponadto Zamawiający wskazał, iż rury kanalizacyjne wykorzystywane
do wykonywania zamówienia, powinny być objęte jest normą PN-EN 1401-1:1999.
2. Jednocześnie w punkcie II.1.3.1 Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW podpunkt
m) „atesty", przewiduje konieczność wykazania dla tych materiałów aprobaty
technicznej Instytutu Techniki Budowlanej. W opinii Odwołującego, jeśli dany wyrób
spełnia wymagania Polskich Norm, nie musi posiadać aprobaty technicznej. Wątpliwości,
co do powyższego nie pozostawia piśmiennictwo w tym zakresie: „Przez aprobatę
techniczną rozumie się pozytywną ocenę techniczną przydatności wyrobu
budowlanego do zamierzonego stosowania, uzależnioną od spełnienia wymagań
podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób budowlany jest stosowany
(art. 2 pkt 2 ustawy o wyrobach budowlanych). Są one udzielane tym wyrobom, dla
których nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobom, których właściwości
użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od
właściwości określonej w Polskiej Normie wyrobu objętego mandatem udzielonym
przez Komisję Europejską na opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych
do europejskich aprobat technicznych oraz wykazem wyrobów budowlanych
nieobjętych wspomnianymi mandatami Komisji Europejskiej, dla których możliwe jest
ustanowienie aprobaty technicznej na wniosek jednostki organizacyjnej upoważnionej
do wydawania aprobat technicznych, a określonym przez Ministra Budownictwa w
rozporządzeniu wydanym na podstawie delegacji zawartej w art. 9 ust. 7 ww. ustawy.
3. REMETKOR podnosił, iż wymagania techniczne w zakresie rur i kształtek PCV Ø 160-
630 mm STW, wskazują bezpośrednio konieczność wykorzystania materiałów
produkowanych przez firmę Funke Niemcy. W szczególności dotyczy to opisów
technicznych, zawartych w punktach d), e) oraz i).
II. STWiORB II.1.3.2 Rury i kształtki kamionkowe
W pkt. II.1.3.2 „Rury i kształtki kamionkowe”, Zamawiający wymagał, aby rury
kamionkowe glazurowane, produkowane zgodnie z normą PN-EN 295, posiadały również
aprobatę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów (dalej: „IBDiM). Jak zostało to
wykazane wyżej, wyroby produkowane zgodnie z Normą Polską, nie mogą jednocześnie
uzyskać aprobaty technicznej. Wymóg ten jest zatem bezzasadny niemożliwy do spełnienia.
W podpunkcie g), Zamawiający wymaga natomiast, aby badania zgodności PN EN 295,
potwierdzone były przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych.
Odwołujący zwraca uwagę, iż rury wyprodukowane zgodnie z PN EN 295 nie muszą mieć
potwierdzeń przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych, a
dokumentem wystarczającym jest atest techniczny producenta wyrobu.
III. STWiORB II.1.3.3 Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø
300 do Ø 2000
W opinii Odwołującego kryterium studni o gładkiej powierzchni wewnętrznej i
karbowanej z zewnątrz oraz sztywność obwodowa SN 8 kN/m nie ma żadnego uzasadnienia
technicznego. Trzon studni i górna jej część może być wykonana w zależności od producenta
studni z rury o litej ściance z rury strukturalnej lub z rury karbowanej. Istotną częścią studni
jest dolna jej część tzw. kineta, która ma wyprofilowane dno aby zapewnić bezzakłóceniowy
transport ścieków. Trzon studni czyli górna jej część ma tylko zapewnić dostęp do kinety na
wypadek czyszczenia koryt kinety. Celem zapewnienia trwałego posadowienia studni w
terenach z wodami gruntowymi należy pod kinetą dobudować komorę dociążającą
zabezpieczającą przed wyporem studni przez grunt. Trzon studni i materiał z jakiego jest
wykonany nie może być kryterium wyboru producenta. Kryterium sztywności SN 8 kN/m nie
ma żadnego uzasadnienia technicznego. Odwołujący wyjaśniał, że wystarczająca dla studni
tworzywowych jest sztywność SN 4 kN/m, która pozwala do zabudowy studni na głębokość
do 10 mb. Według projektu technicznego nie istnieją studnie montowane w gruncie poniżej
10 mb. W opisie użyto zapisu studnie monolityczne przystosowane do bezpośredniego
połączenia z rurami kanalizacyjnymi wykonanymi z PVC i kamionki. Taki opis nie może być
kryterium dopuszczającym producentów studni tworzywowych. Odwołujący wskazywał, że.
Dokumentacja Techniczna-Projekt nie obrazuje na rysunku ani nie opisuje w treści
bezpośredniego połączenia rur PCV lub kamionki ze studnią kanalizacyjną wykonana z
tworzywa sztucznego.
IV. STWiORB II.1.3.4 Studnie kanalizacyjne z polimerobetonu
Zdaniem Odwołującego wymagania wg punktu a) i b) nie mogą być kryterium
kwalifikującym, gdyż każdy producent ma indywidualne technologie i receptury, które są
tajemnicą producenta. Producent dając atest jest gwarantem parametrów i wymogów jakie
stawia norma PN EN 14636-2. Odwołujący podnosił, że nie można stawiać kryterium
kwalifikującego wg punktu h) gdyż norma PN EN 14636-2 stanowi, że studnie
polimerobetonowe mają odporność chemiczną w granicach pH 7± 2 co oznacza, iż
studzienki mają przyjmować ścieki o odczynie od 5-9 pH. Odwołujący wskazywał, że
mając na uwadze powyższe zarzuty, należy dodać, iż zgodnie z poglądem doktryny i
przywołanym niżej orzecznictwem KIO, obowiązkiem Wykonawcy w postępowaniu
odwoławczym dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia jest uprawdopodobnienie, iż
wymagania Zamawiającego mogą utrudniać uczciwą konkurencję.
V. Wymóg pozytywnej opinii Głównego Instytutu Górniczego dla poszczególnych
materiałów.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający wymagał dla poszczególnych materiałów (tak
na przykład rury i kształtki PCV ( Ø 160-630 mm STW, II. 1.3.2 Rury i kształtki kamionkowe,
II 1.3.3 Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 - Ø 2000 mm
oraz inne materiały wymienione w STWiORB) pozytywnej opinii w sprawie możliwości
stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydaną przez Główny Instytut Górnictwa
(dalej: „GIG”). Biorąc pod uwagę fakt, iż z projektu budowlanego jednoznacznie wynika, że
roboty mają być realizowane poza obszarem szkód górniczych i nie są narażone na
oddziaływanie górnicze, wymaganie takie, zdaniem Odwołującego, jest nieadekwatne do
przedmiotu zamówienia.
W dniu 19 października 2010 r. Zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania
przez wykonawcę REMETKOR.
W dniu 22 października 2010 r. bezpośrednio do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w formie pisemnej (prezentata: wpływ bezpośredni z datą 22.10.2010 r.)
wniesiono przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego przez
wykonawcę SOBET Spółka Akcyjna, ul. Starobrzeska 67, 49-305 Brzeg (dalej:
„Przystępujący” lub „Sobet”). Na rozprawie strony potwierdziły, iż w dniu 22 października
otrzymały kopię przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego
wykonawcy SOBET.
W dniu 27 października 2010 r. bezpośrednio do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w formie pisemnej (koperta z datą nadania w placówce operatora publicznego
– 21.10.2010 r., prezentata - wpływ bezpośredni z datą 27.10.2010 r.) wniesiono
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo wielobranżowe AMIBUD, ul. Daleka 5, 41-908 Bytom (dalej: „AMIBUD”).
Na rozprawie strony stwierdziły, iż w dniu 22 października otrzymały kopię przystąpienia do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego wykonawcy AMIBUD.
Na rozprawie w dniu 28 października 2010 r. Zamawiający przedłożył odpowiedź na
odwołanie, której kopię przekazano Odwołującemu oraz Przystępującemu.
Uwzględniając załączoną do akt sprawy dokumentację przedmiotowego
postępowania, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowisko stron oraz
uczestnika postępowania złożone podczas rozprawy, Izba ustaliła i zważyła
co następuje:
W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołujący wskazał w odwołaniu, że opis przedmiotu zamówienia sporządzony przez
Zamawiającego jest nieadekwatny do przedmiotu zamówienia, niejednoznaczny i
wewnętrznie sprzeczny, narusza zasady uczciwej konkurencji a także narusza przepisy
prawa. Opis sporządzony w ten sposób może wprowadzać w błąd i uniemożliwia
Odwołującemu złożenie ważnej oferty. Izba uznała, że wobec tego Odwołujący ma zatem
interes we wniesieniu odwołania. Uniemożliwienie odwołującemu złożenia ważnej oferty
może spowodować również możliwość poniesienia przez niego szkody w postaci utraty
spodziewanych korzyści związanych z ewentualnym zawarciem umowy w sprawie
zamówienia publicznego.
Należy podkreślić, że interes Odwołującego we wniesieniu odwołania wyraża się
również w tym, aby postępowanie o udzielenie zamówienia przeprowadzone zostało zgodnie
z przepisami prawa, a zawarta w jego wyniku umowa nie była zagrożona unieważnieniem.
Pogląd zawarty w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 19 grudnia 2007 roku (sygn. akt
V Ca 2506/07 niepubl.) jest aktualny również w obecnym stanie prawnym. W przywołanym
orzeczeniu sąd stwierdził, że „interes prawny w uzyskaniu zamówienia należy rozumieć w
ten sposób, że wykonawca ma prawo oczekiwać, że sam proces udzielenia zamówienia
będzie odbywał się w sposób prawidłowy i z tego wynika jego interes we wnoszeniu środków
ochrony prawnej”. Pogląd powyższy jest szczególnie aktualny w odniesieniu do wnoszenia
środków ochrony prawnej wobec specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz treści
ogłoszeń. Wnoszenie środków ochrony prawnej wobec treści przywołanych dokumentów
umożliwia eliminowanie uchybień zamawiającego na wczesnym etapie postępowania,
niezasadne jest zatem, przez przeczenie spełnienia przesłanek zawartych w art. 179 ust. 1
ustawy, ograniczanie wykonawcom zainteresowanych zamówieniem prawa do
merytorycznego rozpoznawania podniesionych zarzutów (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
o sygn. akt. KIO 533/10).
Izba postanowiła o dopuszczeniu do postępowania odwoławczego wykonawcy
SOBET, przystępującego po stronie Odwołującego, gdyż w ocenie Izby wykonawca
prawidłowo wypełnił dyspozycję art. 185 ust. 2 ustawy.
Izba postanowiła nie dopuścić do postępowania odwoławczego wykonawcy AMIBUD
przystępującego po stronie Odwołującego, gdyż w ocenie Izby wykonawca nie wypełnił
obowiązku wynikającego z dyspozycji art. 185 ust. 2 ustawy, zgodnie z którą wykonawca
może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od daty
otrzymania kopii odwołania, wskazując stronę do której przystępuje, i interes w uzyskaniu
rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza
się Prezesowi Izby w formie pisemnej lub elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jego
kopię przesyła się zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
W powyższym przepisie ustawy ustawodawca jasno wskazał, że dla skutecznego
przystąpienie do postępowania odwoławczego wymagane jest doręczenie Prezesowi Izby
zgłoszenia w ściśle określonym terminie przystąpienia w formie bądź to pisemnej bądź
elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą
ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Z ustaleń Izby wynika, że przystąpienie do postępowania odwoławczego zostało
nadane przez wykonawcę AMIBUD w placówce operatora publicznego w dniu 21
października 2010 r. a w wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej formie pisemnej
zostało dopiero w dniu 27 października 2010 r. a więc z uchybieniem terminu, który upływał
w dniu 22 października 2010 r. W związku z tym, Izba uznała, że wykonawca AMIBUD nie
przystąpił skutecznie do przedmiotowego postępowania odwoławczego. Izba podkreśla, że
zgodnie z powyższym przepisem dla zachowania terminu na wniesienie przystąpienia
koniecznym jest faktyczne doręczenie przystąpienia Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
w ustawowym terminie. W przepisach ustawy Pzp brak jest bowiem domniemania, że
złożenie przystąpienia w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z
jego wniesieniem do Prezesa Izby.
Skład orzekający Izby stwierdził również, że nie zaistniały przesłanki do odrzucenia
odwołania wskazane w art. 189 ust. 2 ustawy, zatem odwołanie podlegało merytorycznemu
rozpoznaniu.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba, dokonując oceny podniesionych w odwołaniu zarzutów naruszenia w oparciu o
zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stwierdziła, że części potwierdziły się zarzuty
naruszenia art. 29 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 7 ustawy. Izba stwierdziła również, że
Zamawiający opisując przedmiot zamówienia i stawiając przy tym w sposób nieuprawniony
wymóg przedłożenia aprobaty technicznej a także potwierdzenia zgodności z normą naruszył
dyspozycję art. 25 ust. 1 pkt 2 Pzp.
I. Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3 „Sieć kanalizacyjna”
sprecyzował: II.1.3.1. Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ 0 630 mm. Rury kanalizacyjne zgodnie z
normą PN EN 140T-1:1999:
a) o ścianach gładkich i litych;
b) z materiału utwardzonego nie zmiękczonego;
c) klasy SN12, SDR34, SLW 60;
d) uszczelka wargowa zamontowana fabrycznie z pierścieniem naprężnym z PP (w celu
wyeliminowania zjawiska podwijania się uszczelki przy pracach montażowych) oraz
olejoodporna zgodnie z PNEN 681.2 WH;
e) z wydłużonym kielichem winny posiadać dwa paski kontrastowe w przedziale, w którym
winien mieścić się koniec zamontowanej rury kanalizacyjnej (przekroczenie drugiego paska
kontrastowego dyskwalifikuje połączenie wciskowe);
f) ciśnienie robocze minimum 2,0 bar;
g) kształtki z PVC-U klasy SN 12, SDR 34;
h) możliwość minimalnego przykrycia warstwą od 0,6 m;
i) kształtki łączące studnie z rurociągiem w zakresie średnic Ø 160 i Ø 200 winny posiadać
możliwość odchylenie rury w zakresie od 0-11° (kształtki z p rzegubem kulowym);
j) ścianki rur na całym przekroju poprzecznym powinny być wykonane z materiału
o jednakowych właściwościach fizyko - chemicznych (lite);
k) nie dopuszcza się zabudowania rur z rdzeniem spienionym;
l) kształtki i rury w celu zachowania jednorodności systemu powinny pochodzić od jednego
producenta
m) atesty:
• pozytywna opinia GIG na stosowanie na terenach objętych działaniem
szkód górniczych;
• aprobata techniczna Instytutu Techniki Budowlanej.
Bezspornym jest, iż Zamawiający określając wymagania rur i kształtek PCV na
poziomie SN 12 i SDR 34 oparł się na treści normy PN EN 1401-1:1999.
Izba podzieliła w tym zakresie stanowisko i argumentację Odwołującego który, w
oparciu o wzór zawarty (na str. 8) powyższej normy do obliczania SDR w zestawieniu z
zawartą w normie tabelą (str. 14), wywodził, że nie da się osiągnąć zamierzonych wartości
opisanych przez Zamawiającego jednocześnie.
Izba uznała, że zapisy punktu II.1.3.1 litera c) i g) STWiORB w zakresie parametru
SN oraz SDR wskazują, iż zamawiający w powyższych punktach podał dane, które nie są
kompatybilne, ponieważ jak wynika z normy podanej w wyżej wymienionych punktach PN
EN 1401-1:1999 wartości te określono na poziomie do górnej granicy w którym określono SN
8 i SDR 34, SLW 60. Izba opierając się na wyjaśnieniach i dowodach przedłożonych przez
Odwołującego uznała, że podwyższenie wartości SN do 12 spowoduje obniżenie wartości
SDR do przedziału od 29 do 30.
Izba uznała, że przedłożonej na rozprawie „Deklaracji zgodności” wystawionej dla
FUNKE KUNSTSTOFFE GmbH przez Funke Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Kondratowicach
w której wskazano że produkty powyższej firmy posiadają właściwości w zakresie
powyższych parametrów na poziomie SN 8 i SDR 34, nie można przyjąć jako wiarygodnego
dowodu. W ocenie Izby niniejszą deklarację należy uznać za dokumenty prywatny, a więc
mogący jedynie potwierdzać, że określona osoba je wystawiająca ma określone stanowisko
w sprawie.
Oceniając zebrany w przedmiotowej kwestii materiał dowodowy znajdujący się w
dokumentacji postępowania Izba stwierdziła, iż Odwołujący nie udowodnił, że opis
przedmiotu zamówienia w niniejszej kwestii został sporządzony z naruszeniem art. 29 ust. 2
Pzp. Wobec tego, nie sposób opierając się jedynie na podstawie powyższej deklaracji, uznać
że Zamawiający sporządził niniejszy opis „pod firmę Funke”.
Izba ustaliła na rozprawie, iż niesporny jest między stronami fakt, iż że aprobaty
technicznej udziela się dla wyrobu budowlanego, dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy
wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe, odnoszące się do
wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w Polskiej Normie
wyrobu, co wynika z przepisów ustawy o wyrobach budowlanych.
Wobec tego, iż wymagania Zamawiającego dotyczące rur kanalizacyjnych chociażby
w przywoływanym powyżej zarzucie dotyczącym parametrów SN i SDR różnią się istotnie od
właściwości określonych w normie, Izba uznała iż Zamawiający w przedmiotowym przypadku
był uprawniony do żądania przedstawienia aprobaty technicznej Instytutu Techniki
Budowlanej dla tak określonych wyrobów.
II. Rury i kształtki kamionkowe
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3.2 „Rury i kształtki
kamionkowe” określił:
Do sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej należy zastosować rury i kształtki
kamionkowe glazurowane, łączone kielichowo w systemach F i C (fabrycznie zamontowana
uszczelka zapewniająca szczelność połączenia na kielichach), produkowane zgodnie z
normą PN-EN 295 posiadającą aprobatę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych oraz pozytywną opinię GIG - dopuszczenie do
stosowania na terenach objętych działaniem szkód górniczych. Zastosowane rury kamionkowe
glazurowane produkowane zgodnie z normą PN EN – 295:
a) o średnicach nominalnych powinny posiadać następującą wytrzymałość
mechaniczną na zgniatanie:
• DN 150 - 34 kN/m;
• DN 200 - 40 kN/m lub 48 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 250 - 40 kN/m lub 60 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 300 - 48 kN/m lub 72 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 400 - 64 kN/m lub 80 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 500 - 60 kN/m lub 80 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 600 - 57 kN/m lub 96 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
b) kwasoodpomość pH 2-12;
c) wytrzymałość na temperaturę T-10° C (powietrze) +70° C (woda);
d) wodoszczelność połączeń przy ciśnieniu p=2,4 bar;
e) chropowatość ścian k=0,02-0,05;
f) wytrzymałość na ścieranie 0,2 mm;
g) badania zgodności z PN EN 295 potwierdzone winny „być przez instytut posiadający
akredytację do badania rur kamionkowych;
h) aprobata wydana przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów do stosowania w ciągach
komunikacyjnych;
i) dopuszczenie do stosowania na terenach objętych działaniem szkód górniczych wydane
przez — Główny Instytut Górnictwa;
j) fabrycznie zamontowana uszczelka wargowa zapewniająca szczelność połączenia na
kielichach;
k) kształtki do sieci kanalizacyjnej z kamionki powinny spełniać wymagania normy PN-EN
295-1:1999, PN-EN 295-l:1999/A3:2002;
l) rury zastosowane do przecisków: kamionka glazurowana, łączona przy pomocy złącza
ze stali molibdenowej, produkowana zgodnie z normą PN-EN 295-7, posiadająca
aprobatę IBDiM do stosowania w ciągach komunikacyjnych.
W zakresie dopuszczalności żądania aprobat technicznych przez Zamawiającego
Izba w całości podtrzymuje stanowisko i argumentację zawartą w części uzasadnienia
dotyczącej pkt. I Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm.
Istotnym jest, że w zakresie opisu przedmiotu zamówienia zawartego w punkcie
II.1.3.2 STWiORB dotyczącego rur i kształtek kamionkowych Zamawiający określił
wymagania przewyższające wymogi określone w normie PN – EN 295. Za przykład może
posłużyć wymaganie w zakresie wodoszczelności, gdzie w normie określono
wodoszczelność na poziomie p=0,5 bar, natomiast w opisie wymagano ciśnienia p=2,4 bar.
Wobec tego należy przyznać słuszność wymagań Zamawiającego, który był uprawniony do
aprobaty wydanej przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów do stosowania w ciągach
komunikacyjnych
Jednocześnie biorąc pod uwagę, że w pkt II.1.3.2 lit l) Zamawiający opisując rury do
przecisków powołał się na inna normę (tj. PN-EN 295-7) niż w części ogólnej dotyczącej rur i
kształtek kamionkowych (tj. PN EN 295) nie ustalając przy tym właściwości użytkowe tychże
rur w sposób istotny różniących się od właściwości określonych w przywołanej normie, Izba
potwierdziła, iż żądanie w takim przypadku aprobaty Instytut Badawczy Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych jest żądaniem nieuprawnionym i naruszającym
dyspozycję art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy, który stanowi, że w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. W opinii Izby wymaganego
przez Zamawiającego dokumentu aprobaty IBDM dla rur do przecisków nie można uznać za
dokument, który jest niezbędny dla przeprowadzenia przedmiotowego postępowania.
Izba nie zgodziła się ze stanowiskiem Zamawiającego wyrażonym w odpowiedzi na
odwołanie, iż z uwagi na fakt, że rury stanowią kluczowy element budowanego systemu
kanalizacji, w celu zapewnienia ich najwyższej jakości Zamawiający dodatkowo żądał
potwierdzenia zgodności proponowanych do użycia rur z Polską Normą przez niezależny
instytut posiadający stosowne akredytacje. Izba uznała takie żądanie Zamawiającego za
nadmierne i bezzasadne. Argumentacja Izby w kwestii niniejszego zarzutu jest tożsama z
argumentacją zawartą we wcześniejszej części uzasadnienia dotyczącej możliwości żądania
aprobaty technicznej.
III. Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø300 do Ø2000 mm
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale III.1.3.3. Studnie kanalizacyjne z
tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 do Ø 2000 mm wskazał:
Studnie monolityczne z tworzyw sztucznych, o gładkiej powierzchni wewnętrznej i
karbowanej z zewnątrz, o sztywności obwodowej 8 kN/m przystosowane do bezpośredniego
połączenia z rurami kanalizacyjnymi:
a) wykonanymi z kamionki dla kanalizacji sanitarnej;
b) wykonanymi PVC dla kanalizacji deszczowej;
bez zastosowania dodatkowych elementów pośrednich w całym zakresie stosowanych średnic.
Studnie monolityczne powinny posiadać:
a) dopuszczenie do stosowania w sieciach kanalizacyjnych: aprobata techniczna COBRTI
Instal;
b) dopuszczenie do stosowania w pasie drogowym: aprobata techniczna IBDiM;
c) pozytywna opinia w sprawie możliwości stosowania na terenach objętych działaniem
szkód górniczych wydana przez GIG.
Dla studni włazowych o średnicy DN 1000 mm i większych wymagane są powlekane
tworzywem sztucznym stopnie złazowe stalowe lub żeliwne zgodne z normą PN-EN
13101:2005.
Dla studni narażonych na obciążenia dynamiczne wymagane zwieńczenie w postaci
pierścienia odciążającego i płyty pokrywowej adekwatnie do obciążenia (np. pod właz klasy
D400). Niedopuszczenie jest przenoszenie obciążeń pionowych na studnie.
Dla studni DN300-DN400 możliwe po uzgodnieniu z Zamawiającym zastosowanie
zwieńczeń w postaci uszczelek i teleskopu z włazem (wpustem) o odpowiedniej wytrzymałości.
Izba odnosząc się do nieprawidłowego sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w
zakresie studni kanalizacyjnych z tworzywa sztucznego monolitycznego nie dopatrzyła się
znamion zarzucanego przez Odwołującego naruszenia przepisów Pzp.
Izba dała wiarę twierdzeniom Zamawiającego, który w odpowiedzi na odwołanie
wyjaśnił, że karbowanie zewnętrznej powierzchni rury trzonowej studni stanowi dodatkowy,
obok komory dociążającej, bardzo pewny sposób umocowania studni w gruncie, wielokrotnie
- w stosunku do studni o ściance gładkiej - zwiększający współczynnik tarcia, czyli siłę z jaką
studnia związana jest z gruntem. Jednoczesne zwiększenie sztywności obwodowej studni z
SN 4 do SN 8 podnosi wytrzymałość na działanie sił wpływających niszcząco na system
rurociągów i studni, a spowodowanych dynamicznymi zmianami zachodzącymi w gruncie
(np.: obciążenie ruchem, mróz, deformacje górnicze).
Wobec tego należy uznać, że zapis informujący o przystosowaniu studni do
bezpośredniego połączenia z rurami wykonanymi z PVC i kamionki bez zastosowania
jakichkolwiek kształtek przejściowych winna być dla Odwołującego jako profesjonalisty
całkowicie jasna, czytelna i nie wymagająca jakichkolwiek dodatkowych rysunków.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie w zakresie powyższego zarzutu ponosił
także, że studnie kanalizacyjne standardowo produkowane są z króćcami przyłączeniowymi
dla tworzyw sztucznych (PVC, PE, PP, itp.). Przyłączenie rur wykonanych z materiałów
tradycyjnych (kamionka, beton) wymaga użycia produkowanych z PVC kształtek
przejściowych lub kosztownych złączek. W opisywanej sytuacji system składałby się z trzech
materiałów, tj. studnia - tworzywo sztuczne (PE, PP), rurociąg - kamionka, kształtka
przejściowa - PVC lub stal nierdzewna.
Izba w przedmiotowej sytuacji potwierdziła słuszność dążenia Zamawiającego do
ujednolicenia i technicznego uproszczenia systemu ze względu na fakt, iż możliwym jest
wykonanie studni umożliwiających bezpośrednie włączenie przewodu kamionkowego do
studni z tworzywa i eliminację złączek.
IV. Studnie kanalizacyjne z polimerobetonu
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3.4. Studnie kanalizacyjne z
polimerobetonu postawił m.in. następujące wymagania. Studnie polimerobetonowe -
wymagania dla studni:
a) polimerobeton jako materiał powstały w wyniku połączenia kruszywa o różnym
uziarnieniu (mączka, piasek, żwir) żywicą poliestrową, która stanowi 10-12%
mieszanki;
b) produkowany poprzez napełnienie stalowych form masą polimerobetonu,
zawibrowanie - a następnie po utwardzeniu chemicznym, rozformowanie i poddaniu
obróbce termicznej;
c) kompatybilność dobranych elementów;
d) studnie zabudowane w drogach zabezpieczone przed naciskiem mchu ulicznego
(rozwiązania sprawdzone i dopuszczone do stosowania w branży drogowej);
e) studnia powinna umożliwiać bezpośrednie połączenie z systemem rur
kamionkowych bez zastosowania jakichkolwiek kształtek przejściowych;
f) studnie kanalizacyjne rewizyjne i włazowe muszą być wykonane zgodnie z normą
PN-EN 14636-2 - Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do
bezciśnieniowej kanalizacji deszczowej i sanitarnej — Polimerobeton (PRC) — Część 2:
Studzienki inspekcyjne i włazowe
g) pozytywna opinia o dopuszczeniu do stosowania na terenach objętych działaniem
szkód górniczych wydane przez Główny Instytut Górnictwa;
h) właściwości studni wykonanych z polimerobetonu:
• odporność chemiczna (pH w zakresie od 1-10);
• odporność termiczna (dopuszcza się stały kontakt z temperaturą ścieków do 80°C);
• nie wymagają konserwacji;
• gładkie i nie zawierające por powierzchnie;
• całkowita szczelność i nienasiąkliwość;
• kineta wykonana z polimerobetonu;
i) śruby do mocowania stopni włazowych winny być wykonane ze stali nierdzewnej i
smarowane smarem wysokotemperaturowym na bazie miedzi odpornym na działanie wody,
zasad i kwasów, nie tracących swoich właściwości w temperaturze od -40°C do +1200°C.
Kolejno, Izba rozpoznała zarzut niejednoznacznego i uniemożliwiającego zachowanie
uczciwej konkurencji sformułowania opisu przedmiotu zamówienia w odniesieniu do studni
kanalizacyjny z polimerobetonu i stwierdziła, że potwierdził się jedynie zarzut naruszenia art.
29 ust. 2 ustawy.
Izba stwierdziła, iż w powyższej kwestii gołosłowny jest zarzut Odwołującego w
zakresie niejednoznacznego opisu przedmiotu zamówienia naruszającego art. 29 ust. 1 Pzp
sformułowany w odwołaniu.
Izba stwierdziła, że skoro wymagania dla studni polimerobetonowych zawarte w pkt.
II. 1.3.4 a) i b) STWiORB są jedynie powtórzeniem parametrów normy i zostały zapisane w
celu dokładnego doprecyzowania zastosowanej mieszanki polimerobetonowej, definiującej
materiał jako mieszaninę kruszyw i żywic sztucznych bez użycia cementu, który ulega
korozji, to nie stoją one w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa i nie utrudniają
wykonawcom udziału w postępowaniu.
W zakresie wymagania odnośnie odporności chemicznej studni kanalizacyjnych
Izba dała wiarę wyjaśnieniom Zamawiającego, który twierdził, że ww. wymogi wynikają z
normy PN EN 14636-2 ale również z faktu, że na przestrzeni planowanego czasookresu
eksploatacji budowanego systemu kanalizacji, możliwym i prawdopodobnym jest,
występowanie ścieków wprowadzanych do kanalizacji o skrajnych wartościach odczynu
(innych niż pH 5 - 9). Odwoływał się do treści rozporządzenia Rady Ministrów z 19.05.1999
r. w sprawie warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych stanowiących
mienie komunalne, które określa dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń w ściekach
przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych w zakresie odczynu pH 6-9,5
oraz 8-10 (dla ścieków zawierających cyjanki i siarczki).
Następnie Izba odniosła się do zarzutu opisu przedmiotu zamówienia w sposób
sprzeczny z art. 29 ust. 2 Pzp i utrudniający uczciwą konkurencję potwierdzając w oparciu o
zebrany w sprawie materiał dowodowy, potwierdzając jego zasadność.
W celu potwierdzenia nadmiernych wymagań Zamawiającego w zakresie studni
kanalizacyjnych z polimerobetonu utrudniających konkurencję pomiędzy wykonawcami
Odwołujący przedłożył na rozprawie na tą okoliczność zapytania skierowane do sześciu
wykonawców mające w celu badania rynku w tym zakresie. Odpowiedzi poszczególnych firm
były negatywne z czego Odwołujący wywodził, iż jest tylko jeden wykonawca spełniający
powyższy wymóg. Fakt ten został potwierdzony przez pełnomocnika Zamawiającego na
rozprawie, który na pytanie Przewodniczącej - czy z jego wiedzy wynika, że istnieje inny
podmiot oprócz wskazanego przez Odwołującego, który mógłby spełnić wymagania w
zakresie studni kanalizacyjnych z polimerobetonu - wskazał, iż z jego wiedzy nie wynika aby
istniał taki podmiot.
Ponadto Odwołujący podnosił, czemu nie zaprzeczył Zamawiający, że projekt
techniczny przewidywał studnie żelbetowe, dopiero Zamawiający na etapie opisu przedmiotu
zamówienia podwyższył wymagania dotyczące studni w ten sposób, iż zamienił je na
polimerobetonowe.
Izba uznała za niewystarczającą w niniejszym zakresie argumentację
Zamawiającego, który stwierdził, że w podwyższył jakość materiałów w celu osiągnięcia
właściwego efektu, a tak skonstruowany opis przedmiotu zamówienia nie miał na celu
ograniczenia konkurencji.
Wskazać należy, że zgodnie z ustaloną linią orzeczniczą Izby, określenie przedmiotu
zamówienia jest nie tylko obowiązkiem, ale i uprawnieniem Zamawiającego, który ma prawo
wziąć w tym zakresie pod uwagę swoje uzasadnione potrzeby. Jednak wymagania
Zamawiającego muszą być adekwatne do przedmiotu zamówienia - ani zbyt wysokie, gdyż
mogłyby utrudniać uczciwą konkurencję, ani zbyt niskie, gdyż przez selekcję przeszliby
wykonawcy niezdolni do realizacji zamówienia (wyrok KIO z dnia 17 lipca 2009 r. o sygn. akt
KIO/UZP 857/09). Wskazać należy, że opisanie przedmiotu zamówienia w sposób
obiektywny, z zachowaniem zasad ustawowych, nie jest jednoznaczne z koniecznością
zapewnienia możliwości realizacji zamówienia wszystkim podmiotom działającym na rynku w
danej branży.
Jednakże, dyspozycją art. 29 ust. 2 ustawy ustawodawca wprowadził zakaz
opisywania przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Taka konstrukcja niniejszego zapisu służy realizacji zasady uczciwej konkurencji, a co za
tym idzie zasady równego dostępu do zamówienia, wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy. Izba
podkreśla, że nie można mówić o zachowaniu zasady uczciwej konkurencji w sytuacji, gdy
przedmiot zamówienia określony jest w sposób wskazujący na produkt określonego
wykonawcy, przy czym produkt ten nie musi być nazwany przez Zamawiającego, wystarczy,
że wymogi i parametry dla przedmiotu zamówienia określone są tak, że aby je spełnić
oferent musi dostarczyć produkt konkretnego wykonawcy.
Izba stwierdziła, że z taką sytuacją mamy odczynia w przedmiotowym postępowaniu,
ponieważ Zamawiający opisując przedmiot zamówienia podwyższył wymagania
przedmiotowe w zakresie zamawianych materiałów w taki sposób, że spełniają je jedynie
studnie polimerobetonowe produkowane przez firmę POLICRETE. W konsekwencji
rygorystyczne i nieuzasadnione wymagania ustalone przez Zamawiającego eliminują
materiały, które może oferować przez Odwołującego. Wobec tego Izba uznała, że zostały
one określone przez Zamawiającego w sposób nieuprawiony i wskazujący na konkretnego
producenta, tym samym naruszają zasadę uczciwej konkurencji w postępowaniu wyrażoną
w art. 29 ust. 2 Pzp.
V. Wymóg posiadania pozytywnej opinii w sprawie możliwości stosowania na terenach
objętych szkód górniczych wydanej przez Główny Instytut Górniczy
Po zbadaniu zasadności zarzutów Odwołującego w odniesieniu do postawionego
przez Zamawiającego wymogu posiadania dla poszczególnych materiałów tak jak: rury i
kształtki PCV od Ø 160 do Ø 630 mm, rury i kształtki kamionkowe, studnie kanalizacyjne z
tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 do Ø 2000 mm, pozytywnej opinii w sprawie
możliwości stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydanej przez Główny
Instytut Górniczy, Izba potwierdziła zasadność ustanowienia przedmiotowego wymagania.
Izba stwierdziła, że istotne jest, iż obszar realizacji zadania objętego niniejszym
postępowaniem przetargowym znajduje się na terenie wydobywczym KWK „Bolesław
Śmiały” w Łaziskach Górnych.
Odwołujący na okoliczność braku występowania szkód górniczych i niezasadności
postawionego wymogu na rozprawie przedłożył:
1) pismo z dnia 26 marca 2008 r. z Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach
skierowane do Urzędu Miasta w Mikołowie w którym wskazano, że rozpoznanie
sytuacji geologiczno-górniczej wykazało, że w przedmiotowym rejonie wpływy po
dokonanej eksploatacji wygasły, a dalszej eksploatacji, która swoimi wpływami
mogłaby objąć projektowaną inwestycję nie projektuje się.
2) Zapytanie w zakresie występowania szkód górniczych REMETKOR z dnia 20
października 2010 r. wraz z odpowiedzią Okręgowego Urzędu Górniczego w
Gliwicach z dnia 26 października w której wskazano, że Urząd posiada w zakresie
przedmiotowego pisma informacje o środowisku i jego ochronie, wyłącznie w okresie
do 31 grudnia 2012 r. Wobec tego brak jest możliwości udzielenia pełnej informacji o
przewidywanych wpływach projektowanej docelowo eksploatacji górniczej. W
związku z powyższym Urząd zalecał o zwrócenie się z prośbą do poszczególnych
oddziałów Kompanii Węglowej S.A., w tym do KWK „Bolesław Śmiały” w Łaziskach
Górnych.
Fakt, iż obecnie obszar realizacji zadania nie jest objęty oddziaływaniem górniczym,
na co wskazywał Odwołujący przedkładając ww. pisma na rozprawie, nie wyklucza w opinii
Izby, wznowienia w przyszłości eksploatacji i występowania szkód górniczych. Za
prawidłowe należy uznać działania Zamawiającego, który wziął pod uwagę okoliczność
występowania na terenie objętym przedmiotem zamówienia kopalni i przewidział zagrożenia
z tego wynikające, m. in. takie, iż wskutek eksploatacji złóż węgla kamiennego, zarówno
obecnej jak i już zaniechanej, teren ten może charakteryzować się znaczna niestabilność
gruntu.
Izba dała wiarę wyjaśnieniom Zamawiającego z których wynikało, że powstałe puste
przestrzenie w górotworze mogą powodować powodują przesunięcia mas skalnych, które w
mniejszym lub większym stopniu oddziałują na powierzchnię ziemi. Ponadto mogą
występować skutki pośrednie, które sięgają dość daleko poza teren właściwej eksploatacji
górniczej, a mogą być spowodowane wstrząsami górniczymi o znacznej sile oraz zmianą
stosunków wodnych wskutek spływu wód do kopalni, naruszenia warstw kurzawkowych
(osiadanie gruntu), itp. Dodatkowo Zamawiający podnosił, że na tym terenie istnieje wiele
znanych oraz niezinwentaryzowanych pozostałości po dokonanych eksploatacjach z XIX i
XX wieku, są to: dawne biedaszyby, wychodnie (częściowo zasypane chodniki, które z
podziemi prowadzą na powierzchnię), zapadliska, sztolnie.
Wobec tego Izba uznała za uzasadnione i uprawnione sformułowanie przez
Zamawiającego wymagania pozytywnej opinii w sprawie możliwości stosowania na terenach
objętych działaniem szkód górniczych, wydanej przez Główny Instytut Górnictwa dla
instalowanych materiałów.
Konkludując, analiza wskazanych powyżej postanowień siwz wskazuje, iż
zamawiający naruszył art. 29 ust. 1 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp, bowiem sformułował
wymagania specyfikacji w sposób nieuprawniony i utrudniający uczciwą konkurencję w
przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia a także art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy
poprzez żądanie dokumentów potwierdzających, że oferowane roboty budowlane spełniają
wymagania określone przez Zamawiającego, które nie były niezbędne do przeprowadzenia
przedmiotowego postępowania.
W konsekwencji Izba nakazuje Zamawiającemu modyfikację postanowień siwz w
zakresie STWiORB II.1.3.1 Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 lit c) i g) w ten sposób aby
parametry w zakresie SN i SDR były wzajemnie kompatybilne a także zgodne z normą PN EN
1401-1:1999 bez względu na fakt na jakim poziomie zostaną określone. Izba zwraca uwagę,
że jeżeli Zamawiający zdecyduje się obniżyć ww. parametry do granicy wskazanej w
przywołanej normie to wówczas winien zrezygnować z żądania aprobaty technicznej Instytutu
Techniki Budowlanej sformułowanego w oparciu o tenże parametr.
Odnosząc się do zapisów specyfikacji w zakresie STWiORB II.1.3.2 lit. l) Izba
nakazuje ich zmianę poprzez wskazanie dla rur zastosowanych do przecisków parametrów
przewyższających normę PN-EN 295-7, natomiast w przeciwnym przypadku wykreślenie z ww.
punktu żądania posiadania dla ww. rur aprobaty Instytutu Badania Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych. Ponadto, w zakresie dotyczącym rur kamionkowych
Izba nakazuje wykreślenie żądania dotyczącego badania zgodności z PN EN 295
potwierdzonego przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych.
Izba potwierdziła także, iż wymagania sformułowane w siwz w stosunku do studni
kanalizacyjnych z polimerobetonu zostały określone przez Zamawiającego w sposób
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia oraz naruszający zasadę uczciwej konkurencji.
Wobec czego Izba nakazuje zmianę postanowień STWiORB w taki sposób, aby nie
eliminowały występowania zjawiska konkurencji i nie wskazywały na konkretnego
wykonawcę, w tym przypadku na firmę POLYCRETE.
Izba potwierdza, że naruszenie ww. przepisów może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania. Wobec tego Izba nakazała w powyższym zakresie zmianę postanowień
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 192 ust.
2 ustawy, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, oraz w
oparciu o przepisy § 1 ust. 2 pkt 2, § 3, § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty związane wynagrodzeniem pełnomocnika
Odwołującego w kwocie 3.600 zł na postawie przedłożonego rachunku.
Przewodniczący:
………………………………
WYROK
z dnia 2 listopada 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Rzońca
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza
188 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Zakład Inżynierii Miejskiej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4
przy udziale Sobet Spółka Akcyjna, 49-305 Brzeg, ul. Starobrzeska 67 zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu zmianę postanowień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia.
2. Kosztami postępowania obciąża Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości 20 000 zł
00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczony przez
REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza 188,
2) dokonać wpłaty kwoty 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) przez Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z
ograniczoną ospowiedzialnością, 43-190 Mikołów, ul. Kolejowa 4 na rzecz
REMETKOR Tadeusz Sergiel, 41-219 Sosnowiec, ul. Lenartowicza 188
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz zastępstwa procesowego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący:
………………………………
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zakład Inżynierii Miejskiej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w Mikołowie - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w ramach
przedsięwzięcia „Zapewnienie prawidłowej gospodarki wodno - ściekowej miasta Mikołów" w
zakresie obejmującym budowę kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej oraz
przebudowę sieci wodociągowej w zlewni dzielnicy Nowy Świat i zlewni ul. Rybnickiej, wraz z
odtworzeniem nawierzchni i uzyskaniem decyzji pozwolenia na użytkowanie. Postępowanie
prowadzone jest w trybie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „Pzp”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto dnia 8 października 2010 r.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z
dnia 8 października 2010 r. pod numerem 2010/S 196-299698. Szacunkowa wartość
zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia (dalej: „siwz” lub
„specyfikacja”) została opublikowana na stronie internetowej Zamawiającego w tej samej dacie.
W dniu 18 października 2010 r. REMETKOR Tadeusz Sergiel, ul. Lenartowicza 188,
41-219 Sosnowiec (dalej: „Odwołujący” lub „REMETKOR”) wniósł odwołanie (wpływ
bezpośredni do Prezesa Izby potwierdzony prezentatą). W tej samej dacie Odwołujący, w
formie faksu, przekazał kopię odwołania Zamawiającemu.
Odwołujący zarzucał czynnościom Zamawiającego naruszenie:
1. art. 29 - 31 Pzp poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób
„wygórowany", niejednoznaczny i który utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji
oraz pozostaje w sprzeczności z przepisami ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 881 ze zm.), zwana dalej:
„ustawą o wyrobach budowlanych” oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia
2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji
projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz
programu funkcjonalno-użytkowego,
2. art. 7 poprzez naruszenie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców oraz innych przepisów wskazanych w odwołaniu i jego uzasadnieniu.
REMETKOR wnosił o zmianę postanowień specyfikacji w zakresie Specyfikacji
Technicznej Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (dalej: STWiORB) w części A poprzez:
1) usuniecie sprzeczności, o której mowa w punkcie II.1.3 Sieć kanalizacyjna, 11.1.3.1
Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW STWiORB cz. A;
2) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane dla których istnieje Polska Norma i
przy użyciu których mają być wykonane roboty budowlane, posiadały także aprobatę
techniczną;
3) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane dla których istnieje Polska Norma i
przy użyciu których mają być wykonane roboty budowlane w zakresie zgodności z
normą PN EN 295, były dodatkowo potwierdzone przez instytut posiadający
akredytację do badania rur kamionkowych,
4) usunięcie wymagania, aby materiały budowlane przy użyciu których mają być
wykonane roboty budowlane, posiadały pozytywną opinię w sprawie możliwości
stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydaną przez Główny Instytut
Górnictwa;
5) zmianę wymagań dla materiałów budowlanych, które mogą zostać pozyskane tylko
od jednego dostawy i dopuszczenie w tym zakresie rozwiązań równoważnych;
6) jednoznacznego i umożliwiającego zachowanie uczciwej konkurencji sformułowania
opisu przedmiotu zamówienia dla studni kanalizacyjnych z tworzywa sztucznego
monolityczne od (Ø 300 do Ø 2000);
7) jednoznacznego i umożliwiającego zachowanie uczciwej konkurencji sformułowania
opisu przedmiotu zamówienia dla studni kanalizacyjnych z polimerobetonu.
W uzasadnieniu Odwołujący podnosił:
I. STWiORB II.1.3.1 Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm.
1. W punkcie II.1.3 Sieć kanalizacyjna, 11.1.3.1 Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW
STWiORB części A, Zamawiający wymagał, aby rury i kształtki klasy SN 12 SDR 34
SLW 60 posiadały jednocześnie końce z wydłużonym kielichem, posiadającym dwa
paski kontrastowe w przedziale, w którym winien mieścić się koniec zamontowanej
rury kanalizacyjnej. Należy jednak zwrócić uwagę, iż zapis taki jest wewnętrznie
sprzeczny, gdyż klasa SN 12 SDR 34 SLW 60 produkowana jest wyłącznie jako
bezkielichowa. Ponadto Zamawiający wskazał, iż rury kanalizacyjne wykorzystywane
do wykonywania zamówienia, powinny być objęte jest normą PN-EN 1401-1:1999.
2. Jednocześnie w punkcie II.1.3.1 Rury i kształtki PCV Ø 160-630 mm STW podpunkt
m) „atesty", przewiduje konieczność wykazania dla tych materiałów aprobaty
technicznej Instytutu Techniki Budowlanej. W opinii Odwołującego, jeśli dany wyrób
spełnia wymagania Polskich Norm, nie musi posiadać aprobaty technicznej. Wątpliwości,
co do powyższego nie pozostawia piśmiennictwo w tym zakresie: „Przez aprobatę
techniczną rozumie się pozytywną ocenę techniczną przydatności wyrobu
budowlanego do zamierzonego stosowania, uzależnioną od spełnienia wymagań
podstawowych przez obiekty budowlane, w których wyrób budowlany jest stosowany
(art. 2 pkt 2 ustawy o wyrobach budowlanych). Są one udzielane tym wyrobom, dla
których nie ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobom, których właściwości
użytkowe, odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od
właściwości określonej w Polskiej Normie wyrobu objętego mandatem udzielonym
przez Komisję Europejską na opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych
do europejskich aprobat technicznych oraz wykazem wyrobów budowlanych
nieobjętych wspomnianymi mandatami Komisji Europejskiej, dla których możliwe jest
ustanowienie aprobaty technicznej na wniosek jednostki organizacyjnej upoważnionej
do wydawania aprobat technicznych, a określonym przez Ministra Budownictwa w
rozporządzeniu wydanym na podstawie delegacji zawartej w art. 9 ust. 7 ww. ustawy.
3. REMETKOR podnosił, iż wymagania techniczne w zakresie rur i kształtek PCV Ø 160-
630 mm STW, wskazują bezpośrednio konieczność wykorzystania materiałów
produkowanych przez firmę Funke Niemcy. W szczególności dotyczy to opisów
technicznych, zawartych w punktach d), e) oraz i).
II. STWiORB II.1.3.2 Rury i kształtki kamionkowe
W pkt. II.1.3.2 „Rury i kształtki kamionkowe”, Zamawiający wymagał, aby rury
kamionkowe glazurowane, produkowane zgodnie z normą PN-EN 295, posiadały również
aprobatę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów (dalej: „IBDiM). Jak zostało to
wykazane wyżej, wyroby produkowane zgodnie z Normą Polską, nie mogą jednocześnie
uzyskać aprobaty technicznej. Wymóg ten jest zatem bezzasadny niemożliwy do spełnienia.
W podpunkcie g), Zamawiający wymaga natomiast, aby badania zgodności PN EN 295,
potwierdzone były przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych.
Odwołujący zwraca uwagę, iż rury wyprodukowane zgodnie z PN EN 295 nie muszą mieć
potwierdzeń przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych, a
dokumentem wystarczającym jest atest techniczny producenta wyrobu.
III. STWiORB II.1.3.3 Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø
300 do Ø 2000
W opinii Odwołującego kryterium studni o gładkiej powierzchni wewnętrznej i
karbowanej z zewnątrz oraz sztywność obwodowa SN 8 kN/m nie ma żadnego uzasadnienia
technicznego. Trzon studni i górna jej część może być wykonana w zależności od producenta
studni z rury o litej ściance z rury strukturalnej lub z rury karbowanej. Istotną częścią studni
jest dolna jej część tzw. kineta, która ma wyprofilowane dno aby zapewnić bezzakłóceniowy
transport ścieków. Trzon studni czyli górna jej część ma tylko zapewnić dostęp do kinety na
wypadek czyszczenia koryt kinety. Celem zapewnienia trwałego posadowienia studni w
terenach z wodami gruntowymi należy pod kinetą dobudować komorę dociążającą
zabezpieczającą przed wyporem studni przez grunt. Trzon studni i materiał z jakiego jest
wykonany nie może być kryterium wyboru producenta. Kryterium sztywności SN 8 kN/m nie
ma żadnego uzasadnienia technicznego. Odwołujący wyjaśniał, że wystarczająca dla studni
tworzywowych jest sztywność SN 4 kN/m, która pozwala do zabudowy studni na głębokość
do 10 mb. Według projektu technicznego nie istnieją studnie montowane w gruncie poniżej
10 mb. W opisie użyto zapisu studnie monolityczne przystosowane do bezpośredniego
połączenia z rurami kanalizacyjnymi wykonanymi z PVC i kamionki. Taki opis nie może być
kryterium dopuszczającym producentów studni tworzywowych. Odwołujący wskazywał, że.
Dokumentacja Techniczna-Projekt nie obrazuje na rysunku ani nie opisuje w treści
bezpośredniego połączenia rur PCV lub kamionki ze studnią kanalizacyjną wykonana z
tworzywa sztucznego.
IV. STWiORB II.1.3.4 Studnie kanalizacyjne z polimerobetonu
Zdaniem Odwołującego wymagania wg punktu a) i b) nie mogą być kryterium
kwalifikującym, gdyż każdy producent ma indywidualne technologie i receptury, które są
tajemnicą producenta. Producent dając atest jest gwarantem parametrów i wymogów jakie
stawia norma PN EN 14636-2. Odwołujący podnosił, że nie można stawiać kryterium
kwalifikującego wg punktu h) gdyż norma PN EN 14636-2 stanowi, że studnie
polimerobetonowe mają odporność chemiczną w granicach pH 7± 2 co oznacza, iż
studzienki mają przyjmować ścieki o odczynie od 5-9 pH. Odwołujący wskazywał, że
mając na uwadze powyższe zarzuty, należy dodać, iż zgodnie z poglądem doktryny i
przywołanym niżej orzecznictwem KIO, obowiązkiem Wykonawcy w postępowaniu
odwoławczym dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia jest uprawdopodobnienie, iż
wymagania Zamawiającego mogą utrudniać uczciwą konkurencję.
V. Wymóg pozytywnej opinii Głównego Instytutu Górniczego dla poszczególnych
materiałów.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający wymagał dla poszczególnych materiałów (tak
na przykład rury i kształtki PCV ( Ø 160-630 mm STW, II. 1.3.2 Rury i kształtki kamionkowe,
II 1.3.3 Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 - Ø 2000 mm
oraz inne materiały wymienione w STWiORB) pozytywnej opinii w sprawie możliwości
stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydaną przez Główny Instytut Górnictwa
(dalej: „GIG”). Biorąc pod uwagę fakt, iż z projektu budowlanego jednoznacznie wynika, że
roboty mają być realizowane poza obszarem szkód górniczych i nie są narażone na
oddziaływanie górnicze, wymaganie takie, zdaniem Odwołującego, jest nieadekwatne do
przedmiotu zamówienia.
W dniu 19 października 2010 r. Zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania
przez wykonawcę REMETKOR.
W dniu 22 października 2010 r. bezpośrednio do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w formie pisemnej (prezentata: wpływ bezpośredni z datą 22.10.2010 r.)
wniesiono przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego przez
wykonawcę SOBET Spółka Akcyjna, ul. Starobrzeska 67, 49-305 Brzeg (dalej:
„Przystępujący” lub „Sobet”). Na rozprawie strony potwierdziły, iż w dniu 22 października
otrzymały kopię przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego
wykonawcy SOBET.
W dniu 27 października 2010 r. bezpośrednio do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w formie pisemnej (koperta z datą nadania w placówce operatora publicznego
– 21.10.2010 r., prezentata - wpływ bezpośredni z datą 27.10.2010 r.) wniesiono
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo wielobranżowe AMIBUD, ul. Daleka 5, 41-908 Bytom (dalej: „AMIBUD”).
Na rozprawie strony stwierdziły, iż w dniu 22 października otrzymały kopię przystąpienia do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego wykonawcy AMIBUD.
Na rozprawie w dniu 28 października 2010 r. Zamawiający przedłożył odpowiedź na
odwołanie, której kopię przekazano Odwołującemu oraz Przystępującemu.
Uwzględniając załączoną do akt sprawy dokumentację przedmiotowego
postępowania, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowisko stron oraz
uczestnika postępowania złożone podczas rozprawy, Izba ustaliła i zważyła
co następuje:
W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1 Pzp.
Odwołujący wskazał w odwołaniu, że opis przedmiotu zamówienia sporządzony przez
Zamawiającego jest nieadekwatny do przedmiotu zamówienia, niejednoznaczny i
wewnętrznie sprzeczny, narusza zasady uczciwej konkurencji a także narusza przepisy
prawa. Opis sporządzony w ten sposób może wprowadzać w błąd i uniemożliwia
Odwołującemu złożenie ważnej oferty. Izba uznała, że wobec tego Odwołujący ma zatem
interes we wniesieniu odwołania. Uniemożliwienie odwołującemu złożenia ważnej oferty
może spowodować również możliwość poniesienia przez niego szkody w postaci utraty
spodziewanych korzyści związanych z ewentualnym zawarciem umowy w sprawie
zamówienia publicznego.
Należy podkreślić, że interes Odwołującego we wniesieniu odwołania wyraża się
również w tym, aby postępowanie o udzielenie zamówienia przeprowadzone zostało zgodnie
z przepisami prawa, a zawarta w jego wyniku umowa nie była zagrożona unieważnieniem.
Pogląd zawarty w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 19 grudnia 2007 roku (sygn. akt
V Ca 2506/07 niepubl.) jest aktualny również w obecnym stanie prawnym. W przywołanym
orzeczeniu sąd stwierdził, że „interes prawny w uzyskaniu zamówienia należy rozumieć w
ten sposób, że wykonawca ma prawo oczekiwać, że sam proces udzielenia zamówienia
będzie odbywał się w sposób prawidłowy i z tego wynika jego interes we wnoszeniu środków
ochrony prawnej”. Pogląd powyższy jest szczególnie aktualny w odniesieniu do wnoszenia
środków ochrony prawnej wobec specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz treści
ogłoszeń. Wnoszenie środków ochrony prawnej wobec treści przywołanych dokumentów
umożliwia eliminowanie uchybień zamawiającego na wczesnym etapie postępowania,
niezasadne jest zatem, przez przeczenie spełnienia przesłanek zawartych w art. 179 ust. 1
ustawy, ograniczanie wykonawcom zainteresowanych zamówieniem prawa do
merytorycznego rozpoznawania podniesionych zarzutów (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
o sygn. akt. KIO 533/10).
Izba postanowiła o dopuszczeniu do postępowania odwoławczego wykonawcy
SOBET, przystępującego po stronie Odwołującego, gdyż w ocenie Izby wykonawca
prawidłowo wypełnił dyspozycję art. 185 ust. 2 ustawy.
Izba postanowiła nie dopuścić do postępowania odwoławczego wykonawcy AMIBUD
przystępującego po stronie Odwołującego, gdyż w ocenie Izby wykonawca nie wypełnił
obowiązku wynikającego z dyspozycji art. 185 ust. 2 ustawy, zgodnie z którą wykonawca
może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od daty
otrzymania kopii odwołania, wskazując stronę do której przystępuje, i interes w uzyskaniu
rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza
się Prezesowi Izby w formie pisemnej lub elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jego
kopię przesyła się zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
W powyższym przepisie ustawy ustawodawca jasno wskazał, że dla skutecznego
przystąpienie do postępowania odwoławczego wymagane jest doręczenie Prezesowi Izby
zgłoszenia w ściśle określonym terminie przystąpienia w formie bądź to pisemnej bądź
elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą
ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Z ustaleń Izby wynika, że przystąpienie do postępowania odwoławczego zostało
nadane przez wykonawcę AMIBUD w placówce operatora publicznego w dniu 21
października 2010 r. a w wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej formie pisemnej
zostało dopiero w dniu 27 października 2010 r. a więc z uchybieniem terminu, który upływał
w dniu 22 października 2010 r. W związku z tym, Izba uznała, że wykonawca AMIBUD nie
przystąpił skutecznie do przedmiotowego postępowania odwoławczego. Izba podkreśla, że
zgodnie z powyższym przepisem dla zachowania terminu na wniesienie przystąpienia
koniecznym jest faktyczne doręczenie przystąpienia Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
w ustawowym terminie. W przepisach ustawy Pzp brak jest bowiem domniemania, że
złożenie przystąpienia w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z
jego wniesieniem do Prezesa Izby.
Skład orzekający Izby stwierdził również, że nie zaistniały przesłanki do odrzucenia
odwołania wskazane w art. 189 ust. 2 ustawy, zatem odwołanie podlegało merytorycznemu
rozpoznaniu.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Izba, dokonując oceny podniesionych w odwołaniu zarzutów naruszenia w oparciu o
zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stwierdziła, że części potwierdziły się zarzuty
naruszenia art. 29 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 7 ustawy. Izba stwierdziła również, że
Zamawiający opisując przedmiot zamówienia i stawiając przy tym w sposób nieuprawniony
wymóg przedłożenia aprobaty technicznej a także potwierdzenia zgodności z normą naruszył
dyspozycję art. 25 ust. 1 pkt 2 Pzp.
I. Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3 „Sieć kanalizacyjna”
sprecyzował: II.1.3.1. Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ 0 630 mm. Rury kanalizacyjne zgodnie z
normą PN EN 140T-1:1999:
a) o ścianach gładkich i litych;
b) z materiału utwardzonego nie zmiękczonego;
c) klasy SN12, SDR34, SLW 60;
d) uszczelka wargowa zamontowana fabrycznie z pierścieniem naprężnym z PP (w celu
wyeliminowania zjawiska podwijania się uszczelki przy pracach montażowych) oraz
olejoodporna zgodnie z PNEN 681.2 WH;
e) z wydłużonym kielichem winny posiadać dwa paski kontrastowe w przedziale, w którym
winien mieścić się koniec zamontowanej rury kanalizacyjnej (przekroczenie drugiego paska
kontrastowego dyskwalifikuje połączenie wciskowe);
f) ciśnienie robocze minimum 2,0 bar;
g) kształtki z PVC-U klasy SN 12, SDR 34;
h) możliwość minimalnego przykrycia warstwą od 0,6 m;
i) kształtki łączące studnie z rurociągiem w zakresie średnic Ø 160 i Ø 200 winny posiadać
możliwość odchylenie rury w zakresie od 0-11° (kształtki z p rzegubem kulowym);
j) ścianki rur na całym przekroju poprzecznym powinny być wykonane z materiału
o jednakowych właściwościach fizyko - chemicznych (lite);
k) nie dopuszcza się zabudowania rur z rdzeniem spienionym;
l) kształtki i rury w celu zachowania jednorodności systemu powinny pochodzić od jednego
producenta
m) atesty:
• pozytywna opinia GIG na stosowanie na terenach objętych działaniem
szkód górniczych;
• aprobata techniczna Instytutu Techniki Budowlanej.
Bezspornym jest, iż Zamawiający określając wymagania rur i kształtek PCV na
poziomie SN 12 i SDR 34 oparł się na treści normy PN EN 1401-1:1999.
Izba podzieliła w tym zakresie stanowisko i argumentację Odwołującego który, w
oparciu o wzór zawarty (na str. 8) powyższej normy do obliczania SDR w zestawieniu z
zawartą w normie tabelą (str. 14), wywodził, że nie da się osiągnąć zamierzonych wartości
opisanych przez Zamawiającego jednocześnie.
Izba uznała, że zapisy punktu II.1.3.1 litera c) i g) STWiORB w zakresie parametru
SN oraz SDR wskazują, iż zamawiający w powyższych punktach podał dane, które nie są
kompatybilne, ponieważ jak wynika z normy podanej w wyżej wymienionych punktach PN
EN 1401-1:1999 wartości te określono na poziomie do górnej granicy w którym określono SN
8 i SDR 34, SLW 60. Izba opierając się na wyjaśnieniach i dowodach przedłożonych przez
Odwołującego uznała, że podwyższenie wartości SN do 12 spowoduje obniżenie wartości
SDR do przedziału od 29 do 30.
Izba uznała, że przedłożonej na rozprawie „Deklaracji zgodności” wystawionej dla
FUNKE KUNSTSTOFFE GmbH przez Funke Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Kondratowicach
w której wskazano że produkty powyższej firmy posiadają właściwości w zakresie
powyższych parametrów na poziomie SN 8 i SDR 34, nie można przyjąć jako wiarygodnego
dowodu. W ocenie Izby niniejszą deklarację należy uznać za dokumenty prywatny, a więc
mogący jedynie potwierdzać, że określona osoba je wystawiająca ma określone stanowisko
w sprawie.
Oceniając zebrany w przedmiotowej kwestii materiał dowodowy znajdujący się w
dokumentacji postępowania Izba stwierdziła, iż Odwołujący nie udowodnił, że opis
przedmiotu zamówienia w niniejszej kwestii został sporządzony z naruszeniem art. 29 ust. 2
Pzp. Wobec tego, nie sposób opierając się jedynie na podstawie powyższej deklaracji, uznać
że Zamawiający sporządził niniejszy opis „pod firmę Funke”.
Izba ustaliła na rozprawie, iż niesporny jest między stronami fakt, iż że aprobaty
technicznej udziela się dla wyrobu budowlanego, dla którego nie ustanowiono Polskiej Normy
wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe, odnoszące się do
wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w Polskiej Normie
wyrobu, co wynika z przepisów ustawy o wyrobach budowlanych.
Wobec tego, iż wymagania Zamawiającego dotyczące rur kanalizacyjnych chociażby
w przywoływanym powyżej zarzucie dotyczącym parametrów SN i SDR różnią się istotnie od
właściwości określonych w normie, Izba uznała iż Zamawiający w przedmiotowym przypadku
był uprawniony do żądania przedstawienia aprobaty technicznej Instytutu Techniki
Budowlanej dla tak określonych wyrobów.
II. Rury i kształtki kamionkowe
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3.2 „Rury i kształtki
kamionkowe” określił:
Do sieci kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej należy zastosować rury i kształtki
kamionkowe glazurowane, łączone kielichowo w systemach F i C (fabrycznie zamontowana
uszczelka zapewniająca szczelność połączenia na kielichach), produkowane zgodnie z
normą PN-EN 295 posiadającą aprobatę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych oraz pozytywną opinię GIG - dopuszczenie do
stosowania na terenach objętych działaniem szkód górniczych. Zastosowane rury kamionkowe
glazurowane produkowane zgodnie z normą PN EN – 295:
a) o średnicach nominalnych powinny posiadać następującą wytrzymałość
mechaniczną na zgniatanie:
• DN 150 - 34 kN/m;
• DN 200 - 40 kN/m lub 48 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 250 - 40 kN/m lub 60 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 300 - 48 kN/m lub 72 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 400 - 64 kN/m lub 80 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 500 - 60 kN/m lub 80 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
• DN 600 - 57 kN/m lub 96 kN/m - zgodnie z dołączonymi obliczeniami statyki;
b) kwasoodpomość pH 2-12;
c) wytrzymałość na temperaturę T-10° C (powietrze) +70° C (woda);
d) wodoszczelność połączeń przy ciśnieniu p=2,4 bar;
e) chropowatość ścian k=0,02-0,05;
f) wytrzymałość na ścieranie 0,2 mm;
g) badania zgodności z PN EN 295 potwierdzone winny „być przez instytut posiadający
akredytację do badania rur kamionkowych;
h) aprobata wydana przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów do stosowania w ciągach
komunikacyjnych;
i) dopuszczenie do stosowania na terenach objętych działaniem szkód górniczych wydane
przez — Główny Instytut Górnictwa;
j) fabrycznie zamontowana uszczelka wargowa zapewniająca szczelność połączenia na
kielichach;
k) kształtki do sieci kanalizacyjnej z kamionki powinny spełniać wymagania normy PN-EN
295-1:1999, PN-EN 295-l:1999/A3:2002;
l) rury zastosowane do przecisków: kamionka glazurowana, łączona przy pomocy złącza
ze stali molibdenowej, produkowana zgodnie z normą PN-EN 295-7, posiadająca
aprobatę IBDiM do stosowania w ciągach komunikacyjnych.
W zakresie dopuszczalności żądania aprobat technicznych przez Zamawiającego
Izba w całości podtrzymuje stanowisko i argumentację zawartą w części uzasadnienia
dotyczącej pkt. I Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 mm.
Istotnym jest, że w zakresie opisu przedmiotu zamówienia zawartego w punkcie
II.1.3.2 STWiORB dotyczącego rur i kształtek kamionkowych Zamawiający określił
wymagania przewyższające wymogi określone w normie PN – EN 295. Za przykład może
posłużyć wymaganie w zakresie wodoszczelności, gdzie w normie określono
wodoszczelność na poziomie p=0,5 bar, natomiast w opisie wymagano ciśnienia p=2,4 bar.
Wobec tego należy przyznać słuszność wymagań Zamawiającego, który był uprawniony do
aprobaty wydanej przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów do stosowania w ciągach
komunikacyjnych
Jednocześnie biorąc pod uwagę, że w pkt II.1.3.2 lit l) Zamawiający opisując rury do
przecisków powołał się na inna normę (tj. PN-EN 295-7) niż w części ogólnej dotyczącej rur i
kształtek kamionkowych (tj. PN EN 295) nie ustalając przy tym właściwości użytkowe tychże
rur w sposób istotny różniących się od właściwości określonych w przywołanej normie, Izba
potwierdziła, iż żądanie w takim przypadku aprobaty Instytut Badawczy Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych jest żądaniem nieuprawnionym i naruszającym
dyspozycję art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy, który stanowi, że w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. W opinii Izby wymaganego
przez Zamawiającego dokumentu aprobaty IBDM dla rur do przecisków nie można uznać za
dokument, który jest niezbędny dla przeprowadzenia przedmiotowego postępowania.
Izba nie zgodziła się ze stanowiskiem Zamawiającego wyrażonym w odpowiedzi na
odwołanie, iż z uwagi na fakt, że rury stanowią kluczowy element budowanego systemu
kanalizacji, w celu zapewnienia ich najwyższej jakości Zamawiający dodatkowo żądał
potwierdzenia zgodności proponowanych do użycia rur z Polską Normą przez niezależny
instytut posiadający stosowne akredytacje. Izba uznała takie żądanie Zamawiającego za
nadmierne i bezzasadne. Argumentacja Izby w kwestii niniejszego zarzutu jest tożsama z
argumentacją zawartą we wcześniejszej części uzasadnienia dotyczącej możliwości żądania
aprobaty technicznej.
III. Studnie kanalizacyjne z tworzywa sztucznego monolityczne od Ø300 do Ø2000 mm
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale III.1.3.3. Studnie kanalizacyjne z
tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 do Ø 2000 mm wskazał:
Studnie monolityczne z tworzyw sztucznych, o gładkiej powierzchni wewnętrznej i
karbowanej z zewnątrz, o sztywności obwodowej 8 kN/m przystosowane do bezpośredniego
połączenia z rurami kanalizacyjnymi:
a) wykonanymi z kamionki dla kanalizacji sanitarnej;
b) wykonanymi PVC dla kanalizacji deszczowej;
bez zastosowania dodatkowych elementów pośrednich w całym zakresie stosowanych średnic.
Studnie monolityczne powinny posiadać:
a) dopuszczenie do stosowania w sieciach kanalizacyjnych: aprobata techniczna COBRTI
Instal;
b) dopuszczenie do stosowania w pasie drogowym: aprobata techniczna IBDiM;
c) pozytywna opinia w sprawie możliwości stosowania na terenach objętych działaniem
szkód górniczych wydana przez GIG.
Dla studni włazowych o średnicy DN 1000 mm i większych wymagane są powlekane
tworzywem sztucznym stopnie złazowe stalowe lub żeliwne zgodne z normą PN-EN
13101:2005.
Dla studni narażonych na obciążenia dynamiczne wymagane zwieńczenie w postaci
pierścienia odciążającego i płyty pokrywowej adekwatnie do obciążenia (np. pod właz klasy
D400). Niedopuszczenie jest przenoszenie obciążeń pionowych na studnie.
Dla studni DN300-DN400 możliwe po uzgodnieniu z Zamawiającym zastosowanie
zwieńczeń w postaci uszczelek i teleskopu z włazem (wpustem) o odpowiedniej wytrzymałości.
Izba odnosząc się do nieprawidłowego sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia w
zakresie studni kanalizacyjnych z tworzywa sztucznego monolitycznego nie dopatrzyła się
znamion zarzucanego przez Odwołującego naruszenia przepisów Pzp.
Izba dała wiarę twierdzeniom Zamawiającego, który w odpowiedzi na odwołanie
wyjaśnił, że karbowanie zewnętrznej powierzchni rury trzonowej studni stanowi dodatkowy,
obok komory dociążającej, bardzo pewny sposób umocowania studni w gruncie, wielokrotnie
- w stosunku do studni o ściance gładkiej - zwiększający współczynnik tarcia, czyli siłę z jaką
studnia związana jest z gruntem. Jednoczesne zwiększenie sztywności obwodowej studni z
SN 4 do SN 8 podnosi wytrzymałość na działanie sił wpływających niszcząco na system
rurociągów i studni, a spowodowanych dynamicznymi zmianami zachodzącymi w gruncie
(np.: obciążenie ruchem, mróz, deformacje górnicze).
Wobec tego należy uznać, że zapis informujący o przystosowaniu studni do
bezpośredniego połączenia z rurami wykonanymi z PVC i kamionki bez zastosowania
jakichkolwiek kształtek przejściowych winna być dla Odwołującego jako profesjonalisty
całkowicie jasna, czytelna i nie wymagająca jakichkolwiek dodatkowych rysunków.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie w zakresie powyższego zarzutu ponosił
także, że studnie kanalizacyjne standardowo produkowane są z króćcami przyłączeniowymi
dla tworzyw sztucznych (PVC, PE, PP, itp.). Przyłączenie rur wykonanych z materiałów
tradycyjnych (kamionka, beton) wymaga użycia produkowanych z PVC kształtek
przejściowych lub kosztownych złączek. W opisywanej sytuacji system składałby się z trzech
materiałów, tj. studnia - tworzywo sztuczne (PE, PP), rurociąg - kamionka, kształtka
przejściowa - PVC lub stal nierdzewna.
Izba w przedmiotowej sytuacji potwierdziła słuszność dążenia Zamawiającego do
ujednolicenia i technicznego uproszczenia systemu ze względu na fakt, iż możliwym jest
wykonanie studni umożliwiających bezpośrednie włączenie przewodu kamionkowego do
studni z tworzywa i eliminację złączek.
IV. Studnie kanalizacyjne z polimerobetonu
Zamawiający w STWiORB w Części A w rozdziale II.1.3.4. Studnie kanalizacyjne z
polimerobetonu postawił m.in. następujące wymagania. Studnie polimerobetonowe -
wymagania dla studni:
a) polimerobeton jako materiał powstały w wyniku połączenia kruszywa o różnym
uziarnieniu (mączka, piasek, żwir) żywicą poliestrową, która stanowi 10-12%
mieszanki;
b) produkowany poprzez napełnienie stalowych form masą polimerobetonu,
zawibrowanie - a następnie po utwardzeniu chemicznym, rozformowanie i poddaniu
obróbce termicznej;
c) kompatybilność dobranych elementów;
d) studnie zabudowane w drogach zabezpieczone przed naciskiem mchu ulicznego
(rozwiązania sprawdzone i dopuszczone do stosowania w branży drogowej);
e) studnia powinna umożliwiać bezpośrednie połączenie z systemem rur
kamionkowych bez zastosowania jakichkolwiek kształtek przejściowych;
f) studnie kanalizacyjne rewizyjne i włazowe muszą być wykonane zgodnie z normą
PN-EN 14636-2 - Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do
bezciśnieniowej kanalizacji deszczowej i sanitarnej — Polimerobeton (PRC) — Część 2:
Studzienki inspekcyjne i włazowe
g) pozytywna opinia o dopuszczeniu do stosowania na terenach objętych działaniem
szkód górniczych wydane przez Główny Instytut Górnictwa;
h) właściwości studni wykonanych z polimerobetonu:
• odporność chemiczna (pH w zakresie od 1-10);
• odporność termiczna (dopuszcza się stały kontakt z temperaturą ścieków do 80°C);
• nie wymagają konserwacji;
• gładkie i nie zawierające por powierzchnie;
• całkowita szczelność i nienasiąkliwość;
• kineta wykonana z polimerobetonu;
i) śruby do mocowania stopni włazowych winny być wykonane ze stali nierdzewnej i
smarowane smarem wysokotemperaturowym na bazie miedzi odpornym na działanie wody,
zasad i kwasów, nie tracących swoich właściwości w temperaturze od -40°C do +1200°C.
Kolejno, Izba rozpoznała zarzut niejednoznacznego i uniemożliwiającego zachowanie
uczciwej konkurencji sformułowania opisu przedmiotu zamówienia w odniesieniu do studni
kanalizacyjny z polimerobetonu i stwierdziła, że potwierdził się jedynie zarzut naruszenia art.
29 ust. 2 ustawy.
Izba stwierdziła, iż w powyższej kwestii gołosłowny jest zarzut Odwołującego w
zakresie niejednoznacznego opisu przedmiotu zamówienia naruszającego art. 29 ust. 1 Pzp
sformułowany w odwołaniu.
Izba stwierdziła, że skoro wymagania dla studni polimerobetonowych zawarte w pkt.
II. 1.3.4 a) i b) STWiORB są jedynie powtórzeniem parametrów normy i zostały zapisane w
celu dokładnego doprecyzowania zastosowanej mieszanki polimerobetonowej, definiującej
materiał jako mieszaninę kruszyw i żywic sztucznych bez użycia cementu, który ulega
korozji, to nie stoją one w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa i nie utrudniają
wykonawcom udziału w postępowaniu.
W zakresie wymagania odnośnie odporności chemicznej studni kanalizacyjnych
Izba dała wiarę wyjaśnieniom Zamawiającego, który twierdził, że ww. wymogi wynikają z
normy PN EN 14636-2 ale również z faktu, że na przestrzeni planowanego czasookresu
eksploatacji budowanego systemu kanalizacji, możliwym i prawdopodobnym jest,
występowanie ścieków wprowadzanych do kanalizacji o skrajnych wartościach odczynu
(innych niż pH 5 - 9). Odwoływał się do treści rozporządzenia Rady Ministrów z 19.05.1999
r. w sprawie warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych stanowiących
mienie komunalne, które określa dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń w ściekach
przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych w zakresie odczynu pH 6-9,5
oraz 8-10 (dla ścieków zawierających cyjanki i siarczki).
Następnie Izba odniosła się do zarzutu opisu przedmiotu zamówienia w sposób
sprzeczny z art. 29 ust. 2 Pzp i utrudniający uczciwą konkurencję potwierdzając w oparciu o
zebrany w sprawie materiał dowodowy, potwierdzając jego zasadność.
W celu potwierdzenia nadmiernych wymagań Zamawiającego w zakresie studni
kanalizacyjnych z polimerobetonu utrudniających konkurencję pomiędzy wykonawcami
Odwołujący przedłożył na rozprawie na tą okoliczność zapytania skierowane do sześciu
wykonawców mające w celu badania rynku w tym zakresie. Odpowiedzi poszczególnych firm
były negatywne z czego Odwołujący wywodził, iż jest tylko jeden wykonawca spełniający
powyższy wymóg. Fakt ten został potwierdzony przez pełnomocnika Zamawiającego na
rozprawie, który na pytanie Przewodniczącej - czy z jego wiedzy wynika, że istnieje inny
podmiot oprócz wskazanego przez Odwołującego, który mógłby spełnić wymagania w
zakresie studni kanalizacyjnych z polimerobetonu - wskazał, iż z jego wiedzy nie wynika aby
istniał taki podmiot.
Ponadto Odwołujący podnosił, czemu nie zaprzeczył Zamawiający, że projekt
techniczny przewidywał studnie żelbetowe, dopiero Zamawiający na etapie opisu przedmiotu
zamówienia podwyższył wymagania dotyczące studni w ten sposób, iż zamienił je na
polimerobetonowe.
Izba uznała za niewystarczającą w niniejszym zakresie argumentację
Zamawiającego, który stwierdził, że w podwyższył jakość materiałów w celu osiągnięcia
właściwego efektu, a tak skonstruowany opis przedmiotu zamówienia nie miał na celu
ograniczenia konkurencji.
Wskazać należy, że zgodnie z ustaloną linią orzeczniczą Izby, określenie przedmiotu
zamówienia jest nie tylko obowiązkiem, ale i uprawnieniem Zamawiającego, który ma prawo
wziąć w tym zakresie pod uwagę swoje uzasadnione potrzeby. Jednak wymagania
Zamawiającego muszą być adekwatne do przedmiotu zamówienia - ani zbyt wysokie, gdyż
mogłyby utrudniać uczciwą konkurencję, ani zbyt niskie, gdyż przez selekcję przeszliby
wykonawcy niezdolni do realizacji zamówienia (wyrok KIO z dnia 17 lipca 2009 r. o sygn. akt
KIO/UZP 857/09). Wskazać należy, że opisanie przedmiotu zamówienia w sposób
obiektywny, z zachowaniem zasad ustawowych, nie jest jednoznaczne z koniecznością
zapewnienia możliwości realizacji zamówienia wszystkim podmiotom działającym na rynku w
danej branży.
Jednakże, dyspozycją art. 29 ust. 2 ustawy ustawodawca wprowadził zakaz
opisywania przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Taka konstrukcja niniejszego zapisu służy realizacji zasady uczciwej konkurencji, a co za
tym idzie zasady równego dostępu do zamówienia, wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy. Izba
podkreśla, że nie można mówić o zachowaniu zasady uczciwej konkurencji w sytuacji, gdy
przedmiot zamówienia określony jest w sposób wskazujący na produkt określonego
wykonawcy, przy czym produkt ten nie musi być nazwany przez Zamawiającego, wystarczy,
że wymogi i parametry dla przedmiotu zamówienia określone są tak, że aby je spełnić
oferent musi dostarczyć produkt konkretnego wykonawcy.
Izba stwierdziła, że z taką sytuacją mamy odczynia w przedmiotowym postępowaniu,
ponieważ Zamawiający opisując przedmiot zamówienia podwyższył wymagania
przedmiotowe w zakresie zamawianych materiałów w taki sposób, że spełniają je jedynie
studnie polimerobetonowe produkowane przez firmę POLICRETE. W konsekwencji
rygorystyczne i nieuzasadnione wymagania ustalone przez Zamawiającego eliminują
materiały, które może oferować przez Odwołującego. Wobec tego Izba uznała, że zostały
one określone przez Zamawiającego w sposób nieuprawiony i wskazujący na konkretnego
producenta, tym samym naruszają zasadę uczciwej konkurencji w postępowaniu wyrażoną
w art. 29 ust. 2 Pzp.
V. Wymóg posiadania pozytywnej opinii w sprawie możliwości stosowania na terenach
objętych szkód górniczych wydanej przez Główny Instytut Górniczy
Po zbadaniu zasadności zarzutów Odwołującego w odniesieniu do postawionego
przez Zamawiającego wymogu posiadania dla poszczególnych materiałów tak jak: rury i
kształtki PCV od Ø 160 do Ø 630 mm, rury i kształtki kamionkowe, studnie kanalizacyjne z
tworzywa sztucznego monolityczne od Ø 300 do Ø 2000 mm, pozytywnej opinii w sprawie
możliwości stosowania na terenach objętych szkód górniczych wydanej przez Główny
Instytut Górniczy, Izba potwierdziła zasadność ustanowienia przedmiotowego wymagania.
Izba stwierdziła, że istotne jest, iż obszar realizacji zadania objętego niniejszym
postępowaniem przetargowym znajduje się na terenie wydobywczym KWK „Bolesław
Śmiały” w Łaziskach Górnych.
Odwołujący na okoliczność braku występowania szkód górniczych i niezasadności
postawionego wymogu na rozprawie przedłożył:
1) pismo z dnia 26 marca 2008 r. z Okręgowego Urzędu Górniczego w Gliwicach
skierowane do Urzędu Miasta w Mikołowie w którym wskazano, że rozpoznanie
sytuacji geologiczno-górniczej wykazało, że w przedmiotowym rejonie wpływy po
dokonanej eksploatacji wygasły, a dalszej eksploatacji, która swoimi wpływami
mogłaby objąć projektowaną inwestycję nie projektuje się.
2) Zapytanie w zakresie występowania szkód górniczych REMETKOR z dnia 20
października 2010 r. wraz z odpowiedzią Okręgowego Urzędu Górniczego w
Gliwicach z dnia 26 października w której wskazano, że Urząd posiada w zakresie
przedmiotowego pisma informacje o środowisku i jego ochronie, wyłącznie w okresie
do 31 grudnia 2012 r. Wobec tego brak jest możliwości udzielenia pełnej informacji o
przewidywanych wpływach projektowanej docelowo eksploatacji górniczej. W
związku z powyższym Urząd zalecał o zwrócenie się z prośbą do poszczególnych
oddziałów Kompanii Węglowej S.A., w tym do KWK „Bolesław Śmiały” w Łaziskach
Górnych.
Fakt, iż obecnie obszar realizacji zadania nie jest objęty oddziaływaniem górniczym,
na co wskazywał Odwołujący przedkładając ww. pisma na rozprawie, nie wyklucza w opinii
Izby, wznowienia w przyszłości eksploatacji i występowania szkód górniczych. Za
prawidłowe należy uznać działania Zamawiającego, który wziął pod uwagę okoliczność
występowania na terenie objętym przedmiotem zamówienia kopalni i przewidział zagrożenia
z tego wynikające, m. in. takie, iż wskutek eksploatacji złóż węgla kamiennego, zarówno
obecnej jak i już zaniechanej, teren ten może charakteryzować się znaczna niestabilność
gruntu.
Izba dała wiarę wyjaśnieniom Zamawiającego z których wynikało, że powstałe puste
przestrzenie w górotworze mogą powodować powodują przesunięcia mas skalnych, które w
mniejszym lub większym stopniu oddziałują na powierzchnię ziemi. Ponadto mogą
występować skutki pośrednie, które sięgają dość daleko poza teren właściwej eksploatacji
górniczej, a mogą być spowodowane wstrząsami górniczymi o znacznej sile oraz zmianą
stosunków wodnych wskutek spływu wód do kopalni, naruszenia warstw kurzawkowych
(osiadanie gruntu), itp. Dodatkowo Zamawiający podnosił, że na tym terenie istnieje wiele
znanych oraz niezinwentaryzowanych pozostałości po dokonanych eksploatacjach z XIX i
XX wieku, są to: dawne biedaszyby, wychodnie (częściowo zasypane chodniki, które z
podziemi prowadzą na powierzchnię), zapadliska, sztolnie.
Wobec tego Izba uznała za uzasadnione i uprawnione sformułowanie przez
Zamawiającego wymagania pozytywnej opinii w sprawie możliwości stosowania na terenach
objętych działaniem szkód górniczych, wydanej przez Główny Instytut Górnictwa dla
instalowanych materiałów.
Konkludując, analiza wskazanych powyżej postanowień siwz wskazuje, iż
zamawiający naruszył art. 29 ust. 1 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp, bowiem sformułował
wymagania specyfikacji w sposób nieuprawniony i utrudniający uczciwą konkurencję w
przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia a także art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy
poprzez żądanie dokumentów potwierdzających, że oferowane roboty budowlane spełniają
wymagania określone przez Zamawiającego, które nie były niezbędne do przeprowadzenia
przedmiotowego postępowania.
W konsekwencji Izba nakazuje Zamawiającemu modyfikację postanowień siwz w
zakresie STWiORB II.1.3.1 Rury i kształtki PVC od Ø 160 ÷ Ø 630 lit c) i g) w ten sposób aby
parametry w zakresie SN i SDR były wzajemnie kompatybilne a także zgodne z normą PN EN
1401-1:1999 bez względu na fakt na jakim poziomie zostaną określone. Izba zwraca uwagę,
że jeżeli Zamawiający zdecyduje się obniżyć ww. parametry do granicy wskazanej w
przywołanej normie to wówczas winien zrezygnować z żądania aprobaty technicznej Instytutu
Techniki Budowlanej sformułowanego w oparciu o tenże parametr.
Odnosząc się do zapisów specyfikacji w zakresie STWiORB II.1.3.2 lit. l) Izba
nakazuje ich zmianę poprzez wskazanie dla rur zastosowanych do przecisków parametrów
przewyższających normę PN-EN 295-7, natomiast w przeciwnym przypadku wykreślenie z ww.
punktu żądania posiadania dla ww. rur aprobaty Instytutu Badania Dróg i Mostów do
stosowania w ciągach komunikacyjnych. Ponadto, w zakresie dotyczącym rur kamionkowych
Izba nakazuje wykreślenie żądania dotyczącego badania zgodności z PN EN 295
potwierdzonego przez instytut posiadający akredytację do badania rur kamionkowych.
Izba potwierdziła także, iż wymagania sformułowane w siwz w stosunku do studni
kanalizacyjnych z polimerobetonu zostały określone przez Zamawiającego w sposób
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia oraz naruszający zasadę uczciwej konkurencji.
Wobec czego Izba nakazuje zmianę postanowień STWiORB w taki sposób, aby nie
eliminowały występowania zjawiska konkurencji i nie wskazywały na konkretnego
wykonawcę, w tym przypadku na firmę POLYCRETE.
Izba potwierdza, że naruszenie ww. przepisów może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania. Wobec tego Izba nakazała w powyższym zakresie zmianę postanowień
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 192 ust.
2 ustawy, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, oraz w
oparciu o przepisy § 1 ust. 2 pkt 2, § 3, § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty związane wynagrodzeniem pełnomocnika
Odwołującego w kwocie 3.600 zł na postawie przedłożonego rachunku.
Przewodniczący:
………………………………