KIO 1343/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Łukasz Listkiewicz
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 1343/11
WYROK
z dnia 5 lipca 2011r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2011 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2011r. przez wykonawcę Krzysztofa
Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „KB –
INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, 91-336 Łódź, ul. Gliniana 65 w postępowaniu
prowadzonym przez Gminę Błędów, 05-620 Błędów, ul. Sadurkowska 13/1
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą „KB – INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, 91-336 Łódź, ul.
Gliniana 65 i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Krzysztofa Bobrowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „KB – INSTALACJE” Krzysztof
Bobrowski, 91-336 Łódź, ul. Gliniana 65 tytułem wpisu od odwołania;
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ………………………………
KIO/1343/11
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym przez Zamawiającego - Gminę Błędów, którego przedmiotem jest „Budowa
przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy Błędów”. Zdaniem Odwołującego -
Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: "KB-
INSTALACJE" Krzysztof Bobrowski oferta wykonawcy złożona w postępowaniu
przetargowym jest zgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a
Odwołujący nie podlega wykluczeniu z postępowania. Podkreślił także, że w świetle
jedynego kryterium, jakim jest najniższa cena, złożona oferta na wykonanie przedmiotu
zamówienia jest najkorzystniejszą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), [dalej ustawa Pzp]
Wskazując na powyższe zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i ust.3, art.89 ust.
1 pkt.2 ustawy Pzp i wniósł o unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego na
podstawie art.89 ust. 1 pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych oraz czynności
polegającej na wyborze oferty najkorzystniejsze i nakazanie Zamawiającemu
przeprowadzenia powtórnego badania i oceny ofert z udziałem Odwołującego. W
uzasadnieniu odwołania wykonawca podał, że oferowane przez Odwołującego przydomowe
oczyszczalnie ścieków spełniają wymagania Zamawiającego określone opisem przedmiotu
zamówienia na podstawie dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania
i odbioru robót oraz w sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa
wprowadzone zostały do obrotu. Stwierdził także, że oferowane przydomowe oczyszczalnie
ścieków spełniają również wymagania określone zgodnie z postanowieniami specyfikacji
odnoszące się do normy PN-EN 12566-3+A 1: 2009 oraz, że przedłożone zostały wymagane
dokumenty wraz z ofertą potwierdzające dopuszczenie oczyszczalni do obrotu zgodnie z
ustawą o wyrobach budowlanych oraz na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - o
systemie oceny zgodności. Podniósł także, że pomimo braku żądania wskazanych powyżej
dokumentów Odwołujący w treści oferty zawarł niezbędne dokumenty potwierdzające
wymagania Zamawiającego miedzy innymi: Krajową deklarację zgodności nr 01/05/2011.
Jego zdaniem z treści deklaracji w sposób jednoznaczny wynika, iż oferowane oczyszczalnie
są zgodne z wymaganiami normy PN-EN 12566-3+A1, a wymagane parametry oczyszczalni
został potwierdzone przez odpowiednie badania. Badania te zostały wykonane przez
laboratoria akredytowane, które są zgodne z obowiązującą normą oraz Rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego. Zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do
obrotu określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz.
881 ze. zm.) wraz z przepisami wykonawczymi, określająca zasady wprowadzania do obrotu
wyrobów budowlanych oraz zasady ich kontroli przez organy administracji publicznej.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków, jako wyrób budowlany wprowadzony może być do
obrotu na podstawie wskazanego przepisu prawa na dwie możliwości. Zgodnie z
rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) grupy tych wyrobów wymagają minimum systemu
oceny zgodności 3, a więc z udziałem jednostki notyfikowanej (znak CE) lub akredytowanej
(znak budowlany). Oznakowanie wyrobu znakiem budowlanym następuje zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. z 2004 r. nr 198 poz. 2041). Zarzut Zamawiającego dotyczący braku
akredytacji laboratoriów na zgodność z normą PN-EN 12566-3+Al: 2009 jest bezpodstawny,
ponieważ powyżej przywołane Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia
2004r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu
znakowania ich znakiem budowlanym umożliwia wskazanym w treści Krajowej deklaracji
jednostkom prowadzenie takich badań na podstawie §10.2. tego rozporządzenia przy
zastosowaniu innych równoważnych metod badania, albowiem zgodnie z tym przepisem
„Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań wyrobów
budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub
procedur badawczych, przywołanych w specyfikacjach technicznych, lub innych
równoważnych metod badania." Zatem badania przeprowadzone przez akredytowane
jednostki laboratoryjne stanowią podstawę do wystawienia przez producenta Krajowej
deklaracji zgodności. Prawidłowość wprowadzenia do obrotu oferowanych oczyszczalni oraz
wystawiona Krajowa deklaracja zgodności była objęta kontrolą właściwego organu, jakim jest
Łódzki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Łodzi w dniach 01 października 2010
roku do 04 października 2010 roku - Nr akt kontroli: 82/2010. Zdaniem wykonawcy z
dokonanych ustaleń organu kontrolującego oczyszczalnie przydomowe POŚ-KA będące
wyrobem budowlanym wprowadzone zostały do obrotu oraz oznakowane znakiem
budowlanym zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Sposób postępowania przy
wprowadzeniu do obrotu produkowanych przez Odwołującego oczyszczalni ścieków,
wydanie deklaracji zgodności, treść deklaracji zgodności oraz przywołane w uzasadnieniu
odwołania protokoły z badań laboratoryjnych objęte były również przedmiotową kontrolą
Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Łodzi. Ustalenia właściwego organu
kontrolującego potwierdzają prawidłowość wprowadzenia do obrotu wyrobu budowlanego,
jakim są przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz prawidłowość wystawienia Krajowej
deklaracji zgodności nie budzą jakichkolwiek wątpliwości. Ustalenia te potwierdzają
jednoznacznie fakt, iż złożone wraz z ofertą dokumenty są zgodne z obowiązującymi
przepisami prawa, a Odwołujący był uprawniony do wystawienia Krajowej deklaracji
zgodności w oparciu o wyniki badań wskazanych w niej akredytowanych laboratoriów. Mając
powyższe na uwadze, zdaniem Odwołującego, nie zachodzą jakiekolwiek okoliczności
stanowiące przesłankę do odrzucenia oferty odwołującego. Oferowane oczyszczalnie są
zgodne z opisem zawartym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i odpowiadają
normie PN-EN 12566-3+Al:2009, a treść oferty złożonej przez Odwołującego jest zgodna z
treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia i tym samym oferta nie podlega
odrzuceniu na podstawie art.89 ust. l pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający poprzez nieuprawnione odrzucenie oferty dopuścił się naruszenia art.89 ust. l
pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Załączona wraz z ofertą Krajowa deklaracja
zgodności jest dokumentem zawierającym wszelkie niezbędne i wymagane przepisami
prawa dane i parametry urządzeń, w sposób właściwy identyfikuje produkt oraz odwołuje się
w sposób prawidłowy do normy PN-EN 12566-3+A1. Z kolei wskazane naruszenie art.7 ust.
1 ustawy Prawo zamówień publicznych - nierówne traktowanie wykonawców, jest skutkiem
czynności odrzucenia oferty pomimo jej zgodności z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, a zaniechanie odrzucenia oferty uznanej za najkorzystniejszą. W tym
przypadku wykonawca stwierdził, że Zamawiający w treści specyfikacji, w szczególności
specyfikacji technicznej pkt 11.A.3 i pkt 11.A.4 wskazał na wymagany rodzaj materiału
wykonania zbiorników oczyszczalni. Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia wymagał
wykonania zbiorników oczyszczalni z polietylenu wysokiej gęstości PEHD. Pomimo, że
wykonawca, którego uznał ofertę za najkorzystniejszą zaoferował oczyszczalnie, które
zbudowane są z materiału polipropylen PP o właściwościach mniej korzystnych niż
wymagane oferty tej nie odrzucił. W konkluzji stwierdził, że prowadzenie postępowania przy
wskazanych wyżej naruszeniach obowiązujących przepisów prawa może doprowadzić
ostatecznie do jego obarczenia wadą uniemożliwiającą zawarcie w przyszłości ważnej
umowy w sprawie zamówienia publicznego.
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający stwierdził, że Odwołujący bezpodstawnie
zarzuca naruszenie art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych twierdząc, że jego oferta odpowiada treści siwz. Podkreślił, że dopuścił do
zastosowania przydomowe oczyszczalnie ścieków pracujące na bazie niskoobciążonego
osadu czynnego lub osadu czynnego wspomaganego złożem biologicznym posiadające
dokumenty dopuszczające do obrotu: tj. Deklarację zgodności z normą PN-EN 12566-3+Al:
2009 na podstawie badań wykonanych przez „akredytowane" laboratorium i oznaczone
znakiem „B" lub Deklarację zgodności z normą PN-EN 12566-3+A1:2009 na podstawie
badań wykonanych przez „notyfikowane" laboratorium i oznaczone znakiem „CE”.
Dokumenty te należało załączyć do oferty. Odwołujący wystawił Krajową deklarację
zgodności nr 01/05/2011 na podstawie badań w trzech różnych Laboratoriach.
Zamawiający pismem z dnia 18.05.2011r. zwrócił się do wykonawcy o uzupełnienie
dokumentów ofertowych, wskazując, że badania akredytowanych jednostek certyfikujących
w zakresie akredytacji nie mają normy PN-EN 12566-3+A1:2009 i poprosił o złożenie
wyjaśnień w tej sprawie oraz przesłanie raportów z tych badań. W ramach uzupełnienia
Odwołujący udostępnił raporty z badań nad skutecznością oczyszczania na przydomowej
oczyszczalni ścieków typu POŚ-KA-4 Nr 1/12/2010 wykonane przez „EKO-KOMPLEKS" 'J.
Fidrysiak, J. Budzinska, Spółka Jawna 95-030 Rzgów ul. Guzowska 14 (AB 1044) i raport z
badań nr 43/10/1 z 08.06.2010 wykonane przez Laboratorium Badawcze Katedry Fizyki
Budowli I Materiałów Budowlanych KBB Politechnika Łódzka Al. Politechniki 6 90-924 Łódź -
( badanie wytrzymałości konstrukcji) bez podania nr akredytacji laboratorium oraz Instytutu
Techniki Budowlanej - Laboratorium Fizyki Cieplnej. Instalacji Sanitarnych i Środowiska 02-
656 Warszawa ul. Ksawerów 21. (AB 023) na wodoszczelność. Odwołujący załączył kopię
umowy prawdopodobnie z 31.03.2011 roku, (ponieważ brak jest daty zawarcia) z ITB w
Warszawie ul. Filtrowa 1. przedmiotem, której jest wykonanie oceny przydomowej
oczyszczalni ścieków typ POŚ-KA na podstawie badań wg. PN-EN 12566-3+Al: 2009
potwierdzając tym samym, że oferowany wyrób jest dopiero w trakcie badań i przewidywany
termin zakończenia badań to 31.03.2012 (około 12 miesięcy). Odwołujący w piśmie
przewodnim wskazał na zapis § 10 ust. 2 (Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 11
sierpnia 2004 roku w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych
oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym) powołując się na równoważne metody
badania. Odwołujący załączył również protokół kontroli Łódzkiego Wojewódzkiego
Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Łodzi z dnia 01.10.2010 a więc przed wejściem
obowiązywania normy PN-EN 12566-3+AŁ2009 ogłoszonej przez Prezesa Polski Komitet
Normalizacji w Monitorze Polskim nr 11. poz. 119 z dnia 18 lutego 2010.W okresie
przejściowym od 01-11-2009 do 01-11-2010 można stosować było normę z 2005 r. ( nie
zawierającej zmiany) oraz normę z 2009 r. Stąd zapis w protokóle kontroli WINB z dnia
01.10.2011r. oraz, że „kontrolujący stwierdza, że oczyszczalnie były wprowadzane do obrotu
zgodnie z przepisami", ale to stwierdzenie dotyczyło obowiązującej wtedy normy PN-EN
12566-3: 2005. Od 2 listopada 2010 r. przydomowe oczyszczalnie ścieków muszą spełniać
wymagania zawarte w normie PN-EN 12566-3:2005+A1:2009, i takie wymagania zostały
zawarte w Specyfikacji Technicznej. Podniósł także, że zasięgnął w powyższej sprawie opinii
Pani Anny Biel -- byłego kierownika Ośrodka Normalizacji, późniejszego sekretarza Komitetu
Technicznego Polskiego Komitetu Normalizacji ds. Wodociągów i Kanalizacji, biorącego
czynny udział w opracowaniu norm z zakresu instalacji sanitarnych, jak również wdrażania
norm europejskich do Polskich Norm. W tym przypadku Gmina zwróciła się z prośbą o
wyjaśnienie, czy wykonawca może znakować swój wyrób znakiem B na podstawie badań
wykonanych przez laboratorium, które nie posiada w zakresie swojej akredytacji normy PN-
EN 12566-3+A 1:2009. Według eksperta przedstawiona Krajowa deklaracja zgodności nr
01/05/2011, dotycząca biologicznych oczyszczalni ścieków typu POŚ-KA nie spełnia
wymagań określonych w wymienionych dokumentach, a nawet nie upoważnia producenta do
oznakowania wyrobu znakiem budowlanym. Zamawiający w powyższej sprawie zwrócił się
także do Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Warszawie, który utwierdził
Zamawiającego w przekonaniu, że wyrób odwołującego nie spełnia oczekiwań twierdząc, że
zakres akredytacji laboratorium uczestniczącego w ocenie zgodności (wykonującego
wstępne badanie typu) przedmiotowego wyrobu powinien obejmować normę PN-EN 12566-
3+A 1:2009. W systemie 3 deklarowanie zgodności wyrobu przez producenta odbywa się na
podstawie wstępnego badania typu prowadzonego przez akredytowane laboratorium i
zakładowej kontroli produkcji. Przedmiotowa norma zakłada podział zadań związanych z
wykonaniem badania typu miedzy producenta a jednostkę zewnętrzną (Tablica ZA 3). Ze
wszystkich właściwości, które należy określić we wstępnym badaniu typu (Tablica ZA 1
skuteczność oczyszczania, wydajność, wodoszczelność, wytrzymałość na zgniatanie i
maksymalne obciążenie odkształcające, trwałość) są wydzielone te, które wykonuje
producent korzystając z własnego laboratorium lub zlecając wykonanie w innym laboratorium
nie koniecznie akredytowanym, oraz te, których wykonanie należy do akredytowanego
laboratorium badawczego. Wstępne badanie typu wykonane przez akredytowane
laboratorium obejmuje: badanie wytrzymałości konstrukcji lub sprawdzenie obliczeń
producenta oraz zgodność wyrobu z obliczeniami, badanie skuteczności oczyszczania,
badanie wodoszczelności, trwałość. Metody badań określone są w/wym. specyfikacji
technicznej (bez odwoływania się do innych norm badawczych), dlatego też zakres
akredytacji laboratorium uczestniczącego w ocenie zgodności ( wykonującego wstępne
badanie typu) przedmiotowego wyrobu powinien obejmować normę PN-EN 12566-
3+Al:2009. Zamawiający wskazał również na orzecznictwo KIO, z którego jego zdaniem
wynika, że „Przeprowadzenie badań w sposób odpowiadający metodologii badawczej danej
normy, nawet w sposób w pełni czyniący zadość jej wymaganiom nie oznacza wykonania
tych badań przez laboratorium posiadające akredytację w tym zakresie”. Podano również, że
akredytacja tych laboratoriów odnosi się całkowicie do innych norm aniżeli wymagana przez
Zamawiającego. Wskazał także na informację Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego
Departament Wyrobów Budowlanych z dnia 21.02.2011r., które to utwierdziły
Zamawiającego w przekonaniu, że jednostka akredytowana w zakresie udzielonej
akredytacji winna mieć normę 12566-3+A 1:2009 a nie inną. W konkluzji twierdził, że
Zamawiający biorąc pod uwagę powyższe dokumenty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz
w związku z art. 82 ust.3 ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 nr 113 poz.
759) podjął prawidłowo decyzję o odrzuceniu oferty Firmy KB-Krzysztof Bobrowski, jako
niezgodnej z treścią Specyfikacji Istotnych warunków Zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając niniejsze odwołanie oraz uwzględniając
dokumentację z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, oraz stanowiska
stron wyrażone w toku posiedzenia i rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje:
Wykonawca w odwołaniu podniósł zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy –
Prawo zamówień publicznych - z uwagi na bezpodstawne odrzucenie jego oferty oraz
naruszenie art. 7 ust.1 ustawy Pzp - z uwagi na zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy -
Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec uznanej za
najkorzystniejszą w sytuacji, gdy oferta tego wykonawcy, zdaniem Odwołującego, jest
niezgodna ze specyfikacją.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.8 ustawy Pzp, albowiem wynosi
3.274.199,13 zł, co stanowi równowartość kwoty 852.878,13 EURO. Tym samym do
niniejszego postępowania odwoławczego ma zastosowanie przepis art. 180 ust.2 ustawy
Pzp. To oznacza, iż nie podlega rozpatrzeniu przez Izbę zarzut zaniechania odrzucenia
oferty wykonawcy – Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec z tego
względu, że zgodnie z powołanym przepisem odwołanie może dotyczyć tylko zarzutów
związanych z podstawami wykluczenia z postępowania wnoszącego odwołanie wykonawcy
bądź też – jak w tym przypadku – z podstawami odrzucenia jego oferty. Z tego też względu
drugi ze wskazanych zarzutów, dotyczący zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy –
Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec, Izba pozostawiła bez
rozpoznania.
Rozpoznając zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp, dotyczący
bezpodstawnego odrzucenia oferty odwołującego się wykonawcy Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający w piśmie z dnia 18 maja 2011 r. stwierdził, że Odwołujący wystawił
Krajową deklarację zgodności nr 01/05/11 na przydomowe oczyszczalnie ścieków,
wskazując na badania akredytowanej jednostki certyfikującej oraz raporty z badań EKO-
Kompleks, Politechniki Łódzkiej i Instytutu Techniki Budowlanej. Stwierdził także, że w
Polskim Centrum Akredytacji wymienione jednostki posiadają akredytację, jednakże w
zakresie akredytacji nie ma wymaganej niniejszym postępowaniem normy PN-EN 12566–
3+A1:2009. W związku z powyższym, powołując się na art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wezwał
wykonawcę do złożenia wyjaśnień oraz przesłanie raportów z tych badań. W odpowiedzi na
wezwanie wykonawca wyjaśnił, że przydomowe oczyszczalnie ścieków typoszereg POŚ-KA
zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury z dnia 11
sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, wydanego na podstawie art.8 ust.6 ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych. Stwierdził także, że do przeprowadzenia
odpowiednich badań typu rodziny oczyszczalni wybrano akredytowane laboratoria
spełniające warunki według § 10 ust.2 powołanego rozporządzenia ministra infrastruktury z
dnia11.08.2004 r., które to rozporządzenie nie stanowi, że laboratorium akredytowane
powinno mieć akredytację zgodną z Polską Normą, lecz powinno posiadać akredytację na
metody badań bądź procedury badawcze zawarte w tejże Polskiej Normie lub inne
równoważne metody badawcze. Wskazał jednocześnie na metody badawcze oraz
wykorzystywane normy i załączył do pisma raporty z badań oraz przykładowy raport ITB, a
także protokół z kontroli z dnia 1.10.2010 r. przeprowadzonej przez Łódzkiego
Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Łodzi.
W podstawach odrzucenia oferty Zamawiający powołał art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp
w związku z art. 82 ust.3 tej ustawy, stwierdzając, że przyczyną odrzucenia jest niezgodność
treści oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia oraz specyfikacją techniczną,
stanowiącą załącznik do tej specyfikacji, albowiem zamawiający dopuścił do zastosowania
przydomowe oczyszczalnie ścieków pracujące na bazie niskoobciążonego osadu czynnego
lub osadu czynnego wspomaganego złożem biologicznym posiadające deklaracje zgodności
z normą PN-EN 12566-3: 2007+A1:2009 na podstawie badań wykonanych przez
„akredytowane” laboratorium i oznaczone znakiem „B” lub taką deklarację zgodności ze
wskazaną normą - na podstawie badań wykonanych przez „notyfikowane” laboratorium i
oznaczone znakiem „CE”, a takich dokumentów wykonawca nie przedłożył. Zamawiający
stwierdził także, że przedstawiona krajowa deklaracja zgodności nr 01/05/2011 nie spełnia
wymagań, określonych w ustawie o wyrobach budowlanych oraz w rozporządzeniu ministra
Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności
wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, z uwagi na brak
należytej identyfikacji wyrobu - określenie, że deklaracja obejmuje typoszereg urządzeń jest
niewystarczające powinny być podane wszystkie wielkości urządzenia i odpowiadające im
wartości OLM. W tej deklaracji nie określono również materiału urządzenia i konstrukcji
(jeden zbiornik, liczba komór itp.), numer norm) jest niepełny brak roku wydania, {poprzednia
wersja normy miała numer PN-EN 12566-3: 2007). W deklarowanych cechach technicznych
wyrobu producent powinien m.in. określić dla każdej wielkości urządzenia: nominalny
dobowy ładunek substancji organicznych oraz dobowa przepustowość hydrauliczną.
Zamawiający stwierdził także, że nie jest wiadomo, na jakiej podstawie zostały określone w
deklaracji wskaźniki skuteczności oczyszczania ścieków - norma wymaga przeprowadzenia
badań trwających ok. 40 tygodni, a żadne z wymienionych laboratoriów nie ma takich badań
w swoim zakresie akredytacji (ITB przeprowadza badania skuteczności oczyszczania
ścieków, ale jeszcze nie uzyskało akredytacji). W konkluzji Zamawiający stwierdził, że w jego
ocenie oferent nie powinien deklarować zgodności wyrobu z PN-EN 12566-3+ Al:2009 na
podstawie badań laboratoriów, które w zakresie swej akredytacji nie posiadają wskazanej
normy. Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań wyrobów
budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub
procedur badawczych.
Mając na uwadze podstawy odrzucenia oferty wykonawcy oraz powołane przez
Odwołującego dowody, Izba stwierdziła, że przedstawiony protokół z kontroli nie może być
uznany za dowód w niniejszej sprawie. Nie dotyczy on, bowiem Krajowej deklaracji
zgodności nr 01/05/11 wystawionej z datą 15.05.2011 r., której dotyczyło wezwanie
Zamawiającego z dnia 18 maja 2011 r. Protokół ten dotyczy kontroli przeprowadzonej w
dniach 1.10.2010 r. – 4.10.2010 r., w której to dacie [okres przejściowy] możliwe było jeszcze
stosowanie normy PN-EN 12566–3+A1:2005. Izba zwraca także uwagę, że tak jak wskazano
w raporcie, kontrola dotyczyła deklaracji zgodności nr 1/06/10. Informacja zawarta w
protokole (str 54) o wykonaniu badania „typu zgodnie z tablicą normy PN-EN 12566-
3:2005+A1:2009” jest niejasna, albowiem kontrolujący posłużył się symbolem nieznanym
zarówno normie zastąpionej jak i obowiązującej. Ponadto Izba zwraca uwagę, że trudno
uznać, iż w czasie kontroli – trwającej 4 dni - wykonano badanie zgodnie z normą PN-EN
12566–3+A1: 2009, albowiem pełne badanie skuteczności oczyszczania trwa (38 + X)
tygodni tj. ok. 40 tygodni.
Pozostałe dowody z kolei tj. raporty załączone do wyjaśnień – nie potwierdzają w
ocenie Izby, że przedłożona do oferty Krajowa deklaracja zgodności nr 01/05/11 z dnia
15.05.2011r. jest dokumentem odpowiadającym wymaganiom określonym Specyfikacją
techniczną wykonania i odbioru robót (po jej zmianach w wyniku odpowiedzi z dnia
4.05.2011 r.). W tym przypadku, Izba podzieliła pogląd Zamawiającego, że z przedłożonych
do wyjaśnień raportów wynika, że tylko laboratorium Instytutu Techniki Budowlanej
wykorzystuje metody badawcze określone normą PN-EN 12566-3:2007+A1:2009, jednakże
dotyczy to tylko jednego z badań na wodoszczelność. Z kolei przedłożona do wyjaśnień
umowa zawarta z tym laboratorium – umowa bez daty zawarcia– wskazuje, że ocena
przydomowej oczyszczalni ścieków typ POŚ-KA na podstawie badań wg normy PN-EN
12566-3:2007+A1:2009 jest dopiero przeprowadzana, a termin zakończenia tych prac
badawczych nastąpi - biorąc pod uwagę terminy określone harmonogramem realizacji
płatności wg umowy - w II kwartale 2012 r. Tym samym ta umowa nie może stanowić
podstawy do wystawienia wymaganej deklaracji.
Izba zwróciła także uwagę, że raport EKO – Kompleks J. Frydrysiak, J. Budzińska S.J
odwołuje się do niekompletnej – bliżej niezidentyfikowanej- normy PN-EN 12566-3. Izba
zwraca także uwagę, że zakres akredytacji tego laboratorium obejmuje badanie parametrów
wody ścieków. Drugie z kolei laboratorium - KBB Politechnika Łódzka - nie ma uprawnień do
badania oczyszczalni ścieków, tylko do badania materiałów budowlanych.
Izba stwierdziła także, że wskazana Specyfikacja techniczna obowiązująca w
niniejszym postępowaniu nie odwołuje się do innych norm badawczych, nie odwołuje się
także do § 10 ust.2 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w
sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu
znakowania ich znakiem budowlanym, a zatem zakres akredytacji laboratorium,
wykonującego wstępne badanie typu – badanie przedmiotowego produktu – według
wymagań ustalonych w tym postępowaniu o zamówienie publiczne - powinien obejmować
normę PN-EN 12566–3+A1:2009. Powyższe, zdaniem Izby, wynika z pkt 2.4 Specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót, którego brzmienie ustalone zostało – jak wskazano
wyżej - na podstawie udzielonej odpowiedzi z dnia 4.05.2011 r. Dlatego też zarzut
Odwołującego, co do braku podstaw odrzucenia jego oferty nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdza także, że Krajowa deklaracja zgodności załączona do oferty, w
szczególności nie odwołuje się do wymaganej normy PN-EN 12566–3+A1:2009, a tylko do
bliżej nieokreślonej normy PN-EN 12566–3+A. Tej okoliczności wykonawca stara się nie
zauważać nawet w odwołaniu, składając oświadczenie, że Krajowa deklaracja zgodności
(…) w sposób właściwy identyfikuje produkt oraz odwołuje się w sposób prawidłowy do
normy PN-EN 12566–3+A1”, podczas gdy normą wymaganą w tym postępowaniu o
zamówienie publiczne jest norma PN-EN 12566–3+A1:2009.
Mając powyższe ustalenia na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Przewodniczący: ………………………………
WYROK
z dnia 5 lipca 2011r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2011 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 czerwca 2011r. przez wykonawcę Krzysztofa
Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „KB –
INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, 91-336 Łódź, ul. Gliniana 65 w postępowaniu
prowadzonym przez Gminę Błędów, 05-620 Błędów, ul. Sadurkowska 13/1
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą „KB – INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, 91-336 Łódź, ul.
Gliniana 65 i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Krzysztofa Bobrowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „KB – INSTALACJE” Krzysztof
Bobrowski, 91-336 Łódź, ul. Gliniana 65 tytułem wpisu od odwołania;
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ………………………………
KIO/1343/11
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym przez Zamawiającego - Gminę Błędów, którego przedmiotem jest „Budowa
przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy Błędów”. Zdaniem Odwołującego -
Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: "KB-
INSTALACJE" Krzysztof Bobrowski oferta wykonawcy złożona w postępowaniu
przetargowym jest zgodna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a
Odwołujący nie podlega wykluczeniu z postępowania. Podkreślił także, że w świetle
jedynego kryterium, jakim jest najniższa cena, złożona oferta na wykonanie przedmiotu
zamówienia jest najkorzystniejszą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), [dalej ustawa Pzp]
Wskazując na powyższe zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i ust.3, art.89 ust.
1 pkt.2 ustawy Pzp i wniósł o unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego na
podstawie art.89 ust. 1 pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych oraz czynności
polegającej na wyborze oferty najkorzystniejsze i nakazanie Zamawiającemu
przeprowadzenia powtórnego badania i oceny ofert z udziałem Odwołującego. W
uzasadnieniu odwołania wykonawca podał, że oferowane przez Odwołującego przydomowe
oczyszczalnie ścieków spełniają wymagania Zamawiającego określone opisem przedmiotu
zamówienia na podstawie dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania
i odbioru robót oraz w sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa
wprowadzone zostały do obrotu. Stwierdził także, że oferowane przydomowe oczyszczalnie
ścieków spełniają również wymagania określone zgodnie z postanowieniami specyfikacji
odnoszące się do normy PN-EN 12566-3+A 1: 2009 oraz, że przedłożone zostały wymagane
dokumenty wraz z ofertą potwierdzające dopuszczenie oczyszczalni do obrotu zgodnie z
ustawą o wyrobach budowlanych oraz na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - o
systemie oceny zgodności. Podniósł także, że pomimo braku żądania wskazanych powyżej
dokumentów Odwołujący w treści oferty zawarł niezbędne dokumenty potwierdzające
wymagania Zamawiającego miedzy innymi: Krajową deklarację zgodności nr 01/05/2011.
Jego zdaniem z treści deklaracji w sposób jednoznaczny wynika, iż oferowane oczyszczalnie
są zgodne z wymaganiami normy PN-EN 12566-3+A1, a wymagane parametry oczyszczalni
został potwierdzone przez odpowiednie badania. Badania te zostały wykonane przez
laboratoria akredytowane, które są zgodne z obowiązującą normą oraz Rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego. Zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do
obrotu określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz.
881 ze. zm.) wraz z przepisami wykonawczymi, określająca zasady wprowadzania do obrotu
wyrobów budowlanych oraz zasady ich kontroli przez organy administracji publicznej.
Przydomowa oczyszczalnia ścieków, jako wyrób budowlany wprowadzony może być do
obrotu na podstawie wskazanego przepisu prawa na dwie możliwości. Zgodnie z
rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. Nr 198, poz. 2041) grupy tych wyrobów wymagają minimum systemu
oceny zgodności 3, a więc z udziałem jednostki notyfikowanej (znak CE) lub akredytowanej
(znak budowlany). Oznakowanie wyrobu znakiem budowlanym następuje zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem
budowlanym (Dz. U. z 2004 r. nr 198 poz. 2041). Zarzut Zamawiającego dotyczący braku
akredytacji laboratoriów na zgodność z normą PN-EN 12566-3+Al: 2009 jest bezpodstawny,
ponieważ powyżej przywołane Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia
2004r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu
znakowania ich znakiem budowlanym umożliwia wskazanym w treści Krajowej deklaracji
jednostkom prowadzenie takich badań na podstawie §10.2. tego rozporządzenia przy
zastosowaniu innych równoważnych metod badania, albowiem zgodnie z tym przepisem
„Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań wyrobów
budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub
procedur badawczych, przywołanych w specyfikacjach technicznych, lub innych
równoważnych metod badania." Zatem badania przeprowadzone przez akredytowane
jednostki laboratoryjne stanowią podstawę do wystawienia przez producenta Krajowej
deklaracji zgodności. Prawidłowość wprowadzenia do obrotu oferowanych oczyszczalni oraz
wystawiona Krajowa deklaracja zgodności była objęta kontrolą właściwego organu, jakim jest
Łódzki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Łodzi w dniach 01 października 2010
roku do 04 października 2010 roku - Nr akt kontroli: 82/2010. Zdaniem wykonawcy z
dokonanych ustaleń organu kontrolującego oczyszczalnie przydomowe POŚ-KA będące
wyrobem budowlanym wprowadzone zostały do obrotu oraz oznakowane znakiem
budowlanym zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Sposób postępowania przy
wprowadzeniu do obrotu produkowanych przez Odwołującego oczyszczalni ścieków,
wydanie deklaracji zgodności, treść deklaracji zgodności oraz przywołane w uzasadnieniu
odwołania protokoły z badań laboratoryjnych objęte były również przedmiotową kontrolą
Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Łodzi. Ustalenia właściwego organu
kontrolującego potwierdzają prawidłowość wprowadzenia do obrotu wyrobu budowlanego,
jakim są przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz prawidłowość wystawienia Krajowej
deklaracji zgodności nie budzą jakichkolwiek wątpliwości. Ustalenia te potwierdzają
jednoznacznie fakt, iż złożone wraz z ofertą dokumenty są zgodne z obowiązującymi
przepisami prawa, a Odwołujący był uprawniony do wystawienia Krajowej deklaracji
zgodności w oparciu o wyniki badań wskazanych w niej akredytowanych laboratoriów. Mając
powyższe na uwadze, zdaniem Odwołującego, nie zachodzą jakiekolwiek okoliczności
stanowiące przesłankę do odrzucenia oferty odwołującego. Oferowane oczyszczalnie są
zgodne z opisem zawartym w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i odpowiadają
normie PN-EN 12566-3+Al:2009, a treść oferty złożonej przez Odwołującego jest zgodna z
treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia i tym samym oferta nie podlega
odrzuceniu na podstawie art.89 ust. l pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający poprzez nieuprawnione odrzucenie oferty dopuścił się naruszenia art.89 ust. l
pkt.2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Załączona wraz z ofertą Krajowa deklaracja
zgodności jest dokumentem zawierającym wszelkie niezbędne i wymagane przepisami
prawa dane i parametry urządzeń, w sposób właściwy identyfikuje produkt oraz odwołuje się
w sposób prawidłowy do normy PN-EN 12566-3+A1. Z kolei wskazane naruszenie art.7 ust.
1 ustawy Prawo zamówień publicznych - nierówne traktowanie wykonawców, jest skutkiem
czynności odrzucenia oferty pomimo jej zgodności z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, a zaniechanie odrzucenia oferty uznanej za najkorzystniejszą. W tym
przypadku wykonawca stwierdził, że Zamawiający w treści specyfikacji, w szczególności
specyfikacji technicznej pkt 11.A.3 i pkt 11.A.4 wskazał na wymagany rodzaj materiału
wykonania zbiorników oczyszczalni. Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia wymagał
wykonania zbiorników oczyszczalni z polietylenu wysokiej gęstości PEHD. Pomimo, że
wykonawca, którego uznał ofertę za najkorzystniejszą zaoferował oczyszczalnie, które
zbudowane są z materiału polipropylen PP o właściwościach mniej korzystnych niż
wymagane oferty tej nie odrzucił. W konkluzji stwierdził, że prowadzenie postępowania przy
wskazanych wyżej naruszeniach obowiązujących przepisów prawa może doprowadzić
ostatecznie do jego obarczenia wadą uniemożliwiającą zawarcie w przyszłości ważnej
umowy w sprawie zamówienia publicznego.
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający stwierdził, że Odwołujący bezpodstawnie
zarzuca naruszenie art. 7 ust. 1 i ust. 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych twierdząc, że jego oferta odpowiada treści siwz. Podkreślił, że dopuścił do
zastosowania przydomowe oczyszczalnie ścieków pracujące na bazie niskoobciążonego
osadu czynnego lub osadu czynnego wspomaganego złożem biologicznym posiadające
dokumenty dopuszczające do obrotu: tj. Deklarację zgodności z normą PN-EN 12566-3+Al:
2009 na podstawie badań wykonanych przez „akredytowane" laboratorium i oznaczone
znakiem „B" lub Deklarację zgodności z normą PN-EN 12566-3+A1:2009 na podstawie
badań wykonanych przez „notyfikowane" laboratorium i oznaczone znakiem „CE”.
Dokumenty te należało załączyć do oferty. Odwołujący wystawił Krajową deklarację
zgodności nr 01/05/2011 na podstawie badań w trzech różnych Laboratoriach.
Zamawiający pismem z dnia 18.05.2011r. zwrócił się do wykonawcy o uzupełnienie
dokumentów ofertowych, wskazując, że badania akredytowanych jednostek certyfikujących
w zakresie akredytacji nie mają normy PN-EN 12566-3+A1:2009 i poprosił o złożenie
wyjaśnień w tej sprawie oraz przesłanie raportów z tych badań. W ramach uzupełnienia
Odwołujący udostępnił raporty z badań nad skutecznością oczyszczania na przydomowej
oczyszczalni ścieków typu POŚ-KA-4 Nr 1/12/2010 wykonane przez „EKO-KOMPLEKS" 'J.
Fidrysiak, J. Budzinska, Spółka Jawna 95-030 Rzgów ul. Guzowska 14 (AB 1044) i raport z
badań nr 43/10/1 z 08.06.2010 wykonane przez Laboratorium Badawcze Katedry Fizyki
Budowli I Materiałów Budowlanych KBB Politechnika Łódzka Al. Politechniki 6 90-924 Łódź -
( badanie wytrzymałości konstrukcji) bez podania nr akredytacji laboratorium oraz Instytutu
Techniki Budowlanej - Laboratorium Fizyki Cieplnej. Instalacji Sanitarnych i Środowiska 02-
656 Warszawa ul. Ksawerów 21. (AB 023) na wodoszczelność. Odwołujący załączył kopię
umowy prawdopodobnie z 31.03.2011 roku, (ponieważ brak jest daty zawarcia) z ITB w
Warszawie ul. Filtrowa 1. przedmiotem, której jest wykonanie oceny przydomowej
oczyszczalni ścieków typ POŚ-KA na podstawie badań wg. PN-EN 12566-3+Al: 2009
potwierdzając tym samym, że oferowany wyrób jest dopiero w trakcie badań i przewidywany
termin zakończenia badań to 31.03.2012 (około 12 miesięcy). Odwołujący w piśmie
przewodnim wskazał na zapis § 10 ust. 2 (Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 11
sierpnia 2004 roku w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych
oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym) powołując się na równoważne metody
badania. Odwołujący załączył również protokół kontroli Łódzkiego Wojewódzkiego
Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Łodzi z dnia 01.10.2010 a więc przed wejściem
obowiązywania normy PN-EN 12566-3+AŁ2009 ogłoszonej przez Prezesa Polski Komitet
Normalizacji w Monitorze Polskim nr 11. poz. 119 z dnia 18 lutego 2010.W okresie
przejściowym od 01-11-2009 do 01-11-2010 można stosować było normę z 2005 r. ( nie
zawierającej zmiany) oraz normę z 2009 r. Stąd zapis w protokóle kontroli WINB z dnia
01.10.2011r. oraz, że „kontrolujący stwierdza, że oczyszczalnie były wprowadzane do obrotu
zgodnie z przepisami", ale to stwierdzenie dotyczyło obowiązującej wtedy normy PN-EN
12566-3: 2005. Od 2 listopada 2010 r. przydomowe oczyszczalnie ścieków muszą spełniać
wymagania zawarte w normie PN-EN 12566-3:2005+A1:2009, i takie wymagania zostały
zawarte w Specyfikacji Technicznej. Podniósł także, że zasięgnął w powyższej sprawie opinii
Pani Anny Biel -- byłego kierownika Ośrodka Normalizacji, późniejszego sekretarza Komitetu
Technicznego Polskiego Komitetu Normalizacji ds. Wodociągów i Kanalizacji, biorącego
czynny udział w opracowaniu norm z zakresu instalacji sanitarnych, jak również wdrażania
norm europejskich do Polskich Norm. W tym przypadku Gmina zwróciła się z prośbą o
wyjaśnienie, czy wykonawca może znakować swój wyrób znakiem B na podstawie badań
wykonanych przez laboratorium, które nie posiada w zakresie swojej akredytacji normy PN-
EN 12566-3+A 1:2009. Według eksperta przedstawiona Krajowa deklaracja zgodności nr
01/05/2011, dotycząca biologicznych oczyszczalni ścieków typu POŚ-KA nie spełnia
wymagań określonych w wymienionych dokumentach, a nawet nie upoważnia producenta do
oznakowania wyrobu znakiem budowlanym. Zamawiający w powyższej sprawie zwrócił się
także do Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Warszawie, który utwierdził
Zamawiającego w przekonaniu, że wyrób odwołującego nie spełnia oczekiwań twierdząc, że
zakres akredytacji laboratorium uczestniczącego w ocenie zgodności (wykonującego
wstępne badanie typu) przedmiotowego wyrobu powinien obejmować normę PN-EN 12566-
3+A 1:2009. W systemie 3 deklarowanie zgodności wyrobu przez producenta odbywa się na
podstawie wstępnego badania typu prowadzonego przez akredytowane laboratorium i
zakładowej kontroli produkcji. Przedmiotowa norma zakłada podział zadań związanych z
wykonaniem badania typu miedzy producenta a jednostkę zewnętrzną (Tablica ZA 3). Ze
wszystkich właściwości, które należy określić we wstępnym badaniu typu (Tablica ZA 1
skuteczność oczyszczania, wydajność, wodoszczelność, wytrzymałość na zgniatanie i
maksymalne obciążenie odkształcające, trwałość) są wydzielone te, które wykonuje
producent korzystając z własnego laboratorium lub zlecając wykonanie w innym laboratorium
nie koniecznie akredytowanym, oraz te, których wykonanie należy do akredytowanego
laboratorium badawczego. Wstępne badanie typu wykonane przez akredytowane
laboratorium obejmuje: badanie wytrzymałości konstrukcji lub sprawdzenie obliczeń
producenta oraz zgodność wyrobu z obliczeniami, badanie skuteczności oczyszczania,
badanie wodoszczelności, trwałość. Metody badań określone są w/wym. specyfikacji
technicznej (bez odwoływania się do innych norm badawczych), dlatego też zakres
akredytacji laboratorium uczestniczącego w ocenie zgodności ( wykonującego wstępne
badanie typu) przedmiotowego wyrobu powinien obejmować normę PN-EN 12566-
3+Al:2009. Zamawiający wskazał również na orzecznictwo KIO, z którego jego zdaniem
wynika, że „Przeprowadzenie badań w sposób odpowiadający metodologii badawczej danej
normy, nawet w sposób w pełni czyniący zadość jej wymaganiom nie oznacza wykonania
tych badań przez laboratorium posiadające akredytację w tym zakresie”. Podano również, że
akredytacja tych laboratoriów odnosi się całkowicie do innych norm aniżeli wymagana przez
Zamawiającego. Wskazał także na informację Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego
Departament Wyrobów Budowlanych z dnia 21.02.2011r., które to utwierdziły
Zamawiającego w przekonaniu, że jednostka akredytowana w zakresie udzielonej
akredytacji winna mieć normę 12566-3+A 1:2009 a nie inną. W konkluzji twierdził, że
Zamawiający biorąc pod uwagę powyższe dokumenty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz
w związku z art. 82 ust.3 ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 nr 113 poz.
759) podjął prawidłowo decyzję o odrzuceniu oferty Firmy KB-Krzysztof Bobrowski, jako
niezgodnej z treścią Specyfikacji Istotnych warunków Zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając niniejsze odwołanie oraz uwzględniając
dokumentację z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, oraz stanowiska
stron wyrażone w toku posiedzenia i rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje:
Wykonawca w odwołaniu podniósł zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy –
Prawo zamówień publicznych - z uwagi na bezpodstawne odrzucenie jego oferty oraz
naruszenie art. 7 ust.1 ustawy Pzp - z uwagi na zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy -
Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec uznanej za
najkorzystniejszą w sytuacji, gdy oferta tego wykonawcy, zdaniem Odwołującego, jest
niezgodna ze specyfikacją.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust.8 ustawy Pzp, albowiem wynosi
3.274.199,13 zł, co stanowi równowartość kwoty 852.878,13 EURO. Tym samym do
niniejszego postępowania odwoławczego ma zastosowanie przepis art. 180 ust.2 ustawy
Pzp. To oznacza, iż nie podlega rozpatrzeniu przez Izbę zarzut zaniechania odrzucenia
oferty wykonawcy – Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec z tego
względu, że zgodnie z powołanym przepisem odwołanie może dotyczyć tylko zarzutów
związanych z podstawami wykluczenia z postępowania wnoszącego odwołanie wykonawcy
bądź też – jak w tym przypadku – z podstawami odrzucenia jego oferty. Z tego też względu
drugi ze wskazanych zarzutów, dotyczący zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy –
Adam Tokarski Usługi Techniczno-Handlowe „TASTA” z Siedlec, Izba pozostawiła bez
rozpoznania.
Rozpoznając zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp, dotyczący
bezpodstawnego odrzucenia oferty odwołującego się wykonawcy Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający w piśmie z dnia 18 maja 2011 r. stwierdził, że Odwołujący wystawił
Krajową deklarację zgodności nr 01/05/11 na przydomowe oczyszczalnie ścieków,
wskazując na badania akredytowanej jednostki certyfikującej oraz raporty z badań EKO-
Kompleks, Politechniki Łódzkiej i Instytutu Techniki Budowlanej. Stwierdził także, że w
Polskim Centrum Akredytacji wymienione jednostki posiadają akredytację, jednakże w
zakresie akredytacji nie ma wymaganej niniejszym postępowaniem normy PN-EN 12566–
3+A1:2009. W związku z powyższym, powołując się na art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wezwał
wykonawcę do złożenia wyjaśnień oraz przesłanie raportów z tych badań. W odpowiedzi na
wezwanie wykonawca wyjaśnił, że przydomowe oczyszczalnie ścieków typoszereg POŚ-KA
zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury z dnia 11
sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, wydanego na podstawie art.8 ust.6 ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych. Stwierdził także, że do przeprowadzenia
odpowiednich badań typu rodziny oczyszczalni wybrano akredytowane laboratoria
spełniające warunki według § 10 ust.2 powołanego rozporządzenia ministra infrastruktury z
dnia11.08.2004 r., które to rozporządzenie nie stanowi, że laboratorium akredytowane
powinno mieć akredytację zgodną z Polską Normą, lecz powinno posiadać akredytację na
metody badań bądź procedury badawcze zawarte w tejże Polskiej Normie lub inne
równoważne metody badawcze. Wskazał jednocześnie na metody badawcze oraz
wykorzystywane normy i załączył do pisma raporty z badań oraz przykładowy raport ITB, a
także protokół z kontroli z dnia 1.10.2010 r. przeprowadzonej przez Łódzkiego
Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Łodzi.
W podstawach odrzucenia oferty Zamawiający powołał art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp
w związku z art. 82 ust.3 tej ustawy, stwierdzając, że przyczyną odrzucenia jest niezgodność
treści oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia oraz specyfikacją techniczną,
stanowiącą załącznik do tej specyfikacji, albowiem zamawiający dopuścił do zastosowania
przydomowe oczyszczalnie ścieków pracujące na bazie niskoobciążonego osadu czynnego
lub osadu czynnego wspomaganego złożem biologicznym posiadające deklaracje zgodności
z normą PN-EN 12566-3: 2007+A1:2009 na podstawie badań wykonanych przez
„akredytowane” laboratorium i oznaczone znakiem „B” lub taką deklarację zgodności ze
wskazaną normą - na podstawie badań wykonanych przez „notyfikowane” laboratorium i
oznaczone znakiem „CE”, a takich dokumentów wykonawca nie przedłożył. Zamawiający
stwierdził także, że przedstawiona krajowa deklaracja zgodności nr 01/05/2011 nie spełnia
wymagań, określonych w ustawie o wyrobach budowlanych oraz w rozporządzeniu ministra
Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności
wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, z uwagi na brak
należytej identyfikacji wyrobu - określenie, że deklaracja obejmuje typoszereg urządzeń jest
niewystarczające powinny być podane wszystkie wielkości urządzenia i odpowiadające im
wartości OLM. W tej deklaracji nie określono również materiału urządzenia i konstrukcji
(jeden zbiornik, liczba komór itp.), numer norm) jest niepełny brak roku wydania, {poprzednia
wersja normy miała numer PN-EN 12566-3: 2007). W deklarowanych cechach technicznych
wyrobu producent powinien m.in. określić dla każdej wielkości urządzenia: nominalny
dobowy ładunek substancji organicznych oraz dobowa przepustowość hydrauliczną.
Zamawiający stwierdził także, że nie jest wiadomo, na jakiej podstawie zostały określone w
deklaracji wskaźniki skuteczności oczyszczania ścieków - norma wymaga przeprowadzenia
badań trwających ok. 40 tygodni, a żadne z wymienionych laboratoriów nie ma takich badań
w swoim zakresie akredytacji (ITB przeprowadza badania skuteczności oczyszczania
ścieków, ale jeszcze nie uzyskało akredytacji). W konkluzji Zamawiający stwierdził, że w jego
ocenie oferent nie powinien deklarować zgodności wyrobu z PN-EN 12566-3+ Al:2009 na
podstawie badań laboratoriów, które w zakresie swej akredytacji nie posiadają wskazanej
normy. Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań wyrobów
budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub
procedur badawczych.
Mając na uwadze podstawy odrzucenia oferty wykonawcy oraz powołane przez
Odwołującego dowody, Izba stwierdziła, że przedstawiony protokół z kontroli nie może być
uznany za dowód w niniejszej sprawie. Nie dotyczy on, bowiem Krajowej deklaracji
zgodności nr 01/05/11 wystawionej z datą 15.05.2011 r., której dotyczyło wezwanie
Zamawiającego z dnia 18 maja 2011 r. Protokół ten dotyczy kontroli przeprowadzonej w
dniach 1.10.2010 r. – 4.10.2010 r., w której to dacie [okres przejściowy] możliwe było jeszcze
stosowanie normy PN-EN 12566–3+A1:2005. Izba zwraca także uwagę, że tak jak wskazano
w raporcie, kontrola dotyczyła deklaracji zgodności nr 1/06/10. Informacja zawarta w
protokole (str 54) o wykonaniu badania „typu zgodnie z tablicą normy PN-EN 12566-
3:2005+A1:2009” jest niejasna, albowiem kontrolujący posłużył się symbolem nieznanym
zarówno normie zastąpionej jak i obowiązującej. Ponadto Izba zwraca uwagę, że trudno
uznać, iż w czasie kontroli – trwającej 4 dni - wykonano badanie zgodnie z normą PN-EN
12566–3+A1: 2009, albowiem pełne badanie skuteczności oczyszczania trwa (38 + X)
tygodni tj. ok. 40 tygodni.
Pozostałe dowody z kolei tj. raporty załączone do wyjaśnień – nie potwierdzają w
ocenie Izby, że przedłożona do oferty Krajowa deklaracja zgodności nr 01/05/11 z dnia
15.05.2011r. jest dokumentem odpowiadającym wymaganiom określonym Specyfikacją
techniczną wykonania i odbioru robót (po jej zmianach w wyniku odpowiedzi z dnia
4.05.2011 r.). W tym przypadku, Izba podzieliła pogląd Zamawiającego, że z przedłożonych
do wyjaśnień raportów wynika, że tylko laboratorium Instytutu Techniki Budowlanej
wykorzystuje metody badawcze określone normą PN-EN 12566-3:2007+A1:2009, jednakże
dotyczy to tylko jednego z badań na wodoszczelność. Z kolei przedłożona do wyjaśnień
umowa zawarta z tym laboratorium – umowa bez daty zawarcia– wskazuje, że ocena
przydomowej oczyszczalni ścieków typ POŚ-KA na podstawie badań wg normy PN-EN
12566-3:2007+A1:2009 jest dopiero przeprowadzana, a termin zakończenia tych prac
badawczych nastąpi - biorąc pod uwagę terminy określone harmonogramem realizacji
płatności wg umowy - w II kwartale 2012 r. Tym samym ta umowa nie może stanowić
podstawy do wystawienia wymaganej deklaracji.
Izba zwróciła także uwagę, że raport EKO – Kompleks J. Frydrysiak, J. Budzińska S.J
odwołuje się do niekompletnej – bliżej niezidentyfikowanej- normy PN-EN 12566-3. Izba
zwraca także uwagę, że zakres akredytacji tego laboratorium obejmuje badanie parametrów
wody ścieków. Drugie z kolei laboratorium - KBB Politechnika Łódzka - nie ma uprawnień do
badania oczyszczalni ścieków, tylko do badania materiałów budowlanych.
Izba stwierdziła także, że wskazana Specyfikacja techniczna obowiązująca w
niniejszym postępowaniu nie odwołuje się do innych norm badawczych, nie odwołuje się
także do § 10 ust.2 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w
sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu
znakowania ich znakiem budowlanym, a zatem zakres akredytacji laboratorium,
wykonującego wstępne badanie typu – badanie przedmiotowego produktu – według
wymagań ustalonych w tym postępowaniu o zamówienie publiczne - powinien obejmować
normę PN-EN 12566–3+A1:2009. Powyższe, zdaniem Izby, wynika z pkt 2.4 Specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót, którego brzmienie ustalone zostało – jak wskazano
wyżej - na podstawie udzielonej odpowiedzi z dnia 4.05.2011 r. Dlatego też zarzut
Odwołującego, co do braku podstaw odrzucenia jego oferty nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdza także, że Krajowa deklaracja zgodności załączona do oferty, w
szczególności nie odwołuje się do wymaganej normy PN-EN 12566–3+A1:2009, a tylko do
bliżej nieokreślonej normy PN-EN 12566–3+A. Tej okoliczności wykonawca stara się nie
zauważać nawet w odwołaniu, składając oświadczenie, że Krajowa deklaracja zgodności
(…) w sposób właściwy identyfikuje produkt oraz odwołuje się w sposób prawidłowy do
normy PN-EN 12566–3+A1”, podczas gdy normą wymaganą w tym postępowaniu o
zamówienie publiczne jest norma PN-EN 12566–3+A1:2009.
Mając powyższe ustalenia na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Przewodniczący: ………………………………