KIO 144/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Magdalena Cwyl
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 144/15
Sygn. akt: KIO 144/15
WYROK
z dnia 5 luty 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Renata Tubisz
Protokolant: Magdalena Cwyl
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 luty 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 stycznia 2015 r. przez odwołującego:
Agencja Ochrony K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300 Mińsk Mazowiecki w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Kancelaria Prezydenta RP ul. Wiejska 10; 00-902
Warszawa
przy udziale przystępującego po stronie zamawiającego: Agencja Ochrony Osób i Mienia
BASMA SECURITY A. M. i M. W. sp. z o.o. ul. Prymasa Tysiąclecia 60/62; 01-424
Warszawa
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża Agencję Ochrony K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300
Mińsk Mazowiecki i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Agencję Ochrony
K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300 Mińsk Mazowiecki tytułem wpisu od odwołania,
Sygn. akt KIO 144/15
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie
Przewodniczący:
Sygn. akt KIO 144/15
Uzasadnienie
Zamawiający, którym jest Kancelaria Prezydenta RP wszczął postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego poprzez ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 21.11.2014r. pod pozycją 2014/S 225-397834 tego Dziennika.
Przedmiotem opublikowanego ogłoszenia o postępowaniu jest „Świadczenie usługi ochrony
fizycznej osób i mienia, monitorowanie sygnałów alarmu, włamania i napadu z lokalnego
systemu alarmowego oraz interwencja grup patrolowych w obiektach zarządzanych przez
Kancelarię Prezydenta RP”.
Pismem z dnia 21 stycznia 2015r. doręczonym do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w
dniu 23 stycznia 2015r. odwołujący, którym jest Agencja Ochrony K. sp. z o.o. z siedzibą w
Mińsku Mazowieckim wniósł odwołanie na czynność zamawiającego polegającą na
wykluczeniu z postępowania a w konsekwencji na czynność odrzucenia jego oferty z powodu
nie wniesienia wadium.
Odwołujący o czynnościach zamawiającego powziął wiadomość z pisma z dnia 16 stycznia
2015r., w którym to piśmie zamawiający zawiadomił odwołującego o podstawie wykluczenia
z postępowania w częściach: I, II, III, V, i VI prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Odwołujący w złożonym odwołaniu zarzucił zamawiającemu naruszenie art.24 ust.2 pkt 2
ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2013r. poz.
907 z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą Pzp.” poprzez błędne przyjęcie zamawiającego braku
wniesienia właściwego wadium do oferty.
Zdaniem odwołującego oferta została zabezpieczona prawidłowo złożonym wadium w formie
gwarancji bankowej udzielonej przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie. Bowiem według
odwołującego Bank ten wystawił gwarancję bankową, która odpowiada wymaganiom
określonym w Rozdziale X Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) w tym
pkt.10.16 Rozdziału X SIWZ. W konsekwencji powyższego odwołujący podniósł również
zarzut naruszenia art.24 ust.4 ustawy Pzp. to jest bezpodstawnego odrzucenia oferty
odwołującego.
W takim stanie rzeczy odwołujący podniósł następujące żądania: uwzględnienie odwołania;
unieważnienie czynności wykluczenia z postępowania; nakazanie zamawiającemu
powtórzenie czynności polegającej na dokonaniu badania ofert i ich oceny a następnie
wyboru najkorzystniejszej oferty z uwzględnieniem oferty odwołującego oraz o zasądzenie
od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego przed Izbą.
Sygn. akt KIO 144/15
Na potwierdzenie powyższych zarzutów odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodów
wskazanych w odwołaniu wskazując w ich poczet:
1. Pismo zamawiającego z dnia 16 stycznia 2015r. znak: BA-WZP.911.20.2014;
2. Gwarancję bankową wystawioną przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie z dnia
11.12.2014r. nr 005/14/00062;
3. Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia z dnia 18 listopada 2014r.
Pismem z dnia 26 stycznia 2015r. wniesionym w tymże samym dniu do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do postępowania odwoławczego przystąpił wykonawca wybrany w
częściach I, II i III zamówienia to jest Agencja ochrony Osób i Mienia BASMA SECURITY A.
M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wnosząc o oddalenie odwołania i przystępując
po stronie zamawiającego.
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje
Izba ustaliła
Izba przeprowadziła na rozprawie postępowanie dowodowe uwzględniając w części wnioski
dowodowe stron w szczególności z dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego dołączonej do akt sprawy.
Odwołanie wniesiono w związku z pismem zamawiającego z dnia 16 stycznia 2015r. znak
BA-WZP.911.20.2014 skierowanym do uczestniczących w postępowaniu wykonawców.
Pismem tym zamawiający zawiadamia o wykluczeniu między innymi odwołującego z
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W konsekwencji wykluczenia z
postępowania oferta odwołującego zostaje odrzucona z przywołaniem w piśmie art.24 ust.4
ustawy Pzp. Zamawiający podaje podstawę prawną wykluczenia to jest art.24 ust.2 pkt 2
ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2013r. poz.907
z późn. zm.) i odnosi do części na które odwołujący złożył ofertę to jest części I, II, III, V i VI
zamówienia. Zamawiający uznał, że odwołujący nie wniósł wadium. W piśmie tym
zamawiający przedstawia uzasadnienie, które wskazuje na następującą okoliczność.
Przedstawiona na zabezpieczenie wadium gwarancja Banku Spółdzielczego w Piasecznie
przewiduje zobowiązanie banku do zapłacenia wymagalnych należności w przypadku
wymienionym w ust.5 art.46 ustawy Pzp. Gwarancja ta nie zawiera zobowiązania do zapłaty
w przypadkach wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp. W tej sytuacji zamawiający uznał,
Sygn. akt KIO 144/15
że gwarancja zabezpiecza węższy zakres odpowiedzialności niż przewidziany w ustawie
Pzp.
Z treści gwarancji bankowej wystawionej przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie w dniu
11.12.2014. oznaczonej Nr 005/14/00062 wynika, co następuje.
Gwarancja wystawiona jest na rzecz zamawiającego (z podaniem jego nazwy).Z treści jej
wynika, że stanowi zabezpieczenie wierzytelności przysługującej od odwołującego (z
podaniem jego nazwy) z tytułu: Wadium do postępowania o oznaczonej sygnaturze 20/2014
z terminem spłaty do dnia 09.02.2015r., w kwocie 34.500,00zł i dotyczy części I-III i V-VI na
podstawie przedstawionych przez zleceniodawcę dokumentów, a mianowicie: zlecenia
udzielenia gwarancji z dnia 08.12.2014r. Dalej wystawiający gwarancję stwierdza, że
wystawił ją na podstawie przedstawionych przez odwołującego dokumentów to jest zlecenia
udzielenia gwarancji. Bank zobowiązuje się nieodwołanie i bezwarunkowo i niezależnie od
ważności i skutków prawnych dokumentu stanowiącego podstawę Waszej wierzytelności do
zapłacenia wymagalnych należności z tego tytułu oraz odsetek, prowizji i innych kosztów
postępowania oraz do wypłaty kwoty wadium w przypadku wymienionym w art.46 ust.5
Ustawy i dalej cytuje treść tegoż ustępu.
Zapłata do wysokości 34.500,00zł. nastąpi na pierwsze pisemne żądanie zapłaty,
zawierające oświadczenie, że odwołujący nie spłacił wyżej wymienionej wierzytelności w
określonym w umowie terminie oraz po udokumentowaniu, że warunki wymienione w
niniejszej gwarancji zostały spełnione to jest po przedstawieniu następujących
dokumentowa: pisemnego oświadczenia wierzyciela o wysokości zadłużenia i dokumentów
stwierdzających istnienie zobowiązania. Zleceniodawca potwierdzi w ciągu 7 dni od daty
żądania zapłaty, że żądanie zapłaty dotyczy zobowiązania wynikającego z umowy zawartej
pomiędzy Beneficjentem a Zleceniodawcą, za które bank udzielił gwarancji, jak również
zasadności tego roszczenia. Poza tym stwierdza się, że każda zmiana umowy stanowiącej
podstawę Waszej wierzytelności wymaga naszej zgody.
Co do podnoszonych treści SIWZ Izba ustaliła co następuje.
Wymagania dotyczące wadium uregulowane są w Rozdziale X SIWZ.
W punkcie 10.1. określono wysokość wadium dla poszczególnych części zamówienia.
W punkcie 10.2. określono termin wniesienia wadium.
W punkcie 10.3. określono formy wniesienia wadium w tym formę gwarancji bankowej.
W pkt 10.4 wskazano konto wpłaty wadium.
W pkt 10.6. określono miejsce złożenia wadium u zamawiającego lub przelanie pocztą, co do
form bezgotówkowych.
W pkt 10.7. określono możliwość załączenia kserokopii do oferty.
Sygn. akt KIO 144/15
W pkt 10.8. określono skutki nie wniesienia wadium lub wniesienia po terminie.
W pkt 10.9. określono termin zwrotu wadium.
W pkt 10.10. określono postępowanie wobec wykonawcy, którego ofertę wybrano jako
najkorzystniejszą.
W pkt 10.11. określono zwrot wadium w sytuacji wycofania oferty.
W pkt 10.12. określono okoliczności żądania ponownego wniesienia wadium.
W pkt 10.13 określono okoliczności zatrzymania wadium wraz z odsetkami to jest jeżeli
wykonawca odmówi podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie; zawarcie
umowy stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
W pkt 10.14.zamawiający podaje kolejne okoliczności zatrzymania wadium wraz z
odsetkami, które odpowiadają treści art.46 ust.4a ustawy Pzp.
W pkt 10.15 zamawiający określa zasady zwrotu wadium wniesionego w pieniądzu.
W pkt 10.16. zamawiający określa jaką treść muszą zawierać wadia wniesione w formie
gwarancji lub poręczeń określając ją do przypadków opisanych w art.46 ust.5 ustawy Pzp.
Izba na wniosek zamawiającego przeprowadziła dowód z akt postępowania o udzielenie
zamówienia w zakresie gwarancji udzielonych do przedmiotowego postępowania przez
ubezpieczyciela Inter Risk Towarzystwo Ubezpieczeń Vienna Insurance Group dla: Agencji
Ochrony Osób i Mienia „BASMA SECURITY” A. M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
oraz dla Konsorcjum KONSALNET Holding S.A. z siedzibą w Warszawie. Również Izba
przeprowadziła dowody z gwarancji wystawionej przez Warszawski Bank Spółdzielczy dla
ART- SECURITY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie. W
treści tychże dokumentów gwarancji wadialnych znalazły się przedstawione w sposób
wyczerpujący okoliczności zatrzymania wadium przez zamawiającego w sytuacjach
opisanych w art.46 ust.4a i ust.5 ustawy Pzp.
Izba odmówiła przeprowadzenia na wniosek odwołującego dowodu z wyjaśnień Banku
Spółdzielczego w Piasecznie na okoliczność czy udzielona gwarancja obejmuje sytuacje
wynikające z art.46 ust.4a ustawy Pzp wnosząc jednoczenie o udzielenie 7 dniowego
terminu, uznając wniosek za zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy oraz zmierzający do
przedłużenia postępowania odwoławczego.
Izba zważyła
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn. akt KIO 144/15
Należy podkreślić, że co do zasady przepisy regulujące instytucję wadium (art.45 i 46 ustawy
pzp.) mają charakter przepisów bezwzględnie obowiązujących a ich dyspozytywność ma
ograniczony zakres.
Przy czym zamawiający nie ma uprawnień w zakresie swobodnego regulowania
postanowień w SIWZ co do okoliczności stanowiących podstawę do żądania zatrzymania
wadium. W tym zakresie przepisy ustawy Pzp. mają w całości charakter przepisów
bezwzględnie obowiązujących i nie mają znaczenia dla oceny prawidłowości gwarancji
postanowienia w tym zakresie znajdujące się w SIWZ co do okoliczności jakie mają znaleźć
się w treści gwarancji na okoliczność zatrzymania wadium.
W rozpoznawanej sprawie odwoławczej spór toczył się wokół zagadnienia czy o prawidłowej
to jest wyczerpującej treści gwarancji w tym wypadku bankowej decydujące znaczenie mają
postanowienia SIWZ czy tez postanowienia ustawy Pzp to jest ust.4a i 5 art.46 ustawy. Na
podstawie powyżej dokonanych ustaleń z SIWZ w zakresie wskazań co do treści gwarancji
bankowej należy stwierdzić, że w SIWZ nie znalazł się wyczerpujący katalog okoliczności,
które uprawniają zamawiającego do zatrzymania wadium, których wyczerpujący katalog
znajduje się w ust.4a i ust.5 art.46 ustawy Pzp. Z treści SIWZ to jest punkt 10.16 wynika, że
gwarancja czy to bankowa, czy to ubezpieczeniowa powinna w swej treści wskazywać
okoliczności zatrzymania wadium wymienione w art.46 ust.5 ustawy Pzp. Natomiast w
powyższych punktach to jest 10.13 i 10.14 Rozdziału X SIWZ podane są okoliczności, w
których zamawiający dokona zatrzymania wadium a które można sprowadzić do treści ust.4a
i ust.5 art.46 ustawy Pzp. Niemniej co do wytycznych w zakresie oczekiwanych treści
składanych dokumentów gwarancji wadialnej zamawiający ograniczył się w punkcie 10.16
Rozdziału X SIWZ do okoliczności wskazanych w ust.5 art.46 ustawy Pzp z pominięciem
okoliczności wskazanych w ust.4a art.46 ustawy Pzp.
Izba rozpoznając zaistniałą rozbieżność pomiędzy treścią punktu 10.16 Rozdziału X SIWZ a
regulacjami zawartymi w ust.4a i ust.5 art.46 ustawy Pzp. uznała za nieuprawnione
powoływanie się przez odwołującego na wymagania co do treści gwarancji wadialnej
wynikające tylko i wyłącznie z postanowień w SIWZ. W ocenie Izby nie wyczerpujące czy
błędne wręcz postanowienia SIWZ wobec bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy
Pzp dają pierwszeństwo przepisom ustawy Pzp wobec regulacji SIWZ. W takich sytuacjach
jak zaistniałą w przedmiotowej sprawie prawidłowość gwarancji w tym wypadku bankowej
ocenia się według postanowień ustawy Pzp a nie wobec w tym wypadku niewyczerpujących
okoliczności zatrzymania wadium wynikających z postanowień SIWZ. Reasumując to
właśnie ustawa Pzp. w sposób wyczerpujący i bezwzględnie obowiązujący ustala
okoliczności zatrzymania wadium i w związku z tym nie mają jakiegokolwiek znaczenia w
tym zakresie postanowienia SIWZ nawet jeżeli wprowadzają w błąd wykonawców.
Sygn. akt KIO 144/15
Przedstawiona do oferty gwarancja bankowa zawiera tylko okoliczności wymienione w ust.5
art.46 ustawy Pzp co do zatrzymania wadium. Natomiast pomija przypadki wymienione w
ust.4a art.46 ustawy Pzp. W żaden sposób nawet poprzez przywołanie samego numeru
ust.4a art.46 ustawy Pzp przedstawiona do oferty gwarancja bankowa nie daje prawa
beneficjentowi w tym wypadku zamawiającemu do zatrzymania gwarancji wadialnej to jest
żądania zapłaty kwoty ustalonej w gwarancji bankowej w okolicznościach przewidzianych w
ust.4a art.46 ustawy Pzp. Prawa do zatrzymania wadium w przypadku wystąpienia
którejkolwiek z okoliczności wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp również nie można
wywieść z części wstępnej gwarancji, w której mowa jest o nieodwołanym i bezwarunkowym
spełnieniu żądań zamawiającego na podstawie wiążącej strony umowy. Dosłowne
zobowiązanie w tej części gwarancji bankowej brzmi: Bank zobowiązuje się nieodwołanie i
bezwarunkowo i niezależnie od ważności i skutków prawnych dokumentu stanowiącego
podstawę Waszej wierzytelności do zapłacenia wymagalnych należności z tego tytułu oraz
odsetek, prowizji i innych kosztów postępowania oraz do wypłaty kwoty wadium w przypadku
wymienionym w art.46 ust.5 Ustawy.
W pierwszej części zobowiązania jest mowa o niezdefiniowanym dokumencie
zamawiającego, który stanowi podstawę wierzytelności bez określenia jakiej wierzytelności z
jakiego tytułu oraz dalej mowa jest o zobowiązaniu do zapłacenia wymagalnych należności,
odsetek, prowizji i innych kosztów postępowania. W ocenie Izby postanowienia gwarancji
bankowej Banku Spółdzielczego w Piasecznie w tej części nie mają jakiegokolwiek związku i
znaczenia dla przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Nie
można bowiem z tak ogólnikowych postanowień wnioskować, że mieszczą się w nim
okoliczności zdefiniowane taksatywnie w ust.4 a art.46 ustawy Pzp. Tym bardziej, że w
dalszej części zobowiązania wymienia się okoliczności z ust.5 art.46 ustawy Pzp. W związku
z powyższym w ocenie Izby zobowiązanie z gwarancji bankowej wystawionej przez Bank
Spółdzielczy w Piasecznie nie wynika, prawo do żądania zapłaty kwoty wadium w
okolicznościach wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp. a tylko w wymienionych w niej
okolicznościach ust.5 art.46 ustawy Pzp.
Nie zasługuje również na uwzględnienie argumentacja odwołującego podnoszona na
rozprawie, że z treści przedmiotowej gwarancji bankowej nie wynika, że wyłącza się sytuacje
wymienione w ust.4a art.46 ustawy Pzp. W ocenie Izby z dokumentu gwarancji bankowej
powinny wynikać w sposób jednoznacznie opisany okoliczności, w których nastąpi
odpowiedzialność gwaranta. W tej gwarancji jednoznacznie opisanymi sytuacjami są tylko
okoliczności wymienione w ust.5 art.46 ustawy Pzp. a brak okoliczności opisanych w ust.4a
art.46 ustawy Pzp.
Natomiast jednoznacznie opisane okoliczności wyczerpujące przypadki z ust.4a i ust.5 art.46
ustawy Pzp przedstawione są w gwarancjach wystawionych przez ubezpieczyciela Inter Risk
Sygn. akt KIO 144/15
Towarzystwo Ubezpieczeń Vienna Insurance Group dla: Agencji Ochrony Osób i Mienia
„BASMA SECURITY” A. M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz dla Konsorcjum
KONSALNET Holding S.A. z siedzibą w Warszawie. Również powyższe wynika z gwarancji
wystawionej przez Warszawski Bank Spółdzielczy dla ART- SECURITY Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie.
Na marginesie należy wskazać, że budzące wątpliwości co do nieodwołalnego i
bezwarunkowego wypełnienia gwarancji budzą zapisy w gwarancji przedstawionej przez
odwołującego z których wynika, że Zleceniodawca potwierdzi w ciągu 7 dni od daty żądania
zapłaty, że żądanie zapłaty dotyczy zobowiązania wynikającego z umowy zawartej pomiędzy
Beneficjentem a Zleceniodawcą, za które bank udzielił gwarancji, jak również zasadności
tego roszczenia. Takie postanowienia w ocenie Izby nie gwarantują bezwarunkowości
zapłaty przez Bank, ponieważ warunkują zapłatę zamawiającemu od potwierdzenia
zasadności żądania zapłaty przez odwołującego (wykonawcę) a co w gwarancjach
wadialnych uważa się za niedopuszczalne.
Izba powyżej przedstawiła również argumentację wskazującą na okoliczność, że przepisy o
wadium w ustawie Pzp. mają charakter bezwzględnie obowiązujący a co oznacza brak
prawa zamawiającego do skutecznego ich modyfikowania w postanowieniach SIWZ oraz
bezskuteczność takich modyfikacji co do wymaganej ustawą Pzp. treści gwarancji co do
okoliczności jej uruchomienia.
W związku z powyższym czynność zamawiającego wykluczenia z postępowania jest
czynnością usprawiedliwioną w kontekście złożonej oferty i załączonej do niej gwarancji
bankowej przez odwołującego.
Dodatkowo należy wskazać, że dokument gwarancji bankowej w ocenie Izby nie podlega ani
uzupełnieniu, ani wyjaśnieniu czy to w kontekście przepisów art.26 ust.3 i 4 czy to art.87
ust.1 ustawy Pzp.
Wobec nie wykazania naruszenia przepisów wskazanych w odwołaniu, Izba w myśl art.192
ust.2 ustawy Pzp. oddaliła odwołanie.
Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego co do braku interesu w uzyskaniu zamówienia
w rozumieniu art.179 ust.1 ustawy Pzp., ponieważ cena nie była jedynym kryterium oceny
ofert a zamawiający tylko powoływał się na przeprowadzoną symulację wyników a
odwołujący zaprzeczył stanowisku zamawiającego.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z art. 192 ust.9 i 10 ustawy i § 3
pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
Sygn. akt KIO 144/15
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. 2010r. nr 41 poz.238) zaliczając uiszczony
wpis przez odwołującego w kwocie 15.000,00zł. w koszty postępowania odwoławczego.
Przewodniczący:
Sygn. akt: KIO 144/15
WYROK
z dnia 5 luty 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Renata Tubisz
Protokolant: Magdalena Cwyl
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 luty 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 stycznia 2015 r. przez odwołującego:
Agencja Ochrony K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300 Mińsk Mazowiecki w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Kancelaria Prezydenta RP ul. Wiejska 10; 00-902
Warszawa
przy udziale przystępującego po stronie zamawiającego: Agencja Ochrony Osób i Mienia
BASMA SECURITY A. M. i M. W. sp. z o.o. ul. Prymasa Tysiąclecia 60/62; 01-424
Warszawa
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża Agencję Ochrony K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300
Mińsk Mazowiecki i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Agencję Ochrony
K. sp. z o.o. ul. Tuwima 1; 05-300 Mińsk Mazowiecki tytułem wpisu od odwołania,
Sygn. akt KIO 144/15
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie
Przewodniczący:
Sygn. akt KIO 144/15
Uzasadnienie
Zamawiający, którym jest Kancelaria Prezydenta RP wszczął postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego poprzez ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 21.11.2014r. pod pozycją 2014/S 225-397834 tego Dziennika.
Przedmiotem opublikowanego ogłoszenia o postępowaniu jest „Świadczenie usługi ochrony
fizycznej osób i mienia, monitorowanie sygnałów alarmu, włamania i napadu z lokalnego
systemu alarmowego oraz interwencja grup patrolowych w obiektach zarządzanych przez
Kancelarię Prezydenta RP”.
Pismem z dnia 21 stycznia 2015r. doręczonym do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w
dniu 23 stycznia 2015r. odwołujący, którym jest Agencja Ochrony K. sp. z o.o. z siedzibą w
Mińsku Mazowieckim wniósł odwołanie na czynność zamawiającego polegającą na
wykluczeniu z postępowania a w konsekwencji na czynność odrzucenia jego oferty z powodu
nie wniesienia wadium.
Odwołujący o czynnościach zamawiającego powziął wiadomość z pisma z dnia 16 stycznia
2015r., w którym to piśmie zamawiający zawiadomił odwołującego o podstawie wykluczenia
z postępowania w częściach: I, II, III, V, i VI prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Odwołujący w złożonym odwołaniu zarzucił zamawiającemu naruszenie art.24 ust.2 pkt 2
ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2013r. poz.
907 z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą Pzp.” poprzez błędne przyjęcie zamawiającego braku
wniesienia właściwego wadium do oferty.
Zdaniem odwołującego oferta została zabezpieczona prawidłowo złożonym wadium w formie
gwarancji bankowej udzielonej przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie. Bowiem według
odwołującego Bank ten wystawił gwarancję bankową, która odpowiada wymaganiom
określonym w Rozdziale X Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) w tym
pkt.10.16 Rozdziału X SIWZ. W konsekwencji powyższego odwołujący podniósł również
zarzut naruszenia art.24 ust.4 ustawy Pzp. to jest bezpodstawnego odrzucenia oferty
odwołującego.
W takim stanie rzeczy odwołujący podniósł następujące żądania: uwzględnienie odwołania;
unieważnienie czynności wykluczenia z postępowania; nakazanie zamawiającemu
powtórzenie czynności polegającej na dokonaniu badania ofert i ich oceny a następnie
wyboru najkorzystniejszej oferty z uwzględnieniem oferty odwołującego oraz o zasądzenie
od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego przed Izbą.
Sygn. akt KIO 144/15
Na potwierdzenie powyższych zarzutów odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodów
wskazanych w odwołaniu wskazując w ich poczet:
1. Pismo zamawiającego z dnia 16 stycznia 2015r. znak: BA-WZP.911.20.2014;
2. Gwarancję bankową wystawioną przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie z dnia
11.12.2014r. nr 005/14/00062;
3. Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia z dnia 18 listopada 2014r.
Pismem z dnia 26 stycznia 2015r. wniesionym w tymże samym dniu do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do postępowania odwoławczego przystąpił wykonawca wybrany w
częściach I, II i III zamówienia to jest Agencja ochrony Osób i Mienia BASMA SECURITY A.
M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wnosząc o oddalenie odwołania i przystępując
po stronie zamawiającego.
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje
Izba ustaliła
Izba przeprowadziła na rozprawie postępowanie dowodowe uwzględniając w części wnioski
dowodowe stron w szczególności z dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego dołączonej do akt sprawy.
Odwołanie wniesiono w związku z pismem zamawiającego z dnia 16 stycznia 2015r. znak
BA-WZP.911.20.2014 skierowanym do uczestniczących w postępowaniu wykonawców.
Pismem tym zamawiający zawiadamia o wykluczeniu między innymi odwołującego z
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W konsekwencji wykluczenia z
postępowania oferta odwołującego zostaje odrzucona z przywołaniem w piśmie art.24 ust.4
ustawy Pzp. Zamawiający podaje podstawę prawną wykluczenia to jest art.24 ust.2 pkt 2
ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz. U. z 2013r. poz.907
z późn. zm.) i odnosi do części na które odwołujący złożył ofertę to jest części I, II, III, V i VI
zamówienia. Zamawiający uznał, że odwołujący nie wniósł wadium. W piśmie tym
zamawiający przedstawia uzasadnienie, które wskazuje na następującą okoliczność.
Przedstawiona na zabezpieczenie wadium gwarancja Banku Spółdzielczego w Piasecznie
przewiduje zobowiązanie banku do zapłacenia wymagalnych należności w przypadku
wymienionym w ust.5 art.46 ustawy Pzp. Gwarancja ta nie zawiera zobowiązania do zapłaty
w przypadkach wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp. W tej sytuacji zamawiający uznał,
Sygn. akt KIO 144/15
że gwarancja zabezpiecza węższy zakres odpowiedzialności niż przewidziany w ustawie
Pzp.
Z treści gwarancji bankowej wystawionej przez Bank Spółdzielczy w Piasecznie w dniu
11.12.2014. oznaczonej Nr 005/14/00062 wynika, co następuje.
Gwarancja wystawiona jest na rzecz zamawiającego (z podaniem jego nazwy).Z treści jej
wynika, że stanowi zabezpieczenie wierzytelności przysługującej od odwołującego (z
podaniem jego nazwy) z tytułu: Wadium do postępowania o oznaczonej sygnaturze 20/2014
z terminem spłaty do dnia 09.02.2015r., w kwocie 34.500,00zł i dotyczy części I-III i V-VI na
podstawie przedstawionych przez zleceniodawcę dokumentów, a mianowicie: zlecenia
udzielenia gwarancji z dnia 08.12.2014r. Dalej wystawiający gwarancję stwierdza, że
wystawił ją na podstawie przedstawionych przez odwołującego dokumentów to jest zlecenia
udzielenia gwarancji. Bank zobowiązuje się nieodwołanie i bezwarunkowo i niezależnie od
ważności i skutków prawnych dokumentu stanowiącego podstawę Waszej wierzytelności do
zapłacenia wymagalnych należności z tego tytułu oraz odsetek, prowizji i innych kosztów
postępowania oraz do wypłaty kwoty wadium w przypadku wymienionym w art.46 ust.5
Ustawy i dalej cytuje treść tegoż ustępu.
Zapłata do wysokości 34.500,00zł. nastąpi na pierwsze pisemne żądanie zapłaty,
zawierające oświadczenie, że odwołujący nie spłacił wyżej wymienionej wierzytelności w
określonym w umowie terminie oraz po udokumentowaniu, że warunki wymienione w
niniejszej gwarancji zostały spełnione to jest po przedstawieniu następujących
dokumentowa: pisemnego oświadczenia wierzyciela o wysokości zadłużenia i dokumentów
stwierdzających istnienie zobowiązania. Zleceniodawca potwierdzi w ciągu 7 dni od daty
żądania zapłaty, że żądanie zapłaty dotyczy zobowiązania wynikającego z umowy zawartej
pomiędzy Beneficjentem a Zleceniodawcą, za które bank udzielił gwarancji, jak również
zasadności tego roszczenia. Poza tym stwierdza się, że każda zmiana umowy stanowiącej
podstawę Waszej wierzytelności wymaga naszej zgody.
Co do podnoszonych treści SIWZ Izba ustaliła co następuje.
Wymagania dotyczące wadium uregulowane są w Rozdziale X SIWZ.
W punkcie 10.1. określono wysokość wadium dla poszczególnych części zamówienia.
W punkcie 10.2. określono termin wniesienia wadium.
W punkcie 10.3. określono formy wniesienia wadium w tym formę gwarancji bankowej.
W pkt 10.4 wskazano konto wpłaty wadium.
W pkt 10.6. określono miejsce złożenia wadium u zamawiającego lub przelanie pocztą, co do
form bezgotówkowych.
W pkt 10.7. określono możliwość załączenia kserokopii do oferty.
Sygn. akt KIO 144/15
W pkt 10.8. określono skutki nie wniesienia wadium lub wniesienia po terminie.
W pkt 10.9. określono termin zwrotu wadium.
W pkt 10.10. określono postępowanie wobec wykonawcy, którego ofertę wybrano jako
najkorzystniejszą.
W pkt 10.11. określono zwrot wadium w sytuacji wycofania oferty.
W pkt 10.12. określono okoliczności żądania ponownego wniesienia wadium.
W pkt 10.13 określono okoliczności zatrzymania wadium wraz z odsetkami to jest jeżeli
wykonawca odmówi podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie; zawarcie
umowy stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
W pkt 10.14.zamawiający podaje kolejne okoliczności zatrzymania wadium wraz z
odsetkami, które odpowiadają treści art.46 ust.4a ustawy Pzp.
W pkt 10.15 zamawiający określa zasady zwrotu wadium wniesionego w pieniądzu.
W pkt 10.16. zamawiający określa jaką treść muszą zawierać wadia wniesione w formie
gwarancji lub poręczeń określając ją do przypadków opisanych w art.46 ust.5 ustawy Pzp.
Izba na wniosek zamawiającego przeprowadziła dowód z akt postępowania o udzielenie
zamówienia w zakresie gwarancji udzielonych do przedmiotowego postępowania przez
ubezpieczyciela Inter Risk Towarzystwo Ubezpieczeń Vienna Insurance Group dla: Agencji
Ochrony Osób i Mienia „BASMA SECURITY” A. M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
oraz dla Konsorcjum KONSALNET Holding S.A. z siedzibą w Warszawie. Również Izba
przeprowadziła dowody z gwarancji wystawionej przez Warszawski Bank Spółdzielczy dla
ART- SECURITY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie. W
treści tychże dokumentów gwarancji wadialnych znalazły się przedstawione w sposób
wyczerpujący okoliczności zatrzymania wadium przez zamawiającego w sytuacjach
opisanych w art.46 ust.4a i ust.5 ustawy Pzp.
Izba odmówiła przeprowadzenia na wniosek odwołującego dowodu z wyjaśnień Banku
Spółdzielczego w Piasecznie na okoliczność czy udzielona gwarancja obejmuje sytuacje
wynikające z art.46 ust.4a ustawy Pzp wnosząc jednoczenie o udzielenie 7 dniowego
terminu, uznając wniosek za zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy oraz zmierzający do
przedłużenia postępowania odwoławczego.
Izba zważyła
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Sygn. akt KIO 144/15
Należy podkreślić, że co do zasady przepisy regulujące instytucję wadium (art.45 i 46 ustawy
pzp.) mają charakter przepisów bezwzględnie obowiązujących a ich dyspozytywność ma
ograniczony zakres.
Przy czym zamawiający nie ma uprawnień w zakresie swobodnego regulowania
postanowień w SIWZ co do okoliczności stanowiących podstawę do żądania zatrzymania
wadium. W tym zakresie przepisy ustawy Pzp. mają w całości charakter przepisów
bezwzględnie obowiązujących i nie mają znaczenia dla oceny prawidłowości gwarancji
postanowienia w tym zakresie znajdujące się w SIWZ co do okoliczności jakie mają znaleźć
się w treści gwarancji na okoliczność zatrzymania wadium.
W rozpoznawanej sprawie odwoławczej spór toczył się wokół zagadnienia czy o prawidłowej
to jest wyczerpującej treści gwarancji w tym wypadku bankowej decydujące znaczenie mają
postanowienia SIWZ czy tez postanowienia ustawy Pzp to jest ust.4a i 5 art.46 ustawy. Na
podstawie powyżej dokonanych ustaleń z SIWZ w zakresie wskazań co do treści gwarancji
bankowej należy stwierdzić, że w SIWZ nie znalazł się wyczerpujący katalog okoliczności,
które uprawniają zamawiającego do zatrzymania wadium, których wyczerpujący katalog
znajduje się w ust.4a i ust.5 art.46 ustawy Pzp. Z treści SIWZ to jest punkt 10.16 wynika, że
gwarancja czy to bankowa, czy to ubezpieczeniowa powinna w swej treści wskazywać
okoliczności zatrzymania wadium wymienione w art.46 ust.5 ustawy Pzp. Natomiast w
powyższych punktach to jest 10.13 i 10.14 Rozdziału X SIWZ podane są okoliczności, w
których zamawiający dokona zatrzymania wadium a które można sprowadzić do treści ust.4a
i ust.5 art.46 ustawy Pzp. Niemniej co do wytycznych w zakresie oczekiwanych treści
składanych dokumentów gwarancji wadialnej zamawiający ograniczył się w punkcie 10.16
Rozdziału X SIWZ do okoliczności wskazanych w ust.5 art.46 ustawy Pzp z pominięciem
okoliczności wskazanych w ust.4a art.46 ustawy Pzp.
Izba rozpoznając zaistniałą rozbieżność pomiędzy treścią punktu 10.16 Rozdziału X SIWZ a
regulacjami zawartymi w ust.4a i ust.5 art.46 ustawy Pzp. uznała za nieuprawnione
powoływanie się przez odwołującego na wymagania co do treści gwarancji wadialnej
wynikające tylko i wyłącznie z postanowień w SIWZ. W ocenie Izby nie wyczerpujące czy
błędne wręcz postanowienia SIWZ wobec bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy
Pzp dają pierwszeństwo przepisom ustawy Pzp wobec regulacji SIWZ. W takich sytuacjach
jak zaistniałą w przedmiotowej sprawie prawidłowość gwarancji w tym wypadku bankowej
ocenia się według postanowień ustawy Pzp a nie wobec w tym wypadku niewyczerpujących
okoliczności zatrzymania wadium wynikających z postanowień SIWZ. Reasumując to
właśnie ustawa Pzp. w sposób wyczerpujący i bezwzględnie obowiązujący ustala
okoliczności zatrzymania wadium i w związku z tym nie mają jakiegokolwiek znaczenia w
tym zakresie postanowienia SIWZ nawet jeżeli wprowadzają w błąd wykonawców.
Sygn. akt KIO 144/15
Przedstawiona do oferty gwarancja bankowa zawiera tylko okoliczności wymienione w ust.5
art.46 ustawy Pzp co do zatrzymania wadium. Natomiast pomija przypadki wymienione w
ust.4a art.46 ustawy Pzp. W żaden sposób nawet poprzez przywołanie samego numeru
ust.4a art.46 ustawy Pzp przedstawiona do oferty gwarancja bankowa nie daje prawa
beneficjentowi w tym wypadku zamawiającemu do zatrzymania gwarancji wadialnej to jest
żądania zapłaty kwoty ustalonej w gwarancji bankowej w okolicznościach przewidzianych w
ust.4a art.46 ustawy Pzp. Prawa do zatrzymania wadium w przypadku wystąpienia
którejkolwiek z okoliczności wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp również nie można
wywieść z części wstępnej gwarancji, w której mowa jest o nieodwołanym i bezwarunkowym
spełnieniu żądań zamawiającego na podstawie wiążącej strony umowy. Dosłowne
zobowiązanie w tej części gwarancji bankowej brzmi: Bank zobowiązuje się nieodwołanie i
bezwarunkowo i niezależnie od ważności i skutków prawnych dokumentu stanowiącego
podstawę Waszej wierzytelności do zapłacenia wymagalnych należności z tego tytułu oraz
odsetek, prowizji i innych kosztów postępowania oraz do wypłaty kwoty wadium w przypadku
wymienionym w art.46 ust.5 Ustawy.
W pierwszej części zobowiązania jest mowa o niezdefiniowanym dokumencie
zamawiającego, który stanowi podstawę wierzytelności bez określenia jakiej wierzytelności z
jakiego tytułu oraz dalej mowa jest o zobowiązaniu do zapłacenia wymagalnych należności,
odsetek, prowizji i innych kosztów postępowania. W ocenie Izby postanowienia gwarancji
bankowej Banku Spółdzielczego w Piasecznie w tej części nie mają jakiegokolwiek związku i
znaczenia dla przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Nie
można bowiem z tak ogólnikowych postanowień wnioskować, że mieszczą się w nim
okoliczności zdefiniowane taksatywnie w ust.4 a art.46 ustawy Pzp. Tym bardziej, że w
dalszej części zobowiązania wymienia się okoliczności z ust.5 art.46 ustawy Pzp. W związku
z powyższym w ocenie Izby zobowiązanie z gwarancji bankowej wystawionej przez Bank
Spółdzielczy w Piasecznie nie wynika, prawo do żądania zapłaty kwoty wadium w
okolicznościach wymienionych w ust.4a art.46 ustawy Pzp. a tylko w wymienionych w niej
okolicznościach ust.5 art.46 ustawy Pzp.
Nie zasługuje również na uwzględnienie argumentacja odwołującego podnoszona na
rozprawie, że z treści przedmiotowej gwarancji bankowej nie wynika, że wyłącza się sytuacje
wymienione w ust.4a art.46 ustawy Pzp. W ocenie Izby z dokumentu gwarancji bankowej
powinny wynikać w sposób jednoznacznie opisany okoliczności, w których nastąpi
odpowiedzialność gwaranta. W tej gwarancji jednoznacznie opisanymi sytuacjami są tylko
okoliczności wymienione w ust.5 art.46 ustawy Pzp. a brak okoliczności opisanych w ust.4a
art.46 ustawy Pzp.
Natomiast jednoznacznie opisane okoliczności wyczerpujące przypadki z ust.4a i ust.5 art.46
ustawy Pzp przedstawione są w gwarancjach wystawionych przez ubezpieczyciela Inter Risk
Sygn. akt KIO 144/15
Towarzystwo Ubezpieczeń Vienna Insurance Group dla: Agencji Ochrony Osób i Mienia
„BASMA SECURITY” A. M. i M. W. sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz dla Konsorcjum
KONSALNET Holding S.A. z siedzibą w Warszawie. Również powyższe wynika z gwarancji
wystawionej przez Warszawski Bank Spółdzielczy dla ART- SECURITY Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie.
Na marginesie należy wskazać, że budzące wątpliwości co do nieodwołalnego i
bezwarunkowego wypełnienia gwarancji budzą zapisy w gwarancji przedstawionej przez
odwołującego z których wynika, że Zleceniodawca potwierdzi w ciągu 7 dni od daty żądania
zapłaty, że żądanie zapłaty dotyczy zobowiązania wynikającego z umowy zawartej pomiędzy
Beneficjentem a Zleceniodawcą, za które bank udzielił gwarancji, jak również zasadności
tego roszczenia. Takie postanowienia w ocenie Izby nie gwarantują bezwarunkowości
zapłaty przez Bank, ponieważ warunkują zapłatę zamawiającemu od potwierdzenia
zasadności żądania zapłaty przez odwołującego (wykonawcę) a co w gwarancjach
wadialnych uważa się za niedopuszczalne.
Izba powyżej przedstawiła również argumentację wskazującą na okoliczność, że przepisy o
wadium w ustawie Pzp. mają charakter bezwzględnie obowiązujący a co oznacza brak
prawa zamawiającego do skutecznego ich modyfikowania w postanowieniach SIWZ oraz
bezskuteczność takich modyfikacji co do wymaganej ustawą Pzp. treści gwarancji co do
okoliczności jej uruchomienia.
W związku z powyższym czynność zamawiającego wykluczenia z postępowania jest
czynnością usprawiedliwioną w kontekście złożonej oferty i załączonej do niej gwarancji
bankowej przez odwołującego.
Dodatkowo należy wskazać, że dokument gwarancji bankowej w ocenie Izby nie podlega ani
uzupełnieniu, ani wyjaśnieniu czy to w kontekście przepisów art.26 ust.3 i 4 czy to art.87
ust.1 ustawy Pzp.
Wobec nie wykazania naruszenia przepisów wskazanych w odwołaniu, Izba w myśl art.192
ust.2 ustawy Pzp. oddaliła odwołanie.
Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego co do braku interesu w uzyskaniu zamówienia
w rozumieniu art.179 ust.1 ustawy Pzp., ponieważ cena nie była jedynym kryterium oceny
ofert a zamawiający tylko powoływał się na przeprowadzoną symulację wyników a
odwołujący zaprzeczył stanowisku zamawiającego.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z art. 192 ust.9 i 10 ustawy i § 3
pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
Sygn. akt KIO 144/15
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. 2010r. nr 41 poz.238) zaliczając uiszczony
wpis przez odwołującego w kwocie 15.000,00zł. w koszty postępowania odwoławczego.
Przewodniczący: