Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 1584/16

WYROK
z dnia 8 września 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska

Protokolant: Paweł Puchalski

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 września 2016 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 24 sierpnia 2016 r. przez
wykonawcę Bazy i Systemy Bankowe Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Bydgoszczy w postępowaniu prowadzonym przez Bank Gospodarstwa Krajowego w
Warszawie

orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Bankowi Gospodarstwa
Krajowego w Warszawie – unieważnienie czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego Bazy i Systemy Bankowe
Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy, wezwanie odwołującego
Bazy i Systemy Bankowe Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w
Bydgoszczy do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny i dokonanie ponownej oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Bazy i
Systemy Bankowe Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy
tytułem wpisu od odwołania.
2.2. zasądza od Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie na rzecz Baz i
Systemów Bankowych Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w

Bydgoszczy kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od
odwołania .
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………………………

Sygn. akt 1584/16
Uzasadnienie
Zamawiający - Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie - prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na zakup gotowego rozwiązania do
obsługi sprawozdawczości oraz wdrożenie automatycznego zasilenia sprawozdania Finrep
skonsolidowany.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 24 sierpnia 2016 roku wykonawca Bazy i Systemy Bankowe Sp. z o.o. w
Bydgoszczy (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec:
1) odrzucenia oferty odwołującego z powodu rażąco niskiej ceny, pomimo iż oferta ta
nie zawierała rażąco niskiej ceny,
2) zaniechania wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego, pomimo iż w
przypadku dokonania prawidłowej oceny ofert, oferta ta powinna była zostać wybrana jako
najkorzystniejsza, względnie
3) zaniechania ponownego wezwania do wyjaśnień odwołującego w trybie art. 90 ust.1
ustawy P.z.p., pomimo istniejących po stronie zamawiającego wątpliwości, które winno się
umożliwić wyjaśnić odwołującemu,
4) unieważnienia postępowania, pomimo iż oferta odwołującego jako najkorzystniejsza
nie przewyższała kwoty, jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia.
W związku z powyższym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów prawa:
1) art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p. poprzez przyjęcie, że oferta
złożona przez odwołującego zawierała rażąco niską cenę, podczas gdy odwołujący w
złożonych w dniu 30 czerwca 2016 r. wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość zaoferowanej ceny udowodnił, iż przedstawiona przez niego cena nie
jest rażąco niska oraz uwzględnia wszelkie koszty realizacji przedmiotu zamówienia i daje
gwarancję należytej realizacji zamówienia,

2) art. 91 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez jego niezastosowanie, pomimo iż oferta
odwołującego jako najkorzystniejsza winna była zostać wybrana,
3) względnie, w przypadku uznania, iż na podstawie złożonych przez odwołującego
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na jej wartość, pozostają
wątpliwości, które należy wyjaśnić, poprzez zaniechanie zastosowania art. 90 ust.1 ustawy
P.z.p. i niewezwanie odwołującego do wyjaśnień,
4) art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. poprzez jego bezpodstawne zastosowanie, podczas
gdy oferta najkorzystniejsza zawierała jednocześnie cenę, która nie przewyższała kwoty,
jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć na realizację zamówienia,
5) art. 7 ustawy P.z.p. poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w sposób niezapewniający zachowanie zasady uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców, co polegało na niepoddaniu ocenie punktowej oferty
odwołującego i niedokonaniu wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej,
6) innych przepisów wymienionych lub wynikających z uzasadnienia odwołania.
Wskazując na powyższe, odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności unieważnienia postępowania,
2) unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego,
3) dokonania ponownego badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego,
4) dokonania wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego.
Odwołujący podniósł, że w wyniku naruszenia przez zamawiającego ww. przepisów,
interes odwołującego doznał uszczerbku, bowiem prowadzenie postępowania z ich
wadliwym zastosowaniem miało wpływ na wynik postępowania. Odwołujący może doznać
szkody w postaci utraty korzyści, jakie niesie za sobą uzyskanie i zrealizowanie
przedmiotowego zamówienia. W przypadku uwzględnienia niniejszego odwołania, oferta
odwołującego zostałaby uznana za najkorzystniejszą i odwołujący odniósłby korzyść w
wyniku realizacji zamówienia.
Odwołujący wskazał, że przed otwarciem ofert zamawiający ogłosił kwotę, jaką
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia w wysokości 522 750 zł brutto. W dniu 28
czerwca 2016 r. zamawiający zwrócił się do odwołującego z wezwaniem do wyjaśnienia
elementów oferty mających wpływ na wartość zamówienia. Odwołujący w dniu 30 czerwca

2016 r. złożył przedmiotowe wyjaśnienia, w których dokładnie, precyzyjnie wyjaśnił wszystkie
elementy złożonej oferty, które składały się na zaoferowaną cenę.
W dniu 19 sierpnia 2016 r. zamawiający poinformował odwołującego o odrzuceniu
jego oferty, a także o unieważnieniu postępowania.
W ocenie odwołującego, argumenty przytoczone przez zamawiającego, są
wewnętrznie niespójne, a co ważniejsze nie wykazują, iż wyjaśnienia odwołującego
potwierdziły istnienie stanu rażąco niskiej ceny. Cała argumentacja zamawiającego
wyczerpuje się bowiem w pięciu punktach. Siła zaś tych argumentów nie pozostawia
żadnych wątpliwości, iż zamawiający nie przeprowadził wystarczającej analizy
przedłożonego materiału, a przynajmniej w uzasadnieniu decyzji nie przeprowadził
kontrargumentacji, która to winna przekonywać o słuszności podjętej decyzji. Zamawiający
nie odniósł się do przytoczonych przez odwołującego wyjaśnień, w których to poruszone były
okoliczności, które obiektywnie pozwalały mu na zaoferowanie realizacji zamówienia za
oferowaną cenę. Działania zamawiającego, zmierzające do wyjaśnienia „rażąco niskiej
ceny", nie mogą się ograniczać do jednorazowej czynności, tj. jednokrotnego wezwania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień, w przypadku, gdy okoliczności przedstawione w już
złożonych wyjaśnieniach, wymagają w ocenie zamawiającego dalszego usuwania
powstałych wątpliwości.
Odwołujący wskazał, że możliwość kilkukrotnego wzywania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 P.z.p., została potwierdzona przez Sąd Okręgowy w
Olsztynie, który w wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r. (sygn. akt V Ga 122/10), jednoznacznie
wskazał, „iż brak jest przeszkód do ponownego wzywania Wykonawcy do złożenia
wyjaśnień, jeżeli pierwotne wyjaśnienia Zamawiającego nie rozwiały wątpliwości
Zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną".
Odwołujący powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 sierpnia 2011
roku, sygn. akt KIO 1761/11, z którego wynika, że informacja o odrzuceniu oferty
sporządzonej zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt. 2 P.z.p. powinna zawierać nie tylko uzasadnienie
prawne, ale i faktyczną ocenę dokonaną przez zamawiającego w tej kwestii. Zamawiający
jest zobowiązany w toku czynności badania ofert ustalić, ze powołana przesłanka odrzucenia
oferty na gruncie konkretnej sprawy zaktualizowała się, a następnie poinformować o
poczynionych ustaleniach wyjaśniając, dlaczego uważa, iż za zaoferowaną cenę nie jest
możliwe wykonanie zamówienia, w przeciwnym razie zasady równego traktowania
wykonawców oraz uczciwej konkurencji, wynikające z art. 7 ust. 1 P.z.p., nie zostaną
zachowane.

Odwołujący powołał się także na wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 grudnia
2011 r. sygn. akt KIO 2640/11 oraz z dnia 19 września 2011 r. sygn. akt KIO 1934/11.
Odwołujący podniósł, iż - niezależnie od powyższego - zaoferowana przez niego
cena nie stanowi rażąco niskiej wartości. Jest ona natomiast jedynie efektem rzetelnej
wyceny, która znalazła odzwierciedlenie w złożonej ofercie. Cena ta zapewnia należytą
realizację zamówienia, tym samym nie zaistniała podstawa do przypisania odwołującemu
naruszenie w tym zakresie przepisów.
W ocenie odwołującego, konsekwencją powyższych naruszeń przez zamawiającego
było błędne zastosowanie art. 93 ust.1 pkt 4 ustawy P.z.p. W przedmiotowym postępowaniu
bowiem oferta najkorzystniejsza (oferta odwołującego) nie przekraczała wartości, jaką
zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Tym samym brak było
przesłanki aktualizującej prawo zamawiającego do unieważnienia postępowania. Wskazane
naruszenia świadczą nadto o naruszeniu przez zamawiającego art. 7 ust. 1 P.z.p. poprzez
niezastosowanie w sposób prawidłowy powołanych przepisów. Zamawiający dopuścił się
bowiem naruszenia fundamentalnych dla prawa zamówień publicznych zasad uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.
Zamawiający na rozprawie w dniu 5 września 2016 roku wniósł o oddalenie
odwołania. Wskazał, że wycena dokonana przez odwołującego jest niedoszacowana.
Pracochłonność wymaga pracy 4-5 osób na projekcie, czego nie wziął pod uwagę
odwołujący. W ocenie zamawiającego wdrożenie projektu w ciągu 150 dni jest niemożliwe,
przy zachowaniu liczby osób przewidzianych przez odwołującego. Pracownicy podczas
wdrażania projektu, oprócz prac przy samym projekcie, obowiązani są brać udział w różnego
rodzaju komitetach, spotkaniach, parametryzacji. Wskazał, że oszacował ilość godzin na
3500. Ilość zaoferowana przez odwołującego nie wystarcza do wdrożenia projektu.
Podkreślił, że odwołujący nigdy nie współpracował z zamawiającym. Pozostali wykonawcy
mieli taką możliwość. Wskazał, że jeden z etapów projektu, tj. wdrożenie zasilania za cenę
zaoferowaną przez odwołującego jest nie do wykonania.
Izba ustaliła, co następuje:
W dniu 3 czerwca 2016 r. zamawiający wszczął przedmiotowe postępowanie.
Zamawiający w rozdz. XVI ust. 2 s.i.w.z. określił następujące kryteria oceny ofert:
Kryterium I - cena oferty "C" - waga 95%
Kryterium II - termin realizacji zamówienia w zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i
Rozwiązania "T" - waga 5%

W ust. 4 zamawiający wskazał, co następuje:
"Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania w kryterium II "termin realizacji
zamówienia w zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i Rozwiązania" wynosi 5 pkt wg
poniższej punktacji:
5 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 150 do 160 dni kalendarzowych
3 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 161 do 170 dni kalendarzowych
1 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 171 do 180 dni kalendarzowych.
Wykonawca zobowiązany jest zaoferować termin wykonania przedmiotu zamówienia w
zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i Rozwiązania, wskazując dokładną liczbę dni.
Wskazanie więcej niż jednej liczby dni bądź oznaczenie oferowanego terminu realizacji
poprzez zapis od... do..., skutkować będzie tym, że zamawiający przyjmie do porównania w
ramach II kryterium oceny ofert i uzna za wiążącą Wykonawcę, większą liczbą dni
kalendarzowych.
Zamawiający wymaga, żeby minimalny termin realizacji zamówienia w zakresie zakupu i
wdrożenia Oprogramowania i Rozwiązania wynosił 150 dni kalendarzowych, natomiast
maksymalny termin tej realizacji - 180 dni kalendarzowych. Jeśli Wykonawca zaoferuje
termin realizacji krótszy niż minimalny, tj. mniej niż 150 dni lub dłuższy niż maksymalny, tj.
więcej niż 180 dni kalendarzowych, jego oferta będzie podlegać odrzuceniu na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp."
Zamawiający w s.i.w.z. nie określił pracochłonności prac związanych z
przygotowaniem i wdrożeniem rozwiązania ani też ilości osób wymaganych do realizacji
przedmiotu zamówienia. Zamawiający powyższe potwierdził również na rozprawie w dniu 5
września 2016 roku.
Przed otwarciem ofert, w dniu 22 czerwca 2016 roku, zamawiający ogłosił kwotę, jaką
zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia w wysokości 522 750 zł brutto.
W postępowaniu złożono 4 oferty:
1) oferta Sygnity SA z ceną 943.883,55 zł
2) oferta Asseco Poland SA w Rzeszowie z ceną 1.217.700,00 zł
3) oferta GPM Systemy Sp. z o.o. z ceną 703.683,00 zł
4) oferta odwołującego z ceną: 393.516,36 zł

W dniu 28 czerwca 2016 r. zamawiający zwrócił się do odwołującego z wezwaniem
do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wartość zamówienia, wyznaczając
termin na złożenie wyjaśnień do 30 czerwca 2016 r., do godz. 15:30. Zamawiający poprosił o
przedstawienie w szczególności obiektywnych czynników wpływających na obniżenie ceny,
takich jak:
a) oszczędność metody wykonania zamówienia,
b) sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy,
c) zastosowane rozwiązanie techniczne,
d) inne czynniki warunkujące obniżenie ceny.
Odwołujący w wyznaczonym terminie złożył przedmiotowe wyjaśnienia. Wyjaśnienia
odwołującego zostały zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust.
4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W dniu 19 sierpnia 2016 r. zamawiający poinformował odwołującego o odrzuceniu
jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p., a także o
unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p.
Zamawiający stwierdził, iż przeznaczył na sfinansowanie zamówienia kwotę
522.750,00 PLN brutto. Cena oferty odwołującego jest o 48% niższa od średniej
arytmetycznej cen wszystkich ofert złożonych w postępowaniu. Mając powyższe na uwadze,
zamawiający pismem z dnia 28.06.2016 r. wezwał odwołującego do wyjaśnienia elementów
oferty wpływających na wysokość zaoferowanej ceny. Odwołujący złożył żądane wyjaśnienia
w terminie. W ocenie zamawiającego, odwołujący nie przedstawił przekonujących wyjaśnień
i dowodów, potwierdzających możliwość należytego wykonania przedmiotu zamówienia w
ramach zaoferowanej ceny.
Z dalszej części uzasadnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, dotyczącej
informacji zastrzeżonych przez odwołującego jako tajemnica przedsiębiorstwa wynika, że
zamawiający zakwestionował łączną pracochłonność prac związanych z przygotowaniem i
wdrożeniem rozwiązania, która została przez zamawiającego oszacowana na poziomie nie
niższym niż 3500 rbg oraz argumenty wykonawcy dotyczące wyceny usług serwisowych.
Zamawiający nie wskazał przy tym żadnych dowodów i argumentów na potwierdzenie
prezentowanego stanowiska, ograniczając się do stwierdzenia, że zakres pracochłonności
oraz wycena usług serwisowych w ofercie odwołującego są zdecydowanie zaniżone.

Jednocześnie zamawiający stwierdził, że przed dokonaniem oszacowania wartości
przedmiotowego zamówienia, zamawiający przeprowadził rzetelną analizę rynkową i dokonał
oszacowania w oparciu o 3 informacje cenowe nadesłane w odpowiedzi na RFI.
W tym samym piśmie zamawiający poinformował o wykluczeniu z postępowania
wykonawcy Asseco Poland SA w Rzeszowie oraz unieważnieniu postępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p.
Izba ustaliła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do wnoszenia
środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30%
od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy.
Analiza treści wskazanego przepisu pozwala na wniosek, iż zamawiający jest
obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko
poweźmie wątpliwości co do zaoferowanej ceny pod względem jej rażącego zaniżenia.
Zamawiający obowiązany jest zbadać zaoferowaną cenę w odniesieniu do danych, którymi
dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być
zarówno ustalona przez niego wartość zamówienia, jak również ceny zaoferowane przez
innych wykonawców, biorących udział w postępowaniu

W rozpoznawanej sprawie zamawiający wezwał odwołującego do złożenia wyjaśnień
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.
Izba stwierdziła, iż złożone przez odwołującego w postępowaniu przetargowym
wyjaśnienia cechują się - co do zasady - wysokim poziomem szczegółowości. Zostały też
poparte dowodami. Wyjaśnienia te zostały zakwestionowane przez zamawiającego jedynie w
ograniczonym zakresie, tj. pracochłonności prac związanych z przygotowaniem i
wdrożeniem rozwiązania oraz wyceny usług serwisowych. Wycena usług serwisowych w
wyjaśnieniach złożonych przez odwołującego została wyjaśniona poprzez jej rozbicie na
elementy wchodzące w jej skład, z podaniem konkretnych wartości. Zważywszy natomiast
na fakt, iż zamawiający nie określił minimalnego wymiaru roboczogodzin, jak również w
wezwaniu do złożenia wyjaśnień nie zażądał dokładnego wyjaśnienia tej wartości, ta wartość
nie została przez odwołującego szczegółowo wyjaśniona.
Podkreślenia wszakże wymaga, iż pracochłonność przeliczona na roboczogodziny
nie została przez zamawiającego wskazana w treści s.i.w.z. Wielkość ta, ustalona przez
zamawiającego na poziomie 3500 rbg, wskazana została przez zamawiającego dopiero w
piśmie informującym o odrzuceniu oferty odwołującego. Ani w tym piśmie, ani też w
postępowaniu odwoławczym przed Krajową Izbą Odwoławczą, zamawiający nie wskazał
żadnych wyliczeń, na podstawie których ustalił wymiar tej pracochłonności, jak również nie
podał żadnych innych podstaw umożliwiających jego ustalenie. Na rozprawie zamawiający
stwierdził jedynie, iż wielkość ta wynika z zakresu prac objętych tą częścią zamówienia.
Zamawiający nie odniósł się natomiast w ogóle do wyceny usług serwisowych,
ograniczając się jedynie do stwierdzenia, że wycena ta wydaje się zdecydowanie zaniżona.
Wobec braku jakichkolwiek argumentów i dowodów, ocena zasadności stanowiska
zamawiającego jest po prostu niemożliwa.
Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy P.z.p., strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń
strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do
zamknięcia rozprawy.
W myśl ust. 1a, ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego;

2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania.
Z treści art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p. wynika, ze w postępowaniu przed Krajową Izbą
Odwoławczą wykonawca, który złożył ofertę, wobec której podniesiono zarzut zaoferowania
rażąco niskiej ceny, winien wykazać, za pomocą środków dowodowych, iż zaoferowana
przez niego cena nie jest rażąco niska. W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym
ciężar ten spoczywał na odwołującym. Podkreślenia wymaga, że wykonawca broniący swojej
oferty, winien w szczególności wykazać zasadność i rzetelność wyjaśnień złożonych w
wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego na mocy art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p.
Izba w postępowaniu odwoławczym ocenia bowiem zgodność z prawem czynności
zamawiającego, czyli - w rozpoznawanym przypadku - trafność oceny przez zamawiającego
złożonych wyjaśnień.
Odwołujący w postępowaniu odwoławczym wskazał na wyjaśnienia złożone w trakcie
postępowania przetargowego oraz na dołączone do nich dowody. Zamawiający natomiast
nie wykazał się żadną inicjatywą dowodową, mającą na celu obalenie dowodów wskazanych
przez odwołującego.
Niemniej jednak, w ocenie Izby istnieje potrzeba wyjaśnienia tych elementów oferty
odwołującego, które wzbudziły wątpliwości zamawiającego. Zauważyć należy, iż
zamawiający sformułował wezwanie do złożenia wyjaśnień w sposób bardzo ogólny,
stanowiący jedynie powtórzenie treści art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. Ocena, które elementy są
więc istotne dla ceny oferty, pozostawiona została w istocie odwołującemu. Jeżeli
zamawiający uznał, iż część z podanych przez odwołującego informacji wymaga
dodatkowych wyjaśnień, powinien był kontynuować postępowanie wyjaśniające. W ocenie
Izby odwołujący nie mógł bowiem przewidzieć, które ze wskazanych przez niego informacji
wzbudzą wątpliwości zamawiającego, tym bardziej, że wyjaśnienia odwołującego są
obszerne i miejscami szczegółowe, zawierające dużo danych. Jeżeli zamawiający stwierdził,
iż niektóre z podanych przez odwołującego wartości są niewiarygodne, winien był
okoliczności te wykazać w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty odwołującego oraz w
postępowaniu przed Krajową Izbą Odwoławczą. W związku z tym, iż zamawiający nie
udowodnił zasadności prezentowanego stanowiska, uznać należy, iż dowodami takimi nie
dysponował, co obliguje go do zbadania wątpliwych kwestii.
Możliwość ponownego wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień dotyczących
elementów mających wpływ na wysokość ceny oferty była przedmiotem badania przez Izbę
w postępowaniu o sygn. akt KIO 664/14. W wyroku z dnia 14 kwietnia 2014 roku Izba
stwierdziła: Nasuwa się więc pytanie czy Zamawiający ma możliwość zwrócenia się do
wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień elementów oferty mających wpływ

na wysokość ceny więcej niż jeden raz. Biorąc pod uwagę ugruntowany pogląd wyrażony w
wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 23 lutego 2007 roku sygn. akt: X Ga 23/07/za, iż
„Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, nie jest celem samym w
sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy
należy brać pod uwagę cel ustawy (…)” przy uwzględnieniu, iż ustawodawca nie ograniczył
takiego działania odpowiedz będzie twierdząca, jednakże nie prowadzi to do obowiązku
wzywania wykonawcy do składania wyjaśnień, aż do czasu gdy będą one potwierdzać że
cena nie jest rażąco niska lecz pozwolą Zamawiającemu na obiektywną ocenę tychże
wyjaśnień. Możliwość kilkukrotnego wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art.
90 ust. 1 ustawy została również potwierdzona przez Sąd Okręgowy w Olsztynie (wyrok z
dnia 9 grudnia 2010 roku sygn. akt V Ga 122/10), który wskazał, że brak jest przeszkód do
ponownego wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jeżeli pierwotne wyjaśnienia nie
rozwiały wątpliwości Zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną”.
Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.


………………………………………