Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO/UZP 1196/09

WYROK
z dnia 5 października 2009 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Luiza Łamejko

Członkowie: Izabela Kuciak
Emil Kuriata

Protokolant: Paulina Zalewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 października 2009 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: Arkadiusz Spychała prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą KOMBIT PLUS, 61-640 Poznań, os. Wichrowe Wzgórze 104
i Jerzy Spychała prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT, 61-699
Poznań, os. Wichrowe Wzgórze 103 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego
Politechnikę Poznańską, 60-965 Poznań, pl. M. Skłodowskiej-Curie 5 protestu z dnia
3 sierpnia 2009 r.

orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu dokonanie powtórnego badania
i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Politechnikę Poznańską, 60-965 Poznań,
pl. M. Skłodowskiej-Curie 5 i nakazuje:

1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 462 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa złote zero groszy)
z kwoty wpisu uiszczonego przez Konsorcjum: Arkadiusz Spychała

prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT PLUS, 61-640
Poznań, os. Wichrowe Wzgórze 104 i Jerzy Spychała prowadzący
działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT, 61-699 Poznań,
os. Wichrowe Wzgórze 103,

2) dokonać wpłaty kwoty 4 462 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
sześćdziesiąt dwa złote zero groszy) przez Politechnikę Poznańską, 60-965
Poznań, pl. M. Skłodowskiej-Curie 5 na rzecz Konsorcjum: Arkadiusz
Spychała prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT
PLUS, 61-640 Poznań, os. Wichrowe Wzgórze 104 i Jerzy Spychała
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT, 61-699
Poznań, os. Wichrowe Wzgórze 103, stanowiącej uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wpisu od odwołania,

3) dokonać zwrotu kwoty 3 038 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące trzydzieści osiem
złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień
Publicznych na rzecz Konsorcjum: Arkadiusz Spychała prowadzący
działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT PLUS, 61-640 Poznań,
os. Wichrowe Wzgórze 104 i Jerzy Spychała prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą KOMBIT, 61-699 Poznań, os. Wichrowe Wzgórze
103.

Uzasadnienie

Zamawiający, tj. Politechnika Poznańska prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
na dostawę fabrycznie nowego specjalistycznego sprzętu komputerowego
i oprogramowania. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień
Publicznych w dniu 8 lipca 2009 r. pod pozycją 228284.
W dniu 27 lipca 2009 r. (pismem z dnia 24 lipca 2009 r.) Zamawiający poinformował
wykonawców o wynikach oceny ofert, w tym m.in. o wyborze jako najkorzystniejszej oferty
VECTOR ON-LINE Sp. z o.o. oraz o odrzuceniu oferty Konsorcjum: Arkadiusz Spychała
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT PLUS i Jerzy Spychała
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą KOMBIT zwanego dalej Odwołującym na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą Pzp. Jako powód
uznania oferty Odwołującego za niezgodną z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia Zamawiający podał brak podpisu na formularzu oferty.
W dniu 3 sierpnia 2009 r. Odwołujący wniósł protest wobec czynności odrzucenia
oferty Odwołującego oraz wyboru jako najkorzystniejszej oferty VECTOR ON-LINE Sp. z o.o.
zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
- art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp przez odrzucenie oferty Odwołującego, mimo jej zgodności
z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia,
- art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania Odwołującego do uzupełnienia
oferty w związku ze złożonym błędnym oświadczeniem z art. 22 i 24 ustawy Pzp,
- art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp przez zaniechanie złożenia wyjaśnień i poprawienia oferty.
Odwołujący podniósł, iż zgodnie z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej brak
parafek, podpisów, pieczątek, nawet wobec postawienia przez Zamawiającego wymogu ich
obecności w treści Specyfikacji nie wpływa na treść oferty i nie może stać się przyczyną jej
odrzucenia. Brak podpisu na jednej stronie oferty stanowi, zdaniem Odwołującego,
uchybienie co do formy oferty, a nie jej treści.
Odwołujący podkreślił również, że złożona przez niego oferta zawiera specyfikację
techniczną sprzętu komputerowego zgodną z wymogami Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia tj. zawierającą osiem załączników, w których Odwołujący zawarł ceny
za elementy wyszczególnione w załącznikach. Ceny te po zsumowaniu równają się cenie
za realizację zamówienia określoną w formularzu ofertowym. Dodał też, że w ofercie
znajduje się pełnomocnictwo wskazujące postępowanie, którego dotyczy oraz wszystkie

dokumenty wymagane w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, a wszystkie strony
oferty są ponumerowane i opieczętowane. Odwołujący wyraził pogląd, iż Zamawiający
powinien czytać ofertę całościowo.
Odwołujący wywiódł, iż z uwagi na fakt, że na pierwszej stronie oferty znajdowało się
oświadczenie wymagane w art. 22 i 24 ustawy Pzp, Zamawiający zobowiązany był
na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp zażądać uzupełnienia ww. dokumentów, którego
to działania zaniechał. Odwołujący załączył do protestu uzupełnione oświadczenie zgodne
ze wzorem podanym w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia.
W ocenie Odwołującego, Zamawiający mógł potraktować brak formalny oferty
w postaci braku podpisu na pierwszej stronie oferty jako inną omyłkę polegającą na
niezgodności oferty z treścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia niepowodującą
istotnych zmian w treści oferty i dokonać jej poprawienia na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp. Stanowisko swoje Odwołujący uzasadnił tym, że skoro Odwołujący złożył ofertę
w przedmiotowym postępowaniu, w której wypełnił formularz ofertowy oraz wszystkie
załączniki dotyczące specyfikacji technicznej, załączył upoważnienie do działania w ramach
przedmiotowego postępowania, opieczętował wszystkie strony oferty, załączył wszystkie
wymagane dokumenty, a jedynie omyłkowo nie podpisał pierwszej strony oferty,
to Zamawiający powinien uznać ww. błąd jako podlegający poprawieniu i dokonać wyboru
oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz dokonanie ponownej oceny
ofert.
Protest został złożony z zachowaniem terminu ustawowego z art. 180 ust. 2 ustawy
Pzp.
Zamawiający w dniu 11 sierpnia 2009 r. rozstrzygnął protest przez jego oddalenie.
Stwierdził, iż Odwołujący nie podpisując formularza ofertowego nie spełnił wymogu
określonego w pkt 1.8 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Zamawiający wywiódł
także, że oferta złożona w postępowaniu jest ofertą w rozumieniu art. 66 § 1 ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) podnosząc,
iż skoro ustawa Pzp nie reguluje kwestii podpisu, na podstawie art. 14 ustawy Pzp należy
stosować odpowiednie regulacje Kodeksu cywilnego. Zwrócił uwagę, iż oferta niepodpisana
narusza również postanowienia art. 9 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym ofertę składa się
w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Zamawiający wskazał na treść art. 78 Kodeksu cywilnego wywodząc stąd,
iż niezbędne jest nie tylko utrwalenie treści oświadczenia woli pismem, ale także

własnoręczne podpisanie oświadczenia przez składającego oświadczenie. Stwierdził,
iż w znaczeniu procesowym formularz ofertowy jest dokumentem stanowiącym dowód tego,
że osoba, która je podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie.
Jak zauważył Zamawiający, przedmiot umowy oraz cena zaoferowana przez
wykonawcę zawarte w formularzu ofertowym jako składniki przyszłej umowy nie mogą
zostać uznane za nieistotne.
Zamawiający przyznał, że wszystkie załączniki zawierające specyfikację techniczną
sprzętu komputerowego są podpisane przez Odwołującego, jednakże stwierdził,
iż nadrzędne znaczenie ma dla niego podpis złożony na formularzu ofertowym. Wskazał,
że na ww. załącznikach nie został wyraźnie zdefiniowany przedmiot zamówienia, którego
dotyczą. Stwierdził, że w istocie, pełnomocnictwo definiuje przedmiot postępowania, jednak
nie ma to nic wspólnego z zarzutami Zamawiającego, bowiem osoba upoważniona nie
złożyła podpisu na formularzu ofertowym.
Wyjaśnił, iż nie był uprawniony do wzywania Odwołującego do uzupełnienia
dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, ponieważ mimo ich złożenia oferta
Odwołującego podlegałaby odrzuceniu. Co więcej, formularz ofertowy nie jest dokumentem
ani też oświadczeniem potwierdzającym spełnianie przez wykonawcę warunków udziału
w postępowaniu, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, a tym samym nie podlega
uzupełnieniu.
W ocenie Zamawiającego brak podpisu na formularzu ofertowym nie może zostać
uznany za omyłkę pisarską, a Zamawiający nie jest osobą upoważnioną do podpisania oferty
w imieniu Odwołującego.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się Odwołujący, który wniósł w dniu 14 sierpnia
2009 r. odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
przez odrzucenie oferty Odwołującego mimo jej zgodności z treścią Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania
Odwołującego do uzupełnienia oferty w związku ze złożonym błędnym oświadczeniem
z art. 22 i 24 ustawy Pzp.
Odwołujący podniósł, iż w przedmiotowym postępowaniu podpis na pierwszej stronie
oferty ma dwojakie znaczenie: stanowi oświadczenie z art. 22 i 24 ustawy Pzp oraz
oświadczenie woli (w formie pisemnej) na gruncie prawa cywilnego. Wobec powyższego,
zdaniem Odwołującego, w sytuacji wykonania przez Zamawiającego obowiązku wezwania
do uzupełnienia dokumentów, konstrukcja formularza skutkuje automatycznym złożeniem
wymaganego podpisu pod ofertą, a tym samym nadaniem jej ważnej formy pisemnej
(co zostało uczynione w proteście, jako uzupełnienie brakujących dokumentów - załącznik nr

1 do protestu). Biorąc powyższe pod uwagę nie zachodzi, jak stwierdził Odwołujący,
okoliczność, że mimo uzupełnienia oferta podlegałaby odrzuceniu z innych przyczyn.
Dokonane wraz z wniesieniem protestu uzupełnienie wypełnia, zdaniem Odwołującego,
wymogi ustawy Pzp w stosunku do wymaganych przez Specyfikację dokumentów oraz
wymogi w stosunku do formy pisemnej oferty.
Dodatkowo Odwołujący zwrócił uwagę, iż w aktualnym orzecznictwie można dostrzec
tendencję do przywiązywania wagi do wymogów merytorycznych Specyfikacji odchodząc od
dopuszczalności odrzucenia oferty wyłącznie z powodów formalnych.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego, unieważnienia czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownego badania i oceny ofert oraz wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołanie zostało złożone z zachowaniem terminu i warunku jednoczesności
przekazania Zamawiającemu kopii odwołania, wynikających z art. 184 ust. 2 ustawy Pzp.

Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.

Uwzględniając dokumentację przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, w tym w szczególności postanowienia Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia wraz z załącznikami, treść oferty Odwołującego złożonej w postępowaniu,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone w trakcie
rozprawy, skład orzekający Izby zważył, co następuje.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się
interesem prawnym w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Interes prawny Odwołującego,
jako wykonawcy, który zaoferował najniższą cenę za realizację przedmiotu zamówienia,
a którego oferta została odrzucona przez Zamawiającego, mógłby doznać uszczerbku
w sytuacji potwierdzenia się naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp,
bowiem uwzględnienie zarzutów podnoszonych przez Odwołującego dawałoby mu szansę
na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
Istotą sporu w niniejszej sprawie jest stwierdzenie czy oferta nie zawierająca podpisu
osoby uprawnionej ze strony wykonawcy na formularzu ofertowym jest ofertą ważną. Oferta,

zgodnie z art. 66 § 1 Kodeksu cywilnego mającego zastosowanie w przedmiotowej sprawie
na podstawie art. 14 ustawy Pzp stanowi oświadczenie woli zawarcia umowy określające
istotne postanowienia tej umowy. Do istotnych postanowień umowy należy niewątpliwie
określenie podmiotu składającego ofertę, przedmiotu zobowiązania oraz ceny. Dyspozycja
art. 9 ust. 1 ustawy Pzp nakazuje przy tym, aby oferta w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego złożona została w formie pisemnej.
Krajowa Izba Odwoławcza, po analizie treści złożonej przez Odwołującego oferty
stwierdziła, iż zawiera ona wszystkie ww. istotne elementy. Nie biorąc pod uwagę pierwszej
strony oferty, na której brak podpisu, stwierdzić należy, że przedmiotowa oferta zawiera treść
umowy konsorcjum z dnia 1 września 2007 r. oraz pełnomocnictwo, które to dokumenty
zostały podpisane w sposób prawidłowy przez upoważnione do tego osoby i z których jasno
wynika jaki podmiot złożył ofertę, a także przez kogo i w jakim zakresie może on być
reprezentowany. Z kolei na kolejnych stronach oferty zamieszczone zostały załączniki
o treści zgodnej z wymaganiami Zamawiającego (Załącznik B do Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia) wraz z określoną ceną, za jaką Odwołujący jest w stanie wykonać
zamówienie. Załączniki te zostały ostemplowane przez obu członków Konsorcjum oraz
podpisane przez Pana Marcina P. Tym samym, oferta Odwołującego bezsprzecznie zawiera
istotne elementy umowy i stanowi ofertę w myśl art. 66 Kodeksu cywilnego.
Powyższe potwierdza także fakt, iż w pkt 1 ppkt 1.7 Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia Zamawiający postanowił, iż oferta powinna być sporządzona według wzoru
stanowiącego załącznik A do Specyfikacji (formularz oferty), jednak w przypadku nie
sporządzenia jej zgodnie z załącznikiem powinna ona zawierać co najmniej dane
o wykonawcy, przedmiot oferty, cenę netto i brutto za sprzęt pogrupowany w sposób
określony w specyfikacji technicznej sprzętu komputerowego oraz cenę netto i brutto za cały
przedmiot zamówienia. Tym samym, Zamawiający dopuścił możliwość rezygnacji
z przygotowanego przez niego wzoru załącznika A do Specyfikacji. Izba stwierdziła, jak już
wskazano powyżej, że oferta Odwołującego, mimo braku podpisu na jej pierwszej stronie,
zawiera ww. elementy z wyjątkiem ceny całkowitej za realizację przedmiotu zamówienia.
Jednakże wobec złożenia przez Odwołującego jednoznacznego oświadczenia w zakresie
cen za poszczególne składowe przedmiotu zamówienia, brak ceny całkowitej może zostać
konwalidowany na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp przez zsumowanie
poszczególnych cen podanych na stronach 19-26 oferty.
O pisemnej formie oświadczenia woli można mówić jedynie w przypadku złożenia
własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym jego treść (art. 78 § 1 Kodeksu
cywilnego). Przeszkody w uznaniu złożonej oferty za ważną nie może stanowić fakt,
iż podpis Pana P. na części stron oferty nie składa się z pełnego imienia i nazwiska. W tym

miejscu zauważyć należy, iż podpis jest charakterystycznym dla danej osoby znakiem
graficznym wywodzącym się z jego imienia i nazwiska, niebędący koniecznie pełnym
imieniem i nazwiskiem, pozwalający na ustalenie tożsamości osoby, która go złożyła (patrz:
A. Kidyba (red.), K. Kopaczyńska-Pieczniak, E. Niezbecka, Z. Gawlik, A. Janiak, A. Jedliński,
T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, 2009 r.). Dodatkowo, jak
zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 10 listopada 2006 r.,
podpis w rozumieniu art. 78 kodeksu cywilnego nie musi być czytelny (sygn. akt II FSK
1144/05). Izba stwierdziła, że podpis złożony na poszczególnych kartach oferty
Odwołującego pozwala bez wątpienia na zidentyfikowanie osoby, która go złożyła tj. Pana
Marcina P.
Wobec zawarcia w ofercie istotnych jej elementów oraz złożenia podpisu pod
oświadczeniami przez osobę uprawnioną, Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia oferty na
podstawie braku podpisu na jej pierwszej stronie.
Jednocześnie z uwagi na fakt, iż na ww. stronie oferty nie zawierającej podpisu
zawarte zostało oświadczenie, którego złożenia wymagał Zamawiający w pkt 3.1
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, oświadczenie to uznać należy za niebyłe.
Wobec powyższego, konieczne staje się wypełnienie przez Zamawiającego obowiązku
określonego w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp tj. wezwanie wykonawcy do uzupełnienia
przedmiotowego dokumentu. Obowiązek ten został wypełniony przez złożenie przez
Odwołującego ww. oświadczenia wraz z protestem.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 191 ust. 1, 1a i 2 pkt 1 i 2 ustawy Pzp,
orzeczono jak w pkt 1 wyroku.

O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp.

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.

Przewodniczący:
………………………………


Członkowie:
………………………………

………………………………