KIO 570/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Agata Dziuban
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:KIO/570/11
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/570/11
WYROK
z dnia 29 marca 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ryszard Tetzlaff
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11 Wrocław w dniu 17 marca 2011 r.,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Wojewódzki Szpital Zespolony,
ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin
przy udziale wykonawcy Spółdzielnie Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie, ul. śabiniec
46, 31-215 Kraków, Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zmianę postanowień ogłoszenia o zamówieniu
oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu, z uwzględnieniem okoliczności
i wynikających z nich konsekwencji w nim wskazanych,
2. Kosztami postępowania obciąża Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45,
62-504 Konin i nakazuje
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości
15.000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczony
przez IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11 Wrocław stanowiący
koszty postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty 18.600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy) przez Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45,
62-504 Konin na rzecz IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11
Wrocław stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu od odwołania
oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198 b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok
- w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Koninie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO/570/11
U z a s a d n i e n i e
Izba ustaliła, że odwołanie zostało złożone w postępowaniu prowadzonym
w trybie przetargu nieograniczonego na: „usługę sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń
Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Koninie przy ul. Szpitalnej 43 i 45” (nr sprawy:
WSZ-FZ-4/2011) – ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Oficjalnych Publikacji Wspólnot
Europejskich za numerem 2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.
W dniu 08.03.2011 r. Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin
zwany dalej: „Zamawiającym” opublikował ogłoszenie o zamówieniu oraz Specyfikacje
Istotnych Warunków Zamówienia zwane dalej: „SIWZ” na swojej stronie internetowej.
W dniu 17.03.2011 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego
kwalifikowanego certyfikatu) wpłynęło odwołanie IMPEL Cleaning Sp. z o. o., ul. Ślężna 118,
53-11 Wrocław zwanego dalej: „IMPEL Cleaning Sp. z o. o.” albo „Odwołującym” na
podstawie art. 180 ust. 1 w zw. z art. 179 ust 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) zwanej dalej:
„Pzp”. Kopia odwołania Zamawiający otrzymał w dniu 17.03.2011 r. (faxem). Odwołujący
zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców przy formułowaniu warunków udziału
w przedmiotowym postępowaniu oraz opisie sposób oceniania ich spełnienia oraz przy
żądaniu dokumentów na potwierdzenie ich spełnienia,
2) art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z przepisami rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia
30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2009 r., Nr
226, poz. 1817) zwanego dalej: „Rozporządzeniem w sprawie rodzajów dokumentów”
poprzez naruszenie zasady, iż opis oceny spełniania warunków udziału powinien być
związany z przedmiotem zamówienia i proporcjonalny do przedmiotu zamówienia,
3) art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw. z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów, poprzez wadliwe opisanie warunków udziału w postępowaniu oraz
dokumentów żądanych na potwierdzenie ich spełnienia oraz sposób ich oceny przez
Zamawiającego. W związku z powyższymi zarzutami wnosił o:
1) nakazanie Zamawiającemu zmiany postanowień SIWZ poprzez usunięcie wymogu,
o którym mowa w § 9 pkt 1 ppkt 1.3. tiret 2 SIWZ, tj.; „dysponowania odpowiednim
potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca, wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają wykształcenie
medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby
niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy”,
2) nakazanie Zamawiającemu zmiany postanowień § 9 pkt 1 ppkt 1.4 SIWZ poprzez
nakazanie Zamawiającemu uchylenia warunku dotyczącego posiadania aktualnego
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia
31.12.2011 r. i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500.000,00 zł ważnego na dzień
składania ofert.,
3) nakazanie Zamawiającemu uchylenia wymogu przedstawienia w ofercie zgodnie
z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ „dokumentu z Izby Skarbowej potwierdzającego zastosowanie
zwolnienia z podatku VAT (jeśli dotyczy)”,
4) nakazanie Zamawiającemu wprowadzenia w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz
opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków” wymogu przedstawienia
wykazu trzech usług odpowiadających usługom stanowiącym przedmiot zamówienia,
każda o wartości nie mniejszej niż 4 miliony złotych, wykonanych, a w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, w zakresie niezbędnym do
wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców,
oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane lub są
wykonywane należycie,
5) nakazanie Zamawiającemu ujednolicenia w SIWZ terminu otwarcia ofert.
Zgodnie z § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełniania tych warunków” Zamawiający stanowi w pkt 1, że o udzielenie Zamówienia
mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
1.3 dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia. Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca,
wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają
wykształcenie medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun
osoby niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy,
Po przeanalizowaniu postanowień SIWZ Odwołujący stwierdził, że Zamawiający
wprowadził dyskryminujący warunek udziału w postępowaniu w stosunku do wykonawców,
wymagając, aby osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego posiadały wykształcenie
medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby niepełnosprawnej,
opiekun środowiskowy. Na gruncie przepisu art. 22 ust. 4 Pzp Odwołujący uważa taki wymóg
za nadmierny i nieproporcjonalny w stosunku do opisu przedmiotu zamówienia. Nie ulega
wątpliwości, że czynności transportu wewnętrznego mogą być realizowane również przez
inne - odpowiednio przeszkolone - osoby. Odwołujący wnosi o usunięcie powyższego
wymogu.
Zgodnie z § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełniania tych warunków” Zamawiający stanowi w pkt 1, że o udzielenie Zamówienia
mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
1.4 sytuacji ekonomicznej i finansowej. Zamawiający uzna warunek za spełniony,
gdy wykonawca wykaże, że posiada środki własne lub zdolność kredytową na kwotę
minimum 600 000,00 zł oraz wykaże, że posiada aktualne co najmniej do 31.12.2011 r.
ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
gospodarczej związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł,
Odwołujący podnosi, że wymóg posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia 31.12.2011 r. nie znajduje
żadnych podstaw prawnych. Wskazać należy, że Zamawiający ocenia potencjał
Wykonawców na dzień składania ofert, co oznacza, że ten właśnie moment jest decydujący
dla Zamawiającego przy ocenie sytuacji ekonomicznej i finansowej Wykonawców. Wystarczy
zatem dla ważności polisy OC, aby polisa ta obejmowała swoim zakresem wyłącznie okres
do dnia składania ofert. Wymóg posiadania polisy na dłuższy okres należy uznać
jednoznacznie za nadmiernie wygórowany, który narusza zasadę zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. W konsekwencji Odwołujący wnosi
o uchylenie warunku dotyczącego posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia 31.12.2011 r.
i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej z przedmiotem
zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł. ważnego na dzień składania ofert.
Według § 10 pkt 11 lit. l) oferta musi zawierać następujące dokumenty: „(…)
dokumenty z Izby Skarbowej potwierdzające zastosowanie zwolnienia z podatku VAT (jeśli
dotyczy)”. Odwołujący stwierdza, że wymóg dołączenia do oferty takiego dokumentu nie
znajduje żadnych podstaw prawnych na gruncie obowiązujących przepisów ustawy prawo
zamówień publicznych i przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2009 r., Nr 226,
poz. 1817). Odwołujący wnosi o uchylenie tego wymogu.
Dla potwierdzenia przez Wykonawców niezbędnego doświadczenia w zakresie
świadczenia usług stanowiących przedmiot zamówienia Odwołujący wnosi o wprowadzenie
przez Zamawiającego do SIWZ wymogu w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków” - przedstawienia wykazu trzech
usług odpowiadających usługom stanowiącym przedmiot zamówienia, każda o wartości nie
mniejszej niż 4 miliony złotych, wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub
ciągłych również wykonywanych, w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości,
przedmiotu, dat wykonania i odbiorców, oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że
te usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie.
Odwołujący wnosi o ujednolicenie w SIWZ terminu otwarcia ofert. Zgodnie z § 19 pkt
3 SIWZ: „otwarcie złożonych ofert nastąpi w dniu 13.04.2011 r. o godz. 11:00 w świetlicy
WSZ w Koninie, ul. Szpitalna 45 (pokój nr 3/8)”. Tymczasem z treści ogłoszenia
o zamówieniu (pkt.IV.3.8) oraz § 18 pkt.8 a) SIWZ wynika, że otwarcie ofert nastąpi o godz.
10.30.
Zamawiający w dniu 18.03.2011 r. zamieścił na stronie internetowej odwołanie
i wezwał w trybie art. 185 ust.1 Pzp uczestników postępowania przetargowego do wzięcia
udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 22.03.2011 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego
kwalifikowanego certyfikatu) Spółdzielnia Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie, ul. śabiniec
46, 31-215 Kraków, Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź zwana dalej:
„Spółdzielnią Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie” albo „Przystępującym”, zgłosiła
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego wnosząc
o uwzględnienie odwołania w całości. Kopia zgłoszenia została przekazana Zamawiającemu
oraz Odwołującemu.
W dniu 28.03.2011 r. (wpływ bezpośredni do Prezesa KIO, pismo z dnia
25.03.2011 r.) Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin zwany dalej:
„Zamawiającym” wobec wniesienia odwołanie do Prezesa KIO wniosła na piśmie, w trybie
art. 186 ust. 1 Pzp, odpowiedź na odwołanie, w której wnosiło o oddalenie odwołania
w zakresie wskazanym. W odniesieniu do dwóch zarzutów uwzględnił odwołanie. Kopia
została przekazana Odwołującemu oraz Przystępującemu. Zamawiający uwzględnia zarzut
odwołującego dotyczący wymogu posiadania przez wykonawców aktualnego ubezpieczenia
od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej aż do dnia
31.12.2011 r. oraz zarzut niejednolitego terminu otwarcia ofert. Zamawiający zmieni treść § 9
pkt. 1 ppkt 1.4 zgodnie z żądaniem Odwołującego oraz poprawi na jednolity termin otwarcia
ofert. Zarzuty Odwołującego dotyczące tego wymogu i terminu otwarcia ofert nie są zatem
sporne.
śądanie Odwołującego, aby nakazano Zamawiającemu zmiany postanowień SIWZ
poprzez usunięcie wymogu, o którym mowa w § 9 pkt 1, ppkt 1.3 tiret 2, tj.: „dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca wykaże, że (...) - osoby
przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają wykształcenie medyczne
w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby niepełnosprawnej, opiekun
środowiskowy" nie jest słuszne. Zamawiający celowo umieścił w SIWZ wymóg posiadania
przez osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów obowiązek posiadania
w/w wykształcenia, gdyż transportowani pacjenci są osobami niepełnosprawnymi, przewlekle
chorymi lub w podeszłym wieku. W razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia podczas
transportu pacjenci wyżej wymienieni wymagają natychmiastowej pomocy osoby, która ma
wykształcenie medyczne. Osoby bez wykształcenia medycznego nie są w stanie udzielić
profesjonalnej natychmiastowej pomocy medycznej.
śądanie Odwołującego, aby nakazano zamawiającemu wprowadzenie w § 9:
„Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia
warunków" wymogu przedstawienia wykazu trzech usług odpowiadających usługom
stanowiącym przedmiot zamówienia, każda o wartości nie mniejszej niż 4 miliony złotych,
wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych,
w zakresie niezbędnym do wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania
i odbiorców, oraz załączenia dokumentu potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane
lub są wykonane należycie, nie jest słuszny. Wprowadzenie do specyfikacji w/w wymogu
zgodnie z żądaniem Odwołującego, zdaniem Zamawiającego stanowiłoby naruszenie art. 7
ust. 1 Pzp, poprzez naruszenie zasady zachowania uczciwej konkurencji w postępowaniu
oraz równego traktowania wykonawców.
Zarzut naruszenia art. 36 ust. 1 pkt 5 i 6 Pzp w związku z przepisami rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, poprzez
wadliwe opisanie warunków udziału w postępowaniu oraz dokumentów żądanych na
potwierdzenie ich spełnienia oraz sposobu ich oceny przez Zamawiającego nie jest słuszny.
Zamawiający w § 10 pkt 11 lit l. SIWZ zamieścił wymóg złożenia dokumentu z Izby
Skarbowej potwierdzający zwolnienie z podatku VAT, dopisując w nawiasach: „(jeżeli
dotyczy)". Wykonawcy świadczący obecnie usługi dla Zamawiającego objęte niniejszym
postępowaniem twierdzą, że niektóre usługi wchodzące w zakres niniejszego postępowania
np. pomoc przy rozdawaniu posiłków pacjentom na oddziałach, zbiórka i mycie naczyń
i sztućców po posiłkach, zmiana pościeli chorego oraz jej zbieranie i pakowanie do worków,
zbiórka odpadów i śmieci szpitalnych oraz ich wystawianie do miejsc wyznaczonych, odbiór
czystej bielizny, wykładanie jej i liczenie, są zwolnione od podatku VAT. Zamawiający uważa,
że w/w usługi nie są zwolnione z podatku VAT. Zgodnie z pkt 18 ust. 1 art. 43 ustawy z dnia
11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.); zwalnia się
od podatku m. in. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług
ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej. Skoro
z wyżej cytowanego przepisu wynika, że nie są zwolnione z podatku VAT usługi w/w
wykonywane przez podmioty, które nie są zakładami opieki zdrowotnej, to Odwołującego ten
przepis nie dotyczy, a zatem nie ma obowiązku złożenia dokumentu z Izby Skarbowej
potwierdzającego zwolnienie z podatku VAT (§ 10 pkt 11 lit. l SIWZ). Dla udowodnienia
zwolnienia z podatku VAT Odwołujący powinien złożyć dokument z Izby Skarbowej
potwierdzający zwolnienie z podatku VAT usług wymienionych powyżej - wykonywanych
przez Odwołującego.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu rozprawy
w przedmiotowej sprawie, zapoznaniu się z postanowieniami ogłoszeniem
o zamówieniu (2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.) oraz SIWZ, w tym także
załącznikiem nr 1 do SIWZ, odpowiedziami Zamawiającego z dnia 18.03.2011 r. na
pytania, odwołaniem, przystąpieniem do odwołania, odpowiedzią na odwołanie, po
wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron (Przystępujący był nieobecny)
złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, ustalił i zważył, co następuje.
Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołań w trybie art. 189 ust. 2 Pzp, a Wykonawca wnoszący odwołanie posiadał interes
w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, uprawniający do jego złożenia.
Odwołujący miał interes w rozumieniu art. 179 ust.1 Pzp we wnoszeniu odwołania,
ponieważ kwestia wymogów jakie winni spełnić Wykonawcy ubiegający się
o przedmiotowe zamówienie zawartych w ogłoszeniu o zamówieniu oraz postanowieniach
SIWZ oraz ewentualnego naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania
Wykonawców, ma istotne i bezpośrednie znaczenie dla Wykonawców, którzy ubiegają się
o to zamówienie.
Skład orzekający Izby działając zgodnie z art. 190 ust. 7 Pzp dopuścił w niniejszej
sprawie dowody z dokumentacji postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez
Zamawiającego do akt sprawy w kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym
w szczególności ogłoszenia o zamówieniu (2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.) oraz
SIWZ, w tym także załącznik nr 1 do SIWZ, odpowiedź Zamawiającego z dnia 18.03.2011 r.
na pytania, odwołanie, przystąpienie do odwołania, odpowiedź na odwołanie
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
także stanowiska i oświadczenia stron i złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się do podniesionego w treści odwołań zarzutów stwierdzić należy, że
odwołania zasługują na uwzględnienie.
W odniesieniu do zarzutów dotyczących postanowień z § 9 pkt 1 ppkt 1.4 SIWZ oraz
§ 19 pkt 3 SIWZ, jak i ogłoszenia o zamówieniu (pkt.IV.3.8) oraz § 18 pkt 8 a) SIWZ, Izba
z uwagi na uwzględnienie odwołania w tym zakresie przez Zamawiającego, w ramach
dopowiedzi na odwołanie, także uznaje zarzuty dotyczące niniejszych postanowień za
zasadne.
Jednocześnie nakazując zmianę postanowień ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ
poprzez nakazanie Zamawiającemu uchylenia warunku dotyczącego posiadania aktualnego
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia
31.12.2011 r. i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł. ważnego na dzień składania
ofert. Ponadto, nakazuje Zamawiającemu ujednolicenia w SIWZ terminu otwarcia ofert.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Względem zarzutu dotyczącego postanowień z § 9 pkt 1 ppkt 1.3. tiret 2 SIWZ, Izba
uznała, że niniejszy zarzut jest niezasadny, a Zamawiający nie naruszył art. 22 ust. 4 Pzp
w zw. z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający określił w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu
dokonywania oceny spełniania tych warunków”, pkt 1, że o udzielenie Zamówienia mogą
ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
„1.3 dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia. Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca,
wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają
wykształcenie medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby
niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy”. W ramach odpowiedzi z dnia 18.03.2011 r. na
pytania wskazał, że w tym zakresie dopuści osoby posiadające kwalifikacje sanitariusza
szpitalnego, ratownika medycznego oraz opiekuna opieki paliatywnej. Izba nie brała pod
uwagę zmiany ogłoszenia i SIWZ dokonanej przez Zamawiającego w dniu 23.03.2011 r.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Po analizie postanowień SIWZ, Izba doszła do przekonania, że przywołane przez
Odwołującego na rozprawie postanowienia SIWZ (załącznik nr 1 do SIWZ - pkt 7 ppkt 7.12)
zawierają w sobie transport i opiekę, z tym że nie chodzi o opiekę w znaczeniu potocznym.
Charakter Zamawiającego daję mu stosowne podstawy do takiego formułowania wymogu,
aby było on związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do niego. Izba uznała,
że argumentacja Zamawiającego z rozprawy oraz odpowiedzi na odwołanie daje
wystarczający asumpt do oddalenia odwołania w zakresie przedmiotowego zarzutu.
W ocenie, Izby nie bez znaczenia są odpowiedzi z dnia 18.03.2011 r. na pytania udzielone
przez Zamawiającego, w ramach których wyjaśnił on w znaczny sposób zakres osób, które
mieszczą się w tak postanowionym wymogu. Izba podkreśla, że tak postawiony wymóg nie
zwalnia Zamawiającego z odpowiedzialności za życie i zdrowie pacjentów na jego obszarze
(nie przerzuca tej odpowiedzialności na Wykonawcę), zwiększa jednakże obszar
bezpieczeństwa. Osoby świadczące przedmiotowe usługi muszą dysponować nie tylko
wiedzą w zakresie udzielenia pierwszej pomocy (w ramach przeszkolenia, jak sugerował
Odwołujący w odwołaniu), ale umieć ocenić, czy w danej chwili niezbędna jest
natychmiastowa pomoc lekarza, a do tego same przeszkolenie jest niewystarczające.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu dotyczącego postanowień, tj. konieczności wprowadzenia do SIWZ
wymogu w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny
spełniania tych warunków”, dotyczącego warunku niezbędnego doświadczenia, Izba uznała
że Zamawiający naruszył w tym zakresie art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z przepisami
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający wskazał w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu
dokonywania oceny spełniania tych warunków”, iż zgodnie z art. 22 ust.1 ustawy, o udzielnie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: „1.2
posiadania wiedzy i doświadczenia”. Nie określił, w jaki sposób należy spełnić niniejszy
warunek. Wymagał jedynie przedłożenia oświadczenia wykonawcy o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 Pzp (§ 10 us.1 lit. a SIWZ).
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Izba doszła do wniosku, że brak postanowień SIWZ w tym zakresie, przy
jednoczesnych obostrzeniach względem osób, które mają świadczyć usługę transportu
pacjentów i opieki stanowi już o dysproporcjach, które Zamawiający winieni usunąć. Izba
nakazuje w konsekwencji wprowadzenia stosownego postanowienia SIWZ dotyczącego
niezbędnego doświadczenia. Jednakże, Izba nie jest związana żądaniami Odwołującego, ale
zarzutami. Wobec faktu, że co do zasady tak w tym przypadku, jak i w odwołaniu
uwzględnionym przez Zamawiającego innego Wykonawcy istotą zarzutu był brak
określonego postanowienia SIWZ, Izba zobowiązuje do wprowadzenia stosownego
postanowienia SIWZ zgodnych z art. 22 ust. 4 Pzp nie wskazując konkretnych sformułowań.
Propozycja (żądanie) zawarta w odwołaniu winna być wzięta pod uwagę przez
Zamawiającego, lecz nie ma ona charakteru bezwzględnie wiążącego, także z uwagi na
odwołanie uwzględnione innego Wykonawcy. Dopiero rezultat działań Zamawiającego
będącego „gospodarzem postępowania” zgodnego z art. 7 ust.1 Pzp może być ewentualnie
przedmiotem weryfikacji uczestników postępowania (wobec wcześniejszego zaniechania,
które miało miejsce). Odwołujący w żaden sposób nie wykazał, że żądanie sformułowane
przez niego w odwołaniu, w tym zakresie, nie ma na celu działań zgodnych tylko i wyłącznie
z jego partykularnym interesem i nie jest zbyt wygórowane (nie narusza art. 7 ust.1 Pzp).
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu dotyczącego postanowień z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ, Izba uznała, że
Zamawiający naruszył art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw. z przepisami rozporządzenia
w sprawie rodzajów dokumentów. W konsekwencji nakazując usunięcie stosownego
postanowienia z SIWZ.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający wymagał zgodnie z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ, iż oferta musi zawierać
następujące dokumenty: „(…) dokumenty z Izby Skarbowej potwierdzające zastosowanie
zwolnienia z podatku VAT (jeśli dotyczy)”.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Izba wskazuje, że niniejsze postanowienie dotyczy dokumentu, który nie jest ujęty
w katalogu dokumentów zawartym w rozporządzeniu w sprawie rodzajów dokumentów. Nie
jest to również dokument na potwierdzenie, ze oferowane usługi odpowiadają wymaganiom
określonym przez Zamawiającego. Izba że zrozumieniem odnosi się do wyjaśnień
udzielonych przez Zamawiającego na rozprawie oraz w ramach odpowiedzi na odwołanie,
jednakże kwestie leżące u podstaw spornego postanowienia SIWZ winny być co najwyżej
przedmiotem postępowania wyjaśniającego podczas badania i oceny złożonych ofert
w trybie art. 87 ust.1 Pzp. Zaś kwestie zmieniającej się stawki podatku VAT należy
uregulować w SIWZ, w szczególności we wzorze umowy wprowadzając stosowną regulacje
na wypadek ich zmiany w trakcie trwania umowy.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Wobec uwzględnienia części zarzutów przez Zamawiającego i potwierdzenia
naruszenia przez Zamawiającego art. 22 ust. 4 Pzp oraz art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw.
z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, Izba uznała, że potwierdził
się również zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp.
W tym stanie rzeczy, Izba uwzględniła odwołanie na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie
pierwsze i ust. 2 Pzp oraz orzekła jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 3 pkt 1 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Pzp, a także w oparciu o § 5 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238). Izba uznała
wniosek Odwołującego o zasądzenie kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (3.600,00 zł)
zgodnie z § 3 przedłożonej umowy zlecenia (§ 3 pkt 2 lit. b w/w rozporządzenia).
Przewodniczący:
………………………………
WYROK
z dnia 29 marca 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ryszard Tetzlaff
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 marca 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11 Wrocław w dniu 17 marca 2011 r.,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Wojewódzki Szpital Zespolony,
ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin
przy udziale wykonawcy Spółdzielnie Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie, ul. śabiniec
46, 31-215 Kraków, Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zmianę postanowień ogłoszenia o zamówieniu
oraz SIWZ w sposób wskazany w uzasadnieniu, z uwzględnieniem okoliczności
i wynikających z nich konsekwencji w nim wskazanych,
2. Kosztami postępowania obciąża Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45,
62-504 Konin i nakazuje
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych wpis w wysokości
15.000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczony
przez IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11 Wrocław stanowiący
koszty postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty 18.600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset
złotych zero groszy) przez Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45,
62-504 Konin na rzecz IMPEL Cleaning Sp. z o. o, ul. Ślężna 118, 53-11
Wrocław stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu od odwołania
oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198 b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok
- w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Koninie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO/570/11
U z a s a d n i e n i e
Izba ustaliła, że odwołanie zostało złożone w postępowaniu prowadzonym
w trybie przetargu nieograniczonego na: „usługę sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń
Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Koninie przy ul. Szpitalnej 43 i 45” (nr sprawy:
WSZ-FZ-4/2011) – ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Oficjalnych Publikacji Wspólnot
Europejskich za numerem 2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.
W dniu 08.03.2011 r. Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin
zwany dalej: „Zamawiającym” opublikował ogłoszenie o zamówieniu oraz Specyfikacje
Istotnych Warunków Zamówienia zwane dalej: „SIWZ” na swojej stronie internetowej.
W dniu 17.03.2011 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego
kwalifikowanego certyfikatu) wpłynęło odwołanie IMPEL Cleaning Sp. z o. o., ul. Ślężna 118,
53-11 Wrocław zwanego dalej: „IMPEL Cleaning Sp. z o. o.” albo „Odwołującym” na
podstawie art. 180 ust. 1 w zw. z art. 179 ust 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) zwanej dalej:
„Pzp”. Kopia odwołania Zamawiający otrzymał w dniu 17.03.2011 r. (faxem). Odwołujący
zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 7 ust. 1 Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców przy formułowaniu warunków udziału
w przedmiotowym postępowaniu oraz opisie sposób oceniania ich spełnienia oraz przy
żądaniu dokumentów na potwierdzenie ich spełnienia,
2) art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z przepisami rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia
30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2009 r., Nr
226, poz. 1817) zwanego dalej: „Rozporządzeniem w sprawie rodzajów dokumentów”
poprzez naruszenie zasady, iż opis oceny spełniania warunków udziału powinien być
związany z przedmiotem zamówienia i proporcjonalny do przedmiotu zamówienia,
3) art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw. z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów, poprzez wadliwe opisanie warunków udziału w postępowaniu oraz
dokumentów żądanych na potwierdzenie ich spełnienia oraz sposób ich oceny przez
Zamawiającego. W związku z powyższymi zarzutami wnosił o:
1) nakazanie Zamawiającemu zmiany postanowień SIWZ poprzez usunięcie wymogu,
o którym mowa w § 9 pkt 1 ppkt 1.3. tiret 2 SIWZ, tj.; „dysponowania odpowiednim
potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca, wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają wykształcenie
medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby
niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy”,
2) nakazanie Zamawiającemu zmiany postanowień § 9 pkt 1 ppkt 1.4 SIWZ poprzez
nakazanie Zamawiającemu uchylenia warunku dotyczącego posiadania aktualnego
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia
31.12.2011 r. i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500.000,00 zł ważnego na dzień
składania ofert.,
3) nakazanie Zamawiającemu uchylenia wymogu przedstawienia w ofercie zgodnie
z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ „dokumentu z Izby Skarbowej potwierdzającego zastosowanie
zwolnienia z podatku VAT (jeśli dotyczy)”,
4) nakazanie Zamawiającemu wprowadzenia w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz
opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków” wymogu przedstawienia
wykazu trzech usług odpowiadających usługom stanowiącym przedmiot zamówienia,
każda o wartości nie mniejszej niż 4 miliony złotych, wykonanych, a w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, w zakresie niezbędnym do
wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców,
oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane lub są
wykonywane należycie,
5) nakazanie Zamawiającemu ujednolicenia w SIWZ terminu otwarcia ofert.
Zgodnie z § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełniania tych warunków” Zamawiający stanowi w pkt 1, że o udzielenie Zamówienia
mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
1.3 dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia. Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca,
wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają
wykształcenie medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun
osoby niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy,
Po przeanalizowaniu postanowień SIWZ Odwołujący stwierdził, że Zamawiający
wprowadził dyskryminujący warunek udziału w postępowaniu w stosunku do wykonawców,
wymagając, aby osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego posiadały wykształcenie
medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby niepełnosprawnej,
opiekun środowiskowy. Na gruncie przepisu art. 22 ust. 4 Pzp Odwołujący uważa taki wymóg
za nadmierny i nieproporcjonalny w stosunku do opisu przedmiotu zamówienia. Nie ulega
wątpliwości, że czynności transportu wewnętrznego mogą być realizowane również przez
inne - odpowiednio przeszkolone - osoby. Odwołujący wnosi o usunięcie powyższego
wymogu.
Zgodnie z § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania
oceny spełniania tych warunków” Zamawiający stanowi w pkt 1, że o udzielenie Zamówienia
mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
1.4 sytuacji ekonomicznej i finansowej. Zamawiający uzna warunek za spełniony,
gdy wykonawca wykaże, że posiada środki własne lub zdolność kredytową na kwotę
minimum 600 000,00 zł oraz wykaże, że posiada aktualne co najmniej do 31.12.2011 r.
ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności
gospodarczej związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł,
Odwołujący podnosi, że wymóg posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia 31.12.2011 r. nie znajduje
żadnych podstaw prawnych. Wskazać należy, że Zamawiający ocenia potencjał
Wykonawców na dzień składania ofert, co oznacza, że ten właśnie moment jest decydujący
dla Zamawiającego przy ocenie sytuacji ekonomicznej i finansowej Wykonawców. Wystarczy
zatem dla ważności polisy OC, aby polisa ta obejmowała swoim zakresem wyłącznie okres
do dnia składania ofert. Wymóg posiadania polisy na dłuższy okres należy uznać
jednoznacznie za nadmiernie wygórowany, który narusza zasadę zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. W konsekwencji Odwołujący wnosi
o uchylenie warunku dotyczącego posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia 31.12.2011 r.
i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od odpowiedzialności
cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej z przedmiotem
zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł. ważnego na dzień składania ofert.
Według § 10 pkt 11 lit. l) oferta musi zawierać następujące dokumenty: „(…)
dokumenty z Izby Skarbowej potwierdzające zastosowanie zwolnienia z podatku VAT (jeśli
dotyczy)”. Odwołujący stwierdza, że wymóg dołączenia do oferty takiego dokumentu nie
znajduje żadnych podstaw prawnych na gruncie obowiązujących przepisów ustawy prawo
zamówień publicznych i przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2009 r., Nr 226,
poz. 1817). Odwołujący wnosi o uchylenie tego wymogu.
Dla potwierdzenia przez Wykonawców niezbędnego doświadczenia w zakresie
świadczenia usług stanowiących przedmiot zamówienia Odwołujący wnosi o wprowadzenie
przez Zamawiającego do SIWZ wymogu w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków” - przedstawienia wykazu trzech
usług odpowiadających usługom stanowiącym przedmiot zamówienia, każda o wartości nie
mniejszej niż 4 miliony złotych, wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub
ciągłych również wykonywanych, w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości,
przedmiotu, dat wykonania i odbiorców, oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że
te usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie.
Odwołujący wnosi o ujednolicenie w SIWZ terminu otwarcia ofert. Zgodnie z § 19 pkt
3 SIWZ: „otwarcie złożonych ofert nastąpi w dniu 13.04.2011 r. o godz. 11:00 w świetlicy
WSZ w Koninie, ul. Szpitalna 45 (pokój nr 3/8)”. Tymczasem z treści ogłoszenia
o zamówieniu (pkt.IV.3.8) oraz § 18 pkt.8 a) SIWZ wynika, że otwarcie ofert nastąpi o godz.
10.30.
Zamawiający w dniu 18.03.2011 r. zamieścił na stronie internetowej odwołanie
i wezwał w trybie art. 185 ust.1 Pzp uczestników postępowania przetargowego do wzięcia
udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 22.03.2011 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej opatrzone
bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego
kwalifikowanego certyfikatu) Spółdzielnia Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie, ul. śabiniec
46, 31-215 Kraków, Oddział w Łodzi, ul. Traktorowa 141/143, 91-203 Łódź zwana dalej:
„Spółdzielnią Inwalidów „NAPRZÓD” w Krakowie” albo „Przystępującym”, zgłosiła
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego wnosząc
o uwzględnienie odwołania w całości. Kopia zgłoszenia została przekazana Zamawiającemu
oraz Odwołującemu.
W dniu 28.03.2011 r. (wpływ bezpośredni do Prezesa KIO, pismo z dnia
25.03.2011 r.) Wojewódzki Szpital Zespolony, ul. Szpitalna 45, 62-504 Konin zwany dalej:
„Zamawiającym” wobec wniesienia odwołanie do Prezesa KIO wniosła na piśmie, w trybie
art. 186 ust. 1 Pzp, odpowiedź na odwołanie, w której wnosiło o oddalenie odwołania
w zakresie wskazanym. W odniesieniu do dwóch zarzutów uwzględnił odwołanie. Kopia
została przekazana Odwołującemu oraz Przystępującemu. Zamawiający uwzględnia zarzut
odwołującego dotyczący wymogu posiadania przez wykonawców aktualnego ubezpieczenia
od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej aż do dnia
31.12.2011 r. oraz zarzut niejednolitego terminu otwarcia ofert. Zamawiający zmieni treść § 9
pkt. 1 ppkt 1.4 zgodnie z żądaniem Odwołującego oraz poprawi na jednolity termin otwarcia
ofert. Zarzuty Odwołującego dotyczące tego wymogu i terminu otwarcia ofert nie są zatem
sporne.
śądanie Odwołującego, aby nakazano Zamawiającemu zmiany postanowień SIWZ
poprzez usunięcie wymogu, o którym mowa w § 9 pkt 1, ppkt 1.3 tiret 2, tj.: „dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca wykaże, że (...) - osoby
przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają wykształcenie medyczne
w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby niepełnosprawnej, opiekun
środowiskowy" nie jest słuszne. Zamawiający celowo umieścił w SIWZ wymóg posiadania
przez osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów obowiązek posiadania
w/w wykształcenia, gdyż transportowani pacjenci są osobami niepełnosprawnymi, przewlekle
chorymi lub w podeszłym wieku. W razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia podczas
transportu pacjenci wyżej wymienieni wymagają natychmiastowej pomocy osoby, która ma
wykształcenie medyczne. Osoby bez wykształcenia medycznego nie są w stanie udzielić
profesjonalnej natychmiastowej pomocy medycznej.
śądanie Odwołującego, aby nakazano zamawiającemu wprowadzenie w § 9:
„Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełnienia
warunków" wymogu przedstawienia wykazu trzech usług odpowiadających usługom
stanowiącym przedmiot zamówienia, każda o wartości nie mniejszej niż 4 miliony złotych,
wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych,
w zakresie niezbędnym do wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania
i odbiorców, oraz załączenia dokumentu potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane
lub są wykonane należycie, nie jest słuszny. Wprowadzenie do specyfikacji w/w wymogu
zgodnie z żądaniem Odwołującego, zdaniem Zamawiającego stanowiłoby naruszenie art. 7
ust. 1 Pzp, poprzez naruszenie zasady zachowania uczciwej konkurencji w postępowaniu
oraz równego traktowania wykonawców.
Zarzut naruszenia art. 36 ust. 1 pkt 5 i 6 Pzp w związku z przepisami rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, poprzez
wadliwe opisanie warunków udziału w postępowaniu oraz dokumentów żądanych na
potwierdzenie ich spełnienia oraz sposobu ich oceny przez Zamawiającego nie jest słuszny.
Zamawiający w § 10 pkt 11 lit l. SIWZ zamieścił wymóg złożenia dokumentu z Izby
Skarbowej potwierdzający zwolnienie z podatku VAT, dopisując w nawiasach: „(jeżeli
dotyczy)". Wykonawcy świadczący obecnie usługi dla Zamawiającego objęte niniejszym
postępowaniem twierdzą, że niektóre usługi wchodzące w zakres niniejszego postępowania
np. pomoc przy rozdawaniu posiłków pacjentom na oddziałach, zbiórka i mycie naczyń
i sztućców po posiłkach, zmiana pościeli chorego oraz jej zbieranie i pakowanie do worków,
zbiórka odpadów i śmieci szpitalnych oraz ich wystawianie do miejsc wyznaczonych, odbiór
czystej bielizny, wykładanie jej i liczenie, są zwolnione od podatku VAT. Zamawiający uważa,
że w/w usługi nie są zwolnione z podatku VAT. Zgodnie z pkt 18 ust. 1 art. 43 ustawy z dnia
11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.); zwalnia się
od podatku m. in. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług
ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej. Skoro
z wyżej cytowanego przepisu wynika, że nie są zwolnione z podatku VAT usługi w/w
wykonywane przez podmioty, które nie są zakładami opieki zdrowotnej, to Odwołującego ten
przepis nie dotyczy, a zatem nie ma obowiązku złożenia dokumentu z Izby Skarbowej
potwierdzającego zwolnienie z podatku VAT (§ 10 pkt 11 lit. l SIWZ). Dla udowodnienia
zwolnienia z podatku VAT Odwołujący powinien złożyć dokument z Izby Skarbowej
potwierdzający zwolnienie z podatku VAT usług wymienionych powyżej - wykonywanych
przez Odwołującego.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, po przeprowadzeniu rozprawy
w przedmiotowej sprawie, zapoznaniu się z postanowieniami ogłoszeniem
o zamówieniu (2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.) oraz SIWZ, w tym także
załącznikiem nr 1 do SIWZ, odpowiedziami Zamawiającego z dnia 18.03.2011 r. na
pytania, odwołaniem, przystąpieniem do odwołania, odpowiedzią na odwołanie, po
wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron (Przystępujący był nieobecny)
złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, ustalił i zważył, co następuje.
Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołań w trybie art. 189 ust. 2 Pzp, a Wykonawca wnoszący odwołanie posiadał interes
w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp, uprawniający do jego złożenia.
Odwołujący miał interes w rozumieniu art. 179 ust.1 Pzp we wnoszeniu odwołania,
ponieważ kwestia wymogów jakie winni spełnić Wykonawcy ubiegający się
o przedmiotowe zamówienie zawartych w ogłoszeniu o zamówieniu oraz postanowieniach
SIWZ oraz ewentualnego naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania
Wykonawców, ma istotne i bezpośrednie znaczenie dla Wykonawców, którzy ubiegają się
o to zamówienie.
Skład orzekający Izby działając zgodnie z art. 190 ust. 7 Pzp dopuścił w niniejszej
sprawie dowody z dokumentacji postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez
Zamawiającego do akt sprawy w kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym
w szczególności ogłoszenia o zamówieniu (2011/S 46-075767 w dniu 08.03.2011 r.) oraz
SIWZ, w tym także załącznik nr 1 do SIWZ, odpowiedź Zamawiającego z dnia 18.03.2011 r.
na pytania, odwołanie, przystąpienie do odwołania, odpowiedź na odwołanie
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
także stanowiska i oświadczenia stron i złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się do podniesionego w treści odwołań zarzutów stwierdzić należy, że
odwołania zasługują na uwzględnienie.
W odniesieniu do zarzutów dotyczących postanowień z § 9 pkt 1 ppkt 1.4 SIWZ oraz
§ 19 pkt 3 SIWZ, jak i ogłoszenia o zamówieniu (pkt.IV.3.8) oraz § 18 pkt 8 a) SIWZ, Izba
z uwagi na uwzględnienie odwołania w tym zakresie przez Zamawiającego, w ramach
dopowiedzi na odwołanie, także uznaje zarzuty dotyczące niniejszych postanowień za
zasadne.
Jednocześnie nakazując zmianę postanowień ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ
poprzez nakazanie Zamawiającemu uchylenia warunku dotyczącego posiadania aktualnego
ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z okresem obowiązywania aż do dnia
31.12.2011 r. i wprowadzenie wymogu posiadania aktualnego ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej związanej
z przedmiotem zamówienia na kwotę minimum 500 000,00 zł. ważnego na dzień składania
ofert. Ponadto, nakazuje Zamawiającemu ujednolicenia w SIWZ terminu otwarcia ofert.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Względem zarzutu dotyczącego postanowień z § 9 pkt 1 ppkt 1.3. tiret 2 SIWZ, Izba
uznała, że niniejszy zarzut jest niezasadny, a Zamawiający nie naruszył art. 22 ust. 4 Pzp
w zw. z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający określił w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu
dokonywania oceny spełniania tych warunków”, pkt 1, że o udzielenie Zamówienia mogą
ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
„1.3 dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi
do wykonania zamówienia. Zamawiający uzna warunek za spełniony gdy wykonawca,
wykaże, że (…):
- osoby przeznaczone do transportu wewnętrznego pacjentów posiadają
wykształcenie medyczne w następujących zawodach: opiekun medyczny, opiekun osoby
niepełnosprawnej, opiekun środowiskowy”. W ramach odpowiedzi z dnia 18.03.2011 r. na
pytania wskazał, że w tym zakresie dopuści osoby posiadające kwalifikacje sanitariusza
szpitalnego, ratownika medycznego oraz opiekuna opieki paliatywnej. Izba nie brała pod
uwagę zmiany ogłoszenia i SIWZ dokonanej przez Zamawiającego w dniu 23.03.2011 r.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Po analizie postanowień SIWZ, Izba doszła do przekonania, że przywołane przez
Odwołującego na rozprawie postanowienia SIWZ (załącznik nr 1 do SIWZ - pkt 7 ppkt 7.12)
zawierają w sobie transport i opiekę, z tym że nie chodzi o opiekę w znaczeniu potocznym.
Charakter Zamawiającego daję mu stosowne podstawy do takiego formułowania wymogu,
aby było on związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do niego. Izba uznała,
że argumentacja Zamawiającego z rozprawy oraz odpowiedzi na odwołanie daje
wystarczający asumpt do oddalenia odwołania w zakresie przedmiotowego zarzutu.
W ocenie, Izby nie bez znaczenia są odpowiedzi z dnia 18.03.2011 r. na pytania udzielone
przez Zamawiającego, w ramach których wyjaśnił on w znaczny sposób zakres osób, które
mieszczą się w tak postanowionym wymogu. Izba podkreśla, że tak postawiony wymóg nie
zwalnia Zamawiającego z odpowiedzialności za życie i zdrowie pacjentów na jego obszarze
(nie przerzuca tej odpowiedzialności na Wykonawcę), zwiększa jednakże obszar
bezpieczeństwa. Osoby świadczące przedmiotowe usługi muszą dysponować nie tylko
wiedzą w zakresie udzielenia pierwszej pomocy (w ramach przeszkolenia, jak sugerował
Odwołujący w odwołaniu), ale umieć ocenić, czy w danej chwili niezbędna jest
natychmiastowa pomoc lekarza, a do tego same przeszkolenie jest niewystarczające.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu dotyczącego postanowień, tj. konieczności wprowadzenia do SIWZ
wymogu w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny
spełniania tych warunków”, dotyczącego warunku niezbędnego doświadczenia, Izba uznała
że Zamawiający naruszył w tym zakresie art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z przepisami
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający wskazał w § 9: „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu
dokonywania oceny spełniania tych warunków”, iż zgodnie z art. 22 ust.1 ustawy, o udzielnie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: „1.2
posiadania wiedzy i doświadczenia”. Nie określił, w jaki sposób należy spełnić niniejszy
warunek. Wymagał jedynie przedłożenia oświadczenia wykonawcy o spełnianiu warunków
udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 Pzp (§ 10 us.1 lit. a SIWZ).
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Izba doszła do wniosku, że brak postanowień SIWZ w tym zakresie, przy
jednoczesnych obostrzeniach względem osób, które mają świadczyć usługę transportu
pacjentów i opieki stanowi już o dysproporcjach, które Zamawiający winieni usunąć. Izba
nakazuje w konsekwencji wprowadzenia stosownego postanowienia SIWZ dotyczącego
niezbędnego doświadczenia. Jednakże, Izba nie jest związana żądaniami Odwołującego, ale
zarzutami. Wobec faktu, że co do zasady tak w tym przypadku, jak i w odwołaniu
uwzględnionym przez Zamawiającego innego Wykonawcy istotą zarzutu był brak
określonego postanowienia SIWZ, Izba zobowiązuje do wprowadzenia stosownego
postanowienia SIWZ zgodnych z art. 22 ust. 4 Pzp nie wskazując konkretnych sformułowań.
Propozycja (żądanie) zawarta w odwołaniu winna być wzięta pod uwagę przez
Zamawiającego, lecz nie ma ona charakteru bezwzględnie wiążącego, także z uwagi na
odwołanie uwzględnione innego Wykonawcy. Dopiero rezultat działań Zamawiającego
będącego „gospodarzem postępowania” zgodnego z art. 7 ust.1 Pzp może być ewentualnie
przedmiotem weryfikacji uczestników postępowania (wobec wcześniejszego zaniechania,
które miało miejsce). Odwołujący w żaden sposób nie wykazał, że żądanie sformułowane
przez niego w odwołaniu, w tym zakresie, nie ma na celu działań zgodnych tylko i wyłącznie
z jego partykularnym interesem i nie jest zbyt wygórowane (nie narusza art. 7 ust.1 Pzp).
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu dotyczącego postanowień z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ, Izba uznała, że
Zamawiający naruszył art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw. z przepisami rozporządzenia
w sprawie rodzajów dokumentów. W konsekwencji nakazując usunięcie stosownego
postanowienia z SIWZ.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Zamawiający wymagał zgodnie z § 10 pkt 11 lit. l) SIWZ, iż oferta musi zawierać
następujące dokumenty: „(…) dokumenty z Izby Skarbowej potwierdzające zastosowanie
zwolnienia z podatku VAT (jeśli dotyczy)”.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba stwierdziła co następuje.
Izba wskazuje, że niniejsze postanowienie dotyczy dokumentu, który nie jest ujęty
w katalogu dokumentów zawartym w rozporządzeniu w sprawie rodzajów dokumentów. Nie
jest to również dokument na potwierdzenie, ze oferowane usługi odpowiadają wymaganiom
określonym przez Zamawiającego. Izba że zrozumieniem odnosi się do wyjaśnień
udzielonych przez Zamawiającego na rozprawie oraz w ramach odpowiedzi na odwołanie,
jednakże kwestie leżące u podstaw spornego postanowienia SIWZ winny być co najwyżej
przedmiotem postępowania wyjaśniającego podczas badania i oceny złożonych ofert
w trybie art. 87 ust.1 Pzp. Zaś kwestie zmieniającej się stawki podatku VAT należy
uregulować w SIWZ, w szczególności we wzorze umowy wprowadzając stosowną regulacje
na wypadek ich zmiany w trakcie trwania umowy.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Wobec uwzględnienia części zarzutów przez Zamawiającego i potwierdzenia
naruszenia przez Zamawiającego art. 22 ust. 4 Pzp oraz art. 36 ust. 1 pkt 5, 6 Pzp w zw.
z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, Izba uznała, że potwierdził
się również zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 Pzp.
W tym stanie rzeczy, Izba uwzględniła odwołanie na podstawie art. 192 ust. 1 zdanie
pierwsze i ust. 2 Pzp oraz orzekła jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 3 pkt 1 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Pzp, a także w oparciu o § 5 ust. 2 pkt 2 i ust. 4 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238). Izba uznała
wniosek Odwołującego o zasądzenie kosztów wynagrodzenia pełnomocnika (3.600,00 zł)
zgodnie z § 3 przedłożonej umowy zlecenia (§ 3 pkt 2 lit. b w/w rozporządzenia).
Przewodniczący:
………………………………