KIO 2061/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Paweł Nowosielski
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2061/11
WYROK
z dnia 6 października 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Izabela Niedziałek-Bujak
Andrzej Niwicki
Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 września 2011 r. przez
wykonawcę SYGNITY S.A., Al. Jerozolimskie 180, 02-486 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez Komendę Główną Policji - Biuro Finansów, ul. Puławska 148/150,
02-624 Warszawa
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża SYGNITY S.A., Al. Jerozolimskie 180, 02-486
Warszawa i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez SYGNITY S.A., Al.
Jerozolimskie 180, 02-486 Warszawa tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
……………
……………
Sygn. akt: KIO 2061/11
UZASADNIENIE
Zamawiający Komenda Główna Policji prowadzi postępowanie w trybie przetargu
nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Budowa i wdrożenie informatycznego Systemu
Wspomagania Obsługi Policji (SWOP)". Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 07 czerwca 2011 pod numerem 2011/S 108-
178323.
Odwołujący Sygnity S.A. wniósł odwołanie wobec czynności Zamawiającego podjętej w toku
postępowania, polegającej na zatrzymaniu na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo
zamówień publicznych wadium w wysokości 300 000,00 zł, wniesionego przez Odwołującego
w ww. postępowaniu (dla zadania nr 1). O dokonaniu tej czynności Odwołujący został
poinformowany pismem z dnia 13.09.2011 r. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
art. 46 ust. 4a w sytuacji zaistnienia przesłanki i okoliczności, o których mowa w art. 46 ust. 1
w związku z art. 14 ustawy Prawo zamówień publicznych, a także naruszenie art. 46 ust. 4a w
związku z uznaniem, że Odwołujący nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa
w art. 25 ust. 1, oraz z ostrożności procesowej Odwołujący zarzucił naruszenie art. 46 ust. 4a
ustawy w związku z uznaniem, że Odwołujący nie udowodnił, że nieuzupełnienie dokumentów
wynika z przyczyn nieleżących po jego stronie.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności - oświadczenia woli o zatrzymaniu wadium i dokonanie zwrotu wadium
Odwołującemu.
Zamawiający wymagał w treści SIWZ przedstawienia wykazu, zawierającego jako
potwierdzenie warunku, informację, iż wykonawca wykonał usługę polegającą na wdrożeniu
systemu klasy ERP, tj. aplikacji/modułów, dla podmiotu zatrudniającego (odpowiednio dla
zadania nr 1) minimum 3 tys. pracowników. Zamawiający wezwał Odwołującego w dniu 22
lipca 2011 roku do złożenia wyjaśnień w zakresie ilości pracowników zatrudnianych przez
podmiot, dla którego Odwołujący świadczył usługę. Na takie żądanie wyjaśnień, Odwołujący
w dniu 26 lipca 2011 r. udzielił wyjaśnień dotyczących systemu: »Jednocześnie Sygnity, w
odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnienia w zakresie wskazania liczby pracowników
dla wyszczególnionego w Wykazie zrealizowanych zamówień (str. 10 oferty Sygnity)
przedmiotu zamówienia tj. „Opracowanie i wdrożenie systemu wspomagającego zarządzanie
personelem, finansami i logistyką”, wyjaśnia, iż wykazany w ofercie Sygnity SA System
MAXeBiznes wspomagający zarządzanie personelem, finansami i logistyką to system, w
którym jest zarejestrowanych ponad 3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla
osób rozliczanych przez system)«. W efekcie takich wyjaśnień, Zamawiający uznał, iż
przedstawiona w ofercie usługa może nie spełniać warunku i w dniu 2 sierpnia 2011 r.
zażądał uzupełnienia wykazu zrealizowanych zamówień dla podmiotu zatrudniającego
minimum 3 tys. pracowników. Ponadto Zamawiający w piśmie wskazał, że żądanie to
wysunął zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący w dniu 05
sierpnia 2011 roku przesłał własne oświadczenie dotyczące Uniwersytetu Zielonogórskiego
potwierdzające, że podmiot ten »zatrudniał w sumie 3 tys. pracowników…«. Odwołujący
przesłał równocześnie oświadczenie Uniwersytetu Zielonogórskiego, w którym zawarte
zostało stwierdzenie »Uniwersytet Zielonogórski […] potwierdza, że w sumie zatrudniał
minimum 3 tys. pracowników i posiada system MAXeBiznes, w którym zarejestrowano ponad
3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla osób rozlicznych przez system)«.
Odwołujący wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, w którym zarzucił
Zamawiającemu naruszenie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
nieuprawnione i bezzasadne wezwanie Odwołującego do uzupełnienia dokumentów,
podkreślając, iż w ocenie Odwołującego uzupełnione dokumenty były wystarczające i
prawidłowe. Krajowa Izba Odwoławcza wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2011 roku oddaliła
odwołanie. Zamawiający wykluczył Odwołującego z postępowania. W dniu 06 września 2011
roku Zamawiający zwrócił się do Odwołującego z prośbą o przedstawienie dowodu
potwierdzającego, iż nieuzupełnienie wymaganych dokumentów w wyznaczonym terminie
wynikało z przyczyn nieleżących po stronie Odwołującego. W dniu 09 września 2011 roku
Odwołujący przedstawił wyjaśnienia, co do których Zamawiający uznał, iż nie dają podstaw do
uznania, że brak uzupełnienia dokumentów w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie
wynikał z przyczyn nieleżących po stronie Odwołującego. Zamawiający w dniu 13 września
2011 roku poinformował Odwołującego o zatrzymaniu wniesionego przez niego wadium.
Odwołujący wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 września
2011 roku. Wskazał, iż zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 Ustawy, Zamawiający zwraca wadium
wszystkim Wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego
oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, z zastrzeżeniem ust. 4a, który umożliwia
zatrzymanie wadium w związku z nieuzupełnieniem wymaganych dokumentów.
Odwołujący uznał więc, iż interpretując powyższy przepis należy dojść do przekonania, iż
zatrzymanie wadium, o ile mogłoby nastąpić, może być dokonane przed dokonaniem wyboru
oferty najkorzystniejszej, a najpóźniej w chwili złożenia oświadczenia o dokonaniu wyboru
oferty najkorzystniejszej. W sytuacji, gdy Zamawiający dokona czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, pozostali Wykonawcy powinni niezwłocznie otrzymać wadium, o ile nie
otrzymali informacji o zatrzymaniu przez Zamawiającego wadium.
Zatem, zdaniem Odwołującego, z dniem dokonania rozstrzygnięcia postępowania, tj. w dniu
17.08.2011 r. wadia złożone przez wykonawców - z wyłączeniem wykonawcy, który złożył
ofertę najkorzystniejszą - wygasły z mocy prawa i powinny być zgodnie z treścią art. 46 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych niezwłocznie im zwrócone. Zaś zatrzymanie wadium, po
tej dacie, a konkretnie w dniu 13.09.2011 r. jest niemożliwe i nieskuteczne, albowiem wadium
w tym dniu nie istniało jako takie.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż ustawa - Prawo zamówień publicznych nie podaje definicji
wadium. Uznał więc, iż dla określenia istoty tej instytucji konieczne jest posłużenie się
definicją zawartą w art. 70 § 1 k.c, gdzie za wadium uznaje się sumę pieniężną lub
odpowiednie zabezpieczenie zapłaty tej sumy, wnoszone pod rygorem niedopuszczenia do
uczestnictwa w przetargu lub aukcji\ Poza sytuacją, gdy zwycięski uczestnik uchyla się od
zawarcia umowy, zapłacone wadium podlega zwrotowi, a ustanowione zabezpieczenie
wygasa. Zwrot wadium powinien nastąpić niezwłocznie, zaś zabezpieczenie wygasa z mocy
prawa.
Odwołujący w odwołaniu podkreślał, iż uzupełnił dokumenty w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego z dnia 02.08.2011 r. Złożona w odpowiedzi treść pisma z dnia 05.08.2011r.,
zawierała oświadczenie Odwołującego, które dotyczyło ponownego przedstawienia
zaproponowanego uprzednio w ofercie wykazu zrealizowanych zamówień, a ponadto
oświadczenie Uniwersytetu Zielonogórskiego będące uzupełnieniem referencji złożonej w
ofercie. Z treści uzupełnionego oświadczenia bezspornie wynika, iż podmiot ten w sumie
zatrudniał 3 tys. pracowników i posiada system MAXeBiznes, w którym zarejestrowano ponad
3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla osób rozliczanych przez system). W
ocenie Odwołującego, uzupełnione oświadczenie oraz referencje odnosiły się do ww. wykazu
i stanowiły adekwatną odpowiedź na wezwanie Zamawiającego; odpowiadało na warunek
postawiony w tym postępowaniu.
Odwołujący podkreślał, że Zamawiający na żadnym etapie poprzedzającym ocenę ofert, nie
określił, w jakim okresie ww. podmiot powinien zatrudniać 3 tys. pracowników. W żadnym
miejscu SIWZ lub wyjaśnieniach do SIWZ Zamawiający nie doprecyzował spornego wymogu.
Odwołujący posiadał zatem przekonanie, iż wymóg ten nie musiał dotyczyć stanu
zatrudnienia na dany dzień, ale mógł również dotyczyć zatrudnienia z okresu czasu przed
terminem otwarcia ofert. Odwołujący uważał, iż nieuzasadnione było dointerpretowanie przez
Zamawiającego na etapie oceny ofert, a tym bardziej nałożenie sankcji w postaci zatrzymania
wadium.
Odwołujący (z ostrożności procesowej) zaznaczył, iż zgodnie z przepisami art. 46 ust. 4a
Ustawy, możliwość zatrzymania wadium zachodzi wyłącznie wtedy, gdy spełnione są
kumulatywnie dwa warunki wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nie złożył
dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy, wykonawca nie
udowodnił, że niezłożenie dokumentów lub oświadczeń wynikało z innych przyczyn niż leżące
po jego stronie.
Odwołujący wykazywał, iż niezłożenie wymaganych dokumentów, wynikało z innych przyczyn
niż leżących po stronie Odwołującego, tj. było wynikiem samoistnego i nieuzasadnionego
doprecyzowania warunku udziału w postępowaniu przez Zamawiającego.
Odwołujący podkreślał, iż pozostawał w przekonaniu, że spełnia warunek udziału w
postępowaniu. Uzupełnienie oświadczenia - referencji z uniwersytetu wynikało z ciągłego
przekonania na temat rozumienia warunku. W ocenie Odwołującego, doprecyzowanie
warunku na etapie oceny ofert, jest okolicznością niezależną od Odwołującego, co potwierdza
brak przesłanki do zatrzymania wadium.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż podjął próbę i stosowne działania (czego dowodem była
odpowiedź z dnia 05.08.2011r.) w celu uzupełnienia i potwierdzenia spełniania warunku
udziału w postępowaniu. Należyta staranność w tym zakresie nie może potwierdzać, że
przyczyny nieuzupełnienia właściwych (w ocenie Zamawiającego) dokumentów leżały po
stronie Odwołującego.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania. Za niezasadne Izba uznała żądanie
Zamawiającego odrzucenia odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych (w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy). Dokonując
czynności, o których mowa w art. 46 ustawy, Zamawiający zobowiązany dokonał ich na
podstawie przepisów ustawy i bez znaczenia pozostaje fakt, kiedy czynności te zostały
dokonane. Ocena prawidłowości działań Zamawiającego dokonywana jest w świetle
brzmienia przepisów ustawy nawet w przypadku, gdy ocenie podlegają czynności dokonane
po wyborze oferty najkorzystniejszej i zawarciu umowy w sprawie udzielenia zamówienia
publicznego.
Czynność dokonana została na podstawie przepisów ustawy i Odwołujący może ponieść
szkodę w wyniku dokonania tej czynności. Zatem w sprawie znajdują zastosowanie przepisy
ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołującemu przysługują środki ochrony prawnej.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Na wstępie Izba uznała, iż Odwołujący posiada legitymację do wniesienia niniejszego
odwołania. Zgodnie z artykułem 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych środki
ochrony prawnej przysługują wykonawcy, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie Izby w niniejszym postępowaniu obydwie
przesłanki wynikające z powyższego artykułu zostały spełnione. Ustawa Prawo zamówień
publicznych zawęża krąg podmiotów uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej
do podmiotów biorących udział w tym konkretnym postępowaniu (a także podmiotów ściśle w
ustawie określonych) i których może dotyczyć każda czynność lub zaniechanie
Zamawiającego. Odwołujący ubiegał się o uzyskanie przedmiotowego zamówienia, był więc
uczestnikiem niniejszego postępowania i dążył do uzyskania niniejszego zamówienia.
Ponadto bez wątpienia Odwołujący mógłby ponieść szkodę w sytuacji, gdyby okazało się, iż
Zamawiający naruszył art. 46 ust. 4a i bezpodstawnie zatrzymał wadium w wysokości 300000
złotych. Szkodą w takim przypadku byłby uszczerbek majątkowy Odwołującego w postaci
bezpodstawnie zatrzymanej przez Zamawiającego kwoty 300000 zł.
Zgodnie z art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotnych
wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. A contrario, Izba nie może
uwzględnić odwołania, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które nie miało wpływu
na wynik postępowania. Należy zauważyć, że Odwołujący nie zaskarżył w niniejszym
odwołaniu czynności Zamawiającego polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej lub na
wykluczeniu Odwołującego. Zatem nie zaskarżył tych czynności Zamawiającego, które
mogłyby stanowić o wyniku postępowania lub mieć na ten wynik istotny wpływ. Odwołujący
zaskarżył jedynie czynność Zamawiającego polegającą na zatrzymaniu wadium, a więc tę
czynność, która nie ma wpływu na wynik postępowania, jednak może doprowadzić do
poniesienia szkody przez Odwołującego. W związku więc z faktem, że czynność
Zamawiającego będąca przedmiotem niniejszego postępowania odwoławczego, dotycząca
zatrzymania wadium, nie ma wpływu na wynik postępowania, odwołanie należało oddalić.
Izba nie podzieliła poglądu Odwołującego dotyczącego czasu, do którego Zamawiający ma
prawo do dokonania czynności zatrzymania wadium. Przede wszystkim należy wskazać, że
do kwestii związanych z zatrzymaniem wadium nie mogą mieć zastosowania przepisy
kodeksu cywilnego. Ustawa Prawo zamówień publicznych stanowi bowiem lex specialis w
stosunku do przepisów kodeksu cywilnego i przepisy kodeksu cywilnego mogą być
stosowane do postępowań o udzielnie zamówienia publicznego jedynie posiłkowo.
W szczególności za nieprawidłowe uznać należy stanowisko Odwołującego, iż w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego ma zastosowanie określona w art. 704 §
2 kodeksu cywilnego zasada, iż zapłacone wadium podlega zwrotowi, a ustanowione
zabezpieczenie wygasa, z wyjątkiem jedynej sytuacji, gdy zwycięski uczestnik uchyla się od
zawarcia umowy. Ustawa Prawo zamówień publicznych zaś w art. 46 ust. 4a i ust. 5
jednoznacznie określa także inne sytuacje, gdy wadium nie podlega zawrotowi. Co więcej,
ustawa Prawo zamówień publicznych dopuszcza możliwość zatrzymania wadium
wniesionego przez każdego wykonawcę, a nie tylko tego, którego oferta została wybrana
jako najkorzystniejsza i który uchyla się od zawarcia umowy z zamawiającym. Oznacza to,
że ustawa Prawo zamówień publicznych w zakresie formy, wnoszenia, zwracania i
zatrzymywania wadium stanowi kompleksową i całościową regulację, autonomiczną w
stosunku do kodeksu cywilnego.
W zakresie zwrotu wadium, przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych nie określają
dokładnie terminu, w jakim wadium powinno zostać zwrócone. Ustawa stanowi jedynie, że
zwrot ten powinien nastąpić niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej. Tym bardziej
ustawa nie określa terminu, do którego Zamawiający ma prawo wadium zatrzymać.
W ocenie Izby, w niniejszej sprawie szereg okoliczności i czynności, których dokonał
Zamawiający po wyborze oferty najkorzystniejszej (np. czynności Zamawiającego dotyczące
wyjaśnienia okoliczności, czy niezłożenie przez Odwołującego dokumentów wynikało z
przyczyn nie leżących po stronie Odwołującego) uzasadniają przesunięcie terminu podjęcia
przez Zamawiającego decyzji o zatrzymaniu wadium. W świetle powyższego, trudno w tej
sytuacji postawić Zamawiającemu zarzut, że decyzji o zatrzymaniu wadium nie podjął
niezwłocznie. Trudno również zarzucić Zamawiającemu, iż naruszył którykolwiek z przepisów
ustawy Prawo zamówień publicznych, która nie określa terminu, w jakim Zamawiający może
podjąć decyzję o zatrzymaniu wadium. Z istoty określenia „niezwłoczności” wynika, że
pojęcie to jest niedookreślone, o płynnych granicach czasowych. Trudno wprowadzić ogólne
kryteria pozwalające na ustalenie, czy Zamawiający podjął decyzję niezwłocznie, czy też z
przekroczeniem tak określonego terminu. Ocena, czy Zamawiający podjął decyzję
niezwłocznie powinna być w każdym przypadku dokonywana indywidualnie, z
uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy.
Podkreślenia wymaga, iż ustawa Prawo zamówień publicznych nie zna instytucji wygaśnięcia
wadium. Nieuprawnione są więc twierdzenia Odwołującego, jakoby z chwilą wyboru
najkorzystniejszej oferty, wygasały wniesione wadia. Gdyby tak było, zbędna byłaby
przewidziana w ustawie instytucja zwrotu wadium. Gdyby wadium z mocy prawa wygasło,
Zamawiający nie miałby czego zwracać. Tymczasem ustawa jednoznacznie stanowi, że po
wyborze najkorzystniejszej oferty, Zamawiający obowiązany jest zwrócić wadium.
Izba stoi na stanowisku, iż Zamawiający ma prawo do zatrzymania wadium w sytuacji, kiedy
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych nie złożył wymaganych dokumentów. Sankcja zatrzymania wadium
nie dotyczy sytuacji, w której wykonawca w wyniku uzupełnienia przedłożył dokumenty, które
np. zawierają błąd lub które w wyniku oceny Zamawiającego nie potwierdzają spełnienia
warunków udziału w postępowaniu. W świetle literalnego brzmienia artykułu 46 ust. 4a
ustawy Prawo zamówień publicznych, jedynie niezłożenie dokumentów lub oświadczeń (a
więc bierność wykonawcy) uprawnia Zamawiającego do zatrzymania wadium. Zdaniem Izby,
Zamawiający nie powinien zatrzymać wadium, jeżeli wykonawca uzupełnił dokumenty
tudzież oświadczenia, a w ocenie Zamawiającego nie potwierdzają one spełniania warunków
udziału w postępowaniu. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszym
postępowaniu - Odwołujący uzupełnił dokumenty, które pozwalały Zamawiającemu na
ocenę, czy Odwołujący spełnił warunki udziału w postępowaniu.
Zatem nie zachodziła podstawa do zatrzymania przez Zamawiającego wadium na podstawie
art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publicznych.
Izba jedynie na marginesie nadmienia, iż w niniejszym postępowaniu Odwołujący aktywnie
brał udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia, pozostając w przekonaniu, że złożone
przez niego dokumenty są prawidłowe i potwierdzają spełnienie warunków udziału w
postępowaniu. Odwołujący odpowiadał na wezwania do uzupełnienia dokumentów w
terminach zakreślonych przez Zamawiającego. Nie można więc Odwołującemu postawić
zarzutu bierności w postępowaniu, nieodpowiadania na wezwania Zamawiającego, lub też
uczestniczenia w zmowie, a uregulowanie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień
publicznych zostało wprowadzone, jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo zamówień publicznych, w celu zapobiegania zmowom wykonawców.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238). Do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 6 października 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Izabela Niedziałek-Bujak
Andrzej Niwicki
Protokolant: Paweł Nowosielski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 września 2011 r. przez
wykonawcę SYGNITY S.A., Al. Jerozolimskie 180, 02-486 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez Komendę Główną Policji - Biuro Finansów, ul. Puławska 148/150,
02-624 Warszawa
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża SYGNITY S.A., Al. Jerozolimskie 180, 02-486
Warszawa i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez SYGNITY S.A., Al.
Jerozolimskie 180, 02-486 Warszawa tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
……………
……………
Sygn. akt: KIO 2061/11
UZASADNIENIE
Zamawiający Komenda Główna Policji prowadzi postępowanie w trybie przetargu
nieograniczonego, którego przedmiotem jest „Budowa i wdrożenie informatycznego Systemu
Wspomagania Obsługi Policji (SWOP)". Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 07 czerwca 2011 pod numerem 2011/S 108-
178323.
Odwołujący Sygnity S.A. wniósł odwołanie wobec czynności Zamawiającego podjętej w toku
postępowania, polegającej na zatrzymaniu na podstawie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo
zamówień publicznych wadium w wysokości 300 000,00 zł, wniesionego przez Odwołującego
w ww. postępowaniu (dla zadania nr 1). O dokonaniu tej czynności Odwołujący został
poinformowany pismem z dnia 13.09.2011 r. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
art. 46 ust. 4a w sytuacji zaistnienia przesłanki i okoliczności, o których mowa w art. 46 ust. 1
w związku z art. 14 ustawy Prawo zamówień publicznych, a także naruszenie art. 46 ust. 4a w
związku z uznaniem, że Odwołujący nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa
w art. 25 ust. 1, oraz z ostrożności procesowej Odwołujący zarzucił naruszenie art. 46 ust. 4a
ustawy w związku z uznaniem, że Odwołujący nie udowodnił, że nieuzupełnienie dokumentów
wynika z przyczyn nieleżących po jego stronie.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności - oświadczenia woli o zatrzymaniu wadium i dokonanie zwrotu wadium
Odwołującemu.
Zamawiający wymagał w treści SIWZ przedstawienia wykazu, zawierającego jako
potwierdzenie warunku, informację, iż wykonawca wykonał usługę polegającą na wdrożeniu
systemu klasy ERP, tj. aplikacji/modułów, dla podmiotu zatrudniającego (odpowiednio dla
zadania nr 1) minimum 3 tys. pracowników. Zamawiający wezwał Odwołującego w dniu 22
lipca 2011 roku do złożenia wyjaśnień w zakresie ilości pracowników zatrudnianych przez
podmiot, dla którego Odwołujący świadczył usługę. Na takie żądanie wyjaśnień, Odwołujący
w dniu 26 lipca 2011 r. udzielił wyjaśnień dotyczących systemu: »Jednocześnie Sygnity, w
odpowiedzi na wezwanie do złożenia wyjaśnienia w zakresie wskazania liczby pracowników
dla wyszczególnionego w Wykazie zrealizowanych zamówień (str. 10 oferty Sygnity)
przedmiotu zamówienia tj. „Opracowanie i wdrożenie systemu wspomagającego zarządzanie
personelem, finansami i logistyką”, wyjaśnia, iż wykazany w ofercie Sygnity SA System
MAXeBiznes wspomagający zarządzanie personelem, finansami i logistyką to system, w
którym jest zarejestrowanych ponad 3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla
osób rozliczanych przez system)«. W efekcie takich wyjaśnień, Zamawiający uznał, iż
przedstawiona w ofercie usługa może nie spełniać warunku i w dniu 2 sierpnia 2011 r.
zażądał uzupełnienia wykazu zrealizowanych zamówień dla podmiotu zatrudniającego
minimum 3 tys. pracowników. Ponadto Zamawiający w piśmie wskazał, że żądanie to
wysunął zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący w dniu 05
sierpnia 2011 roku przesłał własne oświadczenie dotyczące Uniwersytetu Zielonogórskiego
potwierdzające, że podmiot ten »zatrudniał w sumie 3 tys. pracowników…«. Odwołujący
przesłał równocześnie oświadczenie Uniwersytetu Zielonogórskiego, w którym zawarte
zostało stwierdzenie »Uniwersytet Zielonogórski […] potwierdza, że w sumie zatrudniał
minimum 3 tys. pracowników i posiada system MAXeBiznes, w którym zarejestrowano ponad
3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla osób rozlicznych przez system)«.
Odwołujący wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, w którym zarzucił
Zamawiającemu naruszenie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
nieuprawnione i bezzasadne wezwanie Odwołującego do uzupełnienia dokumentów,
podkreślając, iż w ocenie Odwołującego uzupełnione dokumenty były wystarczające i
prawidłowe. Krajowa Izba Odwoławcza wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2011 roku oddaliła
odwołanie. Zamawiający wykluczył Odwołującego z postępowania. W dniu 06 września 2011
roku Zamawiający zwrócił się do Odwołującego z prośbą o przedstawienie dowodu
potwierdzającego, iż nieuzupełnienie wymaganych dokumentów w wyznaczonym terminie
wynikało z przyczyn nieleżących po stronie Odwołującego. W dniu 09 września 2011 roku
Odwołujący przedstawił wyjaśnienia, co do których Zamawiający uznał, iż nie dają podstaw do
uznania, że brak uzupełnienia dokumentów w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie
wynikał z przyczyn nieleżących po stronie Odwołującego. Zamawiający w dniu 13 września
2011 roku poinformował Odwołującego o zatrzymaniu wniesionego przez niego wadium.
Odwołujący wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 września
2011 roku. Wskazał, iż zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 Ustawy, Zamawiający zwraca wadium
wszystkim Wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty, z wyjątkiem wykonawcy, którego
oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, z zastrzeżeniem ust. 4a, który umożliwia
zatrzymanie wadium w związku z nieuzupełnieniem wymaganych dokumentów.
Odwołujący uznał więc, iż interpretując powyższy przepis należy dojść do przekonania, iż
zatrzymanie wadium, o ile mogłoby nastąpić, może być dokonane przed dokonaniem wyboru
oferty najkorzystniejszej, a najpóźniej w chwili złożenia oświadczenia o dokonaniu wyboru
oferty najkorzystniejszej. W sytuacji, gdy Zamawiający dokona czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, pozostali Wykonawcy powinni niezwłocznie otrzymać wadium, o ile nie
otrzymali informacji o zatrzymaniu przez Zamawiającego wadium.
Zatem, zdaniem Odwołującego, z dniem dokonania rozstrzygnięcia postępowania, tj. w dniu
17.08.2011 r. wadia złożone przez wykonawców - z wyłączeniem wykonawcy, który złożył
ofertę najkorzystniejszą - wygasły z mocy prawa i powinny być zgodnie z treścią art. 46 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych niezwłocznie im zwrócone. Zaś zatrzymanie wadium, po
tej dacie, a konkretnie w dniu 13.09.2011 r. jest niemożliwe i nieskuteczne, albowiem wadium
w tym dniu nie istniało jako takie.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż ustawa - Prawo zamówień publicznych nie podaje definicji
wadium. Uznał więc, iż dla określenia istoty tej instytucji konieczne jest posłużenie się
definicją zawartą w art. 70 § 1 k.c, gdzie za wadium uznaje się sumę pieniężną lub
odpowiednie zabezpieczenie zapłaty tej sumy, wnoszone pod rygorem niedopuszczenia do
uczestnictwa w przetargu lub aukcji\ Poza sytuacją, gdy zwycięski uczestnik uchyla się od
zawarcia umowy, zapłacone wadium podlega zwrotowi, a ustanowione zabezpieczenie
wygasa. Zwrot wadium powinien nastąpić niezwłocznie, zaś zabezpieczenie wygasa z mocy
prawa.
Odwołujący w odwołaniu podkreślał, iż uzupełnił dokumenty w odpowiedzi na wezwanie
Zamawiającego z dnia 02.08.2011 r. Złożona w odpowiedzi treść pisma z dnia 05.08.2011r.,
zawierała oświadczenie Odwołującego, które dotyczyło ponownego przedstawienia
zaproponowanego uprzednio w ofercie wykazu zrealizowanych zamówień, a ponadto
oświadczenie Uniwersytetu Zielonogórskiego będące uzupełnieniem referencji złożonej w
ofercie. Z treści uzupełnionego oświadczenia bezspornie wynika, iż podmiot ten w sumie
zatrudniał 3 tys. pracowników i posiada system MAXeBiznes, w którym zarejestrowano ponad
3000 pracowników (około 3500 rekordów w bazie dla osób rozliczanych przez system). W
ocenie Odwołującego, uzupełnione oświadczenie oraz referencje odnosiły się do ww. wykazu
i stanowiły adekwatną odpowiedź na wezwanie Zamawiającego; odpowiadało na warunek
postawiony w tym postępowaniu.
Odwołujący podkreślał, że Zamawiający na żadnym etapie poprzedzającym ocenę ofert, nie
określił, w jakim okresie ww. podmiot powinien zatrudniać 3 tys. pracowników. W żadnym
miejscu SIWZ lub wyjaśnieniach do SIWZ Zamawiający nie doprecyzował spornego wymogu.
Odwołujący posiadał zatem przekonanie, iż wymóg ten nie musiał dotyczyć stanu
zatrudnienia na dany dzień, ale mógł również dotyczyć zatrudnienia z okresu czasu przed
terminem otwarcia ofert. Odwołujący uważał, iż nieuzasadnione było dointerpretowanie przez
Zamawiającego na etapie oceny ofert, a tym bardziej nałożenie sankcji w postaci zatrzymania
wadium.
Odwołujący (z ostrożności procesowej) zaznaczył, iż zgodnie z przepisami art. 46 ust. 4a
Ustawy, możliwość zatrzymania wadium zachodzi wyłącznie wtedy, gdy spełnione są
kumulatywnie dwa warunki wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nie złożył
dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy, wykonawca nie
udowodnił, że niezłożenie dokumentów lub oświadczeń wynikało z innych przyczyn niż leżące
po jego stronie.
Odwołujący wykazywał, iż niezłożenie wymaganych dokumentów, wynikało z innych przyczyn
niż leżących po stronie Odwołującego, tj. było wynikiem samoistnego i nieuzasadnionego
doprecyzowania warunku udziału w postępowaniu przez Zamawiającego.
Odwołujący podkreślał, iż pozostawał w przekonaniu, że spełnia warunek udziału w
postępowaniu. Uzupełnienie oświadczenia - referencji z uniwersytetu wynikało z ciągłego
przekonania na temat rozumienia warunku. W ocenie Odwołującego, doprecyzowanie
warunku na etapie oceny ofert, jest okolicznością niezależną od Odwołującego, co potwierdza
brak przesłanki do zatrzymania wadium.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż podjął próbę i stosowne działania (czego dowodem była
odpowiedź z dnia 05.08.2011r.) w celu uzupełnienia i potwierdzenia spełniania warunku
udziału w postępowaniu. Należyta staranność w tym zakresie nie może potwierdzać, że
przyczyny nieuzupełnienia właściwych (w ocenie Zamawiającego) dokumentów leżały po
stronie Odwołującego.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania. Za niezasadne Izba uznała żądanie
Zamawiającego odrzucenia odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych (w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy). Dokonując
czynności, o których mowa w art. 46 ustawy, Zamawiający zobowiązany dokonał ich na
podstawie przepisów ustawy i bez znaczenia pozostaje fakt, kiedy czynności te zostały
dokonane. Ocena prawidłowości działań Zamawiającego dokonywana jest w świetle
brzmienia przepisów ustawy nawet w przypadku, gdy ocenie podlegają czynności dokonane
po wyborze oferty najkorzystniejszej i zawarciu umowy w sprawie udzielenia zamówienia
publicznego.
Czynność dokonana została na podstawie przepisów ustawy i Odwołujący może ponieść
szkodę w wyniku dokonania tej czynności. Zatem w sprawie znajdują zastosowanie przepisy
ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołującemu przysługują środki ochrony prawnej.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Na wstępie Izba uznała, iż Odwołujący posiada legitymację do wniesienia niniejszego
odwołania. Zgodnie z artykułem 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych środki
ochrony prawnej przysługują wykonawcy, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
Zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie Izby w niniejszym postępowaniu obydwie
przesłanki wynikające z powyższego artykułu zostały spełnione. Ustawa Prawo zamówień
publicznych zawęża krąg podmiotów uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej
do podmiotów biorących udział w tym konkretnym postępowaniu (a także podmiotów ściśle w
ustawie określonych) i których może dotyczyć każda czynność lub zaniechanie
Zamawiającego. Odwołujący ubiegał się o uzyskanie przedmiotowego zamówienia, był więc
uczestnikiem niniejszego postępowania i dążył do uzyskania niniejszego zamówienia.
Ponadto bez wątpienia Odwołujący mógłby ponieść szkodę w sytuacji, gdyby okazało się, iż
Zamawiający naruszył art. 46 ust. 4a i bezpodstawnie zatrzymał wadium w wysokości 300000
złotych. Szkodą w takim przypadku byłby uszczerbek majątkowy Odwołującego w postaci
bezpodstawnie zatrzymanej przez Zamawiającego kwoty 300000 zł.
Zgodnie z art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotnych
wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. A contrario, Izba nie może
uwzględnić odwołania, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które nie miało wpływu
na wynik postępowania. Należy zauważyć, że Odwołujący nie zaskarżył w niniejszym
odwołaniu czynności Zamawiającego polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej lub na
wykluczeniu Odwołującego. Zatem nie zaskarżył tych czynności Zamawiającego, które
mogłyby stanowić o wyniku postępowania lub mieć na ten wynik istotny wpływ. Odwołujący
zaskarżył jedynie czynność Zamawiającego polegającą na zatrzymaniu wadium, a więc tę
czynność, która nie ma wpływu na wynik postępowania, jednak może doprowadzić do
poniesienia szkody przez Odwołującego. W związku więc z faktem, że czynność
Zamawiającego będąca przedmiotem niniejszego postępowania odwoławczego, dotycząca
zatrzymania wadium, nie ma wpływu na wynik postępowania, odwołanie należało oddalić.
Izba nie podzieliła poglądu Odwołującego dotyczącego czasu, do którego Zamawiający ma
prawo do dokonania czynności zatrzymania wadium. Przede wszystkim należy wskazać, że
do kwestii związanych z zatrzymaniem wadium nie mogą mieć zastosowania przepisy
kodeksu cywilnego. Ustawa Prawo zamówień publicznych stanowi bowiem lex specialis w
stosunku do przepisów kodeksu cywilnego i przepisy kodeksu cywilnego mogą być
stosowane do postępowań o udzielnie zamówienia publicznego jedynie posiłkowo.
W szczególności za nieprawidłowe uznać należy stanowisko Odwołującego, iż w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego ma zastosowanie określona w art. 704 §
2 kodeksu cywilnego zasada, iż zapłacone wadium podlega zwrotowi, a ustanowione
zabezpieczenie wygasa, z wyjątkiem jedynej sytuacji, gdy zwycięski uczestnik uchyla się od
zawarcia umowy. Ustawa Prawo zamówień publicznych zaś w art. 46 ust. 4a i ust. 5
jednoznacznie określa także inne sytuacje, gdy wadium nie podlega zawrotowi. Co więcej,
ustawa Prawo zamówień publicznych dopuszcza możliwość zatrzymania wadium
wniesionego przez każdego wykonawcę, a nie tylko tego, którego oferta została wybrana
jako najkorzystniejsza i który uchyla się od zawarcia umowy z zamawiającym. Oznacza to,
że ustawa Prawo zamówień publicznych w zakresie formy, wnoszenia, zwracania i
zatrzymywania wadium stanowi kompleksową i całościową regulację, autonomiczną w
stosunku do kodeksu cywilnego.
W zakresie zwrotu wadium, przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych nie określają
dokładnie terminu, w jakim wadium powinno zostać zwrócone. Ustawa stanowi jedynie, że
zwrot ten powinien nastąpić niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej. Tym bardziej
ustawa nie określa terminu, do którego Zamawiający ma prawo wadium zatrzymać.
W ocenie Izby, w niniejszej sprawie szereg okoliczności i czynności, których dokonał
Zamawiający po wyborze oferty najkorzystniejszej (np. czynności Zamawiającego dotyczące
wyjaśnienia okoliczności, czy niezłożenie przez Odwołującego dokumentów wynikało z
przyczyn nie leżących po stronie Odwołującego) uzasadniają przesunięcie terminu podjęcia
przez Zamawiającego decyzji o zatrzymaniu wadium. W świetle powyższego, trudno w tej
sytuacji postawić Zamawiającemu zarzut, że decyzji o zatrzymaniu wadium nie podjął
niezwłocznie. Trudno również zarzucić Zamawiającemu, iż naruszył którykolwiek z przepisów
ustawy Prawo zamówień publicznych, która nie określa terminu, w jakim Zamawiający może
podjąć decyzję o zatrzymaniu wadium. Z istoty określenia „niezwłoczności” wynika, że
pojęcie to jest niedookreślone, o płynnych granicach czasowych. Trudno wprowadzić ogólne
kryteria pozwalające na ustalenie, czy Zamawiający podjął decyzję niezwłocznie, czy też z
przekroczeniem tak określonego terminu. Ocena, czy Zamawiający podjął decyzję
niezwłocznie powinna być w każdym przypadku dokonywana indywidualnie, z
uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy.
Podkreślenia wymaga, iż ustawa Prawo zamówień publicznych nie zna instytucji wygaśnięcia
wadium. Nieuprawnione są więc twierdzenia Odwołującego, jakoby z chwilą wyboru
najkorzystniejszej oferty, wygasały wniesione wadia. Gdyby tak było, zbędna byłaby
przewidziana w ustawie instytucja zwrotu wadium. Gdyby wadium z mocy prawa wygasło,
Zamawiający nie miałby czego zwracać. Tymczasem ustawa jednoznacznie stanowi, że po
wyborze najkorzystniejszej oferty, Zamawiający obowiązany jest zwrócić wadium.
Izba stoi na stanowisku, iż Zamawiający ma prawo do zatrzymania wadium w sytuacji, kiedy
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych nie złożył wymaganych dokumentów. Sankcja zatrzymania wadium
nie dotyczy sytuacji, w której wykonawca w wyniku uzupełnienia przedłożył dokumenty, które
np. zawierają błąd lub które w wyniku oceny Zamawiającego nie potwierdzają spełnienia
warunków udziału w postępowaniu. W świetle literalnego brzmienia artykułu 46 ust. 4a
ustawy Prawo zamówień publicznych, jedynie niezłożenie dokumentów lub oświadczeń (a
więc bierność wykonawcy) uprawnia Zamawiającego do zatrzymania wadium. Zdaniem Izby,
Zamawiający nie powinien zatrzymać wadium, jeżeli wykonawca uzupełnił dokumenty
tudzież oświadczenia, a w ocenie Zamawiającego nie potwierdzają one spełniania warunków
udziału w postępowaniu. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w niniejszym
postępowaniu - Odwołujący uzupełnił dokumenty, które pozwalały Zamawiającemu na
ocenę, czy Odwołujący spełnił warunki udziału w postępowaniu.
Zatem nie zachodziła podstawa do zatrzymania przez Zamawiającego wadium na podstawie
art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień publicznych.
Izba jedynie na marginesie nadmienia, iż w niniejszym postępowaniu Odwołujący aktywnie
brał udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia, pozostając w przekonaniu, że złożone
przez niego dokumenty są prawidłowe i potwierdzają spełnienie warunków udziału w
postępowaniu. Odwołujący odpowiadał na wezwania do uzupełnienia dokumentów w
terminach zakreślonych przez Zamawiającego. Nie można więc Odwołującemu postawić
zarzutu bierności w postępowaniu, nieodpowiadania na wezwania Zamawiającego, lub też
uczestniczenia w zmowie, a uregulowanie art. 46 ust. 4a ustawy Prawo zamówień
publicznych zostało wprowadzone, jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy o zmianie
ustawy Prawo zamówień publicznych, w celu zapobiegania zmowom wykonawców.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238). Do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………