KIO 2368/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 2368/11
WYROK
z dnia 14 listopada 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Rzońca
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 października 2011 r. przez
wykonawcę Łukasz Kajda, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-
467 Katowice w postępowaniu prowadzonym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice,
przy udziale wykonawcy Kancelaria Radców Prawnych Korczyński & Grochalski Sp. p.,
ul. Wojska Polskiego 7, 41-400 Mysłowice zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego o stronie zamawiającego,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Łukasza Kajdę, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz
Kajda, ul. Adama 1, 40-467 Katowice i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Łukasza Kajdę,
Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-467 Katowice
tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Łukasza Kajdy, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul.
Adama 1, 40-467 Katowice na rzecz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 40-035
Katowice kwotę 3 839 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące osiemset trzydzieści dziewięć
złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz dojazdu na posiedzenie.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 2368/11
U z a s a d n i e n i e
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul.
Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice, (dalej: „zamawiający”) - prowadzi w trybie negocjacji z
ogłoszeniem, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp"
– postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie stałej obsługi prawnej
dla Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Szacunkowa wartość zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 25 października 2011 r., zamawiający przekazał wykonawcom - w tym
wykonawcy - Łukasz Kajda, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-
467 Katowice (dalej: „odwołujący”) – zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty za
którą, w ramach zadania trzeciego uznano wykonawcy - Kancelaria Radców Prawnych
Korczyński & Grochalski Sp. p., ul. Wojska Polskiego 7, 41-400 Mysłowice (dalej:
„przystępujący”). Pismem, przywołanym powyżej, zamawiający poinformował o odrzuceniu
oferty odwołującego na zadaniu nr 3, w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt. 8 Pzp, ponieważ
zamawiający uznał, że oferta ww. wykonawcy jest nieważna na podstawie odrębnych
przepisów. W uzasadnieniu faktycznym zamawiający podnosił, że odwołujący nie złożył
podpisu na formularzu oferty oraz na formularzu cenowym. Wyjaśniał, że stosownie do art.
66 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93), dalej „K.c.”, oferta jest
skierowaną do drugiej strony propozycją zawarcia umowy mającą postać oświadczenia woli,
musi zawierać co najmniej minimalną treść proponowanej umowy (cenę). Brak podpisu na
ofercie oznacza, że wykonawca nie złożył w tym zakresie oświadczenia woli , nie zachował
się bowiem w sposób, który ujawniłby jego wolę w sposób dostateczny (art. 60 Kc).
W dniu 31 października 2011 r. odwołujący wniósł odwołanie zarzucając
zamawiającemu, w ramach zadania nr 3, naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 ustawy, poprzez odrzucenie oferty odwołującego pomimo braku
przesłanek do dokonania tej czynności;
2. naruszenie art. 66 § 1 Kc poprzez przyjęcie iż oferta złożona przez odwołującego nie
zawiera istotnych postanowień proponowanej umowy (ceny);
3. naruszenia art. 60 Kc poprzez przyjęcie, że odwołujący nie ujawnił w sposób
dostateczny woli zawarcia umowy na ofertowanych warunkach;
4. naruszenie art. 91 ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty która nie była ofertą
najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia (dalej „siwz” lub „specyfikacja”).
Ponadto, z ostrożności procesowej odwołujący zarzucał także:
1. naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy, poprzez zaniechanie przez zamawiającego
wyjaśnienia wątpliwości dotyczących treści oferty złożonej przez odwołującego.
Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu w ramach
zadania nr 3:
• unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej;
• unieważnienia czynności polegającej na odrzuceniu oferty odwołującego;
• powtórzenia czynności polegających na ocenie ofert oraz wyborze oferty
najkorzystniejszej;
• przyznania od zamawiającego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa
według rachunków.
W treści uzasadnienia odwołujący podnosił, że
W dniu 31 października 2011 r. odwołujący przekazał zamawiającemu kopię
niniejszego odwołania.
W dniu 2 listopada 2011 r. zamawiający przesłał kopię ww. odwołania wykonawcom
uczestniczącym w postępowaniu o udzielenie zamówienia wraz z wezwaniem do
przystąpienia do postępowania odwoławczego.
W dniu 5 listopada 2011 r. w formie pisemnej zgłoszenie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego złożył wykonawca - Kancelaria Radców Prawnych
Korczyński & Grochalski Sp. p. Izba ustaliła na posiedzeniu Izby, że strony otrzymały kopię
ww. zgłoszenia.
W dniu 10 listopada 2011 r. zamawiający odpowiedział w formie pisemnej na
odwołanie wskazując w treści odpowiedzi, że uznaje odwołanie za całkowicie bezpodstawne
i zarazem wnosił o jego oddalenie i obciążenie odwołującego kosztami postępowania oraz
przyznanie zamawiającemu od odwołującego kosztów postępowania według rachunków.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez zamawiającego oraz stanowiska i oświadczenia stron oraz
przystępującego złożone na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
W specyfikacji w rozdziale VII – Opis sposobu przygotowania ofert – w pkt. 2
zamawiający wskazał, że oferta musi być sporządzona z zachowaniem formy pisemnej pod
rygorem nieważności.
W pkt. 8 zamawiający sprecyzował m. in., że zaleca się aby każda strona zwierająca
jakąkolwiek treść oferty była podpisana lub parafowana przez wykonawcę.
W pkt. 13 podano, że ofertę należy złożyć na formularzu „OFERTA” (według wzoru
stanowiącego załącznik nr 1 do swiz).
Izba ustaliła, że oferta odwołującego na zadanie 3 składała się z trzech stron, tj.:
1. str. 1 - pismo z dnia 13 października 2011 r. nazwanego „OFERTA”, które zostało
opatrzone: datą, nazwą i adresem zamawiającego, w treści którego podano: „W
nawiązaniu do zaproszenia do składania ofert w załączeniu składam ofertę na
zadanie nr 3 (trzy) w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonego w trybie negocjacji z ogłoszeniem na świadczenie stałej obsługi
prawnej dl WFOŚiGW w Katowicach. Oferta liczy (łącznie z tytułową) 3 strony”. Pod
treścią niniejszego znajdował się nieczytelny podpis z adnotacją „Łukasz Kajda radca
prawny” oraz wykonawca wyspecyfikował następujące załączniki: nr 1 – oferta; nr 2 –
formularz cenowy;
2. str. 2 – załącznik nr 1 – „OFERTA” (zgodnie ze wzorem załącznika nr 1 do siwz), w
treści którego podano m. in.: „ (…) 1. Zobowiązujemy się zrealizować przedmiot
zamówienia za następującą cenę: 1.1 Cena oferty brutto 79.950,00 zł (…) 1.2.
Wartość zryczałtowanego miesięcznego wynagrodzenia: ( a) cena netto 2.500 zł. b)
podatek VAT (…) c) cena brutto 3.075,00 zł (…). 2. Zobowiązuje się zrealizować
zamówienie w terminie wymaganym przez zamawiającego. 3. Wyrażamy zgodę na
otrzymanie wynagrodzenia zgodnie z warunkami określonymi w projekcie umowy. 4.
Oświadczamy, że przedmiot zamówienia zamierzamy wykonać: a) siłami własnymi
(…) 5. Akceptujemy projekt umowy i zobowiązujemy się do jej podpisania zgodnie z
wymaganiami określonymi w SIWZ, w miejscu i terminie wyznaczonym przez
zamawiającego. (…)”. W miejscu „Podpis wykonawcy” brak jest jakiegokolwiek
podpisu;
3. str. 3 – załącznik nr 2 – FORMULARZ CENOWY, który oprócz wskazania nazwy
prowadzonego postępowania obejmował m. in. zapis „(…) przestawiamy kalkulację
ceny na wykonanie zadania nr 3 (trzy). Formularz zawierał pięć kolumn w których
wpisano odpowiednio dla zadani nr 3, tj.: „Zadanie nr - 3”, „Cena za jedną godzinę
netto – 125,00 zł”, „Cena za miesiąc netto – 2500,00 zł”, „Cena za całość zadania (26
miesięcy) netto – 65.000,00 zł”, „Cena za całość zadania (26 miesięcy) brutto –
79.950,00 zł”. W miejscu „Podpis wykonawcy” brak jest jakiegokolwiek podpisu.
Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1
Pzp.
Izba stwierdza, że nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż
nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne
rozpoznanie odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp.
Izba potwierdziła skuteczność przystąpienia do postępowania odwoławczego po
stronie zamawiającego wykonawcy - Kancelaria Radców Prawnych Korczyński & Grochalski
Sp. p.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Z ustaleń Izby wynika, że odwołujący złożył ofertę w niniejszym postępowaniu
składającą się z 3 stron. Niespornym jest, że odwołujący podpisał jedynie pierwszą stronę
oferty, natomiast str. 2 pod nazwą „OFERTA” jak również na str. 3 - FORMULARZ CENOWY
nie zostały podpisane przez wykonawcę.
Na wstępie wyjaśnić należy, że w treści przywołanych powyżej dokumentów podano
m. in. takie elementy jak: cena oraz sposób jej kalkulacji (zawarty w formularzu cenowym). W
ich treści znajdują się także zapisy dotyczące zobowiązania w zakresie realizacji zamówienia
w terminie wymaganym przez zamawiającego oraz wyrażenia zgody na otrzymanie
wynagrodzenia zgodnie z warunkami określonymi w projekcie umowy.
Rozstrzygnięcie sporu w przedmiotowej sprawie będzie sprowadzać się do
odpowiedzi na pytanie, czy oferta złożona przez odwołującego w formie opisanej powyżej
zgodnie z art. 82 ust. 2 Pzp spełnia wymóg formy pisemnej, biorąc pod uwagę złożenie
podpisu przez wykonawcę na str. 1 oferty i jego brak na str. 2 i 3 oferty ? W ocenie Izby na
tak zadane pytanie należy odpowiedzieć przecząco.
Art. 82 ust. 2 Pzp wymaga dla oferty składanej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego pod rygorem nieważności (ad solemnitatem) formy pisemnej, albo,
za zgodą zamawiającego, postaci elektronicznej, opatrzonej bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Jedynie na marginesie należy zwrócić uwagę, że w przedmiotowym stanie
faktycznym zamawiający także w specyfikacji w rozdziale VII – Opis sposobu przygotowania
ofert – w pkt. 2 pouczył wykonawców, że oferta musi być sporządzona z zachowaniem formy
pisemnej pod rygorem nieważności. Natomiast w pkt. 13 określił, że ofertę należy złożyć na
formularzu „OFERTA” (według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do swiz).
Z uwagi na fakt, iż ustawa nie zawiera szczególnej regulacji dotyczącej formy pisemnej
należy stwierdzić, że w oparciu o art. 14 Pzp w zakresie tym stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego. W tym przypadku należy odwołać się do art. 78 § 1 K.c., który stanowi, że do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.
Zatem zgodnie z treścią ww. przepisu w celu zachowania odpowiedniej formy oferty
koniecznym było złożenie przez wykonawcę własnoręcznego podpisu pod treścią dokumentu
obejmującego treść oświadczenia woli. Poprzez złożenie podpisu na dokumencie
obejmującym oświadczenie woli podpisujący wyraża wolę wywołania określonych skutków
prawnych. Ponadto złożenie podpisu wskazuje, że dokument nie jest projektowaną, lecz
ostateczną wersją określonego oświadczenia a także, że oświadczenie jest zupełne i
pochodzi od osoby podpisanej.
W ocenie Izby złożenie przez odwołującego podpisu jedynie na stronie pierwszej
oferty, którą należy uznać jedynie za stronę tytułową, na co zresztą wskazał sam odwołujący
w treści tego dokumentu, nie możne być poczytane za złożenie podpisu na dokumencie
obejmującym określoną treść oświadczenia woli na którą powołuje się odwołujący. Z treści
niniejszego dokumentu, w szczególności z określenia: „w załączeniu składam ofertę (…)
Oferta liczy (łącznie z tytułową) strony, (…) załączniki: nr 1 – oferta; nr 2 – formularz
cenowy”, w sposób bezpośredni wynika, że stanowił on jedynie pismo przewodnie do
składanej oferty.
Zatem podpis złożony przez odwołującego na stronie tytułowej, nie może być
zakwalifikowany jako podpis na dokumencie obejmującym oświadczenie woli odwołującego.
Jak się przyjmuje nie są oświadczeniami woli w rozumieniu art. 60 K.c. zachowania
niesłużące regulowaniu skutków prawnych w zakresie prawa cywilnego, w tym zachowania,
których treść co prawda odnosi się do uprawnień i obowiązków cywilnoprawnych, które
jednak nie zawierają stanowczej decyzji wywołania skutków prawnych, jak również tzw.
wypowiedzi sprawozdawcze (informujące o faktach - zawiadomienia, potwierdzenia,
poświadczenia, pokwitowania itp.) (tak też Kodeks cywilny. Komentarz pod red. prof. dr hab.
Edward Gniewek, rok wydania: 2010, C.H.Beck, wydanie: 4). Tym bardziej omawiana strona
tytułowa nie stanowi oferty. Jak wynika z art. 66 K.c. oświadczenie drugiej stronie woli
zawarcia umowy stanowi ofertę, jeśli określa istotne postanowienia tej umowy. Tymczasem z
treści analizowanego dokumentu nie sposób wywieść, że odwołujący złożył oświadczenie
woli zawarcia umowy z zamawiającym w celu realizacji przedmiotu zamówienia na
określonych warunkach. W stanie faktycznym sprawy za istotne postanowienia umowy
uznać należy co najmniej jej przedmiot oraz wynagrodzenie.
Zważywszy powyższe, skoro strona tytułowa nie stanowi oświadczenia woli
odwołującego, natomiast pozostałe dokumenty, tj. „OFERTA” (str. 2), jak również
FORMULARZ CENOWY (str. 3) nie zostały opatrzone podpisem, który jest niezbędny dla
zachowania formy pisemnej oświadczenia woli (oferty) wykonawcy, zarzut naruszenia przez
zamawiającego art. 60 Kc nie znalazł potwierdzenia.
W tym kontekście Izba stanowisko odwołującego, jakoby jego działanie wskazywało
jednoznacznie zamiar złożenie oferty o treści wynikającej z formularza ofertowego oraz
formularza cenowego, uznała za chybione. Jak już Izba wskazała, dla zachowania formy
pisemnej oświadczenia woli niezbędne jest złożenie własnoręcznego podpisu pod
dokumentem obejmującym jego treść. Tymczasem na gruncie badanej sprawy dokumenty
zawierające istotne postanowienia przyszłej umowy jak jej przedmiot czy wynagrodzenie
(formularz ofertowy i formularz cenowy) nie zostały podpisane przez odwołującego.
Podsumowując Izba uznała za prawidłową czynność zamawiającego polegającą na
odrzuceniu oferty odwołującego w trybie art. 89 ust. 1 pkt. 8 Pzp, ponieważ odwołujący nie
składając własnoręcznego podpisu pod formularzem oferty oraz pod formularzem cenowym,
nie zachował formy pisemnej wymaganej pod rygorem nieważności dla oświadczenia woli
wykonawcy mającego stanowić ofertę.
Izba nie rozpoznawała pozostałych zarzutów zawartych w odwołaniu dotyczących
naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp w zakresie zaniechania przez zamawiającego wyjaśnienia
wątpliwości dotyczących treści oferty złożonej przez odwołującego oraz naruszenie art. 91
ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty która nie była ofertą najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji zważywszy, że zgodnie z treścią art. 180 ust.
2 Pzp, w przypadku zamówienia o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp, wykonawcy nie przysługuje odwołanie w
niniejszym zakresie.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy,
stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy § 1 ust. 1 pkt. 1, § 3, § 5 ust.
3 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty
zamawiającego w zakresie wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3.600 zł w oparciu o
przedłożoną na rozprawie kopię faktury VAT oraz koszty dojazdu na posiedzenie Izby w
kwocie 239 zł w oparciu o przedłożone na rozprawie bilety PKP.
Przewodniczący: ……………………………
WYROK
z dnia 14 listopada 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Rzońca
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 października 2011 r. przez
wykonawcę Łukasz Kajda, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-
467 Katowice w postępowaniu prowadzonym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice,
przy udziale wykonawcy Kancelaria Radców Prawnych Korczyński & Grochalski Sp. p.,
ul. Wojska Polskiego 7, 41-400 Mysłowice zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego o stronie zamawiającego,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Łukasza Kajdę, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz
Kajda, ul. Adama 1, 40-467 Katowice i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Łukasza Kajdę,
Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-467 Katowice
tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Łukasza Kajdy, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul.
Adama 1, 40-467 Katowice na rzecz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul. Plebiscytowa 19, 40-035
Katowice kwotę 3 839 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące osiemset trzydzieści dziewięć
złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz dojazdu na posiedzenie.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt: KIO 2368/11
U z a s a d n i e n i e
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, ul.
Plebiscytowa 19, 40-035 Katowice, (dalej: „zamawiający”) - prowadzi w trybie negocjacji z
ogłoszeniem, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą" lub "Pzp"
– postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na świadczenie stałej obsługi prawnej
dla Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Szacunkowa wartość zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 25 października 2011 r., zamawiający przekazał wykonawcom - w tym
wykonawcy - Łukasz Kajda, Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Kajda, ul. Adama 1, 40-
467 Katowice (dalej: „odwołujący”) – zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty za
którą, w ramach zadania trzeciego uznano wykonawcy - Kancelaria Radców Prawnych
Korczyński & Grochalski Sp. p., ul. Wojska Polskiego 7, 41-400 Mysłowice (dalej:
„przystępujący”). Pismem, przywołanym powyżej, zamawiający poinformował o odrzuceniu
oferty odwołującego na zadaniu nr 3, w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt. 8 Pzp, ponieważ
zamawiający uznał, że oferta ww. wykonawcy jest nieważna na podstawie odrębnych
przepisów. W uzasadnieniu faktycznym zamawiający podnosił, że odwołujący nie złożył
podpisu na formularzu oferty oraz na formularzu cenowym. Wyjaśniał, że stosownie do art.
66 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93), dalej „K.c.”, oferta jest
skierowaną do drugiej strony propozycją zawarcia umowy mającą postać oświadczenia woli,
musi zawierać co najmniej minimalną treść proponowanej umowy (cenę). Brak podpisu na
ofercie oznacza, że wykonawca nie złożył w tym zakresie oświadczenia woli , nie zachował
się bowiem w sposób, który ujawniłby jego wolę w sposób dostateczny (art. 60 Kc).
W dniu 31 października 2011 r. odwołujący wniósł odwołanie zarzucając
zamawiającemu, w ramach zadania nr 3, naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 ustawy, poprzez odrzucenie oferty odwołującego pomimo braku
przesłanek do dokonania tej czynności;
2. naruszenie art. 66 § 1 Kc poprzez przyjęcie iż oferta złożona przez odwołującego nie
zawiera istotnych postanowień proponowanej umowy (ceny);
3. naruszenia art. 60 Kc poprzez przyjęcie, że odwołujący nie ujawnił w sposób
dostateczny woli zawarcia umowy na ofertowanych warunkach;
4. naruszenie art. 91 ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty która nie była ofertą
najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia (dalej „siwz” lub „specyfikacja”).
Ponadto, z ostrożności procesowej odwołujący zarzucał także:
1. naruszenie art. 87 ust. 1 ustawy, poprzez zaniechanie przez zamawiającego
wyjaśnienia wątpliwości dotyczących treści oferty złożonej przez odwołującego.
Odwołujący wnosi o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu w ramach
zadania nr 3:
• unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej;
• unieważnienia czynności polegającej na odrzuceniu oferty odwołującego;
• powtórzenia czynności polegających na ocenie ofert oraz wyborze oferty
najkorzystniejszej;
• przyznania od zamawiającego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa
według rachunków.
W treści uzasadnienia odwołujący podnosił, że
W dniu 31 października 2011 r. odwołujący przekazał zamawiającemu kopię
niniejszego odwołania.
W dniu 2 listopada 2011 r. zamawiający przesłał kopię ww. odwołania wykonawcom
uczestniczącym w postępowaniu o udzielenie zamówienia wraz z wezwaniem do
przystąpienia do postępowania odwoławczego.
W dniu 5 listopada 2011 r. w formie pisemnej zgłoszenie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego złożył wykonawca - Kancelaria Radców Prawnych
Korczyński & Grochalski Sp. p. Izba ustaliła na posiedzeniu Izby, że strony otrzymały kopię
ww. zgłoszenia.
W dniu 10 listopada 2011 r. zamawiający odpowiedział w formie pisemnej na
odwołanie wskazując w treści odpowiedzi, że uznaje odwołanie za całkowicie bezpodstawne
i zarazem wnosił o jego oddalenie i obciążenie odwołującego kosztami postępowania oraz
przyznanie zamawiającemu od odwołującego kosztów postępowania według rachunków.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez zamawiającego oraz stanowiska i oświadczenia stron oraz
przystępującego złożone na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
W specyfikacji w rozdziale VII – Opis sposobu przygotowania ofert – w pkt. 2
zamawiający wskazał, że oferta musi być sporządzona z zachowaniem formy pisemnej pod
rygorem nieważności.
W pkt. 8 zamawiający sprecyzował m. in., że zaleca się aby każda strona zwierająca
jakąkolwiek treść oferty była podpisana lub parafowana przez wykonawcę.
W pkt. 13 podano, że ofertę należy złożyć na formularzu „OFERTA” (według wzoru
stanowiącego załącznik nr 1 do swiz).
Izba ustaliła, że oferta odwołującego na zadanie 3 składała się z trzech stron, tj.:
1. str. 1 - pismo z dnia 13 października 2011 r. nazwanego „OFERTA”, które zostało
opatrzone: datą, nazwą i adresem zamawiającego, w treści którego podano: „W
nawiązaniu do zaproszenia do składania ofert w załączeniu składam ofertę na
zadanie nr 3 (trzy) w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonego w trybie negocjacji z ogłoszeniem na świadczenie stałej obsługi
prawnej dl WFOŚiGW w Katowicach. Oferta liczy (łącznie z tytułową) 3 strony”. Pod
treścią niniejszego znajdował się nieczytelny podpis z adnotacją „Łukasz Kajda radca
prawny” oraz wykonawca wyspecyfikował następujące załączniki: nr 1 – oferta; nr 2 –
formularz cenowy;
2. str. 2 – załącznik nr 1 – „OFERTA” (zgodnie ze wzorem załącznika nr 1 do siwz), w
treści którego podano m. in.: „ (…) 1. Zobowiązujemy się zrealizować przedmiot
zamówienia za następującą cenę: 1.1 Cena oferty brutto 79.950,00 zł (…) 1.2.
Wartość zryczałtowanego miesięcznego wynagrodzenia: ( a) cena netto 2.500 zł. b)
podatek VAT (…) c) cena brutto 3.075,00 zł (…). 2. Zobowiązuje się zrealizować
zamówienie w terminie wymaganym przez zamawiającego. 3. Wyrażamy zgodę na
otrzymanie wynagrodzenia zgodnie z warunkami określonymi w projekcie umowy. 4.
Oświadczamy, że przedmiot zamówienia zamierzamy wykonać: a) siłami własnymi
(…) 5. Akceptujemy projekt umowy i zobowiązujemy się do jej podpisania zgodnie z
wymaganiami określonymi w SIWZ, w miejscu i terminie wyznaczonym przez
zamawiającego. (…)”. W miejscu „Podpis wykonawcy” brak jest jakiegokolwiek
podpisu;
3. str. 3 – załącznik nr 2 – FORMULARZ CENOWY, który oprócz wskazania nazwy
prowadzonego postępowania obejmował m. in. zapis „(…) przestawiamy kalkulację
ceny na wykonanie zadania nr 3 (trzy). Formularz zawierał pięć kolumn w których
wpisano odpowiednio dla zadani nr 3, tj.: „Zadanie nr - 3”, „Cena za jedną godzinę
netto – 125,00 zł”, „Cena za miesiąc netto – 2500,00 zł”, „Cena za całość zadania (26
miesięcy) netto – 65.000,00 zł”, „Cena za całość zadania (26 miesięcy) brutto –
79.950,00 zł”. W miejscu „Podpis wykonawcy” brak jest jakiegokolwiek podpisu.
Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi art. 179 ust. 1
Pzp.
Izba stwierdza, że nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż
nie została wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne
rozpoznanie odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp.
Izba potwierdziła skuteczność przystąpienia do postępowania odwoławczego po
stronie zamawiającego wykonawcy - Kancelaria Radców Prawnych Korczyński & Grochalski
Sp. p.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Z ustaleń Izby wynika, że odwołujący złożył ofertę w niniejszym postępowaniu
składającą się z 3 stron. Niespornym jest, że odwołujący podpisał jedynie pierwszą stronę
oferty, natomiast str. 2 pod nazwą „OFERTA” jak również na str. 3 - FORMULARZ CENOWY
nie zostały podpisane przez wykonawcę.
Na wstępie wyjaśnić należy, że w treści przywołanych powyżej dokumentów podano
m. in. takie elementy jak: cena oraz sposób jej kalkulacji (zawarty w formularzu cenowym). W
ich treści znajdują się także zapisy dotyczące zobowiązania w zakresie realizacji zamówienia
w terminie wymaganym przez zamawiającego oraz wyrażenia zgody na otrzymanie
wynagrodzenia zgodnie z warunkami określonymi w projekcie umowy.
Rozstrzygnięcie sporu w przedmiotowej sprawie będzie sprowadzać się do
odpowiedzi na pytanie, czy oferta złożona przez odwołującego w formie opisanej powyżej
zgodnie z art. 82 ust. 2 Pzp spełnia wymóg formy pisemnej, biorąc pod uwagę złożenie
podpisu przez wykonawcę na str. 1 oferty i jego brak na str. 2 i 3 oferty ? W ocenie Izby na
tak zadane pytanie należy odpowiedzieć przecząco.
Art. 82 ust. 2 Pzp wymaga dla oferty składanej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego pod rygorem nieważności (ad solemnitatem) formy pisemnej, albo,
za zgodą zamawiającego, postaci elektronicznej, opatrzonej bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Jedynie na marginesie należy zwrócić uwagę, że w przedmiotowym stanie
faktycznym zamawiający także w specyfikacji w rozdziale VII – Opis sposobu przygotowania
ofert – w pkt. 2 pouczył wykonawców, że oferta musi być sporządzona z zachowaniem formy
pisemnej pod rygorem nieważności. Natomiast w pkt. 13 określił, że ofertę należy złożyć na
formularzu „OFERTA” (według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do swiz).
Z uwagi na fakt, iż ustawa nie zawiera szczególnej regulacji dotyczącej formy pisemnej
należy stwierdzić, że w oparciu o art. 14 Pzp w zakresie tym stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego. W tym przypadku należy odwołać się do art. 78 § 1 K.c., który stanowi, że do
zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu
na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.
Zatem zgodnie z treścią ww. przepisu w celu zachowania odpowiedniej formy oferty
koniecznym było złożenie przez wykonawcę własnoręcznego podpisu pod treścią dokumentu
obejmującego treść oświadczenia woli. Poprzez złożenie podpisu na dokumencie
obejmującym oświadczenie woli podpisujący wyraża wolę wywołania określonych skutków
prawnych. Ponadto złożenie podpisu wskazuje, że dokument nie jest projektowaną, lecz
ostateczną wersją określonego oświadczenia a także, że oświadczenie jest zupełne i
pochodzi od osoby podpisanej.
W ocenie Izby złożenie przez odwołującego podpisu jedynie na stronie pierwszej
oferty, którą należy uznać jedynie za stronę tytułową, na co zresztą wskazał sam odwołujący
w treści tego dokumentu, nie możne być poczytane za złożenie podpisu na dokumencie
obejmującym określoną treść oświadczenia woli na którą powołuje się odwołujący. Z treści
niniejszego dokumentu, w szczególności z określenia: „w załączeniu składam ofertę (…)
Oferta liczy (łącznie z tytułową) strony, (…) załączniki: nr 1 – oferta; nr 2 – formularz
cenowy”, w sposób bezpośredni wynika, że stanowił on jedynie pismo przewodnie do
składanej oferty.
Zatem podpis złożony przez odwołującego na stronie tytułowej, nie może być
zakwalifikowany jako podpis na dokumencie obejmującym oświadczenie woli odwołującego.
Jak się przyjmuje nie są oświadczeniami woli w rozumieniu art. 60 K.c. zachowania
niesłużące regulowaniu skutków prawnych w zakresie prawa cywilnego, w tym zachowania,
których treść co prawda odnosi się do uprawnień i obowiązków cywilnoprawnych, które
jednak nie zawierają stanowczej decyzji wywołania skutków prawnych, jak również tzw.
wypowiedzi sprawozdawcze (informujące o faktach - zawiadomienia, potwierdzenia,
poświadczenia, pokwitowania itp.) (tak też Kodeks cywilny. Komentarz pod red. prof. dr hab.
Edward Gniewek, rok wydania: 2010, C.H.Beck, wydanie: 4). Tym bardziej omawiana strona
tytułowa nie stanowi oferty. Jak wynika z art. 66 K.c. oświadczenie drugiej stronie woli
zawarcia umowy stanowi ofertę, jeśli określa istotne postanowienia tej umowy. Tymczasem z
treści analizowanego dokumentu nie sposób wywieść, że odwołujący złożył oświadczenie
woli zawarcia umowy z zamawiającym w celu realizacji przedmiotu zamówienia na
określonych warunkach. W stanie faktycznym sprawy za istotne postanowienia umowy
uznać należy co najmniej jej przedmiot oraz wynagrodzenie.
Zważywszy powyższe, skoro strona tytułowa nie stanowi oświadczenia woli
odwołującego, natomiast pozostałe dokumenty, tj. „OFERTA” (str. 2), jak również
FORMULARZ CENOWY (str. 3) nie zostały opatrzone podpisem, który jest niezbędny dla
zachowania formy pisemnej oświadczenia woli (oferty) wykonawcy, zarzut naruszenia przez
zamawiającego art. 60 Kc nie znalazł potwierdzenia.
W tym kontekście Izba stanowisko odwołującego, jakoby jego działanie wskazywało
jednoznacznie zamiar złożenie oferty o treści wynikającej z formularza ofertowego oraz
formularza cenowego, uznała za chybione. Jak już Izba wskazała, dla zachowania formy
pisemnej oświadczenia woli niezbędne jest złożenie własnoręcznego podpisu pod
dokumentem obejmującym jego treść. Tymczasem na gruncie badanej sprawy dokumenty
zawierające istotne postanowienia przyszłej umowy jak jej przedmiot czy wynagrodzenie
(formularz ofertowy i formularz cenowy) nie zostały podpisane przez odwołującego.
Podsumowując Izba uznała za prawidłową czynność zamawiającego polegającą na
odrzuceniu oferty odwołującego w trybie art. 89 ust. 1 pkt. 8 Pzp, ponieważ odwołujący nie
składając własnoręcznego podpisu pod formularzem oferty oraz pod formularzem cenowym,
nie zachował formy pisemnej wymaganej pod rygorem nieważności dla oświadczenia woli
wykonawcy mającego stanowić ofertę.
Izba nie rozpoznawała pozostałych zarzutów zawartych w odwołaniu dotyczących
naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp w zakresie zaniechania przez zamawiającego wyjaśnienia
wątpliwości dotyczących treści oferty złożonej przez odwołującego oraz naruszenie art. 91
ustawy poprzez dokonanie wyboru oferty która nie była ofertą najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji zważywszy, że zgodnie z treścią art. 180 ust.
2 Pzp, w przypadku zamówienia o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp, wykonawcy nie przysługuje odwołanie w
niniejszym zakresie.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy,
stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy § 1 ust. 1 pkt. 1, § 3, § 5 ust.
3 pkt. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba uwzględniła koszty
zamawiającego w zakresie wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3.600 zł w oparciu o
przedłożoną na rozprawie kopię faktury VAT oraz koszty dojazdu na posiedzenie Izby w
kwocie 239 zł w oparciu o przedłożone na rozprawie bilety PKP.
Przewodniczący: ……………………………