Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2004 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Romana Cockiewicza

po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2004 r. sprawy

z wniosku

M. C., B. K., L. C. i T. M.

o odszkodowanie i zadośćuczynienie

na skutek apelacji pełnomocnika wnioskodawców

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 października 2003 r.

sygn. akt. XVI 1 Ko 188/00

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  obciąża Skarb Państwa kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt II AKa 34/04

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 30 października 2003 r. sygn. akt XVI1 Ko 188/00 oddalił wniosek L. C., M. C., B. K.
i T. M. o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu represjonowania ich ojca F. C..

Apelację od tego wyroku wniósł pełnomocnik wnioskodawców. Podniósł zarzuty:

-

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia poprzez przyjęcie, że F. C. nie był osobą represjonowaną za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego

-

obrazy przepisów postępowania ,mogących mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, a to przez niedopuszczenie dowodu z zeznań świadków J. P. i J. W..

Stawiając te zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Po rozpoznaniu wniesionej apelacji uznać należało, że nie zasługuje ona na uwzględnienie.

Odnosząc się do sformułowanych w niej zarzutów stwierdzić trzeba, że wbrew zdaniu skarżącego Sąd Okręgowy trafnie przyjął, iż brak jest w przedmiotowej sprawie podstaw do przyjęcia , aby po stronie wnioskodawców zachodziły przesłanki określone w art.8 ust.2a ustawy z dnia 23 lutego 199Ir o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób, represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

Podstawą do przyznania odszkodowania musi bowiem stanowić udowodniony fakt, że przyczyną represjonowania była działalność niepodległościowa osoby, w stosunku do której zapadło orzeczenie któregoś z organów, wymienionych w ustawie z dnia 23 lutego 1991r.

Innymi słowy, istnieć musi ścisły związek pomiędzy działalnością niepodległościową a represjami jakie spotkały osobę prowadzącą takową działalność.

Jeżeli zatem represjonowanie nie wynikało z działalności niepodległościowej (chociażby nawet osoba represjonowana taką działalność wcześniej prowadziła), lecz spowodowane zostało z innych przyczyn, to w takiej sytuacji nie zachodzą przesłanki dające podstawę do zasądzenia odszkodowania i zadośćuczynienia, o których mowa w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r.

Powyższa sytuacja zaistniała właśnie w rozpatrywanej sprawie.

Pan F. C.został pozbawiony wolności przez władze b. ZSSR w dniu 8 marca 1945r. w miejscowości W.nie z tego powodu, że podczas okupacji niemieckiej mógł prowadzić działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, lecz internowano go jako poddanego niemieckiego, po czym traktowano jak jeńca wojennego.

Okoliczność to w sposób nie budzący jakichkolwiek niejasności wynika ze zgromadzonych w przedmiotowej sprawie dokumentów, szczegółowo wymienionych
w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Jedynie dla przypomnienia zacytować wypada treść akt ewidencyjnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych b. ZSSR - k.54-56 oraz orzeczenia wydanego przez funkcjonariusza obozu, w którym umieszczono pana F. C.-k.62, w których to dokumentach jako przyczynę internowania represjonowanego ujawniono wzięcie go do niewoli jako poddanego niemieckiego.

Nie można zatem prezentować poglądu, aby to ewentualna działalność niepodległościowa F. C. stała się przyczyną jego represjonowania przez władze radzieckie.

W powyższych okolicznościach oczywiście bezzasadny stał się ten zarzut apelacji,
w którym mowa jest o naruszeniu przepisów postępowania, polegającym na niedopuszczeniu przez sąd orzekający dowodu z zeznań świadków, wskazanych w środku odwoławczym.

Pomijając już fakt, że wszyscy wnioskodawcy w swych zeznaniach zgodnie podali, że ich ojciec przed zatrzymaniem nie prowadził żadnej działalności niepodległościowej,
a świadkowie, którzy mieliby mieć wiedzę na temat owej działalności zostali wskazani dopiero w apelacji, podkreślić należy, że w rozpoznawanej sprawie okoliczność, na którą mieliby zeznawać wymienieni świadkowie nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Jak to bowiem zostało wyżej wykazane, represjonowanie F. C. wynikało z powodów innych aniżeli te, które wymienione są w przepisach ustawy z dnia 23 lutego 199Ir. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego ( Dz. U. Nr 34 poz.149 z późn. zmianami).

Z powyższych względów orzeczono jak w wyroku, obciążając Skarb Państwa kosztami postępowania na zasadzie przepisu art. 13 cytowanej ustawy z dnia 23 lutego 1991r.