KIO 1309/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 1309/14
WYROK
z dnia 11 lipca 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Chudzik
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 czerwca 2014 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie, SAFEGE SA z siedzibą w Nanterre,
w postępowaniu prowadzonym przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą
w Warszawie,
przy udziale wykonawcy SYSTRA SA z siedzibą w Paryżu, zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie;
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o., SAFEGE SA i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o., SAFEGE SA i na rzecz PKP Polskie
Linie Kolejowe S.A. kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z poźn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt KIO 1309/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. – prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. Przygotowanie
dokumentacji projektowej i przetargowej dla budowy LCS Terespol w ramach projektu Nr
POIiŚ 7.1-101 „Modernizacja linii kolejowej E 20 na odcinku Siedlce-Terespol, etap III - prace
przygotowawcze”.
W dniu 26 czerwca 2014 r. Konsorcjum: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o.,
SAFEGE SA wniosło odwołanie wobec zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy
SYSTRA SA i odrzucenia oferty tego wykonawcy. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie przepisów: art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 4 i art. 91 ust. 1 ustawy Pzp oraz art.
89 ust. 1 pkt 8 i art. 14 ustawy Pzp w związku z art. 104 i art. 106 k.c.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z pkt 12.3 SIWZ oferta musi być podpisana przez
osoby upełnomocnione do reprezentowania Wykonawcy i zaciągania w jego imieniu
zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty. Oznacza to, że jeżeli
z dokumentu określającego status prawny Wykonawcy (odpisu z właściwego rejestru lub
z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej) lub pełnomocnictwa wynika, iż
do reprezentowania Wykonawcy upoważnionych jest łącznie kilka osób, dokumenty
wchodzące w skład oferty muszą być podpisane przez wszystkie te osoby. Ponadto zgodnie
z art. 12.4 pełnomocnictwo osób do reprezentowania Wykonawcy, zaciągania w jego imieniu
zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty oraz podpisania oferty
musi bezpośrednio wynikać z dokumentów dołączonych do oferty. Oznacza to, że jeżeli
pełnomocnictwo takie nie wynika wprost z dokumentu stwierdzającego status prawny
Wykonawcy (odpisu z właściwego rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji
o działalności gospodarczej), to do oferty należy dołączyć oryginał lub notarialnie
poświadczony odpis pełnomocnictwa wystawionego na reprezentanta Wykonawcy.
Odwołujący podniósł, że spółka SYSTRA SA złożyła ofertę, która została podpisana
przez panią A. M. , działającą na podstawie pełnomocnictwa z dnia 11 kwietnia 2014 r.
udzielonego jej przez pana A. S. . Pan A. S. został z kolei upoważniony do działania przez
dyrektora regionalnego Europy Północnej spółki SYSTRA SA, pana P. M. , na podstawie
pełnomocnictwa z dnia 7 kwietnia 2014 r. Upoważnienie pełnomocnika głównego (P. a M. )
zostało z kolei wykazane dokumentem pełnomocnictwa z dnia 2 lipca 2012 r. podpisanym
przez prezesa zarządu spółki SYSTRA SA, pana P. V. .
Odwołujący podniósł, że zakres umocowania pełnomocnika musi wynikać z treści
pełnomocnictwa. Jest to wynikiem zarówno zasady pisemności postępowania wyrażonej
w art. 9 ust. 1 ustawy Pzp, jak również ogólnych reguł dotyczących oświadczeń woli
wskazanych Kodeksie cywilnym. W niniejszym Postępowaniu pan P. M. został umocowany
przez prezesa zarządu spółki SYSTRA SA m.in. do negocjacji i podpisywania wszelkich ofert
handlowych, wszelkich kontraktów, umów, porozumień grupowych, umów
z podwykonawcami, których wartość nie przekracza 1.500.000 EUR na umowę. Ponadto,
z treści udzielonego mu pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik ten miał prawo do
subdelegacji części udzielonych mu niniejszym uprawnień podległym mu pracownikom, pod
warunkiem: - że zostaną wskazani w związku z ich wiedzą, zdolnością prawną i pozycją
w strukturze firmy, - że nie będą mieli prawa do delegowania komukolwiek całości lub części
uprawnień subdelegowanych przez Pełnomocnika, bez wcześniejszej pisemnej zgody.
Każda zmiana lub odwołanie niniejszego pełnomocnictwa nakłada na Pełnomocnika obowią-
zek odpowiedniej zmiany lub odwołania subdelegacji, których udzielił.
Odwołujący wskazał, że pan P. M. , jako dyrektor Regionu Europy Północnej spółki
SYSTRA SA, został umocowany wyłącznie do podpisywania wszelkich aktów prawnych i
handlowych powodujących powstanie zobowiązania spółki, jej filii i oddziałów dotyczącego
działalności w strefie geograficznej, która została mu przydzielona. Z treści tego fragmentu
pełnomocnictwa powstaje zatem uzasadniona wątpliwość, co do możliwości zawierania
przez tego pełnomocnika (a co za tym idzie przez jego dalszych pełnomocników) kontraktów
na terenie Europy Środkowej, w tym w Polsce. W zaprezentowanym na stronie internetowej
grupy SYSTRA SA wykazie oddziałów i filii w Europie wynika, że polski oddział grupy
SYSTRA stanowi tzw. Centrum Realizacji Projektów w Europie Środkowej, co wskazuje, że
stosowany podział geograficzny w grupie SYSTRA najprawdopodobniej nie uprawnia pana
M. do składania ofert i zawierania kontraktów na terenie Europy Środkowej, w tym w
szczególności w Polsce.
Zdaniem Odwołującego, z powyższego wynika, że substytucyjny pełnomocnik
(w niniejszym przypadku pan P. M. ) mógł posiadać jedynie uprawnienie do przekazywania
dalszych pełnomocnictw (subdelegacji uprawnień) pod ściśle określonymi w pełnomocnictwie
warunkami (tj. tylko pracownikom spółki, tylko w zakresie części swoich uprawnień
określonych w pełnomocnictwie podstawowym oraz tylko w zakresie działalności w strefie
geograficznej, która została mu przydzielona). Z treści dokumentu pełnomocnictwa
podstawowego wynikał ponadto co do zasady zakaz dalszej delegacji uprawnień przez sub-
stytuta, tj. w niniejszym przypadku przez pana A. S. , chyba że uzyskałby on uprzednio
pisemna zgodę pana P. V. (tj. głównego mocodawcy), co w niniejszym przypadku nie miało
miejsca (zgodę taką rzekomo wydał sam pełnomocnik pana V. , tj. pan M. , udzielając w dniu
7 kwietnia 2014 r. dalszego pełnomocnictwa panu A. owi S. i to o zakresie zdecydowanie
szerszym, aniżeli wynikał z pierwotnego umocowania).
W ocenie Odwołującego oznacza to, że wszelkie czynności podjęte przez panią A.
M. jako substytuta pana A. S. , są bezwzględnie nieważne. Z treści tego dalszego
pełnomocnictwa wynika, iż pani A. M. została umocowana m.in. do parafowania i
podpisania oferty, w tym poświadczania za zgodność z oryginałem składanych dokumentów;
składania oświadczeń woli i wiedzy w toku postępowania, składania wyjaśnień w zakresie
przedłożonej oferty, wnoszenia i popierania w imieniu Spółki przysługujących
w Postępowaniu środków ochrony prawnej.
Odwołujący podniósł, że umocowanie substytuta może pokrywać się z zakresem
umocowania udzielonego pełnomocnikowi głównemu albo może mieć węższy zakres,
natomiast nigdy nie może być szersze, ponieważ jego źródłem i uzasadnieniem jest jedynie
zakres umocowania pełnomocnika głównego. W tych ramach pełnomocnik, przenosząc na
substytuta swoje umocowanie, określa jednocześnie zakres umocowania substytuta. w tym
także ewentualne upoważnienie do ustanowienia dalszych substytutów.
Zdaniem Odwołującego, ze względu na brak umocowania pani A. M. do składania
jakichkolwiek oświadczeń woli i wiedzy, za nieważną należy uznać nie tylko czynność
złożenia przez nią oferty, ale także czynność uzupełnienia przez nią w dniu 26 maja 2014 r.
dokumentu pełnomocnictwa pana A. S. na wezwanie Zamawiającego z 21 maja 2014 r. Z
tych powodów wykonawca SYSTRA SA powinien zostać wykluczony z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, a jego wadium zatrzymane.
Z ostrożności procesowej Odwołujący wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że istnieje
podstawa do subdelegowania uprawnień przez pełnomocnika substytucyjnego (pana A. S. ),
to pełnomocnik główny (pan P. M. ) miał prawo co najwyżej do subdelegacji części
udzielonych mu uprawnień. Tymczasem w treści pełnomocnictwa z 7 kwietnia 2014 r. nie
tylko nie zostało w żaden sposób wskazane, jaka część uprawnień pana M. została
subdelegowana na pana S. , ale także w pełnomocnictwie dalszym rozszerzono znacząco
zakres pierwotnego umocowania. Z tych powodów, mając na uwadze wymagania pkt 12.3 i
12.4 SIWZ (ze względu na ograniczenie kwotowe zaciągania zobowiązań przez pana M.
tylko do wysokości 1.500.000 EUR) częściowe uprawnienie pana A. S. nie obejmowało
złożenia oferty w niniejszym Postępowaniu (cena oferty wykonawcy SYSTRA SA wynosiła
3.346.661,34 zł netto, 4.116.393,45 zł brutto). W treści pełnomocnictwa z dnia 7 kwietnia
2014 r. udzielonego panu A. owi S. owi wynika, że pełnomocnik ten jest uprawniony do
podpisywania i złożenia w imieniu Spółki oferty wraz z załącznikami oraz zawarcia w imieniu
Spółki umowy w sprawie zamówienia publicznego. W żaden sposób w treści tego
pełnomocnictwa nie zostało wskazane (np. kwotowo) do zaciągania jakiej wielkości
zobowiązań (oferowania cen w ofertach) jest umocowany pan A. S. .
Odwołujący podniósł, że pan S. nie był nie tylko umocowany do udzielania dalszych
pełnomocnictw bez zgody wyraźnej uprzedniej i złożonej na piśmie pana P. V. , ale także
nie mógł samodzielnie złożyć oferty w niniejszym Postępowaniu ze względu na ograniczenia
kwotowe wynikające z pierwotnego umocowania.
Zdaniem Odwołującego, ponieważ pełnomocnictwo z dnia 7 kwietnia 2014 r. było
pełnomocnictwem do podejmowania czynności w związku z postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym w Polsce, to podlega ono prawu polskiemu. Oferta
podpisana przez osobę niemającego odpowiedniego umocowania podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp. Zgodnie bowiem z art. 104 zd. 1 Kc, jednostronna
czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego
zakresu jest nieważna.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 106 Kc w zw. z art. 14 ustawy Pzp
pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych pełnomocników tylko wtedy, gdy
umocowanie takie wynika z treści pełnomocnictwa, z ustawy lub ze stosunku prawnego
będącego podstawą pełnomocnictwa. Art. 106 Kc reguluje odstępstwo od zasady, że
działanie w imieniu innego podmiotu musi mieć swoje normatywne umocowanie oraz że
pomiędzy mocodawcą a umocowanym istnieje pewna więź wynikająca z wzajemnego
zaufania. Ustanowienie substytuta rodzi stosunek bezpośredni pomiędzy nim a mocodawcą
i staje się on pełnomocnikiem mocodawcy, nie zaś pełnomocnikiem osoby, które udzieliła mu
bezpośrednio pełnomocnictwa. Tym samym wszystkie czynności dokonywane przez
kolejnego pełnomocnika odnoszą skutek prawny bezpośrednio dla mocodawcy. Wynika to
z art. 95 § 2 Kc, który stanowi, że czynność prawna dokonana przez przedstawiciela
w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.
Z powyższej normy prawnej wynika także taki skutek, że czynność prawna dokonana
z przekroczeniem umocowana skutków takich nie pociąga, tym samym uznać ją należy za
bezskuteczną.
Zdaniem Odwołującego, oferta złożona przez wykonawcę SYSTRA SA, w imieniu
której działała pani A. M. , została złożona z przekroczeniem granic umocowania
pełnomocnika głównego, tj. pana P. M. . Zarówno wysokość złożonej przez wykonawcę
SYSTRA SA ceny oferty, jak i całkowita wartość szacunkowa zamówienia (12.100.000,00 zł -
z zamówieniami uzupełniającymi, oraz 11.000.000,00 zł - wartość szacunkowa zamówienia
podstawowego), wskazują że niemożliwym było na podstawie uprawnień pełnomocnika
głównego złożyć ofertę i następnie w wyniku jej wyboru zaciągnąć stosowne zobowiązanie.
Zamawiający w sposób naruszający przepisy ustawy Pzp uznał ofertę wykonawcy SYSTRA
SA za ważną i niepodlegającą odrzuceniu. Treść pełnomocnictwa głównego oraz
skuteczność umocowań pełnomocników substytucyjnych budzą szereg wątpliwości, które w
kontekście wymagań precyzyjnego wykazania umocowania do zaciągania zobowiązań
finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty oraz podpisania oferty musi
bezpośrednio wynikać z dokumentów dołączonych do oferty wymagały wyjaśnienia przez
Zamawiającego w toku badania i oceny ofert, czego Zamawiający nie dokonał.
Odwołujący podkreślił, że wykonawca SYSTRA SA był już wzywany w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia pełnomocnictwa, nie jest możliwe ponowne wzywanie go
do ponownego uzupełnienia tego samego pełnomocnictwa. Zdaniem KIO przepis art. 26 ust.
3 ustawy Pzp nie daje podstawy do wielokrotnego wzywania przez zamawiającego do
uzupełnienia dokumentów, a wykonawca który skorzystał z możliwości naprawienia błędów
w złożonej ofercie, będąc wezwanym do uzupełnienia dokumentu i uzupełnił niewłaściwy
dokument, nie może skorzystać z ponownej możliwości uzupełnienia oświadczeń
i dokumentów.
Zdaniem Odwołującego, oferta wykonawcy SYSTRA SA jako czynność jednostronna
jest zatem nieważna. Jej ważność nie może także zostać potwierdzona przez mocodawcę,
bowiem potwierdzenie czynności nie jest dokumentem i oświadczeniem opisanym w art. 25
ust. 1 ustawy Pzp, tym bardziej nie jest nowym pełnomocnictwem. Ewentualne potwierdzenie
takiej czynności należałoby uznać za odrębną czynność prawną od udzielenia
pełnomocnictwa. Z tych powodów, w kontekście niemożności ewentualnego następczego
potwierdzenia oferty złożonej przez fałszywego pełnomocnika w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp, oferta wykonawcy SYSTRA SA podlega odrzuceniu. Ponadto ze względu na
zapewnienie równego traktowania wszystkich wykonawców kwestia możliwości
potwierdzania ofert oraz sama procedura potwierdzania, winna być z góry przewidziana
w SIWZ, co w przedmiotowym postępowaniu nie miało miejsca.
Ponadto Odwołujący wskazał, że w świetle zasad ogólnych (art. 104 Kc) oraz
przepisów ustawy Pzp (art. 26 ust. 3 i art. 87 ust. 1) potwierdzenie oferty wymaga zgody
Zamawiającego, a składanie uzupełnionych pełnomocnictw oraz wyjaśnień co do treści
oferty, uprzedniego wezwania Zamawiającego. W niniejszej sprawie zarówno zgoda na
potwierdzenie oferty, jak i wezwanie do uzupełnienia pełnomocnictwa lub wyjaśnienia
wątpliwości związanych z ofertą nie zostały dokonane lub zostały przez wykonawcę
uzupełnione nieudolnie. Złożenie potwierdzenia oferty w przedmiotowym przypadku nie
może być także dokonane w trybie art. 87 ust 1 ustawy Pzp, gdyż nie polega na wyjaśnianiu
niejasnych lecz istniejących już oświadczeń woli (oferty), ale zawiera odrębne, złożone
w szczególnym celu oświadczenie woli mające charakter czynności prawnej, nakierowanej
na sanowanie wadliwie złożonej oferty.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert,
odrzucenia oferty SYSTRA SA i dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
W dniu 30 czerwca 2014 r. wykonawca SYSTRA SA zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wnosząc o oddalenie odwołania.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron i dowody przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co
następuje:
W punkcie 12.3 SIWZ Zamawiający zamieścił następujące wymaganie: oferta musi
być podpisana przez osoby upełnomocnione do reprezentowania Wykonawcy i zaciągania
w jego imieniu zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty. Oznacza
to, iż jeżeli z dokumentu określającego status prawny Wykonawcy (odpisu z właściwego
rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej) lub
pełnomocnictwa wynika, iż do reprezentowania Wykonawcy upoważnionych jest łącznie kilka
osób, dokumenty wchodzące w skład oferty muszą być podpisane przez wszystkie te osoby.
Zgodnie z punktem 12.4 SIWZ, pełnomocnictwo do reprezentowania Wykonawcy,
zaciągania w jego imieniu zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty
oraz podpisania oferty musi bezpośrednio wynikać z dokumentów załączonych do oferty.
Oznacza to, że jeżeli pełnomocnictwo takie nie wynika wprost z dokumentu stwierdzającego
status prawny Wykonawcy (…), to do oferty należy dołączyć oryginał lub notarialnie
poświadczony odpis pełnomocnictwa (…).
Przystępujący złożył ofertę z ceną 4.116.393,45 zł. Oferta została podpisana przez
panią A. M. . Na potwierdzenie umocowania do podpisania oferty w imieniu Przystępującego
do oferty załączone zostały następujące dokumenty:
1) Wyciąg z Rejestru handlowego i spółek, w którym jako Prezes Zarządu wpisany jest pan
P. V. oraz statut spółki, z którego wynika uprawnienie Prezesa Zarządu do
jednoosobowego reprezentowania spółki;
2) Pełnomocnictwo z dnia 2 lipca 2012 r., w którym pan P. V. umocowuje pana P. a M.
jako Dyrektora Regionu Europy Północnej m.in. do negocjowania i podpisywania
wszelkich ofert handlowych, wszelkich kontraktów, umów, porozumień grupowych, umów
z podwykonawcami, których wartość nie przekracza 1.500.000 euro na umowę;
Zgodnie z treścią pełnomocnictwa, pełnomocnik ma prawo, na swoją odpowiedzialność
do subdelegacji części udzielonych mu uprawnień podległym mu pracownikom, pod
warunkiem: że zostaną wskazani w związku z ich wiedzą, zdolnością prawną i pozycją
w strukturze firmy oraz że nie będą mieli prawa do delegowania komukolwiek całości lub
części uprawnień subdelegowanych przez pełnomocnika, bez wcześniejszej pisemnej
zgody.
3) Pełnomocnictwo z dnia 7 kwietnia 2014 r. udzielone przez pana P. a M. , ustanawiające
pana A. S. pełnomocnikiem spółki w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, którego dotyczy odwołanie. W treści pełnomocnictwa stwierdza się, że
zawiera ono prawo do udzielenia dalszego pełnomocnictwa pani A. M. .
W dniu 21 maja 2014 r. Zamawiający wezwał Przystępującego, w trybie art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, do złożenia oryginału pełnomocnictwa dla pana A. S. , ze względu na fakt, że
pełnomocnictwo załączone do oferty zostało złożone w formie kopii. W wyznaczonym
terminie wykonawca złożył oryginał pełnomocnictwa.
W dniu 17 czerwca 2014 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze, jako
najkorzystniejszej, oferty złożonej przez SYSTRA SA.
Izba zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że Odwołujący − jako wykonawca, który złożył ofertę
sklasyfikowaną na drugim miejscu − spełnia określone w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pełnomocnictwach złożonych na potwierdzenie umocowania pani A. M. do
podpisania oferty Izba nie dopatrzyła się żadnej z wad, na które wskazywał Odwołujący.
W ocenie Izby, pełnomocnictwa dalsze nie naruszały żadnego z ograniczeń
ustanowionych w pełnomocnictwie głównym.
Po pierwsze, Pan P. M. udzielił pełnomocnictwa do reprezentowania spółki w
niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego panu A. owi S. owi
(okoliczność, że pan A. S. jest pracownikiem spółki nie była kwestionowana), a zakres
umocowania ww. osoby był węższy, niż zakres umocowania mocodawcy. Pan P. M. był
bowiem upoważniony do negocjowania i podpisywania wszelkich ofert handlowych i umów,
których wartość nie przekracza 1.500.000 euro, natomiast umocowanie pana A. S.
obejmuje upoważnienie do działania w imieniu spółki jedynie w konkretnie wskazanym
postępowaniu przetargowym. Niezrozumiałe jest więc twierdzenie Odwołującego, że
powyższe pełnomocnictwo nie tylko nie ograniczało uprawnień pełnomocnika dalszego, ale
wręcz je rozszerzało. Oczywistym jest bowiem, że umocowanie do działania w ramach
jednego, wskazanego z nazwy postępowania przetargowego, jest umocowaniem znacznie
węższym, niż umocowanie do składania ofert i podpisywania wszelkich umów.
Po drugie, złożona przez Przystępującego oferta opiewała na kwotę niższą, niż
ograniczenie do zaciągania zobowiązań przewidziane w pełnomocnictwie udzielonym panu
P. owi M. . Ograniczenie to wynosiło bowiem 1.500.000 euro, cena oferty natomiast to
4.116.393,45 zł. Niezasadna jest więc przedstawiona w odwołaniu teza, jakoby ograniczenie
uprawnień pełnomocnika głównego do zaciągania zobowiązań do kwoty 1.500.000 euro
uniemożliwiało pełnomocnikowi dalszemu złożenie ofert z ceną niewiele przekraczającą 4
mln zł. Tym bardziej niezasadne jest odniesienie górnej granicy zobowiązań finansowych, do
zaciągania których umocowany był pełnomocnik główny, do wartości szacunkowej
zamówienia. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że zgodnie z SIWZ należało wykazać
umocowanie do zaciągania zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie
oferty, nie zaś wartości szacunkowej zamówienia. Nie ma przy tym znaczenia, że w
pełnomocnictwie dla pana A. S. nie określono górnej granicy zaciągania zobowiązań
finansowych. Z istoty pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik dalszy mógł działać wyłącznie
w zakresie umocowania pełnomocnika głównego, zatem niewskazanie w treści
pełnomocnictwa takiego ograniczenia nie skutkowało jego wadliwością. Z uwagi na cenę
złożonej oferty, czynności dokonane przez dalszych pełnomocników mieściły się w granicach
umocowania pana P. a M. .
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego, że udzielenie pełnomocnictwa przez
pana A. S. wymagało uprzednio pisemnej zgody Prezesa Zarządu Przystępującego.
Prawdą jest, że pełnomocnictwo udzielone przez Prezesa Zarządu panu P. owi M. nakładało
obowiązek uzyskania zgody na dalsze delegowanie uprawnień przez osoby, którym
pełnomocnictwa udzieli pan P. M. , jednak z treści pełnomocnictwa w żaden sposób nie
wynika, że ma to być zgoda mocodawcy głównego (Prezesa Zarządu). Wykładnia
oświadczenia woli zawartego w tym pełnomocnictwie prowadzi, w ocenie Izby, do wniosku,
że zgody na dalsze delegowanie uprawnień ma udzielić osoba udzielająca pełnomocnictwa.
Taka zgoda została udzielona przez pana P. a M. , który w pełnomocnictwie z 7 kwietnia
2014 r. zezwolił na udzielenie dalszego pełnomocnictwa pani A. M. .
Nie uzasadniają uznania pełnomocnictwa za niewłaściwe wątpliwości Odwołującego
co do możliwości działania w niniejszym postępowaniu pana P. a M. jako Dyrektora Regionu
Europy Północnej. Odwołujący nie wykazał, że w wewnętrznym podziale działalności spółki
na określone strefy terytorialne (który przecież nie musi ściśle odpowiadać usytuowaniu
geograficznemu, lecz jest podziałem dla potrzeb biznesowych) Polska została zaliczona do
innego regionu niż Region Europy Północnej. Przedstawiony przez Odwołującego wydruk ze
strony internetowej zawiera jedynie informacje o poszczególnych oddziałach spółki SYSTRA
w Europie, nie zaś o ustanowieniu określonych regionów i zaliczeniu do nich poszczególnych
państw. Ponadto wskazać należy, że pan P. M. został ujawniony w odpisie z KRS SYSTRA
SA Oddział w Polsce jako osoba upoważniona do reprezentowania spółki w Oddziale.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że pan A. S. , będąc prawidłowo
umocowanym do reprezentowania wykonawcy w postępowaniu, udzielił pełnomocnictwa
pani A. M. skutecznie i w granicach swojego umocowania, co zostało wykazane
przedstawionymi Zamawiającemu dokumentami. Tym samym oferta została podpisana przez
osobę prawidłowo umocowaną, a przedstawione w odwołaniu wywody na temat nieważności
czynności prawnej dokonanej z przekroczeniem zakresu umocowania, są bezzasadne w
kontekście stanu faktycznego niniejszej sprawy.
Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że pan A. S. jest wpisany do
Krajowego Rejestru Sądowego, jako osoba upoważniona do reprezentowania spółki
SYSTRA w Oddziale w Polsce, co samo w sobie może potwierdzać umocowanie do
działania w imieniu przedsiębiorcy zagranicznego na terytorium Polski (zgodnie z art. 87
ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca
zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do
reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.). Ponieważ jednak Przystępujący składając
ofertę nie wywodził w ten sposób uprawnienia pana A. S. do reprezentowania spółki, a
powołał się na ciąg przedstawionych pełnomocnictw, kwestia reprezentowania spółki w
Oddziale nie była przedmiotem oceny Izby.
Wobec niestwierdzenia naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
odwołanie podlegało oddaleniu.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 186 ust. 6 pkt
3 lit. a i art. 192 ust. 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………
WYROK
z dnia 11 lipca 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Chudzik
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2014 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 czerwca 2014 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie, SAFEGE SA z siedzibą w Nanterre,
w postępowaniu prowadzonym przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą
w Warszawie,
przy udziale wykonawcy SYSTRA SA z siedzibą w Paryżu, zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie;
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o., SAFEGE SA i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania;
2.2. zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o., SAFEGE SA i na rzecz PKP Polskie
Linie Kolejowe S.A. kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z poźn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………….
Sygn. akt KIO 1309/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. – prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. Przygotowanie
dokumentacji projektowej i przetargowej dla budowy LCS Terespol w ramach projektu Nr
POIiŚ 7.1-101 „Modernizacja linii kolejowej E 20 na odcinku Siedlce-Terespol, etap III - prace
przygotowawcze”.
W dniu 26 czerwca 2014 r. Konsorcjum: Schuessler-Plan Inżynierzy Sp. z o.o.,
SAFEGE SA wniosło odwołanie wobec zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy
SYSTRA SA i odrzucenia oferty tego wykonawcy. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie przepisów: art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 2 pkt 4 i art. 91 ust. 1 ustawy Pzp oraz art.
89 ust. 1 pkt 8 i art. 14 ustawy Pzp w związku z art. 104 i art. 106 k.c.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z pkt 12.3 SIWZ oferta musi być podpisana przez
osoby upełnomocnione do reprezentowania Wykonawcy i zaciągania w jego imieniu
zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty. Oznacza to, że jeżeli
z dokumentu określającego status prawny Wykonawcy (odpisu z właściwego rejestru lub
z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej) lub pełnomocnictwa wynika, iż
do reprezentowania Wykonawcy upoważnionych jest łącznie kilka osób, dokumenty
wchodzące w skład oferty muszą być podpisane przez wszystkie te osoby. Ponadto zgodnie
z art. 12.4 pełnomocnictwo osób do reprezentowania Wykonawcy, zaciągania w jego imieniu
zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty oraz podpisania oferty
musi bezpośrednio wynikać z dokumentów dołączonych do oferty. Oznacza to, że jeżeli
pełnomocnictwo takie nie wynika wprost z dokumentu stwierdzającego status prawny
Wykonawcy (odpisu z właściwego rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji
o działalności gospodarczej), to do oferty należy dołączyć oryginał lub notarialnie
poświadczony odpis pełnomocnictwa wystawionego na reprezentanta Wykonawcy.
Odwołujący podniósł, że spółka SYSTRA SA złożyła ofertę, która została podpisana
przez panią A. M. , działającą na podstawie pełnomocnictwa z dnia 11 kwietnia 2014 r.
udzielonego jej przez pana A. S. . Pan A. S. został z kolei upoważniony do działania przez
dyrektora regionalnego Europy Północnej spółki SYSTRA SA, pana P. M. , na podstawie
pełnomocnictwa z dnia 7 kwietnia 2014 r. Upoważnienie pełnomocnika głównego (P. a M. )
zostało z kolei wykazane dokumentem pełnomocnictwa z dnia 2 lipca 2012 r. podpisanym
przez prezesa zarządu spółki SYSTRA SA, pana P. V. .
Odwołujący podniósł, że zakres umocowania pełnomocnika musi wynikać z treści
pełnomocnictwa. Jest to wynikiem zarówno zasady pisemności postępowania wyrażonej
w art. 9 ust. 1 ustawy Pzp, jak również ogólnych reguł dotyczących oświadczeń woli
wskazanych Kodeksie cywilnym. W niniejszym Postępowaniu pan P. M. został umocowany
przez prezesa zarządu spółki SYSTRA SA m.in. do negocjacji i podpisywania wszelkich ofert
handlowych, wszelkich kontraktów, umów, porozumień grupowych, umów
z podwykonawcami, których wartość nie przekracza 1.500.000 EUR na umowę. Ponadto,
z treści udzielonego mu pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik ten miał prawo do
subdelegacji części udzielonych mu niniejszym uprawnień podległym mu pracownikom, pod
warunkiem: - że zostaną wskazani w związku z ich wiedzą, zdolnością prawną i pozycją
w strukturze firmy, - że nie będą mieli prawa do delegowania komukolwiek całości lub części
uprawnień subdelegowanych przez Pełnomocnika, bez wcześniejszej pisemnej zgody.
Każda zmiana lub odwołanie niniejszego pełnomocnictwa nakłada na Pełnomocnika obowią-
zek odpowiedniej zmiany lub odwołania subdelegacji, których udzielił.
Odwołujący wskazał, że pan P. M. , jako dyrektor Regionu Europy Północnej spółki
SYSTRA SA, został umocowany wyłącznie do podpisywania wszelkich aktów prawnych i
handlowych powodujących powstanie zobowiązania spółki, jej filii i oddziałów dotyczącego
działalności w strefie geograficznej, która została mu przydzielona. Z treści tego fragmentu
pełnomocnictwa powstaje zatem uzasadniona wątpliwość, co do możliwości zawierania
przez tego pełnomocnika (a co za tym idzie przez jego dalszych pełnomocników) kontraktów
na terenie Europy Środkowej, w tym w Polsce. W zaprezentowanym na stronie internetowej
grupy SYSTRA SA wykazie oddziałów i filii w Europie wynika, że polski oddział grupy
SYSTRA stanowi tzw. Centrum Realizacji Projektów w Europie Środkowej, co wskazuje, że
stosowany podział geograficzny w grupie SYSTRA najprawdopodobniej nie uprawnia pana
M. do składania ofert i zawierania kontraktów na terenie Europy Środkowej, w tym w
szczególności w Polsce.
Zdaniem Odwołującego, z powyższego wynika, że substytucyjny pełnomocnik
(w niniejszym przypadku pan P. M. ) mógł posiadać jedynie uprawnienie do przekazywania
dalszych pełnomocnictw (subdelegacji uprawnień) pod ściśle określonymi w pełnomocnictwie
warunkami (tj. tylko pracownikom spółki, tylko w zakresie części swoich uprawnień
określonych w pełnomocnictwie podstawowym oraz tylko w zakresie działalności w strefie
geograficznej, która została mu przydzielona). Z treści dokumentu pełnomocnictwa
podstawowego wynikał ponadto co do zasady zakaz dalszej delegacji uprawnień przez sub-
stytuta, tj. w niniejszym przypadku przez pana A. S. , chyba że uzyskałby on uprzednio
pisemna zgodę pana P. V. (tj. głównego mocodawcy), co w niniejszym przypadku nie miało
miejsca (zgodę taką rzekomo wydał sam pełnomocnik pana V. , tj. pan M. , udzielając w dniu
7 kwietnia 2014 r. dalszego pełnomocnictwa panu A. owi S. i to o zakresie zdecydowanie
szerszym, aniżeli wynikał z pierwotnego umocowania).
W ocenie Odwołującego oznacza to, że wszelkie czynności podjęte przez panią A.
M. jako substytuta pana A. S. , są bezwzględnie nieważne. Z treści tego dalszego
pełnomocnictwa wynika, iż pani A. M. została umocowana m.in. do parafowania i
podpisania oferty, w tym poświadczania za zgodność z oryginałem składanych dokumentów;
składania oświadczeń woli i wiedzy w toku postępowania, składania wyjaśnień w zakresie
przedłożonej oferty, wnoszenia i popierania w imieniu Spółki przysługujących
w Postępowaniu środków ochrony prawnej.
Odwołujący podniósł, że umocowanie substytuta może pokrywać się z zakresem
umocowania udzielonego pełnomocnikowi głównemu albo może mieć węższy zakres,
natomiast nigdy nie może być szersze, ponieważ jego źródłem i uzasadnieniem jest jedynie
zakres umocowania pełnomocnika głównego. W tych ramach pełnomocnik, przenosząc na
substytuta swoje umocowanie, określa jednocześnie zakres umocowania substytuta. w tym
także ewentualne upoważnienie do ustanowienia dalszych substytutów.
Zdaniem Odwołującego, ze względu na brak umocowania pani A. M. do składania
jakichkolwiek oświadczeń woli i wiedzy, za nieważną należy uznać nie tylko czynność
złożenia przez nią oferty, ale także czynność uzupełnienia przez nią w dniu 26 maja 2014 r.
dokumentu pełnomocnictwa pana A. S. na wezwanie Zamawiającego z 21 maja 2014 r. Z
tych powodów wykonawca SYSTRA SA powinien zostać wykluczony z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, a jego wadium zatrzymane.
Z ostrożności procesowej Odwołujący wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że istnieje
podstawa do subdelegowania uprawnień przez pełnomocnika substytucyjnego (pana A. S. ),
to pełnomocnik główny (pan P. M. ) miał prawo co najwyżej do subdelegacji części
udzielonych mu uprawnień. Tymczasem w treści pełnomocnictwa z 7 kwietnia 2014 r. nie
tylko nie zostało w żaden sposób wskazane, jaka część uprawnień pana M. została
subdelegowana na pana S. , ale także w pełnomocnictwie dalszym rozszerzono znacząco
zakres pierwotnego umocowania. Z tych powodów, mając na uwadze wymagania pkt 12.3 i
12.4 SIWZ (ze względu na ograniczenie kwotowe zaciągania zobowiązań przez pana M.
tylko do wysokości 1.500.000 EUR) częściowe uprawnienie pana A. S. nie obejmowało
złożenia oferty w niniejszym Postępowaniu (cena oferty wykonawcy SYSTRA SA wynosiła
3.346.661,34 zł netto, 4.116.393,45 zł brutto). W treści pełnomocnictwa z dnia 7 kwietnia
2014 r. udzielonego panu A. owi S. owi wynika, że pełnomocnik ten jest uprawniony do
podpisywania i złożenia w imieniu Spółki oferty wraz z załącznikami oraz zawarcia w imieniu
Spółki umowy w sprawie zamówienia publicznego. W żaden sposób w treści tego
pełnomocnictwa nie zostało wskazane (np. kwotowo) do zaciągania jakiej wielkości
zobowiązań (oferowania cen w ofertach) jest umocowany pan A. S. .
Odwołujący podniósł, że pan S. nie był nie tylko umocowany do udzielania dalszych
pełnomocnictw bez zgody wyraźnej uprzedniej i złożonej na piśmie pana P. V. , ale także
nie mógł samodzielnie złożyć oferty w niniejszym Postępowaniu ze względu na ograniczenia
kwotowe wynikające z pierwotnego umocowania.
Zdaniem Odwołującego, ponieważ pełnomocnictwo z dnia 7 kwietnia 2014 r. było
pełnomocnictwem do podejmowania czynności w związku z postępowaniem o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym w Polsce, to podlega ono prawu polskiemu. Oferta
podpisana przez osobę niemającego odpowiedniego umocowania podlega odrzuceniu na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp. Zgodnie bowiem z art. 104 zd. 1 Kc, jednostronna
czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego
zakresu jest nieważna.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 106 Kc w zw. z art. 14 ustawy Pzp
pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych pełnomocników tylko wtedy, gdy
umocowanie takie wynika z treści pełnomocnictwa, z ustawy lub ze stosunku prawnego
będącego podstawą pełnomocnictwa. Art. 106 Kc reguluje odstępstwo od zasady, że
działanie w imieniu innego podmiotu musi mieć swoje normatywne umocowanie oraz że
pomiędzy mocodawcą a umocowanym istnieje pewna więź wynikająca z wzajemnego
zaufania. Ustanowienie substytuta rodzi stosunek bezpośredni pomiędzy nim a mocodawcą
i staje się on pełnomocnikiem mocodawcy, nie zaś pełnomocnikiem osoby, które udzieliła mu
bezpośrednio pełnomocnictwa. Tym samym wszystkie czynności dokonywane przez
kolejnego pełnomocnika odnoszą skutek prawny bezpośrednio dla mocodawcy. Wynika to
z art. 95 § 2 Kc, który stanowi, że czynność prawna dokonana przez przedstawiciela
w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.
Z powyższej normy prawnej wynika także taki skutek, że czynność prawna dokonana
z przekroczeniem umocowana skutków takich nie pociąga, tym samym uznać ją należy za
bezskuteczną.
Zdaniem Odwołującego, oferta złożona przez wykonawcę SYSTRA SA, w imieniu
której działała pani A. M. , została złożona z przekroczeniem granic umocowania
pełnomocnika głównego, tj. pana P. M. . Zarówno wysokość złożonej przez wykonawcę
SYSTRA SA ceny oferty, jak i całkowita wartość szacunkowa zamówienia (12.100.000,00 zł -
z zamówieniami uzupełniającymi, oraz 11.000.000,00 zł - wartość szacunkowa zamówienia
podstawowego), wskazują że niemożliwym było na podstawie uprawnień pełnomocnika
głównego złożyć ofertę i następnie w wyniku jej wyboru zaciągnąć stosowne zobowiązanie.
Zamawiający w sposób naruszający przepisy ustawy Pzp uznał ofertę wykonawcy SYSTRA
SA za ważną i niepodlegającą odrzuceniu. Treść pełnomocnictwa głównego oraz
skuteczność umocowań pełnomocników substytucyjnych budzą szereg wątpliwości, które w
kontekście wymagań precyzyjnego wykazania umocowania do zaciągania zobowiązań
finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty oraz podpisania oferty musi
bezpośrednio wynikać z dokumentów dołączonych do oferty wymagały wyjaśnienia przez
Zamawiającego w toku badania i oceny ofert, czego Zamawiający nie dokonał.
Odwołujący podkreślił, że wykonawca SYSTRA SA był już wzywany w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia pełnomocnictwa, nie jest możliwe ponowne wzywanie go
do ponownego uzupełnienia tego samego pełnomocnictwa. Zdaniem KIO przepis art. 26 ust.
3 ustawy Pzp nie daje podstawy do wielokrotnego wzywania przez zamawiającego do
uzupełnienia dokumentów, a wykonawca który skorzystał z możliwości naprawienia błędów
w złożonej ofercie, będąc wezwanym do uzupełnienia dokumentu i uzupełnił niewłaściwy
dokument, nie może skorzystać z ponownej możliwości uzupełnienia oświadczeń
i dokumentów.
Zdaniem Odwołującego, oferta wykonawcy SYSTRA SA jako czynność jednostronna
jest zatem nieważna. Jej ważność nie może także zostać potwierdzona przez mocodawcę,
bowiem potwierdzenie czynności nie jest dokumentem i oświadczeniem opisanym w art. 25
ust. 1 ustawy Pzp, tym bardziej nie jest nowym pełnomocnictwem. Ewentualne potwierdzenie
takiej czynności należałoby uznać za odrębną czynność prawną od udzielenia
pełnomocnictwa. Z tych powodów, w kontekście niemożności ewentualnego następczego
potwierdzenia oferty złożonej przez fałszywego pełnomocnika w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp, oferta wykonawcy SYSTRA SA podlega odrzuceniu. Ponadto ze względu na
zapewnienie równego traktowania wszystkich wykonawców kwestia możliwości
potwierdzania ofert oraz sama procedura potwierdzania, winna być z góry przewidziana
w SIWZ, co w przedmiotowym postępowaniu nie miało miejsca.
Ponadto Odwołujący wskazał, że w świetle zasad ogólnych (art. 104 Kc) oraz
przepisów ustawy Pzp (art. 26 ust. 3 i art. 87 ust. 1) potwierdzenie oferty wymaga zgody
Zamawiającego, a składanie uzupełnionych pełnomocnictw oraz wyjaśnień co do treści
oferty, uprzedniego wezwania Zamawiającego. W niniejszej sprawie zarówno zgoda na
potwierdzenie oferty, jak i wezwanie do uzupełnienia pełnomocnictwa lub wyjaśnienia
wątpliwości związanych z ofertą nie zostały dokonane lub zostały przez wykonawcę
uzupełnione nieudolnie. Złożenie potwierdzenia oferty w przedmiotowym przypadku nie
może być także dokonane w trybie art. 87 ust 1 ustawy Pzp, gdyż nie polega na wyjaśnianiu
niejasnych lecz istniejących już oświadczeń woli (oferty), ale zawiera odrębne, złożone
w szczególnym celu oświadczenie woli mające charakter czynności prawnej, nakierowanej
na sanowanie wadliwie złożonej oferty.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert,
odrzucenia oferty SYSTRA SA i dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
W dniu 30 czerwca 2014 r. wykonawca SYSTRA SA zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wnosząc o oddalenie odwołania.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod
uwagę stanowiska stron i dowody przedstawione na rozprawie, Izba ustaliła, co
następuje:
W punkcie 12.3 SIWZ Zamawiający zamieścił następujące wymaganie: oferta musi
być podpisana przez osoby upełnomocnione do reprezentowania Wykonawcy i zaciągania
w jego imieniu zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty. Oznacza
to, iż jeżeli z dokumentu określającego status prawny Wykonawcy (odpisu z właściwego
rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej) lub
pełnomocnictwa wynika, iż do reprezentowania Wykonawcy upoważnionych jest łącznie kilka
osób, dokumenty wchodzące w skład oferty muszą być podpisane przez wszystkie te osoby.
Zgodnie z punktem 12.4 SIWZ, pełnomocnictwo do reprezentowania Wykonawcy,
zaciągania w jego imieniu zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie oferty
oraz podpisania oferty musi bezpośrednio wynikać z dokumentów załączonych do oferty.
Oznacza to, że jeżeli pełnomocnictwo takie nie wynika wprost z dokumentu stwierdzającego
status prawny Wykonawcy (…), to do oferty należy dołączyć oryginał lub notarialnie
poświadczony odpis pełnomocnictwa (…).
Przystępujący złożył ofertę z ceną 4.116.393,45 zł. Oferta została podpisana przez
panią A. M. . Na potwierdzenie umocowania do podpisania oferty w imieniu Przystępującego
do oferty załączone zostały następujące dokumenty:
1) Wyciąg z Rejestru handlowego i spółek, w którym jako Prezes Zarządu wpisany jest pan
P. V. oraz statut spółki, z którego wynika uprawnienie Prezesa Zarządu do
jednoosobowego reprezentowania spółki;
2) Pełnomocnictwo z dnia 2 lipca 2012 r., w którym pan P. V. umocowuje pana P. a M.
jako Dyrektora Regionu Europy Północnej m.in. do negocjowania i podpisywania
wszelkich ofert handlowych, wszelkich kontraktów, umów, porozumień grupowych, umów
z podwykonawcami, których wartość nie przekracza 1.500.000 euro na umowę;
Zgodnie z treścią pełnomocnictwa, pełnomocnik ma prawo, na swoją odpowiedzialność
do subdelegacji części udzielonych mu uprawnień podległym mu pracownikom, pod
warunkiem: że zostaną wskazani w związku z ich wiedzą, zdolnością prawną i pozycją
w strukturze firmy oraz że nie będą mieli prawa do delegowania komukolwiek całości lub
części uprawnień subdelegowanych przez pełnomocnika, bez wcześniejszej pisemnej
zgody.
3) Pełnomocnictwo z dnia 7 kwietnia 2014 r. udzielone przez pana P. a M. , ustanawiające
pana A. S. pełnomocnikiem spółki w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, którego dotyczy odwołanie. W treści pełnomocnictwa stwierdza się, że
zawiera ono prawo do udzielenia dalszego pełnomocnictwa pani A. M. .
W dniu 21 maja 2014 r. Zamawiający wezwał Przystępującego, w trybie art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, do złożenia oryginału pełnomocnictwa dla pana A. S. , ze względu na fakt, że
pełnomocnictwo załączone do oferty zostało złożone w formie kopii. W wyznaczonym
terminie wykonawca złożył oryginał pełnomocnictwa.
W dniu 17 czerwca 2014 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze, jako
najkorzystniejszej, oferty złożonej przez SYSTRA SA.
Izba zważyła, co następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że Odwołujący − jako wykonawca, który złożył ofertę
sklasyfikowaną na drugim miejscu − spełnia określone w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pełnomocnictwach złożonych na potwierdzenie umocowania pani A. M. do
podpisania oferty Izba nie dopatrzyła się żadnej z wad, na które wskazywał Odwołujący.
W ocenie Izby, pełnomocnictwa dalsze nie naruszały żadnego z ograniczeń
ustanowionych w pełnomocnictwie głównym.
Po pierwsze, Pan P. M. udzielił pełnomocnictwa do reprezentowania spółki w
niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego panu A. owi S. owi
(okoliczność, że pan A. S. jest pracownikiem spółki nie była kwestionowana), a zakres
umocowania ww. osoby był węższy, niż zakres umocowania mocodawcy. Pan P. M. był
bowiem upoważniony do negocjowania i podpisywania wszelkich ofert handlowych i umów,
których wartość nie przekracza 1.500.000 euro, natomiast umocowanie pana A. S.
obejmuje upoważnienie do działania w imieniu spółki jedynie w konkretnie wskazanym
postępowaniu przetargowym. Niezrozumiałe jest więc twierdzenie Odwołującego, że
powyższe pełnomocnictwo nie tylko nie ograniczało uprawnień pełnomocnika dalszego, ale
wręcz je rozszerzało. Oczywistym jest bowiem, że umocowanie do działania w ramach
jednego, wskazanego z nazwy postępowania przetargowego, jest umocowaniem znacznie
węższym, niż umocowanie do składania ofert i podpisywania wszelkich umów.
Po drugie, złożona przez Przystępującego oferta opiewała na kwotę niższą, niż
ograniczenie do zaciągania zobowiązań przewidziane w pełnomocnictwie udzielonym panu
P. owi M. . Ograniczenie to wynosiło bowiem 1.500.000 euro, cena oferty natomiast to
4.116.393,45 zł. Niezasadna jest więc przedstawiona w odwołaniu teza, jakoby ograniczenie
uprawnień pełnomocnika głównego do zaciągania zobowiązań do kwoty 1.500.000 euro
uniemożliwiało pełnomocnikowi dalszemu złożenie ofert z ceną niewiele przekraczającą 4
mln zł. Tym bardziej niezasadne jest odniesienie górnej granicy zobowiązań finansowych, do
zaciągania których umocowany był pełnomocnik główny, do wartości szacunkowej
zamówienia. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że zgodnie z SIWZ należało wykazać
umocowanie do zaciągania zobowiązań finansowych w wysokości odpowiadającej cenie
oferty, nie zaś wartości szacunkowej zamówienia. Nie ma przy tym znaczenia, że w
pełnomocnictwie dla pana A. S. nie określono górnej granicy zaciągania zobowiązań
finansowych. Z istoty pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik dalszy mógł działać wyłącznie
w zakresie umocowania pełnomocnika głównego, zatem niewskazanie w treści
pełnomocnictwa takiego ograniczenia nie skutkowało jego wadliwością. Z uwagi na cenę
złożonej oferty, czynności dokonane przez dalszych pełnomocników mieściły się w granicach
umocowania pana P. a M. .
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego, że udzielenie pełnomocnictwa przez
pana A. S. wymagało uprzednio pisemnej zgody Prezesa Zarządu Przystępującego.
Prawdą jest, że pełnomocnictwo udzielone przez Prezesa Zarządu panu P. owi M. nakładało
obowiązek uzyskania zgody na dalsze delegowanie uprawnień przez osoby, którym
pełnomocnictwa udzieli pan P. M. , jednak z treści pełnomocnictwa w żaden sposób nie
wynika, że ma to być zgoda mocodawcy głównego (Prezesa Zarządu). Wykładnia
oświadczenia woli zawartego w tym pełnomocnictwie prowadzi, w ocenie Izby, do wniosku,
że zgody na dalsze delegowanie uprawnień ma udzielić osoba udzielająca pełnomocnictwa.
Taka zgoda została udzielona przez pana P. a M. , który w pełnomocnictwie z 7 kwietnia
2014 r. zezwolił na udzielenie dalszego pełnomocnictwa pani A. M. .
Nie uzasadniają uznania pełnomocnictwa za niewłaściwe wątpliwości Odwołującego
co do możliwości działania w niniejszym postępowaniu pana P. a M. jako Dyrektora Regionu
Europy Północnej. Odwołujący nie wykazał, że w wewnętrznym podziale działalności spółki
na określone strefy terytorialne (który przecież nie musi ściśle odpowiadać usytuowaniu
geograficznemu, lecz jest podziałem dla potrzeb biznesowych) Polska została zaliczona do
innego regionu niż Region Europy Północnej. Przedstawiony przez Odwołującego wydruk ze
strony internetowej zawiera jedynie informacje o poszczególnych oddziałach spółki SYSTRA
w Europie, nie zaś o ustanowieniu określonych regionów i zaliczeniu do nich poszczególnych
państw. Ponadto wskazać należy, że pan P. M. został ujawniony w odpisie z KRS SYSTRA
SA Oddział w Polsce jako osoba upoważniona do reprezentowania spółki w Oddziale.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że pan A. S. , będąc prawidłowo
umocowanym do reprezentowania wykonawcy w postępowaniu, udzielił pełnomocnictwa
pani A. M. skutecznie i w granicach swojego umocowania, co zostało wykazane
przedstawionymi Zamawiającemu dokumentami. Tym samym oferta została podpisana przez
osobę prawidłowo umocowaną, a przedstawione w odwołaniu wywody na temat nieważności
czynności prawnej dokonanej z przekroczeniem zakresu umocowania, są bezzasadne w
kontekście stanu faktycznego niniejszej sprawy.
Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że pan A. S. jest wpisany do
Krajowego Rejestru Sądowego, jako osoba upoważniona do reprezentowania spółki
SYSTRA w Oddziale w Polsce, co samo w sobie może potwierdzać umocowanie do
działania w imieniu przedsiębiorcy zagranicznego na terytorium Polski (zgodnie z art. 87
ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca
zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do
reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego.). Ponieważ jednak Przystępujący składając
ofertę nie wywodził w ten sposób uprawnienia pana A. S. do reprezentowania spółki, a
powołał się na ciąg przedstawionych pełnomocnictw, kwestia reprezentowania spółki w
Oddziale nie była przedmiotem oceny Izby.
Wobec niestwierdzenia naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy,
odwołanie podlegało oddaleniu.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 186 ust. 6 pkt
3 lit. a i art. 192 ust. 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2 lit. b
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………