KIO/UZP 477/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Mateusza Michalca
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/UZP 477/10
WYROK
z dnia 29 lipca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Członkowie: Ewa Rzońca
Ewa Sikorska
Przy udziale Protokolanta: Mateusza Michalca
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lipca 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu,
60-763 Poznań, ul. Siemiradzkiego 5a protestu z dnia 25 lutego 2010 r.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o.,
Mapa Insaat Ve Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 i
nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8,
2) dokonać wpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 na rzecz Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu, 60-763 Poznań, ul.
Siemiradzkiego 5a stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu zastępstwa
procesowego przed KIO,
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień
Publicznych na rzecz Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8.
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający- Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu wszczął
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie przetargu
ograniczonego pn. „Budowa obwodnicy Ostrowa Wlkp. w ciągu drogi Sil (II etap), dł. 13,8
km".
W dniu 15 lutego 2010 r. Odwołujący - Konsorcjum firm: Autostrada Wschodnia Spółka z
o.o., ul. Chałubińskiego 8, 00-613 Warszawa, MAPA INSAAT VE TICARET ANONIM
SIRKETI, Ugurmumcu Cad. No. 88 Gaziosmanpasa Cankaya Ankara, Turcja powziął
wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę do wniesienia
środka ochrony prawnej poprzez zapoznanie się z treścią pisma
zamawiającego (l.dz. GDDKiA O/PO-R-2-mk-l48/09) otrzymanego w dniu 15 lutego 2010 r.,
zawiadamiającego o wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Na powyższe zaniechanie czynności i innych czynności Zamawiającego w dniu 25 lutego
2010 r. Odwołujący wniósł protest.
Powyższy protest został wniesiony wobec zaniechania czynności, do których zamawiający
był obowiązany na podstawie Ustawy Pzp, oraz czynności zamawiającego podjętych w toku
postępowania, polegających na zaniechaniu wezwania konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa
(dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej: Trawos),
Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej : Energopol) zwanego dalej
Konsorcjum SUCG, do uzupełnienia dokumentów, a w przypadku braku prawidłowego
wykonania tej czynności przez Wykonawcę -wykluczenia Konsorcjum z postępowania.
Czynnościom oraz zaniechaniu czynności zamawiającego Odwołujący zarzucił :
1) naruszenie przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w związku z zaniechaniem czynności wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia z postępowania Konsorcjum SUCG;
2) naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 i art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, poprzez nierówne
traktowanie wykonawców i nie zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty.
3) naruszenie innych przepisów ustawy Pzp wskazanych w uzasadnieniu protestu lub
wynikających z uzasadnienia.
Odwołujący w ramach protest wnosił o uwzględnienie protestu oraz o
doprowadzenie postępowania do jego zgodności z przepisami Ustawy Pzp poprzez:
1) powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
2) wezwanie Konsorcjum SUCG do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu - a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia konsorcjum SUCG z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 3 Ustawy.
3) zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty w postępowaniu.
Odwołujący podniósł, że otrzymał w dniu 15 lutego 2010 r. informację od Zamawiającego, że
w wyniku oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu uzyskał łączną ilość punktów 2, w
wyniku czego pomimo, iż spełnił wszystkie wymagane przez Zamawiającego warunki udziału w
postępowaniu, nie został przez niego zakwalifikowany do dalszego etapu postępowania, ponieważ
zajął w klasyfikacji wniosków 21 miejsce, zaś zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu
Zamawiający ograniczył liczbę wykonawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert do
liczby 20.
W związku z powyższym Odwołujący, mając na uwadze swój interes prawny w uzyskaniu
niniejszego zamówienia, wskazał na uchybienia zawarte we wnioskach złożonych przez
Konsorcjum SUCG, który to wykonawca mimo dokonanych uchybień uzyskał łącznie 4 pkt,
klasyfikując się odpowiednio na miejscu 19 tj., przed wnioskiem Protestującego.
W pierwszej kolejności Protestujący wskazał, że wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu (zwany dalej Wnioskiem) został złożony w imieniu trzech firm: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa (dalej:
SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej: Trawos) Energopol-
Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej: Energopol).
Każdy z członków Konsorcjum SUCG oświadczenia i dokumenty wymienione w sekcji
III.2) pkt 2-8 złożył wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym
odrębnie. Jednakże zdaniem Odwołującego dokumenty zagranicznego członka konsorcjum
nie zostały złożone w formie przewidzianej w § 2 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006r.w sprawie rodzajów dokumentów…., ponieważ załączone
oświadczenia nie zostały złożone przed notariuszem, właściwym organem sądowym,
administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub gospodarczego odpowiednio kraju
pochodzenia osoby, lub kraju, w którym Wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania,
jak wymaga tego wskazany przepis. Ponadto załączone oświadczenia oraz dokumenty wystawione
na potrzeby prowadzonego postępowania o zamówienie publiczne nie zostały podpisane, a więc
zgodnie z obowiązującym w przedmiotowym postępowaniu prawem polskim de facto były
nieważne. Uznając takie dokumenty za prawidłowe Zamawiający naruszył co najmniej art. 7
ust. 1 i art. 9 ust.1 ustawy oraz § 2 ust. 3 wskazanego wyżej rozporządzenia. Odwołujący
dalej podnosił, że na potwierdzenie, iż nie otwarto likwidacji ani nie ogłoszono ich upadłości
SUCG złożyło „oświadczenie", które nie mogło być za takie uznane ze względu na liczne wady,
które je dyskwalifikują zarówno co do istoty samego oświadczenia jak i formy niezgodnej z w.
wym. rozporządzeniem.
Odwołujący zauważył, że w szczególności na przedmiotowym „oświadczeniu" złożonym
oryginalnie w języku angielskim (str.69 wniosku) brakowało podpisu osoby/osób je składającej/ych
(w oświadczeniu użyto liczby mnogiej) w przetłumaczonym tekście „My niżej podpisani.." Pod
„oświadczeniem" złożonym w oryginale bez daty ( w tłumaczeniu na j. polski w sposób
nieuprawniony znalazła się tam data 14.sierpnia 2009r.) widniała jedynie pieczęć wykonawcy
(wbrew wymogom treść jej nie została przetłumaczona na język polski), której autentyczność
potwierdzono notarialnie w dacie 14 sierpnia 2009r. Notariusz nie wskazał osoby/osób
składającej/-ych oświadczenie, należy zatem sądzić, że jego rola ograniczyła się do poświadczenia
autentyczności pieczęci. Z powyższych faktów Odwołujący wnioskował, iż oświadczenie nie
zostało złożone przed notariuszem. Ponadto podkreślił on, iż postępowanie prowadzone było
zgodnie z prawem polskim, unijnym, uwzględniającym w tym przypadku warunki FIDIC. W tej
sytuacji nie mogły być uznane za wystarczające wyjaśnienia Wykonawcy odnośnie zwyczajowego
braku podpisywania dokumentów wystawianych przez instytucje w ChRL . Odwołujący zwrócił
również uwagę, iż inni wykonawcy z Chin składający w przedmiotowym postępowaniu
analogiczne oświadczenia nie mieli problemu z ich własnoręcznym podpisaniem.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego brak podpisu osoby składającej oświadczenie
powinno stanowić o jego nieważności. Tym samym Odwołujący uważał, że członek konsorcjum
SUCG nie złożył wymaganego prawem oświadczenia o braku likwidacji i upadłości.
Dalej Odwołujący podnosił, że na załączonym oświadczeniu o niekaralności podmiotu
zbiorowego złożonym oryginalnie w języku angielskim (str. 32 wniosku) brakowało podpisu
osoby/osób je składającej/-ych (w oświadczeniu użyto liczby mnogiej). Pod oświadczeniem
złożonym w dacie 24.07.2009 widniała tylko pieczęć wykonawcy (nie została przetłumaczona na
język polski), której autentyczność potwierdzono notarialnie w tej samej dacie. Notariusz nie
wskazał osoby/osób składającej/ych oświadczenie. Na tej podstawie Odwołujący sądził, że jego
rola ograniczyła się do poświadczenia autentyczności pieczęci. Wobec tego Odwołujący uważał,
iż oświadczenie nie zostało złożone przed notariuszem. Ponadto po raz kolejny podkreślił, iż
postępowanie prowadzone było zgodnie z prawem polskim, europejskim, a więc teza odnośnie
zwyczajowego braku podpisywania dokumentów wystawianych przez instytucje w ChRL nie
powinna mieć zastosowania w przypadku oświadczenia składanego przez samego wykonawcę
na potrzeby konkretnego postępowania o zamówienie publiczne. Zgodnie zatem z przepisami
kodeksu cywilnego brak podpisu osoby stanowił o nieważności takiego oświadczenia. Tym
samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o braku orzeczenia zakazu
ubiegania się o zamówienie publiczne.
Dalej Odwołujący poinformował Zamawiającego, iż na potwierdzenie, że wykonawca
nie zalega z uiszczaniem podatków oraz opłat, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
SUCG złożyło dwa odrębne, „oświadczenia".
Odwołujący zarzucił, że na oświadczeniu o braku zobowiązań wobec Urzędu Podatkowego
złożonym oryginalnie w języku angielskim (str. 51 wniosku) z podpisem Pana Wang Xinqiang oraz
pieczęcią brakowało daty sporządzenia oświadczenia. Zgodnie z pełnomocnictwem SUCC
Pana Wang Xinqiang (str. 77) nie był on przedstawicielem prawnym SUCC i nie posiadał
pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCC.
Tym samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o nie zaleganiu z
uiszczaniem należnych podatków.
Podobnie na oświadczeniu o nie zaleganiu z opłatami na ubezpieczenie społeczne
(str. 61-62 wniosku) złożonym oryginalnie w języku angielskim (str.61 wniosku) z podpisem Pana
Wang Xinqiang oraz pieczęcią brakuje daty sporządzenia oświadczenia. Zgodnie z
pełnomocnictwem SUCG Pan Wang Xinqiang (str. 77) nie był przedstawicielem prawnym
SUCG i nie posiadał pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCG.
Tym samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o nie zaleganiu z
uiszczaniem opłat na ubezpieczenie społeczne.
W odniesieniu zaś do zaświadczeń/oświadczeń o niekaralności osób w zakresie
określonym w art. 24 ust. 1 pkt od 4 do 8 ustawy to Odwołujący wskazał, że należy w
pierwszej kolejności ustalić ilość osób, które winny wymagane w tym zakresie dokumenty złożyć.
SUCG złożyło na str 40-41 wniosku „zaświadczenie o niekaralności Prawnego
Przedstawiciela Spółki. „Zaświadczenie" to wystawione na pana Wang Zhiqiang, nie nosiło
jednakże znamion zaświadczenia w rozumieniu dokumentu o którym mowa powyżej, ponieważ
pod tekstem zapisanym w języku angielskim, widniała pieczęć członka konsorcjum, którego to
„zaświadczenie" dotyczy tj. pieczęć SUCG. Jeśli by nawet przyjąć, iż „zaświadczenie notarialne
o niekaralności" pana Wang Zhiqiang, które de facto nie było zaświadczeniem, a jedynie
mogłoby być oświadczeniem, ponieważ zostało złożone przez samego zainteresowanego,
miałoby stanowić dokument, o którym mowa w § 2 ust 3 rozporządzenia, to nie można go za takie
uznać, ponieważ brakowało na nim podpisu osoby je składającej. Pod oświadczeniem
z datą 24.07.2009 widniała jedynie pieczęć wykonawcy, której autentyczność potwierdzono
notarialnie w tej samej dacie. Notariusz nie wskazał osoby składającej oświadczenie, a zatem
Odwołujący sądził, iż jego rola ograniczyła się do poświadczenia autentyczności pieczęci. Z
tego faktu Odwołujący wnioskował, iż oświadczenie nie zostało złożone przed notariuszem,
jak wymagał tego wskazany przepis cyt. wyżej rozporządzenia. Odwołujący podkreślił
również, iż brak podpisu osoby konsekwentnie również i w tym przypadku stanowiło o
nieważności takiego oświadczenia. Tym samym stwierdził, iż SUCG nie złożyło ani jednego
dokumentu o niekaralności w zakresie określonym w art. 24 ust.1 pkt 4-8 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
Odwołujący oparł się na opinii Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Pekinie,
według, którego to urzędu dokument o niekaralności osób dla obywateli ChRL wystawiany jest
przez organy Bezpieczeństwa Publicznego. Taka sytuacja oznaczała – zdaniem Odwołującego, że
SUCC powinien złożyć takie dokumenty, a nie w postaci załączonego do wniosku oświadczenia.
Poza tym Odwołujący zauważył, że w pełnomocnictwie sporządzonym przez SUCG
dla Pana Wang Xiqiang udzielonym przez Pana Wang Zhiqiang (str. 75-77) nie przetłumaczono
na język polski strony 76 pełnomocnictwa. Nie przedstawiono też żadnych dowodów
wskazujących na prawne umocowanie Pana Wang Zhiqiang do jednoosobowej reprezentacji
SUCG.
Odwołujący przypomniał, że na potwierdzenie warunku dotyczącego doświadczenia
wykonawcy Zamawiający wymagał załączenia do wykazu dokumentów potwierdzających, że
wymienione w wykazie roboty budowlane zostały wykonane należycie.
Konsorcjum SUCG na str. 106, 109,112, 115, 118,121 wniosku załączyło kopie referencji,
w których brakowało podpisu osoby je wystawiającej. Na dokumentach tych widniała jedynie
pieczęć instytucji, która powyższe referencje wystawiła. Zdaniem Odwołującego referencji
wystawionych bez podpisu nie można w żaden sposób zweryfikować, sprawdzić, a zatem nie
można ich było uznać za wiarygodne i spełniające funkcję, jaką temu dokumentowi przypisano. Z
tego powodu należało uznać, iż do załączonego do wniosku wykazu prac nie załączono
dokumentów potwierdzających należyte wykonanie prac tam wskazanych. Tym samym
wykonawca nie potwierdził spełniania warunku dotyczącego doświadczenia zawodowego:
„Wykonawca musi wykazać, że w okresie ostatnich 5 lat przed dniem wszczęcia niniejszego
postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, zrealizował
(zakończył) jako wykonawca lub podwykonawca co najmniej 1 zadanie lub 2 zadania o wartości
nie mniejszej niż 200 000 000,00 PLN brutto łącznie, polegające na budowie lub przebudowie
drogi klasy A lub S lub GP.
Odwołujący twierdził, że w konsekwencji przy braku wykazania spełniania przez konsorcjum
SUCG powyższego warunku Zamawiający nie mógł zakwalifikować wykonawcy i zgodnie z
zasadą przyjętą w pkt IV. 1.2) Ogłoszenia, w przypadku gdy liczba wykonawców spełniających
warunki udziału w postępowaniu przekroczy 20, przyznać temu wykonawcy 4 punktów, ponieważ w
sposób jaskrawy nie spełniał on warunku dotyczącego doświadczenia. Uwzględnianie przez
Zamawiającego ww. pozycji wykazu w klasyfikacji punktowej stanowiło nierówne traktowania
wykonawców oraz naruszenie przepisów zarówno ustawy Pzp jak i rozporządzenia Prezesa RM z
19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
Odwołujący zauważył, że zgodnie z III.2.3 ogłoszenia o zamówieniu dot. potencjału
technicznego wykonawca w przypadku dysponowania w przyszłości urządzeniami i narzędziami
powinien złożyć pisemne zobowiązanie innych podmiotów o ich udostępnienie. Dokument
załączony na str. 123 wniosku nie nosi cech takiego zobowiązania. Właściciel urządzenia
poinformował jedynie w ostatnim akapicie, że „gotowy jest podjąć rozmowy w celu uszczegółowienia
warunków współpracy" co nie spełniało wymogów zobowiązania ich udostępnienia.
Niezależnie od powyższego Odwołujący podnosił, że zgodnie z oficjalną opinią Wydziału
Konsularnego Ambasady RP w Pekinie działającego na mocy ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o
funkcjach konsulów RP art. 10 p. 6 w praktyce chińskiego obrotu prawnego każdy dokument
wymaga podpisu właściciela firmy jak i pieczęci danej firmy lub urzędu. W Chinach na oficjalnych
chińskich dokumentach pieczętowanych oficjalną pieczęcią urzędów wymagany jest zawsze podpis
osoby upoważnionej. Odwołujący zatem uważał, że wszelkie chińskie dokumenty załączone
przez SUCG bez podpisu osoby upoważnionej nie spełniały kryterium dopuszczenia do obrotu
prawnego i nie powinny być uwzględnione przez Zamawiającego. Odwołujący podał
Zamawiającemu sposób uzyskania potwierdzenia powyższych informacji z Wydziału Konsularnego
Ambasady RP w Pekinie pod faxem : (+ 86 10) 65323567, mail: www, pekin. polemb. net -
Kierownik Wydziału Konsularnego, I Radca Ambasady RP w Pekinie Pan. Krzysztof Poźniak.
Ostatecznie Odwołujący informował, ze zgodnie z obowiązującym stanem stosunków
prawnych polsko-chińskich potwierdzonych opinią Wydziału Konsularnego Ambasady RP w
Pekinie wszelkie dokumenty potwierdzone przez chińskiego notariusza powinny zostać
zalegalizowane w MSZ ChRL a następnie przedstawione do legalizacji przez polski urząd
konsularny. W przeciwnym przypadku nie powinny zostać dopuszczone do obrotu prawnego na
terenie Polski, (pełna informacja nt. procedury legalizacji dokumentów notarialnych jest dostępna
na stronach internetowych MSZ).
Do protestu po stronie Zamawiającego przystąpiło konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa
(daiej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej:
Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej : Energopol) -
zwane dalej Konsorcjum SUCG.
W dniu 08.03.2010 r. Zamawiający przedmiotowy protest rozstrzygnął w ten sposób,
że postanowił: uwzględnić protest w zakresie zarzutu 4 - dysponowania potencjałem
technicznym (wytwórnią mas bitumicznych o wydajności min. 150 t/godz.) i oddalić protest w
zakresie pozostałych zarzutów.
Zamawiający odniósł się do żądania Odwołującego wykluczenia Konsorcjum SUCG z
powodu braku podpisów upoważnionego do działania w imieniu SUCG p. Wang Zhiqiang na
dokumentach potwierdzających spełnianie wymagań określonych w ogłoszeniu oraz
przepisami ustawy PZP w następujący sposób.
W pierwszej kolejności Zamawiający podniósł, że status prawny Konsorcjum SUCG
określało prawo jego siedziby, czyli w tym przypadku prawo Chińskiej Republiki Ludowej.
Zasada taka wynikała z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 19 maja 2006
roku w sprawie rodzaju dokumentów, jakich może żądać Zamawiający od Wykonawcy,
zgodnie z którym jeżeli Wykonawca nie ma siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej składa dokumenty wystawione w kraju pochodzenia - w kraju w
którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Tym samym zgodność z prawem tych
dokumentów należało oceniać wg prawa kraju pochodzenia (tak wyrok KIO z dnia
10.07.2009, KIO UZP 703/09, KIO UZO 709/09). Dalej Zamawiający wywodził, że obowiązek
złożenia dokumentów zgodnie z krajem pochodzenia Wykonawcy wynika również z treści
ogłoszenia o zamówieniu, zgodnie z którym dokumenty złożone w postępowaniu o udzielnie
zamówienia publicznego muszą być zgodne z prawem kraju ich wystawienia. Wg przepisów
prawa chińskiego, co udowodnił Przystępujący, nie ma obowiązku podpisywania
dokumentów wystawianych przez osoby prawne, wystarczy jedynie ich pieczęć na
dokumencie. Zatem, zgodnie z prawem chińskim, wszystkie dokumenty złożone w imieniu
Konsorcjum SUCG, niepodpisane, ale opieczętowane pieczęcią firmową były wystawione
zgodnie z przepisami prawa i miały wiążącą moc.
Zamawiający zauważył, że w Chińskiej Republice Ludowej urzędom administracji
publicznej, instytucjom publicznym, a także osobom prawnym (m.in. spółkom prawa
handlowego) są wystawiane i wręczane specjalne, oficjalne pieczęci, którymi się posługują w
swej działalności. Dalej Zamawiający wykazywał, iż wydawanie tychże pieczęci jest
reglamentowane przez przepisy prawa. Podpisy mogą być dodatkowo składane w celu
identyfikacji osoby, która wystawiła dokument (np. notariusz). Dla zachowania ważności
dokumentów nie wymaga się odręcznego podpisu (...) W omawianym zakresie nie istnieją
analogie do polskiego porządku prawnego w przedmiocie zasad sporządzania dokumentów
urzędowych, a w szczególności - obligatoryjnego wymagania złożenia podpisu".
Zamawiający przekonywał, że oświadczenie dotyczące upadłości i likwidacji,
oświadczenie o niekaralności podmiotu zbiorowego, oświadczenie o niezaleganiu z
podatkami oraz o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenie społeczne, oświadczenie o
niekaralności prawnego przedstawiciela spółki zostały złożone i opieczętowane przez SUCG
przed notariuszem, który po dokonaniu weryfikacji powyższe poświadczył swoją pieczęcią i
podpisem. Wszystkie oficjalne dokumenty załączone przez Konsorcjum SUCG do wniosku
były ważne w myśl regulacji porządku prawnego obowiązującego w miejscu ich wystawienia.
Nadto Zamawiający wskazał, że przytoczone zarzuty były już przedmiotem rozstrzygnięcia
przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. akt. KIO/UZP
84/10.
Z tego powodu – zdaniem Zamawiającego - zarzut jakoby Pan Wang Xianqiang nie
posiadał pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCG był niesłuszny.
Pełnomocnictwo dla Pana Wang Xianqiang zostało podpisane przez Pana Wang Zhinqiang -
przewodniczącego rady dyrektorów SUCG, będącego zgodnie z załączonym do wniosku
zezwoleniem na prowadzenie działalności, prawnym przedstawicielem SUCG.
Pełnomocnictwo to znajdowało się na stronie 75 wniosku i zawierało między innymi
umocowanie do „podpisywania i składania dokumentów" w imieniu SUCG.
Pełnomocnictwo udzielone Panu Wang Xianqiang w sposób jak najszerszy i pełny
obejmowało wszystkie czynności podejmowane przez Wykonawcę w toku postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego w tym „podpisywania i składania dokumentów w
postępowaniu publicznym".
Zarzut Odwołującego dotyczący braku tłumaczenia strony pełnomocnictwa oraz braku
dowodów wskazujących na jednoosobową reprezentację SUCG Zamawiający uznał za nie
znajdujący uzasadnienia. Strona 76 wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
(pełnomocnictwo) została przetłumaczona, natomiast na str. 14 załączono tłumaczenie
Business Licence, z którego jednoznacznie wynikało, że Pan Wang Zhiqiang był jedynym
prawnym przedstawicielem firmy, co wskazuje na jego uprawnienie do jednoosobowej
reprezentacji SUCG.
Zamawiający nie uznał również zarzutu Odwołującego dotyczącego nieprawidłowego
złożenia oświadczeń przed notariuszem.
Nie budziło wątpliwości Zamawiającego, że chiński notariusz potwierdził
„autentyczność pieczęci" na złożonych dokumentach, w formie dokumentu chińskiego, która
to forma była najbardziej zbliżona do formy notarialnej w prawie polskim.
W odniesieniu do zarzut dotyczącego nieprawidłowej reprezentacji SUCG
Zamawiający oparł się na wyjaśnieniach Konsorcjum SUCG zawartych w treści
przystąpienia, że „Jedynym członkiem zarządu uprawnionym do podejmowania decyzji i
reprezentacji firmy, a więc organem wykonawczym jest Prawny Przedstawiciel w osobie
Pana Wang Zhiqiang, którego oświadczenie o niekaralności Konsorcjum SUCG załączyło do
swojego wniosku. Stoi on na czele Rady Dyrektorów, która pełni podobną funkcję jak
dyrektorzy w polskich spółkach i nie można ich funkcji oraz kompetencji porównać do członka
zarządu". Zgodnie ze złożonym we wniosku zezwoleniem na prowadzenie działalności,
Prawnym przedstawicielem przedsiębiorstwa Shanghai Urban Construction (Group)
Corporation był Pan Wang Zhiqiang. Pełnomocnictwo dla Pana Wang Xinqiang zostało
podpisane przez Pana Wang Zhinqiang - Przewodniczącego rady Dyrektorów SUGC i nie
budziło wątpliwości Zamawiającego. Pan Wang Xinqiang był uprawniony do upoważniania
innych osób i na tej podstawie upoważnił Pana Marka Frydrycha.
Zarzut dotyczący braku podpisu na referencjach załączonych do wniosku
Zamawiający tłumaczył w ten sposób, że w ChRL nie stosuje się zasady podpisywania
oficjalnych dokumentów, szczególnie dokumentów wydawanych przez instytucje (również
zezwolenia na prowadzenie działalności czy referencji). Zamawiający powołał się na
argumentacje Przystępującego, że zgodnie z historycznymi i kulturalnymi uwarunkowaniami
dokumenty w Chińskiej Republice Ludowej są opieczętowane, natomiast podpis nie stanowi
obligatoryjnego elementu składowego dokumentu urzędowego lub prywatnego, inaczej niż
ma to miejsce w porządku prawnym wykształconym przez państwa europejskie. W chińskiej
Republice Ludowej pieczęć jest równoważną z podpisem, a niekiedy ma większą wartość niż
podpis osobisty na urzędowym dokumencie wydanym przez organy publiczne.
Również zarzut dotyczący formy dokumentu o niekaralności Zamawiający nie uznał i
oparł się na wyjaśnieniach Przystępującego, zgodnie z którymi w ocenie powyższego zarzutu
należy mieć na uwadze autonomiczność i różnorodność regionów w Chińskiej Republice
Ludowej oraz istniejącą ogromną rozbieżność w zakresie praw i obowiązków różnych
organów administracyjnych i sądowych w różnych częściach CHRL (prowincjach, miastach
wydzielonych, rejonach autonomicznych). Cechą charakterystyczną ChRL jest bardzo duże
zróżnicowanie wykonawczych regulacji prawnych pomiędzy poszczególnymi prowincjami. Z
tego tez względu argumenty Odwołującego, opierające się na opinii wydziału Konsularnego
Ambasady RP w Pekinie, nie mogły być przez Zamawiającego uznane jako
odzwierciedlające stan prawny panujący w Szanghaju, siedzibie SUCG.
Zarzut dotyczący dysponowania potencjałem technicznym Zamawiający uznał.
Z takim rozstrzygnięciem protestu Odwołujący się nie zgodził i w dniu 18 marca wniósł
odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.
Odwołujący podtrzymał podniesione w proteście zarzuty :
1) naruszenia przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 26 ust. 3 Ustawy Pzp,
poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w
związku z zaniechaniem czynności wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia z postępowania Konsorcjum SUCG;
2) naruszenia przepisu art. 7 ust. 1 i art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, poprzez nierówne
traktowanie wykonawców i nie zaproszenie Protestującego do złożenia oferty.
3) naruszenia innych przepisów Ustawy Pzp wskazanych w uzasadnieniu protestu lub
wynikających z uzasadnienia.
Wskazując na powyższe, Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu dokonania czynności doprowadzenia do jego zgodności z przepisami ustawy
Pzp poprzez:
1) powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
2) wezwanie Konsorcjum SUCG do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu - a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia konsorcjum SUCG z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 3 Ustawy.
3) zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty w postępowaniu.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania, a w szczególności
ogłoszenia o zamówieniu z dnia 30.10.2009r., wniosku Konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika
Ludowa (dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin
(dalej: Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej :
Energopol), pisma Zamawiającego z dnia 15 lutego 2010 r. zawiadamiającego o wynikach
oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, a także biorąc pod uwagę
wyjaśnienia i stanowiska stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje.
Wobec wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
którego dotyczy rozpoznawane przez Izbę odwołanie przed dniem wejścia w życie ustawy z
dnia 2 grudnia 2009r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2009r., Nr 223, poz.1778) do rozpoznawania niniejszej sprawy mają
zastosowanie przepisy Pzp w brzmieniu dotychczasowym.
Na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron Izba postanowiła nie dopuścić
Konsorcjum: Shanghai Urban Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai,
Chińska Republika Ludowa (dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-
300 Lublin (dalej: Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej :
Energopol) do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, uznając brak
umocowania Marka Frydrycha do występowania w imieniu Konsorcjum przed KIO.
Nadto Izba ustaliła, że odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez
Odwołującego uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek
do jego odrzucenia.
Uwzględniając powyższe Izba przeprowadziła rozprawę, podczas której Odwołujący
podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, a Zamawiający wnosił o oddalenie odwołania.
Izba uznała, że Zamawiający nie naruszył przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3, art. 26
ust. 3 Ustawy Pzp, art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, a wobec tego odwołanie należało oddalić.
Izba prowadząc przedmiotowe postępowanie odwoławcze uznała, iż w przedmiotowej
sprawie należało jako dowody dopuścić wszystko, co umożliwiłoby precyzyjne ustalenie stanu
prawnego Chińskiej Republiki Ludowej w zakresie niezbędnym do dokonania rozstrzygnięcia.
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pomiędzy Odwołującym i Zamawiającym były
załączone do wniosku Konsorcjum zaskarżone dokumenty, konsorcjanta zagranicznego,
potwierdzające spełnianie warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego w zakresie ich formy odpowiadającej prawu chińskiemu.
Pismem z dnia 9 kwietnia 2010r.Odwołujący złożył wniosek dowodowy o powołanie
biegłego z listy biegłych sądowych ustanowionych przy sądzie okręgowym właściwym dla
Zamawiającego, a w przypadku braku takiego biegłego również z listy biegłych sądowych
sądu okręgowego dla siedziby Shanghai Urban Construction (Group) Corporation. Nadto wnosił
również o zasięgnięcie opinii Konsulatu Generalnego w Szanghaju w przedmiocie rozpoznawanej
sprawy.
Z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy Izba postanowiła dopuścić
powyższe dowody.
Z ustaleń Izby wynika jednak, iż na listach sądów okręgowych RP brak jest biegłych o
wspomnianej specjalności.
Natomiast Konsulat Generalny RP w Szanghaju pismem z dnia 2 lipca 2010r.,
KG/Sz/220/2010 poinformował o braku upoważnienia do wydania opinii prawnej w
przedmiotowym zakresie.
Nadto z informacji z Ministerstwa Sprawiedliwości, pismo z dnia 13 lipca 2010r.DWM-II-
471-63/10/02 wynika, iż wykonanie wniosku sądu polskiego w zakresie powołania biegłego
chińskiego przez władze chińskie podlega prawu chińskiemu, i brak jest informacji na temat
terminu i kosztów realizacji ewentualnego wniosku strony polskiej.
W tym stanie rzeczy Izba doszła do przekonania, iż nie jest możliwe wykonanie
przedmiotowych wniosków dowodowych, w rozsądnym terminie, a dowód z opinii biegłego
chińskiego został powołany jedynie dla zwłoki, co pozostaje w kolizji z przepisem art.187 ust.1
zd.1 ustawy Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba postanowiła odmówić dalszego prowadzenia wnioskowanych
przez Odwołującego dowodów i ustalić stan faktyczny na podstawie materiału dokumentacyjnego
znajdującego się w aktach sprawy.
Izba ustaliła, iż Zamawiający w sekcji III ogłoszenia pkt 2.2) „Warunki udziału”, ppkt 6
zamieścił postanowienie „Jeżeli wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zamiast dokumentów wymienionych w pkt 2, 4 i 5 –
składa odpowiedni dokument lub dokumenty, wystawione zgodnie z prawem kraju,
w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, potwierdzające odpowiednio, że:
a) nie otwarto likwidacji ani nie ogłoszono upadłości,
b) nie orzeczono zakazu ubiegania się o zamówienie,
c) nie zalega z uiszczaniem podatków, opłat, składek na ubezpieczenie
społeczne lub zdrowotne, albo że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub
rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości decyzji właściwego organu”.
Konsorcjum SUCG wraz z wnioskiem złożyło:
1) oświadczenie firmy SUCG z dnia 14 sierpnia 2009r., iż „wobec SUCG nie
ogłoszono upadłości i nie jest ona w likwidacji, jak również nie istnieją żadne okoliczności
uniemożliwiające nam uczestniczenie w przetargach publicznych” wraz pieczęcią(s.70
wniosku), której autentyczność została w tym samym dniu potwierdzona przez
notariusza(str.73),
2) oświadczenie firmy SUCG z dnia 24.07.2009r.o niekaralności podmiotu
zbiorowego (s. 32-33 wniosku) wraz pieczęcią, której autentyczność została poświadczona
przez notariusza w tej samej dacie(str.36),
3) oświadczenie firmy SUCG, że „zapłaciła wszystkie wymagane podatki i nie ma
żadnych zobowiązań w stosunku do Urzędu Podatkowego” (s. 52 wniosku), wraz z podpisem
Dyrektora Wang Xingiang i pieczęcią z poświadczeniem notarialnym z dnia 19.11.2009r., iż
powyższa kopia jest taka sama jak oryginalne oświadczenie będące w posiadaniu SUCG
oraz, że pieczęć SUCG i podpis Wang Xingianga złożony na oryginalnym dokumencie są
autentyczne(str.55),
4) oświadczenie firmy SUCG, że „zapłaciła wszystkie wymagane zobowiązania
związane z ubezpieczeniem społecznym i nie ma żadnych należności w stosunku do
stosownego Urzędu” (s. 62 wniosku), wraz z podpisem Dyrektora Wang Xingiang i pieczęcią
z poświadczeniem notarialnym z dnia 19.11.2009r., iż powyższa kopia jest taka sama jak
oryginalne oświadczenie będące w posiadaniu SUCG oraz, że pieczęć SUCG i podpis Wang
Xingianga złożony na oryginalnym dokumencie są autentyczne(str.64),
5) zaświadczenie notarialne z dnia 24.07.2009r.o niekaralności Wang Xingianga
(s. 41 wniosku),
W załączeniu do wniosku konsorcjum SUCG złożyło także zgodnie z wymogiem
sekcji III.2.3) ppkt 3 ogłoszenia „dokumenty potwierdzające, że wymienione w wykazie roboty
zostały wykonane należycie” (s. 106, 109, 112, 118 i 121 wniosku) bez podpisu osoby
wystawiającej, lecz zawierające stosowne pieczęcie.
Izba przy tym zważyła, że stosownie do treści § 2 ust.3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z
dnia 24 maja 2006 r. z póź. zm.) jeżeli w kraju pochodzenia osoby lub w kraju, w którym
wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, nie wydaje się dokumentów, o których
mowa w ust. 1, zastępuje się je dokumentem zawierającym oświadczenie złożone przed
notariuszem, właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu
zawodowego lub gospodarczego odpowiednio kraju pochodzenia osoby lub kraju, w którym
wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.
W ocenie Izby z powołanego wyżej zestawienia żądanych przez Zamawiającego
dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego wynika, że wykonawca konkurencyjny je złożył, w
formie przewidzianej przez przepisy prawa chińskiego.
Co do udowodnienia właściwej formy wskazanych dokumentów Izba reprezentuje
pogląd, iż zgodnie z regułą dowodową wynikającą z art.6 kodeksu cywilnego ciężar
dowodowy spoczywa na podmiocie, który wywodzi z danego faktu skutki prawne. W
rozpoznawanej sprawie Odwołujący podważając dokumenty przetargowe winien wskazać
dowody potwierdzające jego twierdzenia.
Izba uznała zatem, że w niniejszej sprawie teza Odwołującego o braku spełniania
wymogów formalnych prawa chińskiego przy składaniu oświadczenia przed notariuszem
mieści się jedynie w sferze hipotetycznych domniemań.
Zdaniem Izby wykładnia cyt. przepisu § 2 ust.3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów prowadzi do wniosku, iż sposób składania oświadczenia przed notariuszem nie
musi być jednolity. Należy odróżnić sytuacje złożenia oświadczenia przed notariuszem w
formie ustnej i sporządzenie przez niego na tej podstawie dokumentu, od sytuacji złożenia
dokumentu przed notariuszem zawierającego już gotowe oświadczenie i potwierdzenie tej
czynności przez notariusza. Izba uważa, że powołany wyżej przepis swoją dyspozycją
obejmuje wszystkie te przypadki.
W niniejszej sprawie takie oświadczenia wiedzy złożone przez osoby uprawnione do
reprezentacji (dokonywania opieczętowania dokumentu zawierającego oświadczenie) zostały
złożone, a następnie autentyczność tej czynności została potwierdzona przez notariusza.
Podpis pod dokumentem, w świetle prawa chińskiego, nie jest elementem
koniecznym - zdaniem Izby - do uznania ważności dokumentu, co potwierdził notariusz.
Według Izby samo potwierdzenie pieczęci przez notariusza byłoby pozbawione przyczyny
prawnej dla której czynność taka byłaby dokonana.
Również co do zarzutu braku reprezentacji SUCG Izba nie ma wątpliwości, iż takie
prawo przysługuje Panu Wang Zhigiang będącemu przedstawicielem organu
jednoosobowego, podobnie jak w przedsiębiorstwie państwowym, co potwierdza treść
zezwolenia załączona na str.14 wniosku.
Zatem twierdzenia Odwołującego również w tym zakresie również nie mogą zostać
uznane za właściwe.
Izba zwraca również uwagę, że zgodnie art. 12 ustawy z dnia 12 listopada 1965 r.
Prawo prywatne międzynarodowe (dz. u. z dnia 17 listopada 1965 r.) forma czynności
prawnej podlega prawu właściwemu dla tej czynności. Wystarcza jednak zachowanie formy
przewidzianej przez prawo państwa, w którym czynność zostaje dokonana.
Izba przyjęła zapatrywanie, iż wszystkie czynności w ramach niniejszej sprawy
dokonane przed notariuszem w myśl prawa chińskiego zostały dokonane w celu
zadośćuczynienia powyższym przepisom rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.
Izba uznała, iż w systemie prawa chińskiego istnieje forma pieczętowania
dokumentów zawierających oświadczenie wiedzy, o czym świadczą konsekwentnie
wystawiane przez różne podmioty chińskie, w tym municypalne dokumenty zawierające
jedynie pieczęcie, bez podpisu.
Za mało prawdopodobne należało uznać zdaniem Izby działanie tych podmiotów poza
regułami prawa obowiązującego w Chinach, a tym samym kreowanie rzeczywistości
oderwanej od celu dokonywanej czynności.
Ostatecznie Izba zauważa, że Odwołujący nie przedłożył żadnego dokumentu
udowadniającego właściwość innych podmiotów publicznych zgodnie z prawem miejscowym
do wystawiania dokumentów niezbędnych do ubiegania się o udzielenie zamówienia
publicznego.
W tym stanie rzeczy wobec nie potwierdzenia się zarzutów odwołania, na zasadzie
art.192 ust.1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp uwzględnieniem postanowień rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128,
poz. 886 ze zmianami).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 29 lipca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Członkowie: Ewa Rzońca
Ewa Sikorska
Przy udziale Protokolanta: Mateusza Michalca
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lipca 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 od rozstrzygnięcia przez
zamawiającego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu,
60-763 Poznań, ul. Siemiradzkiego 5a protestu z dnia 25 lutego 2010 r.
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o.,
Mapa Insaat Ve Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 i
nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4444 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8,
2) dokonać wpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 na rzecz Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu, 60-763 Poznań, ul.
Siemiradzkiego 5a stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu zastępstwa
procesowego przed KIO,
3) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień
Publicznych na rzecz Konsorcjum: Autostrada Wschodnia Sp. Z o.o., Mapa Insaat Ve
Ticaret Anonim Sirketi, 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8.
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający- Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu wszczął
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym w trybie przetargu
ograniczonego pn. „Budowa obwodnicy Ostrowa Wlkp. w ciągu drogi Sil (II etap), dł. 13,8
km".
W dniu 15 lutego 2010 r. Odwołujący - Konsorcjum firm: Autostrada Wschodnia Spółka z
o.o., ul. Chałubińskiego 8, 00-613 Warszawa, MAPA INSAAT VE TICARET ANONIM
SIRKETI, Ugurmumcu Cad. No. 88 Gaziosmanpasa Cankaya Ankara, Turcja powziął
wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę do wniesienia
środka ochrony prawnej poprzez zapoznanie się z treścią pisma
zamawiającego (l.dz. GDDKiA O/PO-R-2-mk-l48/09) otrzymanego w dniu 15 lutego 2010 r.,
zawiadamiającego o wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Na powyższe zaniechanie czynności i innych czynności Zamawiającego w dniu 25 lutego
2010 r. Odwołujący wniósł protest.
Powyższy protest został wniesiony wobec zaniechania czynności, do których zamawiający
był obowiązany na podstawie Ustawy Pzp, oraz czynności zamawiającego podjętych w toku
postępowania, polegających na zaniechaniu wezwania konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa
(dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej: Trawos),
Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej : Energopol) zwanego dalej
Konsorcjum SUCG, do uzupełnienia dokumentów, a w przypadku braku prawidłowego
wykonania tej czynności przez Wykonawcę -wykluczenia Konsorcjum z postępowania.
Czynnościom oraz zaniechaniu czynności zamawiającego Odwołujący zarzucił :
1) naruszenie przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w związku z zaniechaniem czynności wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia z postępowania Konsorcjum SUCG;
2) naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 i art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, poprzez nierówne
traktowanie wykonawców i nie zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty.
3) naruszenie innych przepisów ustawy Pzp wskazanych w uzasadnieniu protestu lub
wynikających z uzasadnienia.
Odwołujący w ramach protest wnosił o uwzględnienie protestu oraz o
doprowadzenie postępowania do jego zgodności z przepisami Ustawy Pzp poprzez:
1) powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
2) wezwanie Konsorcjum SUCG do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu - a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia konsorcjum SUCG z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 3 Ustawy.
3) zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty w postępowaniu.
Odwołujący podniósł, że otrzymał w dniu 15 lutego 2010 r. informację od Zamawiającego, że
w wyniku oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu uzyskał łączną ilość punktów 2, w
wyniku czego pomimo, iż spełnił wszystkie wymagane przez Zamawiającego warunki udziału w
postępowaniu, nie został przez niego zakwalifikowany do dalszego etapu postępowania, ponieważ
zajął w klasyfikacji wniosków 21 miejsce, zaś zgodnie z ogłoszeniem o zamówieniu
Zamawiający ograniczył liczbę wykonawców, którzy zostaną zaproszeni do składania ofert do
liczby 20.
W związku z powyższym Odwołujący, mając na uwadze swój interes prawny w uzyskaniu
niniejszego zamówienia, wskazał na uchybienia zawarte we wnioskach złożonych przez
Konsorcjum SUCG, który to wykonawca mimo dokonanych uchybień uzyskał łącznie 4 pkt,
klasyfikując się odpowiednio na miejscu 19 tj., przed wnioskiem Protestującego.
W pierwszej kolejności Protestujący wskazał, że wniosek o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu (zwany dalej Wnioskiem) został złożony w imieniu trzech firm: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa (dalej:
SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej: Trawos) Energopol-
Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej: Energopol).
Każdy z członków Konsorcjum SUCG oświadczenia i dokumenty wymienione w sekcji
III.2) pkt 2-8 złożył wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu ograniczonym
odrębnie. Jednakże zdaniem Odwołującego dokumenty zagranicznego członka konsorcjum
nie zostały złożone w formie przewidzianej w § 2 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006r.w sprawie rodzajów dokumentów…., ponieważ załączone
oświadczenia nie zostały złożone przed notariuszem, właściwym organem sądowym,
administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub gospodarczego odpowiednio kraju
pochodzenia osoby, lub kraju, w którym Wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania,
jak wymaga tego wskazany przepis. Ponadto załączone oświadczenia oraz dokumenty wystawione
na potrzeby prowadzonego postępowania o zamówienie publiczne nie zostały podpisane, a więc
zgodnie z obowiązującym w przedmiotowym postępowaniu prawem polskim de facto były
nieważne. Uznając takie dokumenty za prawidłowe Zamawiający naruszył co najmniej art. 7
ust. 1 i art. 9 ust.1 ustawy oraz § 2 ust. 3 wskazanego wyżej rozporządzenia. Odwołujący
dalej podnosił, że na potwierdzenie, iż nie otwarto likwidacji ani nie ogłoszono ich upadłości
SUCG złożyło „oświadczenie", które nie mogło być za takie uznane ze względu na liczne wady,
które je dyskwalifikują zarówno co do istoty samego oświadczenia jak i formy niezgodnej z w.
wym. rozporządzeniem.
Odwołujący zauważył, że w szczególności na przedmiotowym „oświadczeniu" złożonym
oryginalnie w języku angielskim (str.69 wniosku) brakowało podpisu osoby/osób je składającej/ych
(w oświadczeniu użyto liczby mnogiej) w przetłumaczonym tekście „My niżej podpisani.." Pod
„oświadczeniem" złożonym w oryginale bez daty ( w tłumaczeniu na j. polski w sposób
nieuprawniony znalazła się tam data 14.sierpnia 2009r.) widniała jedynie pieczęć wykonawcy
(wbrew wymogom treść jej nie została przetłumaczona na język polski), której autentyczność
potwierdzono notarialnie w dacie 14 sierpnia 2009r. Notariusz nie wskazał osoby/osób
składającej/-ych oświadczenie, należy zatem sądzić, że jego rola ograniczyła się do poświadczenia
autentyczności pieczęci. Z powyższych faktów Odwołujący wnioskował, iż oświadczenie nie
zostało złożone przed notariuszem. Ponadto podkreślił on, iż postępowanie prowadzone było
zgodnie z prawem polskim, unijnym, uwzględniającym w tym przypadku warunki FIDIC. W tej
sytuacji nie mogły być uznane za wystarczające wyjaśnienia Wykonawcy odnośnie zwyczajowego
braku podpisywania dokumentów wystawianych przez instytucje w ChRL . Odwołujący zwrócił
również uwagę, iż inni wykonawcy z Chin składający w przedmiotowym postępowaniu
analogiczne oświadczenia nie mieli problemu z ich własnoręcznym podpisaniem.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego brak podpisu osoby składającej oświadczenie
powinno stanowić o jego nieważności. Tym samym Odwołujący uważał, że członek konsorcjum
SUCG nie złożył wymaganego prawem oświadczenia o braku likwidacji i upadłości.
Dalej Odwołujący podnosił, że na załączonym oświadczeniu o niekaralności podmiotu
zbiorowego złożonym oryginalnie w języku angielskim (str. 32 wniosku) brakowało podpisu
osoby/osób je składającej/-ych (w oświadczeniu użyto liczby mnogiej). Pod oświadczeniem
złożonym w dacie 24.07.2009 widniała tylko pieczęć wykonawcy (nie została przetłumaczona na
język polski), której autentyczność potwierdzono notarialnie w tej samej dacie. Notariusz nie
wskazał osoby/osób składającej/ych oświadczenie. Na tej podstawie Odwołujący sądził, że jego
rola ograniczyła się do poświadczenia autentyczności pieczęci. Wobec tego Odwołujący uważał,
iż oświadczenie nie zostało złożone przed notariuszem. Ponadto po raz kolejny podkreślił, iż
postępowanie prowadzone było zgodnie z prawem polskim, europejskim, a więc teza odnośnie
zwyczajowego braku podpisywania dokumentów wystawianych przez instytucje w ChRL nie
powinna mieć zastosowania w przypadku oświadczenia składanego przez samego wykonawcę
na potrzeby konkretnego postępowania o zamówienie publiczne. Zgodnie zatem z przepisami
kodeksu cywilnego brak podpisu osoby stanowił o nieważności takiego oświadczenia. Tym
samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o braku orzeczenia zakazu
ubiegania się o zamówienie publiczne.
Dalej Odwołujący poinformował Zamawiającego, iż na potwierdzenie, że wykonawca
nie zalega z uiszczaniem podatków oraz opłat, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
SUCG złożyło dwa odrębne, „oświadczenia".
Odwołujący zarzucił, że na oświadczeniu o braku zobowiązań wobec Urzędu Podatkowego
złożonym oryginalnie w języku angielskim (str. 51 wniosku) z podpisem Pana Wang Xinqiang oraz
pieczęcią brakowało daty sporządzenia oświadczenia. Zgodnie z pełnomocnictwem SUCC
Pana Wang Xinqiang (str. 77) nie był on przedstawicielem prawnym SUCC i nie posiadał
pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCC.
Tym samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o nie zaleganiu z
uiszczaniem należnych podatków.
Podobnie na oświadczeniu o nie zaleganiu z opłatami na ubezpieczenie społeczne
(str. 61-62 wniosku) złożonym oryginalnie w języku angielskim (str.61 wniosku) z podpisem Pana
Wang Xinqiang oraz pieczęcią brakuje daty sporządzenia oświadczenia. Zgodnie z
pełnomocnictwem SUCG Pan Wang Xinqiang (str. 77) nie był przedstawicielem prawnym
SUCG i nie posiadał pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCG.
Tym samym członek konsorcjum SUCG nie złożył oświadczenia o nie zaleganiu z
uiszczaniem opłat na ubezpieczenie społeczne.
W odniesieniu zaś do zaświadczeń/oświadczeń o niekaralności osób w zakresie
określonym w art. 24 ust. 1 pkt od 4 do 8 ustawy to Odwołujący wskazał, że należy w
pierwszej kolejności ustalić ilość osób, które winny wymagane w tym zakresie dokumenty złożyć.
SUCG złożyło na str 40-41 wniosku „zaświadczenie o niekaralności Prawnego
Przedstawiciela Spółki. „Zaświadczenie" to wystawione na pana Wang Zhiqiang, nie nosiło
jednakże znamion zaświadczenia w rozumieniu dokumentu o którym mowa powyżej, ponieważ
pod tekstem zapisanym w języku angielskim, widniała pieczęć członka konsorcjum, którego to
„zaświadczenie" dotyczy tj. pieczęć SUCG. Jeśli by nawet przyjąć, iż „zaświadczenie notarialne
o niekaralności" pana Wang Zhiqiang, które de facto nie było zaświadczeniem, a jedynie
mogłoby być oświadczeniem, ponieważ zostało złożone przez samego zainteresowanego,
miałoby stanowić dokument, o którym mowa w § 2 ust 3 rozporządzenia, to nie można go za takie
uznać, ponieważ brakowało na nim podpisu osoby je składającej. Pod oświadczeniem
z datą 24.07.2009 widniała jedynie pieczęć wykonawcy, której autentyczność potwierdzono
notarialnie w tej samej dacie. Notariusz nie wskazał osoby składającej oświadczenie, a zatem
Odwołujący sądził, iż jego rola ograniczyła się do poświadczenia autentyczności pieczęci. Z
tego faktu Odwołujący wnioskował, iż oświadczenie nie zostało złożone przed notariuszem,
jak wymagał tego wskazany przepis cyt. wyżej rozporządzenia. Odwołujący podkreślił
również, iż brak podpisu osoby konsekwentnie również i w tym przypadku stanowiło o
nieważności takiego oświadczenia. Tym samym stwierdził, iż SUCG nie złożyło ani jednego
dokumentu o niekaralności w zakresie określonym w art. 24 ust.1 pkt 4-8 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
Odwołujący oparł się na opinii Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Pekinie,
według, którego to urzędu dokument o niekaralności osób dla obywateli ChRL wystawiany jest
przez organy Bezpieczeństwa Publicznego. Taka sytuacja oznaczała – zdaniem Odwołującego, że
SUCC powinien złożyć takie dokumenty, a nie w postaci załączonego do wniosku oświadczenia.
Poza tym Odwołujący zauważył, że w pełnomocnictwie sporządzonym przez SUCG
dla Pana Wang Xiqiang udzielonym przez Pana Wang Zhiqiang (str. 75-77) nie przetłumaczono
na język polski strony 76 pełnomocnictwa. Nie przedstawiono też żadnych dowodów
wskazujących na prawne umocowanie Pana Wang Zhiqiang do jednoosobowej reprezentacji
SUCG.
Odwołujący przypomniał, że na potwierdzenie warunku dotyczącego doświadczenia
wykonawcy Zamawiający wymagał załączenia do wykazu dokumentów potwierdzających, że
wymienione w wykazie roboty budowlane zostały wykonane należycie.
Konsorcjum SUCG na str. 106, 109,112, 115, 118,121 wniosku załączyło kopie referencji,
w których brakowało podpisu osoby je wystawiającej. Na dokumentach tych widniała jedynie
pieczęć instytucji, która powyższe referencje wystawiła. Zdaniem Odwołującego referencji
wystawionych bez podpisu nie można w żaden sposób zweryfikować, sprawdzić, a zatem nie
można ich było uznać za wiarygodne i spełniające funkcję, jaką temu dokumentowi przypisano. Z
tego powodu należało uznać, iż do załączonego do wniosku wykazu prac nie załączono
dokumentów potwierdzających należyte wykonanie prac tam wskazanych. Tym samym
wykonawca nie potwierdził spełniania warunku dotyczącego doświadczenia zawodowego:
„Wykonawca musi wykazać, że w okresie ostatnich 5 lat przed dniem wszczęcia niniejszego
postępowania, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, zrealizował
(zakończył) jako wykonawca lub podwykonawca co najmniej 1 zadanie lub 2 zadania o wartości
nie mniejszej niż 200 000 000,00 PLN brutto łącznie, polegające na budowie lub przebudowie
drogi klasy A lub S lub GP.
Odwołujący twierdził, że w konsekwencji przy braku wykazania spełniania przez konsorcjum
SUCG powyższego warunku Zamawiający nie mógł zakwalifikować wykonawcy i zgodnie z
zasadą przyjętą w pkt IV. 1.2) Ogłoszenia, w przypadku gdy liczba wykonawców spełniających
warunki udziału w postępowaniu przekroczy 20, przyznać temu wykonawcy 4 punktów, ponieważ w
sposób jaskrawy nie spełniał on warunku dotyczącego doświadczenia. Uwzględnianie przez
Zamawiającego ww. pozycji wykazu w klasyfikacji punktowej stanowiło nierówne traktowania
wykonawców oraz naruszenie przepisów zarówno ustawy Pzp jak i rozporządzenia Prezesa RM z
19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
Odwołujący zauważył, że zgodnie z III.2.3 ogłoszenia o zamówieniu dot. potencjału
technicznego wykonawca w przypadku dysponowania w przyszłości urządzeniami i narzędziami
powinien złożyć pisemne zobowiązanie innych podmiotów o ich udostępnienie. Dokument
załączony na str. 123 wniosku nie nosi cech takiego zobowiązania. Właściciel urządzenia
poinformował jedynie w ostatnim akapicie, że „gotowy jest podjąć rozmowy w celu uszczegółowienia
warunków współpracy" co nie spełniało wymogów zobowiązania ich udostępnienia.
Niezależnie od powyższego Odwołujący podnosił, że zgodnie z oficjalną opinią Wydziału
Konsularnego Ambasady RP w Pekinie działającego na mocy ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o
funkcjach konsulów RP art. 10 p. 6 w praktyce chińskiego obrotu prawnego każdy dokument
wymaga podpisu właściciela firmy jak i pieczęci danej firmy lub urzędu. W Chinach na oficjalnych
chińskich dokumentach pieczętowanych oficjalną pieczęcią urzędów wymagany jest zawsze podpis
osoby upoważnionej. Odwołujący zatem uważał, że wszelkie chińskie dokumenty załączone
przez SUCG bez podpisu osoby upoważnionej nie spełniały kryterium dopuszczenia do obrotu
prawnego i nie powinny być uwzględnione przez Zamawiającego. Odwołujący podał
Zamawiającemu sposób uzyskania potwierdzenia powyższych informacji z Wydziału Konsularnego
Ambasady RP w Pekinie pod faxem : (+ 86 10) 65323567, mail: www, pekin. polemb. net -
Kierownik Wydziału Konsularnego, I Radca Ambasady RP w Pekinie Pan. Krzysztof Poźniak.
Ostatecznie Odwołujący informował, ze zgodnie z obowiązującym stanem stosunków
prawnych polsko-chińskich potwierdzonych opinią Wydziału Konsularnego Ambasady RP w
Pekinie wszelkie dokumenty potwierdzone przez chińskiego notariusza powinny zostać
zalegalizowane w MSZ ChRL a następnie przedstawione do legalizacji przez polski urząd
konsularny. W przeciwnym przypadku nie powinny zostać dopuszczone do obrotu prawnego na
terenie Polski, (pełna informacja nt. procedury legalizacji dokumentów notarialnych jest dostępna
na stronach internetowych MSZ).
Do protestu po stronie Zamawiającego przystąpiło konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika Ludowa
(daiej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin (dalej:
Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej : Energopol) -
zwane dalej Konsorcjum SUCG.
W dniu 08.03.2010 r. Zamawiający przedmiotowy protest rozstrzygnął w ten sposób,
że postanowił: uwzględnić protest w zakresie zarzutu 4 - dysponowania potencjałem
technicznym (wytwórnią mas bitumicznych o wydajności min. 150 t/godz.) i oddalić protest w
zakresie pozostałych zarzutów.
Zamawiający odniósł się do żądania Odwołującego wykluczenia Konsorcjum SUCG z
powodu braku podpisów upoważnionego do działania w imieniu SUCG p. Wang Zhiqiang na
dokumentach potwierdzających spełnianie wymagań określonych w ogłoszeniu oraz
przepisami ustawy PZP w następujący sposób.
W pierwszej kolejności Zamawiający podniósł, że status prawny Konsorcjum SUCG
określało prawo jego siedziby, czyli w tym przypadku prawo Chińskiej Republiki Ludowej.
Zasada taka wynikała z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 19 maja 2006
roku w sprawie rodzaju dokumentów, jakich może żądać Zamawiający od Wykonawcy,
zgodnie z którym jeżeli Wykonawca nie ma siedziby lub miejsca zamieszkania na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej składa dokumenty wystawione w kraju pochodzenia - w kraju w
którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. Tym samym zgodność z prawem tych
dokumentów należało oceniać wg prawa kraju pochodzenia (tak wyrok KIO z dnia
10.07.2009, KIO UZP 703/09, KIO UZO 709/09). Dalej Zamawiający wywodził, że obowiązek
złożenia dokumentów zgodnie z krajem pochodzenia Wykonawcy wynika również z treści
ogłoszenia o zamówieniu, zgodnie z którym dokumenty złożone w postępowaniu o udzielnie
zamówienia publicznego muszą być zgodne z prawem kraju ich wystawienia. Wg przepisów
prawa chińskiego, co udowodnił Przystępujący, nie ma obowiązku podpisywania
dokumentów wystawianych przez osoby prawne, wystarczy jedynie ich pieczęć na
dokumencie. Zatem, zgodnie z prawem chińskim, wszystkie dokumenty złożone w imieniu
Konsorcjum SUCG, niepodpisane, ale opieczętowane pieczęcią firmową były wystawione
zgodnie z przepisami prawa i miały wiążącą moc.
Zamawiający zauważył, że w Chińskiej Republice Ludowej urzędom administracji
publicznej, instytucjom publicznym, a także osobom prawnym (m.in. spółkom prawa
handlowego) są wystawiane i wręczane specjalne, oficjalne pieczęci, którymi się posługują w
swej działalności. Dalej Zamawiający wykazywał, iż wydawanie tychże pieczęci jest
reglamentowane przez przepisy prawa. Podpisy mogą być dodatkowo składane w celu
identyfikacji osoby, która wystawiła dokument (np. notariusz). Dla zachowania ważności
dokumentów nie wymaga się odręcznego podpisu (...) W omawianym zakresie nie istnieją
analogie do polskiego porządku prawnego w przedmiocie zasad sporządzania dokumentów
urzędowych, a w szczególności - obligatoryjnego wymagania złożenia podpisu".
Zamawiający przekonywał, że oświadczenie dotyczące upadłości i likwidacji,
oświadczenie o niekaralności podmiotu zbiorowego, oświadczenie o niezaleganiu z
podatkami oraz o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenie społeczne, oświadczenie o
niekaralności prawnego przedstawiciela spółki zostały złożone i opieczętowane przez SUCG
przed notariuszem, który po dokonaniu weryfikacji powyższe poświadczył swoją pieczęcią i
podpisem. Wszystkie oficjalne dokumenty załączone przez Konsorcjum SUCG do wniosku
były ważne w myśl regulacji porządku prawnego obowiązującego w miejscu ich wystawienia.
Nadto Zamawiający wskazał, że przytoczone zarzuty były już przedmiotem rozstrzygnięcia
przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. akt. KIO/UZP
84/10.
Z tego powodu – zdaniem Zamawiającego - zarzut jakoby Pan Wang Xianqiang nie
posiadał pełnomocnictw do podpisywania oświadczeń w imieniu firmy SUCG był niesłuszny.
Pełnomocnictwo dla Pana Wang Xianqiang zostało podpisane przez Pana Wang Zhinqiang -
przewodniczącego rady dyrektorów SUCG, będącego zgodnie z załączonym do wniosku
zezwoleniem na prowadzenie działalności, prawnym przedstawicielem SUCG.
Pełnomocnictwo to znajdowało się na stronie 75 wniosku i zawierało między innymi
umocowanie do „podpisywania i składania dokumentów" w imieniu SUCG.
Pełnomocnictwo udzielone Panu Wang Xianqiang w sposób jak najszerszy i pełny
obejmowało wszystkie czynności podejmowane przez Wykonawcę w toku postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego w tym „podpisywania i składania dokumentów w
postępowaniu publicznym".
Zarzut Odwołującego dotyczący braku tłumaczenia strony pełnomocnictwa oraz braku
dowodów wskazujących na jednoosobową reprezentację SUCG Zamawiający uznał za nie
znajdujący uzasadnienia. Strona 76 wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
(pełnomocnictwo) została przetłumaczona, natomiast na str. 14 załączono tłumaczenie
Business Licence, z którego jednoznacznie wynikało, że Pan Wang Zhiqiang był jedynym
prawnym przedstawicielem firmy, co wskazuje na jego uprawnienie do jednoosobowej
reprezentacji SUCG.
Zamawiający nie uznał również zarzutu Odwołującego dotyczącego nieprawidłowego
złożenia oświadczeń przed notariuszem.
Nie budziło wątpliwości Zamawiającego, że chiński notariusz potwierdził
„autentyczność pieczęci" na złożonych dokumentach, w formie dokumentu chińskiego, która
to forma była najbardziej zbliżona do formy notarialnej w prawie polskim.
W odniesieniu do zarzut dotyczącego nieprawidłowej reprezentacji SUCG
Zamawiający oparł się na wyjaśnieniach Konsorcjum SUCG zawartych w treści
przystąpienia, że „Jedynym członkiem zarządu uprawnionym do podejmowania decyzji i
reprezentacji firmy, a więc organem wykonawczym jest Prawny Przedstawiciel w osobie
Pana Wang Zhiqiang, którego oświadczenie o niekaralności Konsorcjum SUCG załączyło do
swojego wniosku. Stoi on na czele Rady Dyrektorów, która pełni podobną funkcję jak
dyrektorzy w polskich spółkach i nie można ich funkcji oraz kompetencji porównać do członka
zarządu". Zgodnie ze złożonym we wniosku zezwoleniem na prowadzenie działalności,
Prawnym przedstawicielem przedsiębiorstwa Shanghai Urban Construction (Group)
Corporation był Pan Wang Zhiqiang. Pełnomocnictwo dla Pana Wang Xinqiang zostało
podpisane przez Pana Wang Zhinqiang - Przewodniczącego rady Dyrektorów SUGC i nie
budziło wątpliwości Zamawiającego. Pan Wang Xinqiang był uprawniony do upoważniania
innych osób i na tej podstawie upoważnił Pana Marka Frydrycha.
Zarzut dotyczący braku podpisu na referencjach załączonych do wniosku
Zamawiający tłumaczył w ten sposób, że w ChRL nie stosuje się zasady podpisywania
oficjalnych dokumentów, szczególnie dokumentów wydawanych przez instytucje (również
zezwolenia na prowadzenie działalności czy referencji). Zamawiający powołał się na
argumentacje Przystępującego, że zgodnie z historycznymi i kulturalnymi uwarunkowaniami
dokumenty w Chińskiej Republice Ludowej są opieczętowane, natomiast podpis nie stanowi
obligatoryjnego elementu składowego dokumentu urzędowego lub prywatnego, inaczej niż
ma to miejsce w porządku prawnym wykształconym przez państwa europejskie. W chińskiej
Republice Ludowej pieczęć jest równoważną z podpisem, a niekiedy ma większą wartość niż
podpis osobisty na urzędowym dokumencie wydanym przez organy publiczne.
Również zarzut dotyczący formy dokumentu o niekaralności Zamawiający nie uznał i
oparł się na wyjaśnieniach Przystępującego, zgodnie z którymi w ocenie powyższego zarzutu
należy mieć na uwadze autonomiczność i różnorodność regionów w Chińskiej Republice
Ludowej oraz istniejącą ogromną rozbieżność w zakresie praw i obowiązków różnych
organów administracyjnych i sądowych w różnych częściach CHRL (prowincjach, miastach
wydzielonych, rejonach autonomicznych). Cechą charakterystyczną ChRL jest bardzo duże
zróżnicowanie wykonawczych regulacji prawnych pomiędzy poszczególnymi prowincjami. Z
tego tez względu argumenty Odwołującego, opierające się na opinii wydziału Konsularnego
Ambasady RP w Pekinie, nie mogły być przez Zamawiającego uznane jako
odzwierciedlające stan prawny panujący w Szanghaju, siedzibie SUCG.
Zarzut dotyczący dysponowania potencjałem technicznym Zamawiający uznał.
Z takim rozstrzygnięciem protestu Odwołujący się nie zgodził i w dniu 18 marca wniósł
odwołanie do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.
Odwołujący podtrzymał podniesione w proteście zarzuty :
1) naruszenia przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 26 ust. 3 Ustawy Pzp,
poprzez nie zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w
związku z zaniechaniem czynności wezwania do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu, a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia z postępowania Konsorcjum SUCG;
2) naruszenia przepisu art. 7 ust. 1 i art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, poprzez nierówne
traktowanie wykonawców i nie zaproszenie Protestującego do złożenia oferty.
3) naruszenia innych przepisów Ustawy Pzp wskazanych w uzasadnieniu protestu lub
wynikających z uzasadnienia.
Wskazując na powyższe, Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu dokonania czynności doprowadzenia do jego zgodności z przepisami ustawy
Pzp poprzez:
1) powtórzenie czynności oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
2) wezwanie Konsorcjum SUCG do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunków udziału w postępowaniu - a w przypadku ich nie uzupełnienia lub złożenia
dokumentów, które w dalszym ciągu nie będą potwierdzały spełnienia warunków udziału w
postępowaniu - wykluczenia konsorcjum SUCG z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2
pkt 3 Ustawy.
3) zaproszenie Odwołującego do złożenia oferty w postępowaniu.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania, a w szczególności
ogłoszenia o zamówieniu z dnia 30.10.2009r., wniosku Konsorcjum: Shanghai Urban
Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai, Chińska Republika
Ludowa (dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-300 Lublin
(dalej: Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej :
Energopol), pisma Zamawiającego z dnia 15 lutego 2010 r. zawiadamiającego o wynikach
oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, a także biorąc pod uwagę
wyjaśnienia i stanowiska stron złożone podczas rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje.
Wobec wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
którego dotyczy rozpoznawane przez Izbę odwołanie przed dniem wejścia w życie ustawy z
dnia 2 grudnia 2009r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2009r., Nr 223, poz.1778) do rozpoznawania niniejszej sprawy mają
zastosowanie przepisy Pzp w brzmieniu dotychczasowym.
Na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron Izba postanowiła nie dopuścić
Konsorcjum: Shanghai Urban Construction (Group) Corporation, 654 Mengzi Road, Shanghai,
Chińska Republika Ludowa (dalej: SUCG), Trawos Sp. zo.o., ul. M.Skłodowskiej-Curie 177, 59-
300 Lublin (dalej: Trawos), Energopol-Południe S.A. ul. Jedności 2, 41-208 Sosnowiec (dalej :
Energopol) do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, uznając brak
umocowania Marka Frydrycha do występowania w imieniu Konsorcjum przed KIO.
Nadto Izba ustaliła, że odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez
Odwołującego uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek
do jego odrzucenia.
Uwzględniając powyższe Izba przeprowadziła rozprawę, podczas której Odwołujący
podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, a Zamawiający wnosił o oddalenie odwołania.
Izba uznała, że Zamawiający nie naruszył przepisu art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 3, art. 26
ust. 3 Ustawy Pzp, art. 51 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp, a wobec tego odwołanie należało oddalić.
Izba prowadząc przedmiotowe postępowanie odwoławcze uznała, iż w przedmiotowej
sprawie należało jako dowody dopuścić wszystko, co umożliwiłoby precyzyjne ustalenie stanu
prawnego Chińskiej Republiki Ludowej w zakresie niezbędnym do dokonania rozstrzygnięcia.
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pomiędzy Odwołującym i Zamawiającym były
załączone do wniosku Konsorcjum zaskarżone dokumenty, konsorcjanta zagranicznego,
potwierdzające spełnianie warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego w zakresie ich formy odpowiadającej prawu chińskiemu.
Pismem z dnia 9 kwietnia 2010r.Odwołujący złożył wniosek dowodowy o powołanie
biegłego z listy biegłych sądowych ustanowionych przy sądzie okręgowym właściwym dla
Zamawiającego, a w przypadku braku takiego biegłego również z listy biegłych sądowych
sądu okręgowego dla siedziby Shanghai Urban Construction (Group) Corporation. Nadto wnosił
również o zasięgnięcie opinii Konsulatu Generalnego w Szanghaju w przedmiocie rozpoznawanej
sprawy.
Z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy Izba postanowiła dopuścić
powyższe dowody.
Z ustaleń Izby wynika jednak, iż na listach sądów okręgowych RP brak jest biegłych o
wspomnianej specjalności.
Natomiast Konsulat Generalny RP w Szanghaju pismem z dnia 2 lipca 2010r.,
KG/Sz/220/2010 poinformował o braku upoważnienia do wydania opinii prawnej w
przedmiotowym zakresie.
Nadto z informacji z Ministerstwa Sprawiedliwości, pismo z dnia 13 lipca 2010r.DWM-II-
471-63/10/02 wynika, iż wykonanie wniosku sądu polskiego w zakresie powołania biegłego
chińskiego przez władze chińskie podlega prawu chińskiemu, i brak jest informacji na temat
terminu i kosztów realizacji ewentualnego wniosku strony polskiej.
W tym stanie rzeczy Izba doszła do przekonania, iż nie jest możliwe wykonanie
przedmiotowych wniosków dowodowych, w rozsądnym terminie, a dowód z opinii biegłego
chińskiego został powołany jedynie dla zwłoki, co pozostaje w kolizji z przepisem art.187 ust.1
zd.1 ustawy Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba postanowiła odmówić dalszego prowadzenia wnioskowanych
przez Odwołującego dowodów i ustalić stan faktyczny na podstawie materiału dokumentacyjnego
znajdującego się w aktach sprawy.
Izba ustaliła, iż Zamawiający w sekcji III ogłoszenia pkt 2.2) „Warunki udziału”, ppkt 6
zamieścił postanowienie „Jeżeli wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zamiast dokumentów wymienionych w pkt 2, 4 i 5 –
składa odpowiedni dokument lub dokumenty, wystawione zgodnie z prawem kraju,
w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, potwierdzające odpowiednio, że:
a) nie otwarto likwidacji ani nie ogłoszono upadłości,
b) nie orzeczono zakazu ubiegania się o zamówienie,
c) nie zalega z uiszczaniem podatków, opłat, składek na ubezpieczenie
społeczne lub zdrowotne, albo że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub
rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości decyzji właściwego organu”.
Konsorcjum SUCG wraz z wnioskiem złożyło:
1) oświadczenie firmy SUCG z dnia 14 sierpnia 2009r., iż „wobec SUCG nie
ogłoszono upadłości i nie jest ona w likwidacji, jak również nie istnieją żadne okoliczności
uniemożliwiające nam uczestniczenie w przetargach publicznych” wraz pieczęcią(s.70
wniosku), której autentyczność została w tym samym dniu potwierdzona przez
notariusza(str.73),
2) oświadczenie firmy SUCG z dnia 24.07.2009r.o niekaralności podmiotu
zbiorowego (s. 32-33 wniosku) wraz pieczęcią, której autentyczność została poświadczona
przez notariusza w tej samej dacie(str.36),
3) oświadczenie firmy SUCG, że „zapłaciła wszystkie wymagane podatki i nie ma
żadnych zobowiązań w stosunku do Urzędu Podatkowego” (s. 52 wniosku), wraz z podpisem
Dyrektora Wang Xingiang i pieczęcią z poświadczeniem notarialnym z dnia 19.11.2009r., iż
powyższa kopia jest taka sama jak oryginalne oświadczenie będące w posiadaniu SUCG
oraz, że pieczęć SUCG i podpis Wang Xingianga złożony na oryginalnym dokumencie są
autentyczne(str.55),
4) oświadczenie firmy SUCG, że „zapłaciła wszystkie wymagane zobowiązania
związane z ubezpieczeniem społecznym i nie ma żadnych należności w stosunku do
stosownego Urzędu” (s. 62 wniosku), wraz z podpisem Dyrektora Wang Xingiang i pieczęcią
z poświadczeniem notarialnym z dnia 19.11.2009r., iż powyższa kopia jest taka sama jak
oryginalne oświadczenie będące w posiadaniu SUCG oraz, że pieczęć SUCG i podpis Wang
Xingianga złożony na oryginalnym dokumencie są autentyczne(str.64),
5) zaświadczenie notarialne z dnia 24.07.2009r.o niekaralności Wang Xingianga
(s. 41 wniosku),
W załączeniu do wniosku konsorcjum SUCG złożyło także zgodnie z wymogiem
sekcji III.2.3) ppkt 3 ogłoszenia „dokumenty potwierdzające, że wymienione w wykazie roboty
zostały wykonane należycie” (s. 106, 109, 112, 118 i 121 wniosku) bez podpisu osoby
wystawiającej, lecz zawierające stosowne pieczęcie.
Izba przy tym zważyła, że stosownie do treści § 2 ust.3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z
dnia 24 maja 2006 r. z póź. zm.) jeżeli w kraju pochodzenia osoby lub w kraju, w którym
wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, nie wydaje się dokumentów, o których
mowa w ust. 1, zastępuje się je dokumentem zawierającym oświadczenie złożone przed
notariuszem, właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu
zawodowego lub gospodarczego odpowiednio kraju pochodzenia osoby lub kraju, w którym
wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.
W ocenie Izby z powołanego wyżej zestawienia żądanych przez Zamawiającego
dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego wynika, że wykonawca konkurencyjny je złożył, w
formie przewidzianej przez przepisy prawa chińskiego.
Co do udowodnienia właściwej formy wskazanych dokumentów Izba reprezentuje
pogląd, iż zgodnie z regułą dowodową wynikającą z art.6 kodeksu cywilnego ciężar
dowodowy spoczywa na podmiocie, który wywodzi z danego faktu skutki prawne. W
rozpoznawanej sprawie Odwołujący podważając dokumenty przetargowe winien wskazać
dowody potwierdzające jego twierdzenia.
Izba uznała zatem, że w niniejszej sprawie teza Odwołującego o braku spełniania
wymogów formalnych prawa chińskiego przy składaniu oświadczenia przed notariuszem
mieści się jedynie w sferze hipotetycznych domniemań.
Zdaniem Izby wykładnia cyt. przepisu § 2 ust.3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów prowadzi do wniosku, iż sposób składania oświadczenia przed notariuszem nie
musi być jednolity. Należy odróżnić sytuacje złożenia oświadczenia przed notariuszem w
formie ustnej i sporządzenie przez niego na tej podstawie dokumentu, od sytuacji złożenia
dokumentu przed notariuszem zawierającego już gotowe oświadczenie i potwierdzenie tej
czynności przez notariusza. Izba uważa, że powołany wyżej przepis swoją dyspozycją
obejmuje wszystkie te przypadki.
W niniejszej sprawie takie oświadczenia wiedzy złożone przez osoby uprawnione do
reprezentacji (dokonywania opieczętowania dokumentu zawierającego oświadczenie) zostały
złożone, a następnie autentyczność tej czynności została potwierdzona przez notariusza.
Podpis pod dokumentem, w świetle prawa chińskiego, nie jest elementem
koniecznym - zdaniem Izby - do uznania ważności dokumentu, co potwierdził notariusz.
Według Izby samo potwierdzenie pieczęci przez notariusza byłoby pozbawione przyczyny
prawnej dla której czynność taka byłaby dokonana.
Również co do zarzutu braku reprezentacji SUCG Izba nie ma wątpliwości, iż takie
prawo przysługuje Panu Wang Zhigiang będącemu przedstawicielem organu
jednoosobowego, podobnie jak w przedsiębiorstwie państwowym, co potwierdza treść
zezwolenia załączona na str.14 wniosku.
Zatem twierdzenia Odwołującego również w tym zakresie również nie mogą zostać
uznane za właściwe.
Izba zwraca również uwagę, że zgodnie art. 12 ustawy z dnia 12 listopada 1965 r.
Prawo prywatne międzynarodowe (dz. u. z dnia 17 listopada 1965 r.) forma czynności
prawnej podlega prawu właściwemu dla tej czynności. Wystarcza jednak zachowanie formy
przewidzianej przez prawo państwa, w którym czynność zostaje dokonana.
Izba przyjęła zapatrywanie, iż wszystkie czynności w ramach niniejszej sprawy
dokonane przed notariuszem w myśl prawa chińskiego zostały dokonane w celu
zadośćuczynienia powyższym przepisom rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.
Izba uznała, iż w systemie prawa chińskiego istnieje forma pieczętowania
dokumentów zawierających oświadczenie wiedzy, o czym świadczą konsekwentnie
wystawiane przez różne podmioty chińskie, w tym municypalne dokumenty zawierające
jedynie pieczęcie, bez podpisu.
Za mało prawdopodobne należało uznać zdaniem Izby działanie tych podmiotów poza
regułami prawa obowiązującego w Chinach, a tym samym kreowanie rzeczywistości
oderwanej od celu dokonywanej czynności.
Ostatecznie Izba zauważa, że Odwołujący nie przedłożył żadnego dokumentu
udowadniającego właściwość innych podmiotów publicznych zgodnie z prawem miejscowym
do wystawiania dokumentów niezbędnych do ubiegania się o udzielenie zamówienia
publicznego.
W tym stanie rzeczy wobec nie potwierdzenia się zarzutów odwołania, na zasadzie
art.192 ust.1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) należało orzec jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp uwzględnieniem postanowień rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128,
poz. 886 ze zmianami).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………