KIO 754/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Rafał Komoń
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II CKN 1095/99 KIO 1424/11 KIO 1571/12 KIO 1735/11 KIO 1736/11 II Ca 1285/12 IV Ca 683/12 KIO/UZP 801/11 VI Ga 134/12 XIX Ga 179/13
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 754/15
WYROK
z dnia 29 kwietnia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 kwietnia 2015 r. przez
wykonawcę Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A,
02-579 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Gdyni, ul. Grabowo 2; 81-265 Gdynia,
przy udziale wykonawcy – M. O., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Agencja Opiekuńczo-Pielęgnacyjna "Senior" M. O., ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia -
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, wykluczenie z postępowania wykonawcy M. O.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna "Senior" M. O., ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia i odrzucenie jego
oferty, dokonanie czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul.
Grabowo 2; 81-265 Gdynia i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A, 02-579
Warszawa, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul.
Grabowo 2; 81-265 Gdynia na rzecz wykonawcy Agencja Służby Społecznej K.
Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A, 02-579 Warszawa kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący: ………………………….
syg. akt KIO 754/15
Uzasadnienie
Zamawiający – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul. Grabowo 2; 81-265
Gdynia, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem
jest „Świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, część A zamówienia”.
Zamawiający, pismem z dnia 3 kwietnia 2015 roku poinformował wykonawców o wynikach
prowadzonego postępowania.
Dnia 13 kwietnia 2015 roku wykonawca Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul.
Kwiatowa 7A, 02-579 Warszawa (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień
publicznych, poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz naruszenie
innych pozostających w związku z art. 7 przepisów, tj.:
1. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, w której
wykonawca M. O. prowadzący działalność pod nazwą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna „SENIOR", ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia (dalej „AOP Senior”) złożył
nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania,
2. art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez dokonanie wybory oferty wykonawcy, który powinien
zostać wykluczony i którego oferta winna być odrzucona,
3. art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy AOP Senior do
złożenia wyjaśnień dotyczących złożonych oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
4. art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez wielokrotne wezwanie wykonawcy AOP Senior do
uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
5. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, poprzez nieodrzucenie oferty, która jest niezgodna ze
specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
6. oraz innych wskazanych w treści odwołania.
Mając powyższe na uwadze odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania, albowiem ww.
naruszenia miały wpływ na wynik postępowania, a w konsekwencji o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty AOP
Senior,
2) nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności oceny i badania ofert;
3) nakazanie zamawiającemu wykluczenie wykonawcy AOP Senior,
4) dokonanie wyboru oferty odwołującego, jako najkorzystniejszej w świetle ustalonych
przez zamawiającego kryteriów oceny ofert.
Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych, interes odwołującego
w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku (szkody), gdyż objęte odwołaniem czynności
zamawiającego uniemożliwiły odwołującemu uzyskanie przedmiotowego zamówienia i jego
realizację.
Do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego – przystąpienie zgłosił
wykonawca M. O. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna „SENIOR", ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia (dalej „AOP Senior” lub
„przystępujący”).
Izba ustaliła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Przedmiotem zamówienia w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego w trybie
przetargu nieograniczonego jest świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, część A
zamówienia.
W dniu 3 kwietnia 2015 r. zamawiający zawiadomił wykonawców o wynikach
prowadzonego postępowania.
Z decyzją zamawiającego nie zgodził się odwołujący i w dniu 13 kwietnia 2015 roku
wniósł odwołanie. W odwołaniu odwołujący podniósł, iż wskazane w ofercie przystępującego,
w wykazie osoby, poz. 3, 4, 10, 11, 13, 14 oraz 34 nie zawarły żadnej umowy, w tym umowy
zlecenia z AOP Senior, na wykonywanie przez nie usług w ramach świadczenia
specjalistycznych usług opiekuńczych przez AOP Senior na rzecz zamawiającego.
Odwołujący do odwołania załączył oświadczenia złożone przez wszystkie wyżej
wymienione osoby.
Odwołujący podał również, że nieprawdziwą jest także informacja zawarta w wykazie, że
p. A.D. pracowała w Szpitalu Psychiatrycznym (Starogard Gdański).
W związku z powyższym, zdaniem odwołującego, wykonawca AOP Senior złożył w
postępowaniu nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Odwołujący podał również, że liczba osób, które spełniają wymogi określone w § 8 ust. 5
Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu
zamieszkania i biegle posługują się językiem polskim, wykazana przez przystępującego
w załączniku „Wykaz osób" (na załączniku nr 3 do s.i.w.z.), po pierwsze pozwalała spełnić
warunki udziału w postępowaniu, a po drugie była podstawą do określenia ilości punktów
przyznanych ofercie na podstawie rozdziału XII s.i.w.z.
Zdaniem odwołującego, działanie przystępującego było ukierunkowane na osiągnięcie
celu polegającego na uzyskaniu maksymalnej ilości punktów w wysoko ocenianym kryterium
- zastępowalność kluczowego personelu (tj. 50 pkt). Jeżeli AOP Senior wskazałby mniejszą
ilość osób niż 33 osoby, które spełniają wymogi określone w § 8 ust. 5 Gdyńskiego
standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania
i biegle posługują się językiem polskim, w załączniku „Wykaz osób”, to nie mógłby uzyskać
więcej niż 30 punktów w tym kryterium. Zatem nieprawdziwe informacje zawarte w Wykazie
osób załączonym do oferty przystępującego mają rzeczywisty, realny wpływ na wynik
postępowania oraz są obiektywnie niezgodne ze stanem faktycznym (wyrok Sądu
Okręgowego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt. XIX Ga 179/13, LEX nr
1315894). Informacje mają wpływ lub mogą mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania, jeżeli ich złożenie przesądza o wykazaniu spełniania warunków udziału w
postępowaniu, ocenie ofert lub możliwości uznania oferty za najkorzystniejszą (sygn. akt KIO
1736/11, sygn. akt KIO 1735/11, sygn. akt KIO 1424/11).
Zdaniem odwołującego informacje nieprawdziwe składane w toku prowadzonego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie podlegają uzupełnieniu na
podstawie art. 26 ust. 3 Ustawy Pzp, gdyż jest to wyjątek od obowiązku zamawiającego,
polegającego na wzywaniu do uzupełnienia dokumentu niezłożonego lub wadliwie
złożonego, ponieważ nie można zastąpić nieprawdziwej informacji prawdziwą. W praktyce
oznacza to, że wykonawca, który dopuścił się złożenia oświadczenia lub dokumentu
zawierającego nieprawdziwe informacje, nie zostanie wezwany przez zamawiającego do
jego uzupełnienia. Stanowisko takie potwierdza wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28
kwietnia 2011 r. (sygn. akt KIO/UZP 801/11) oraz wyrok KIO z dnia 6 sierpnia 2012 r., (sygn.
akt: KIO 1571/12).
Odwołujący podniósł, iż zamawiający bezpodstawnie uznał, że oświadczenie
przystępującego z dnia 11 maca 2015 r. spełnia wymagania określone w § 1 ust. 2 pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane. Przystępujący w żaden sposób nie wskazał uzasadnionych
przyczyn o obiektywnym charakterze, które potwierdziłyby, że nie jest w stanie uzyskać
poświadczenia wystawionego przez odbiorców usług. Ponadto w/w oświadczenie nie
zawiera informacji, że usługi zostały wykonane należycie.
Powyższego ustalenia nie zmienia fakt wezwania wykonawcy AOP Senior do złożenia
wyjaśnień i uzupełnień z dnia 31 marca 2015 r. oraz z dnia 2 kwietnia 2015 r., ponieważ
czynności te zostały dokonane niezgodnie z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 Ustawy Pzp.
Ponadto z tylko z ostrożności na wypadek nieuwzględnienia ww. zarzutów odwołujący
podniósł także, że oferta przystępującego jest niezgodna z wymaganiem określonym w pkt
2.1 rozdział II s.i.w.z. Przystępujący wykazał, że świadczył specjalistyczne usługi opiekuńcze
na terenie miasta Gdyni i Rumi w wymiarze 106 772 godzin u klientów indywidualnych
zrealizowanych w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2014 r. Zgodnie z pkt 1
rozdziału X s.i.w.z. termin składania ofert został ustalony na 19 marca 2015 r. W związku
z powyższym okres ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert to okres od
19 marca 2012 r. do 19 marca 2015 r. Oceniając zatem doświadczenie przystępującego,
zamawiający nie powinien uwzględniać godzin świadczenia specjalistycznych usług
opiekuńczych na terenie miasta Gdyni i Rumi w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 18 marca
2012 r.
Zdaniem odwołującego prawidłowa ocena złożonych wykazów potwierdzających
doświadczenie przystępującego powinna doprowadzić do ustalenia, że wykonawca ten nie
wykazał, że posiada doświadczenie w zakresie wymaganym w pkt 2.1 rozdział IV s.i.w.z., tj.
świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi
świadczone w miejscu zamieszkania w wymiarze nie mniejszym niż 104.900 (słownie: sto
cztery tysiące dziewięćset) godzin. W związku z powyższym ustaleniem odwołujący
stwierdził, że zamawiający naruszył art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie
wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień dotyczących złożonych oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
poprzez zaniechanie wezwania przystępującego do uzupełnienia oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Powyższego ustalenia nie
zmienia fakt wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień i uzupełnień z dnia 31 marca
2015 r. oraz z dnia 2 kwietnia 2015 r., ponieważ czynności te zostały dokonane niezgodnie
z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Zamawiający, dnia 27 kwietnia 2015 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający podniósł, iż wykonawca AOP Senior w celu wykazania spełniania warunku
dotyczącego dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia złożył wykaz osób,
które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z informacją o podstawie do
dysponowania tymi osobami, sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 3 do s.i.w.z.
W przedłożonym wykazie przystępujący wskazał 34 osoby oraz przedłożył wraz z ofertą,
pomimo, że nie było takiego wymogu w s.i.w.z., dokumenty dotyczące wszystkich osób
wymienionych w wykazie, tj. kopie ich dowodów osobistych oraz dokumenty potwierdzające
kwalifikacje.
W związku z tym, że w trakcie badania oferty ww. wykonawcy zamawiający powziął
wątpliwości, co do posiadania wymaganego stażu przez niektóre ze wskazanych osób, AOP
Senior w dniu 27 marca 2015 r., został wezwany do uzupełnienia dokumentu o informacje,
które będą jednoznacznie potwierdzały spełnianie warunku dotyczącego dysponowania
osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
W odpowiedzi na wezwanie wykonawca AOP Senior uzupełnił wykaz osób o wymagane
informacje.
W związku z powyższym, zamawiający uznał, że ww. wykonawca wykazał, iż dysponuje
34 osobami spełniającymi wymagania określone w s.i.w.z.
Zamawiający wskazał, iż treść dokumentów, które zostały złożone przez AOP Senior, nie
dawała zamawiającemu podstaw do podważania ich wiarygodności. Przystępujący podał
w wykazie wymagane informacje dotyczące wymienionych przez niego osób, a ponadto
załączył do oferty również dokumenty (dowody tożsamości, świadectwa kwalifikacji itp.)
dotyczące każdej z osób podanych w wykazie. Ten fakt, w ocenie zamawiającego,
dodatkowo uwiarygodniał, że wykonawca AOP Senior faktycznie dysponuje wskazanymi
w wykazie osobami.
Wobec zarzutów podniesionych w odwołaniu, zamawiający zwrócił się w dniu 17 kwietnia
2015 r. do AOP Senior z wnioskiem o ustosunkowanie się do kwestii podania
nieprawdziwych informacji. W odpowiedzi ww. wykonawca złożył pismo, w którym stwierdził,
iż zarzuty zawarte w odwołaniu są bezpodstawne, a na potwierdzenie swoich racji dołączył
dowody w postaci dokumentacji, tj. oświadczenia kwestionowanych osób, o wyrażeniu zgody
na gromadzenie i przetwarzanie ich danych osobowych w zakresie procedur przetargowych
oraz polepszenia wizerunku firmy oraz umowy - zlecenia - wstępne, na świadczenie
specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi na terenie
miasta Gdyni w miejscu zamieszkania chorego. Ponadto wykonawca AOP Senior wskazał,
że w wykazie osób nie została umieszczona informacja na temat p. A.D., o jej pracy
w Szpitalu Psychiatrycznym, a jedynie o odbytym stażu w ramach pielęgniarskich praktyk
zawodowych.
Mając na uwadze powyższe, wobec faktu, iż przedłożone przez wykonawcę dokumenty
wskazywały, że AOP Senior posiadał na dzień 11 marca 2015 r. wstępne umowy zlecenia ze
wszystkimi osobami wymienionymi w odwołaniu, zamawiający uznał, iż brak jest podstaw do
wzruszenia wyniku przedmiotowego postępowania i kwestionowania prawdziwości
dokumentów przedłożonych przez ww. wykonawcę.
Tym samym zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp, jako nieznajdującego podstaw w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym.
AOP Senior w wykazie wykonanych usług, wskazał usługi świadczone dla klientów
prywatnych. Ponadto wraz z wykazem zostały złożone zestawienia godzin wykonanych
usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
W związku z tym, że przystępujący wykazał usługi wykonane w okresie od 1 stycznia
2012 r., tj. w okresie przekraczającym ostatnie trzy lata przed upływem terminu ofert,
zamawiający wezwał, w dniu 31 marca 2015 r. wykonawcę do uzupełnienia wykazu usług
o informacje wskazujące, jaką ilość godzin usług świadczył AOP Senior w okresie od 19
marca 2012 r. do 19 marca 2015 r.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie przystępujący przedłożył uzupełniony wykaz
wykonanych usług o wymagane informacje.
Wobec ustalenia przez zamawiającego, że informacje wskazane przez przystępującego
w przedłożonych dokumentach nie wskazują jednoznacznie, że usługa była świadczona dla
osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania (a taki warunek został określony
w s.i.w.z.), zamawiający w dniu 2 kwietnia 2015 r. postanowił wezwać wykonawcę do
uzupełnienia wykazu wykonanych usług o informacje w powyższym zakresie.
W odpowiedzi na wezwanie, AOP Senior przedłożył wykaz wykonanych usług
uzupełniony o informacje potwierdzające, że wskazane usługi były świadczone dla osób
z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania.
Ponadto przystępujący przedłożył oświadczenie, z którego treści wynika, że w okresie od
19 marca 2012 do 18 marca 2015 r. AOP Senior świadczył specjalistyczne usługi
opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania na terenie
miasta Gdyni i Rumi w wymiarze 107.557 godzin oraz że usługi zostały wykonane należycie.
Zamawiający wskazał, iż na podstawie zgromadzonej dokumentacji miał podstawy do
uznania, że przystępujący spełniał warunek udziału w postępowaniu dotyczący wymaganej
wiedzy i doświadczenia.
Zamawiający podniósł, że niezrozumiałe jest twierdzenie odwołującego, iż oświadczenie
złożone przez AOP Senior nie zawiera informacji potwierdzającej, że usługi zostały
wykonane należycie. W ocenie zamawiającego wezwania były wystosowane do wykonawcy
w sposób prawidłowy i zgodny z przepisami ustawy Pzp. Odwołujący nie uzasadnił
w odwołaniu, dlaczego wezwania do złożenia wyjaśnień i uzupełnień kierowane do
wykonawcy AOP Senior w dniach 31 marca 2015 r. oraz 2 kwietnia 2015 r. miałyby zostać
dokonane niezgodnie z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Zdaniem zamawiającego, odwołujący zarzucił wielokrotne wzywanie do uzupełnienia tego
samego dokumentu, tj. wykazu wykonanych usług. W ocenie zamawiającego, taki zarzut nie
znajduje potwierdzenia w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym.
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający nie naruszył powyższej zasady, bowiem
w wezwaniu z dnia 31 marca 2015 r. skierowanym do AOP Senior zamawiający wezwał
wykonawcę do wykazania ilości godzin w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert. Natomiast w wezwaniu z dnia 2 kwietnia 2015 r. wykonawca AOP Senior
został wezwany do uzupełnienia wykazu osób o informacje potwierdzające, że wskazane
usługi były świadczone dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania
(w tym wezwaniu, wątek ilości godzin wykonanych usług w ogóle nie został poruszony). Jak
wynika z powyższego zarzut odwołującego, przy założeniu, iż dotyczy wielokrotnego
wzywania do uzupełnienia tego samego dokumentu, jest bezpodstawny.
Niezależenie od powyższego, zamawiający ustosunkował się do kwestii uznania
złożonego przez wykonawcę AOP Senior oświadczenia, jako wystarczającego dowodu
potwierdzającego należyte wykonanie usług wymienionych w wykazie.
Zamawiający, działając w oparciu o art. 18 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej, odpowiedzialny jest za organizowanie i świadczenie specjalistycznych
usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi -
mieszkańców Gminy Gdynia. W związku z tym posiada wieloletnie i szerokie doświadczenie
w sprawach związanych z organizacją i świadczeniem tych usług. Usługi te, zgodnie z art. 50
ust. 1 i 3 ww. ustawy, przyznawane są osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych
przyczyn wymagają pomocy i dostosowane są do szczególnych potrzeb, wynikających
z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności. Odbiorcami tych usług są osoby
z zaburzeniami psychicznymi - są to w szczególności osoby z następującymi jednostkami
chorobowymi określonymi jako zaburzenia psychiczne w Międzynarodowej Statystycznej
Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10:
a) osoby z otępieniami, a więc charakteryzujące się obniżoną sprawnością umysłową na
skutek uszkodzenia mózgu - w tym osoby w wieku starszym z chorobą Alzheimera
(stopniowa utrata pamięci, splątanie, trudności językowe), z chorobą Parkinsona
(spowolnienie i niesprawność ruchowa, zaburzenia pisania, mimowolne skurcze mięśni),
osoby z chorobą Picka (postępujące zachowania aspołeczne oraz afazja), a także osoby
z chorobą Huntingtona (utrata pamięci, zdolności do kontrolowania ruchów i emocji,
podejmowania decyzji),
b) osoby, u których występują zaburzenia urojeniowe, majaczenie, halucynoza,
c) osoby z zaburzeniami osobowości,
d) osoby z zaburzeniami psychicznymi i zachowaniami spowodowanymi używaniem
środków psychoaktywnych,
e) osoby ze schizofrenią,
f) osoby z upośledzeniem umysłowym,
g) osoby z zaburzeniami rozwoju psychicznego.
Ze względu na występujące dysfunkcje i choroby, objawiające się stałym lub czasowym
obniżeniem samoświadomości i zdolności do samostanowienia (część osób z zaburzeniami
psychicznymi, korzystających ze specjalistycznych usług opiekuńczych to osoby
ubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie), a także w obliczu współwystępujących
trudności w komunikowaniu się (zarówno słownie, jak i pisemnie - część osób jest
niezdolnych nawet do złożenia podpisu), nie jest praktykowane odbieranie indywidualnych
opinii, referencji czy innego rodzaju poświadczeń od osób korzystających z tego rodzaju
usług. Dokument potwierdzający należyte wykonanie usług wystawiony przez osobę
korzystającą z usług w przedstawionych wyżej okolicznościach (o ile wystawienie byłoby
możliwe fizycznie i prawnie) miałby znacznie ograniczoną wiarygodność.
Przystępujący przedłożył wraz z wykazem wykonanych usług zestawienia godzin
wykonanych usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi. W zestawieniach zostały
wskazane imiona i nazwiska kilkudziesięciu osób, a także ilości poszczególnych godzin.
Zatem, mając na uwadze powyższe, w ocenie zamawiającego, dokumenty i oświadczenia
przedłożone przez AOP Senior oraz specyfika specjalistycznych usług opiekuńczych dla
osób z zaburzeniami psychicznymi, a także fakt, że jak wynika z przedłożonych przez AOP
Senior zestawień, usługi były świadczone dla dużej ilości indywidualnych klientów, stanowią
wystarczające uzasadnienie by przyjąć, że dowodem dla usług wymienionych w wykazie
może być oświadczenie złożone przez wykonawcę.
Zamawiający zaznaczył, iż przepisy ustawy Pzp, ani rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów - nie wymagają, aby w każdym przypadku, gdy zostanie złożone oświadczenie
zamiast poświadczenia, zamawiający wzywał wykonawcę do składania stosownych
wyjaśnień. W ocenie zamawiającego uzasadnione przyczyny o obiektywnym charakterze
w zaistniałym przypadku mają miejsce.
Zamawiający wskazał, iż zarzut jakoby oferta AOP Senior była niezgodna z wymaganiami
pkt 2.1 rozdział II s.i.w.z., jest bezpodstawny. Odwołujący nie wykazał, na czym powyższa
niegodność miałaby polegać, a jedynie przywołał zapisy s.i.w.z. dotyczące warunków udziału
w postępowaniu. Oferta złożona przez AOP Senior jest zgodna z treścią s.i.w.z. i nie ma
podstaw do jej odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Natomiast
argumentacja przytoczona przez odwołującego w żaden sposób nie podważa tego ustalenia.
Izba zważyła, co następuje.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, oraz uczestnika
postępowania odwoławczego, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy
oraz zeznania świadków, Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Zgodnie z pkt 1.1 rozdział II specyfikacji istotnych warunków zamówienia - część A
zamówienia obejmuje świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób
z zaburzeniami psychicznymi z terenu Gdyni. Zgodnie z pkt 6 rozdziału II s.i.w.z. celem
zapewnienia należytego świadczenia usług, wykonawca zobowiązany będzie przez cały
okres realizacji zamówienia do zatrudniania osób, które spełniają wymogi określone w § 8
ust. 5 „Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych
w miejscu zamieszkania” i biegle posługują się językiem polskim, w takiej liczbie, aby
indywidualny wymiar czasu ich pracy nie przekraczał obowiązujących norm czasu pracy
przewidzianych w Kodeksie pracy, niezależnie od formy zatrudnienia, jednak nie mniej niż 17
osób w przypadku ubiegania się o część A zamówienia.
Zgodnie z pkt 3.1 rozdziału IV s.i.w.z. zamawiający uzna, że warunek dotyczący
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia został spełniony, jeżeli
wykonawca wykaże, że dysponuje, co najmniej 17 osobami, które spełniają wymogi
określone w § 8 ust. 5 „Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych
świadczonych w miejscu zamieszkania” i biegle posługują się językiem polskim.
Ponadto zgodnie z pkt 1 ppkt 2 rozdział XII s.i.w.z., zamawiający oceniał także dodatkowo
zastępowalność kluczowego personelu. W kryterium tym zamawiający przyznawał
dodatkowe punkty tym ofertom, w których wykonawca zapewnił do realizacji danej części
zamówienia większą niż wymagana, jako minimum, liczbę osób spełniających wymogi
określone w rozdziale IV pkt 3, odpowiednio dla części, o którą ubiega się wykonawca.
Waga kryterium - zastępowalność kluczowego personelu wynosi 50 %.
Do oferty przystępującego został załączony wykaz osób, które będą uczestniczyć
w wykonywaniu zamówienia wraz z informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami,
sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 3 do s.i.w.z. Wykaz zawierał informację, że
w wykonaniu zamówienia będą uczestniczyć 34 osoby w nim wskazane.
Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, z postępowania o udzielenie
zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające
wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania. Przepis powyższy nie
wskazuje, jakiego typu informacje można zakwalifikować jako nieprawdziwe, co oznacza, że
każdy rodzaj i zakres informacji, jeżeli zostanie stwierdzony fakt nieprawdziwości wywołuje
skutek w postaci wykluczenia wykonawcy, podającego takie informacje, z danego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zdaniem Izby ocena złożonych
informacji, pod kątem ich prawdziwości dotyczyć może zarówno części podmiotowej, czyli
dotyczącej samego wykonawcy, jak też części przedmiotowej złożonej oferty, tj.
merytorycznej treści oferty dotyczącej przedmiotu zamówienia i sposobu jego realizacji.
Istotnym jest również konieczność stwierdzenia, czy złożenie nieprawdziwych informacji ma
lub może mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy wziąć pod uwagę
dotychczasowe orzecznictwo Sądów Okręgowych, które jednolicie orzekają w zakresie
konieczności udowodnienia, że do wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp, konieczne jest potwierdzenie działania polegającego na umyślnym
wprowadzeniu zamawiającego w błąd. Miarodajną reprezentację powyższego poglądu
stanowi wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie, IV Wydział Cywilny
Odwoławczy z dnia 19 lipca 2012 r. (sygn. akt IV Ca 683/12), w którym Sąd Okręgowy
stwierdził, iż wykluczenie wykonawcy z powodu podania nieprawdziwych informacji mogłoby
nastąpić jedynie w warunkach celowego, zawinionego i zamierzonego zachowania
wykonawcy, podjętego z zamiarem podania nieprawdziwych informacji w celu wprowadzenia
zamawiającego w błąd i wykorzystania tego błędu dla uzyskania zamówienia publicznego,
a zatem w następstwie czynności dokonanej z winy umyślnej, nie zaś w wyniku błędu czy
niedbalstwa. Analogicznie, wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 23 stycznia 2013 r.,
sygn. akt: II Ca 1285/12 oraz wyrok sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 grudnia 2012 r.
sygn. akt: VI Ga 134/12.
W wyroku o sygn. II CKN 1095/99, Sąd Najwyższy stwierdził (za sądem apelacyjnym), że
terminy „prawda", „prawdziwy" bądź ich zaprzeczenia występują wielokrotnie w aktach
normatywnych, a wśród nich w kodeksie cywilnym (np. art. 780 § 1, art. 834), w kodeksie
postępowania cywilnego (np. art. 3, 103 § 2, art. 252, 253, 254 § 1 i 2, art. 268, 304, 333 § 2,
art. 339 § 2, art. 485 § 2, art. 913 § 2, art. 1045), w kodeksie karnym (np. art. 132, 213 § 2
i 3, art. 303 § 1, art. 312) oraz w kodeksie postępowania karnego (np. art. 2 § 2, art. 188 § 1
i art. 190 § 1). Zdaniem Sądu Najwyższego we wszystkich tych przypadkach termin „prawda"
rozumiany jest tak, jak w języku potocznym, a więc jako zgodność myśli (wypowiedzi -
w znaczeniu logicznym) z rzeczywistością (z „faktami" i „danymi"). Zdaniem Sądu
Najwyższego - wypowiedź o rzeczywistości jest prawdziwa tylko wtedy, gdy głosi tak, jak jest
w rzeczywistości.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są w części zasadne.
Jednakże stopień naruszenia wskazuje na konieczność uwzględnienia odwołania.
Izba stwierdziła, że potwierdziły się dwa ze stawianych zarzutów, a mianowicie zarzut
dotyczący podania nieprawdziwych informacji oraz zarzut dotyczący braku złożenia
dokumentów poświadczających należyte wykonanie wykazanych usług.
Odnośnie zarzutu podania nieprawdziwych informacji stwierdzić należało, co następuje.
Przystępujący do oferty załączył wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia (załącznik nr 3 do s.i.w.z. z dnia 11 marca 2015 r.). W trakcie czynności badania
ofert zamawiający zwracał się do przystępującego o wyjaśnienia i uzupełnienia dokumentów,
które to wyjaśnienia i uzupełnienia zostały przez wykonawcę przystępującego złożone. Po
informacji, od zamawiającego, że w postępowaniu zostało wniesione odwołanie, a do
odwołania zostały załączone oświadczenia 7 osób, które to twierdziły, że nie zawarły
z przystępującym żadnej umowy (w tym zlecenia) na wykonywanie usług w ramach
przedmiotowego postępowania przetargowego, przystępujący na wezwanie zamawiającego
(po wniesieniu odwołania) ustosunkował się do tych oświadczeń (i zarzutów) wskazując, iż
kwestionowane przez odwołującego osoby (7) były w dyspozycji przystępującego na dzień
składania ofert. Przystępujący na dowód powyższego załączył „Wstępne umowy zlecenia”
z tymi osobami datowane na dzień 11 marca 2015 r. oraz oświadczenia datowane na 11
marca 2015 roku – w zakresie wyrażenia przez te osoby zgody na przetwarzanie danych
osobowych. Ponadto przystępujący na rozprawie złożył pismo procesowe wraz z ww.
„wstępnymi umowami zlecenia”, ww. oświadczeniem o wyrażeniu zgody na przetwarzanie
danych osobowych oraz oświadczeniami z dnia 15 kwietnia 2015 roku dotyczącymi
informacji, iż w dniu składania dokumentów deklarowały one (7 osób) zgodę do podjęcia
pracy u przystępującego na rzeczone zadanie, mając świadomość, że zostaną zatrudnione
na zasadach umowy-zlecenia.
Na wstępie stwierdzić należało, iż oświadczenia z dnia 15 kwietnia 2015 roku posługują
się bliżej nieokreślonym stwierdzeniem „w dniu składania dokumentów”, które to
sformułowanie nie precyzuje, o jakie dokumenty i o jaki dzień chodzi.
Ponadto w toku prowadzonej rozprawy jednoznacznie zostało potwierdzone, zarówno
przez przystępującego, jak i świadków, że „Wstępne umowy zlecenia” oraz oświadczenie –
zgoda na przetwarzanie danych osobowych zostały podpisane w dniu 15 kwietnia 2015 roku.
Powyższe oznacza, że data (11 marca 2015 r.), którą opatrzone były „Wstępne umowy
zlecenia” i oświadczenie – zgoda na przetwarzanie danych osobowych, została podana
świadomie i celowo, na potrzeby niniejszego postępowania odwoławczego. Skoro bowiem
przystępujący oraz świadkowie spójnie i bez żadnych wątpliwości oświadczyli, iż to dnia 15
kwietnia 2015 roku zostały podpisane rzeczone dokumenty, to stwierdzić należało, że na
dzień składania ofert takich dokumentów nie było i być nie mogło, a w konsekwencji
przystępujący nie dysponował odpowiednim potencjałem osobowym, który uprawniałby go
do uzyskania maksymalnej liczby punktów w kryterium „Zastępowalność kluczowego
personelu” o wadze 50 %. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności stwierdzić należało, że
przystępujący w sposób celowy i świadomy podał informacje nieprawdziwe, które
w konsekwencji doprowadziły do uzyskania przez niego maksymalnej liczby punktów
w kryterium zastępowalność kluczowego personelu, co z kolei doprowadziło do wyboru
oferty przystępującego, jako najkorzystniejszej. W ocenie Izby okolicznością wskazywaną
przez przystępującego i rzekomo uprawniającą do takiego działania nie mogło być
przekazanie, we wcześniejszych terminach kopii dokumentów tych osób, tj. kopii dowodu
osobistego i dokumentów potwierdzających kwalifikacje. Fakt, iż na rynku utrwaliła się
praktyka wymiany pracodawcy przy zachowaniu tych samych osób świadczących usługi nie
uprawniała przystępującego do przyjęcia, że przekazane dokumenty stanowią podstawę do
przyjęcia, że dane osoby wyrażają zgodę na wykorzystanie ich w wybranych przez
wykonawcę postępowaniach. Nadto wskazać należy, że powołani świadkowie jasno wyrazili
swoje stanowisko, że dopiero po wniesieniu odwołania przystępujący kontaktował się z nimi
w sprawie wykorzystania ich osób do realizacji przedmiotowego zamówienia.
Reasumując stwierdzić należało, że przystępujący składając swoją ofertę nie miał
podstaw do wykorzystania potencjału osobowego kwestionowanych przez odwołującego
osób, a przynajmniej dwóch powołanych na świadka, tym samym w sposób świadomy
i celowy przedstawił w swojej ofercie informacje nieprawdziwe mające wpływ na wynik
prowadzonego postępowania, dlatego też wykonawca ten winien zostać wykluczony
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, a jego oferta, zgodnie
z przepisem art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, winna być uznana za odrzuconą.
Odnośnie zarzutu dotyczącego braku złożenia dokumentów poświadczających należyte
wykonanie wykazanych usług, Izba stwierdziła, że co do zasady osoby korzystające z usług
opiekuńczych nie są tymi samymi osobami, które zlecają wykonanie tych usług. Dlatego też
zasadnym i możliwym do pozyskania byłyby poświadczenia wystawione przez zlecających
takie usługi opiekunów, pełnomocników prawnych, czy najbliższych. Zgodnie § 1 ust. 2 pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (poz. 231) dowodem potwierdzającym należyte wykonanie
lub wykonywanie usług może być oświadczenie wykonawcy, jeżeli z uzasadnionych
przyczyn o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia
wystawionego przez odbiorcę usługi. W przedmiotowej sprawie zastępowanie poświadczeń
oświadczeniem wykonawcy nie daje się bronić z uwagi na obiektywne możliwości
pozyskania takich poświadczeń. Przystępujący był już raz wzywany do uzupełnienia tego
rodzaju dokumentów. Dlatego też w tym zakresie przystępujący nie potwierdził spełniania
warunku udziału w postępowaniu i powinien zostać wykluczony z postępowania na
podstawie przepis art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, w konsekwencji uznania dwóch merytorycznych zarzutów
odwołania, konsumuje się zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż zamawiający
dokonał wyboru oferty wykonawcy, który winien zostać wykluczony z przedmiotowego
postępowania.
Odnośnie zarzutu dotyczącego spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia w zakresie
liczby godzin świadczenia usług, Izba stwierdziła, że zarzut ten jest bezzasadny, gdyż
przystępujący na wezwanie zamawiającego skorygował powstałą wadliwość w trybie
i terminie wynikającym z przepisów ustawy Pzp, tj. art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp oraz
wezwaniem zamawiającego.
W ocenie Izby nie potwierdził się zarzut wielokrotnego wykorzystania przez
zamawiającego dyspozycji przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, gdyż każde wezwanie
kierowane przez zamawiającego w tym trybie dotyczyło innych elementów podmiotowych
wykonawcy.
Za niezasadny Izba uznała również zarzut dotyczący naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp, gdyż odwołujący nie udowodnił, w jakim merytorycznym zakresie oferta
przystępującego jest niezgodna treściowo ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
Odnoszenie przez odwołującego braku wykazania spełnienia warunków udziału
w postępowaniu, jako niezgodności z treścią s.i.w.z. jest dalece posuniętym błędem nie
dającym się sanować w trybie odwoławczym. Należy bowiem rozdzielić treść oferty od
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, gdyż w konsekwencji znajdują
zastosowanie zupełnie odmienne przepisy ustawy Pzp.
Izba bez rozpoznania pozostawiła zarzut podniesiony przez odwołującego na rozprawie,
dotyczący okresu, na jaki zostały zawarte „wstępne umowy zlecenia”, gdyż zgodnie
z przepisem art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, Izba nie może orzekać, co do zarzutów, które nie
były zawarte w odwołaniu. Analizując zaś treść zarzutów odwołania Izba nie stwierdziła, że
odwołanie zawiera zarzuty we wskazanym zakresie.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty poniesione przez odwołującego
dotyczące wynagrodzenia pełnomocnika.
Przewodniczący: …………………………
WYROK
z dnia 29 kwietnia 2015 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Emil Kuriata
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2015 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 kwietnia 2015 r. przez
wykonawcę Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A,
02-579 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Gdyni, ul. Grabowo 2; 81-265 Gdynia,
przy udziale wykonawcy – M. O., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Agencja Opiekuńczo-Pielęgnacyjna "Senior" M. O., ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia -
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, wykluczenie z postępowania wykonawcy M. O.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna "Senior" M. O., ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia i odrzucenie jego
oferty, dokonanie czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul.
Grabowo 2; 81-265 Gdynia i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A, 02-579
Warszawa, tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od zamawiającego - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul.
Grabowo 2; 81-265 Gdynia na rzecz wykonawcy Agencja Służby Społecznej K.
Spółka Jawna, ul. Kwiatowa 7A, 02-579 Warszawa kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Przewodniczący: ………………………….
syg. akt KIO 754/15
Uzasadnienie
Zamawiający – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni, ul. Grabowo 2; 81-265
Gdynia, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem
jest „Świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, część A zamówienia”.
Zamawiający, pismem z dnia 3 kwietnia 2015 roku poinformował wykonawców o wynikach
prowadzonego postępowania.
Dnia 13 kwietnia 2015 roku wykonawca Agencja Służby Społecznej K. Spółka Jawna, ul.
Kwiatowa 7A, 02-579 Warszawa (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo zamówień
publicznych, poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz naruszenie
innych pozostających w związku z art. 7 przepisów, tj.:
1. art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, w której
wykonawca M. O. prowadzący działalność pod nazwą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna „SENIOR", ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia (dalej „AOP Senior”) złożył
nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania,
2. art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez dokonanie wybory oferty wykonawcy, który powinien
zostać wykluczony i którego oferta winna być odrzucona,
3. art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy AOP Senior do
złożenia wyjaśnień dotyczących złożonych oświadczeń lub dokumentów, o których
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
4. art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez wielokrotne wezwanie wykonawcy AOP Senior do
uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp,
5. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, poprzez nieodrzucenie oferty, która jest niezgodna ze
specyfikacją istotnych warunków zamówienia,
6. oraz innych wskazanych w treści odwołania.
Mając powyższe na uwadze odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania, albowiem ww.
naruszenia miały wpływ na wynik postępowania, a w konsekwencji o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty AOP
Senior,
2) nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności oceny i badania ofert;
3) nakazanie zamawiającemu wykluczenie wykonawcy AOP Senior,
4) dokonanie wyboru oferty odwołującego, jako najkorzystniejszej w świetle ustalonych
przez zamawiającego kryteriów oceny ofert.
Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych, interes odwołującego
w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku (szkody), gdyż objęte odwołaniem czynności
zamawiającego uniemożliwiły odwołującemu uzyskanie przedmiotowego zamówienia i jego
realizację.
Do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego – przystąpienie zgłosił
wykonawca M. O. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Agencja Opiekuńczo-
Pielęgnacyjna „SENIOR", ul. Garbarska 32, 84-230 Rumia (dalej „AOP Senior” lub
„przystępujący”).
Izba ustaliła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Przedmiotem zamówienia w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego w trybie
przetargu nieograniczonego jest świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych, część A
zamówienia.
W dniu 3 kwietnia 2015 r. zamawiający zawiadomił wykonawców o wynikach
prowadzonego postępowania.
Z decyzją zamawiającego nie zgodził się odwołujący i w dniu 13 kwietnia 2015 roku
wniósł odwołanie. W odwołaniu odwołujący podniósł, iż wskazane w ofercie przystępującego,
w wykazie osoby, poz. 3, 4, 10, 11, 13, 14 oraz 34 nie zawarły żadnej umowy, w tym umowy
zlecenia z AOP Senior, na wykonywanie przez nie usług w ramach świadczenia
specjalistycznych usług opiekuńczych przez AOP Senior na rzecz zamawiającego.
Odwołujący do odwołania załączył oświadczenia złożone przez wszystkie wyżej
wymienione osoby.
Odwołujący podał również, że nieprawdziwą jest także informacja zawarta w wykazie, że
p. A.D. pracowała w Szpitalu Psychiatrycznym (Starogard Gdański).
W związku z powyższym, zdaniem odwołującego, wykonawca AOP Senior złożył w
postępowaniu nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania.
Odwołujący podał również, że liczba osób, które spełniają wymogi określone w § 8 ust. 5
Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu
zamieszkania i biegle posługują się językiem polskim, wykazana przez przystępującego
w załączniku „Wykaz osób" (na załączniku nr 3 do s.i.w.z.), po pierwsze pozwalała spełnić
warunki udziału w postępowaniu, a po drugie była podstawą do określenia ilości punktów
przyznanych ofercie na podstawie rozdziału XII s.i.w.z.
Zdaniem odwołującego, działanie przystępującego było ukierunkowane na osiągnięcie
celu polegającego na uzyskaniu maksymalnej ilości punktów w wysoko ocenianym kryterium
- zastępowalność kluczowego personelu (tj. 50 pkt). Jeżeli AOP Senior wskazałby mniejszą
ilość osób niż 33 osoby, które spełniają wymogi określone w § 8 ust. 5 Gdyńskiego
standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania
i biegle posługują się językiem polskim, w załączniku „Wykaz osób”, to nie mógłby uzyskać
więcej niż 30 punktów w tym kryterium. Zatem nieprawdziwe informacje zawarte w Wykazie
osób załączonym do oferty przystępującego mają rzeczywisty, realny wpływ na wynik
postępowania oraz są obiektywnie niezgodne ze stanem faktycznym (wyrok Sądu
Okręgowego w Katowicach z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. akt. XIX Ga 179/13, LEX nr
1315894). Informacje mają wpływ lub mogą mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania, jeżeli ich złożenie przesądza o wykazaniu spełniania warunków udziału w
postępowaniu, ocenie ofert lub możliwości uznania oferty za najkorzystniejszą (sygn. akt KIO
1736/11, sygn. akt KIO 1735/11, sygn. akt KIO 1424/11).
Zdaniem odwołującego informacje nieprawdziwe składane w toku prowadzonego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego nie podlegają uzupełnieniu na
podstawie art. 26 ust. 3 Ustawy Pzp, gdyż jest to wyjątek od obowiązku zamawiającego,
polegającego na wzywaniu do uzupełnienia dokumentu niezłożonego lub wadliwie
złożonego, ponieważ nie można zastąpić nieprawdziwej informacji prawdziwą. W praktyce
oznacza to, że wykonawca, który dopuścił się złożenia oświadczenia lub dokumentu
zawierającego nieprawdziwe informacje, nie zostanie wezwany przez zamawiającego do
jego uzupełnienia. Stanowisko takie potwierdza wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28
kwietnia 2011 r. (sygn. akt KIO/UZP 801/11) oraz wyrok KIO z dnia 6 sierpnia 2012 r., (sygn.
akt: KIO 1571/12).
Odwołujący podniósł, iż zamawiający bezpodstawnie uznał, że oświadczenie
przystępującego z dnia 11 maca 2015 r. spełnia wymagania określone w § 1 ust. 2 pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane. Przystępujący w żaden sposób nie wskazał uzasadnionych
przyczyn o obiektywnym charakterze, które potwierdziłyby, że nie jest w stanie uzyskać
poświadczenia wystawionego przez odbiorców usług. Ponadto w/w oświadczenie nie
zawiera informacji, że usługi zostały wykonane należycie.
Powyższego ustalenia nie zmienia fakt wezwania wykonawcy AOP Senior do złożenia
wyjaśnień i uzupełnień z dnia 31 marca 2015 r. oraz z dnia 2 kwietnia 2015 r., ponieważ
czynności te zostały dokonane niezgodnie z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 Ustawy Pzp.
Ponadto z tylko z ostrożności na wypadek nieuwzględnienia ww. zarzutów odwołujący
podniósł także, że oferta przystępującego jest niezgodna z wymaganiem określonym w pkt
2.1 rozdział II s.i.w.z. Przystępujący wykazał, że świadczył specjalistyczne usługi opiekuńcze
na terenie miasta Gdyni i Rumi w wymiarze 106 772 godzin u klientów indywidualnych
zrealizowanych w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2014 r. Zgodnie z pkt 1
rozdziału X s.i.w.z. termin składania ofert został ustalony na 19 marca 2015 r. W związku
z powyższym okres ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert to okres od
19 marca 2012 r. do 19 marca 2015 r. Oceniając zatem doświadczenie przystępującego,
zamawiający nie powinien uwzględniać godzin świadczenia specjalistycznych usług
opiekuńczych na terenie miasta Gdyni i Rumi w okresie od 1 stycznia 2012 r. do 18 marca
2012 r.
Zdaniem odwołującego prawidłowa ocena złożonych wykazów potwierdzających
doświadczenie przystępującego powinna doprowadzić do ustalenia, że wykonawca ten nie
wykazał, że posiada doświadczenie w zakresie wymaganym w pkt 2.1 rozdział IV s.i.w.z., tj.
świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi
świadczone w miejscu zamieszkania w wymiarze nie mniejszym niż 104.900 (słownie: sto
cztery tysiące dziewięćset) godzin. W związku z powyższym ustaleniem odwołujący
stwierdził, że zamawiający naruszył art. 26 ust. 4 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie
wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień dotyczących złożonych oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
poprzez zaniechanie wezwania przystępującego do uzupełnienia oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Powyższego ustalenia nie
zmienia fakt wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień i uzupełnień z dnia 31 marca
2015 r. oraz z dnia 2 kwietnia 2015 r., ponieważ czynności te zostały dokonane niezgodnie
z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Zamawiający, dnia 27 kwietnia 2015 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający podniósł, iż wykonawca AOP Senior w celu wykazania spełniania warunku
dotyczącego dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia złożył wykaz osób,
które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z informacją o podstawie do
dysponowania tymi osobami, sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 3 do s.i.w.z.
W przedłożonym wykazie przystępujący wskazał 34 osoby oraz przedłożył wraz z ofertą,
pomimo, że nie było takiego wymogu w s.i.w.z., dokumenty dotyczące wszystkich osób
wymienionych w wykazie, tj. kopie ich dowodów osobistych oraz dokumenty potwierdzające
kwalifikacje.
W związku z tym, że w trakcie badania oferty ww. wykonawcy zamawiający powziął
wątpliwości, co do posiadania wymaganego stażu przez niektóre ze wskazanych osób, AOP
Senior w dniu 27 marca 2015 r., został wezwany do uzupełnienia dokumentu o informacje,
które będą jednoznacznie potwierdzały spełnianie warunku dotyczącego dysponowania
osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
W odpowiedzi na wezwanie wykonawca AOP Senior uzupełnił wykaz osób o wymagane
informacje.
W związku z powyższym, zamawiający uznał, że ww. wykonawca wykazał, iż dysponuje
34 osobami spełniającymi wymagania określone w s.i.w.z.
Zamawiający wskazał, iż treść dokumentów, które zostały złożone przez AOP Senior, nie
dawała zamawiającemu podstaw do podważania ich wiarygodności. Przystępujący podał
w wykazie wymagane informacje dotyczące wymienionych przez niego osób, a ponadto
załączył do oferty również dokumenty (dowody tożsamości, świadectwa kwalifikacji itp.)
dotyczące każdej z osób podanych w wykazie. Ten fakt, w ocenie zamawiającego,
dodatkowo uwiarygodniał, że wykonawca AOP Senior faktycznie dysponuje wskazanymi
w wykazie osobami.
Wobec zarzutów podniesionych w odwołaniu, zamawiający zwrócił się w dniu 17 kwietnia
2015 r. do AOP Senior z wnioskiem o ustosunkowanie się do kwestii podania
nieprawdziwych informacji. W odpowiedzi ww. wykonawca złożył pismo, w którym stwierdził,
iż zarzuty zawarte w odwołaniu są bezpodstawne, a na potwierdzenie swoich racji dołączył
dowody w postaci dokumentacji, tj. oświadczenia kwestionowanych osób, o wyrażeniu zgody
na gromadzenie i przetwarzanie ich danych osobowych w zakresie procedur przetargowych
oraz polepszenia wizerunku firmy oraz umowy - zlecenia - wstępne, na świadczenie
specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi na terenie
miasta Gdyni w miejscu zamieszkania chorego. Ponadto wykonawca AOP Senior wskazał,
że w wykazie osób nie została umieszczona informacja na temat p. A.D., o jej pracy
w Szpitalu Psychiatrycznym, a jedynie o odbytym stażu w ramach pielęgniarskich praktyk
zawodowych.
Mając na uwadze powyższe, wobec faktu, iż przedłożone przez wykonawcę dokumenty
wskazywały, że AOP Senior posiadał na dzień 11 marca 2015 r. wstępne umowy zlecenia ze
wszystkimi osobami wymienionymi w odwołaniu, zamawiający uznał, iż brak jest podstaw do
wzruszenia wyniku przedmiotowego postępowania i kwestionowania prawdziwości
dokumentów przedłożonych przez ww. wykonawcę.
Tym samym zamawiający wniósł o oddalenie zarzutu naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp, jako nieznajdującego podstaw w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym.
AOP Senior w wykazie wykonanych usług, wskazał usługi świadczone dla klientów
prywatnych. Ponadto wraz z wykazem zostały złożone zestawienia godzin wykonanych
usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
W związku z tym, że przystępujący wykazał usługi wykonane w okresie od 1 stycznia
2012 r., tj. w okresie przekraczającym ostatnie trzy lata przed upływem terminu ofert,
zamawiający wezwał, w dniu 31 marca 2015 r. wykonawcę do uzupełnienia wykazu usług
o informacje wskazujące, jaką ilość godzin usług świadczył AOP Senior w okresie od 19
marca 2012 r. do 19 marca 2015 r.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie przystępujący przedłożył uzupełniony wykaz
wykonanych usług o wymagane informacje.
Wobec ustalenia przez zamawiającego, że informacje wskazane przez przystępującego
w przedłożonych dokumentach nie wskazują jednoznacznie, że usługa była świadczona dla
osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania (a taki warunek został określony
w s.i.w.z.), zamawiający w dniu 2 kwietnia 2015 r. postanowił wezwać wykonawcę do
uzupełnienia wykazu wykonanych usług o informacje w powyższym zakresie.
W odpowiedzi na wezwanie, AOP Senior przedłożył wykaz wykonanych usług
uzupełniony o informacje potwierdzające, że wskazane usługi były świadczone dla osób
z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania.
Ponadto przystępujący przedłożył oświadczenie, z którego treści wynika, że w okresie od
19 marca 2012 do 18 marca 2015 r. AOP Senior świadczył specjalistyczne usługi
opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania na terenie
miasta Gdyni i Rumi w wymiarze 107.557 godzin oraz że usługi zostały wykonane należycie.
Zamawiający wskazał, iż na podstawie zgromadzonej dokumentacji miał podstawy do
uznania, że przystępujący spełniał warunek udziału w postępowaniu dotyczący wymaganej
wiedzy i doświadczenia.
Zamawiający podniósł, że niezrozumiałe jest twierdzenie odwołującego, iż oświadczenie
złożone przez AOP Senior nie zawiera informacji potwierdzającej, że usługi zostały
wykonane należycie. W ocenie zamawiającego wezwania były wystosowane do wykonawcy
w sposób prawidłowy i zgodny z przepisami ustawy Pzp. Odwołujący nie uzasadnił
w odwołaniu, dlaczego wezwania do złożenia wyjaśnień i uzupełnień kierowane do
wykonawcy AOP Senior w dniach 31 marca 2015 r. oraz 2 kwietnia 2015 r. miałyby zostać
dokonane niezgodnie z dyspozycją art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp.
Zdaniem zamawiającego, odwołujący zarzucił wielokrotne wzywanie do uzupełnienia tego
samego dokumentu, tj. wykazu wykonanych usług. W ocenie zamawiającego, taki zarzut nie
znajduje potwierdzenia w zaistniałym stanie faktycznym i prawnym.
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający nie naruszył powyższej zasady, bowiem
w wezwaniu z dnia 31 marca 2015 r. skierowanym do AOP Senior zamawiający wezwał
wykonawcę do wykazania ilości godzin w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert. Natomiast w wezwaniu z dnia 2 kwietnia 2015 r. wykonawca AOP Senior
został wezwany do uzupełnienia wykazu osób o informacje potwierdzające, że wskazane
usługi były świadczone dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania
(w tym wezwaniu, wątek ilości godzin wykonanych usług w ogóle nie został poruszony). Jak
wynika z powyższego zarzut odwołującego, przy założeniu, iż dotyczy wielokrotnego
wzywania do uzupełnienia tego samego dokumentu, jest bezpodstawny.
Niezależenie od powyższego, zamawiający ustosunkował się do kwestii uznania
złożonego przez wykonawcę AOP Senior oświadczenia, jako wystarczającego dowodu
potwierdzającego należyte wykonanie usług wymienionych w wykazie.
Zamawiający, działając w oparciu o art. 18 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej, odpowiedzialny jest za organizowanie i świadczenie specjalistycznych
usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi -
mieszkańców Gminy Gdynia. W związku z tym posiada wieloletnie i szerokie doświadczenie
w sprawach związanych z organizacją i świadczeniem tych usług. Usługi te, zgodnie z art. 50
ust. 1 i 3 ww. ustawy, przyznawane są osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych
przyczyn wymagają pomocy i dostosowane są do szczególnych potrzeb, wynikających
z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności. Odbiorcami tych usług są osoby
z zaburzeniami psychicznymi - są to w szczególności osoby z następującymi jednostkami
chorobowymi określonymi jako zaburzenia psychiczne w Międzynarodowej Statystycznej
Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10:
a) osoby z otępieniami, a więc charakteryzujące się obniżoną sprawnością umysłową na
skutek uszkodzenia mózgu - w tym osoby w wieku starszym z chorobą Alzheimera
(stopniowa utrata pamięci, splątanie, trudności językowe), z chorobą Parkinsona
(spowolnienie i niesprawność ruchowa, zaburzenia pisania, mimowolne skurcze mięśni),
osoby z chorobą Picka (postępujące zachowania aspołeczne oraz afazja), a także osoby
z chorobą Huntingtona (utrata pamięci, zdolności do kontrolowania ruchów i emocji,
podejmowania decyzji),
b) osoby, u których występują zaburzenia urojeniowe, majaczenie, halucynoza,
c) osoby z zaburzeniami osobowości,
d) osoby z zaburzeniami psychicznymi i zachowaniami spowodowanymi używaniem
środków psychoaktywnych,
e) osoby ze schizofrenią,
f) osoby z upośledzeniem umysłowym,
g) osoby z zaburzeniami rozwoju psychicznego.
Ze względu na występujące dysfunkcje i choroby, objawiające się stałym lub czasowym
obniżeniem samoświadomości i zdolności do samostanowienia (część osób z zaburzeniami
psychicznymi, korzystających ze specjalistycznych usług opiekuńczych to osoby
ubezwłasnowolnione częściowo lub całkowicie), a także w obliczu współwystępujących
trudności w komunikowaniu się (zarówno słownie, jak i pisemnie - część osób jest
niezdolnych nawet do złożenia podpisu), nie jest praktykowane odbieranie indywidualnych
opinii, referencji czy innego rodzaju poświadczeń od osób korzystających z tego rodzaju
usług. Dokument potwierdzający należyte wykonanie usług wystawiony przez osobę
korzystającą z usług w przedstawionych wyżej okolicznościach (o ile wystawienie byłoby
możliwe fizycznie i prawnie) miałby znacznie ograniczoną wiarygodność.
Przystępujący przedłożył wraz z wykazem wykonanych usług zestawienia godzin
wykonanych usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi. W zestawieniach zostały
wskazane imiona i nazwiska kilkudziesięciu osób, a także ilości poszczególnych godzin.
Zatem, mając na uwadze powyższe, w ocenie zamawiającego, dokumenty i oświadczenia
przedłożone przez AOP Senior oraz specyfika specjalistycznych usług opiekuńczych dla
osób z zaburzeniami psychicznymi, a także fakt, że jak wynika z przedłożonych przez AOP
Senior zestawień, usługi były świadczone dla dużej ilości indywidualnych klientów, stanowią
wystarczające uzasadnienie by przyjąć, że dowodem dla usług wymienionych w wykazie
może być oświadczenie złożone przez wykonawcę.
Zamawiający zaznaczył, iż przepisy ustawy Pzp, ani rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów - nie wymagają, aby w każdym przypadku, gdy zostanie złożone oświadczenie
zamiast poświadczenia, zamawiający wzywał wykonawcę do składania stosownych
wyjaśnień. W ocenie zamawiającego uzasadnione przyczyny o obiektywnym charakterze
w zaistniałym przypadku mają miejsce.
Zamawiający wskazał, iż zarzut jakoby oferta AOP Senior była niezgodna z wymaganiami
pkt 2.1 rozdział II s.i.w.z., jest bezpodstawny. Odwołujący nie wykazał, na czym powyższa
niegodność miałaby polegać, a jedynie przywołał zapisy s.i.w.z. dotyczące warunków udziału
w postępowaniu. Oferta złożona przez AOP Senior jest zgodna z treścią s.i.w.z. i nie ma
podstaw do jej odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Natomiast
argumentacja przytoczona przez odwołującego w żaden sposób nie podważa tego ustalenia.
Izba zważyła, co następuje.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, oraz uczestnika
postępowania odwoławczego, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy
oraz zeznania świadków, Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Zgodnie z pkt 1.1 rozdział II specyfikacji istotnych warunków zamówienia - część A
zamówienia obejmuje świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób
z zaburzeniami psychicznymi z terenu Gdyni. Zgodnie z pkt 6 rozdziału II s.i.w.z. celem
zapewnienia należytego świadczenia usług, wykonawca zobowiązany będzie przez cały
okres realizacji zamówienia do zatrudniania osób, które spełniają wymogi określone w § 8
ust. 5 „Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych świadczonych
w miejscu zamieszkania” i biegle posługują się językiem polskim, w takiej liczbie, aby
indywidualny wymiar czasu ich pracy nie przekraczał obowiązujących norm czasu pracy
przewidzianych w Kodeksie pracy, niezależnie od formy zatrudnienia, jednak nie mniej niż 17
osób w przypadku ubiegania się o część A zamówienia.
Zgodnie z pkt 3.1 rozdziału IV s.i.w.z. zamawiający uzna, że warunek dotyczący
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia został spełniony, jeżeli
wykonawca wykaże, że dysponuje, co najmniej 17 osobami, które spełniają wymogi
określone w § 8 ust. 5 „Gdyńskiego standardu specjalistycznych usług opiekuńczych
świadczonych w miejscu zamieszkania” i biegle posługują się językiem polskim.
Ponadto zgodnie z pkt 1 ppkt 2 rozdział XII s.i.w.z., zamawiający oceniał także dodatkowo
zastępowalność kluczowego personelu. W kryterium tym zamawiający przyznawał
dodatkowe punkty tym ofertom, w których wykonawca zapewnił do realizacji danej części
zamówienia większą niż wymagana, jako minimum, liczbę osób spełniających wymogi
określone w rozdziale IV pkt 3, odpowiednio dla części, o którą ubiega się wykonawca.
Waga kryterium - zastępowalność kluczowego personelu wynosi 50 %.
Do oferty przystępującego został załączony wykaz osób, które będą uczestniczyć
w wykonywaniu zamówienia wraz z informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami,
sporządzony na druku stanowiącym załącznik nr 3 do s.i.w.z. Wykaz zawierał informację, że
w wykonaniu zamówienia będą uczestniczyć 34 osoby w nim wskazane.
Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, z postępowania o udzielenie
zamówienia wyklucza się wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające
wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania. Przepis powyższy nie
wskazuje, jakiego typu informacje można zakwalifikować jako nieprawdziwe, co oznacza, że
każdy rodzaj i zakres informacji, jeżeli zostanie stwierdzony fakt nieprawdziwości wywołuje
skutek w postaci wykluczenia wykonawcy, podającego takie informacje, z danego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zdaniem Izby ocena złożonych
informacji, pod kątem ich prawdziwości dotyczyć może zarówno części podmiotowej, czyli
dotyczącej samego wykonawcy, jak też części przedmiotowej złożonej oferty, tj.
merytorycznej treści oferty dotyczącej przedmiotu zamówienia i sposobu jego realizacji.
Istotnym jest również konieczność stwierdzenia, czy złożenie nieprawdziwych informacji ma
lub może mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy wziąć pod uwagę
dotychczasowe orzecznictwo Sądów Okręgowych, które jednolicie orzekają w zakresie
konieczności udowodnienia, że do wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp, konieczne jest potwierdzenie działania polegającego na umyślnym
wprowadzeniu zamawiającego w błąd. Miarodajną reprezentację powyższego poglądu
stanowi wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie, IV Wydział Cywilny
Odwoławczy z dnia 19 lipca 2012 r. (sygn. akt IV Ca 683/12), w którym Sąd Okręgowy
stwierdził, iż wykluczenie wykonawcy z powodu podania nieprawdziwych informacji mogłoby
nastąpić jedynie w warunkach celowego, zawinionego i zamierzonego zachowania
wykonawcy, podjętego z zamiarem podania nieprawdziwych informacji w celu wprowadzenia
zamawiającego w błąd i wykorzystania tego błędu dla uzyskania zamówienia publicznego,
a zatem w następstwie czynności dokonanej z winy umyślnej, nie zaś w wyniku błędu czy
niedbalstwa. Analogicznie, wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 23 stycznia 2013 r.,
sygn. akt: II Ca 1285/12 oraz wyrok sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 6 grudnia 2012 r.
sygn. akt: VI Ga 134/12.
W wyroku o sygn. II CKN 1095/99, Sąd Najwyższy stwierdził (za sądem apelacyjnym), że
terminy „prawda", „prawdziwy" bądź ich zaprzeczenia występują wielokrotnie w aktach
normatywnych, a wśród nich w kodeksie cywilnym (np. art. 780 § 1, art. 834), w kodeksie
postępowania cywilnego (np. art. 3, 103 § 2, art. 252, 253, 254 § 1 i 2, art. 268, 304, 333 § 2,
art. 339 § 2, art. 485 § 2, art. 913 § 2, art. 1045), w kodeksie karnym (np. art. 132, 213 § 2
i 3, art. 303 § 1, art. 312) oraz w kodeksie postępowania karnego (np. art. 2 § 2, art. 188 § 1
i art. 190 § 1). Zdaniem Sądu Najwyższego we wszystkich tych przypadkach termin „prawda"
rozumiany jest tak, jak w języku potocznym, a więc jako zgodność myśli (wypowiedzi -
w znaczeniu logicznym) z rzeczywistością (z „faktami" i „danymi"). Zdaniem Sądu
Najwyższego - wypowiedź o rzeczywistości jest prawdziwa tylko wtedy, gdy głosi tak, jak jest
w rzeczywistości.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są w części zasadne.
Jednakże stopień naruszenia wskazuje na konieczność uwzględnienia odwołania.
Izba stwierdziła, że potwierdziły się dwa ze stawianych zarzutów, a mianowicie zarzut
dotyczący podania nieprawdziwych informacji oraz zarzut dotyczący braku złożenia
dokumentów poświadczających należyte wykonanie wykazanych usług.
Odnośnie zarzutu podania nieprawdziwych informacji stwierdzić należało, co następuje.
Przystępujący do oferty załączył wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia (załącznik nr 3 do s.i.w.z. z dnia 11 marca 2015 r.). W trakcie czynności badania
ofert zamawiający zwracał się do przystępującego o wyjaśnienia i uzupełnienia dokumentów,
które to wyjaśnienia i uzupełnienia zostały przez wykonawcę przystępującego złożone. Po
informacji, od zamawiającego, że w postępowaniu zostało wniesione odwołanie, a do
odwołania zostały załączone oświadczenia 7 osób, które to twierdziły, że nie zawarły
z przystępującym żadnej umowy (w tym zlecenia) na wykonywanie usług w ramach
przedmiotowego postępowania przetargowego, przystępujący na wezwanie zamawiającego
(po wniesieniu odwołania) ustosunkował się do tych oświadczeń (i zarzutów) wskazując, iż
kwestionowane przez odwołującego osoby (7) były w dyspozycji przystępującego na dzień
składania ofert. Przystępujący na dowód powyższego załączył „Wstępne umowy zlecenia”
z tymi osobami datowane na dzień 11 marca 2015 r. oraz oświadczenia datowane na 11
marca 2015 roku – w zakresie wyrażenia przez te osoby zgody na przetwarzanie danych
osobowych. Ponadto przystępujący na rozprawie złożył pismo procesowe wraz z ww.
„wstępnymi umowami zlecenia”, ww. oświadczeniem o wyrażeniu zgody na przetwarzanie
danych osobowych oraz oświadczeniami z dnia 15 kwietnia 2015 roku dotyczącymi
informacji, iż w dniu składania dokumentów deklarowały one (7 osób) zgodę do podjęcia
pracy u przystępującego na rzeczone zadanie, mając świadomość, że zostaną zatrudnione
na zasadach umowy-zlecenia.
Na wstępie stwierdzić należało, iż oświadczenia z dnia 15 kwietnia 2015 roku posługują
się bliżej nieokreślonym stwierdzeniem „w dniu składania dokumentów”, które to
sformułowanie nie precyzuje, o jakie dokumenty i o jaki dzień chodzi.
Ponadto w toku prowadzonej rozprawy jednoznacznie zostało potwierdzone, zarówno
przez przystępującego, jak i świadków, że „Wstępne umowy zlecenia” oraz oświadczenie –
zgoda na przetwarzanie danych osobowych zostały podpisane w dniu 15 kwietnia 2015 roku.
Powyższe oznacza, że data (11 marca 2015 r.), którą opatrzone były „Wstępne umowy
zlecenia” i oświadczenie – zgoda na przetwarzanie danych osobowych, została podana
świadomie i celowo, na potrzeby niniejszego postępowania odwoławczego. Skoro bowiem
przystępujący oraz świadkowie spójnie i bez żadnych wątpliwości oświadczyli, iż to dnia 15
kwietnia 2015 roku zostały podpisane rzeczone dokumenty, to stwierdzić należało, że na
dzień składania ofert takich dokumentów nie było i być nie mogło, a w konsekwencji
przystępujący nie dysponował odpowiednim potencjałem osobowym, który uprawniałby go
do uzyskania maksymalnej liczby punktów w kryterium „Zastępowalność kluczowego
personelu” o wadze 50 %. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności stwierdzić należało, że
przystępujący w sposób celowy i świadomy podał informacje nieprawdziwe, które
w konsekwencji doprowadziły do uzyskania przez niego maksymalnej liczby punktów
w kryterium zastępowalność kluczowego personelu, co z kolei doprowadziło do wyboru
oferty przystępującego, jako najkorzystniejszej. W ocenie Izby okolicznością wskazywaną
przez przystępującego i rzekomo uprawniającą do takiego działania nie mogło być
przekazanie, we wcześniejszych terminach kopii dokumentów tych osób, tj. kopii dowodu
osobistego i dokumentów potwierdzających kwalifikacje. Fakt, iż na rynku utrwaliła się
praktyka wymiany pracodawcy przy zachowaniu tych samych osób świadczących usługi nie
uprawniała przystępującego do przyjęcia, że przekazane dokumenty stanowią podstawę do
przyjęcia, że dane osoby wyrażają zgodę na wykorzystanie ich w wybranych przez
wykonawcę postępowaniach. Nadto wskazać należy, że powołani świadkowie jasno wyrazili
swoje stanowisko, że dopiero po wniesieniu odwołania przystępujący kontaktował się z nimi
w sprawie wykorzystania ich osób do realizacji przedmiotowego zamówienia.
Reasumując stwierdzić należało, że przystępujący składając swoją ofertę nie miał
podstaw do wykorzystania potencjału osobowego kwestionowanych przez odwołującego
osób, a przynajmniej dwóch powołanych na świadka, tym samym w sposób świadomy
i celowy przedstawił w swojej ofercie informacje nieprawdziwe mające wpływ na wynik
prowadzonego postępowania, dlatego też wykonawca ten winien zostać wykluczony
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, a jego oferta, zgodnie
z przepisem art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, winna być uznana za odrzuconą.
Odnośnie zarzutu dotyczącego braku złożenia dokumentów poświadczających należyte
wykonanie wykazanych usług, Izba stwierdziła, że co do zasady osoby korzystające z usług
opiekuńczych nie są tymi samymi osobami, które zlecają wykonanie tych usług. Dlatego też
zasadnym i możliwym do pozyskania byłyby poświadczenia wystawione przez zlecających
takie usługi opiekunów, pełnomocników prawnych, czy najbliższych. Zgodnie § 1 ust. 2 pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te
dokumenty mogą być składane (poz. 231) dowodem potwierdzającym należyte wykonanie
lub wykonywanie usług może być oświadczenie wykonawcy, jeżeli z uzasadnionych
przyczyn o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia
wystawionego przez odbiorcę usługi. W przedmiotowej sprawie zastępowanie poświadczeń
oświadczeniem wykonawcy nie daje się bronić z uwagi na obiektywne możliwości
pozyskania takich poświadczeń. Przystępujący był już raz wzywany do uzupełnienia tego
rodzaju dokumentów. Dlatego też w tym zakresie przystępujący nie potwierdził spełniania
warunku udziału w postępowaniu i powinien zostać wykluczony z postępowania na
podstawie przepis art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp.
W związku z powyższym, w konsekwencji uznania dwóch merytorycznych zarzutów
odwołania, konsumuje się zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż zamawiający
dokonał wyboru oferty wykonawcy, który winien zostać wykluczony z przedmiotowego
postępowania.
Odnośnie zarzutu dotyczącego spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia w zakresie
liczby godzin świadczenia usług, Izba stwierdziła, że zarzut ten jest bezzasadny, gdyż
przystępujący na wezwanie zamawiającego skorygował powstałą wadliwość w trybie
i terminie wynikającym z przepisów ustawy Pzp, tj. art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp oraz
wezwaniem zamawiającego.
W ocenie Izby nie potwierdził się zarzut wielokrotnego wykorzystania przez
zamawiającego dyspozycji przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, gdyż każde wezwanie
kierowane przez zamawiającego w tym trybie dotyczyło innych elementów podmiotowych
wykonawcy.
Za niezasadny Izba uznała również zarzut dotyczący naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp, gdyż odwołujący nie udowodnił, w jakim merytorycznym zakresie oferta
przystępującego jest niezgodna treściowo ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
Odnoszenie przez odwołującego braku wykazania spełnienia warunków udziału
w postępowaniu, jako niezgodności z treścią s.i.w.z. jest dalece posuniętym błędem nie
dającym się sanować w trybie odwoławczym. Należy bowiem rozdzielić treść oferty od
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, gdyż w konsekwencji znajdują
zastosowanie zupełnie odmienne przepisy ustawy Pzp.
Izba bez rozpoznania pozostawiła zarzut podniesiony przez odwołującego na rozprawie,
dotyczący okresu, na jaki zostały zawarte „wstępne umowy zlecenia”, gdyż zgodnie
z przepisem art. 192 ust. 7 ustawy Pzp, Izba nie może orzekać, co do zarzutów, które nie
były zawarte w odwołaniu. Analizując zaś treść zarzutów odwołania Izba nie stwierdziła, że
odwołanie zawiera zarzuty we wskazanym zakresie.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty poniesione przez odwołującego
dotyczące wynagrodzenia pełnomocnika.
Przewodniczący: …………………………