Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO w Gdańsku Ewa Downar-Zapolska

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Wronkowska

po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2014 r. w Gdańsku

sprawy H. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania H. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 6 maja 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt VII U 1522/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 06 maja 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu H. K. prawa do emerytury w oparciu o ustalenie, iż nie udowodnił on 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego. Ubezpieczony nie zaliczył do ogólnego stażu pracy okresu, w jakim wnioskodawca świadczył prace w gospodarstwie rolnym w latach 1968-1973.

Od decyzji organu rentowego odwołał się wnioskodawca. W uzasadnieniu podniósł, iż pozwany w błędny sposób wyliczył okres jego faktycznego zatrudnienia. Wskazał nadto, że dostarczył organowi rentowemu świadectwo pracy w cukrowni oraz pismo świadczące o tym, że w okresie od 26 września 1989 roku do 12 grudnia 1989 roku pracował w gospodarstwie rolnym rodziców.

W odpowiedzi z dnia 27 czerwca 2013 r. na odwołanie ubezpieczonego pozwany wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Pozwany nadmienił także, że do ogólnego stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy został uwzględniony okres od 02 października 1991 roku do 09 listopada 1991 roku z tytułu zatrudnienia w Cukrowni. Organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił okresu pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia 26 września 1989 roku do dnia 12 grudnia 1989 roku z uwagi na fakt, iż skarżący nie wykazał, by została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne rolników. Wyjaśnił nadto, że do stażu ubezpieczeniowego skarżącego zostały uwzględnione okresy pracy w wnioskodawcy w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia 16 grudnia 1973 roku do dnia 17 lutego 1974 roku oraz od dnia 28 listopada 1976 roku do dnia 06 lutego 1977 roku. Wskazał także, że pozostałe okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców przypadające przed dniem 01 stycznia 1983 roku nie zostały uwzględnione do stażu pracy z uwagi na fakt, iż nie miały charakteru stałej pracy oraz nie stanowiły jedynego źródła utrzymania wnioskodawcy.

W toku sprawy Sąd badał również prawidłowość obliczenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek z tytułu zatrudnienia skarżącego w Zakładzie (...) w S. za okres 11 lipca 1970 roku do 10 lutego 1973 roku. Pozwany nie uwzględnił skarżącemu 44 dni z tytułu zatrudnienia we w/w zakładzie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony H. K. , urodzony (...), w dniu 05 lutego 2013 roku złożył do pozwanego organu rentowego ponowny wniosek o emeryturę. Wnioskodawca w chwili złożenia wniosku o emeryturę nie był członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz nie pozostawał dalej w stosunku pracy.

okoliczności bezsporne, vide: akta ZUS - wniosek o przyznanie emerytury z dnia 05 lutego 2013r. k. 54,

Pozwany ustalił, że ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na dzień 1 stycznia 1999 r. wynosi 24 lata 10 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym 24 lata 4 miesiące i 12 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc i 5 dni okresów nieskładkowych. W ocenie pozwanego ubezpieczony legitymuje się 15 larami, 2 miesiącami i 11 dniami pracy w szczególnych warunkach.

W ocenie pozwanego organu skarżący legitymuje się okresem składkowym w wymiarze 2 lata 5 miesięcy i 24 dni z tytułu zatrudnienia w Zakładzie (...) w S.. Powyższe ustalenie pozwany dokonał w oparciu o zsumowanie ilości dni faktycznie przepracowanych przez skarżącego we w/w przedsiębiorstwie.

dowód: akta ZUS - karta przebiegu zatrudnienia – k. 138v, decyzja pozwanego z dnia 06 maja 2013 roku k. 136

Nie była to pierwsza decyzja odmawiająca wnioskodawcy prawa do świadczenia emerytalnego – uprzednio decyzją z dnia 26 listopada 2012 roku pozwany organ rentowy również odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nie udowodnienia wymaganego 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach oraz nie rozwiązania stosunku pracy oraz nie udowodnienia 25- letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

dowód: akta ZUS – decyzja pozwanego o odmowie prawa do emerytury z dnia 26 listopada 2012 r. – k. 51,

Ubezpieczony w spornym okresie tj. od 6 września 1989 roku do 12 grudnia 1989 roku pracował w gospodarstwie rolnym swojej matki. Wnioskodawca we w/w okresie nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników i nie opłacał z tego tytułu składek.

Wnioskodawca w okresie od 11 lipca 1970 roku do 10 lutego 1973 roku był zatrudniony w Zakładzie (...) w S.. Ubezpieczony świadczy prace na podstawie umowy o prace w wymiarze pełnego etatu. Skarżący pracował w charakterze ślusarza. Pracownicy Zakładu świadczyli pracę od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.00 do 15.00 , a w soboty do 13.00. Ubezpieczony pracował przez różną ilość dni w poszczególnych miesiącach. Dla przykładu w czerwcu 1991 roku przepracował 19 dni, w lutym 1971 roku- 17 dni zaś w lipcu 1970 roku świadczył pracę przez 16 dni.

Wysokość wynagrodzenia, jakie otrzymywał skarżący zależała od ilości przepracowanych przez niego godzin. Do zadań jednego z pracowników przedsiębiorstwa należało ewidencjonowanie czasu pracy faktycznie przepracowanego przez poszczególnych pracowników. Gdy któryś z pracowników nie mógł świadczyć pracy nie otrzymywał wynagrodzenia za ten czas. W sytuacji, gdy pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim to otrzymywał wynagrodzenie.

Wraz z ubezpieczonym w Zakładzie (...) w S. pracowali również J. D. oraz A. Ś..

dowód: akta sprawy : zeznania wnioskodawcy – k. 37 w związku z k. 18, zeznania świadka J. D. – k. 36, zeznania świadka A. Ś. – k. 37,

dowód: akta rentowe : potwierdzenie ubezpieczenia pracowników – k. 38, deklaracja rozliczeniowa- k. 88-123

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy w tym aktach osobowych wnioskodawcy, w aktach pozwanego organu emerytalnego, której prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków: J. D. oraz M. Ś., tym bardziej, że korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami ubezpieczonego, które Sąd uznał za przekonujące. W szczególności podkreślenia wymaga, że zgromadzimy w sprawie materiał dowodowy w tym zeznania wzajemnie się uzupełniając, stworzyły spójną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia prawa ubezpieczonego do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Wyniki przeprowadzonego przez Sąd postępowania dowodowego wykazały, że wnioskodawca nie legitymuje się wymaganym 25 – letnim okresem ubezpieczeniowym, co sprawia, iż stanowisko organu emerytalnego odmawiające wnioskodawcy prawa do wcześniejszej emerytury, jest słuszne.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat - dla mężczyzn, 60 dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślenia wymaga, iż art. 184 ust 2 powyższej ustawy zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. nr 637) z dniem 01 stycznia 2013 r., co skutkuje tym iż od 01 stycznia 2013 r. celem uzyskania uprawnienia do emerytury w warunkach szczególnych nie ma konieczności spełniania przez ubezpieczonych przesłanki rozwiązania stosunku pracy.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8 poz. 43), dalej: rozporządzenie. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2 ) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wyjaśnienia wymaga, iż art. 6 oraz 7 ustawy wskazuje jakie okresy podlegają uwzględnieniu przy obliczaniu ogólnego stażu ubezpieczeniowego.

W myśl przepisu art. 10. ust. 1 ustawy przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe: okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki( pkt 1).

Bezspornym jest, iż ubezpieczony w dniu 28 października 2012 r. osiągnął 60 rok życia, na dzień 01 stycznia 1999 r. nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz legitymuje się 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Przedmiotem sporu pozostawało ustalenie czy ubezpieczony legitymuje się wymaganym przez prawo 25- letnim okresem składkowym i nieskładkowym- wobec czego Sąd badał, czy do ogólnego stażu ubezpieczeniowego może być doliczony okres od 26 września 1989 roku do 12 grudnia 1989 roku z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym matki. Ponadto Sąd badał, czy pozwany w prawidłowy sposób wyliczył faktyczny okres podlegania przez skarżącego ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia w Zakładzie (...) w S..

W ocenie Sądu odwołanie skarżącego jest niezasadne i jako takie nie zasługuje na uwzględnienie. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wykazał, iż wnioskodawca nie legitymuje się wymaganym przez prawo 25 – letnim okresem ubezpieczenia. Tym samym nie spełnia przesłanek niezbędnych do przyznania przedmiotowego świadczenia.

Zdaniem Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie brak jest podstaw do doliczenia do okresów składkowych i nieskładkowych czasu od 36 marca 1989 roku do 12 grudnia 1989 roku - w którym wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym matki z uwagi na fakt, iż nie podlegał w tym czasie ubezpieczeniu społecznemu rolników, co zostało potwierdzone przez ubezpieczonego. Opłacanie składek na KRUS stanowi niezbędna przesłankę do uwzględnienia w/w okresów do ogólnego stażu ubezpieczeniowego zgodnie z dyspozycja zawartą w art. 10 ust 1 ustawy. W związku z powyższym Sąd nie znalazł podstaw do doliczenia postulowanego przez skarżącego okresu.

Orzekając w przedmiotowej sprawie Sąd badał także czy pozwany w prawidłowy sposób wyliczył okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu wnioskodawcy z tytułu zatrudnienia w Zakładzie (...) – lampy (...) A. K. w S. w okresie od 11 lipca 1970 roku do 10 lutego 1973 roku.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że wnioskodawca w spornym okresie świadczył prace na podstawie umowy o prace w pełnym wymiarze czasu. Powyższa okoliczność potwierdzili także powołani w sprawie świadkowie: J. D., M. Ś., pracownicy przedsiębiorstwa, którzy podczas zeznań zgodnie wskazali, iż nie zdarzało się aby pracodawca zatrudniał pracowników nie zawierając z nimi umów o pracę. Ponadto wskazali, iż skarżący świadczył prace stale, nie była to praca okazjonalna czy dorywcza. W związku z powyższym , w ocenie Sądu Okręgowego , wnioskodawca powinien podlegać ubezpieczeniu społecznemu przez cały okres zatrudnienia w Zakładzie (...) w S.. Mając na uwadze powyższe należało uznać, iż zaliczenie przez pozwanego do okresów ubezpieczeniowych jedynie tych dni , w których skarżący rzeczywiście świadczył prace jest nieuzasadnione i nie znajduje oparcia w obowiązujących wówczas przepisach.

Wyjaśnienia wymaga, że nawet doliczenie do ogólnego stażu ubezpieczeniowego dni bezpodstawnie nieuwzględnionych przez pozwanego w dalszym ciągu nie sprawia, aby wnioskodawca legitymował się wymaganym przez prawo 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu, ubezpieczony nie spełniła zatem wszystkich przesłanek dla nabycia emerytury w obniżonym wieku ponieważ nie legitymuje się 25- letnim okresem ubezpieczeniowym, albowiem raz jeszcze wskazać należy, iż Sąd nie zaliczył ubezpieczonemu do okresów składkowych i nieskładkowych okresu od 26 września 1989 roku do 12 grudnia 1989 roku z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym matki- co powoduje, ze ubezpieczony nie spełnienia wymogu do przyznania świadczenia emerytalnego w obniżonym wieku.

Mając powyższe na uwadze, uznając odwołanie wniesione przez ubezpieczonego za niezasadne, na mocy cytowanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołanie .

SSA w SO Ewa Downar–Zapolska

(...)

(...)

(...)