Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Marek Wasiluk

Sędziowie: SO Krzysztof Kamiński – spr.

SO Wiesław Oksiuta

Protokolant Agnieszka Malewska

bez udziału prokuratora, po rozpoznaniu w dniu 4 marca 2014 r. sprawy J. N. oskarżonego o czyn z art. 157§2 k.k. na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 26 września 2013 r. (sygn. akt III K 1083/12):

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II. Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60-zł. (sześćdziesięciu złotych) tytułem opłaty za drugą instancję i obciąża go pozostałymi kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze w kwocie 70-zł. (siedemdziesięciu złotych).

UZASADNIENIE

J. N. został oskarżony o to, że w dniu 18 września 2011 r. na działce w miejscowości B., gm. G. oblał pokrzywdzoną D. S. wodą ze szlaucha, szarpał ją rękoma za ubrania oraz kilkukrotnie uderzył gumowym szachem w kończyny dolne w okolice ud i w okolicę przedramienia lewego, czym spowodował u D. S. uszkodzenia ciała w postaci sino fioletowego podbiegnięcia krwawego o wymiarach 5x3 cm znajdującego się na łokciowej powierzchni przedramienia lewego w ½ jego długości oraz sino fioletowego podbiegnięcia krwawego o wymiarach 7x4 cm znajdującego się na tylno bocznej powierzchni uda prawego, skutkujące naruszeniem czynności narządu ciała na czas nie przekraczający dni 7, tj. o czyn z art. 157§2 k.k.

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 26 września 2013 r. w sprawie sygn. akt III K 1083/12 na mocy art. 66§1 i 2 k.k. w zw. z art. 67§1 k.k. postępowanie karne wobec oskarżonego J. N. warunkowo umorzył na okres próby w wymiarze 1 (jednego) roku.

Na mocy art. 67§3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 800 (ośmiuset) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 (sześćdziesiąt) tytułem opłaty oraz kwotę 70 (siedemdziesiąt) złotych tytułem pozostałych kosztów procesu.

Powyższy wyrok na podstawie art. 425§1 i § 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. zaskarżył w całości obrońca oskarżonego i na podstawie art. 427§1 i §2 k.p.k., art. 438§1 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 1§2 i 25§1 k.k., poprzez ich niezastosowanie, w sytuacji gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje na to, iż oskarżony J. N. nie popełnił przestępstwa ponieważ jego zachowanie odznaczało się znikomą społeczną szkodliwością ponadto działał w warunkach obrony koniecznej odpierając bezpośredni bezprawny zamach na dobro prawne jakim był mir domowy, oraz własny spokój i bezpieczeństwo.

Na podstawie art. 414§1, 427 i 437 k.p.k. wniósł o uniewinnienie oskarżonego J. N. od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest oczywiście bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Pomimo tego, że apelujący sformułował zarzuty naruszenia prawa materialnego, to oba zarzuty w istocie sprowadza się do zanegowania sposobu oraz wyników dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów. Autor apelacji wskazuje, że zebrane w sprawie dowody oraz ustalone na ich podstawie okoliczności winny prowadzić do innego wniosku, niż ten, do którego doszedł sąd wyrokujący w sprawie, tj. do uznania, że oskarżony działał w obronie koniecznej (art. 25§1 k.k.) oraz, że zarzucany oskarżonemu czyn nie stanowi przestępstwa z uwagi na jego znikomą społeczną szkodliwość (art. 1§2 k.k.). W tej sytuacji zasadnym wydaje się podkreślenie, że Sąd Okręgowy nie stwierdził tego rodzaju uchybień. Analiza pisemnych motywów zaskarżonego wyroku dowodzi, że Sąd Rejonowy dokonał wnikliwej i wszechstronnej analizy wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów we wzajemnym ze sobą powiązaniu. Wskazał m.in., jakie fakty uznał za odpowiadające rzeczywistemu przebiegowi wydarzeń, na jakich w tej mierze oparł się dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424§1 pkt 1 k.p.k.). Ocena materiału dowodowego przez Sąd I instancji nie zawiera błędów natury faktycznej ( niezgodności z treścią dowodu) lub logicznej ( błędności rozumowania i wnioskowania). Tym samym nie wykracza poza granice swobodnej oceny dowodów i pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k.

Odnosząc się wprost do zarzutów apelacyjnych, przede wszystkim nie sposób zgodzić się z apelującym, że oskarżony J. N. działał w obronie koniecznej (art. 25§1 k.k.), tj. odpierał bezpośredni, bezprawny zamach na dobro chronione prawem. Pogląd taki, będący wyrazem polemiki z sądową oceną dowodów, oparty za wyjaśnieniach oskarżonego, nie znajduje oparcia w materiale dowodowym. Z dowodów tych wynika, że to oskarżony sprowokował całe zdarzenie. Zaczął polewać wodą ze szlaucha D. S. celem uniemożliwienia jej (oraz członkom jej rodziny) korzystania ze służebności drogi koniecznej przechodzącej przez należącą do niego nieruchomość (na marginesie, wbrew twierdzeniom apelującego, D. S. – zgodnie z wolą W. K. /vide k. 92/ – miała do tego prawo). To wreszcie oskarżony zaczął szarpać ją rękoma za ubranie i uderzył kilkakrotnie gumowym szlauchem w lewe przedramię i lewe udo.

Gdyby nawet hipotetycznie przyjąć, że doszło do obopólnej szarpaniny między oskarżonym, a pokrzywdzoną, to zachowania D. S. nie sposób potraktować w kategoriach „zamachu” w rozumieniu (art. 25§1 k.k.), zaś działań J. N., polegających na zadawaniu uderzeń szlauchem po rękach i nogach pokrzywdzonej, jako niezbędnych do odparcia tego „zamachu”.

Dodać należy, że z punktu widzenia prawno-karnej oceny przedmiotowego czynu nie ma znaczenia dyspozycja art. 343 k.c. (dot. tzw. „samopomocy”).

Nie ma racji apelujący podnosząc, że czyn przypisany oskarżonemu nie stanowi przestępstwa z powodu znikomej społecznej szkodliwości (art. 1§2 k.k.).

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę okoliczności o charakterze przedmiotowym (sposób i okoliczności popełnienia czynu) oraz podmiotowym (m.in. motywację sprawcy). O znikomej społecznej szkodliwości czynu można mówić wówczas, gdy wskazane wyżej okoliczności cechuje „minimalny” ładunek społecznej szkodliwości.

W realiach niniejszej sprawy poglądu apelującego nie uzasadniają okoliczności o charakterze podmiotowym (a zwłaszcza użycie wobec pokrzywdzonej /kobiety/ przedmiotu powodującego nie tylko uszkodzenia ciała, ale i dotkliwy ból), a tym bardziej o charakterze podmiotowym, wskazujące na jego szczególnie negatywne nastawienie psychiczne wobec pokrzywdzonej (wynikająca z konfliktu rodzinnego chęć złośliwego dokuczenia pokrzywdzonej, „postawienia na swoim”).

Końcowo stwierdzić należy, że nie budzi zastrzeżeń sposób merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy (warunkowe umorzenie postępowania karnego). Na marginesie, należy mieć nadzieję, że taki, a nie inny sposób rozstrzygnięcia sprawy zmotywuje oskarżonego, ale i „stronę przeciwną” do zaprzestania działań nacechowanych wzajemną niechęcią.

W szczególności nie budzi zastrzeżeń kwota orzeczonego wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego. Oskarżony osiąga stałe, wysokie dochody (emerytura w wysokości 2.100-zł.) i posiada dosyć znaczny majątek (samochód oraz nieruchomości). Kwota 800-zł. mieści się więc w jego możliwościach „płatniczych”.

Nie stwierdzając innych uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, należało orzec jak w pkt. I sentencji niniejszego wyroku.

O opłacie orzeczono na mocy art. 7 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223), zaś o pozostałych kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 636§1 k.p.k. Na pozostałe koszty sądowe złożyły się:

- koszt uzyskania informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego w kwocie 50-zł. (art. 618§1 pkt 10 k.p.k. w zw. z §1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie określenia wysokości opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego / Dz. U. 2003 r., Nr 151, poz. 1468 /);

- koszt doręczeń wezwań i innych pism – ryczałt – w kwocie 20 zł. (art. 618§1 pkt 1 k.p.k. w zw. z §1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym / Dz. U. 2003 r., nr 108, poz. 1026 z późn. zm./).