Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 2900/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Katarzyna Kijowska – Kukulska

Protokolant st. sekr. sąd. Wioletta Romanowska

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2014r. w Zielonej Górze

odwołania Z. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 17 lipca 2013r. nr (...)

w sprawie Z. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o ustalenie nieistnienia ubezpieczenia

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że wyraża zgodę na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe Z. W. za miesiące od stycznia do maja 2013r. i ustala , że w w/w okresie Z. W. podlegał dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Sygn. akt IV U 2900/13

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 17 lipca 2013 r., znak (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że Z. W.:

-

podlegał ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu) jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia od 31.12.1998r.,

-

oraz podlegał dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie mająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60 % kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w okresach od 01.01.1999r. do 30.04.2002r., od 22.08.2002r. do 30.09.2005r., od 01.11.2005r. do 31.12.2012r. Natomiast w okresach od 01.05.2002. r. do 21.08.2002 r. od 01.10.2005 r. do 31.10.2005 r., oraz od 01.01.2013 r. do 31.05.2013 r. został wyłączony z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego na skutek opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, po obowiązującym terminie.

Z. W. wniósł odwołanie od decyzji wnosząc o jej zmianę i przywrócenie terminu opłaty składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące: luty, marzec, kwiecień i maj 2013 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych wnosił o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. W. – prowadził działalność gospodarczą w przedmiocie usług geodezyjnych od lipca 1988 r. i miał obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Prowadzona przez odwołującego działalność gospodarcza stanowiła jedyne jego źródło dochodu.

Od dnia 31.12.1998 r. odwołujący został objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi na zgodnie z ustawą z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74).

W dniu 01.01.1999 r. odwołujący dokonał zgłoszenia dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Odwołujący dokonał w obowiązującym terminie płatności i w prawidłowej wysokości na składki na ubezpieczenia społeczne, w tym ubezpieczenie chorobowe za miesiąc: styczeń 1999 r., od marca 1999r. do kwietnia 2002 r., od sierpnia 2002r. do stycznia 2003r., od marca 2003r. do września 2005r., od listopada 2005r. do lipca 2011r., od maja 2012r. do grudnia 2012r. Organ rentowy wyraził zgodę na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiąc luty 1999r.

W miesiącach: kwiecień, maj, czerwiec 1999r. luty 2003r., od sierpnia 2011r. do kwietnia 2012r. odwołujący był zwolniony z obowiązku opłaty składek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych z uwagi na wypłacony zasiłek chorobowy.

bezsporne

W dniu 5 czerwca 2013 r. odwołujący uległ wypadkowi w czasie pracy. Doznał rozległego skręcenia stawu skokowego lewej nogi. Wnioskodawca przebywał w okresie od 01.06.2013 r. do 31.07.2013r. na zasiłku chorobowym a następnie na zasiłku rehabilitacyjnym. Ze względu na wiek stan nogi odwołującego nie poprawił się.

W 2012 r. przedłużająca się zima, zastój w budownictwie i na rynku nieruchomości spowodował, że odwołującemu zabrakło środków pieniężnych na zapłatę składek ubezpieczeniowych.

W tym okresie wnioskodawca nie wykonywał żadnych zleceń, bo nie mógł chodzić.

W dniu 6 czerwca 2013 r. odwołujący w czasie wykonywania usługi odwołujący uderzył się lewą nogą o gruz betonowy w następstwie czego doznał mocnego stłuczenia dużego palca lewej stopy i uszkodzenia jego stawu.

Organ rentowy zdarzenie z dnia 6 czerwca 2013 r. uznał za wypadek przy prowadzonej pozarolniczej działalności.

dowód: akta organu rentowego nr (...), wyjaśnienia odwołującego k.22, 31-31v., akta sprawy IVU 4160/12

Odwołujący z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej opłacił wraz z należnymi odsetkami składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po obowiązującym terminie płatności za miesiące:

-

za maj 2002 r. w dniu 22.08.2002 r.

-

za czerwiec 2002 r. w dniu 22.08.2002 r.,

-

za lipiec 2002r. w dniu 22.08.2002 r.,

-

za luty 2013 r. w dniu 13.06.2013 r.,

-

za marzec 2013 r. w dniu13.06.2013 r.,

-

za kwiecień 2013 r. w dniu 13.06.2013 r.,

-

za maj 2013r. w dniu 13.06.2013 r.

W dniu 19.06.2013r. odwołujący wniósł do organu rentowego wniosek o przywrócenie terminu płatności składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące luty, marzec, kwiecień, maj /2013r. z uwagi na przedłużającą się zimę i brak zleceń na usługi,

Decyzją z dnia 03.07.2013 r. organ rentowy odmówił Z. W. zgody na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za miesiące luty, marzec, kwiecień, maj 2013 r.

Odwołujący zlikwidował działalność gospodarczą z końcem października 2013 r.

dowód: akta organu rentowego nr (...), wyjaśnienia odwołującego k.22, 31-31v.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art.4 ust.1 ustawy z 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j Dz.U. z 2009r. Nr 205 poz.1585 z późń.zm) – objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a.

1a. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4.

2. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, o których mowa w ust. 1, ustają:

1)od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2)od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a;

3)od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.

Ustawa z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 14 ust. 2 pkt 2 posługuje się pojęciem uzasadnionego przypadku. Nie wymaga, aby był to przypadek szczególnie uzasadniony, czy aby były to wyjątkowe okoliczności. Nie uzależnia też wyrażenia zgody od braku winy po stronie wnioskodawcy. Ustawa wymaga jedynie, aby był to przypadek uzasadniony, czyli taki, który obiektywnie usprawiedliwia i tłumaczy dlaczego składka nie została zapłacona w terminie. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 czerwca 2013 r. III AUa 1537/12).

W sprawie decydujące jest ustalenie przyczyn opóźnienia w opłaceniu składki przez odwołującego i ocena, czy opóźnienie w opłaceniu tej składki stanowi "uzasadniony przypadek" w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że w dniu 5 czerwca 2013 r. odwołujący uległ wypadkowi w czasie pracy. Doznał rozległego skręcenia stawu skokowego lewej nogi. W okresie od 01.06.2013 r. do 31.07.2013r. odwołujący przebywał na zasiłku chorobowym a następnie na zasiłku rehabilitacyjnym. Ze względu na wiek stan nogi odwołującego nie poprawił się. Następnie w roku 2012 przedłużająca się zima, zastój w budownictwie i na rynku nieruchomości spowodował, że odwołującemu zabrakło środków pieniężnych na zapłatę składek ubezpieczeniowych. W tym też okresie wnioskodawca nie wykonywał żadnych zleceń, bo nie mógł chodzić. Następnie w dniu 6 czerwca 2013 r. odwołujący w czasie wykonywania usługi odwołujący uderzył się lewą nogą o gruz betonowy w następstwie czego doznał mocnego stłuczenia dużego palca lewej stopy i uszkodzenia jego stawu.

Zdaniem Sądu akcentowane przez odwołującego okoliczności uzasadniają opóźnienie w zapłacie składek na dobrowolne ubezpieczenie społeczne za okres luty-maj 2013 r. Występujące w tym okresie niesprzyjające warunki atmosferyczne, a także wypadek przy prowadzonej przez odwołującego działalności spowodowało to, że odwołujący nie mógł prowadzić działalności gospodarczej w zakresie jakim mogłaby ona przynosić mu zyski a tym samym opłacać składki na dobrowolne ubezpieczenie. Po tym trudnym dla odwołującego okresie, składki wraz z odsetkami zostały opłacone.

Sama tylko okoliczność podnoszona przez organ rentowy, że odwołujący miał zaległości z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w poprzednich latach, nie może być okolicznością decydującą o odmowie wyrażenia zgody na opłacenie składek po terminie składek, które zostały wraz z odsetkami zapłacone już przez odwołującego.

Zwrócić należy uwagę, że odwołujący nie zalegał ze składkami i nie uiszczał ich po terminie w sposób notoryczny. W okresie kilkunastu lat prowadzenia działalności taka sytuacja miała miejsce jedynie w roku 2002 ( 3 miesiące), a potem dopiero w okresie spornym tj. 2013r.

Mając na uwadze ustalony w sprawie stan faktyczny należało uznać, że stanowisko pozwanego dotyczące braku uzasadnionych przyczyn do wyrażenia zgody na opłacenie po terminie składek na ubezpieczenie - okazało się nieuprawnione. W ocenie Sądu odwołujący wykazał okoliczności, które uzasadniają stwierdzenie, iż opóźnienie w opłacaniu przez niego składek stanowiły uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej.

Okoliczności wskazane przez odwołującego były okolicznościami uzasadnionymi.

Natomiast pozwany organ rentowy nie wskazał przyczyn uzasadniających odmowę wyrażenia zgody na opłacenie składek po terminie.

Mając na uwadze powyższe zważania – na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji wyroku.