Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2013 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: D. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 8 października 2012 r., znak: (...)

w sprawie: D. O.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1) zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu

D. O. prawo do emerytury od dnia (...)

(...)r.,

2) stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie

ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił powodowi D. O. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS bowiem przyjął, że powód, spełniający pozostałe warunki do uzyskania emerytury, przepracował 12 lat, 2 miesiące i 14 dni w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji powód wniósł o jej zmianę i przyznanie emerytury podnosząc że pracował w warunkach szczególnych w Stoczni (...)w G. od 1.09.1967 r. do17.07.1971 r., w Stoczni (...) w G. od 13.09.1971 r. do 21.09.1974 r. i w Stoczni(...)w G. od 15.03.1975 r. do 28.02.1979 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Ubezpieczony D. O., urodzony (...), zatrudnił się w Stoczni (...) w G. od 1.09.1967 r. jako ślusarz. Początkowo kończył szkołę zawodową ucząc się zawodu ślusarza, a po trzech latach zaczął pracować jako ślusarz. Przez cały okres zatrudnienia w tej stoczni pracował na jednostkach pływających przy budowie statków, spawając kadłuby. Ubezpieczony nie miał uprawnień do spawania, ale odbył kurs podstawowy spawania. Oprócz prac ślusarskich i spawalniczych ubezpieczony zajmował się też montażem urządzeń pomocniczych na statkach pracami remontowymi na statkach. Było to malowanie, szlifowanie urządzeń pomocniczych. Taka prace wykonywał ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co najmniej 8 godzin. Następnie ubezpieczony zatrudnił się w Stoczni (...) w G. jako monter urządzeń pomocniczych od 13.09.1971 r. Pracował tam do 21.09.1974 r. i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na jednostkach pływających, które przychodziły z morza. Były to prace przy remontach chłodnic, urządzeń hydraulicznych. Do ubezpieczonego należał demontaż tych urządzeń, naprawa i montaż. Od 15.03.1975 do 28.02.1979 r. ubezpieczony pracował w Stoczni im. (...) jako monter kadłubów, ślusarz remontowy i traser okręgowy. Praca montera kadłubów odbywała się w suchych dokach i polegała na cięciu blach palnikiem i spawaniu kadłubów. Stocznia wysłała ubezpieczonego na kurs montera kadłubów, który trwał trzy miesiące. W Stoczni im. (...)ubezpieczony pracował wyłącznie w dokach i tam wykonywał też pracę ślusarza remontowego polegającą na montowaniu elementów kadłuba. Ubezpieczony wykonywał też prace trasera okrętowego, które polegały na oznakowywaniu kadłuba w taki sposób, aby inni pracownicy mogli wykonywać cięcia palnikiem. Takie prace, ubezpieczony wykonywałem w dokach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, osiem godzin dziennie i były to prace wyłącznie przy budowie okrętów. W trakcie zatrudnienia ubezpieczony nie korzystał z urlopów bezpłatnych.

dowód: umowa o pracę powoda, angaże zmieniające wysokość wynagrodzenia w aktach osobowych prowadzonych w Stoczni (...)w G., w Stoczni (...). w G. i w Stoczni im.(...) w G., zeznanie płyta z nagraniem A/V k.51

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powoda z okresu zatrudnienia w Stoczni (...)w G., w Stoczni (...)w G. i w Stoczni (...)w G. akt rentowych powoda, których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań powoda. Sąd dał wiarę zeznaniom które korelowały z dowodami z dokumentów w aktach osobowych prowadzonych przez pracodawców Sąd.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W załączniku do tego rozporządzenia – wymieniającego prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego w wykazie A, dziale III pkt 90 jako prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, wymieniono prace wykonywane bezpośrednio przy budowie i remoncie statków na stanowiskach znajdujących się na tych statkach, pochylniach, dokach i przy nabrzeżach.

Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego, pozwala na przyjęcie, że przez cały okres pracy w (...)w G., w Stoczni (...) w G. i w Stoczni(...) w G. powód wykonywał pracę w szczególnych warunkach o której mowa w wykazie A dział III punkt 90, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Okres ten, Łącznie z uznanym już przez organ rentowy okresem 12 lat, 2 miesięcy i 14 dni daje ponad 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach co pozwala na uzyskanie prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r.

Mając to na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał powodowi prawo do emerytury od 1 września 2012 r., z momentem spełnienia przez ubezpieczonego warunku osiągnięcia wieku.

W punkcie 2 wyroku Sąd orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji na podstawie art. 118 ust.1a ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS z uwagi na brak świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, co wymagało przeprowadzenia przed Sądem postępowania dowodowego w celu ustalenia charakteru czynności powoda w spornym okresie.

SSO Ewa Milczarek