Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 1265/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Barbara Kubasińska-Malcher

Protokolant:

Gabriela Jokiel

przy udziale: ./.

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 r. w Rybniku

sprawy z odwołania C. P. ( C. P. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę

na skutek odwołania C. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 23 maja 2013 r. Znak (...)

1.zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 22 kwietnia 2013r.

2.zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz ubezpieczonego C. P. kwotę 60,00 złotych ( sześćdziesiąt złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia

Sygn. akt IXU 1265/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.05.2013r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział

w R. odmówił ubezpieczonemu C. P. ( P. ) prawa

do emerytury na podstawie art.184 w związku z art.39 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

gdyż na dzień 01.01.1999r. ubezpieczony nie osiągnął 25 - letniego okresu składkowego

i nieskładkowego, a jedynie 23 lata, 10 miesięcy i 4 dni.

Organ rentowy wskazał, iż do stażu pracy nie uwzględnił okresu pracy ubezpieczonego

w gospodarstwie rolnym od dnia 01.10.1975r. do dnia 01.09.1981r., ponieważ brak jest podstaw

do uznania ubezpieczonego za domownika rolnika – pomimo, że ubezpieczony był członkiem rodziny rolnika brak jest dowodów potwierdzających pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym w ww. okresie z rolnikiem. Trudno też przyjąć, iż praca w gospodarstwie rolnym stanowiła główne źródło utrzymania ubezpieczonego skoro dwukrotnie podejmował on pracę zawodową i praca ta była wykonywana w miejscach oddalonych od miejsca zamieszkania. Nadto

z przedłożonego zaświadczenia z dnia 28.11.2012r. wynika tylko okres objęcia i posiadania gospodarstwa rolnego brak jest natomiast daty od kiedy ono istniało, nie przedłożono również dokumentu, z którego wynika, iż rodzice ubezpieczonego opłacali składki na Fundusz (...) od lipca 1977r. Nie sposób przyjąć, aby praca ubezpieczonego wykonywana w gospodarstwie rolnym rodziców miała charakter stały, miała istotne znaczenie

dla prowadzonej działalności rolniczej, wykonywana była codziennie.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji domagał się jej zmiany przez przyznanie prawa

do emerytury po uprzednim zaliczeniu do ogólnego stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców: od dnia 01.10.1975r. do dnia 20.01.1976r., od dnia 16.04.1976r. do dnia 10.06.1977r., od dnia 17.10.1980r. do dnia 31.08.1981r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22.04.2013r. ubezpieczony C. P. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy postanowił jak w zaskarżonej decyzji z dnia 23.05.2013r., omówionej na wstępie.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu:

- na dzień 01.01.1999r. - 23 lata, 10 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych,

w tym 9 lat, 4 miesiące i 2 dni pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią,

- na dzień 28.02.2013r.- 16 lat, 11 miesięcy i 20 dni okresów pracy górniczej wykonywanej stale

i w pełnym wymiarze czasu pracy pod ziemią, co pozwala na obniżenie powszechnego wieku emerytalnego 65 lat o 8 lat, to jest do wieku 57 lat.

Ubezpieczony urodził się w dniu (...) jako syn Z. i M. P..

Rodzice ubezpieczonego byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego

w S. o powierzchni ponad 5,00 ha, składającego się z wielu kawałków ziemi, w którym uprawiali zboża, ziemniaki, owies itd. Mieli też łąki i hodowali inwentarz żywy, to jest konia, cztery krowy, świnie, kury.

Rodzice ubezpieczonego byli rolnikami i w okresach spornych utrzymywali się wyłącznie

z pracy w gospodarstwie rolnym, nie byli nigdzie zatrudnieni.

Ubezpieczony po ukończenia szkoły podstawowej w latach 1968 – 1971 kontynuował naukę w (...) Szkole (...). Z dniem 10.09.1971r. podjął pracę w KWK (...)

w J. na stanowisku montera pod ziemią. Ubezpieczony zwolnił się z tej pracy

w dniu 30.09.1975r. w sytuacji, gdy oboje rodzice zachorowali i nie miał kto pracować

w prowadzonym przez nich gospodarstwie rolnym. Od tego czasu ubezpieczony pracował

wyłącznie w gospodarstwie rolnym rodziców – do dnia 21.01.1976r., kiedy to z przyczyn finansowych zatrudnił się w Fabryce (...) w P., przy czym zatrudnienie to trwało zaledwie trzy miesiące. W dniu 15.04.1976r. ubezpieczony porzucił pracę w Fabryce i wrócił do pracy w gospodarstwie rolnym, był to bowiem okres wiosenny i rozpoczynały się intensywne prace polowe. Następnie w okresie od dnia 11.06.1977r.16.10.1980r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w Wodę (...) w P. jako monter sieci wodociągowej. Przedsiębiorstwo to wykonywało w tym czasie

w pobliżu domu rodzinnego ubezpieczonego sieć wodociągową. Zatrudnienie to ubezpieczony zakończył w dniu 16.10.1980r. w sytuacji, gdy Przedsiębiorstwo to rozpoczęło wykonywanie prac w miejscach coraz bardziej oddalonych o miejsca zamieszkania ubezpieczonego.

Po ustaniu tego zatrudnienia, to jest od dnia 17.10.1980r. ubezpieczony pracował wyłącznie w gospodarstwie rolnym rodziców. Pracę tę świadczył do dnia 02.09.1981r., gdy w dniu 03.09.1981r. ponownie i już na stałe podjął zatrudnienie w KWK (...).

W okresach spornych: od dnia 01.10.1975r. do dnia 20.01.1976r., od dnia 16.04.1976r.

do dnia 10.06.1977r. i od dnia 17.10.1980r. do dnia 31.08.1981r. ubezpieczony stale, a mianowicie każdego dnia pracował w gospodarstwie rolnym rodziców, przy czym w okresie od wiosny

do jesieni pracę swoją świadczył od rana do wieczora, a zimą co najmniej 4 godziny dziennie. Ubezpieczony zajmował się w tym czasie obrządkiem inwentarza, a dodatkowo w okresie wiosenno - jesiennym pracami polowymi, wykopkami ziemniaków, a zimą pracami remontowymi

w gospodarstwie rolnym. Ubezpieczony generalnie wykonywał wszystkie prace, które wykonuje się w gospodarstwie rolnym. Razem z ubezpieczonym pracowali w tym czasie jego rodzice, którzy byli ludźmi schorowanymi, a czasami również o rok starszy od ubezpieczonego jego brat, który ostatecznie po wyjeździe ubezpieczonego na (...) przejął gospodarstwo. W okresach spornych

w domu był jeszcze młodszy brat ubezpieczonego, który urodził się w (...)r. i uczęszczał w tym czasie do szkoły podstawowej.

Ubezpieczony do odwołania załączył m.in. następujące dokumenty:

- zaświadczenie Urzędu Gminy w Ż. z dnia 10.06.2013r., z którego wynika, że rodzice ubezpieczonego Z. i M. P. posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni

5,19 ha i podlegali ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 01.07.1977r. do dnia 31.03.1991r.,

- zaświadczenie Starostwa Powiatowego w O. stwierdzające m.in. wydanie aktu własności ziemi na nazwisko M. P. w dniu 30.12.1975r., samoistnego posiadania tego gospodarstwa przez Z. i M. P. od 1951r.,

- poświadczenie zameldowania ubezpieczonego w miejscowości (...) w okresie od dnia 13.08.1953r. do dnia 12.05.1993r.

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, aktualnie pozostaje

w zatrudnieniu.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt emerytalno – rentowych, dokumentacji załączonej

do odwołania ubezpieczonego ( m.in. opisanych powyżej zaświadczeń i poświadczenia

zameldowania ) – dokumentacja w pliku k.4 akt, zeznań świadków G. D.

i S. J. słuchanych w ramach pomocy prawnej przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim – protokół rozprawy z dnia 28.01.2014r. min.00:05:26 – 00:30:15, zeznań ubezpieczonego – protokół rozprawy z dnia 30.09.2013r. min. 00:14:10 – 00:32:37.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się generalnie do ustalenia, czy ubezpieczony posiada wymagany do przyznania prawa do emerytury tzw. z obniżonego wieku z art.184

w związku z art.39 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz.U. z 2013r., poz.1440. ) 25 - letni okres składkowy i nieskładkowy na dzień 01.01.1999r., a konkretnie czy istnieją podstawy do zaliczenia do stażu pracy ubezpieczonego okresów spornych od dnia 01.10.1975r. do dnia 20.01.1976r., od dnia 16.04.1976r. do dnia 10.06.1977r., od dnia 17.10.1980r. do dnia 31.08.1981r. jako pracy w gospodarstwie rolnym.

W myśl art.10 ustawy o emeryturach i rentach… przy ustalaniu prawa do emerytury,

oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również, traktując je jak okresy składkowe: przypadające przed dniem 01.01.1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe są krótsze od okresu wymaganego

do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu ( tzw. okresy uzupełniające ).

Z ukształtowanego na tle stosowania tego przepisu orzecznictwa sądowego wynika wyraźnie, że warunkiem koniecznym do zaliczenia do stażu pracy okresów pracy w gospodarstwie rolnym jest wykonywanie tej pracy w sposób stały i to co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy.

Zdaniem Sądu przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwala przyjąć,

iż ubezpieczony w okresach spornych wymienionych powyżej rzeczywiście wykonywał pracę

w gospodarstwie rolnym w rozumieniu powołanego uprzednio uregulowania prawnego.

Ubezpieczony w tym czasie codziennie wykonywał pracę w prowadzonym przez rodziców gospodarstwie rolnym podczas, gdy stale mieszkał wówczas z rodzicami i nie wykonywał innej pracy zarobkowej. Pracę tę ubezpieczony świadczył generalnie od rana do wieczora, zwłaszcza

w okresie natężenia prac od wiosny do jesieni, w każdym jednak przypadku nie mniej niż 4 godziny każdego dnia. Ubezpieczony niewątpliwie pracował w sposób wskazany powyżej w sytuacji, gdy gospodarstwo prowadzone przez jego rodziców było dużym gospodarstwem, bo obejmowało ponad pięć hektarów ziemi, było jedynym źródłem utrzymania rodziny ubezpieczonego, rodzice ubezpieczonego byli osobami schorowanymi i stąd potrzebowali pomocy przy prowadzeniu tego gospodarstwa.

Ustalając to Sąd oparł się na powołanej wcześniej dokumentacji, a także na zeznaniach świadków G. D. i S. J., którzy w latach spornych mieszkali

w sąsiedztwie ubezpieczonego i stąd byli bezpośrednimi świadkami wykonywanej przez niego pracy jw. oraz zeznaniach ubezpieczonego. Zeznania te Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były one rzeczowe, logiczne, szczegółowe, zasadniczo ze sobą zgodne i korespondujące z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji, nie były one też kwestionowane przez organ rentowy.

W konsekwencji powyższego, Sąd stwierdził, iż okresy sporne wymienione na wstępie rozważań podlegają zaliczeniu jako okresy składkowe ( uzupełniające ) – na podstawie art.10 ustawy o emeryturach i rentach … do stażu pracy ubezpieczonego uwzględnionego przez organ rentowy.

Należy zauważyć, iż ubezpieczony w okresach spornych nie musiał mieć statusu domownika ( jak twierdzi organ rentowy ), bo warunku takiego nie przewiduje powołany uprzednio przepis ustawy o emeryturach i rentach… .

Przy zaliczeniu tych okresów do stażu pracy uznanego przez organ rentowy ubezpieczony posiada na dzień 01.01.1999r. wymagany do przyznania emerytury 25 - letni okres składkowy

i nieskładkowy.

W takiej sytuacji, gdy bezspornym jest, że ubezpieczony ukończył wymagany wiek emerytalny 57 lat wobec udokumentowania 16 lat, 11 miesięcy i 20 dni okresów pracy pod ziemią wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ( tzw. obniżony wiek emerytalny ), na dzień 01.01.1999r. udowodnił co najmniej 5 letni okres takiej pracy oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, Sąd stwierdził, iż ubezpieczony spełnia wszystkie niezbędne przesłanki prawa do dochodzonego świadczenia na podstawie z art.184 w związku z art.39 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i stąd przyznał

to świadczenie od dnia 22.04.2013r., to jest od daty zgłoszenia wniosku.

W konsekwencji takiego stanowiska, kierując się powołanymi powyżej uregulowaniami prawnymi Sąd z mocy art.477 14§2 k.p.c. w pkt.1 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję orzekając jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt.2 wyroku na podstawie art.98 k.p.c. w związku

z §2 ust. 1 i 2, §12 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie… ( Dz.U. Nr 163, poz.1348 ze zm. ).

Sędzia