Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2020r.

Sąd Rejonowy Toruniu – V Wydział Gospodarczy

w składzie:

przewodniczący: SSR Maciej J. Naworski

protokolant: sekretarz sądowy Irena Serafin

po rozpoznaniu dnia 6 sierpnia 2020r.,

w T.

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. (...) S.K.A. ( KRS (...) )

( KRS (...) )

przeciwko R. S. ( NIP (...) )

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  przyznaje adwokatowi P. K. – kuratorowi pozwanego wynagrodzenie w wysokości 3.600zł ( trzy tysiące sześćset złotych ),

3.  obciąża powoda kosztami postępowania.

Sygn. akt VGC 2818/18

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. domagała się R. S. 22.481,16zł odszkodowania. Wyegzekwował od niej bowiem koszty procesu wbrew ugodzie pozasądowej, którą strony zakończyły postępowanie; ewentualnie uzyskał nienależne świadczenie w tej wysokości ( 4 – 10 ).

Pozwany wniósł oddalenie powództwa, ponieważ po pierwsze, z ugody nie wynikło zrzeczenie kosztów procesu, po drugie, nie wyrządził szkody powodowi ponieważ zrealizował prawomocne postanowienie w przedmiocie kosztów; z tego samego względu nie uzyskał nienależnego świadczenia ( 147 – 148 ).

Sąd ustalił, co następuje:

(...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. pozwała R. S. przed Sąd Okręgowy w Bydgoszczy o 235.000zł i w toku procesu zawarła z nim ugodę pozasądową.

Bezsporne ( pozew k. 2 i n., sprzeciw k. 84 akt VIII GC 129/17 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy ).

(...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. cofnęła pozew bezpośrednio przez rozprawą i nie stawiała się na nią; obecny na niej przedstawiciel pozwanego zażądał od niej zwrotu kosztów procesu.

Bezsporne ( oświadczenia k. 143 i 145 akt VIII GC 129/17 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy ).

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy postawieniem wydanym na rozprawie zasądził od (...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. na rzecz pozwanego R. S. 19.640zł tytułem zwrotu kosztów postępowania; orzeczenie uprawomocniło się.

Bezsporne ( postanowienie k. 146 akt VIII GC 129/17 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy ).

R. S. uzyskał klauzulę wykonalności i wyegzekwował od (...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. koszty zasądzone przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z kosztami postępowania egzekucyjnego w wysokości 19.409,84zł.

Bezsporne ( potwierdzenie k. 57 ).

(...) sp. z o.o. (...) S.K.A. w Ś. poniosła także 2.921,32zł kosztów egzekucyjnych należnych komornikowi.

Bezsporne ( potwierdzenie k. 58 ).

Sąd zważył, co następuje:

1. Stan faktyczny w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia był bezsporny, wobec czego Sąd ustalił go w oparciu o zgodne oświadczenia stron i art. 230 k.p.c.

2. Powództwo podlegało oddaleniu a limine.

Powód dochodził bowiem od pozwanego zwrotu kosztów procesu, który strony prowadziły w Sądzie Okręgowym w Bydgoszczy. Proces o koszty innego postępowania cywilnego nie jest zaś w ogóle do pomyślenia, a powództwo takiej sytuacji zawsze podlega oddaleniu. Bez znaczenia jest przy tym konfiguracja procesowa stron i problem prowadzenia egzekucji. Kwestia zwrotu kosztów musi bowiem być rozstrzygnięta w sprawie, w której koszty powstały.

Sąd oddalił zatem wnioski dowodowe stron zmierzające do badania meritum sprawy.

Dla porządku Sąd stwierdza, że nie było podstaw do odrzucenia pozwu; w sprawnie nie zachodziła bowiem powaga rzeczy osądzonej.

3. Za oddaleniem powództwa przemawiały jednak także dalsze racje.

Nie ma bowiem podstaw do zastanawiania się nad zasadnością żądania z punktu widzenia materialnego prawa cywilnego. Kodeks cywilny reguluje bowiem stosunki cywilnoprawne ( art. 1 k.c. ). Problematyka kosztów procesu należy zaś do sfery prawa publicznego. Podstawą domagania się kosztów jest przecież przepis prawa formalnego. Stwierdzenie, że chodzi o odszkodowanie albo nienależne świadczenie nic zaś nie zmienia, skoro w rachubę wchodzą właśnie koszty procesu.

4. Nawet jednak gdyby per inconcessum podejmować za powodem próbę konstruowania roszczenia na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, jest ona skazana na niepowodzenie.

Po pierwsze, przesłanką odpowiedzialności deliktowej jest bezprawne, zawinione działanie sprawcy, które rodzi uszczerbek majątkowy poszkodowanego pozostający z nim w typowym związku przyczynowym ( art. 415 w związku z art. 361 § 1 i 2 k.c. ).

W przypadku wykonania postanowienia sądu, opatrznego klauzulą wykonalności jako orzeczenie prawomocne, nie można zaś mówić o działaniu bezprawnym.

Przeciwnie, skoro Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wydał pozwanemu tytuł wykonawszy, pozwany był uprawniony je zrealizować i działał zgodnie z prawem ( art. 777 § 1 pkt 1 in. princ. k.p.c. ). W rezultacie nie popełnił czynu niedozwolonego.

Z tego samego względu w grę nie wchodzi odpowiedzialność z tytułu nienależytego wykonania umowy ( art. 471 k.c. ). Ponownie trzeba stwierdzić, że prawomocność postanowienia Sądu Okręgowego w Bydgoszczy wyklucza stwierdzenie, że pozwany nienależycie wykonał ugodę.

Odmienna ocena sytuacji, w obu przedstawionych wyżej aspektach, byłaby do pomyślenia tylko, gdyby strony zawarły ugodę już po wydaniu postanowienia o kosztach. Tak jednak nie było. Powód zaniechał zaskarżenia postanowienia wydanego w procesie rozpoznawanym przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, wobec czego musiał je wykonać.

5. Pozwany nie uzyskał też korzyści majątkowej bez podstawy prawnej, a w szczególności nienależnego świadczenia, ponieważ Sąd Okręgowy w Bydgoszczy zasądził na jego rzecz zwrot kosztów procesu.

Prawomocne orzeczenie sądowe stanowi zaś prawidłową podstawę przysporzenia.

6. Na marginesie wypada odnotować, że skoro powodowi nie należał się zwrot zasądzonych od niego kosztów procesu, tym bardziej nie mógł żądać refundacji kosztów egzekucyjnych powstałych z uwagi na konieczność egzekucji.

7. Sąd przyznał kuratorowi wynagrodzenie w stawce minimalnej należnej za reprezentowanie strony w sprawie rozpoznawanej na rozprawie i obciążył powoda kosztami procesu, ponieważ go przegrał.