Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2021r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Romuald Dalewski

Protokolant – protokolant sądowy Katarzyna Słaba

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2021r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: (...)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w (...)

z dnia 28 maja 2021r., znak: (...)

w sprawie: (...)

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w (...)

o rekompensatę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w (...) z dnia 28 maja 2021r., znak: (...)w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej (...) prawo do emerytury z rekompensatą;

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sędzia Romuald Dalewski

Sygn. akt VI U 1048/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 maja 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w (...) odmówił ubezpieczonej (...) prawa do emerytury z rekompensatą. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 1 marca 1982 roku do 30 kwietnia 1992 roku, od 4 maja 1992 roku do 31 lipca 1993 roku, ponieważ w świadectwie pracy w warunkach szczególnych brak jest powołania się na resortowe akty prawne oraz brak informacji co do charakteru wykonywanej pracy. Nie uwzględnił też okresu zatrudnienia w firmie (...) od 2 sierpnia 1993 roku do 28 lutego 2009 roku z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona domagając się zmiany decyzji i wypłaty emerytury z rekompensatą. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że w spornych okresach pracowała w warunkach szczególnych na stanowiskach zecera, programisty fotoskładu, montażysty kopisty, montażysty retuszera, składacza ręcznego przy produkcji o obróbce materiału zecerskiego i form drukowych ze stopu drukarskiego, montażysty offsetowego i retuszera ofsetowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

M. S. (ur. (...)) w okresie od 1 marca 1982 roku do 30 czerwca 1982 roku pracowała jako zecer - składacz ręczny w Prasowych Zakładach (...) w (...). Pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy, na dwie zmiany: od 6-13 i od 13-20 (w przemyśle poligraficznym obowiązywał wówczas 7 godzinny czas pracy). Jej praca polegała na składaniu pojedynczych trzcionek, bądź składanie inną techniką całych wierszy. Od lipca 1982 roku do połowy listopada 1986 roku pracowała jako korektorka, w pełnym wymiarze czasu pracy. Do jej obowiązków należała wówczas korekta drukarska polegająca na sczytywaniu tekstów i wyszukiwaniu błędów. Od 17 listopada 1986 roku otrzymała propozycję przejścia do działu fotoskładu na stanowisko programisty fotoskładu i propozycję tę przyjęła. W dziale tym pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy do 30 września 1988 roku. Do jej obowiązków jako programisty fotoskładu należało dokonanie składów maszynopisów z zastosowaniu elektronicznych monitorów. We wskazanym okresie ubezpieczona stale wykonywała tę pracę. W okresie od 4 maja 1992 roku do 31 lipca 1993 roku ubezpieczona pracowała w firmie Zakład (...) Sp. z o.o. w (...) na stanowisku montażysty retuszera, w pełnym wymiarze czasu pracy, w godzinach od 7 do 15. Na tym stanowisku bezpośrednio obsługiwała aparaty reprodukcyjne układając strony w arkusze. Następnie została zatrudniona w firmie (...) Sp. jawna w (...) jako montażysta - kopista. Pracowała tam od 2 sierpnia 1993 roku do 28 lutego 2009 roku. Wykonywała czynności jak w firmie (...), a ponadto po czynnościach montażu dokonywała kopiowania. W tym celu na płytę z warstwą światłoczułą nakładała wykonany montaż (czyli strony na jednym arkuszu) i naświetlała płytę offsetową z warstwą światłoczułą w urządzeniu specjalnie do tego przeznaczonym. W celu naświetlenia płytę umieszczała w środku chemicznym, który wypłukiwał światłoczułe miejsca, które nie zostały naświetlone. Zarówno używane wówczas środki chemiczne jak i wcześniej klej mistic były szkodliwe dla zdrowia. W wyżej omówionych okresach pracy ubezpieczona nie korzystała z żadnych urlopów bezpłatnych lub wychowawczych. Stale wykonywała w/w prace i nie było sytuacji żeby była delegowana do wykonywania innych czynności, a jeżeli tak to po godzinach pracy.

Dowód: dokumenty w aktach osobowych ubezpieczonej (świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych k-5; świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych k-6,7; akta osobowe ubezpieczonej k-8-56), akta sądowe k-8-9; zeznania świadków K. C., M. G., W. G., M. R., K. Z. zapis AV k. 23-26, zeznania ubezpieczonej zapis AV k.22-23.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w szczególności pochodzących z akt osobowych ubezpieczonego, zeznań świadków K. C., M. G., W. G., M. R., K. Z. oraz zeznań ubezpieczonej. Autentyczność dokumentów nie budziła żadnych wątpliwości. Sąd w całości dał wiarę zeznaniom wyżej wskazanych świadków, ponieważ jako współpracownicy ubezpieczonej
w spornym okresie dysponowali bezpośrednią wiedzą o charakterze jej pracy. Sąd uznał także zeznania ubezpieczonej za wiarygodne biorąc pod uwagę ich spontaniczność i spójność z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Odwołanie ubezpieczonej zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Jak wynika z treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla celów ustalenia uprawnień do emerytury w wieku obniżonym, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których wyżej wskazanym osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ww. ustawy). Przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ww. ustawy, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych
w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W niniejszej sprawie jedyną sporną przesłanką była kwestia osiągnięcia przez ubezpieczoną co najmniej 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Przeprowadzone postępowanie dowodowe i materiał zebrany w toku postępowania w sposób jednoznaczny wskazują, iż charakter i rodzaj prac wykonywanych przez ubezpieczoną w spornym okresie odpowiada pracom, o jakich mowa w wykazie A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze w dziale XI poz. 1-3. Produkcja oraz obróbka materiału zecerskiego, procesy składu z zastosowaniem elektronicznych monitorów ekranowych, bezpośrednia obsługa aparatów reprodukcyjnych w drukarniach oraz produkcja i obróbka drukarskich form kopiowych i form drukowych. Powyższe oznacza zatem, iż ubezpieczona spełniła wszystkie warunki do przyznania jej prawa do rekompensaty w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, czyli ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych, uwzględniając okres ustalony przez Sąd tj. od 1 marca 1982 roku do 30 czerwca 1982 roku, od 17 listopada 1986 roku do 30 września 1988 roku, od 4 maja 1992 roku do 31 lipca 1993 roku, od 2 sierpnia 1993 roku do 1 stycznia 2009 roku.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

W punkcie 2 wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, pomimo uwzględnienia odwołania ubezpieczonego. Mając na uwadze sformalizowany przebieg postępowania przed organem rentowym jak również występujące ograniczenia dowodowe, do przyznania ubezpieczonej prawa do żądanego świadczenia konieczne było przeprowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność świadczenia pracy w warunkach szczególnych.

Sędzia Romuald Dalewski