Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

15 lipca 2021 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie/Ławnicy: -/-

Protokolant : Tomasz Kałuża-Herok

po rozpoznaniu 15 lipca 2021 roku w Rybniku

na rozprawie

sprawy T. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania T. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 24 października 2019 roku

sygn.(...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu T. W. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku i od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku oraz zwalnia ubezpieczonego z obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za powyższe okresy w kwocie 5.399,83 zł (pięć tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych osiemdziesiąt trzy grosze) wraz z odsetkami.

Sygn. akt V U 2/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 24 października 2019 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. odmówił ubezpieczonemu T. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku i od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku oraz zobowiązał go do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 5.399,83 zł. W uzasadnieniu organ podał, że ubezpieczony w związku z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę w (...) S.A w K. Oddział KWK (...) w R., wykorzystywał okres niezdolności do pracy niezgodnie z przeznaczeniem (naruszając art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa) świadcząc pracę w ramach umowy zlecenia na rzecz Ochotniczej Straży Pożarnej w R. O. polegającą na wykonywaniu usług konserwatora sprzętu przeciwpożarowego.

(vide: akta organu rentowego k. 38-42)

W odwołaniu od decyzji z 18 listopada 2019 roku, ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i zaniechanie żądania zwrotu pobranego świadczenia chorobowego. Podniósł, że w listach ewidencji godzin wykonywania umowy zlecenia były wskazane prace jakie wykonywał ubezpieczony w ramach prac konserwatorskich. Jednakże podczas uzupełniania ewidencji wpisane liczby traktował jako liczby porządkowe wykonanych prac, a nie jako dni miesiąca, w których prace miały zostać wykonane. Dodał, że Urząd Miasta w R. nie wskazywał, by listy ewidencji, uzupełnione przez ubezpieczonego zostały sporządzone w sposób wadliwy lub nieprawidłowy.

(vide: k. 3-4)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

(vide: k. 5-5v)

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Rybniku z 14 lutego 2020 roku zawiadomiono o toczącym się postępowaniu zainteresowanego – (...) S.A w K. Oddział KWK (...) w R..

(vide: k. 11)

Pismem z 16 marca 2020 roku (...) S.A w K. Oddział KWK (...) w R. oświadczyła o przystąpieniu do sprawy w charakterze zainteresowanego.

(vide: k. 21)

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony T. W. był zatrudniony od 30 kwietnia 2016 roku, w (...) S.A w K. Oddział KWK (...) w R.. W okresie m.in. od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku i od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku był niezdolny do pracy z powodu choroby i z tego tytułu mu zasiłek chorobowy.

Łącznie pobrana przez ubezpieczonego kwota zasiłku chorobowego wyniosła 5.399,83 zł.

Od 1 lutego 2014 roku ubezpieczony był zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez Urząd Miasta w R. z tytułu wykonywania umowy zlecenia. Ubezpieczony świadczył usługi konserwatora sprzętu przeciwpożarowego w Ochotniczej Straży Pożarnej w R. O..

(Dowód: akta organu rentowego: ZUS ZPA k. 6, wydruk danych ubezpieczonego o podstawach wymiaru składek k. 8, k. 10, umowa zlecenia k. 24-28, pismo Urzędu Miasta w R. k. 30, karta zasiłkowa k. 34, zestawienie zaświadczeń k. 36)

Od lutego do marca 2017 roku ubezpieczony przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku z urazem lewej dłoni, a w okresie od grudnia 2017 roku do stycznia 2018 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim w związku z zachorowaniem na grypę. Ubezpieczony po zwolnieniach lekarskich świadczył usługi konserwatorskie w wymiarze 32 godzin, które wykonał zazwyczaj w 2 dni wolne od pracy. Ubezpieczonemu nie przekazano informacji, w jaki sposób powinien wypełnić ewidencję, a każda przez ubezpieczonego wypełniona ewidencja była potwierdzona przez naczelnika, który nie wnosił uwag do sposobu jej wypełnienia. W ewidencji godzin wykonywania umowy zlecenia za luty 2017 roku, ubezpieczony wpisał, że przebywał na zwolnieniu lekarskim, gdyż jego nieobecność trwała 4 tygodnie. Zaś w marcu 2017 roku, grudniu 2017 roku i styczniu 2018 roku nieobecność ubezpieczonego trwała niepełny miesiąc. W ewidencjach za marzec, grudzień 2017 roku i styczeń 2018 roku ubezpieczony opisał wykonaną czynność i ilość przepracowanych godzin. Ubezpieczony wiedział, że w ewidencji były wyznaczone dni miesiąca, ale z uwagi na brak wystarczającego miejsca przy opisaniu wszystkich czynności nie miał możliwości ich opisania w danym dniu. Ubezpieczony dostawał oryginał formularza z przypisanym nr ewidencyjnym i nie miał możliwości dołączenia dodatkowej karty z opisaniem wszystkich czynności. Ubezpieczony podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim nie jeździł na akcje i nie wykonywał czynności z umowy zlecenia na terenie remizy.

(Dowód: przesłuchanie ubezpieczonego k. 48v-49, akta organu rentowego: wiadomość mailowa k. 4, ewidencja godzin wykonywania umowy zlecenia k. 14-20)

Umowa zlecenia była rozliczana na podstawie ewidencji godzin wypełnionej przez ubezpieczonego i zatwierdzonej przez prezesa lub naczelnika OSP. Ewidencja musiała być wypełniona na formularzu wprowadzonym przez Urząd Miasta w R.. Istotnym było, że czynności konserwatorskie zostały wykonane i była wskazana ilość godzin, natomiast nie były kontrolowane konkretne dni ich wykonania. Ubezpieczonemu zostało przekazane, że w ewidencji należało oznaczyć zwolnienie lekarskie, jeśli nieobecność była długotrwała i zleceniobiorca nie mógł wykonywać umowy. Jeśli zwolnienie lekarskie było krótsze i umożliwiało wykonanie umowy zlecenia w pozostałych dniach miesiąca, nie było potrzeby by wpisywać informację o zwolnieniu lekarskim. Konserwatorzy wykonywali czynności w soboty w większej ilości godzin oraz czasami w tygodniu w mniejszej ilości godzin.

(Dowód: zeznania świadków A. A. k. 56-57, B. P. k. 63-64)

Decyzją z 24 października 2019 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu T. W. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku i od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku oraz zobowiązał go do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 5.399,83 zł.

(Dowód: akta organu rentowego: decyzja ZUS z 24.10.2019 r. k.38-42)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, których prawdziwości strony nie kwestionowały, a także w oparciu o zeznania świadków A. A. i B. P. oraz przesłuchanie ubezpieczonego, które wraz z pozostałymi dowodami tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy. Sąd uznał zeznania świadków oraz ubezpieczonego za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i zgodne z pozostałymi dowodami zebranymi w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Jak stanowi przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zmianami) zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Na mocy art. 17 ust. 1 ww. ustawy ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, którą podziela Sąd rozpoznający niniejszą sprawę, pracą w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 ustawy jest praca w potocznym tego słowa znaczeniu, w tym także wykonywanie różnych czynności na podstawie różnych stosunków prawnych – stosunku pracy, stosunków o charakterze cywilnoprawnym, a także prowadzenie własnej działalności gospodarczej, samozatrudnienie (zob. post. Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2012 r., I UK 70/12, Legalis numer 537257). Przesłanką do utraty prawa do zasiłku jest wykonywanie pracy w okresie niezdolności do pracy, nadto praca ubezpieczonego nie może mieć jedynie charakteru incydentalnego i być wymuszona okolicznościami (zob. uzasadnienie wyr. Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2010 r., III UK 71/09, LEX nr 585848).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż ubezpieczony nie utracił prawa do zasiłku chorobowego za okres wskazany w decyzji, a tym samym wypłacony zasiłek nie jest świadczeniem nienależnym i ubezpieczony nie jest zobowiązany do jego zwrotu.

Bezsporne było w sprawie, że ubezpieczony w przedmiotowym okresie pozostawał w stosunku pracy z (...) S.A w K. Oddział KWK (...) w R. oraz był stroną umowy zlecenia z Miastem R. na podstawie której świadczył usługi konserwatora sprzętu przeciwpożarowego w Ochotniczej Straży Pożarnej w R. O.. Stan zdrowia ubezpieczonego uniemożliwiał mu wykonywanie pracy, a sama okoliczność, że w okresie niezdolności do pracy otrzymywał wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia nie świadczy o tym, że spełnił dyspozycję art. 17 ustawy zasiłkowej.

Jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, czynności T. W. wynikające z zawartej przez niego umowy zlecenia w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, były wykonywane w ilości 32 godzin w 2 dni wolne od pracy. Faktem jest, że w ewidencji znajdowały się rubryki, w których wpisane były dni konkretnego miesiąca i miejsce przeznaczone na opisanie danej czynności. Ubezpieczony wypełnił ewidencję wpisując wykonaną czynności i ilość godzin, nie wskazując, w którym dniu nastąpiła dana czynność. Informację o zwolnieniu lekarskim ubezpieczony był zobowiązany wpisać jeśli jego nieobecność trwała 4 tygodnie. Natomiast jeśli zwolnienie lekarskie było krótsze i uniemożliwiało wykonanie umowy zlecenia, ubezpieczony nie miał potrzeby by zamieszczać w ewidencji taką informację, gdyż zlecenie wykonywał w pozostałych dniach miesiąca kiedy był zdolny do pracy. Zwolnienia lekarskie ubezpieczonego trwały od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku, a także od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku. Sąd dał wiarę świadkom, którzy zeznali, że ewidencja musiała być wypełniona na formularzu prowadzonym przez Urząd Miasta w R.. Ubezpieczony nie miał możliwości dołączenia dodatkowej karty z opisaniem wszystkich czynności, gdyż otrzymał oryginał formularza z przypisanym nr ewidencyjnym. Ponadto nie były kontrolowane konkretne dni wykonanych czynności konserwatorskich, najważniejszym było samo ich wykonanie i wskazanie liczby godzin. Na marginesie należy mieć na uwadze, że każda przez ubezpieczonego wypełniona ewidencja była potwierdzona przez prezesa lub naczelnika, którzy nie wnosili uwag do sposobu jej wypełnienia. Podkreślić również należy, iż z zapisów w ewidencji np. pod dniem 6 i 7 marca, 16 i 17 marca wynika, że zapis rozpoczęty pierwszego dnia jest kontynuowany dnia następnego chociaż treść zapisu wskazuje, iż czynność była wykonywana w jednym czasie. Tym samym w ocenie Sądu wiarygodnymi są zeznania ubezpieczonego, który wskazywał, że wpisywał wykonane czynności oraz ilość godzin nie przywiązując jednakże wagi do zgodności zapisu z konkretną datą. Co więcej z zeznań świadka B. P. wynikało również, że niektóre czynności związane z rozruchem sprzętu nie musiały być faktycznie wykonane jeżeli sprzęt uczestniczył w akcji, gdyż uczestnictwo w akcji było wówczas rozruchem. Tym samym po uzyskaniu o tym informacji ubezpieczony zaznaczał to w ewidencji, gdyż rozruch był wykonany, chociaż faktycznie takiej czynności nie musiał już wykonywać.

Dodatkowo należy wskazać, że z umowy zlecenia wynika, iż ubezpieczony miał wykonywać czynności 32 godziny miesięcznie, jednakże nie wskazano jak często należy wykonywać poszczególne czynności np. związane z rozruchem. W § 3 umowy wskazano, że Prezes lub Naczelnik OSP będzie potwierdzał ilość przepracowanych godzin, ale już nie ich wykonanie w konkretnych dniach. Zresztą świadek B. P. zeznał, że nie był w stanie kontrolować zgodności wykonanych czynności z poszczególnymi dniami, gdyż nie przebywał przez cały czas na terenie OSP. W końcu w § 7 ust. 3 wskazano, że zleceniobiorca jest zobowiązany informować o długotrwałym zwolnieniu lekarskim lub innych przeszkodach uniemożliwiających wykonanie czynności zgodnie z umową. Potwierdził to również w swoich zeznaniach ubezpieczony.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu T. W. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 25 lutego 2017 roku do 17 marca 2017 roku i od 18 grudnia 2017 roku do 5 stycznia 2018 roku oraz zwolnił go z obowiązku jego zwrotu nienależnie pobranego świadczenia za powyższe okresy w kwocie 5.399,83 zł wraz z odsetkami.