Pełny tekst orzeczenia

- 1 -
Wyrok z dnia 13 maja 1997 r.
II UKN 115/97
Dla oceny, czy zdarzenie jest wypadkiem przy pracy, nie ma znaczenia
data, w której poszkodowany zgłosił się do lekarza oraz symbol choroby
umieszczony na zwolnieniu lekarskim.
Przewodniczący SSN: Teresa Romer (sprawozdawca), Sędziowie SN: Maria
Mańkowska, Barbara Wagner.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 13 maja 1997 r. sprawy z powódz-
twa Jerzego O. przeciwko Rejonowej Kolumnie Transportu Sanitarnego w S. o
ustalenie wypadku przy pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 10
grudnia 1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach wyro-
kiem z dnia 10 grudnia 1996 r. po rozpoznaniu apelacji Rejonowej Kolumny Trans-
portu Sanitarnego w S. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Sosnowcu z
dnia 8 sierpnia 1996 r., którym to wyrokiem Sąd ten ustalił, że powód Jan O. uległ w
dniu 19 kwietnia 1995 r. wypadkowi przy pracy - oddalił apelację zmieniając
zaskarżony wyrok tylko co do kosztów postępowania.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Wojewódzki podał, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie. Okoliczność, iż powód w dniu zda-
rzenia nie zgłosił wypadku przy pracy przełożonym nie przesądza o tym, że zdarze-
nia nie można kwalifikować jako wypadku przy pracy. Podobnie winna być oceniana
kwestia umieszczonego na zwolnieniu lekarskim symbolu choroby. Chybiony jest
- 2 -
zarzut bezkrytycznej oceny opinii biegłych przez Sąd I instancji. Obie opinie zostały
przez Sąd I instancji ocenione i ta ocena jest prawidłowa. Podniesione przez stronę
pozwaną okoliczności, których w ocenie pozwanej, biegły neurolog i Sąd I instancji
nie analizowali, nie mogłyby obalić ostatecznych wniosków opinii. Biegła dokładnie
zanalizowała stan zdrowia powoda i wskazała na istnienie chorób samoistnych. Tym
samym błędny jest zarzut, że Sąd nie ustalił, czy tylko wysiłek fizyczny miał wpływ na
stan zdrowia powoda w dniu 21 kwietnia 1995 r. Zarówno biegła, jak i Sąd uwzględ-
nili samoistne i wywołane wysiłkiem w dniu 19 kwietnia 1995 r. przyczyny zdarzenia.
Rzeczą Sądu było stwierdzenie, czy zdarzenie było wypadkiem przy pracy w rozu-
mieniu art. 6 ustawy z 12 czerwca 1975 r. i dokonana ocena jest właściwa. Powód,
co prawda cierpiał na schorzenia samoistne, co biegła podkreśliła; stwierdziła jednak
jednoznacznie, że przebyty wysiłek fizyczny stał się powodem wysunięcia dysku
(prawdopodobieństwo graniczące z pewnością). Zatem, skoro obok przyczyny wew-
nętrznej wystąpiła przyczyna zewnętrzna w postaci wysiłku fizycznego i to ona spo-
wodowała pogorszenie stanu zdrowia powoda, to zdarzenie należało uznać za wy-
padek przy pracy. Ewentualne przeciwwskazania do wykonywania tego rodzaju pra-
cy, czy też ich brak tego wniosku nie niweczą. Sąd Wojewódzki podkreślił, iż opinia
drugiego biegłego-okulisty zawiera szczegółową analizę przyczyny pogorszenia sta-
nu zdrowia powoda, a jej ocena dokonana przez Sąd I instancji nie była bezkrytycz-
na, ale rzeczowa i rzetelna. Wobec ustaleń dotyczących urazu kręgosłupa doznane-
go na skutek wysiłku fizycznego w dniu 19 kwietnia 1995 r., okoliczności powstania
schorzenia oka lewego powoda nie mają zasadniczego znaczenia dla ustalenia, czy
zdarzenie było wypadkiem przy pracy. Kwestie te dotyczą bowiem wielkości uszczer-
bku na zdrowiu powstałego na skutek wypadku przy pracy i jako takie będą oceniane
przez komisję lekarską. Zasadny jest natomiast zarzut apelacji dotyczący obciążenia
opłatą wpisową. Istotnie, zgodnie z art. 8 ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych jednostki państwowe, których zadanie nie polega na prowadzeniu działal-
ności gospodarczej zwolnione są od ponoszenia opłat sądowych. Tym samym strona
pozwana nie powinna być obciążona opłatą wpisową.
W kasacji strona pozwana zarzuciła Sądowi Wojewódzkiemu naruszenie
prawa materialnego - art. 6 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z
tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr
- 3 -
30, poz. 144 ze zm.). Kasacja w uzasadnieniu polemizuje z ustaleniami Sądu I
instancji przede wszystkim dlatego, że powód - kierowca u pozwanej, dolegliwości
swoje zgłosił dopiero trzeciego dnia po zdarzeniu, a uzyskane przez niego wówczas
zwolnienie lekarskie nie było opatrzone symbolem wskazującym na wypadek przy
pracy jako przyczynę tego zwolnienia.
W końcowym fragmencie kasacji strona pozwana stwierdza, że ponieważ
posiada zwolnienie lekarskie z dnia 21 kwietnia 1995 r. bez podania wypadku przy
pracy jako przyczyny niezdolności do pracy - "sentencja wyroku Sądu Rejonowego
ustalająca wypadek nie będzie stanowiła podstawy do świadczeń wypadkowych bez
postępowania powypadkowego".
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Mimo, że kasacja formalnie powołuje się na naruszenie przez Sąd Woje-
wódzki przepisu art. 6 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 30,
poz. 144 ze zm.), to w rzeczywistości sprowadza się ona do polemiki z ustaleniami
Sądu I instancji dokonanymi w granicach swobodnej oceny dowodów (art. 233 KPC).
Kasacja kwestionująca prawidłowość ustaleń dokonanych w granicach swo-
bodnej oceny dowodów mogłaby być, zgodnie z art. 393
1
pkt 2 KPC uzasadniona,
gdyby Sąd drugiej instancji naruszył przepisy postępowania w taki sposób, iż uchy-
bienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd drugiej instancji nie pro-
wadził we własnym zakresie postępowania dowodowego. Orzeczenie swoje, oddala-
jące apelację co do meritum sprawy, oparł na materiale zebranym w postępowaniu w
pierwszej instancji (art. 382 KPC).
Wnioski do jakich doszedł Sąd Wojewódzki, zgodne z ustaleniami Sądu
pierwszej instancji, mieszczą się w granicach swobodnej oceny dowodów i są wyni-
kiem wszechstronnej oceny okoliczności sprawy. Ustalenia te prowadzące do konklu-
zji, że nadmierny wysiłek powoda w czasie i w związku z pracą u pozwanego - zno-
szenie po schodach chorego o dużej wadze ciała do karetki pogotowia ratunkowego
- spowodował istotne pogorszenie stanu zdrowia i stanowi wypadek przy pracy w ro-
zumieniu art. 6 ustawy wypadkowej, odpowiadają treści tego przepisu. Są także
- 4 -
zgodne z wieloletnim, ustalonym orzecznictwem sądowym dotyczącym pojęcia
wypadku przy pracy. Bez znaczenia dla ustalenia, że zdarzenie miało charakter
wypadku przy pracy w rozumieniu art. 6 ustawy wypadkowej jest to, kiedy poszko-
dowany pracownik zgłosił się do lekarza i jaki symbol choroby lekarz umieścił na
zwolnieniu. Istotne jest natomiast, czy zdarzenie miało charakter nagły, było spowo-
dowane przyczyną zewnętrzną i pozostawało w związku z pracą. Te ustalenia zostały
w sposób niewadliwy, po ustaleniu okoliczności zdarzenia i zasięgnięciu opinii
biegłych - poczynione w postępowaniu sądowym. Niezrozumiały wręcz jest
przytoczony wyżej, końcowy fragment kasacji, w którym sugeruje się, że strona
pozwana nie będzie respektowała ustaleń Sądu Rejonowego wobec treści zwolnienia
lekarskiego, które nie miało symbolu wypadku przy pracy.
Sąd Najwyższy zauważa, że prawomocny wyrok Sądu Rejonowego z dnia 8
sierpnia 1996 r. jest wiążący co do tego, że powód uległ w dniu 19 kwietnia 1995 r.
wypadkowi przy pracy w Rejonowej Kolumnie Transportu Sanitarnego. Ustalenie to
upoważnia powoda do złożenia u pozwanego wniosku w sprawie jednorazowego od-
szkodowania. Wniosek taki strona pozwana jest zobowiązana przekazać
właściwemu Oddziałowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych celem ustalenia, czy i
jaki uszczerbek na zdrowiu poniósł powód w wyniku wypadku przy pracy w dniu 19
kwietnia 1995 r. (rozporządzenie ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz
Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 17 października 1975 r. w sprawie zasad
i trybu orzekania o uszczerbku na zdrowiu...Dz. U. Nr 36, poz. 199).
Kierując się powyższymi względami Sąd Najwyższy na mocy art. 393
12
KPC
orzekł jak w sentencji.
========================================