Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 6 października 2000 r.
II UKN 23/00
Wypadek, jakiemu uległ lekarz w czasie sympozjum naukowego, na które
udał się za zgodą zatrudniającego go szpitala w ramach płatnego urlopu szko-
leniowego, jest wypadkiem przy pracy (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12
czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawo-
dowych, jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.).
Przewodniczący SSN Maria Tyszel, Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk,
Stefania Szymańska (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 6 października 2000 r. sprawy z po-
wództwa Jadwigi G. przeciwko 1) Szpitalowi Wojewódzkiemu w C., 2) Wojewodzie
M. o uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy, na skutek kasacji strony pozwanej -
Szpitala Wojewódzkiego w C. od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych w Warszawie z dnia 20 września 1999 r. [...]
o d d a l i ł kasację.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Rejonowy w Ciechanowie wyrokiem z 14 grudnia 1998 r. uznał zdarzenie
jakiemu uległa powódka Jadwiga G. w dniu 13 czerwca 1997 r. za wypadek przy
pracy. Sąd ustalił następujący stan faktyczny: Jadwiga G. zatrudniona była w Szpi-
talu Wojewódzkim w C. na stanowisku Ordynatora Oddziału Okulistycznego. Powód-
ka otrzymała zaproszenie na sympozjum naukowe, które miało odbyć się w Centrum
Zdrowia [...] w Ł. Dyrektor Szpitala wyraził zgodę na udział powódki w sympozjum.
Zgodnie z ustaloną w takich przypadkach praktyką Jadwidze G. udzielony został
płatny urlop szkoleniowy. Powódka nie otrzymała natomiast delegacji służbowej. W
dniu 13 czerwca 1997 r. Jadwiga G. wchodząc do budynku Centrum Zdrowia [...] w
Ł. zawadziła o krawężnik i upadła doznając urazu barku. Powódka wnosiła o uznanie
zdarzenia za wypadek przy pracy. Pozwany Szpital Wojewódzki w C. wnosił o odda-
2
lenie powództwa. O oddalenie powództwa wnosił też przypozwany w trybie art. 194 §
1 KPC Wojewoda C.
Sąd na podstawie zebranego materiału dowodowego uznał, że stan faktyczny
w sprawie jest bezsporny. Różnica dotyczy natomiast oceny prawnej zdarzenia. Mię-
dzy stronami było bezsporne, że spełnione zostały dwie pierwsze przesłanki z art. 6
ust. 1 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz. 144 ze zm.).
Wymagało natomiast rozstrzygnięcia czy można uznać, że wypadek jakiemu uległa
powódka pozostawał w związku z pracą. Sąd Rejonowy po rozpoznaniu sprawy
udzielił na to odpowiedzi pozytywnej. Sąd stwierdził, że powódka, która pełniła w
Szpitalu odpowiedzialną funkcję Ordynatora Oddziału, wyjechała na sympozjum w
interesie pracodawcy i za jego zgodą. Każde uczestnictwo w tego rodzaju formie do-
kształcania sprzyja podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, co generalnie należy do
obowiązków każdego lekarza. Wynika to zarówno z przepisów ustawy o zawodzie
lekarza, jak i z obowiązującego w pozwanym szpitalu regulaminu pracy. Brak doku-
mentu – polecenia wyjazdu służbowego – nie ma żadnego związku z brakiem zgody
pracodawcy na wyjazd szkoleniowy, a tym samym nie może pozbawiać pracownika
uprawnień wynikających z ustawy o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i
chorób zawodowych. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2 powołanej wyżej ustawy za wy-
padek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które
nastąpiło w związku z pracą, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pra-
cownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia. Sąd powołał się
na orzecznictwo Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 21 maja 1993 r., II UR
2/93, stwierdził: „Podnoszenie przez pracownika – nauczyciela, kwalifikacji na stu-
dium podyplomowym za zgodą zakładu pracy, może być rozważane jako wykonywa-
nie czynności w interesie zakładu pracy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z 12
czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodo-
wych”. W niniejszej sprawie zgoda zakładu pracy wyrażona została poprzez udziele-
nie pracownicy płatnego urlopu szkoleniowego. W tym stanie rzeczy Sąd uznał po-
wództwo za uzasadnione.
Od wyroku Sądu pierwszej instancji apelację złożył pozwany Szpital Woje-
wódzki w C. podnosząc zarzut naruszenia prawa materialnego przez błędną jego
wykładnię, w wyniku czego niewłaściwie zostało ustalone, że zdarzenie jakiemu ule-
gła powódka jest wypadkiem przy pracy. Pozwany twierdził, że powódka uległa wy-
3
padkowi w drodze na sympozjum naukowe, co należy zakwalifikować jako wypadek
w drodze do pracy.
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie uznał, że
apelacja nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podkreślił, iż słusznie Sąd
pierwszej instancji podniósł, że powódka udała się na sympozjum naukowe zorgani-
zowane w Łodzi, aby tą drogą nabyć wiedzę o najnowszych wynikach badań i osią-
gnięciach medycyny. Udział powódki – lekarza i ordynatora – w sympozjum nauko-
wym miał na celu podniesienie przez nią kwalifikacji zawodowych oraz umożliwienie
przekazania pozyskanych informacji podległemu jej personelowi. Powódka pojechała
na sympozjum za zgodą i aprobatą pozwanego, który udzielił jej na ten cel płatnego
urlopu szkoleniowego. Wszystkie te okoliczności wskazują, że wyjazd Jadwigi G. na
sympozjum naukowe należało potraktować jako wykonywanie przez nią czynności w
interesie zakładu pracy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca
1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Taki
kierunek interpretacji prawa przy podobnych stanach faktycznych, jak w niniejszej
sprawie, prezentuje orzecznictwo Sądu Najwyższego, jak np. powołany przez Sąd
pierwszej instancji wyrok z dnia 21 maja 1993 r., II UR 2/93, a także wyrok z 27 lute-
go 1979 r., III PR 16/79. Do wypadku doszło poza normalnym miejscem pracy po-
wódki, tj. Szpitalem Wojewódzkim w C. na terenie Centrum Zdrowia [...] w Ł., gdzie
zorganizowane zostało sympozjum naukowe i dokąd udała się powódka w ramach
płatnego urlopu szkoleniowego. Z tych względów Sąd oddalił apelację jako bezza-
sadną.
W kasacji wniesionej przez Szpital Wojewódzki w C. zarzucono naruszenie
prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a mia-
nowicie art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych przez przyjęcie, że zdarzenie jakiemu
uległa powódka jest wypadkiem przy pracy. Z tych powodów kasacja domaga się
zmiany zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od
powódki na rzecz pozwanego ad 1 kosztów procesu, w tym kosztów postępowania
kasacyjnego według norm przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
4
Zdaniem Szpitala Wojewódzkiego w C. Sąd Okręgowy naruszył prawo mate-
rialne przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a mianowicie art. 6
ust. 1 pkt 2 ustawy wypadkowej z 1975 r. przez to, że przyjął, iż wyjazd Jadwigi G. na
sympozjum naukowe należało potraktować jako wykonywanie przez nią czynności w
interesie zakładu pracy w rozumieniu powołanego przepisu, podczas gdy uległa ona
wypadkowi w drodze na sympozjum naukowe, na czas którego Szpital udzielił jej
urlopu szkoleniowego. W tym stanie rzeczy przedmiotowy wypadek należało zakwa-
lifikować jako wypadek w drodze do pracy, w związku z czym roszczenie jej powinno
być skierowane przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych - zgodnie z art. 41
ust. 4 powołanej ustawy wypadkowej. Za takim stanowiskiem przemawia orzecznic-
two Sądu Najwyższego przytoczone przez J. Brola w Komentarzu do przepisów
ustawy o świadczeniach rentowych i odszkodowawczych z tytułu wypadku przy pracy
i chorób zawodowych, Zielona Góra 1991, str. 26.
W świetle tak postawionego zarzutu należy przyjąć, iż pozwany Szpital nie
kwestionuje ustaleń faktycznych stanowiących podstawę zaskarżonego wyroku, mia-
nowicie, że udział Jadwigi G. - lekarza i ordynatora - w sympozjum naukowym miał
na celu podniesienie przez nią kwalifikacji zawodowych i umożliwienie przekazania
pozyskanych informacji podległemu jej personelowi oraz że pojechała ona na nie za
zgodą i aprobatą pozwanego Szpitala, który udzielił jej na ten cel płatnego urlopu
szkoleniowego. Nie jest także kwestionowane, że do wypadku doszło poza normal-
nym miejscem wykonywania pracy przez powódkę, tj. Szpitalem Wojewódzkim w C.,
na terenie Centrum Zdrowia [...] w Ł., a więc w miejscu, w którym zostało zorgani-
zowane sympozjum szkoleniowe.
W świetle tak ustalonego stanu faktycznego sprawy Sądy obu instancji trafnie
przyjęły, że wypadek jakiemu uległa Jadwiga G. należy zakwalifikować jako wypadek
przy pracy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy wypadkowej z 1975 r. Zdarzenie to
wyczerpuje bowiem wszystkie elementy definicji wypadku przy pracy, w tym związek
zdarzenia z pracą. Wyjazd powódki na sympozjum naukowe należy zatem
potraktować jako wykonywanie przez nią czynności w interesie zakładu pracy, a to
stosownie do powołanego wyżej przepisu, co jest także zgodne z powołanym przez
Sądy orzecznictwem Sądu Najwyższego, a szczególnie ze stanowiskiem wyrażonym
w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 1993 r., II UR 2/93, z czym zgadza się
skład orzekający w niniejszej sprawie. Dlatego kontynuując ten kierunek orzecznic-
twa należy, uwzględniając stan faktyczny niniejszej spawy, stwierdzić, iż wypadek,
5
jakiemu uległ pracownik – lekarz na terenie Centrum Zdrowia [...] w Ł., dokąd udał
się na sympozjum naukowe, za zgodą zatrudniającego go Szpitala w ramach płatne-
go urlopu szkoleniowego, jest wypadkiem przy pracy (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy wy-
padkowej z 1975 r.). Powoływane w kasacji orzeczenia Sądu Najwyższego, przyto-
czone w Komentarzu opracowanym przez J. Brola, nie są adekwatne do stanu fak-
tycznego występującego w niniejszej sprawie.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy uznał, iż kasacja pozbawiona jest
usprawiedliwionych podstaw, w związku z czym podlega oddaleniu na mocy art.
39312
KPC.
========================================