Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 13 maja 2003 r.
III SW 30/03
Stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna, która nie spełnia wyma-
gań z art. 48 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólno-
krajowym (Dz.U. Nr 57, poz. 507 ze zm.) nie jest uprawniona do zgłaszania kan-
dydatów do obwodowych komisji do spraw referendum (art. 13 ust. 2 pkt 1 tej
ustawy).
Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk, Sędziowie SN: Roman Kuczyński
(sprawozdawca), Zbigniew Myszka.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 maja
2003 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia „Oławska Inicjatywa Ochrony Mieszkań-
ców” na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 kwietnia 2003 r. odma-
wiającą wydania zaświadczenia o przysługiwaniu uprawnienia do udziału w kampanii
referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych.
o d d a l i ł skargę.
U z a s a d n i e n i e
Uchwałą z dnia 30 kwietnia 2003 r. Państwowa Komisja Wyborcza odmówiła
Stowarzyszeniu „Oławska Inicjatywa Ochrony Mieszkańców” wydania zaświadczenia
o przysługiwaniu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej w programach
radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych w formie audycji referendalnych z
uzasadnieniem, że przepis art. 48 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o refe-
rendum ogólnokrajowym (Dz.U. Nr 54, poz. 507) wymaga, aby stowarzyszenie lub
inna organizacja społeczna ubiegająca się o udział w kampanii referendalnej została
zarejestrowana lub zgłoszona, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie później niż
na rok przed dniem ogłoszenia uchwały lub postanowienia o zarządzeniu referen-
dum. Uchwała Sejmu RP o zarządzeniu referendum została ogłoszona dnia 17
kwietnia 2003 r. (Dz.U. Nr 66, poz. 613), natomiast Stowarzyszenie „Oławska Inicja-
2
tywa Ochrony Mieszkańców” zostało wpisane do ewidencji stowarzyszeń zwykłych
prowadzonej przez Starostę Oławskiego w dniu 8 maja 2002 r., a zatem Stowarzy-
szenie nie spełnia warunków wymaganych tym przepisem.
W skardze do Sądu Najwyższego Stowarzyszenie wyjaśniało, że nie wystę-
powało o możliwość prowadzenia kampanii referendalnej, lecz o możliwość zgłosze-
nia swoich kandydatów na członków Obwodowych Komisji do spraw referendum na
terenie Oławy.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Państwowa Komisja Wyborcza badała uprawnienie Stowarzyszenia pod ką-
tem wymagań z art. 48 ustawy o referendum i doszła do słusznego wniosku, że w
świetle tego przepisu Stowarzyszenie nie jest uprawnione (ani do udziału w kampanii
referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych, ani do zgłaszania kandyda-
tów do komisji wyborczych, z tego powodu, że okres pomiędzy rejestracją stowarzy-
szenia a ogłoszeniem referendum był krótszy niż rok, konkretnie 11 miesięcy 9 dni).
Kwestia powoływania składu obwodowej komisji należy do uprawnień wójta (burmi-
strza, prezydenta miasta), który po myśli art. 13 ust. 1 ustawy o referendum powołuje
komisję obwodową spośród osób uprawnionych do udziału w referendum, stale za-
mieszkałych na obszarze danej gminy, jednakże w skład komisji obwodowej powo-
łuje się (ust. 2 pkt 1 art. 13) osoby spośród kandydatów zgłaszanych przez podmioty
uprawnione, o których mowa w art. 48 (albo upoważnione przez te osoby). Jeżeli
zatem Stowarzyszenie nie spełnia wymaganiom z art. 48 ustawy o referendum, to nie
może zgłaszać kandydatów do komisji obwodowych. Członkowie Stowarzyszenia
mogliby być przez burmistrza powołani do komisji obwodowych, gdyby spełniali inne
warunki (byli pracownikami samorządowymi gminy lub gminnych jednostek organiza-
cyjnych, a w razie tworzenia obwodów głosowania w szpitalach, zakładach pomocy
społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych lub w domach studenckich -
pracownikami tych jednostek - art. 13 ust. 2 pkt 2 ustawy o referendum).
W tym stanie rzeczy uchwała Państwowej Komisji Wyborczej okazała się
zgodna z prawem i Sąd Najwyższy na podstawie art. 48 ust. 7 ustawy o referendum
postanowił jak w sentencji.
========================================