Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 312/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Eugeniusz Wildowicz
SSN Włodzimierz Wróbel
Protokolant Anna Janczak
w sprawie J. A.
skazanego wyrokiem łącznym
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 12 grudnia 2012 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od wyroku łącznego Sądu Rejonowego
z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. akt III K 552/11,
uchyla pkt I zaskarżonego wyroku w części dotyczącej
rozstrzygnięcia o karze łącznej grzywny i sprawę w tym
zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi
Rejonowemu w W .
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy wyrokiem łącznym z dnia 22 listopada 2011 r., sygn. III K
552/11, w sprawie J. A. skazanego prawomocnymi wyrokami jednostkowymi:
1. Sądu Rejonowego, sygn. akt XIV K 286/04, z dnia 4 maja 2004 r. za
popełniony w dniu 1 lutego 2004 r. czyn z art. 286 § 3 k.k. na karę 3 miesięcy
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat
2
próby, karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 10 zł każda i dozór
kuratora, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 26 lutego 2007 r.
zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,
2. Sądu Rejonowego w sprawie V K 874/04 z dnia 31 sierpnia 2004 r., za
popełniony w dniu 4 lipca 2004 r. czyn z art. 193 k.k. na karę 6 miesięcy
ograniczenia wolności połączonej z obowiązkiem wykonywania pracy w wymiarze
30 godzin miesięcznie, na poczet której zaliczono okres zatrzymania w dniu 4 lipca
2004 r., a którą to karę następnie postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 11
września 2008 r. zamieniono na 90 dni pozbawienia wolności,
3. Sądu Rejonowego, sygn. akt XIV K 439/04, z dnia 3 września 2004 r. za
popełniony w dniu 20 marca 2004 r. czyn z art. 278 § 1 k.k. na karę grzywny w
wysokości 60 stawek dziennych po 80 zł każda, którą to karę postanowieniem z
dnia 30 listopada 2007 r . zamieniono na 30 dni pozbawienia wolności,
4. Sądu Rejonowego, sygn. akt II K 104/05, z dnia 30 czerwca 2005 r. za
popełniony w dniach 28 października 2004 r. – 2 grudnia 2004 r. czyn z art. 282 k.k.
na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet której zaliczono okres
tymczasowego aresztowania od dnia 2 grudnia 2004 r. do dnia 30 czerwca 2005 r.,
5. Sądu Rejonowego, sygn. akt III K 1814/03, z dnia 3 września 2009 r. za
popełniony w dniu 2 marca 2003 r. czyn z art. 278 § 1 k.k. na karę roku
pozbawienia wolności i obowiązek naprawienia szkody,
6. Sądu Rejonowego w sprawie XIV K 519/10, z dnia 29 lipca 2010 r. za
popełniony w dniu 30 stycznia 2010 r. czyn z art. 178a § 1 k.k. na karę 12 miesięcy
ograniczenia wolności połączoną z obowiązkiem świadczenia pracy w wymiarze 40
godzin miesięcznie, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat,
przy czym na poczet kary zaliczony został okres zatrzymania w dniu 30 stycznia
2010 r.;
na podstawie art. 569 § 1 k.p.k., art. 85 k.k., art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył kary
pozbawienia wolności i kary grzywny, orzeczone wyrokami ujętymi w pkt 1, 3 i 5
części wstępnej orzeczenia i wymierzył J. A. karę łączną roku i 2 miesięcy
pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości 60 stawek dziennych,
przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 80 zł (pkt I); stwierdził, że w pozostałej
części wyroki te podlegają odrębnemu wykonaniu (pkt II); na podstawie art. 572
k.p.k. postępowanie w odniesieniu do wyroków wskazanych w pkt 2, 4 i 6 umorzył
(pkt III).
3
Powyższy wyrok zaskarżył apelacją z dnia 23 stycznia 2012 r. obrońca
skazanego, zarzucając rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia
wolności i grzywny (k. 115 – 116), którą następnie cofnął, składając pisemne
oświadczenie z dnia 25 stycznia 2012 r. (k. 118).
W związku z tym, Sąd Okręgowy na rozprawie w dniu 15 marca 2012 r., na
podstawie art. 432 k.p.k. postanowił pozostawić bez rozpoznania cofnięty środek
odwoławczy. Tym samym wyrok łączny uprawomocnił się w dniu 15 marca 2012 r.
(k. 172 – 173).
Kasację w przedmiotowej sprawie wniósł Prokurator Generalny zaskarżając
powyższy wyrok na korzyść skazanego J. A. „w zakresie pkt I części
dyspozytywnej” i na zasadzie art. 523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2
k.p.k. zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów
prawa materialnego, tj. art. 86 § 2 k.k., polegające na wadliwym określeniu w
wyroku łącznym stawki dziennej kary grzywny w kwocie przekraczającej wysokość
najwyższej stawki dziennej ustalonej w wyrokach jednostkowych podlegających
łączeniu. W konkluzji wniósł „o uchylenie zaskarżonego wyroku łącznego w
zakresie pkt I części dyspozytywnej i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania Sądowi Rejonowemu”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna, bowiem wyrok łączny Sądu
Rejonowego zapadł z rażącym naruszeniem prawa materialnego.
Sąd Rejonowy orzekając w przedmiocie wydania wyroku łącznego nie
dostrzegł, że stawki dzienne kar grzywny podlegających łączeniu, orzeczone
wyrokami Sądu Rejonowego z dnia 4 maja 2004 r., sygn. akt XIV K 286/04 i z dnia
3 września 2004 r., sygn. akt XIV K 439/04, zostały ustalone w wysokości 10 zł (k.
58 akt Sądu Rejonowego, sygn. XIV K 439/04 i k. 90 – 91 akt Sądu Rejonowego,
sygn. akt III K 552/11). W wyroku błędnie bowiem wskazano, że w sprawie XIV K
439/04 orzeczono wobec skazanego m.in. karę grzywny w wymiarze 60 stawek
dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 80 zł, gdy z dołączonych akt
bezsprzecznie wynika, iż wysokość jednej stawki dziennej ustalono na kwotę 10
złotych.
Zgodnie z art. 86 § 2 k.k., wymierzając karę łączną grzywny, sąd określa na
nowo wysokość stawki dziennej, kierując się wskazaniami określonymi w art. 33 § 3
4
k.k., przy czym wysokość stawki dziennej nie może jednak przekraczać najwyższej
ustalonej poprzednio.
Jeżeli podczas orzekania o karze łącznej grzywny określono na nowo
stawkę dzienną w kwocie przekraczającej najwyższą stawkę ustaloną poprzednio w
jednym z połączonych wyroków, stanowi to rażące naruszenie zasady orzekania
kary łącznej grzywny, przewidzianej w art. 86 § 2 k.k. i niewątpliwie ma istotny
wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29
stycznia 2008 r., II KK 295/07, R – OSNKW 2008, poz. 254 CD).
W realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy błędnie przyjął w pkt 3 części
wstępnej zaskarżonego wyroku łącznego, że kara grzywny orzeczona w sprawie o
sygn. akt XIV K 439/04 wynosiła 60 stawek dziennych po 80 zł każda stawka,
podczas gdy w rzeczywistości wysokość tej stawki została określona na kwotę 10 zł,
wskutek czego wadliwie orzekł w pkt I części dyspozytywnej o wysokości stawki
dziennej kary łącznej grzywny, ustalając ją w kwocie 80 złotych.
Stąd też Sąd Najwyższy uznał kasację za oczywiście zasadną, uchylił pkt I
zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w części dotyczącej rozstrzygnięcia o
karze łącznej grzywny i w tym zakresie przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania. W trakcie ponowionego postępowania Sąd Rejonowy
będzie zobowiązany do respektowania wskazanego wyżej przepisu prawa
materialnego. Na marginesie należy zauważyć, że bezpośrednie odczytanie
wskazanego w kasacji zakresu zaskarżenia mogłoby prowadzić do wniosku, iż
kasacja jest częściowo niezasadna ponieważ w pkt I zaskarżonego wyroku
orzeczono także o karze łącznej pozbawienia wolności. Jednakże lektura zarzutu
kasacyjnego oraz uzasadnienia nadzwyczajnego środka zaskarżenia nie
pozostawia wątpliwości co do tego, że rzeczywistym zakresem zaskarżenia objęte
zostało wyłącznie rozstrzygnięcie o karze łącznej grzywny. W konsekwencji uznać
należało, że kasacja jest oczywiście zasadna w całości, co koresponduje z częścią
dyspozytywną wyroku Sądu Najwyższego.
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13