Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 41/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Lech Paprzycki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Grubba
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski
Protokolant Ewa Oziębła
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Mieczysława Tabora,
w sprawie D. S., T. S., S. F.
skazanych z art. 56 ust. 3 i art. 62 ust. 1 in. ustawy z 2005r. o przeciwdziałaniu
narkomanii
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 13 grudnia 2012 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanych
od wyroku Sądu Rejonowego w K.
z dnia 8 sierpnia 2011 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w K. do ponownego rozpoznania,
2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. G.
Kancelaria Adwokacka w K. 1172,00 zł (jeden tysiąc sto
siedemdziesiąt dwa złote) w tym 23 % VAT tytułem
wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu
kasacyjnym oraz tytułem zwrotu wydatków,
3. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
Skarb Państwa.
2
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w K., wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2011 r., uwzględniając
wnioski oskarżonych złożone na podstawie art. 387 § 1 kpk, którym nie sprzeciwił
się biorący udział w rozprawie prokurator, skazał: 1) D. S. za przestępstwo
zakwalifikowane z art. 56 ust. 3 ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w
zw. z art. 12 kk, na podstawie tego pierwszego przepisu na karę dwóch lat
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania tytułem próby na
okres pięciu lat i grzywnę w wysokości stu stawek dziennych ustalając wysokość
jednej stawki na czterdzieści złotych, 2) T. S. za przestępstwo zakwalifikowane z
art. 56 ust. 3 ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk, na
podstawie tego pierwszego przepisu na kary takie same jak oskarżonego D. S., 3)
S. F. za przestępstwo zakwalifikowane z art. 56 ust. 3 ustawy z 2005 r. o
przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk oraz za drugie przestępstwo
zakwalifikowane z art. 62 ust. 3 ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii na
karę łączną jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania tytułem próby na okres lat czterech. Ponadto, Sąd
zaliczył wszystkim skazanym, na podstawie art. 63 § 1 kk, na poczet orzeczonych
grzywien okresy faktycznego pozbawienia wolności, a na podstawie art. 44 § 2 kk
orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa, poprzez zniszczenie, części dowodów
rzeczowych, natomiast na podstawie art. 230 § 2 kk orzekł zwrot skazanym
pozostałych dowodów rzeczowych. Sąd rozstrzygnął także o kosztach
postępowania.
Wyrok ten, wobec niezaskarżenia, uprawomocnił się w dniu 16 sierpnia
2011 r.
Od powyższego wyroku Sądu Rejonowego, kasację na niekorzyść
wszystkich skazanych, w terminie określonym w art. 524 § 3 kpk, wniósł Prokurator
Generalny i, zarzucając „rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie
przepisów prawa karnego procesowego – art. 387 § 1 i 3 kpk, polegające na
uwzględnieniu wniosków oskarżonych D. S., T. S. i S. F. o wydanie wyroku
skazującego bez przeprowadzania rozprawy, pomimo że wnioski te nie zawierały
orzeczenia obligatoryjnego środka karnego, określonego w art. 45 § 1 kk w postaci
przepadku osiągniętej z popełnienia przestępstwa korzyści majątkowej, co
doprowadziło do bezpodstawnego zaniechania orzeczenia tego środka karnego i w
3
konsekwencji rażącego naruszenia art. 45 § 1 kk, a nadto wniosek S. F. nie
zawierał orzeczenia wobec tego młodocianego oskarżonego, obligatoryjnego
środka probacyjnego w postaci dozoru kuratora, co skutkowało rażącym
naruszeniem art. 73 § 2 kk, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego zasadnie podnosi, że orzekając w tej
sprawie w trybie określonym w art. 387 § 1 kpk, Sąd Rejonowy dopuścił się
rażącego naruszenia tego przepisu oraz § 2 tego artykułu, jak i naruszenia prawa
materialnego – art. 45 § 1 kk, w wypadkach skazania wszystkich trzech wówczas
oskarżonych, oraz art. 73 § 2 kk w wypadku skazania S. F.
Z przeprowadzonych w tej sprawie dowodów, w tym z wyjaśnień wszystkich
trzech ówczesnych oskarżonych, a także z opisu czynów im przepisanych w tym
wyroku skazującym, wynika w sposób oczywisty, że wszyscy oni osiągnęli, w
rozumieniu art. 45 § 1 kk, korzyść majątkową z przypisanych im przestępstw
zakwalifikowanych z art. 56 ust. 3 ustawy z 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Równie niewątpliwe jest, co wynika z dokumentów zgromadzonych w tej sprawie i
treści zaskarżonego wyroku, dotyczących daty urodzenia S. F., że ten oskarżony w
czasie popełnienia przypisanych mu przestępstw nie ukończył 21 lat i w czasie
orzekania w pierwszej instancji 24 lat, a więc w rozumieniu przepisu art. 115 § 10
był i nadal pozostaje młodocianym.
Ustalenie, jak w tej sprawie, że wszyscy oskarżeni osiągnęli z popełnionych
przestępstw korzyść majątkową zobowiązywało, wobec treści art. 45 § 1 kk, do
orzeczenia jej przepadku. Z kolei, ustalenie, że S. F. był młodociany w rozumieniu
art. 115 § 10 kk, zobowiązywało, wobec unormowania art. 73 § 2 kk, do oddania
sprawcy, któremu przypisane zostało popełnienie umyślnego przestępstwa, pod
dozór kuratora. Co prawda, tego nie dotyczyły wnioski ówczesnych oskarżonych,
prokurator uczestniczący w rozprawie nie wyraził z tego powodu sprzeciwu, a Sąd
nie skorzystał z możliwości jakie stwarza art. 387 § 3 kpk, to właśnie dlatego, że
Sąd orzekający w tej sprawie nie uzależnił uwzględnienia wniosków oskarżonych
od dokonania zmian, wynikających z przepisów art. 45 § 1 kk oraz art. 73 § 2 kk,
dopuścił się naruszenia tych ostatnich przepisów, a także przepisów art. 487 § 1 i 3
kpk. Te naruszenia, bez wątpienia, nie tylko mogły, ale na pewno miały istotny
wpływ na treść zaskarżonego tą kasacją orzeczenia Sądu Rejonowego, gdyż Sąd
4
nie orzekł obligatoryjnego środka karnego w stosunku do wszystkich oskarżonych i
nie orzekł obligatoryjnego dozoru kuratora w stosunku do młodocianego
oskarżonego.
Wobec powyższego, należało zaskarżony kasacją Prokuratora Generalnego
wydany w tej sprawie przez Sąd Rejonowy wyrok uchylić w całości wobec
wszystkich skazanych i sprawę przekazać temu Sądowi do ponownego
rozpoznania. Co oczywiste, sprawa zostanie skierowana na rozprawę. Wówczas
oskarżeni będą mogli popierać uprzednio złożone wnioski o skazanie w trybie
określonym w art. 387 § 1 kpk. Jeżeli wniosków tych nie uzupełnią w zakresie
rozstrzygnięć mających swe oparcie w art. 45 § 1 kk i w art. 73 § 2 kk, to Sąd
Rejonowy zobowiązany będzie do wskazania, na podstawie art. 387 § 3 kpk, w
jakim zakresie wnioski te muszą być zmienione, żeby mogły zostać uwzględnione.
Jeżeli nie zostaną one uzupełnione, to Sąd nie uwzględni tych wniosków i rozpozna
tę sprawę tych oskarżonych na rozprawie na zasadach ogólnych.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy, uwzględniając kasację
Prokuratora Generalnego, orzekł jak w wyroku.