Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 252/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Andrzej Tomczyk
SSA del. do SN Jacek Błaszczyk
Protokolant Jolanta Włostowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Małgorzaty Wilkosz-Śliwy
w sprawie A. B.
skazanego z art. 178 a § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 5 lutego 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanego od
wyroku Sądu Rejonowego w L.
z dnia 19 kwietnia 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu w L. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
2
Prokurator Rejonowy w L. skierował do Sądu Rejonowego w L. akt
oskarżenia przeciwko A. B. zarzucając mu czyn określony w art. 178a § 1 k.k.
polegający na tym, że „w dniu 11 października 2011 r. w L., będąc w stanie
nietrzeźwości, posiadając w wydychanym powietrzu alkohol o stężeniu 0,91 mg/l,
zas we krwi 1,6 promila, prowadził po drodze publicznej pojazd marki Fiat Punto o
nr …”. Do aktu oskarżenia dołączony został, uzgodniony z oskarżonym, wiosek, o
którym mowa w art. 335 § 1 k.p.k., o wydanie wyroku skazującego bez
przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie wyżej wymienionemu kary roku
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby
3 lat oraz grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości
jednej stawki na kwotę 10 zł, a nadto orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich
pojazdów mechanicznych na okres roku i świadczenia pieniężnego w wysokości
100 zł oraz oddanie oskarżonego w okresie próby (jako podstawę powołano art. 67
§ 2 k.k.) pod dozór kuratora.
Wydanym na posiedzeniu wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2012 r., Sąd Rejonowy
uznał A. B. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. przestępstwa
określonego w art. 178a § 1 k.k. i za to skazał go:
1. na podstawie art. 178a § 1 k.k. na karę roku pozbawienia wolności,
której wykonanie, na podstawie art.. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 2 k.k.
warunkowo zawiesił na okres próby 3 lat;
2. na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł grzywnę w wymiarze 50 stawek
dziennych i na podstawie art. 33 § 3 k.k. ustalił wysokość jednej stawki na
kwotę 10 zł;
3. na podstawie art. 42 § 2 k.k. i art. 43 § 1 pkt 1 k.k. orzekł środek karny
w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres
roku;
4. na podstawie art. 49 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego świadczenie
pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy
Postpenitencjarnej w kwocie 100 zł.
Nadto w wyroku zawarto rozstrzygnięcie o koszach sądowych.
Orzeczenie to uprawomocniło się w dniu 27 kwietnia 2012 r.
W dniu 11 lipca 2012 r. kasację w tej sprawie, na niekorzyść skazanego A.
B., wniósł – na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. – Prokurator Generalny. Zaskarżając
powołane wyżej orzeczenie w całości i zarzucając „rażące i mające istotny wpływ
3
na treść wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego – art. 343 § 6 i 7 k.p.k.
w zw. z art. 335 § 1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu przez sąd wniosku
prokuratora o skazanie A. B. bez przeprowadzenia rozprawy i orzeczenie
uzgodnionej z oskarżonym kary i środków karnych, zawierającego wniosek o
orzeczenie obligatoryjnego oddania A. B. pod dozór kuratora w okresie próby i
wydaniu wyroku niezgodnego z tym wnioskiem, z obrazą przepisów prawa
materialnego – art. 73 § 2 k.k., polegającą na nieorzeczeniu wobec A. B.
obligatoryjnego dozoru kuratora”, autor kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Pomimo zastrzeżeń co do podniesionego w kasacji zarzutu naruszenia
prawa procesowego, kasacja Prokuratora Generalnego – wniesiona na niekorzyść
skazanego z zachowaniem terminu określonego w art. 524 § 3 k.p.k. – zasługuje na
uwzględnienie.
W realiach procesowych niniejszej sprawy trudno mówić o naruszeniu przez
sąd meriti przepisów art. 343 § 6 i 7 k.p.k., skoro dołączony do aktu oskarżenia
wniosek prokurator, o którym mowa w art. 335 § 1 k.p.k., zawierał wszystkie
wymagane przepisami prawa karnego materialnego elementy, w tym przede
wszystkim te mające charakter obligatoryjny. Wprawdzie jako podstawę prawną
orzeczenia dozoru oskarżyciel publiczny błędnie powołał art. 67 § 2 k.k., nie ulega
jednak wątpliwości, że o orzeczenie takiego dozoru (na co zgodził się oskarżony –
k. 16v), obligatoryjnego w wypadku młodocianego – takim był w chwili wyrokowania
oskarżony A. B., ur. w dniu 2 marca 1993 r. – wnosił.
Istniała więc podstawa do uwzględnienia tego wniosku i wydania wyroku (art.
343 § 6 k.p.k.), a tym samym trudno mówić o ujawnieniu się powodów
powodujących konieczność rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych (art. 343 §
7 k.p.k.).
Rację ma natomiast autor nadzwyczajnego środka zaskarżenia, gdy
wskazuje na rażące naruszenie – w poddanym kontroli kasacyjnej wyroku –
przepisu prawa materialnego, tj. art. 73 § 2 k.k., tak bowiem określić należy brak
odrzeczenia wobec młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego (w tym
wypadku występku z art. 178a § 1 k.k.), któremu wykonanie kary pozbawienia
wolności warunkowo zawieszono, obligatoryjnego dozoru i to niezależnie od tego,
w jakim trybie orzeczenie takie zapadło. Naruszenie takie ma przy tym niewątpliwie
4
istotny wpływ na treść wyroku w aspekcie całości orzeczenia o karze, a następnie
istotny wpływ na przebieg próby warunkowo zawieszonego wykonania kary
pozbawienia wolności. Dozór, jako środek związany z poddaniem sprawcy próbie,
ma bowiem na celu wychowawczo-społeczną kontrolę nad przebiegiem
resocjalizacji skazanego w okresie próby, co jest szczególnie istotne w przypadku
sprawcy młodocianego.
Trafność zarzutu we wskazanym wyżej zakresie implikowała orzeczenie
kasatoryjne i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej
instancji. Zakres uchylenia zaskarżonego orzeczenia – w całości – był natomiast
podyktowany konsensualnym trybem rozstrzygnięcia sprawy. Skoro oskarżony
wyraził zgodę na wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy, ma
on prawo, aż do wydania takiego wyroku, wypowiedzieć się co do wszystkich jego
elementów, a nawet, jeżeli propozycje prokuratora uzna za niekorzystną, cofnąć
wyrażoną wcześniej zgodę na rozpoznanie sprawy w zaproponowanym przez
oskarżyciela publicznego trybie.
Procedując powtórnie Sąd Rejonowy może skierować sprawę na
posiedzenie, o jakim mowa w art. 343 k.p.k., nadal bowiem istnieje w sprawie
wniosek o skazanie oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy.