V KK 483/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:05-04-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II KK 154/08 II KK 210/09 IV KK 103/08
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 483/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSN Michał Laskowski
Protokolant Anna Kowal
w sprawie P. P.
skazanego z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 26 marca 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego - na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w P.
z dnia 9 listopada 2012 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej kary grzywny
wymierzonej P. P.;
2. wydatkami postępowania kasacyjnego obciąża Skarb
Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 9 listopada 2012 r., oskarżony P. P.
został uznany za winnego popełnienia występku z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12
k.k. i za to - na podstawie tegoż przepisu - została mu wymierzona kara 7 (siedmiu)
miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej
2
dozorowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie, a nadto
na podstawie art. 33 § 1 i 2 k.k. wymierzono mu karę grzywny w wysokości 60
stawek dziennych po 10 zł każda.
Jednocześnie Sąd Rejonowy zwolnił oskarżonego od ponoszenia
stosownych kosztów sądowych.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną z uprawnionych stron i
uprawomocnił się bez postępowania odwoławczego w dniu 17 listopada 2012 r.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 9 listopada
2012 r.- na korzyść skazanego P. P., w części dotyczącej orzeczenia o karze -
wywiódł Prokurator Generalny, który powołując się na zarzut rażącego i mającego
istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisu prawa materialnego, a
mianowicie art. 33 § 2 k.k., polegającego na wymierzeniu na jego podstawie wobec
oskarżonego kary grzywny obok orzeczonej zasadniczej kary ograniczenia
wolności, wniósł w konkluzji o "uchylenie wyroku w zaskarżonej części".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna, co pozwala na
jej uwzględnienie na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Zasadnie bowiem w swojej kasacji Prokurator Generalny wskazał, że
jakkolwiek w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie o karze grzywny podjęto w
oparciu o art. 33 § 1 i 2 k.k., to jednak przepis art. 33 § 2 k.k. stanowi, że sąd może
wymierzyć grzywnę obok kary pozbawienia wolności wymienionej w art. 32 pkt 3
k.k., jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub
gdy taką korzyść majątkową osiągnął. Żaden natomiast przepis Kodeksu karnego
nie przewiduje możliwości wymierzenia, na podstawie art. 33 § 2 k.k., kary grzywny
obok innej kary zasadniczej, niż kara pozbawienia wolności. Zarówno przepis art.
278 § 3 k.k., jak i przepis art. 58 § 3 k.k., przewidują alternatywność wymierzenia
kar ograniczenia wolności i grzywny, nie zaś możliwość ich kumulatywnego
orzeczenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2008 r., IV KK
103/08, LEX nr 395231).
W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy uznając P. P. za winnego
popełnienia występku z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i wymierzając za ten
czyn karę na podstawie art. 278 § 3 k.k., mógł jedynie - zgodnie z tym przepisem -
wymierzyć karę grzywny, karę ograniczenia wolności, albo pobawienia wolności do
roku; nigdy zaś jednocześnie kary grzywny i kary ograniczenia wolności, podobnie
3
jak nie można wymierzyć jednocześnie za ten sam występek kary pozbawienia
wolności i kary ograniczenia wolności.
Z kolei przepis art. 33 § 2 k.k. pozwala - w sytuacji w nim opisanej - na
wymierzenie kary grzywny jedynie obok kary pozbawienia wolności, nigdy zaś obok
kary ograniczenia wolności. Grzywna może zatem przybrać postać tzw. grzywny
kumulatywnej, ale tylko w sytuacji, gdy jest ona orzekana obok kary pozbawienia
wolności (zob. także art. 289 § 4 k.k. oraz art. 309 k.k.). Zupełnie natomiast inną
kwestią jest możliwość wymierzenia kary grzywny w wypadku warunkowego
zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności (zob. art. 71 § 1 k.k.).
Jeżeli natomiast chodzi o przepis art. 58 § 3 k.k. (który, co prawda, nie miał w
omawianej sprawie zastosowania), to zezwala on na alternatywne wymierzenie
jednej ze wskazanych w nim kar w miejsce kary pozbawienia wolności, ale żadną
miarą nie stanowi on podstawy prawnej do zastąpienia kary pozbawienia wolności
jednocześnie karą ograniczenia wolności i karą grzywny. Przepis powyższy zatem
również nie pozwala na wymierzenie kary grzywny obok kary ograniczenia wolności
(zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 października 2009 r., II KK 210/09, LEX
nr 532393; z dnia 9 lipca 2008 r., II KK 154/08, R-OSNKW 2008/1/1399) .
Powyższe daje zatem podstawę do podzielenia trafności zarzutu
sformułowanego w kasacji, że wyrok w zaskarżonej części zapadł z rażącą obrazą
przepisu art. 33 § 2 k.k., wskazanego w tym orzeczeniu jako podstawa wymierzenia
kary grzywny.
Jakkolwiek Prokurator Generalny – formalnie rzecz ujmując – zaskarżył wyrok
Sądu Rejonowego w „części dotyczącej orzeczenia o karze” i wnosił o jego
uchylenie w tej części, co mogłoby sugerować, że uchyleniu podlegać miałaby
całość orzeczenia o karze, to jednak zważając na postawiony w kasacji zarzut oraz
jego uzasadnienie, a nadto uwzględniając fakt, że kara ograniczenia wolności
została orzeczona na podstawie art. 278 § 3 k.k., a błędnie została orzeczona kara
grzywny na podstawie art. 33 § 2 k.k. i kasacja została wniesiona na korzyść
skazanego, to orzeczenie Sądu Najwyższego należało ograniczyć jedynie do
orzeczonej niesłusznie kary grzywny.
Tym samym więc wniosek kasacji o uchylenie wyroku w tym zakresie należało
uznać za w pełni uzasadniony, i dlatego, nie widząc potrzeby wydawania
orzeczenia następczego, Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.
4
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSN Michał Laskowski
Protokolant Anna Kowal
w sprawie P. P.
skazanego z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 26 marca 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego - na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w P.
z dnia 9 listopada 2012 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej kary grzywny
wymierzonej P. P.;
2. wydatkami postępowania kasacyjnego obciąża Skarb
Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 9 listopada 2012 r., oskarżony P. P.
został uznany za winnego popełnienia występku z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12
k.k. i za to - na podstawie tegoż przepisu - została mu wymierzona kara 7 (siedmiu)
miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej
2
dozorowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie, a nadto
na podstawie art. 33 § 1 i 2 k.k. wymierzono mu karę grzywny w wysokości 60
stawek dziennych po 10 zł każda.
Jednocześnie Sąd Rejonowy zwolnił oskarżonego od ponoszenia
stosownych kosztów sądowych.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną z uprawnionych stron i
uprawomocnił się bez postępowania odwoławczego w dniu 17 listopada 2012 r.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego z dnia 9 listopada
2012 r.- na korzyść skazanego P. P., w części dotyczącej orzeczenia o karze -
wywiódł Prokurator Generalny, który powołując się na zarzut rażącego i mającego
istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisu prawa materialnego, a
mianowicie art. 33 § 2 k.k., polegającego na wymierzeniu na jego podstawie wobec
oskarżonego kary grzywny obok orzeczonej zasadniczej kary ograniczenia
wolności, wniósł w konkluzji o "uchylenie wyroku w zaskarżonej części".
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna, co pozwala na
jej uwzględnienie na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
Zasadnie bowiem w swojej kasacji Prokurator Generalny wskazał, że
jakkolwiek w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie o karze grzywny podjęto w
oparciu o art. 33 § 1 i 2 k.k., to jednak przepis art. 33 § 2 k.k. stanowi, że sąd może
wymierzyć grzywnę obok kary pozbawienia wolności wymienionej w art. 32 pkt 3
k.k., jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub
gdy taką korzyść majątkową osiągnął. Żaden natomiast przepis Kodeksu karnego
nie przewiduje możliwości wymierzenia, na podstawie art. 33 § 2 k.k., kary grzywny
obok innej kary zasadniczej, niż kara pozbawienia wolności. Zarówno przepis art.
278 § 3 k.k., jak i przepis art. 58 § 3 k.k., przewidują alternatywność wymierzenia
kar ograniczenia wolności i grzywny, nie zaś możliwość ich kumulatywnego
orzeczenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2008 r., IV KK
103/08, LEX nr 395231).
W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy uznając P. P. za winnego
popełnienia występku z art. 278 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i wymierzając za ten
czyn karę na podstawie art. 278 § 3 k.k., mógł jedynie - zgodnie z tym przepisem -
wymierzyć karę grzywny, karę ograniczenia wolności, albo pobawienia wolności do
roku; nigdy zaś jednocześnie kary grzywny i kary ograniczenia wolności, podobnie
3
jak nie można wymierzyć jednocześnie za ten sam występek kary pozbawienia
wolności i kary ograniczenia wolności.
Z kolei przepis art. 33 § 2 k.k. pozwala - w sytuacji w nim opisanej - na
wymierzenie kary grzywny jedynie obok kary pozbawienia wolności, nigdy zaś obok
kary ograniczenia wolności. Grzywna może zatem przybrać postać tzw. grzywny
kumulatywnej, ale tylko w sytuacji, gdy jest ona orzekana obok kary pozbawienia
wolności (zob. także art. 289 § 4 k.k. oraz art. 309 k.k.). Zupełnie natomiast inną
kwestią jest możliwość wymierzenia kary grzywny w wypadku warunkowego
zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności (zob. art. 71 § 1 k.k.).
Jeżeli natomiast chodzi o przepis art. 58 § 3 k.k. (który, co prawda, nie miał w
omawianej sprawie zastosowania), to zezwala on na alternatywne wymierzenie
jednej ze wskazanych w nim kar w miejsce kary pozbawienia wolności, ale żadną
miarą nie stanowi on podstawy prawnej do zastąpienia kary pozbawienia wolności
jednocześnie karą ograniczenia wolności i karą grzywny. Przepis powyższy zatem
również nie pozwala na wymierzenie kary grzywny obok kary ograniczenia wolności
(zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 października 2009 r., II KK 210/09, LEX
nr 532393; z dnia 9 lipca 2008 r., II KK 154/08, R-OSNKW 2008/1/1399) .
Powyższe daje zatem podstawę do podzielenia trafności zarzutu
sformułowanego w kasacji, że wyrok w zaskarżonej części zapadł z rażącą obrazą
przepisu art. 33 § 2 k.k., wskazanego w tym orzeczeniu jako podstawa wymierzenia
kary grzywny.
Jakkolwiek Prokurator Generalny – formalnie rzecz ujmując – zaskarżył wyrok
Sądu Rejonowego w „części dotyczącej orzeczenia o karze” i wnosił o jego
uchylenie w tej części, co mogłoby sugerować, że uchyleniu podlegać miałaby
całość orzeczenia o karze, to jednak zważając na postawiony w kasacji zarzut oraz
jego uzasadnienie, a nadto uwzględniając fakt, że kara ograniczenia wolności
została orzeczona na podstawie art. 278 § 3 k.k., a błędnie została orzeczona kara
grzywny na podstawie art. 33 § 2 k.k. i kasacja została wniesiona na korzyść
skazanego, to orzeczenie Sądu Najwyższego należało ograniczyć jedynie do
orzeczonej niesłusznie kary grzywny.
Tym samym więc wniosek kasacji o uchylenie wyroku w tym zakresie należało
uznać za w pełni uzasadniony, i dlatego, nie widząc potrzeby wydawania
orzeczenia następczego, Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.
4