Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2013r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Dominika Kurczewska

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Mann

Po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2013r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko I. K.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

oraz

z powództwa I. K.

przeciwko J. K.

o podwyższenie alimentów

I.  uchyla z dniem 01 września 2012r. obowiązek alimentacyjny powoda- pozwanego wzajemnie J. K. wobec pozwanej- powódki wzajemnej I. K. orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej z dnia 11 maja 2000r. w sprawie o sygn. akt RIIIC 346/00 na kwotę 350zł miesięcznie

II.  oddala powództwo wzajemne;

III.  zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej na rzecz powoda- pozwanego wzajemnie kwotę 60zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenie:

1.  odnotować;

2.  kal. 21 dni;

3.  na podstawie art. 8 ust. z dn. 07.IX.2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów przesłać orzeczenie Prezydentowi Miasta W. wraz z pismem przewodnim;

4.  tytuł wykonawczy przesłać powódce.

Sygn. akt III RC 812/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14.11.2012 r. powód J. K. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec swojej córki I. K..

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwana nie chce utrzymywać żadnych kontaktów z powodem. Podał, że pozwana została skreślona z listy uczniów liceum profilowanego przy ul. (...) we W., powtarzała pierwszą klasę po raz trzeci, opuszczała zajęcia bez usprawiedliwienia, otrzymywała oceny niedostateczne, następnie rozpoczęła naukę w (...) we W., jednakże z uwagi na złe oceny nie otrzymała promocji do następnej klasy. Jego zdaniem pozwana jest zdolna do pracy. Twierdził, że został zmuszony do zmiany pracy wyjazdu z W. do P., co spowodowało dodatkowe koszty jak np. wynajęcie mieszkania, a kwota, która pozostaje powodowi do dyspozycji po odjęciu kosztów utrzymania wynosi 800 zł miesięcznie, wobec czego nie jest on w stanie uiszczać alimentów na pozwaną.

W odpowiedzi na pozew z dnia 4.01.2013 r. pozwana domagała się oddalenia powództwa w całości oraz o podwyższenie alimentów z kwoty po 350 zł do kwoty po 700 zł miesięcznie. W uzasadnieniu wskazała, że jest uczennicą (...) we W., kontynuuje naukę na zajęciach stacjonarnych i nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Podała, że zasądzone alimenty są nieadekwatne do sytuacji materialnej powoda i potrzeb pozwanej, które wynoszą ok. 2.100 zł miesięcznie. Twierdziła, że mieszka z matką, jej mężem oraz dwójką dzieci, jej matka zarabia 6.114,14 zł miesięcznie, a jej mąż 2.138,71 zł miesięcznie. Wskazała, że powód od wielu lat nie utrzymuje z nią kontaktu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana I. K. urodzona w dniu (...) pochodzi ze związku małżeńskiego J. K. i M. G..

Wyrokiem z dnia 11.05.2000 r. w sprawie sygn. akt III RC 346/00 Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej podwyższył alimenty od powoda na rzecz pozwanej orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej z dnia 6.04.1998 r. w sprawie sygn. akt III RC 25/98 z kwoty 210 zł miesięcznie do kwoty 350 zł miesięcznie. Komornik sądowy prowadził postępowanie egzekucyjne z wniosku pozwanej i egzekwował alimenty od powoda.

W dacie wydania orzeczenia pozwana I. K. miała 6 lat i uczęszczała do przedszkola. Matka pozwanej ponosiła opłaty mieszkaniowe w wysokości 300 zł miesięcznie, opłatę za przedszkole 170 zł miesięcznie, odzież i wyżywienie 250-300 zł miesięcznie. Matka pozwanej pracowała i zarabiała 1.250 zł brutto miesięcznie. Małoletnia chorowała na infekcje górnych dróg oddechowych.

Powód pracował i zarabiał 1.250 zł netto miesięcznie, ponosił następujące opłaty: czynsz, telefon, energia, gaz 220 zł, wyżywienie i odzież 350 zł, rata kredytu 180 zł.

(dowód: - odpis skrócony aktu urodzenia USC we W. – k .6

- dokumenty zawarte w aktach III RC 346/00

- zaświadczenie o dokonanych wpłatach z dnia 1.08.2012 r. – k. 7)

Obecnie pozwana I. K. mieszka z matką i jej mężem oraz dwójką ich dzieci we W.. Koszty utrzymania pozwanej wynoszą ok. 2.000 zł miesięcznie i obejmują wyżywienie 600 zł miesięcznie, koszty mieszkaniowe 300 zł, karta tramwajowa 49 zł, stomatolog, okulista 150 zł jedna wizyta, odzież 400 zł miesięcznie, podręczniki do języka angielskiego 200 - 300 zł. Matka pozwanej pracuje i zarabia 6.114,14 zł netto miesięcznie, jej maż również pracuje i zarabia 2.138,71 zł netto miesięcznie oraz pobiera emeryturę wojskową w wysokości 1.167,40 zł miesięcznie. Wychowują 7 letnie bliźnięta. Matka pozwanej spłaca kredyt, którego rata wynosi 762 zł miesięcznie.

Pozwana ma 20 lat i ukończyła gimnazjum. Następnie rozpoczęła naukę w Liceum Profilowanym przy ul. (...) we W., gdzie nie otrzymała promocji do następnej klasy. Następnie uczęszczała do Liceum Profilowanego przy ul. (...) we W., gdzie opuszczała zajęcia i również nie zdała do następnej klasy. Potem wróciła do szkoły przy ul. (...). Na wniosek wychowawcy klasy zespół interwencyjny podjął decyzję o skreśleniu pozwanej z listy uczniów. We wniosku wskazano, że pozwana powtarzała pierwszą klasę po raz trzeci, pozwana opuściła w pierwszym semestrze 125 godzin lekcyjnych bez usprawiedliwienia, przestała uczęszczać do szkoły, ponadto opuściła 260 godzin lekcyjnych usprawiedliwionych, na pierwszy semestr otrzymała 13 ocen niedostatecznych i była niesklasyfikowana z jednego przedmiotu. Następnie w lutym 2012 r. rozpoczęła naukę w (...) we W.. Obecnie po raz trzeci rozpoczyna naukę na pierwszym semestrze. Zajęcia odbywają się trzy razy w tygodniu, we wtorki, środy i piątki w godzinach od 8 do 13-14. W poprzednim semestrze pozwana nie była klasyfikowana ze wszystkich przedmiotów, opuściła 173 godziny lekcyjne. Pozwana nie podejmuje stałej pracy, podczas wakacji roznosiła ulotki.

Pod względem intelektualnym pozwana ma wysokie możliwości rozwojowe, jej mocną stroną jest wysoki rozwój ogólny, wysoki poziom wiadomości, dobry zasób słów i pojęć, bardzo sprawne umiejętności analityczno-syntetyczne, szybkie tempo uczenia wzrokowo-ruchowego, nie ma trudności z uogólnianiem i tworzeniem pojęć nadrzędnych, myślenie logiczno-pojęciowe jest jej mocną stroną, wykazuje wysoki poziom rozumienia tekstów.

Pozwana z ojcem nie utrzymuje stałego kontaktu.

(dowód: - wniosek o zwołanie zespołu interwencyjnego dla uczennicy wraz z informację o podjętej decyzji - k. 8

- zaświadczenie nr 12- (...) z dnia 18.12.2012 r. – k. 30

- opinia z (...) Nr 2 z dnia 6.01.2004 r. oraz z dnia 17.01.2006 r. – k. 31-32

- odpisy skrócone aktów urodzenia – k. 33

- zaświadczenie o zarobkach z dnia 19.12.2012 r. – k. 34

- zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 19.12.2012 r. – k. 35

- decyzja o waloryzacji emerytury wojskowej - k. 36

- informacja o wysokości raty kredytu zaciągniętego przez M. G. w banku (...) - k. 37

- zaświadczenie z (...) we W. nr 02- (...) z dnia 18.02.2013 r. – k. 52

- opinia z (...) z dnia 6.03.2013 r. – k. 55

- zaświadczenie nr 03- (...) z dnia 8.03.2013 r. – k. 56

- zeznania świadka M. G. – k. 59-61

- przesłuchanie pozwanej – k. 68-69)

Powód obecnie zamieszkuje sam w P.. Powód wynajmuje mieszkanie za kwotę 1.000 zł miesięcznie. Na wyżywienie wydaje ok. 500 zł miesięcznie.

Powód pracuje jako motorniczy, z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ok. 2.000 zł netto zł miesięcznie.

(dowód: - informacja o wynagrodzeniu pracownika - k. 9-11

- umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 20.07.2010 r. - k. 12- 13

- przesłuchanie powoda – k. 61-62)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powód wywodził swoje roszczenie z treści art. 133 § 1 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania oraz z treści art. 138 k.r.o., zgodnie z którym, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego.

Ważne dla oceny zasadności powództwa jest ustalenie faktu zaistnienia zmiany stosunków, rozumianego w tym przypadku jako powstanie po stronie pozwanej możliwości samodzielnego utrzymania się.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności przesłuchania stron i przedłożonych przez strony dokumentów, świadczy, że w stosunku do pozwanej niewątpliwie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca uchylenie obowiązku alimentacyjnego.

Stwierdzić należy, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności przez termin dojścia przez alimentowanego do pełnoletniości. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia przez alimentowanego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Z tej przyczyny, w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletniość, brać należy pod uwagę, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zahamowania, a co najmniej znacznego utrudniania dalszego rozwoju dziecka, a to przez pozbawienie go środków materialnych niezbędnych do kontynuowania nauki po osiągnięciu pełnoletniości, pozostawałoby zatem w sprzeczności z podstawowym obowiązkiem rodzicielskim troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka oraz jego należytego przygotowania, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej, o czym stanowi art. 96 k.r.o. (wyrok SN z 14.11.1997 r., III CKN 217/97). Nie ulega wątpliwości, że dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje uzasadnienie w dotychczas osiąganych wynikach (wyrok SN z 24.03.2000 r., I CKN 1538/99).

Jeśli chodzi o dzieci uprawnione do świadczeń alimentacyjnych od rodziców, to świadczenia te przysługują im, jeśli nie są one w stanie utrzymać się samodzielnie. Jednakże, jeżeli są już dorosłe, wówczas istnienie ich uprawnienia do alimentów zależy od sytuacji ekonomicznej rodziców i od tego, czy dziecko czyni starania, by ekonomicznie się usamodzielnić.

W ocenie Sadu, w niniejszej sprawie doszło do zmiany stosunków, rozumianej w tym przypadku jako powstanie po stronie pozwanej możliwości samodzielnego utrzymania się, wynikające z braku starań w przedmiocie podwyższenia kwalifikacji zawodowych.

W dacie wydania poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów pozwana miała 6 lat i uczęszczała do przedszkola. Matka pozwanej ponosiła opłaty mieszkaniowe w wysokości 300 zł miesięcznie, opłatę za przedszkole 170 zł miesięcznie, odzież i wyżywienie 250-300 zł miesięcznie. Matka pozwanej pracowała i zarabiała 1.250 zł brutto miesięcznie. Małoletnia chorowała na infekcje górnych dróg oddechowych. Obecnie pozwana ma 20 lat i jedynie ukończyła gimnazjum. Często zmieniała szkoły, w Liceum Profilowanym przy ul. (...) we W. nie otrzymała promocji do następnej klasy. Natomiast w Liceum Profilowanym przy ul. (...) we W. opuszczała zajęcia i również nie zdała do następnej klasy. Potem wróciła do szkoły przy ul. (...). Na wniosek wychowawcy klasy zespół interwencyjny podjął decyzję o skreśleniu pozwanej z listy uczniów. Następnie w lutym 2012 r. rozpoczęła naukę w (...) we W.. W obecnej szkole pozwana również nie radzi sobie z obowiązkami szkolnymi, po raz trzeci rozpoczyna naukę na pierwszym semestrze.

Powyższe okoliczności, zdaniem sądu, świadczą o tym, że pozwana zaniedbuje naukę, opuszcza zajęcia lekcyjne, nie przejawia chęci poprawy swojej sytuacji szkolnej, lekceważy obowiązki związane ze szkołą. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14.11.1997 r. w sprawie III CKN 217/97 w odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku alimentacyjnego i którą należy brać pod uwagę, jest to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę fakt, iż pozwana w wieku 20 lat ma jedynie wykształcenie gimnazjalne, w kolejnych liceach nie otrzymywała promocji do następnej klasy, opuszczała zajęcia, podejmowano decyzję o skreśleniu pozwanej z listy uczniów, ponieważ opuściła w pierwszym semestrze 125 godzin lekcyjnych bez usprawiedliwienia, przestała uczęszczać do szkoły, ponadto opuściła 260 godzin lekcyjnych usprawiedliwionych, na pierwszy semestr otrzymała 13 ocen niedostatecznych i była niesklasyfikowana z jednego przedmiotu, a obecnie w kolejnej szkole po raz trzeci rozpoczyna naukę na pierwszym semestrze, gdzie w poprzednim semestrze nie była klasyfikowana ze wszystkich przedmiotów, opuściła 173 godziny lekcyjne, pozwana nie wykazuje chęci dalszej nauki. Jak wynika z przedłożonych w sprawie opinii poradni osobiste zdolności i cechy charakteru pozwanej pozwalają jej na rzeczywiste kontynuowanie nauki. W opiniach wskazano, że pozwana pod względem intelektualnym ma wysokie możliwości rozwojowe, jej mocną stroną jest wysoki rozwój ogólny, wysoki poziom wiadomości, dobry zasób słów i pojęć, bardzo sprawne umiejętności analityczno-syntetyczne, szybkie tempo uczenia wzrokowo-ruchowego, nie ma trudności z uogólnianiem i tworzeniem pojęć nadrzędnych, myślenie logiczno-pojęciowe jest jej mocną stroną, wykazuje wysoki poziom rozumienia tekstów. Mając powyższe na względzie, Sąd doszedł do przekonania, że pozwana, mimo braku przeciwwskazań do kontynuowania nauki, lekceważy sobie obowiązek szkolny, opuszcza zajęcia, nie wykazuje chęci do pracy w szkole i zdobycia wykształcenia, które pozwoliłoby jej w przyszłości na znalezienie pracy. Zauważyć należy, iż pozew został wniesiony w dniu 14 listopada 2012ri pozwana pomimo tego nie zaliczyła semestru, była niesklasyfikowana ze wszystkich przedmiotów, w sytuacji gdy powinna była liczyć się z możliwością utraty finansowej pomocy ze strony ojca. Nadto przedstawione obecnie zaświadczenie ze szkoły wskazujące na podjęcie współpracy z pedagogiem należy zakwalifikować jako czynność dokonaną pod kątem toczącego się postępowania sądowego . Wskazać też należy , iż pozwana uczy się trzy razy w tygodniu , co umożliwia jej podjęcie pracy zarobkowej w pozostałych dniach, celem uzyskania dochodu umożliwiającego usamodzielnienie utrzymanie się, bez obciążania rodziców konsekwencjami braków postępów w edukacji. Pozwana nie udowodniła, że brak postępów w nauce wywołany jest problemami natury psychicznej.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że skoro okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku alimentacyjnego i którą należy brać pod uwagę, jest to, czy pozwana wykazuje chęć dalszej nauki, a pozwana nie spełnia tej przesłanki, pomoc rodziców w postaci świadczeń alimentacyjnych nie jest już wymagana.

W niniejszej Sąd oceniał również zarobkowe i majątkowe możliwości powoda. Sąd wziął pod uwagę treść art. 133 § 3 k.r.o., zgodnie z którym rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem. Powód obecnie zamieszkuje sam w P.. Powód wynajmuje mieszkanie za kwotę 1.000 zł miesięcznie. Na wyżywienie wydaje ok. 500 zł miesięcznie. Powód pracuje jako motorniczy, z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ok. 2.000 zł netto zł miesięcznie. Powyższe okoliczności wskazują na to, że powód znajduje się obecnie w trudnej sytuacji materialnej. W ocenie Sądu utrzymanie obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej byłoby dla powoda połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla własnego utrzymania. Ponadto, jak wynika z w/w przepisu, rodzice mogą również uchylić się od obowiązku alimentacyjnego, jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Pozwana jest pełnoletnia, zdrowa, zdolna do pracy, nie chce się uczyć, nie podejmuje pracy i nie dokłada żadnych starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się.

Mając powyższe na względzie Sąd doszedł do przekonania, że w stosunku do pozwanej zaistniała zmiana stosunków i ustalił, iż obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej orzeczony wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej z dnia 11.05.2000 r. w sprawie sygn. akt III RC 346/00 w kwocie 350 zł miesięcznie wygasł z dniem 1 września 2012 r., o czym orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

W punkcie II sentencji wyroku Sąd, biorąc pod uwagę sytuację materialną powoda, oddalił powództwo wzajemne.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.