Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 590/12
POSTANOWIENIE
Dnia 9 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z wniosku T. W. i S. W.
przy uczestnictwie H. W.
o wpis do księgi wieczystej w dziale III prawa osobistego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 9 maja 2013 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy S. W.
od postanowienia Sądu Okręgowego w P.
z dnia 27 marca 2012 r.,
oddala skargę kasacyjną.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 27 marca 2012 r. oddalił apelację
wnioskodawców T. W. i S. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w P.
oddalającego wniosek o wpis w dziale III bliżej oznaczonej księgi wieczystej prawa
osobistego wynikającego z § 3 aktu notarialnego dołączonego do wniosku. Ustalił,
że według jego treści S. W. działający w imieniu H. W. oświadczył, iż składa jej
synowi T. W. oraz jej mężowi S. W. ofertę darowizny opisanych nieruchomości,
oraz że oferta ta jest ważna do 31 grudnia 2095 r. i wiąże strony oraz ich
następców prawnych. Uznał, że to oświadczenie nie jest równoznaczne z
zobowiązaniem się H. W. do przeniesienia pod tytułem darmym własności objętej
księgą wieczystą nieruchomości na rzecz wnioskodawców, a tym samym nie „rodzi”
po ich stronie roszczenia podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej.
Skarga kasacyjna wnioskodawcy S. W. od postanowienia Sądu Okręgowego –
oparta na obu podstawach z art. 3983
k.p.c. – zawiera zarzut naruszenia art. 328 §
2 k.p.c., art. 16 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i
hipotece (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze. zm. – dalej także:
"u.k.w.h.") i zmierza do uchylenia tego postanowienia oraz orzeczenia zgodnie z
wnioskiem, bądź przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Według art. 16 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w księdze
wieczystej w wypadkach przewidzianych w przepisach ustawowych poza prawami
rzeczowymi mogą być ujawniane prawa osobiste i roszczenia. Z unormowania tego
przepisu wynika, że zasadą jest ujawnienie w księgach wieczystych praw
rzeczowych, zaś jedynie wyjątkowo możliwy jest wpis prawa osobistego
i roszczenia. Owe wyjątki wymieniono w ustępie drugim art. 16 u.k.w.h.,
zaznaczając poprzez zwrot „w szczególności”, iż ich wyliczenie nie ma charakteru
zamkniętego. Przy czym, wbrew odmiennemu poglądowi skarżącego, do
ujawnienia prawa osobistego lub roszczenia konieczny jest przepis rangi ustawy
wyraźnie dopuszczający taką możliwość. Przemawia za tym wykładnia językowa
art. 16 ust. 1 u.k.w.h., a mianowicie użyte w tym przepisie sformułowanie
3
„w wypadkach przewidzianych w przepisach ustawowych”, które w języku polskim
jednoznacznie oznacza, że jakiś przepis rangi ustawowej musi w wyraźny sposób
zezwalać na ujawnienie danego prawa osobistego czy roszczenia. Jednym z nich
jest art. 16 ust. 2 u.k.w.h.
Sąd odwoławczy zasadnie przeto aprobował pogląd, że wniosek o wpis prawa
osobistego wywodzonego przez skarżącego z określanej przez niego oferty
darowizny ujętej w § 3 aktu notarialnego dołączonego do tego wniosku nie podlegał
uwzględnieniu już choćby tylko z braku stosownego przepisu zezwalającego na
jego ujawnienie w księdze wieczystej. I dalej, że niepodobna wywieść z treści tej
oferty roszczenia wnioskodawców o przeniesienie własności nieruchomości
podlegającego na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 2 in principio u.k.w.h. ujawnieniu
w księdze wieczystej.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w postanowieniu.
es

II CSK 590/12

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia