Pełny tekst orzeczenia

.Sygn. akt II CZ 7/13
POSTANOWIENIE
Dnia 9 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku P. S.
przy uczestnictwie J. B.
o wykreślenie wpisu ostrzeżenia w dziale III,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 9 maja 2013 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego w P.
z dnia 30 listopada 2012 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 30 listopada 2012 r. odrzucił skargę
kasacyjną uczestniczki J. B. na postanowienie tego Sądu z dnia 28 września 2012
r., oddalające apelację uczestniczki od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 27
czerwca 2012 r., utrzymującego w mocy wpis referendarza sądowego z dnia 26
kwietnia 2012 r. o wykreśleniu z działu III Kw nr […] ostrzeżenia o toczącym się
postępowaniu z powództwa J. B. przeciwko P. S. o usunięcie na podstawie art. 10
ust. 1 u.k.w.h. niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem
prawnym. W uzasadnieniu postanowienia z dnia 30 listopada 2012 r. Sąd
Okręgowy wyjaśnił, że uczestniczka, mimo obowiązkowego zastępstwa stron
(uczestników) w postępowaniu przed Sądem Najwyższym przez adwokatów lub
radców prawnych (art. 871
§1 k.p.c.), wniosła skargę kasacyjną osobiście. Poza
tym w postępowaniu nieprocesowym skarga kasacyjna przysługuje tylko na
orzeczenia sądu drugiej instancji co do istoty sprawy, kończące postępowanie
w sprawie (art. 5191
k.p.c.), a zaskarżone przez uczestniczkę postanowienie sądu
drugiej instancji w przedmiocie wniosku o wykreślenie ostrzeżenia o toczącym się
postępowaniu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem
prawnym nie jest takim orzeczeniem. Wszystko to w ocenie Sądu Okręgowego
uzasadniało odrzucenie wniesionej przez uczestniczkę skargi kasacyjnej na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
W zażaleniu uczestniczka zakwestionowała zasadność odrzucenia
wniesionej przez nią skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna wniesiona osobiście przez stronę lub uczestnika
postępowania, z naruszeniem art. 871
§1 k.p.c. (znajdującego, zgodnie z art. 13 § 2
k.p.c., zastosowanie także w postępowaniu nieprocesowym), podlega - tak jak
przyjął Sąd Okręgowy - odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. bez wzywania
do usunięcia tego uchybienia.
Należy się także zgodzić z Sądem Okręgowym co do tego,
że kwestionowane przez uczestniczkę postanowienie nie należy do kategorii
3
orzeczeń objętych hipotezą regulującej dopuszczalność skargi kasacyjnej
w postępowaniu nieprocesowym normy art. 5191
§ 1 k.p.c. W judykaturze Sądu
Najwyższego dominuje pogląd, że postanowienie sądu drugiej instancji
w przedmiocie wniosku o wpis w księdze wieczystej ostrzeżenia na podstawie
art. 10 ust. 2 u.k.w.h. nie stanowi kończącego postępowanie w sprawie
postanowienia co do istoty sprawy w rozumieniu art. 5191
§ k.p.c. i tym samym nie
podlega zaskarżeniu skargą kasacyjną. Pogląd ten opiera się na założeniu, że wpis
w księdze wieczystej ostrzeżenia na podstawie art. 10 ust. 2 u.k.w.h. pełni funkcję
zabezpieczającą, podobnie jak postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia,
które jest niezaskarżalne skargą kasacyjną (por. postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia: 23 sierpnia 2012 r., II CZ 94/12; 19 maja 2010 r., I CZ 32/10; 29 sierpnia
2001 r., IV CKN 100/01; 7 czerwca 2000 r., III CZ 56/00; 10 października 1999 r.,
III CZ 81/99; 18 listopada 1997 r., I CKN 325/97; 15 stycznia 1997 r., III CZ 1/97).
Argument ten zachowuje w pełni doniosłość również w odniesieniu do
postanowienia sądu drugiej instancji w przedmiocie wniosku o wykreślenie
ostrzeżenia, o ile bowiem funkcją wpisu ostrzeżenia jest ustanowienie
zabezpieczenia, o tyle funkcją wykreślenia ostrzeżenia jest uchylenie
zabezpieczenia.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w związku z art.
3941
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.