IV KK 57/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I KZP 27/01 III KK 33/09 V KK 150/12 V KK 382/10
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 57/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSN Rafał Malarski
Protokolant Danuta Bratkrajc
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie S. C.
skazanego z art. 178a § 2 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64
§ 1 kk,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 23 maja 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego - na niekorzyść
skazanego,
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 8 listopada 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 8 listopada 2012 r.,
oskarżony S. C. został uznany za winnego popełnienia występku z art. 178a §
2
2 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to – na
podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. – wymierzono mu karę roku i 4
miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i
art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres 3 lat. Jednocześnie na
podstawie art. 71 § 1 k.k. i art. 33 § 1 i 3 k.k. orzeczono wobec oskarżonego
karę 30 stawek dziennych grzywny po 40 zł każda, a na podstawie art. 49 § 2
k.k. orzeczono od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym
oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 1000 zł.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i
uprawomocnił się 16 listopada 2012 r.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia 8
listopada 2012 r. – na niekorzyść oskarżonego S. C. - wniósł Prokurator
Generalny, który powołując się na zarzut rażącego i mającego istotny wpływ
na treść wyroku naruszenia przepisów prawa karnego procesowego - tj. art.
343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k. - a polegającego na częściowym
uwzględnieniu przez Sąd Rejonowy prawidłowo sformułowanego wniosku
prokuratora o skazanie S. C. za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 2 k.k. i
art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. bez
przeprowadzenia rozprawy, co skutkowało rażącym naruszeniem przepisu
prawa materialnego, tj. art. 42 § 2 k.k., poprzez nieorzeczenie środka
karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i
rowerów w sytuacji, gdy orzeczenie tego środka karnego było obligatoryjne,
wniósł w konkluzji o uchylenie tegoż wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna i zawarty w niej
postulat uchylenia wyroku Sądu Rejonowego w W. i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że w przesłanym do Sądu
Rejonowego akcie oskarżenia prokurator zamieścił – w trybie art. 335 § 1
k.p.k. – wniosek o wydanie wyroku skazującego wobec S. C., bez
przeprowadzenia rozprawy i orzeczenie wobec niego kary roku i 4 miesięcy
3
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres
próby 3 lat, grzywny w wysokości 30 stawek po 40 zł każda, środka karnego w
postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 1000 zł oraz środka karnego w
postaci zakazu prowadzenia w ruchu lądowym wszelkich pojazdów
mechanicznych i rowerów na okres 5 lat.
Sąd Rejonowy w W., wbrew uzgodnieniom stron i wymogowi
określonemu w art. 42 § 2 k.k., nie orzekł wobec oskarżonego środka karnego
w postaci zakazu prowadzenia w ruchu lądowym wszelkich pojazdów
mechanicznych i rowerów na okres 5 lat. Zgodnie bowiem z przywołanym
powyżej przepisem art. 42 § 2 k.k., sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich
pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie
popełnienia przestępstwa wymienionego w art. 42 § 1 k.k. był w stanie
nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca
zdarzenia określonego w art. 173, 174 lub 177 k.k., a to oznacza, że
orzeczenie powyższego środka karnego w sytuacji skazania osoby
uczestniczącej w ruchu za występek przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
z art. 178a § 2 k.k., jest obligatoryjne (zob. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 21 listopada 2001 r., I KZP 27/01, OSNKW 2002/1-2/5; wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 5 lipca 2012 r., V KK 150/12, Prok. I Pr. – wkł. 2012/10/1).
Dodatkowo należy - jedynie dla przypomnienia – wskazać, że Sąd
pierwszej instancji orzekając na posiedzeniu w trybie art. 343 §1-6 k.p.k. jest
związany treścią uzgodnień pomiędzy oskarżonym i prokuratorem,
poczynionych na podstawie art. 335 § 1 k.p.k. i nie może wydać innego
wyroku niż skazujący i orzec innej kary lub środka karnego od uzgodnionych
przez strony. Złożony zatem w trybie art. 335 § 1 k.p.k. wniosek prokuratora o
orzeczenie "uzgodnionych z oskarżonym kary lub środka karnego"
(oskarżyciel i oskarżony zgadzają się na takie, jak zawarte we wniosku,
rozstrzygnięcie sprawy), jest w tym sensie wiążący dla sądu, że potrzeba
dokonania zmiany w jego treści, wymaga dokonania modyfikacji wniosku z
udziałem stron bądź skierowania sprawy do rozpoznania na zasadach
ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k. - "jeżeli sąd uzna, że nie zachodzą podstawy do
uwzględnienia wniosku, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych";
4
zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2011 r., V KK 382/10, LEX nr
785292). Innymi słowy, sąd nie może samodzielnie dokonać zmian w treści
wniosku złożonego przez prokuratora na podstawie art. 335 § 1 k.p.k., a
każda samodzielna zmiana treści takiego wniosku przez sąd stanowi zmianę
warunków porozumienia zawartego pomiędzy prokuratorem a oskarżonym, co
w konsekwencji oznacza, że sąd wymierza oskarżonemu karę, na którą
prokurator i oskarżony nie wyrazili zgody. Jeżeli zatem sąd orzeka na
posiedzeniu z wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez
przeprowadzenia rozprawy, bez uprzedniej modyfikacji stanowiska stron, karę
inną od proponowanej przez oskarżyciela, albo też karę na którą oskarżony
nie wyraził wcześniej zgody, to tym samym rażąco narusza art. 335 § 1 k.p.k. i
art. 343 § 7 k.p.k. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2009 r., III
KK 33/09, R-OSNKW 2009, poz. 756).
Skoro zaś w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy nie orzekł wobec
oskarżonego S. C. – uzgodnionego z prokuratorem - środka karnego, którego
dodatkowo orzeczenie było w tej sprawie obligatoryjne, to oczywistym jest, że
wydany przez Sąd Rejonowy w W. wyrok zapadł z obrazą przepisów
wskazanych w kasacji Prokuratora Generalnego, a to implikowało jego
uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSN Rafał Malarski
Protokolant Danuta Bratkrajc
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika
w sprawie S. C.
skazanego z art. 178a § 2 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64
§ 1 kk,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 23 maja 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego - na niekorzyść
skazanego,
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 8 listopada 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z dnia 8 listopada 2012 r.,
oskarżony S. C. został uznany za winnego popełnienia występku z art. 178a §
2
2 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to – na
podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. – wymierzono mu karę roku i 4
miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie na mocy art. 69 § 1 i 2 k.k. i
art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres 3 lat. Jednocześnie na
podstawie art. 71 § 1 k.k. i art. 33 § 1 i 3 k.k. orzeczono wobec oskarżonego
karę 30 stawek dziennych grzywny po 40 zł każda, a na podstawie art. 49 § 2
k.k. orzeczono od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym
oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 1000 zł.
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i
uprawomocnił się 16 listopada 2012 r.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w W. z dnia 8
listopada 2012 r. – na niekorzyść oskarżonego S. C. - wniósł Prokurator
Generalny, który powołując się na zarzut rażącego i mającego istotny wpływ
na treść wyroku naruszenia przepisów prawa karnego procesowego - tj. art.
343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k. - a polegającego na częściowym
uwzględnieniu przez Sąd Rejonowy prawidłowo sformułowanego wniosku
prokuratora o skazanie S. C. za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 2 k.k. i
art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. bez
przeprowadzenia rozprawy, co skutkowało rażącym naruszeniem przepisu
prawa materialnego, tj. art. 42 § 2 k.k., poprzez nieorzeczenie środka
karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i
rowerów w sytuacji, gdy orzeczenie tego środka karnego było obligatoryjne,
wniósł w konkluzji o uchylenie tegoż wyroku i przekazanie sprawy Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna i zawarty w niej
postulat uchylenia wyroku Sądu Rejonowego w W. i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że w przesłanym do Sądu
Rejonowego akcie oskarżenia prokurator zamieścił – w trybie art. 335 § 1
k.p.k. – wniosek o wydanie wyroku skazującego wobec S. C., bez
przeprowadzenia rozprawy i orzeczenie wobec niego kary roku i 4 miesięcy
3
pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres
próby 3 lat, grzywny w wysokości 30 stawek po 40 zł każda, środka karnego w
postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 1000 zł oraz środka karnego w
postaci zakazu prowadzenia w ruchu lądowym wszelkich pojazdów
mechanicznych i rowerów na okres 5 lat.
Sąd Rejonowy w W., wbrew uzgodnieniom stron i wymogowi
określonemu w art. 42 § 2 k.k., nie orzekł wobec oskarżonego środka karnego
w postaci zakazu prowadzenia w ruchu lądowym wszelkich pojazdów
mechanicznych i rowerów na okres 5 lat. Zgodnie bowiem z przywołanym
powyżej przepisem art. 42 § 2 k.k., sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich
pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie
popełnienia przestępstwa wymienionego w art. 42 § 1 k.k. był w stanie
nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca
zdarzenia określonego w art. 173, 174 lub 177 k.k., a to oznacza, że
orzeczenie powyższego środka karnego w sytuacji skazania osoby
uczestniczącej w ruchu za występek przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
z art. 178a § 2 k.k., jest obligatoryjne (zob. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 21 listopada 2001 r., I KZP 27/01, OSNKW 2002/1-2/5; wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 5 lipca 2012 r., V KK 150/12, Prok. I Pr. – wkł. 2012/10/1).
Dodatkowo należy - jedynie dla przypomnienia – wskazać, że Sąd
pierwszej instancji orzekając na posiedzeniu w trybie art. 343 §1-6 k.p.k. jest
związany treścią uzgodnień pomiędzy oskarżonym i prokuratorem,
poczynionych na podstawie art. 335 § 1 k.p.k. i nie może wydać innego
wyroku niż skazujący i orzec innej kary lub środka karnego od uzgodnionych
przez strony. Złożony zatem w trybie art. 335 § 1 k.p.k. wniosek prokuratora o
orzeczenie "uzgodnionych z oskarżonym kary lub środka karnego"
(oskarżyciel i oskarżony zgadzają się na takie, jak zawarte we wniosku,
rozstrzygnięcie sprawy), jest w tym sensie wiążący dla sądu, że potrzeba
dokonania zmiany w jego treści, wymaga dokonania modyfikacji wniosku z
udziałem stron bądź skierowania sprawy do rozpoznania na zasadach
ogólnych (art. 343 § 7 k.p.k. - "jeżeli sąd uzna, że nie zachodzą podstawy do
uwzględnienia wniosku, sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych";
4
zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2011 r., V KK 382/10, LEX nr
785292). Innymi słowy, sąd nie może samodzielnie dokonać zmian w treści
wniosku złożonego przez prokuratora na podstawie art. 335 § 1 k.p.k., a
każda samodzielna zmiana treści takiego wniosku przez sąd stanowi zmianę
warunków porozumienia zawartego pomiędzy prokuratorem a oskarżonym, co
w konsekwencji oznacza, że sąd wymierza oskarżonemu karę, na którą
prokurator i oskarżony nie wyrazili zgody. Jeżeli zatem sąd orzeka na
posiedzeniu z wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez
przeprowadzenia rozprawy, bez uprzedniej modyfikacji stanowiska stron, karę
inną od proponowanej przez oskarżyciela, albo też karę na którą oskarżony
nie wyraził wcześniej zgody, to tym samym rażąco narusza art. 335 § 1 k.p.k. i
art. 343 § 7 k.p.k. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2009 r., III
KK 33/09, R-OSNKW 2009, poz. 756).
Skoro zaś w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy nie orzekł wobec
oskarżonego S. C. – uzgodnionego z prokuratorem - środka karnego, którego
dodatkowo orzeczenie było w tej sprawie obligatoryjne, to oczywistym jest, że
wydany przez Sąd Rejonowy w W. wyrok zapadł z obrazą przepisów
wskazanych w kasacji Prokuratora Generalnego, a to implikowało jego
uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania.