I CZ 63/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 63/13
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z wniosku M. P.
przy uczestnictwie Prokuratora Okręgowego w W., R. P., R. K. i J. K.-W.
o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2013 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 31 stycznia 2013 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w W., w sprawie
…2266/10, odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej (punkt 1) oraz odrzucił skargę kasacyjną (punkt 2). W uzasadnieniu
wskazał, że wniosek podlega odrzuceniu jako wniesiony po terminie wskazanym w
art. 169 § 1 k.p.c., albowiem przyczyna uchybienia terminu ustała w dniu 11
października 2011 r. w momencie doręczenia M. P. opinii o braku podstaw do
wniesienia skargi kasacyjnej. Z tego też względu skarga kasacyjna podlegała
odrzuceniu jako spóźniona.
Zażaleniem z dnia 14 lutego 2013 r. wnioskodawca M. P. zaskarżył
powyższe postanowienie w całości, wnosząc o jego zmianę. Podniósł zarzut
naruszenia art. 3986
§ 2 k.p.c. oraz art. 169 i 171 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Okręgowy w W., wbrew twierdzeniom żalącego, nie dopuścił się
naruszenia żadnego z powołanych przepisów.
W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 21 września 2000 r., III CZP 14/00
(OSNC 2001, nr 2, poz. 21) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że adwokat albo radca prawny
ustanowiony dla strony przez sąd może odmówić sporządzenia kasacji (obecnie
skargi kasacyjnej), jeżeli byłaby ona niedopuszczalna lub oczywiście bezzasadna.
W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że pomoc prawna, udzielana stronie
zwolnionej od kosztów przez ustanowionego dla niej adwokata albo radcę
prawnego, po wydaniu w sprawie orzeczenia przez sąd drugiej instancji, nie może
się sprowadzać do bezwzględnego obowiązku sporządzenia skargi kasacyjnej, jeśli
tylko strona wyrazi takie żądanie. Taka właśnie sytuacja miała miejsce w niniejszej
sprawie. Postanowieniem z dnia 14 lipca 2011 r. (k. 343) Sąd ustanowił dla
wnioskodawcy M. P. pełnomocnika z urzędu do wniesienia skargi kasacyjnej, na
którego wyznaczono radcę prawnego M. Ł. Pełnomocnik wnioskodawcy
wyznaczony złożył opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, w
terminie do jej wniesienia. Wnioskodawca otrzymał tę opinię w dniu 11 października
2011 r. Od tego momentu wnioskodawca składał szereg wniosków m.in. o
3
wyznaczenie nowego pełnomocnika oraz przywrócenie terminu do wniesienia
skargi kasacyjnej, które sąd rozpoznał odmownie.
Przywrócenie terminu wymaga, zgodnie z art. 168 § 1 k.p.c. i jednolitym
orzecznictwem, braku winy strony oraz jej pełnomocnika. Uwzględniając
stwierdzenia wykazujące, że podjęta odpowiedzialnie odmowa wniesienia skargi
kasacyjnej jest równoznaczna ze spełnieniem obowiązku udzielenia pomocy
prawnej stronie, a zatem nie sposób rozpatrywać upływu terminu w aspekcie braku
winy. W takiej sytuacji powoływanie się kolejnego pełnomocnika na przymus
adwokacki jako okoliczność usprawiedliwiającą brak winy strony jest bezskuteczne.
Jak już wyjaśnił Sąd Najwyższy, odmowa sporządzenia skargi kasacyjnej przez
pełnomocnika wyznaczonego przez sąd z urzędu nie wpływa bezpośrednio na bieg
terminu do jej wniesienia, terminy procesowe zawite są bowiem terminami ciągłymi
i wobec braku przepisów szczególnych nie ma podstaw do przyjęcia zawieszenia
lub przerwania tego biegu ze względu na postawę pełnomocnika wyznaczonego
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2002 r., IV CKN
424/01, OSNC 2004, nr 3, poz. 39).
Sąd drugiej instancji zasadnie odrzucił skargę kasacyjną jako wniesioną po
upływie terminu, na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. jako konsekwencję odrzucenia
wniosku o przywrócenie terminu do jej wniesienia złożonego po upływie
tygodniowego terminu od ustania przyczyny uchybienia.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 4 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Wojciech Katner
w sprawie z wniosku M. P.
przy uczestnictwie Prokuratora Okręgowego w W., R. P., R. K. i J. K.-W.
o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 4 lipca 2013 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 31 stycznia 2013 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w W., w sprawie
…2266/10, odrzucił wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej (punkt 1) oraz odrzucił skargę kasacyjną (punkt 2). W uzasadnieniu
wskazał, że wniosek podlega odrzuceniu jako wniesiony po terminie wskazanym w
art. 169 § 1 k.p.c., albowiem przyczyna uchybienia terminu ustała w dniu 11
października 2011 r. w momencie doręczenia M. P. opinii o braku podstaw do
wniesienia skargi kasacyjnej. Z tego też względu skarga kasacyjna podlegała
odrzuceniu jako spóźniona.
Zażaleniem z dnia 14 lutego 2013 r. wnioskodawca M. P. zaskarżył
powyższe postanowienie w całości, wnosząc o jego zmianę. Podniósł zarzut
naruszenia art. 3986
§ 2 k.p.c. oraz art. 169 i 171 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sąd Okręgowy w W., wbrew twierdzeniom żalącego, nie dopuścił się
naruszenia żadnego z powołanych przepisów.
W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 21 września 2000 r., III CZP 14/00
(OSNC 2001, nr 2, poz. 21) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że adwokat albo radca prawny
ustanowiony dla strony przez sąd może odmówić sporządzenia kasacji (obecnie
skargi kasacyjnej), jeżeli byłaby ona niedopuszczalna lub oczywiście bezzasadna.
W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że pomoc prawna, udzielana stronie
zwolnionej od kosztów przez ustanowionego dla niej adwokata albo radcę
prawnego, po wydaniu w sprawie orzeczenia przez sąd drugiej instancji, nie może
się sprowadzać do bezwzględnego obowiązku sporządzenia skargi kasacyjnej, jeśli
tylko strona wyrazi takie żądanie. Taka właśnie sytuacja miała miejsce w niniejszej
sprawie. Postanowieniem z dnia 14 lipca 2011 r. (k. 343) Sąd ustanowił dla
wnioskodawcy M. P. pełnomocnika z urzędu do wniesienia skargi kasacyjnej, na
którego wyznaczono radcę prawnego M. Ł. Pełnomocnik wnioskodawcy
wyznaczony złożył opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, w
terminie do jej wniesienia. Wnioskodawca otrzymał tę opinię w dniu 11 października
2011 r. Od tego momentu wnioskodawca składał szereg wniosków m.in. o
3
wyznaczenie nowego pełnomocnika oraz przywrócenie terminu do wniesienia
skargi kasacyjnej, które sąd rozpoznał odmownie.
Przywrócenie terminu wymaga, zgodnie z art. 168 § 1 k.p.c. i jednolitym
orzecznictwem, braku winy strony oraz jej pełnomocnika. Uwzględniając
stwierdzenia wykazujące, że podjęta odpowiedzialnie odmowa wniesienia skargi
kasacyjnej jest równoznaczna ze spełnieniem obowiązku udzielenia pomocy
prawnej stronie, a zatem nie sposób rozpatrywać upływu terminu w aspekcie braku
winy. W takiej sytuacji powoływanie się kolejnego pełnomocnika na przymus
adwokacki jako okoliczność usprawiedliwiającą brak winy strony jest bezskuteczne.
Jak już wyjaśnił Sąd Najwyższy, odmowa sporządzenia skargi kasacyjnej przez
pełnomocnika wyznaczonego przez sąd z urzędu nie wpływa bezpośrednio na bieg
terminu do jej wniesienia, terminy procesowe zawite są bowiem terminami ciągłymi
i wobec braku przepisów szczególnych nie ma podstaw do przyjęcia zawieszenia
lub przerwania tego biegu ze względu na postawę pełnomocnika wyznaczonego
(por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2002 r., IV CKN
424/01, OSNC 2004, nr 3, poz. 39).
Sąd drugiej instancji zasadnie odrzucił skargę kasacyjną jako wniesioną po
upływie terminu, na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. jako konsekwencję odrzucenia
wniosku o przywrócenie terminu do jej wniesienia złożonego po upływie
tygodniowego terminu od ustania przyczyny uchybienia.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.