II KZ 23/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:12-07-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II KZ 23/13
POSTANOWIENIE
Dnia 9 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
w sprawie J. A.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 9 lipca 2013 r.,
zażalenia wniesionego przez oskarżycielkę prywatną J. A.
na zarządzenie Przewodniczącej II Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 maja 2013r.,
p o s t a n o w i ł:
na podstawie art. 437 § 1 kpk utrzymać w mocy zaskarżone
zarządzenie.
UZASADNIENIE
J. A. wniosła o wznowienie postępowania w sprawie zainicjowanej przez nią
skargą na przewlekłość postępowania o sygn. VS …/13, toczącą się przed Sądem
Okręgowym w Ł. Zarządzeniem z dnia 6 maja 2013 r. Przewodnicząca II Wydziału
Karnego Sądu Apelacyjnego odmówiła przyjęcia wniosku o wznowienie wobec jego
niedopuszczalności z mocy prawa.
J. A. zaskarżyła powyższe zarządzenie, przedstawiając w zażaleniu
rozbudowaną argumentację i wnosząc o uchylenie zaskarżonego zarządzenia oraz
o wznowienie postępowania zgodnie z pierwotnym wnioskiem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Zażalenie nie jest zasadne. W pierwszej kolejności przedmiotem rozważań
Sądu Najwyższego była dopuszczalność złożonego wniosku. Wskazane w nim
postanowienie Sądu Okręgowego w Ł. było orzeczeniem, które zapadło w toku
postępowania w sprawie ze skargi na przewlekłość. Zarówno w doktrynie, jak i w
orzecznictwie przyjmuje się, że wniosek o wznowienie postępowania sądowego
zakończonego prawomocnym orzeczeniem nie dotyczy wszelkich orzeczeń
wydawanych przez sądy. Instytucja wznowienia postępowania odnosi się z
pewnością do orzeczeń kończących postępowania, w których wypowiedziano się w
kwestii odpowiedzialności karnej, a więc te postępowania, które dotyczą głównego,
zasadniczego przedmiotu procesu karnego. Co do orzeczeń wydawanych przez
sądy w innych kwestiach, a więc w kwestiach pobocznych, incydentalnych,
możliwość wznowienia postępowania nie jest oczywista. Dopuszcza się taką
możliwość w odniesieniu do orzeczeń kończących prawomocnie postępowanie w
kwestii odpowiedzialności Skarbu Państwa za niesłuszne skazanie lub pozbawienie
wolności (zob. T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o
świadku koronnym. Komentarz, Warszawa 2008, s. 45-46; P. Hofmański, E.
Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Tom III. Komentarz, Warszawa
2007, s. 299). Co do innych postępowań ubocznych czasami wskazuje się na
możliwość wznowienia postępowania w odniesieniu do orzeczeń kończących
postępowanie o autonomicznym względem głównego nurtu postępowania
charakterze. W literaturze odnotować należy także poglądy dopuszczające
możliwość wznowienia postępowania o wznowienie (zob. D. Szumiło-Kulczycka,
Prawne warunki dopuszczalności wznowienia postępowania sądowego, w: Środki
zaskarżenia w procesie karnym. Księga pamiątkowa ku czci prof. Zbigniewa Dody,
red. A. Gaberle, S. Waltoś, Warszawa 2000, s. 224).
Mimo funkcjonującej w procesie karnym i znajdującej oparcie w Konstytucji
zasady dwuinstancyjności, nie wszystkie orzeczenia sądu podlegają zaskarżeniu
(na przykład, nie przysługuje zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o
wznowienie wydane przez sąd apelacyjny – vide art. 547 § 1 k.p.k.). Na tej samej
zasadzie nie wszystkie postępowania zakończone prawomocnym orzeczeniem
mogą podlegać wznowieniu. Przyjmuje się, że przepisów o wznowieniu
postępowania nie stosuje się do postępowania w sprawie skargi na przewlekłość
3
postępowania w sprawie karnej, z uwagi na odrębne i całościowe uregulowanie jej
zasad i trybu wnoszenia i rozpoznawania zawarte w ustawie o z dnia 17 czerwca
2004 r. o tej skardze i nieprzewidujące wznawiania tego postępowania (zob. T.
Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym.
Komentarz, Warszawa 2008, s. 1137 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
7 maja 2007 r., V KZ 24/07, OSNKW z 2007 r., z. 6, poz. 53). Taki sam pogląd
wyrażono zresztą także w odniesieniu do skargi na przewlekłość postępowania
cywilnego ( zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005 r., III SPZP
1/05, OSNP z 2005 r. z. 19, poz. 321).
W tym stanie rzeczy, wobec faktu, że w toku postępowania o wznowienie na
podstawie art. 545 § 1 k.p.k. odpowiednie zastosowanie ma art. 429 § 1 k.p.k.,
trafnie odmówiono przyjęcia wniosku J. A. o wznowienie wobec jego
niedopuszczalności.
POSTANOWIENIE
Dnia 9 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
w sprawie J. A.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 9 lipca 2013 r.,
zażalenia wniesionego przez oskarżycielkę prywatną J. A.
na zarządzenie Przewodniczącej II Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 maja 2013r.,
p o s t a n o w i ł:
na podstawie art. 437 § 1 kpk utrzymać w mocy zaskarżone
zarządzenie.
UZASADNIENIE
J. A. wniosła o wznowienie postępowania w sprawie zainicjowanej przez nią
skargą na przewlekłość postępowania o sygn. VS …/13, toczącą się przed Sądem
Okręgowym w Ł. Zarządzeniem z dnia 6 maja 2013 r. Przewodnicząca II Wydziału
Karnego Sądu Apelacyjnego odmówiła przyjęcia wniosku o wznowienie wobec jego
niedopuszczalności z mocy prawa.
J. A. zaskarżyła powyższe zarządzenie, przedstawiając w zażaleniu
rozbudowaną argumentację i wnosząc o uchylenie zaskarżonego zarządzenia oraz
o wznowienie postępowania zgodnie z pierwotnym wnioskiem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
2
Zażalenie nie jest zasadne. W pierwszej kolejności przedmiotem rozważań
Sądu Najwyższego była dopuszczalność złożonego wniosku. Wskazane w nim
postanowienie Sądu Okręgowego w Ł. było orzeczeniem, które zapadło w toku
postępowania w sprawie ze skargi na przewlekłość. Zarówno w doktrynie, jak i w
orzecznictwie przyjmuje się, że wniosek o wznowienie postępowania sądowego
zakończonego prawomocnym orzeczeniem nie dotyczy wszelkich orzeczeń
wydawanych przez sądy. Instytucja wznowienia postępowania odnosi się z
pewnością do orzeczeń kończących postępowania, w których wypowiedziano się w
kwestii odpowiedzialności karnej, a więc te postępowania, które dotyczą głównego,
zasadniczego przedmiotu procesu karnego. Co do orzeczeń wydawanych przez
sądy w innych kwestiach, a więc w kwestiach pobocznych, incydentalnych,
możliwość wznowienia postępowania nie jest oczywista. Dopuszcza się taką
możliwość w odniesieniu do orzeczeń kończących prawomocnie postępowanie w
kwestii odpowiedzialności Skarbu Państwa za niesłuszne skazanie lub pozbawienie
wolności (zob. T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o
świadku koronnym. Komentarz, Warszawa 2008, s. 45-46; P. Hofmański, E.
Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania karnego. Tom III. Komentarz, Warszawa
2007, s. 299). Co do innych postępowań ubocznych czasami wskazuje się na
możliwość wznowienia postępowania w odniesieniu do orzeczeń kończących
postępowanie o autonomicznym względem głównego nurtu postępowania
charakterze. W literaturze odnotować należy także poglądy dopuszczające
możliwość wznowienia postępowania o wznowienie (zob. D. Szumiło-Kulczycka,
Prawne warunki dopuszczalności wznowienia postępowania sądowego, w: Środki
zaskarżenia w procesie karnym. Księga pamiątkowa ku czci prof. Zbigniewa Dody,
red. A. Gaberle, S. Waltoś, Warszawa 2000, s. 224).
Mimo funkcjonującej w procesie karnym i znajdującej oparcie w Konstytucji
zasady dwuinstancyjności, nie wszystkie orzeczenia sądu podlegają zaskarżeniu
(na przykład, nie przysługuje zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o
wznowienie wydane przez sąd apelacyjny – vide art. 547 § 1 k.p.k.). Na tej samej
zasadzie nie wszystkie postępowania zakończone prawomocnym orzeczeniem
mogą podlegać wznowieniu. Przyjmuje się, że przepisów o wznowieniu
postępowania nie stosuje się do postępowania w sprawie skargi na przewlekłość
3
postępowania w sprawie karnej, z uwagi na odrębne i całościowe uregulowanie jej
zasad i trybu wnoszenia i rozpoznawania zawarte w ustawie o z dnia 17 czerwca
2004 r. o tej skardze i nieprzewidujące wznawiania tego postępowania (zob. T.
Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym.
Komentarz, Warszawa 2008, s. 1137 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
7 maja 2007 r., V KZ 24/07, OSNKW z 2007 r., z. 6, poz. 53). Taki sam pogląd
wyrażono zresztą także w odniesieniu do skargi na przewlekłość postępowania
cywilnego ( zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005 r., III SPZP
1/05, OSNP z 2005 r. z. 19, poz. 321).
W tym stanie rzeczy, wobec faktu, że w toku postępowania o wznowienie na
podstawie art. 545 § 1 k.p.k. odpowiednie zastosowanie ma art. 429 § 1 k.p.k.,
trafnie odmówiono przyjęcia wniosku J. A. o wznowienie wobec jego
niedopuszczalności.