Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 301/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dorota Rysińska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Michał Laskowski
SSN Jarosław Matras
Protokolant Teresa Jarosławska
w sprawie K. B.
w przedmiocie wyroku łącznego
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 5 k.p.k.,
w dniu 4 września 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Okręgowego w O.
z dnia 22 maja 2013 r.,
Uchyla wyrok w zaskarżonej części, tj. w zakresie kary łącznej
wymierzonej K. B. w pkt I. i sprawę w tym zakresie przekazuje do
ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w O.
UZASADNIENIE
2
Prokurator Generalny zaskarżył kasacją, wniesioną na korzyść K. B.,
prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w O. z dnia 22 maja 2013 r., w części
dotyczącej kary łącznej wymierzonej w pkt. I. jego części dyspozytywnej. W
skardze tej zarzucił „rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie
przepisów prawa karnego procesowego i materialnego, a mianowicie art. 410
k.p.k., polegające na błędnym przyjęciu przez Sąd Okręgowy w O., z pominięciem
wynikającej z materiału dowodowego i mającej znaczenie dla rozstrzygnięcia
okoliczności, iż kara 6 lat pozbawienia wolności wymierzona skazanemu K. B.
wyrokiem Sądu Rejonowego w L. z dnia 13 lipca 2011 r., została wyrokiem Sądu
Okręgowego w O. z dnia 24 listopada 2011 r., złagodzona do wymiaru 4 lat i 6
miesięcy, w wyniku czego doszło do naruszenia art. 86 § 1 k.k. poprzez
wymierzenie K. B. w pkt. I części dyspozytywnej wyroku kary łącznej pozbawienia
wolności w rozmiarze wyższym od sumy kar jednostkowych podlegających
łączeniu”. Na powyższe podstawie autor kasacji wniósł o uchylenie wyroku w
zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się zasadna w stopniu oczywistym.
Stan faktyczny przytoczony w zarzucie skargi kasacyjnej znalazł pełne
potwierdzenie w analizie materiałów sprawy.
Mianowicie, Sąd Okręgowy, orzekający jako sąd I instancji, przedmiotem
swego rozpoznania uczynił kwestię połączenia kar orzeczonych wobec K. B.
prawomocnymi wyrokami Sądu Okręgowego w O. oraz różnych Sądów
Rejonowych, opisanymi w dziesięciu punktach części wstępnej wyroku łącznego.
Rozstrzygając w pkt. I wyroku łącznego, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 569 § 1 i
2 k.p.k., art. 570 k.p.k., art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k., połączył kary
jednostkowe wymierzone wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 13 lipca 2011 r.,
sygn. akt II K 97/11, którym K. B. został skazany – jak przytoczono w pkt. 9 części
wstępnej wyroku – na karę 6 lat pozbawienia wolności, oraz wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 24 października 2012 r., sygn. II K 367/12, którym został on
skazany na karę roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności. Na tej podstawie Sąd
orzekł wobec K. B. karę łączną 7 lat pozbawienia wolności, na której poczet zaliczył
3
okres rzeczywistego pozbawienia wolności w pierwszej ze spraw oraz okres kary
dotychczas odbytej w tej sprawie, orzekając zarazem o pozostawieniu tych
wyroków do odrębnego wykonania w pozostałej części (umorzył natomiast
postępowanie, na podstawie art. 572 k.p.k., o wydanie wyroku łącznego w zakresie
pozostałych skazań, których opis ze względu na granice wniesionej kasacji nie ma
znaczenia).
Nie uwzględnił jednakże Sąd Okręgowy w pełnym zakresie treści
dokumentów ujawnionych na rozprawie głównej. Świadczą zaś one o tym, że w
pierwszej ze spraw – II K 97/11 (pkt. 9 części wstępnej) – kara 6 lat pozbawienia
wolności, wymierzona skazanemu przez Sąd Rejonowy, została w wyniku
wniesionej na jego korzyść apelacji obniżona do 4 lat i 6 miesięcy. Powyższe
potwierdzała treść wyroku Sądu Okręgowego z dnia 24 listopada 2011 r., sygn. VII
Ka 941/11 (k. 1191, t. VI akt II K 97/11), jak również dane wynikające z informacji
Krajowego Rejestru Skazanych oraz opinii o skazanym, nadesłanej na potrzeby
niniejszego postępowania przez Zakład Karny w S. (k. 8, k. 58).
Na powyższym tle, sformułowany w kasacji zarzut rażącego naruszenia
przez Sąd Okręgowy przepisu art. 410 k.p.k., stanowiącego, że podstawę wyroku
może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej,
jawi się jako jednoznacznie celny. Bez wątpienia też, uchybienie to miało istotny,
niekorzystny dla skazanego wpływ na treść wyroku łącznego w zaskarżonej części.
W konsekwencji tego uchybienia doszło bowiem do wymierzenia K. B. łącznej kary
pozbawienia wolności w sposób łamiący górną granicę wymiaru tej kary, określoną
dyspozycją unormowania art. 86 § 1 k.k. Orzeczona kara łączna 7 lat pozbawienia
wolności przekracza sumę podlegających łączeniu kar jednostkowych, wynoszącą
w rzeczywistości 6 lat i 4 miesiące. Nie bez znaczenia jednak jest i to, że dolną
granicę kary łącznej wyznacza najwyższa z kar łączonych węzłem kary łącznej,
która wynosi tu faktycznie 4 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności, nie zaś, jak
przyjęto, 6 lat.
W przedstawionej sytuacji, uchylenie wskazanego rozstrzygnięcia o karze
stało się zatem niezbędne – w celu skorygowania w ponowionym postępowaniu
jego wyżej omówionych wad prawnych.
4
Z tych powodów, uwzględniając kasację w trybie określonym przepisem art.
535 § 5 k.p.k., Sąd Najwyższy orzekł, jak w wyroku.