Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 45/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Sobczak (przewodniczący)
SSN Dariusz Świecki
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski (sprawozdawca)
Protokolant Barbara Kobrzyńska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika,
w sprawie T. S. i Z. S.
skazanych z art. 289 § 2 kk i inne,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 4 września 2013 r.,
kasacji, wniesionych przez Prokuratora Generalnego oraz obrońców T. S. i Z. S.
od wyroku Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 16 stycznia 2012 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Ż.
z dnia 31 marca 2009 r.
1) uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 2 w części
utrzymującej w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Ż. w
odniesieniu do kwalifikacji prawnej i wymiaru kary orzeczonej
wobec T. S. i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi
Okręgowemu w Z. do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym,
2
2) oddala kasacje obrońców T. S. i Z. S. jako oczywiście
bezzasadne,
3) kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
skazanego Z. S. w części go dotyczącej, skazanego T. S. od
kosztów sądowych postępowania kasacyjnego zwalnia, zaś
wydatkami związanymi z rozpoznaniem kasacji Prokuratora
Generalnego obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 31 marca 2009 r. T. S. został
uznany za winnego popełnienia wspólnie i w porozumieniu z dwoma innymi
ustalonymi osobami czynu z art. 289 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. oraz czynu z
art. 280 § 1 k.k. i art. 279 § § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 64 § 2 k.k.
Apelacje od tego wyroku wniósł T. S. oraz jego obrońca i po ich rozpoznaniu
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 16 stycznia 2012 r. zaskarżone orzeczenie - w
odniesieniu do tego oskarżonego- utrzymał w mocy.
Od wyroku tego kasację w trybie art. 521 § 1 k.p.k. na korzyść skazanego T.
S. wniósł Prokurator Generalny.
Zarzucił temu wyrokowi rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku
naruszenie przepisów prawa procesowego- art. 433 § 1 k.p.k. i art. 440 k.p.k. -
polegające na dokonaniu nienależytej kontroli odwoławczej i utrzymaniu w mocy
rażąco niesprawiedliwego wyroku sądu I instancji, wydanego z naruszeniem
przepisów prawa materialnego, tj. art. 64 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 106 i art. 107 § 1
k.k. wskutek wadliwego uznania, że oskarżony T. S. zarzucanych mu czynów
określonych w pkt 3 i 6 części dyspozytywnej wyroku Sądu Rejonowego w Ż.,
dopuścił się w warunkach recydywy wskazanej powyżej, pomimo braku przesłanek
do przyjęcia, że popełnił on zarzucane mu czyny w warunkach powrotu do
przestępstwa określonego w tym przepisie.
W konkluzji Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
Sądu Okręgowego w zakresie pkt 2 jego części dyspozytywnej i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania temuż Sądowi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna w stopniu oczywistym,
jakkolwiek wniosek o uchylenie w całości zaskarżonego na korzyść T. S. wyroku, w
świetle charakteru postawionych temu rozstrzygnięciu zarzutów, jest zbyt daleko
idący. Dostrzegł to zresztą występujący na rozprawie kasacyjnej prokurator,
modyfikując pisemny wniosek skargi w kierunku uchylenia wyroku Sądu
Okręgowego, ale jedynie w zakresie kwalifikacji prawnej przypisanych skazanemu
czynów oraz wymiaru kary za te czyny orzeczonej. W sytuacji, kiedy z treści
zarzutów skargi kasacyjnej wynika, że kwestionowana jest dająca się wyodrębnić
część zaskarżonego orzeczenia, nie ma potrzeby wydawania orzeczenia
kasatoryjnego wobec jego całości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada
2009 r. sygn. akt II K.K. 180/09, LEX nr 550464, a nadto Kodeks postępowania
karnego- Tom II, Komentarz do art. 425 k.p.k., Paprzycki Lech K. (red.), Grajewski
Jan, Steinborn Sławomir, Warszawa 2013). W realiach niniejszej sprawy taka
sytuacja ma właśnie miejsce, gdyż autor kasacji podnosi w niej jedynie zarzuty
związane z nieprawidłową kwalifikacją przypisanych skazanemu czynów poprzez
nieuzasadnione przyjęcie, że popełnione one zostały w warunkach określonych w
art. 64 § 1 i 2 k.k. Uznanie zasadności skargi w tak sformułowanym zakresie
zaskarżenia czyniłoby zatem zbędnym uchylanie rozstrzygnięcia w całości, skoro
powodem tej decyzji były jedynie problemy związane z wadliwością prawnego
obrazu przypisanych skazanemu występków. Naturalną konsekwencją tego stanu
rzeczy jest potrzeba rozważenia przez Sąd ad quem, przy ponownym rozpoznaniu
sprawy, również kwestii związanych z wymiarem orzeczonej kary, skoro poprzednio
została ona orzeczona przy bezpodstawnym przyjęciu popełnienia przestępstwa w
okoliczności tak obciążającej, jaką jest powrót do przestępstwa. Oczywistą rację ma
zatem autor kasacji, że w sytuacji zatarcia skazania, a to niewątpliwie nastąpiło w
odniesieniu do wyroku przyjętego za podstawę do ustalenia recydywy (wyrok Sądu
Rejonowego w P. z dnia 24 czerwca 1993r.), przyjęcie działania w warunkach art.
64 § 1 i 2 k.k. stanowi rażącą obrazę tego przepisu, a nadto art. 106 k.k. Fakt
zatarcia powyższego skazania przeoczył również Sąd odwoławczy, przez co nie
dokonał korekty orzeczenia Sądu I instancji, które z powodu rażącego naruszenia
prawa było rozstrzygnięciem rażąco niesprawiedliwym w rozumieniu art. 440 k.p.k. i
4
z mocy tego przepisu wymagało ingerencji w postępowaniu apelacyjnym z urzędu,
niezależnie od podniesionych w środkach odwoławczych zarzutów.
Nie powielając zatem oczywiście słusznej argumentacji faktycznej i prawnej
zawartej w kasacji Prokuratora Generalnego, zaskarżony wyrok należało uchylić,
ale jedynie w zakresie kwalifikacji prawnej i wymiaru kary orzeczonej wobec T. S. i
sprawę tylko w tym zakresie przekazać Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
O wydatkach związanych z rozpoznaniem kasacji Prokuratora Generalnego
Sąd Najwyższy orzekł zgodnie z treścią przepisu art. 638 k.p.k.