Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 38/13
POSTANOWIENIE
Dnia 11 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogumiła Ustjanicz (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie z powództwa C. P. "[…]" sp.z o.o. w Z.
przeciwko T. S. i M. K.
o nakazanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 11 września 2013 r.,
zażalenia pozwanych na pkt 2 wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 12 kwietnia 2013 r.,
uchyla rozstrzygnięcie objęte punktem 2 wyroku,
pozostawiając Sądowi Apelacyjnemu orzeczenie o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
C. P. "[…]" spółka z o.o. wniosła o nakazanie T. S. i M. K. wspólnikom spółki
cywilnej usunięcia ze strony internetowej ich sklepu wskazanego w pozwie
regulaminu, zapłaty kwoty 3.690 zł za korzystanie z utworu powoda oraz
przeproszenia w Gazecie Wyborczej.
Sąd Okręgowy - Sąd Gospodarczy w K. wyrokiem z dnia 23 listopada 2012
r. oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanych 1.900 zł tytułem
kosztów procesu. Ustalił, że powód na stronie swojego sklepu używał regulaminu
dołączonego do pozwu, a pozwani także używali tego regulaminu. Przyjął, że
umieszczenie regulaminu na stronie internetowej służącej do sprzedaży produktów
przez pozwanych jest rozpowszechnianiem tego regulaminu w ramach użytku
osobistego i nie wymaga zgody jego autora. Regulamin powoda nie może być
objęty ochroną na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i
prawach pokrewnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.; dalej: "pr.
aut."), gdyż zawiera procedury składania zamówień, płatności i reklamacji
obowiązujących w sklepie powoda. Powód nie wykazał istnienia takich fragmentów
regulaminu, które nie byłyby oczywiste dla opisu danej procedury, lecz opisywałyby
daną procedurę w literacki sposób, a jednocześnie zostałyby skopiowane przez
pozwanych.
Powód wniósł apelację od wyroku Sądu pierwszej instancji, zarzucając
naruszenie art. 1 ust. 2 pkt 1 i art. 23 pr. aut. oraz art. 233 § 1 k.p.c. i sprzeczność
istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2013 r. oddalił apelację w
części obejmującej roszczenie o zaniechanie naruszeń, w pozostałej zaś części
uchylił zaskarżony wyrok i w tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu -
Sądowi Gospodarczemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach
postępowania apelacyjnego. Podkreślił w szczególności, że apelacja powoda jest
uzasadniona, o ile prowadzi do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania
sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Według Sądu
Apelacyjnego, w niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji nie przeprowadził
postępowania dowodowego (art. 386 § 4 k.p.c.) i nie ustalił stanu faktycznego w
3
ramach podstawy faktycznej zakreślonej przez powoda w pozwie, poprzestając na
jednozdaniowej konstatacji, którą uznał za bezsporną. Spór koncentrował się
wokół uznania regulaminu za utwór w rozumieniu prawa autorskiego. Nie ma racji
Sąd pierwszej instancji stwierdzając, że powód wnosił o przeprowadzenie dowodu z
opinii biegłego na bliżej nieokreślone okoliczności. Wszak ustosunkowując się do
odpowiedzi na pozew, powód w piśmie z dnia 15 listopada 2012 r. złożył wniosek o
przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu własności intelektualnej na
okoliczność ustalenia, czy regulamin powoda ma indywidualny i twórczy charakter
oraz na prawdopodobieństwo stworzenia takiego samego regulaminu przez
powoda i pozwanych przy założeniu, że regulamin powoda powstał wcześniej.
Sąd Apelacyjny uwzględnił niezaprzeczoną przez powoda okoliczność
podniesioną przez pozwanych, że z dniem 20 kwietnia 2012 r. regulamin został
usunięty z ich strony internetowej w związku z zaniechaniem prowadzenia
sprzedaży przez Internet. W tej sytuacji powód utracił interes prawny w domaganiu
się orzeczenia nakazu usunięcia tego regulaminu.
Pozwani wnieśli zażalenie na rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego
zamieszczone w punkcie 2 wyroku. Wskazali, że zapadło ono z naruszeniem art.
386 § 4 k.p.c., a wynikało z rozstrzygania sprawy z przekroczeniem granic apelacji
(czym naruszono art. 378 § 1 k.p.c.) i przy błędnej wykładni art. 232 k.p.c. oraz
niezastosowaniu 217 § 2 i art. 162 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., poza wypadkami określonymi w § 2 i 3 sąd
drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego
rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty
sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości. W niniejszej sprawie przyczyną częściowego uchylenia
przez Sąd Apelacyjny wyroku Sądu pierwszej instancji było nieprzeprowadzenie
przez ten Sąd postępowania dowodowego.
Sąd Najwyższy przyjął w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 31 stycznia
2008 r., III CZP 49/07 (OSNC 2008, nr 6, poz. 55), że sąd drugiej instancji
rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej
4
zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty
dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak
z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Powód w apelacji od wyroku Sądu
pierwszej instancji zarzucił naruszenie m.in. art. 233 § 1 k.p.c. i sprzeczność
istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.
Zarzuty te implicite świadczą o tym, że w przekonaniu powoda postępowanie
dowodowe zostało przeprowadzone. W istocie zresztą tak było, choć ustalenia
faktyczne Sądu pierwszej instancji są dość lakoniczne, co wszakże wynika
z przyjętej przezeń kwalifikacji materialnoprawnej sporu. Oznacza to jednak, po
pierwsze, że Sąd Apelacyjny rzeczywiście, jak twierdzi się w zażaleniu, przekroczył
granice apelacji (art. 378 § 1 k.p.c.). Po drugie zaś, Sąd Apelacyjny w konsekwencji
nie wykazał, aby zostały spełnione przesłanki uchylenia wyroku Sądu pierwszej
instancji i przekazania sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Nie można się natomiast zgodzić z pozwanymi, że wniosek dowodowy
"z opinii biegłego sądowego z zakresu własności intelektualnej" zgłoszony w piśmie
powoda z dnia 15 listopada 2012 r. jest spóźniony (art. 217 § 2 k.p.c.), podobnie jak
i inne wnioski zamieszczone w tym piśmie. Wspomniane pismo jest bowiem
konsekwencją wniesienia przez pozwanych odpowiedzi na pozew i mieści się
w formule uprawnień dowodowych strony określonych w art. 217 § 1 k.p.c.
Z przedstawionych powodów orzeczono, jak w sentencji (art. 39815
§ 1
w związku z art. 3941
§ 11
i 3 k.p.c.).
jw