Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 153/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Grubba (przewodniczący)
SSN Jarosław Matras
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Protokolant Jolanta Włostowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Małgorzaty Wilkosz-Śliwa
w sprawie P. G.
oskarżonego z art. 191 § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 11 września 2013 r.
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść
od wyroku Sądu Okręgowego w S.
z dnia 10 stycznia 2013 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w C.
z dnia 21 czerwca 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w S. w postępowaniu
odwoławczym.
2
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w S. wyrokiem dnia 10 stycznia 2013 r., zmienił m.in. w
stosunku do P. G. wyrok Sądu Rejonowego w C. z dnia 21 czerwca 2012 r.,
skazujący tego oskarżonego za czyn z art. 191 § 1 k.k. na karę grzywny w
wysokości 50 stawek dziennych przy ustaleniu jednej stawki na kwotę 20 zł (art. 58
§ 3 k.k.), w ten sposób, że: na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. oraz art. 67 § 1 k.k.
postępowanie karne wobec m. in. P. G. o czyn mu przypisany z art. 191 § 1 k.k.
warunkowo umorzył na okres próby roku. Nadto, zasądził od ww. na rzecz
Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie
pieniężne w kwocie 100 zł. Wyrokiem tym rozstrzygnięto także w przedmiocie
wydatków i opłaty za obie instancje.
Kasację od orzeczenia Sądu Okręgowego w S., na niekorzyść skazanego P.
G., wywiódł Prokurator Generalny, zarzucając rażące i mające istotny wpływ na
treść orzeczenia naruszenie przepisu prawa materialnego – art. 66 § 1 k.k.,
polegające na warunkowym umorzeniu postępowania karnego przeciwko P. G.,
pomimo niespełnienia określonej w tym przepisie przesłanki uprzedniej
niekaralności sprawcy za przestępstwo umyślne, gdyż w dacie orzekania oskarżony
był już skazany za popełnienie przestępstwa umyślnego określonego w art. 158 § 1
k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k..
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Okręgowemu w S. do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna i zawarty w niej
postulat uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania zasługuje w całej rozciągłości na
uwzględnienie.
Istotnie w przedmiotowej sprawie, na etapie postępowania odwoławczego,
doszło do rażącego naruszenia przepisu prawa materialnego, tj. art. 66 § 1 k.k.,
polegającego na warunkowym umorzeniu postępowania w stosunku do skazanego
P. G., podczas gdy nie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące zapadłe
rozstrzygnięcie.
3
Przypomnieć wypada, że warunkowe umorzenie postępowania jest możliwe
jeśli szczegółowe przesłanki związane z czynem oraz z osobą sprawcy uzasadniają
dodatnią prognozę kryminologiczną wobec niego. Jedną z przesłanek, warunkującą
takowe rozstrzygnięcie - zgodnie z treścią art. 66 § 1 k.k. - jest ustalenie, że
sprawca nie był uprzednio karany za przestępstwo umyślne. Oznacza to wyraźny
wymóg dotychczasowej niekaralności danego sprawcy za przestępstwo umyślne.
Takiego warunku nie spełniają osoby, które w czasie orzekania były już
prawomocnie skazane za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, bez względu na ich
podobieństwo do aktualnego czynu i rodzaju wcześniej wymierzonej kary (zob.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 2007 r., sygn. IV KK 50/07, OSNwSK
2007/1/923; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2013 r., sygn. akt III KK 39/13,
Lex 1312366).
Tymczasem, jak wskazuje lektura akt, w przedmiotowej sprawie doszło do
warunkowego umorzenia postępowania pomimo, że oskarżony w dniu 10 stycznia
2013 r., tzn. w dniu wydania zaskarżonego kasacją wyroku, był prawomocnie
skazany za przestępstwo umyślne. Co więcej był już osobą skazaną w czasie
wyrokowania przez Sąd I instancji (przed 21 czerwca 2012r.). P. G. został bowiem
skazany wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w C. z dnia 15 maja 2012 r.,–
wyrok zyskał prawomocność w dniu 8 czerwca 2012 r. – za czyn z art. 158 § 1 k.k.
w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przy zastosowaniu art. 58 § 3 k.k.,
na karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych przy przyjęciu jednej stawki na
kwotę 20 zł.
O ile nieznajomość tej okoliczności nie wywierała zasadniczego wpływu na
rozstrzygnięcie Sądu I instancji, o tyle niewiedza Sądu II instancji w omawianym
zakresie miała bezpośredni i istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia.
Podkreślić należy, że dla oceny czy do warunkowego umorzenia postępowania
doszło z rażącym naruszeniem art. 66 § 1 k.k., nie ma znaczenia to, czy orzekający
w tym przedmiocie sąd dysponował informacją o uprzedniej karalności sprawcy za
przestępstwo umyślne, czy - jak w niniejszej sprawie - akta sprawy takiej informacji
nie zawierały.
Trudno przy tej okazji jednak nie dostrzec, że w niniejszej sprawie istniała
możliwość i zachodziła konieczność sprawdzenia powyższej okoliczności przez
4
Sąd Okręgowy, co niesłusznie zostało zaniechane, albowiem zawarte w aktach
informacje z Krajowego Rejestru Karnego przedstawiały stan na dzień 9 maja 2012
r. (k. 359).
Z tych względów Sąd Najwyższy, orzekła jak w sentencji wyroku.