V KK 400/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:31-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II K …/12
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 400/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dorota Rysińska
SSN Andrzej Stępka
Protokolant Anna Kowal
w sprawie P. S.
skazanego z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 12 lutego 2014 r.
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Okręgowego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 19 sierpnia 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w P.
z dnia 23 kwietnia 2013 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej orzeczenia o
karze i w trym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu
w P. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym;
2. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
P. S. wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w P. z dnia 23 kwietnia 2013 r.,
sygn. akt II K …/12, został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 157
§ 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., za które wymierzono mu karę 10 miesięcy
pozbawienia wolności i nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej D. S. w kwocie 500
złotych. Wyrok ten został zaskarżony apelacjami przez prokuratora i oskarżonego.
Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2013 r., utrzymał w mocy
zaskarżony wyrok, uznając apelację prokuratora za oczywiście bezzasadną. Nie
rozpoznał natomiast apelacji sporządzonej i wniesionej osobiście przez P. S.
Od tego orzeczenia kasację na korzyść oskarżonego wniósł prokurator,
podnosząc zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia
naruszenia przepisów prawa karnego procesowego, tj. art. 425 § 1 k.p.k. i art. 433
§ 2 k.p.k., polegającego na nierozpoznaniu prawidłowo wniesionej i przyjętej
apelacji oskarżonego.
Prokurator wniósł o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego i przekazanie
sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
W realiach procesowych rozpoznawanej sprawy nie może budzić wątpliwości
fakt skutecznego wniesienia przez P. S. apelacji (k. 145). W tym, sporządzonym
osobiście środku odwoławczym, podniósł on zarzut rażącej niewspółmierności
bezwzględnej kary pozbawienia wolności wskazując, że jej wykonanie
uniemożliwiłoby udzielenie koniecznej pomocy finansowej jego dzieciom.
Środek zaskarżenia sporządzony przez oskarżonego został przyjęty w dniu
13 czerwca i przesłany do Sądu Okręgowego w celu rozpoznania (k. 179). Z
protokołu rozprawy apelacyjnej z dnia 19 sierpnia 2013 r. wynika, że sprawa
zawisła przed Sądem Okręgowym na skutek apelacji wniesionej zarówno przez
prokuratora, jak i P. S. (k. 185). Jednak analiza części wstępnej oraz formuły
rozstrzygnięcia zaskarżonego orzeczenia, a także lektura jego uzasadnienia
wskazuje jednoznacznie, że Sąd odwoławczy całkowicie pominął apelację
wniesioną przez oskarżonego i rozpoznał tylko środek odwoławczy złożony przez
prokuratora (k. 186).
3
Okoliczności te wskazują, że procedowanie Sądu drugiej instancji nastąpiło z
rażącą obrazą art. 425 § 1 k.p.k. i art. 433 § 1 i 2 k.p.k., stanowiąc naruszenie
zasady dwuinstancyjności postępowania, co prowadzić musi do uchylenia
zaskarżonego wyroku, albowiem niedopuszczalne jest „uzupełniające” rozpoznanie
środka odwoławczego, pominiętego podczas pierwszego rozpoznania sprawy przez
Sąd odwoławczy (zob. P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania
karnego, tom II, Komentarz do art. 297-467, pod red. P. Hofmańskiego, Warszawa
2011, s. 761-762).
Wskazana obraza przepisów prawa mogła mieć istotny wpływ na treść
wyroku, albowiem chociaż wniesienie przez prokuratora apelacji mogło
spowodować także orzeczenie na korzyść oskarżonego (art. 434 § 2 k.p.k.) wobec
obowiązku analizy sprawy pod kątem rażącej niesprawiedliwości orzeczenia (art.
440 k.p.k.), to jednak nierozpoznanie środka odwoławczego wniesionego przez
oskarżonego zawęziło podstawy do wydania orzeczenia na korzyść oskarżonego.
Oczywiste jest to, że wobec podniesienia przez P. S. zarzutu rażącej
niewspółmierności kary możliwe byłoby wydanie orzeczenia na jego korzyść w
oparciu o szersze podstawy, niż te określone w art. 440 k.p.k., albowiem pojęcie
rażącej niewspółmierności kary ma znaczenie szersze, niż zwrot „rażąca
niesprawiedliwość orzeczenia”, rozpatrywany na płaszczyźnie wymiaru kary.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd odwoławczy rozpozna zatem
zarówno apelację wniesioną przez prokuratora, jak i przez oskarżonego, i zgodnie z
dyrektywami określonymi w art. 457 § 3 k.p.k. szczegółowo uzasadni swoje
stanowisko w zakresie zasadności podniesionych zarzutów.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku,
na podstawie art. 636 § 1 in fine k.p.k. kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego obciążając Skarb Państwa.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Dorota Rysińska
SSN Andrzej Stępka
Protokolant Anna Kowal
w sprawie P. S.
skazanego z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 12 lutego 2014 r.
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Okręgowego na korzyść skazanego
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 19 sierpnia 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w P.
z dnia 23 kwietnia 2013 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej orzeczenia o
karze i w trym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu
w P. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym;
2. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
P. S. wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w P. z dnia 23 kwietnia 2013 r.,
sygn. akt II K …/12, został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 157
§ 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., za które wymierzono mu karę 10 miesięcy
pozbawienia wolności i nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej D. S. w kwocie 500
złotych. Wyrok ten został zaskarżony apelacjami przez prokuratora i oskarżonego.
Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2013 r., utrzymał w mocy
zaskarżony wyrok, uznając apelację prokuratora za oczywiście bezzasadną. Nie
rozpoznał natomiast apelacji sporządzonej i wniesionej osobiście przez P. S.
Od tego orzeczenia kasację na korzyść oskarżonego wniósł prokurator,
podnosząc zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia
naruszenia przepisów prawa karnego procesowego, tj. art. 425 § 1 k.p.k. i art. 433
§ 2 k.p.k., polegającego na nierozpoznaniu prawidłowo wniesionej i przyjętej
apelacji oskarżonego.
Prokurator wniósł o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego i przekazanie
sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
W realiach procesowych rozpoznawanej sprawy nie może budzić wątpliwości
fakt skutecznego wniesienia przez P. S. apelacji (k. 145). W tym, sporządzonym
osobiście środku odwoławczym, podniósł on zarzut rażącej niewspółmierności
bezwzględnej kary pozbawienia wolności wskazując, że jej wykonanie
uniemożliwiłoby udzielenie koniecznej pomocy finansowej jego dzieciom.
Środek zaskarżenia sporządzony przez oskarżonego został przyjęty w dniu
13 czerwca i przesłany do Sądu Okręgowego w celu rozpoznania (k. 179). Z
protokołu rozprawy apelacyjnej z dnia 19 sierpnia 2013 r. wynika, że sprawa
zawisła przed Sądem Okręgowym na skutek apelacji wniesionej zarówno przez
prokuratora, jak i P. S. (k. 185). Jednak analiza części wstępnej oraz formuły
rozstrzygnięcia zaskarżonego orzeczenia, a także lektura jego uzasadnienia
wskazuje jednoznacznie, że Sąd odwoławczy całkowicie pominął apelację
wniesioną przez oskarżonego i rozpoznał tylko środek odwoławczy złożony przez
prokuratora (k. 186).
3
Okoliczności te wskazują, że procedowanie Sądu drugiej instancji nastąpiło z
rażącą obrazą art. 425 § 1 k.p.k. i art. 433 § 1 i 2 k.p.k., stanowiąc naruszenie
zasady dwuinstancyjności postępowania, co prowadzić musi do uchylenia
zaskarżonego wyroku, albowiem niedopuszczalne jest „uzupełniające” rozpoznanie
środka odwoławczego, pominiętego podczas pierwszego rozpoznania sprawy przez
Sąd odwoławczy (zob. P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek, Kodeks postępowania
karnego, tom II, Komentarz do art. 297-467, pod red. P. Hofmańskiego, Warszawa
2011, s. 761-762).
Wskazana obraza przepisów prawa mogła mieć istotny wpływ na treść
wyroku, albowiem chociaż wniesienie przez prokuratora apelacji mogło
spowodować także orzeczenie na korzyść oskarżonego (art. 434 § 2 k.p.k.) wobec
obowiązku analizy sprawy pod kątem rażącej niesprawiedliwości orzeczenia (art.
440 k.p.k.), to jednak nierozpoznanie środka odwoławczego wniesionego przez
oskarżonego zawęziło podstawy do wydania orzeczenia na korzyść oskarżonego.
Oczywiste jest to, że wobec podniesienia przez P. S. zarzutu rażącej
niewspółmierności kary możliwe byłoby wydanie orzeczenia na jego korzyść w
oparciu o szersze podstawy, niż te określone w art. 440 k.p.k., albowiem pojęcie
rażącej niewspółmierności kary ma znaczenie szersze, niż zwrot „rażąca
niesprawiedliwość orzeczenia”, rozpatrywany na płaszczyźnie wymiaru kary.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd odwoławczy rozpozna zatem
zarówno apelację wniesioną przez prokuratora, jak i przez oskarżonego, i zgodnie z
dyrektywami określonymi w art. 457 § 3 k.p.k. szczegółowo uzasadni swoje
stanowisko w zakresie zasadności podniesionych zarzutów.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku,
na podstawie art. 636 § 1 in fine k.p.k. kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego obciążając Skarb Państwa.